Bil Katholiek Orgaan voor Amersfoort en Omstreken CONKLIN VULPENHOUDER N.V. Middenstands-Bank H. ELZENAAR Bel dan op No. 42 Gesprongen Handen r Abonnementen kunnen élke week ingaan, doch opzegging van abonnement moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prys per 8 maanden f 1.00. Buiten Amersfoort f 1.10 De €eihbode Advertentie26 cent per regel. Bülgke tarieven voor handel en n$verheid bg geregeld adver- teeren. AdoerterUièn moeten Dinsdag en Vrijdag vóór 8 uur m den morgen z$n bezorgd. Kantoor en Drakkeri] Langegricht 28 te Amersfoort - Telefoon 314 Vier en veertigste Jaargang VancMJnl eiken Dlnidig- en Vrijdagmiddag Poit-glra ao. 44234 Dinsdag 16 Dec. 1930 No. 75 Ongezond is iedere nieuwigheid, die het oude geringschat; onvruchtbaar en onhoudbaar al het nieuwe, dat niet op het oude beproefde berust. Sobrlëtas. Dezer dagen besprak Pater Felix Otten O. P., te Baarn de nieuwe rich ting van Sobriëtas. Pater Otten, maakte in zijn betoog melding van de moeilijkheden in de na-oorlogsche jaren, wat betreft het vereenigingsleven. In een jaar tijds verminderde het aantal leden v. d. Werkiiedenbond met 50.000. Deze al- gemeene verslapping deed zich ook felden in de gelederen van Sobriëtas. )r. Ariëns die zijn geheele leven ge- Kven had aan de Katholieke Drank- strijding betoogde vooral in zijn laatste levensjaren in geschriften en particuliere gesprekken dat we ons niet blind moesten staren op het ééne het drankmisbruik, maar ook stelling moeten nemen legen de andere kwalen van onzen tijd o.a. de danswoede, rook- manie. bioscoopgevaar enz. De levens avond van Dr. Ariëns. werd daardoor een tweede jeugd van Sobriëtas. Nieuwe nooden, vragen nieuwe me thodes. Spreker heeft zich nooit kunnen vereenigen met degenen, die 't altijd maar hebben, over „die goedt oude tijd". Wat in de breedte verloren is, hebben we in de diepte gewonnen want het is een verheugend feit, dat het godsdienstig leven, dieper beleefd wordt dan dit vroeger het geval was. Al mogen we niet blind zijn voor de nooden van onzen tijd, er valt ook veel goeds te boeken. Het teveel aan genot en 't tekort aan vreugde is wel dè voornaamste bacil van den tegen- woordigen tijd. Ook onder ons katho lieken zien we de zucht naar genot, tal te sterk worden. Dit vooral is nu de taak van Sobriëtas om positie te nemen tegen die genot zucht, wat Dr. Ariëns ook zoo goed inzag. Deze nieuwe richting in Sobriëtas is geen wezensverandering, want ze blijft vragen de onthouding van drank. Het offer wordt gedragen door de liefde, met de katholieke overtuiging, dat, wat de een derft, vrijwillig, ten goede komt aan anderen. Versterving, vrij willige onthouding van geoorloofd ge not, is oefening van onzen wilze vormt karakters. De drankderving moet echter geen eindpunt, maar uitgangspunt vor men tegen de onchristelijke, heidensche genotzucht in onze dagen. Door deze nieuwe richting, is Sobriëtas modern, actueel en sympathiek. Ook kan er dan niemand meer zijn, die het werk van Sobriëtas dwaasheid noemt, integendeel 't is mooi en past volkomen in onzen tijd. Idealisten moe ten we zijn, door zelfbeheerschte sober heid een voorbeeld voor niet-katho- lieken, die dikwijls afgestoten worden door het lichtzinnige leven der katho lieken, want meer wordt gelet op de menschen dan op de leer. Een modern apostolaatswerk is de kath. drankbe strijding in deze nieuwe richting, als we vooraanstaan in de bestrijding van de hedendaagsche genotzucht. JOH. DE HEER VARKENSMARKT TEL, 1309 AMERSFOORT Piano- en Orgelhandel Elide Volkstelling. Beroep. Vooral omdat er in de laatste jaren zooveel nieuwe beroepen zijn bijgekomen en er zoo'n groote wijziging in de beroepsindeeling is tot-stand- gekomen, is een nauwkeurige beant- t woording van de beroepsvragen van het grootste belang. Het mag genoegzaam bekend geacht worden, dat in de verhouding tusschen het getal in een beroep werkzame per sonen en het aantal beroepsloozen een belangrijke wijziging is gekomen. De voornaamste factor hiervan is de vermeerdering, vooral gedurende het laatste decennium, van het aantal vrouwen, dat een beroep uitoefent. De juiste maat van de toeneming van den vrouwenarbeid, vooral ook van de gehuwde vrouw kan eerst volledig worden geconstateerd na de uitkomsten der telling. Vergelijking van de antwoorden op de vragen 6, 7 en 10 met de uitkom sten van vorige tellingen zal antwoord kunnen geven op vragen als: ls er toe- of afneming van het aan tal arbeiders, werkzaam in industrie, landbouw, handel, enz. Zijn er thans meer of minder per- die zelfstandig het landbouw bedrijf uitoefenen? Hoe staat het precies met de werk loosheid in het land en in welke be- roep.en en bedrijven komt ze het meest voor? lijkt de trek van het platteland naar steden nog overwegend boven de omgekeerde strooming? Van belang zal ook deze keer zijn het antwoord op de vraag omtrent de resultaten van het bezoeken van een inrichting van hooger onderwijs. Een nauwkeurige beantwoording van de vragen betreffende het beroep is in de eerste plaats van groot gewicht voor de overheid bij de samenstelling van sociale wetten, zooals we thans reeds kennenVeiligheidswet, Onge vallenwet, Arbeidswet, enz. Tevens zijn deze opgaven van be lang voor de verzekeringsmaatschap pijen. Deze maatschappijen toch basee ren hunne tarieven voor een groot deel op de sterftekansen die iemand loopt, mede in verband met zijn be roep en werkzaamheden. Zij zullen zich dus bepaaldelijk intresseeren of de sterfte in bepaalde groepen is af- of toegenomen. Het is een verblijdend verschijnsel, dat ditmaal geen vragen worden ge steld over blindheid, doofheid of andere lichaamsgebreken of afwijkingen. Bewoning. Vooral sedert de werking der Woningwet zijn en worden, zoo wel door het Rijk als door de gemeen ten zeer belangrijke bedragen uitgege ven voor de verbetering der woning toestanden. Het spreekt wel vanzelf, dat de vragen omtrent de bewoning van actu eel belang zijn om thans de resultaten dier overheidsbemoeiing in cijfers te zien uitgedrukt. Het zal interessant zijn na te gaan, na vergelijking met de vorige tellingen le. het aantal samenwoningen, dat mede in verband met den vroegeren woningnood, ongetwijfeld zal vermin derd zij» 2e. het aantal vertrekken voor be woning bestemd, dat gemiddeld per gezin beschikbaar is. Het zal niet onmogelijk zijn, dat, in weerwil van de economische depres sies op velerlei gebied, uit de beant woording dezer vragen zal blijken, dat ook hier nochtans de gemiddelde le vensstandaard is geslegen en de toe standen zijn verbeterd. Daar bij deze telling omtrent de in richting der woning afzonderlijk wordt gevraagd, hoeveel bedsteden (inge bouwde slaapplaatsen) de woning be vat, zal tevens kunnen blijken, in welke mate de slaapgelegenheden zijn ver beterd. De dichtheid der bevolking werd vroeger berekend naar de kadastrale indeeling. Bij de 10e en ook bij deze volkstelling volgens het stelsel van „bewoonde oorden" en „verspreide huizen". De dichtheid der bevolking van ons land bedroeg per K.M3. in 1829: 80,2 personen; in 1920 210,6 personen. Behalve de reeds besproken gege vens, moet de elfde telling de gelegen heid verschaffen om, voor iedere ge meente afzonderlijk èn voor het geheele Rijk, vast te stellen le. het aantal gestichten; 2e. het aantal woningen, gesplitst in: a. bewoond; b. leegstaand; c. in aanbouw; d. hoeveel der onder a, b en c be doelde woningen uitsluitend voor wo ning zijn bestemd, een winkel of kan toor bevatten, bestemd zijn voor hotel, logement, enz., en bij hoeveel wonin gen een garage aanwezig is; 3. het aantal schepen: a. varende; b. uitsluitend tot woning bestemd 4e. het aantal woonwagens; hotels, logementen, enz.; scholen kerken en evangelisatie lokalen kantoorgebouwen KANTOORBOEKHANDEL «F. A TULP» Lange sir. 68 to. Krommutr. TEL 326 ENDURA Onbeperkte en voortdurende garantie pakhuizen en schuren le. fabrieken en werkplaatsen; e. stallen, koetshuizen en garages. Hoewel de telling in de eerste plaats beoogt statistische gegevens te verza melen, schept zij in de 2e plaats ge legenheid om het bevolkingsregister meer in overeenstemming te brengen met den werkelijken toestand. Indien men in aanmerking neemt, dat dit steeds meer wordt de bron, waaruit vele gegevens moeten worden geput, kan men ook dit resultaat als zeer belangrijk beschouwen. De jongste poging, om het bevol kingsregister te vervolmaken, is de verplichting voor sommige gemeenten, om als proef het persoonskaartenstelsel in te voeren. Bij deze proef krijgt ieder persoon in het register een aparte en blijvende kaart, waarop het aantal beschikbare gegevens aanmerkelijk is uitgebreid. Zullen deze proefnemingen tenslotte uitloopen op het resultaat om het be volkingsregister tevens te maken tot een inlichtingenbureau voor handel en industrie Wij weten het niet, maar reeds thans worden de gegevens voor de uitvoering van wetten als: Kieswet, Leerplicht wet, Dienstplichtwet en van vele sociale wetten, geput uit het bevolkingsregister. Ook de onderscheidene takken der gemeente-huishouding kunnen niet be hoorlijk functioneeren zonder een be trouwbaar bevolkingsregister. We mogen dan ook ongetwijfeld aannemen, dat de resultaten van een goed-opgezette en goed-uitgevoerde volkstelling in vele opzichten zeer be langrijk en zeer nuttig zullen zijn. dit doel te kunnen bereiken, is het niet alleen noodig, dat de ambte naren en de volkstellers hun taak zoo nauwgezet mogelijk verrichten, doch is ook de volle medewerking der bur gerij noodzakelijk. Moge dan de 11 e algemeene volks telling door eendrachtige samenwerking ten volle slagen I Binnenland DE VOLKSTELLING. Op 27 December a.s. zal een aan vang worden gemaakt met de elfde volkstelling. De werkzaamheden hier- zijn van een zoo grooten omvang, nen ten stadhuize alleen met de voorbereiding reeds bezig is vanaf September j.l. Onze gemeente telde op 1 December van dit jaar 38.455 in woners. Er moeten dus evenveel kaar ten worden in orde gebracht; had men vroeger alleen de kaarten aan de tellers oner te geven, thans moet men van gemeentewege de namen der personen, de geboortedatum, de woonplaats in vullen, hetgeen natuurlijk ontzettend veel tijd vordert. Het publiek heeft hier alleen te zien of het ingevulde juist is; zoo niet, dan moet het zelf de noodige verbeteringen aanbrengen, op dat men op het stadhuis de registers zoo volledig mogelijk kan bijwerken. De volkstelling wordt hoofdzakelijk gehouden om de gegevens welke dage lijks kunnen veranderen, zoo volledig mogelijk te krijgen. Men moet er dus vooral op letten dat men precies op geeft: adres, beroep en kerkgenoot schap. Met nadruk willen wij er nog even op wijzen, dat het invullen der telkaarten verplicht is. Teneinde de voorlichting van het publiek op een zoo juist mogelijke wijze te kunnen doen plaatsen vinden heeft er gister- raiddag ten gemeentehuize een spreking plaats gehad met der tegen woord igers der verschillende plaatselijke bladen, waarbij de heer R. Groenveld, chef der afdeeling be-i volking, alle gewenschte inlichtingen 0,utKen' i verschafte. Voor de thans op handen zijnde Aolkstelling is onze gemeente verdeeld in 40 districten; men heeft dus 40 tellers, benevens 1 teller voor de mili tair* bevolking en 1 voor de gestichten, zooals ziekenhuizen, pensionaten, enz. De toewijzing van een district aan :n teller geschiedt uilsluitend bij loting. Voor; deze lelling heeft men te werk gesteld hen, die reeds vroeger dit werk hadden verricht, voortsde bij de arbeids beursals werkloos ingeschreven staande kantoorbedienden en tenslotte degenen die zich voor dit werk hadden aan gemeld. Wij zullen hieronder nog eenige mededeelingen laten volgen, welke van bijzonder groote waarde zijn voor het publiek. Uitgereikt worden gele kaarten voor de mannen eo witte voor de vrouwen; voor tijdelijk verblijf zijn deze oranje en rose, terwijl voor de gestichtsbe volking blauwe voor de mannen en grijze voor de vrouwen worden be schikbaar gesteld. Het is noodig dat men aan den teller ipgeeft welke vermoedelijke logé's men n den nacht van 31 December op 1 anuari 1931 heeft, opdat deze dan een caartvoor tijdelijk verblijf kunnen in vullen. Opgemerkt zij nog dat er kaar ten zijn, welke aan den rechterbeneden hoek niet afgesneden zijn. Men late deze boeken eraan zitten, aangezien deze voor een verdere bewerking op het stadhuis onmisbaar zijn! Voorts treft men aan de onderzijde der kaar ten 6 gedrukte hokjes aan; ook hier mede behoeft het publiek niets te doen, aangezien zij alleen beteekenis hebben voor de verdere bewerking- Men heeft behalve de hierboven ge noemde kleuren ook nog groene kaar ten, welke speciaal dienen voor de bedrijfstelling. Het kan natuurlijk voor komen, dat in een gezin meerdere leden hoofd van een bedrijf zijn. In dien het getal dezer groene kaarten ontoereikend is, vrage men de ont brekende aan den teller. De kosten van deze bedrijfstelling worden door het Rijk betaald. Voor de volkstelling krijgt de gemeente slechts 7'/a cent tegemoetkoming per persoon, terwijl dit vroeger 12 cent bedroeg! Opge merkt zij nog, dat militairen die alhier in garnizoen zijn en gedurende |de nieuwjaarsweek hier vertoeven, hun kaart ook hier moeten invullen, Het publiek wordt verzocht de tellers zoo welwillend mogelijk te behandelen en hun de eventueel gevraagde inlich tingen zoo volledig mogelijk te ver schaffen. Men vergete niet, dat het hier niet de kwestie is van hooger of lager aangeslagen worden in de belasting 1! WELDADIGHEIDSPOSTZEGELS EN PRENTBRIEFKAARTEN VOOR HET MISDEELDE KIND van 10 December 1930 tot en met 9 januari 1931. Op 10 December 1930 ziet een nieuwe serie postzegels „Voor het Kind" het licht, ontworpen door den heer André van der Vossen. Een zin rijk viertal voorstellende de 4 jaarge tijden, op verschillende wijzen in ver band gebracht met het kinderleven. I1/, cent: Lente. 5 cent: Zomer. 6 cent: Herfst. 12'/a cent: Winter. Verschenen is de zevende en achtste reeks prentbriefkaarten der uitgave van den Nederlandschen Bond tot Kinder bescherming. Kenmerk van de uitgave is steeds dat ze welverzorgd en goedkoop is. Voor 35 cent een reeks van 6 brief kaarten, vertellend uit het kinderleven, smaakvol gekozen, voor de kinderen begrijpelijk en voor een ieder geschikt'. De zevende reeks in kleuren naar ontwerpen van Edz. Koning. De achte reeks, reproducties naar Maris en Neuhuijs. Gaarne willen wij den aankoop van kinderpostzegels en prentbriefkaarten hartelijk bij onze lezers aanbevelen; door een klein offer van ieder wordt telken jare een belangrijke bate bijeen gebracht waaruit hulp en steun kan worden geboden aan die kinderen welke door de natuur of door de om standigheden reeds zooveel moeten missen. Daar de opbrengst echter nog veel grooter kan zijn dan tot nu toe het geval was hopen wij dat ieder voor zijn correspondentie speciaal met de komende feestdagen uitsluitend kinderpostzegels en briefkaarten ten bate van het misdeelde kind zal ge- voor Amersfoort en Omstreken AMERSFOORT. Langt OrtcM «o."T I Telefoon no. 304 en 097 Deskundige voorlichting bg den aan- en verkoop van Effecten Verhuring van Lips safe-loketten Verzilveren van coupons Handelscredieten Incaaseeringen Spaar-deposito's rente 3'/» pet. caiicircasTuhis BERICHTEN UIT AMERSFOORT KantsorftookhaMlol Kantoormeubelen Schrijfmachines Langeibut «4 - Telef. 52e Speciaal adres voor Uw Kantoor- School-, Schrijf- en Teekenben oo- digdheden. - Advertentie-Bureau AMIC1TIA. Javaansche Dansen door Raden Mas Jodjana op Vrijdag 12 Qec. 1.1. De Vereeniging „Oost en West" en „Amersfoortsche Kunstkring" arran geerden gezamenlijk dezen avond van zuiver kunstgenot voor hare leden. Het bevreemdde dhs, dat voor zoó'n nobel streven de zaal slechts voor drie vierde met belangstellenden gevuld raakte. Er viel volop te genieten en te leeren. Het programma bevatte 8 2 personen werd uitgevoerd, de overige waren alle solo-dansen. Wie destijds de I. T. A. (Indische tentoonstelling Arnhem) bezocht, kon ook daar Javaansche dansen, begeleid door den Gamelan, zien uitvoeren. Het zal daar velen gegaan zijn als onsuit een gevoel van wellevendheid bleven we toen een, hoogstens twee dansen bijwonen en gingen toen, on voldaan over de aanschouwde bewe gingen en de gehoorde monotone muziek. Hoe geheel anders echter deze demonstratie Vóór eiken dans werd door Mevr. Jodjana, een korte, duidelijke uiteen zetting gegeven van wat men er met bedoelt uit te beelden en de samen stellende hoofdbewegingen een voor een uitgevoerd. Daardoor kreeg het muisstil auditorium in de zaal ëen volkomen helder begrip van zoo'n keurig uitgevoerd geheel van rythmisch bewegen, waarbij de ondergeschikte rol der eentonige begeleiding van-zelf sprekend werd. De costumeering, hoe ongewoon ook voor ons, was en bleef voor alles correctvan een speculeeren op de lagere hartstochten bij danser of toeschouwers was hier absoluut geen sprake. Met donker doek was een zeer sober décor verkregenhierdoor en door een doelmatige belichting concentreerde zich aller aandacht op de executanten. Van de verschillende instrumenten, die tot een Oamelan behooren, was slechts een enkel slaginstrument, een langwerpig soort trom, zichtbaar; de overige bespeelde men achter het doek. Rythme en nog eens rythme. Op het gebied van den dans kunnen wij, be schaafde westerlingen nog heel waf leeren van onze bruine medeburgers daar ginds op java. B. UITSPRAKEN KANTONGERECHT. Te Soest biryien bebouwde kom zonder toestemming beerput ledigen: W. K. aldaar f3 of 1 d. Te Ame sfoort óp straat muziekuit- lïring geven z. v.: IJ. A. Rotterdam f2 of 1 d. Te Amersfoort rijden met te ver uit stekende vrachtW. K. aldaar f5 of 2 d. DronkenschapJ. W. V. Amersfoort f25 of 10 d., B. B. Amersfoort 3 d. h. Margarine in boterverpakking in op slag hebben ten verkoopF. B. Amers- Hebt een Tul of ftoto noodig Amersfoort. foo*( f200 of een maand plus f25 of 10 <L voor raargpiu in voorraad heb- buitendeur. Met voertuig rijden zonder rood achterlicht of reflector: D. M. Wouden- f5 of 2 d; E. v. B. ld. ielrijden zonder licht: J. v. d. H. Amersfoort f5 of 2 d.; M. v. d. L. Emminkhuizen id.; J. H. Voorthulzen f6 of 3 d.G. M. id. Idem zonder reflector: E. v. B. Wou denberg f2 of 1 d; A. M. J. v. d. S. Amersfoort id. Wielrijden in beschonken toestand: G. V. Soest f25 of 10 d. Wielrijdend links uitwijken: J. K. Amersfoort f3 of 1 d. Idem de veiligheid van het verkeer in gevaar brengen: A. B. Baarn f8 of 3 d. Auto- of motorrijden zonder rijbe wijs: G. v. d. B. Soest f5 of 2 d. Idem nummer en letter niet verlicht hebben: F. W. Amsterdam f2of 1 d. Burgerlijke Stand. 9 Dec. Geboren: Adrianus Cornells, z. v. C. Klerk en J. Groen. Overleden: Bertha Schroder, 74 jr., echtg. v. E. Harmsen Maria Leeuwens, 79 jr. 11 Dec. Geb. Geboren: Wilhelmus Antonius johannes, z. v. J. Pasker en A. G. Smink Jan Adolf, z. v. A. J. G. Boufmij en J. E. A. Prins. Onder trouwd G. le Kulve en M. v. Proosdij H. P. B. de Wilde en M. H. Barbie M. Raebel en H. J.- Blessenaar. Gehuwd: G. v. Ginkel en A. Masten broek. 12 Dec. Geboren: Karei Joseph, z. J. K. v. de Wijngaard en M. T. Kessels. Overleden: Dina Ipenburg, jr., wed. v. J W. v. Achterbergh Salomon D. Aronson, 81 jr., wedr. v. Chr. v. Buren. 13 Dec. Geboren: Reinier Adrianus Nicolaas, z. v. D. Feeninga en F. G. v. Manen. OverledenGerritje Voort man, 35 jr., echtg. v. W- Ouwerkerk .Gerrit J. v. Dam, 70 jr., wedr. v. K. v. Dam 15 Dec. Geboren: Hendrik Jan, z. v. G. H. Bergman en A. J. A. Doosje. Overleden: Leendert Gerrits, 13 mnd. Jan Hazelaar, 75 jr., wedr. v. I. v. d. Velden Aart v. de Visch, 79 jr., wedr. v. S. Grift. Ruwe Huid Schrale Lippen Winterhanden Wintervoeten L.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1930 | | pagina 1