W. STEENBEEK ZONEN
DE ROZENKRANS"
Uitkijken en Overleggen
C. J. v. cl. Heuvel Zonen
Eerste Amersf. R. K. Bigrafenis-Vereeniging
Electr. Bakkerij „De Kamp"
|.BUNNIK<S ZONEN
HOUTHANDEL
L,SCHUIL
[Advertéeren or°°;°
IN-ALLE
DE EEMBODE
Koopt in
Amersfoort
Wijnhandel „De Moor"
Vetleeren Waterlaarzen
Kinder en Meisjes
Rubberlaarsjes
ELCK WAT WILS
Goedkospe Winkel
klanten gevraagd!!
G. Nieuwenburg
G.M. BLANKE
A. Hogenboom
-Banketbakkerij
De Gruyter's
00
DE COMMISSIE VOOR DE BEKG-REVUE
STADGENOOTEN!
Heeft U al kaarten voor het beroemde Tooneelstuk
99
Te spelen door PIÈRRE MOLS en z*Jn GEZELSCHAP
■mm op Zondag 24 September e.k. in de Eierhalma^m
Haast U dan, want wat namens de Berg-Revue komt was steeds spoedig uitverkocht
Entrée 50 cent Entrée 50 cent
Kaarten alsnog bij:
Sigarenmagazijn „Het Centrum" Langestraat 21
Sigarenmagazijn G. J. A. Verweij, Kamperbinnenpoort 3
Lorijn's Kerkelijke Kunsthandel, 't Zand 2
Sigarenmagazijn J. Hellevoort, Soesterweg 163 en bij
Fr. Letschert, Kapelweg 25. Op den dag der uitvoering indien nog
voorradig alléén Kapelweg 25 en 's avonds vanaf 7 uur aan de zaal
Plaatsbespreken Zondag 24 September aan de zaal van 12 tct 1 uur a 15 cent
moei thans iedereen in dezen zorgelijken tijd. In hel bijzonder geldl dit bij
den aankoop van een voornaam ding als kachel of haard. Wanneer L' zich
voor den a.s. winter een kachel ot haard moet aanschaffen kunt U niet beter
doen dan eens bij ons te komen praten. Wij stellen onze veeljarige ervaring
op dit gebied geheel ten Uwen dienste en zullen U gaarne zonder eenigc
verplichting uwerzijds, onze uitgebreide collectie toonen. De prijzen van de
meeste modellen zijn wederom belangrijk verlaagd en kunt U voor weinig
geld een degelijke en fraaie haard of kachel koopen. Gebruikte haarden en
kachels ruilen wij desgewenscht in. Aanbevelend,
Palkestraat 29 Telef. 352 Amersfoort
■hhb ELECTRI5CHE SMEDERIJ
KantoorKrommestraat 58a
Telefoon 370
Begrafenissen in alle klassen tegen vastge
stelde tarieven
A, C. BEIjER, Directeur.
Stoomververij - Chem. Wasscherij
Roeloffsen - Tilburg
Beknopte Prijscourant
Chem. reinigen Verven
Blouses. f 1,00-1,50 f 1,25-2.25
Rokken1,50-2,00 .2,25-3,00
Japonnen .2,00-3.00 .3,00-4/0
Mantels kort .2.00-2,50.2,25-3,25
Mantels lang .2,75-3,25 .3.25-4,50
Colb. costuum .3,50 .5,50-6,00
Overjasof winterjas.3,00-3,50 .4,25-5,50
Demi3.25 .4,00 5,CO
Colbert .2,00 .2,25-3,00
Pantalon .1.25 .2,00-2,75
Vest0.75 .1,25
Regenjasen .3,50 .4.00-5,00
Enkel waterproof maken van Regen
mantel of Regenjas11,75
Gekleede laponnen, Avondtoiletten, Ge
plooide o. Geplisseerde goederen wor
den naar bewerkelijkheid hooger bc-
Affetaat-zijde japonnen worden door
ons NIET aangenomen om te verven.
DEPOTJ. 31. Schwitzner
De lamp wordt vroeger aangestoken,
Neemt eens proef met de fijne koekjes en Gebakjes van de
Luxe Koekjes 45 cent per hall pond Alle andere soorten 35 ct. p. halt pond
Allerhande en Sprits 25 ct. per half pond GEBAKJES 6 cent per stuk
Vanaf heden weer dagelijks versch verkrijgbaar de bekende kwaliteit
SPECULAAS 20 cent per half pond
GOEDKOOP en GOED bij GOEDKNEGT
Beleefd aanbevelend
J. L GOEDKNEGT Jr - Kamp 59 - Telefoon 266
SOESTERWEG 1 t/o HET OUDE STATION AMERSFOORT
ZAGERIJ, SCHAVER!J en TIMMERFABRIEK
Groote voorraad hout ook in triplex, scherp concurreerend
Het aller,
goedkoopste
rdres voor
Brillen, Pinre Nez is
N H. BERGER
Opticien - Zuidsingel 66
Groote keuze 310NTLREN
PRIMA uitvoering van Uw
recepten GEGARANDEERD
Levering van Fondsbrillen
AVICULTURA
Het aangewezen ADRES
voor PRIMA
Kippenvoer, Duiven-
voer, Hondenbrood en
Vogelzaden
BINNEN- EN BITTEX-
LAN'DSCHE BLADEN
PLAATSEN WIJ UWE
AD VE RTENTIEN
TEGEN UITGEVERS-
PRIJS
ADVERTENTIE
BUREAU
LANGEGRACI IT AMERSFOORT
L
Massa s Schilletje.
Stadgenoofenl
langestraat 8 - Telefoon 129
Voorburg
Fladerak
Schillen op Brandewijn)
Advocaat vanaf 1.40 p. flesch
Heeft steeds groote voorraad in
in diverse soorten en hoogtes
Elk paar gegarandeerd!
in bruin en zwart 75 cent
Lavendelstraat 4-6-8 Tel. 177
Soesterweg 173 Amersfoort
Utrechtschestraat 8
heeft voor U op Luxe- en
Iluishoudeljjk gebied een
uitgelezen collectie
S. ROSIER
Zuldsingel 58. nab| het Zlekenhuli
lunn- in Militiiri kleiding n. nul
Scherp concur. prijzen. Prima stoffen
- Flegante :oupe en afwerking
SPECIALITEIT IN R IJ B R O E K
W. Fijnenberg
Krommestraat 19 Amersfoo'
Huishoudelijke Artikelen
Vanleg van üas- en Waterleiding
Lood- en Zinkwerk
Sanitaire Werken
F.lectrlsch»-. i tos- en Pctrolenmlamren
Die cr prijs op stellen NET en VAK
KUNDIG geknipt en gcschore
worden, door lleerenkapper
A. J. M. VERSCHUUR
Krommestraat 52
Tevensparfumerieënzeervoordeelig
Arnhcmscheweg 104a A'foort
Uw &dres voor heerlljK
ROGGEBROOD
Bonbons Chocolade
Gevulde Koeken,
Cakes, enz.
LIERVEILING
AMERSFOORT
Hccren Winkeliers, Bakkers, Melk- en
Bierhandelaren, bezoekt eiken Donder
dagmiddag om 4 uur de Eierveiling
in het gebouw der Fruit-en Groenten-
veiling, Nijverheidstraat, Amersfoort.
Flinke aanvoer van geschouwde en
gesorteerde eieren volgens gewichl.
A. J. SPIEKFRMANN
- LANGESTRAAT 31 -
r BESTE ADRES
Dames-en Heerenkapper
Puntenburgerl. 70 - Tel. 1402
Aparte Salons
Billijke prijzen
Langestr. 29 Tel. 200
j. B. v. d VAT
Utrechtscheatraat 10
Amerstoorl
RUIME KEUZE in: Dames-en Kinder
kousen, Heerensokken, Manufacturen
Gemaakte goederen. Baby-artikelen
GROOTE SORTEERING in
gchecle klein vak, w.o.: garen, band,
treksluitings, enz. enz.
Rookt
Iets EXTRA FIJNS voor 5 cent
Met hel oog op de Zondagsluiting ook
in kistjes van 25 stuks 11.25
AlleenbijSlga cnmagazijn
6. J. fl. VERWEIJ
Kamperbinnenpoort 3
Bijna voor niets!
bij aankoop
(MS'O»'"*
r^TwÓËNSP*°
GOUD O ZILVER O UURWERKEN
Electr. Schoorsteenpendules, groote voorraad
Willem Groenhuizen, Langestr. 43
Telefoon 852 Oevestlgd 1884 Ameratoort
Reparatie-Inrichting aan huis
Amersfoort ontwlkkeliniistianti
door A. F. Van Beurden.
IV.
Belastingen en huizen.
l)m deze belastingen in Ie vorderen, moest men om bij Amers
foort te blijven, waar men dat Huijsgelt en dubbel luujsgelt Ie
betalen had. een legger van alle huizen maken, een zoogenaamde
lilaffucrl uf Blaffert maken. Ik heb alle moeile gedaan om Ie
weten te komen, hoe zoo'n register aan den zonderlingen naam
Blaffert komt. Een der deskundigen meende heel practisch, dat
als men iets uit dat boek weten moest, het als een geleerd hondje
op de vraag blafte. Hierin moesten volgens de straten, alle huizen
te vinden zijn, zooals ze ingedeeld zijn langs de grachten en op
de Cingels van hoek tot hoek voorkwamen. Men ging die dus
na, teekende ze op en nummerde ze van 1—1702. Daaruit kon
de ontvanger of pachter zien, wie belastingplichtig was en wie-
betalen moest en ook hoeveel. Er zijn verschillende van die elkaar
opvolgende boeken aanwezig in het stadsarchiefeen der oudsten
gaat van 1648—1652 en wordt quohicr genoemdnu spreekt
men nog bij de belastingen van kohier.
liet begint aan de Langestraat. bij de Viscbmarkt ter rechter
zijde en gaat zoo voort, de gehcclc stad door. In die registcrrecks
is er ook één van de jaren 1755-1805. dat vervaardigd is,
omdat „het manuaal met vele duijsierheden bezet was Dat is
bijgehouden tot in den Franschen tijd, tot 1805. In de stad, dus
binnen den builensten wal waren in dien tijd 1650 woningen.
Buiten de wallen stonden er nog 52 molens, herbergen, huizen
en buitenverblijven.
Wijlen de Eerw. Heer van Rootselaar, een geboren en getogen
Amersfoortcr. heeft met liefde voor zijne stad reeds vóór 35 jaren
op de groote waarde der archieven, bijzonder ook van die Blaf-
faerts gewezen voor de plaatselijke beschrijving en geschiedenis.
Ons inziens met rechtWaar Amersfoort gebrek heeft aan ver
trouwbare oude kaarten der stad en omgeving, waar de gegra
veerde platte gronden uit allerlei werken stammende, in de onder-
dcelen veelal op fantasie berusten, dus de ligging der huizen en
hun vorm onzeker aangeven en ter verkenning veelal geen waarde
hebben, kan de Blaffert voor verschillende huizen op hoeken
liggende of anders aangewezen, veel helpen. Met voorzichtigheid
en oplettendheid zou men zelfs eenc kaart kunnen samenstellen,
die tin opzichte van de ligging der huizen en de eigenaars groote
diensten zou kunnen bewijzen. Men moet daarbij wel in het oog
houden, dat men echter of de eigenaar of de bewoner ingeschreven
heeft, dus eenc dergelijke lijst niet hetzelfde geeft als ons tegen
woordig kadaster, dat in alles de eigendomsoverschrijvingen en
aanwijzingen der eigenaars volgt en bovendien gebaseerd is op
goede kaarten, op het terrein door meeting opgenomen.
Wijlen Rootselaar heeft in 1897 bij Jos. I'. II. Hamers „Ge
schiedkundige Bijzonderheden" (He bundel) uitgegeven, waarin
een uittreksel van den Blaffert willekeurig gekozen, voorkomt.
Daarmede was althans een begin gemaakt. Na dien tijd is er
niets meer geschied en is men er niet verder mede gekomen,
als alleen is er nog een uittreksel van huizen in 't verslag van
Flchité.
Uit den Blaffert blijkt nog iels, waarop wij bijzonder de aan
dacht willen vestigen. Hel kan helpen, oin de ontwikkelings
geschiedenis der stad te steunen.
In vroegcren tijd was het schoolwezen niet sterk ontwikkeld,
liet volk was niet doordrongen van de waarde van goed lager
onderwijs. Men vond daarom nog vele onoeletterden. Lezen dat
ging sonts nog wel, maar schrijven, dat lukte bij velen niet. De
ouders uit de arbeidende volksklasse zonden hunne kinderen niet
op school en zetten ze al jong aan 't werk. Aldus groeiden ze,
vooral op het platte land, in onkunde op. Rekenen deed men
met zoogenaamd hoerenkrijt, met hekjes van 5 enz. en de vingers.
Voor de neringdoenden was het een groot bezwaar dat hel
buitenvolk en de ongeletterdcn niet konden lezen en aldus de
winkels met opschriften niet goed konden terug vinden.
Men had daar al van verre tijden, zelfs al bij de Romeinen
een middel op verzonnen en een soort aanschouwelijk leesonder
wijs te baat genomen. Iedere firma van aanzien, had een sprekend
uilhangbord, zelf gekozen, rijk gekleurd, opzichtig of kunstvol
gesmeed of in steen gehouwen en daardoor gemakkelijk terug
te vinden. De klant ging niet naar J. Janssens, W. Piclers of de
firma üerrits, maar naar „den Brnte Os", „de Blinde Spiegel",
„het Gouden Kruis", „de Zwohjche Veerschuljt" of zoo iets.
Al die uithangborden gaven de stralen van Amersfoort een
levendig, lustig en kleurig aanzien en boeiden het oog door hun
bonte afwisseling. Ze waren ontslaan door de luimen van den
zakenman. Men belemmerde destijds de ontwikkeling dier blij
vende advertenties niet door het angstvallig heffen van belas
tingen, als de uithangborden eenige decimeters ver over de
straat staken, want men was er van overtuigd dat een uilhang
bord ook plaats moet hebben om zichtbaar te hangen, wilde het
diensten bewijzenevenals door de natuur der dingen een zonne
scherm onbelemmerd de zon moet kunnen afsluiten, daarvoor
over den stoep moet steken en geen object moet zijn, waarvoor
men betalen moet, zoonis tegenwoordig wel eens beweerd werd.
Mooie uitlinngteekens sieren bovendien liet stads-stratenbeeld.
Wordt vervolgd.
