Studiebenaodigdheden
voor alle scholen
F. A. TULP
N.V. Middenstands-Bank
Voor Studieboeken
en Leermiddelen
Fa. H. Elzenaar
Bel dan op No. 42
Geel Golf
G. Kreijne, Hoogland
h Kantoor en Drukkerij Langegracht 28, Amersfoort
mWHEEM?PDE verschijnt eiken Dinsdag- en Vrljdag-
micidag. De abonnementsprijs bedraagt één gulden
nnci />ulaanden' bu',cn Amersfoort f 1.10, franco per
post, Abonnementen kunnen eiken dag ingaan.
Uitgave van de Katholieke Stichting De Eembode,
gevestigd te Amersfoort
De €embode
Katholiek Orgaan voor Amersfoort en Omstreken
Dinsdag 4 Sept. 1934
ADVERTENTIEN 25 cent per regel. Billijke tarieven
voor handel en nijverheid bij geregeld adverteeren
AdvertentlEn moeten Dinsdag en Vrijdag vóór 8 uur
In den morgen zQn bezorgd. Telefoon 314
Acht en Veertigste jaargang - No. 45
Het luirlZij die cr ccn licblicn,
hebben heel wal tv lijden, die cr neen
hebben, geven bec! wal Ie lijden.
Eon hiiive eeuw
geleden.
De I'hocnix Brouwerij in 1874 opgo
"dit bij het station Itad al cene be
langrijke uitbreiding ondergaan, liet
hicib ouwe» was in Amersfoort vroeger
een belangrijk middel van bestaan ge
weest, dat door mededinging van elders
zoo ongeveer verdwenen was.
Bier was vroeger, toen men geen
kolfle of thee kende, een volksdrank.
Het slappe bier of scherbier, waarnaar
deScherhierstraatnog haar naam dankt,
werd door het volk veel gedronken.
Nog ziet men aan de grachten groote
gebouwen, wel veranderd maar tocli
nog herkenbaar als oude brouwerijen.
In 1884 had de drankbestrijding al
vasten voet gekregen in de stad. Er
bestond een afdeeling van liet afschaf-
fersgenootschap met L. Siddré ais pre
sident en D. Klerk als secretaris. Maar
het stadsbestuur liet ook blijken, dat
liet met dit streven eens was. Het ver
gunningsrecht voor het schenken van
sterken drank was voor de herbergen
ingevoerd en bepaald op f20 voor
iedere f 100 huurwaarde.
Het gemeentebestuur zette er nog
f5 op en gaf daarbij te kennen, dat
dit te doen was om liet groot aantal
tapperijen ie verminderen. De bedoe
ling was goed. maar of men dat be
reikt heeft door die ff).— valt te be
twijfelen. liet blijkt echter hieruit da',
men begrepen had dat men het drank
misbruik, een pest voor zoo menig
gezin, diende te bestrijden. Gelukkig
is het misbruik in Amersfoort veel
minder geworden.
De Brandweer was goed ingericht.
Er bit 'ond een brandcollege met den
de wethouders en den
hooid.
had zeven spuiten, 15 grontc
spuiten, geplaatst in de Langestraat,
Breide-straat. Koningstraat, Singel bij
hel Raadhuis. Singel bij het Weeshuis,
2kleine spuiten Langestraat en Breede-
straat. De zaak was g.-.d opgezet in
verschillende commissies, zelfs oproe
pers voor de wijken zorgden voor een
behoorlijke gang van zaken.
Maar naast de officieele brandweer
bestond er nog een Amersfoortsche
vrijwillige brandweer met een bestuur
B. A. van Ruyven, eere-voorz. en J.J.
de Koning, voorzitter.
Op 4 Januari 1884 brak er een
lievige brand uit op de Appelmarkt,
maar de vrijwillige brandweer was er
J"-* spoedig bij en werkte voortreffelijk.
Zij kreeg dan ook in de Amersfoortsche
courant, een blad dat tweemaal in de
week verscheen, een publieke hulde
voor haar krachtdadig optreden en
haar goed werk.
De raadsvergaderingen, waarvan de
eerste gehouden werd op 10 Januari
1884, waren niet zoo moeilijk voor
B. en W., secretaris en raadsleden.
Heeft men nu soms agenda's met 30
of 40 artikelen die uren en uren be
spreking vorderen en vooraf zoowel
herhaaldelijk bestudeering der stukken
vragen als bespreking in de afdeelings-
I
Er bf 'ond een t
burJ jester, de
T' sc^r.iaris aan 'i 1
KANTOORBOEKHAMDEL
langeslr. 65 to. Krommtstr. TEL. S26
Dan was er een Oikestvereeniging,
ook een Amersfoortsche Harmonie, ter
wijl men twee Scherm- en üyinnasliek-
verecnigingen „Bienljes" en „Ajax" had
Alles te samen genomen blijkt daar
uit, dat men om den lijd van 1884 in
algemeene ontwikkeling trachtte bij te
blijven.
Het garnizoen bestond uit huzaren,
veldartillerie, genie en geneeskundigen
dienst. Majoor-commandant was C. L.
Doorman.
vergaderingen, wil een raadslid zijn
plicht volkomen betrachten, destijds
hadden al de gemeente-maatregelen
die verstrekkende (inantieele be-
teekenis en zat men niet midden in
een net van koninklijke en ministerieele
besluiten, wetten en reglementen, waar
mede absoluut rekening te houden is,
wilde men een besluit goedgekeurd
krijgen.
Men had het in die eerste vergade
ring over de hondenbelasting en dan,
wat gewichtiger was, over de openbare
lagere scholen. De openbare scholen
hadden in dien tijd al bijzondere
scholen naast zich gekregen, gesticht
door de ouders, die met het neutrale
onderwijs voor hunne kinderen niet
tevreden waren.
Er bestonden
1. Openbare school voor meisjes,
Hoofd F. J. Deliucéc met 5 onderwij
zeressen en 2 onderwijzers.
2. Openbare school voor jongens.
Hoofd C. J. v. d. Nagel met 3 onder
wijzers.
Openbare tusschcnschool, Hoofd
H W. de Heus met 3 onderwijzers en
2 onderwijzeressen
4. Openbare kostelooze school Koe
straat. Hoofd v. d. f forst met 6 on
derwijzers. ook avondschool.
5. Openbare kostelooze school Ko
ningstraat, Hoofd J. Radersma met 3
mderwijzers. 2 onderwijzeressen in de
handwerken, 1 onderwijzer gymnastiek.
De bezoldigingen der hootden liepen
1200 lot 1800 gld. als maxima.
Rijksnormaalschool, directeur J.
W. de Heus met 9 leeraren, I leerares.
7. R. K. Normaalschool, directeur
P. H. Krekclberg met 6 leeraren en
1 vacature.
8 Bijzondere school voor chr. Nat.
onderwijs, Hoofd O. Gruneveld en
2 onderw.
Hervormde Diaconieschool, Hoofd
J. Verweij en een onderwijzeres, ook
Zondagsschool.
10. Huisvlijtschool Muui:;uizenF519,
It. Bewaarschool. Hoofd D. Klerk.
12. Fröbelschool. Hoofd C. Weijers.
13. Anna Pouwlowna bewaarschool,
Hoofd H. M. Schermer en 2 onderw.
14. R.K.Paroch. Burgerschool, Hoofd
P. H. Krekclberg en 1 onderw.
16 en 17. Roomsche scholen
meisjes op het Singel en in de
Muurhuizen.
Men ziet dus dat het niet ontbrak
aan scholen van allerlei aard. Ook de
muziek werd druk beoefend, de Maat
schappij van Toonkunst had hier een
afdeeling inet een zangvereeniging.
Uit den Omtrek
Achteveld
Onder leiding van den lieer M. E.
van Daatselaar hield de Coöp. Boeren
leenbank en Handelsver. „Achterveld"
jaarvergadering. Medegedeeld werd dat
zij, die gerst wenschen te dorschen,
hiervan drie werkdagen tevoren moeten
kennis geven aan de landbouw-crisis-
organisatie.
Aan de balans en verlies- en winst
rekening der leenbank over 1933, ont-
leenen wij het volgende aantal spaar
boekjes 658, uitstaande voorschotten
1275917.68, overschot 1933 f 3292.05.
Dit laatste bedrag is aan de reserve
toegevoegd, zoodat de totale reserve
bedraagt f44473.20. In den loop van
1933 werd omgezet aan veevoeder
6782133 K.G. tot een bedrag
f311.148.22.
In 1933 werden 2202094 eieren ont
vangen waarvoor werd uitbet. f 52497.23
of gemiddeld per 100 stuks f2.60.
Wegens vertrek van den heer P. Wijn
tjes werd tot li- van de inkoop-com
missie gekozen de heer Boersen.
Hoogland
Ten overstaan van notaris Knoppers
werd geveild de boerderij „de Fok-
kamp" aan de Bunschoterstraat.
Perceel I, groot 2 17.88 H.A. Ingezet
door W v. d. Brink te Hoogland voor
6.400.-
Perceel II, groot 58.40 Are. Ingezet
door A. van 't Net te Amersfoort voor
1450.-
Perceel lil, groot 84 Aren. Ingezet
door J. Roest te Hoogland voor f 1900.
De massa werd na verhooging toe
gewezen voor 19850.— aan A. de Lange
te Woudenberg.
Lurgerlijke stand.
GeborenElisabeth, d. v. P. Steen
kamer en E. v. d. Lee. Johannes
heodorus, z. van O. N. v, Velsen en
C. Boersen. Nicolaas Gijsberlus, z.
van G. N. v. Velsen en C. Boersen. j
OndertrouwdJ. Lagemaat en D. van
de Burgt.
Baarn
Burgerlijke stand.
GeborenHendrika Gijsberlha, d.
van G. Tamboer en P. v. d. Broek.
Tjalling Johannes, z. van T. A. Steen
stra en F. Timmer. Wouterus Wil
helmus Jacobus, z. van W. v. Asch
en S. A. v. Romen. Cornells An-
tonie, z. van den Hartog en J. Hop.
Marten, z. van Z. Libbinga en A.
Bosman. Getrouwd P. M. Kuijer en
C. L. v. Hamersveld. H.J.W. Bal
kenende en E. A. Kriek. Overleden
E. Gruissing, geh. mei L. H. Held, 75 jr
- G. Hol, weduwn. van Ch. S. van
Groningen, 90 jr.
Barneveld
Naar aanleiding van de stijging der
graanprijzen, waardoor de positie van
den landbouw steeds moeilijker wordt,
is door den gemeenteraad van Barne-
eld met algemeene stemmen besloten
:en telegram aan den minister van
Economische Zaken te zenden var
volgenden inhoud:
„Door de stijging van de graanprijzen
wordt de positie van den landbouwer
die in hoofdzaak bestaat van de pluim-
eehouderij en de varkensmesterij steeds
moeilijker. Om deze reden vraagt de
raad van Barneveld met den grootsten
aandrang volledige compensatie van
de graanrechten."
Leusden
De gemeenteraad van Leusden ver
gaderde onder leiding van zijn voor
zitter burgemeester Mr. J. K. H. de
Beaufort.
De gemeente-rekening 1933 werd
voorloopig vastgesteld. De politiever
ordening werd herzien overeenkomstig
't voorstel van B. en W. In de Com
missie van Toezicht voor het Lager
idfrwijs werd herbenoemd de heer
van de Hengelin de vacature
Pijpers werd benoemd de heer B. H.
Hendriksen, in de vacature v. Her
waarden de heer J. Wanner.
Met algemeene stemmen werd, in
plaats van wijlen Dr. Th. Th. Staal,
benoemd tot gemeente-arts Dr. M. R.
Braun.
De najaarsschouw werd bepaald op
18 September.
BERICHTEN
UIT
A MER8FOORT
voor Amersfoort en Omstreken
AMERSFOORT.
Lange dracht no. 4 - Telefoon no. 304 en 697
Deskundige voorlichting bjj den aan- en verkoop van Effecten
Verhuring van Lips Safe-loketten
Verzilveren van coupons Handelscredieten Incasseeringen
Spaar-deposito's rente 3 pet.
1/erwonnen Levenskracht vraagt
uw steun.
Herwonnen Levenskracht heeft een
nieuw Sanatorium gebouwd. Niet een
Sanatorium van houten keten. Neen....
Daar in de Eykensteinsche bosschen
te Bilthoven is gebouwd een complex
van gebouwen, modern doch sober,
waar ter verpleging zijn opgenomen,
honderden mannen, vrouwen en kin
deren, die kuren en bidden om beter
te worden, om hunne plaatsen in de
laatschappij, als voKvaardigen te kun-
en innemen.
Met den bouw van dit Sanatorium
is door de Kath. Arbeidersbeweging
een grootsche daad gesteld. Zeker, al
onze instellingen zijn er ten bate onzer
arbeiders en hunne gezinnen. Maar er
is maar één Herw. Levenskracht, welke
speciaal hulp brengt aan onze zieken,
welke door het monster de witte
pest worden belaagd. En voor dit
doel werd nimmer een tevergeefs be
roep op uwe mildudigheid gedaan. En
nu is ons beroep dringender dan ooit.
Vooral nu, nu vele gezinnen kampen
met de werkloosheid en vele kinderen
als gevolg van ondervoeding, ten prooi
vallen aan de vreeseiijke ziekte de
tuberculose.
Er zijn er zooveel die verlangend
uitzien naar een plaats in ons Sana
torium. De „wachtlijst" is zoo groot.
De wachttijd duurt zoo lang. En daar
om wederomons bloempje.
Ons bloempje, hetwelk Zaterdag 8
September u zal worden aangeboden
door vriendelijke verkoopers(sters).
Stuur hen niet heen, alvorens uw
offertje in de bus geworpen te hebben.
Met uw offertje stelt ook gij een groot
sche daad, helpt ge mede honderden
mannen, vrouwen en kinderen redden
uit de klauwen der T. B. C.
Dankbaar zullen u zijn üe patiënten
van Herw. Levenskracht,
Het Bestuur van H. I
afd, Amersfoort,
N. DE JONG, Voorz.
T. VAN DOORNIK, Secr.
R. K. Oudersvereeniging.
Evenals vorige jaren werden ook
deze vacantie door de R. K. Ouders
vereeniging uitstapjes voor families en
voor kinderen georganiseerd. Na de
boottocht naar Marken en Volendam,
werd in de afgeloopen weken nog e
fietstocht gemaakt via Wageningen
Ede met bezoek aan verschillende
speeltuinen, een uitstapje per tram naar
Zeist, een boottochtje naar 't ljsselmeer
en een wandeltocht in de omgeving
met speeltuinbezoek.
De ruime deelname bewijst, dat deze
uitstapjes steeds in de smaak vallen
en door velen als een welkome gele
genheid worden aangegrepen, om er
eens gezellig een dagje uit te trekken
of om de kinderen onder vertrouwd
geleide een dagje uit te sturen. F.n dat
ze bij deze laatsten in de smaak val
len, blijkt het best hieruit, dat 't mee-
rendeel dergenen, die eens meegingen,
bij een volgende gelegenheid steeds
weer met glundere gezichten op het
appèl verschijnen.
Het zomerprogram i hiermede afge
werkt het voor de deur staande win
terseizoen brengt als eerste een fancy-
fair en loterij tot versterking van de
kas van het Moederfonds dervereeni-
ging. het fonds, waaruit uitkeeringen
aan de leden worder, gedaan, hoofd
zakelijk bij gezinsvermeerdering, welke
uilkeeringen toenemen met de grootte
voor alle inrichtingen van
onderwijs naar Boekhandel
Langestraat 84 Teief. 528
Hebt U een
Taxi of aulo noodig
Amersfoort,
van het gezin.
Het bestuur vraagt reeds nu de aan
dacht van leden en niet-Ieden voor
deze actie. In 't bizonder zij erop ge
wezen, dat men reeds nu zijn mede
werking kan verleenen door 't beschik
baar stellen van prijzen voor loterij en
fancy-fair of steun in andere vorm,
waartoe eenlge dames in de loop dezer
maand bij U zullen aankloppen. Verder
vertrouwt het bestuur, dat er ook onder
de leden velen zijn bij wie deze
dames mogelijk niet zullen aankloppen
die ook voor dit doel iets zullen
beschikbaar stellen, b.v. in de vorm
van handwerken of anderszins. Zij vin
den dan wel even gelegenheid dit aan
een der bestuursleden mede te deelen.
Het bestuur verzoekt en hoopt op
veler steun en dankt bij voorbaat alle
medewerkenden.
De kwaliteitsbatterij
voor Zaklantaarns
Brandtjjd 8—10 uur
rkrijgbaar bij:
De Abdü van Egmond
Door Dom. A. Beekman, Benedictijner
Monnik van dc St. Paulus Abij te
3) Oosterhout.
Kort voor zijn dood werd aan de
kerk van Trier de Sint Servaas van
Maastricht, haar wederrechtelijk ont
nomen, weer door den keizer terug
geschonken.
Na een heilzaam en vruchtbaar be
stuur van zestien jaar stierf Egbert der
achtsten December 993: hij werd me
veel sialic begraven in de kapel var
den II. Andreas, door hem zelf aan
de domkerk gebouwd.
I.
De geschiedenis van dc stichting der
abdij van Egmond slaat in nauw ver
band met die der eerste dagen van
oude graafschap Holland, waarom
tiet eenc niet zonder liet andere kan
worden gesproken. Zelfs kan men zon
der overdrijving zeggen dal bij de eerste
allereerst in aanmerking de vier zoo
genaamde „koningsoorkonden" en de
„Vita s. Adelberti". De andere bronnen
komen ter gelegener plaatse ter sprake.
De koningsoorkonden zijn niet in
hun oorspronkelijken staat tot ons ge
komen, maar als copieën, die o.a. voor
komen in het „Libers. Adelberti" (Boek
van den II. Adelbertus) van de 12e
eeuw, dat wc ecliter slechts uit een
'erschrilt uit de 15de eeuw kennen.
De eerste oorkonde, gedateerd 1 Aug.
!9 en onderteekend door keizer Ar-
nulfus, kleinzoon van Lodewijk den
üuitscher, die Oost-Francië had ge-
erfd, maar aan wiens gebied in 879
geheel Lotharingen waarin Kenne-
merland was gelegen. was toege
voegd. is de giftbrief aan zekeren graal
Gerulfus gericht.
Deze Gerulfus had in dienst gestaan
van den Noorman Godefridus. die door
Arnulfus' oom. Keizer Karei den Dikke,
hij verdrag van 882 was begiftigd met
goederen in West-Friesland. De vijan-
graven van het llollandsche huis de dige barbaar had deze edelmoedigheid
abdij in het midden van de belang-1 beloond met zijn landgenooten toe te
stelling stond. i staan vanuit Kennemerland als basis
De abdij is van dat gravenhuis de strooptochten te ondernemen, waardoor
geschiedschrijver geworden. Uit de bij de bevolking, die daar vcrscluikke-
documenten van haar archief, dat hc- lijk onder leed. ccn diepgrondige haat
laas nog niet grondig is bestudeerd,
moeien we zoowel de historie der abdij
als van liet graafschap opdiepen.
Van de bescheiden, die Ier onzen
beschikking staan, komen voor de ge
schiedenis van den oorsprong der abdij
tegen hein oplaaide.
Toen Godefridus nu zijn gebied ver
liet, om mei den keizer over wijngaarden
Ie Coblcnz Ie onderhandelen, maakte
graal Everhard van Hameland. wiens
goederenj door den Noorman
ontnomen, van de gelegenheid gebruik, Inoemd.
den aartsvijand verraderlijk uit den weg
te ruimen. Als loon voor zijn mede
werking bij dit luguber bedrijf, ontving
Gerulfus de goederen in bovengenoem-
den giftbrief vermeld. Het terrein strekte
zich uit rond Haarlem, vanaf den Rhijn
tol aan Svithardoshaga.
Omdat deze laatste plaats niet met
zekerheid is te identificeeren, kan niet
woiden aangegeven, hoe groot het bezit
was. Egmond wordt niet genoemd, maar
daaruit mag niet worden opgemaakt,
dat het gebied zich zoo noordelijk niet
uitstrekte; immers het belangrijke Kerk-
fort, dat zich daar volgens de „Vita s.
Adelberti" (Leven van den H. Adel
bertus) bevond en dat men verwachten
zou in de oorkonde aan te treffen,
werd door de Noormannen vernielden
kan zeer wel nog niet zijn opgebouwd.
De tweede oorkonde is in de copieën
gedateerd op 863, wat ofwel een schrijf
fout moet zijn, een geringe wijzi
ging in hel Romeinsch cijferschrift is
daartoe slechts noodig, of later door
een onwetende is bijgevoegd. Algemeen
wordt aangenomen, dat de datum 922
behoort te zijn. Karet de Eenvoudige,
die in 911 bij zijn gebied West-Franciü
geheel Lotharingen had weten te voegen,
geeft hetzelfde land in de eerste oor
konde genoemd, met nog andere stuk
ken lot in Zeeland toe aan zekeren
Dirk, denkelijk den zoon van Gerulfus,
in erfelijk leen. Met name wordt ook
de „ecclesia(m) videlicet Ekmunde" als
ii I strategisch punt in hel Noorden ge-
De beide laatste oorkonden, geda
teerd 868 wat 969 moet zijn en
985, geven een opsomming van nog
enkele giften. De laatste, aan Dirk II,
zoon van Dirk I, gericht, bevat de in
teressante mededeeling, dat de schen
king is gedaan „ob votum et ainorem
dilectae genitrias, nostrae Thophanae
videlicet lmperatricis Augustae necnon
et interventu Fidelium nostrum Ekberti
Trevirensis Ecclesiae venerabilis Ar-
chiepiscopi, ac Neopotis nostri Henrici
Baiorum Ducis".
I enkele namen, hier genoemd,
zullen we even blijven stilstaan, omdat
zij ons denkelijk den sleutel leveren
van den Grieksch-byzantijnschen in
vloed, waarvan sommige kunstwerken
der Egmonder abdij blijk geven.
Ekbertus, aartsbisschop van Trier,
man van buitengewone beteekenis ook
op het gebied van kunsten en weten
schappen, was de zoon van graaf Dirk
II en eenigen tijd kanselier van Keizer
Otto II. Blijkbaar onderhield hij nauwe
betrekkingen met het keizerlijk hof.
Theophana, zeer waarschijnlijk de doch
ter van Romanos II, keizer van het
Oost-Romeinsche rijk, was Otto's ge
malin. In 893 weduwe geworden, werd
zij regentes over den jeugdigen Otto
lil. Hoewel haar invloed op de ver
spreiding der Byzantijnsche kunst dik
wijls wordt overdreven, mag deze toch
niet geheel worden geloochend.
De „Vita s. Adelberti" zal ons nader
bescheid geven over de oudste ge
schiedenisder Egmonder abdij. Ze werd
geschreven door Ruotbert, oud-leerling
van de kathedrale school te Reims en
monnik van het klooster te Mettlach
bij Trier, die omstreeks 985 door Ek
bertus, Aartsbisschop, ten einde de
noodige gegevens te verzamelen, naar
Egmond was gezonden.
Adelbertus was een der elf gezellen,
die met den geloofsprediker Wiltebror-
dus in 690 vanuit Engeland naar
Frankenland waren overgestoken
daar het Evangelie ie verkondigen. Al
spoedig vinden we hem in Kenuemer-
land, waar hij tot aan zijn dood toe
vertoefde. In Egmond werd hij begra
ven. denkelijk door de zorgen van zijn
vriend Eggo. dien hij daar dikwijls
bezocht. Deze ook moet het initiatief
hebben genomen, op het vereerde graf
een kleine kerk te bouwen.
Over deze kerk nu was sprake
de tweede Koningsoorkonde. De op
gravingen door prof. dr. J. Holwerda
eerst gedeeltelijk in 1920. vier jaar
later volledig uitgevoerd, hebben aan
getoond, dat het kerkje in het midden
van een langwerpig veld met afgeronde
hoeken geplaatst, door een muur er
gracht was omgeven. Hier in het noor
delijkste punt van het gebied, lag dus
blijkbaar een fort. waarin een bezetting
was geplaatst ten einde de poort van
het graafschap zoowel legen de Noor
mannen als tegen de Friezen te kunnen
beschermen, voldoende reden, om het
overigens onbeduidende kerkje ïn|den
giftbrief te vermelden.
Toen Ruotbert Egmond bezocht, was
Adelbertus alreeds bijna twee-en-een-
halve eeuw geleden naar een beter
leven overgegaan. Desondanks was de
herinnering aan den vromen monnik
levendig gebleven. Er had zich name
lijk ter plaatse een cultus ontwikkeld
en dit was de belangrijkste ontdekking,
die kon worden opgeteekend.
Immers, het was in de middeleeuwen
bij het opstellen van een levensbe
schrijving [geenszins de bedoeling om.
zooals onze tijd bij voorkeur tracht te
doen. een zielkundige taak, zelfs al
zou een uitvoerig dagboek ter beschik
king slaan, want wie kent zichzelf?
Evenmin gaf men een opsomming van
de opeenvolgende levensgebeurtenis
sen. Wat men nastreefde was den heilige
te doen kennen als gemeenschaps-
mensch en dan op de eerste plaats als
gemeenschapsmensch in geestelijken
zin.
Als men de beteekenis daarvan wil
beseffen, moeten de Paulinische be
schouwingen over het leerstuk der ge
meenschap in Christus, in de brieven
van den Apostel neergelegd, worden
gekend, De gansche middeleeuwsche
cultuur staat in het teeken dier leer.
Omdat nu in die eeuwen het gods
leven niet van het maatschappelijke
was gescheiden, dit integendeel door
drong en er richting aan gal, kwam
noodzakelijkerwijs die geest in uiter
lijke belevingen naar voren.
(Wordt vervolgd.)
