w
Seizoen-Dpruimi
F. A. TULP
Tel. 1093
Tel. 1830 A
/^Gesprongen
Wl? handen
PUROL
EenVulpenspecialist
li. Elzenaar
Brood- en Banketbakke i
"RGaig^D?rfb«nnfChlln.' "ten Dinsdag- en VrHdas-
tanna, «ta
«va.u,d te
De Gembode
Katholiek Orgaan voor Amersfoort en Omstreken
Vrijdag 14 Febr. 1936
ADVERTENTIÊN 25 cent per regel. Billijke tarieven
voor handel en nijverheid bij geregeld adverleeren
AdvertentlEn moeten Dinsdag en Vrijdag vddr 8 uur
in den morgen tjn bezorgd. Telefoon 314
Negen en Veertigste Jaargang - No. 92
nnüli I'«'tl
ZorL e'-IMI-nrvL
en Mt b,h,„xh, dm
"Iglng dal gewicht te omschenen.
a» mui"" d,„ mridlt
zaak pedant of erger.
Aartsbisdom
Utrecht.
DePauselijkelnlernuntiatuurte 'sGra-
venhage meldt:
.Zijne Hoogw. Excellentie Mgr J.
H. O. Jansen heelt wegens ernstige
ziekte aan Z.H. den Paus ontslag ge
vraagd als Aartsbisschop van Utrecht.
Met diep leedwezen over het feit,
dat ziekte den Aartsbisschop tot dit
besluit heeft genoopt en met groote
bewondering voor' zijn herderlijke
leiding en zijn voorbeeld van groole
deugden, heeft de H. Vader dit ontslag
aanvaard in een audiëntie, welke Zijne
Heiligheid op Zaterdag 8 Februari
heeft verleend aan den Secretaris van
de H. Congregatie van het Consistorie,
Zijne Eminentie Kardinaal Rossi.
Door dit ontslag is Zijne Hoogw.
Exc. Mgr. Dr. J de Jong, coadjutor
van den Aartsbisschop van Uirechi,
die als zoodanig was benoemd met
het recht van opvolging, van hetzelfde
oogenblikaf Zijne Hoogw. Excellentie
Mgr. Jansen opgevolgd als Aartsbis
schop van Utrecht."
Heden, Vrijdag 14 Februari had in
de Metropoliiaankerk van de H. Ca-
tharina te Utrecht de korte plechtig-
tigheid plaats, waarbij Z. H. Exc. Mgr.
Dr. J. de Jong, in tegenwoordigheid
van het Hoogwaardig Metropolian
Kapittel, bezit nam van den Aartsbis-
sclioppelijken Zetel van Utrecht
Deze plechtigheid was voor geeste
lijkheid en geloovigen toegankelijk.
De plechtigheid werd met de Lof
zang Te Deum gesloten.
De dagen en uren, waarop Mg. Dr.
J. de |ong audiëntie verleenen zal,
zullen nog nader worden bekend ge-
Benoeming
Vicaris-Generaal.
Z. H. Exc. Mgr. Dr. J. de Jong,
Aartsbisschop van Utrecht, heeft be
noemd tot Vicaris-Generaal den Hoog-
Eerwaarden Heer Mgr. D. Huurdeman.
kantoorboekhandel
„HET VULPENHUI 5"
Unfleitr. 60 t.o. Krommntr. TEL. 026
ZIE ETALAGE I
laxi-diensi
Nic. Bovée
standplaats naast Hotel Monopole, Statlonspl.
tOOMOMT VERtBOBHHO tl lEilPIUl VITESSE
tvorol-gebruikers zijn zelden verkouden enl_ u
iKbbw ^denkKlodn.omd..de«^^Uj J J|. TlTBIII111114111II|SIII ICltll|
den mond dagelijks grondig desinfecteerd
Wat Is „De Jonge
Werkman
Indien er geroemd moet worden/dan
zal ik op mijne zwakheden roemen.
God en de Vader onzes Heeren lesus
Christus, die gezegend is in eeuwig
heid, weet dat ik niet lieg. Te Damas-
kus bewaakte de stadhouder van den
koning Aretas de stad der Damasceners
om mij gevangen te nemenen door
een venster werd ik in eene mand
over den muur nedergelalen en ont
snapte aldus uit zijne handen.
Indien er geroemd moet worden (hel
heeft wel geen nut), dan zal ik komen
op gezichten en openbaringen des
Heeren. Ik ken eenen mensch in Chris
tus, die veertien jaren geleden,
in het lichaam, ik weet het niet;
buiten het lichaam, ik weet het niet
God weet hetweggevoerd is ge
worden tot in den derden hemelen
ik weet dat die mensch - óf in hel
lichaam óf huiten het lichaam, ik weet
het nietGod weet hetwegge
voerd is geworden in het Paradijs en
geheimvolle woorden gehoord heeft,
die het geen mensch geoorloofd is ie
spreken. Wegens den zoodanige zal
ik roemenmaar wegens mij zeiven
zal ik niet roemen, ienzij op mijne
zwakheden. Want ook indien ik zoude
willen roemen, ik zou geen dwaas
zijn, daar ik de waarheid zou zeggen
maar ik laat het, opdat niemand mij
schatte boven hetgeen hij in mij ziel
of van mij hoorl. En opdat de ver
hevenheid der openbaringen mij niei
trotsch make, is mij een prikkel mijns
vleesches gegeven, een engel van Satan
om mij in het aangezicht te slaan.
Weshalve ik den Heer driemaal heb
gebeden, dat die van mij wijken mocht
maar Hij zeide tot mijMijne genade
is u voldoende, want de kracht wordt
in zwakheid volkomen. Gaarne zal ik
EVANGELIE
volgens den H. Lucas; VIII, 4—15.
In dien tijd, toen eene groote menigte
samenkwam en uit de steden tot Jesus
toesnelde, sprak Hij in eene gelijkenis:
Een zaaier ging uit om zijn zaad te
zaaien. En terwijl hij zaaide, viel een
gedeelte langs den wegen het werd
vertreden, en de vogelen des hemels
aten het op. En eeti ander gedeelte
viel op de rotsen opgeschoten zijnde,
verdorde hel, omdat het geene voch
tigheid had. En een ander gedeelte
viel tusschen de doornen en de door
nen, die tegelijk opkwamen, verstikten
ander gedeelte
Epistel en Evangelie.
Zondag genoemd Sexagesima.
Les u't den tweeden brief van
H apostel Paulus aan de Korinthiërs;
XI. 19—XII, 9.
BroedersGaarne verdraagt gij on-gnede aar-te, en het seh >ol op en
wijzen, daar gij zelf wijs zijt I Immers hracht honderdvoudige Vrucht
v [draagt gij bet, als iemand u in Dit zeggende, nep Hijj: Die ook
slavernij brengt, als iemand u ver- i te hooren, dat hij hoore.
slindt als iemand u aantast, als iemand I Zijne leerlingen nu vroegen Hem,
-i- a i« „te» teteo. I wat dit voor eene gelijk nis was. En
Hij zeide hunAan u is het gegeven
de verborgenheid van hel Rijk Gods
te kennen, aan de overigen echter in
gelijkenissen, opdat zij ziende niel zien.
en hoorende niet verslaan. Dit
de gelijkenis: Hel zaad is hel
Gods. En die langs den weghel zijn
degenen, die hooren; daarna koinlde
duivel en neemt het woord weg uit
hun hart, opdat zij niet, geloovend,
zalig worden. En die op de rots: zij.
die. na gehoord Ie hebben, het woord
met vreugde aannemen; maarzij hebben
geene wortelszij gelooven voor er
lijd, en ten lijde van beproeving valli
zij af. En wat tusschen de doornen
vielhet zijn degenen, die gehoord
hebben, maar door bekommeringen en
rijkdom en vermaken des levens wor
den zij gaandeweg verslikt, en brengen
geene vrucht voort. En wat in de goede
aarde het zijn degenen die, het woord
gehoord hebbende, het in een goed en
best hart bewaren en vrucht voort
brengen in lijdzaamheid.
zich verhefl. als iemand u
gezicht slaat. Als oneer zeg ik het, als
waren wij zwak geweest onder dit op
zicht! Waarop iemand durtt roemen,
(in onwijsheid spreek ik) daarop durf
ik het ook. Zijn zij Hebreën. ik ook
zijn zij Israëlieten, ik ook zijn zij
Abraham's geslacht, ik ookzijn zij
dienaars van Christus, (als een onwijze
spreek Ik) ik ben het meerdoor zeer
veel arbeid, door gevangenissen over
vloediger. door slagen boven mate,
door doodsgevaren menigmaal! Van
de loden heb ik vijfmaal de veertig
min één ontvangendriemaal ben ik
met roeden gegecscldééns ben ik'
gesteenigd driemaal heb ik schip
breuk geledeneen nacht en een dag
heb ik in de dieple der zee doorge
bracht Door menigvuldige reizen, door
gevaren op rivieren, gevaren van roo-
veis gevaren van mijn eigen volk,
«varen van de heidenen, gevaren in
de stad, gevaren in de woestijn, ge-
teteï op gM»» ""li"
brarters doorarbeid en kommer door
veel nacnl-aken. door honger en dorsl,
Lr menigvuldig veilen loc» koude
naaktheid. Behalve heigeen van
bulten komt. mi|ne dag.hlksche b
kommernis, de berorgdheid voor all
'Jek'
het zaad van zijn woord uil te strooien
de harten der menschen en dll nog
dagelijks doet in zijne Kerk door den
mond zijner priesters. Onderzoeken we
dan bij ons zeiven in welke aarde hel
zaad van Gods woord onder ons ge
zaaid wordt, om te zien of het ook
vruchteloos voor ons verkondigd wordt
of dat wij er vruchten uit trekken.
Behooren we tot degenen die het
woord Gods minachten en niettegen
staande Gods duidelijke voorschriften
leven volgens de beginselen dezer
wereld? „Een deel van het zaad viel
langs den weg en werd verireden.'
Het zaad kon zelfs den bodem niet
indringen. Sluiten ook wij misschien
niet onze ooren voor de leer van
Christus en Zijne Keik om te leven
rolgens eigen inzichten en verlangens?
Behooren we tol degenen, die Gods
woord wet aanhooren en er behagen
hebben, die zelfs tot goede voor
mens georaeht worden b.v. om eer
baar en zuiver te leven, zachtmoedig
te zijn of mildadig jegens de
maar die deze voornemens r
loeren, omdat bij de minste bekoring
deze heilzame gedachten weer verdwij
nen? Dan zijn we als de steenrots
waarop het zaad wel ontkiemt ma
door de aanhoudende hitte der zon
uit gebrek aan vochtigheid verdroogl
en sterft.
Of behooren we wellicht tot hen,
die het woord Gods met vreugde aan
hooren en het aannemen maar door de
overtollige bekommeringen over aard
sche zaken en vooral door de zuchi
naar ijdele vermaken het Woord Gods
onvruchtbaar laten
Voorzeker groot is het getal van hen
waarvan de Zaligmaker zegt, „dat wai
tusschen de doornen valt, zijn zij die
nadat zij het woord gehoord hebben,
door de bekommernissen, rijkdommen
en wellusten des levens gaandeweg
verstikt worden en geen vrucht doen
rijpen".
Onderzoeken we ons zeiven eens
hoe het komt, dat terwijl het Woord
Gods reeds zoo dikwijls aan
verkondigd, het tot nu toe zoo
vrucht heeft gehad. Zijn we wellichi
ook van het getal, dat door jezus bij
een harden weg, een steenrots of door
nen vergeleken worden? Trachten we
dan van ons hart te maken een goede
aarde, door ons hart te onthechten
aan aardsche goederen, aardsche eer
en grootheid, en het te richten op God,
het Hoogste Goed, bereid om uit liefde
tot Hem offers te brengen. Dan zal
>ns te - en een verdiensielijk en welbe
steed teven worden, dan zullen
behooren tot hen, waarvan Jezus zegt
„wat in de goede aarde vair, dat zijn
zij, die hel Woord Gods mei een goed
en oprechl hart hooren en bewaren
en vrucht dragen in lijdzaamheid."
Evan4elleverklarlntf.
Zondag Sexagesima.
Op aandringen van Zijn leerlingen
heeft de Zaligmaker zelf een verklaring
de B*™e7lTzwaT worde"? Wie 'wordt gegeven van de gelijkenis. De Zoon
Jftrghi >»»d« lk b,amle 1 0otlS °m
Liturgische Kalender.
Week van 16—22 Februari.
Zondag 16. Sexagesima, Tijdeigen, Mis
Exsurge, zonder Gloria, 2e geb. A
cunctis, 3e naar keuze, Pref. H. Drie
vuldigheid.
Maandag 17. Mis als Zondag zonder
Gloria of Credo, 2e geb. A cunclis,
3e Fidelium voor de overledenen
(2 Nov.) 4e naar keuze, gewone
Prefatie,
Dinsdag 18. H. Simon, 2e en 3e geb.
als Zondag.
Woensdag 19. Mis als Zondag zonder
Gloria of Credo. 2e geb. A cunctis,
3e naar keuze, gewone Prelaile.
Donderdag 20. Alles als Woensdag.
Vrijdag 21. Alles als Woensdag.
Zaterdag 22. St. Petrus Sloel te An-
liochie, 2e geb. H. Paulus. Overal
Credo en Pref. v. d. Apostelen.
Ve&xacfit e*%. aesueest
Lj
(Ingezonden).
Hebben wtj, Katholieken, op het
gebied van jeugdzorg voor jonge arbei
ders, niet een achterstand bij onze
tegenstanders vergeleken
En dan bedoel ik hier vooral de
jonge kantoor- en winkelbedienden, de
jonge arbeider» op fabrieken en werk
plaatsen van ongeveer 17—21 jaar.
Hebben wij misschien niet at te lang
verzuimd, onze arbeidersjeugd, in den
ruimsten zin van het woord, mobiel
te maken voor onze katholieke, sociale
actie, hun jonge, enthousiaste krachten
te gebruiken in het sociale werk, hen
ambitie en werklust en kennis daar
voor bij te brengen?
Hebben we niet te veel dit werk
overgelaten aan onze tegenstanders,
niet te veel de straat en de natuur, de
fabriek en de werkomgeving gelaten
aan hunne jeugdbeweging en te veel
onze kantoor- en fabrieksjongens over
gelaten ter „opvoeding" aan de straat,
door bioscoop en sport, door danshuis
en kroeg, door vroegtijdige verkering,
omdat wij geen passende jeugdvere
niging voor hen hadden?
Is in het verleden niet te veel ge
tracht, onze arbeidersjeugd te brengen
<n te houden, ook op den leeftijd van
1721 jaar, ais het standenverschil
scherper naar voren treedt, in een
algemeene jeugdbeweging?
Wordt dikwijls niet te zeer de nadn>k
gelegd op dat kleine getal uit andere
standen en ter wille van dit kleine
percentage het grootste getal, dat der
arbeidersjongens te veel verwaarloosd,
wat betreft hun eigen nooden en
moeilijkheden van godsdienstigen,
zedelijken en ekonomischen aard en
hun geheel eigenaardige sociale zorgen?
En de resultaten in zeer vele plaat
sen dat wij juist op den leeftijd van
17—18 jaren en daarboven de jonge
arbeiders geheel en al kwijt raken'
Zou een der daartoe medewerker
factoren niet zijn, dat de arbeiders
jeugd, die toch geheel andere gevaren
en nooden, geheel andere sociale
moeilijkheden heeft dan de andere
standen, die in een geheel andere
omgeving werkt, dag in dag uit en
die dus ouk een andere vorming en
opvoeding, en ontwikkeling noodig
neeft, maar mee moet in de algemeene
jeugdbeweging, die voor hen, op oudere
leefiijd vooral, weinig aantrekkelijks
meer biedt?
Wat er van zij, „De Jonge Werk
man" is, hoewel laat, ook in ons tand
tol stand gekomen en belooft een
goede toekomst te hebben!
Voor wie is de Jonge Werkman
(kortweg W. genoemd) bestemd
Voor alle Katholieken, jonge arbeiders
in den ruimsten zin van het woord,
van ongeveer 17 21 jaar.
De noodzakelijkheid en haar be
staansrecht der J. W. wordt door de
omstandigheden, waarin onze heden-
daagsche, rijpere, mannelijke arbeiders
jeugd verkeert, eenvoudig geëischt.
Welke zijn de omstandigheden welke
een geheel afzonderlijke vereeniging
voor onze jonge arbeiders noodig
maken
Ie. De omgeving, waarin de jonge
werkman zijn arbeid verricht en de
invloed, welke van die omgeving op
hem, in zijn leeftijd, voor zijn overige
leven uitgaat. De jonge arbeiders be-
L'innen huil leven van arbeid op een
fabriek, werkplaats of kantoor. Vanaf
den eersten stap, die zij in de nieuwe
omgeving zetten, voelen de jongens,
"at ze arbeider zijn. Tot nu toe waren
Katholieke jongens, voortaan zullen
Kath. jonge arbeiders zijn, ten
linste zoolang er voor gewaakt wordt,
dat ze Katholiek blijven.
Daar op het werk zullen zij in het
vervolg het grootste en schoonste ge
deelte van hun leven moeten door
brengen, daar zullen zij mi
brengen hun plicht van den arbeid,
daar in het vervolg hun levensonder
houd verdienen, daar zullen zij hun
eerste jaren als werkman doorbrengen,
(tevens hun gevaarlijkste levensjaren)
in een omgeving, legen welker invloed
zij onvoldoende gewapend, voorbereid
en opgevoed zijn! Diearbeidsomgeving,
waar het woelt en gist in de hoofden
der arbeiders, waar onrust en onte
vredenheid heerscht over vele dingen
en in breeden kring, waar de onzeker
heid van het stoffelijk bestaan velen
zich doet vastklampen aan allerlei
stelsels, die redding beloven, waar het
moeilijk ademen is voor godsdienst en
KON. WILHELMINASTRAAT 10
De meest vlugg'e en
correcte bediening,
Zeer concurreerende taiieven.
Vergelijkt afwerking en prijsI
zedelijkheid, die arbeidsomgeving
wacht onze jongens en gaat hen be
ïnvloeden op een teergevoeligen leef
tijd, en haren invloed strekt zich uit
over hun godsdienstig zedelijk teven,
over hun sociale leven, zelfs over hun
gezins- en ontspanningsleven!
2e. De jonge arbeiders worden met
veel minder zorg omringd dan de
jongens uit andere standen in dezelfde
jaren. Hierin ligf geen verwijt, minder
nog een prikkel tot afgunst, maar enkel
de constateering van een feit, dat de
noodzakelijkheid eener vereeniging
als de J. W. duidelijker zal doen uit
komen. in die jaren, dat de jonge
werkman geestelijk en lichamelijk vol
groeid. dat hij met den dag zich zelf
standiger en meer volwassen gevoelt
en als dusdanig ook behandeld wordt,
ontgroeit hij in dezellde mate den in
vloed van het gezin, van zijn ouders
en staat dus tamelijk alleen tegenover
den invloed zijner arbeidsomgeving.
Daarentegen staat de studeerende
jeugd onJer bijzondere zorg van
leeraars en opvoeders. De thuiswer
kende jongen uit midddnstand of
boerenstand maken hun werktijd door
onder het ouderlijk oog. In den tijd,
dien de jonge arbeider op zijn werk
doorbrengt, is hij dikwijls overgeleverd
aan elementen, oudere of soms van
getijken leeftijd, die maar al te graag
helpen om zijn crisis grooter te maken,
die hun invloed tot zelfs buiten het
werk, op zijn gezins- en ontspannings
leven uitstrekken.
Er is geen stand, waarin de jeugd
zoo vroeg aan zich zelf moet overge
laten worden als de arbeidersstand.
Nog een tweetal reden zullen we
een volgende maal behandelen.
van de Parker-tabrieken
hi a.s. DINSDAG 18 FEBRUARI,
van v.m. 10 uur— n.m. 7 uur
GRATIS
te consulteeren bij Kantoorboekhandel
LANGESTRAAT 101
Ook Uw Vulpen, onverschillig welk
merk, wordt gratis nagezien en gecon
troleerd. Op kleine reparaties kan
worden gewacht.
WAT MIJNHARDT MAAKT IS Oi
i, om daar Engelsche troepenlan
dingen te kunnen beletien.
Omtrent het plan-von Epp is vol
strekt geen zekerheid te verkrijgen,
hoewel ofScieele ontkenningen in dezen
natuurlijk niets zeggen.
Doch het sluit zich in ieder geval
wonderwel aan bij hetgeen thans is
medegedeeld over het aanleggen van
kampen en vliegvelden langs, van auto
wegen naar onze grens.
Het was niet zonder reden, dat Mi
nister Colijn in zijn laatste Nieuwjaars
rede gewaagde van de sterk vermin
derde kans voor ons land, om builen
een volgend groot conflict te blijven.
Niettemin, die kans is niet geheel
verkeken. En om ze wijder te maken,
zullen er helaas zwaarder offers voor
onze Defensie noodig zijn.
Op zichzelf is het een krankzinnig
heid. dat overal in deze verarmde
wereld millioenen- en milliardtn bud
getten voor bewapeningsveisterking
worden opgesteld.
Wij zijn het echter niet, die hier den
toon aangeven. De omstandigheden
dicteeren ons eveneens een bewape
ningsversterking, welke ons land als
militaire factor bij het afwegen der
tegenover elkaar staande krachten van
doorslaggevende beteekenis kan maken.
Het is bij het Abessynische conflict
duidelijk genoeg gebleken, dat de Vol
kenbondsmachinerie veel te langzaam
werkt, om een aanvaller onmiddellijk
met collectieven weerstand te straffen.
Het blijft voor ons land nog altijd
van belang de kans op neutraliteit naar
alle kanten open te houden.
We kunnen er niet aan ontkomen,
deswege onze militaire macht te ver
sterken. Het is een droevig feit dit te
Paraat zijn
Er zijn onlangs uitvoerige mededee-
lingen verschenen, over militaire ver
sterkingen en voorzorgsmaatregelen,
door Duitschland langs onze grenzen.
Een pertinente tegenspraak is niet
gevolgd. Zoodat men zou mogen aan
nemen, dat het gepubliceerde in groote
trekken juist is.
Hiermede is volstrekt niet gezegd,
dat Duitschland bewuste aanvalsplan
nen ten aanzien van ons land koestert,
dat het met annexatie bezield is. Alleen
slechts, dat men de mogelijkheid van
het losbreken van een groot conflict
gelijk in 1914, onderwerp heelt ge
maakt van ernstige studie en daarvoor
plannen gereed gemaakt.
Het ziet er nu zeer beslist naar uit,
dat de militaire strategie een ontzien
van ons land niet meer gedoogt. Zoo
als bekend, had de Duitsche generale
staf vóór den oorlog in 1914 aanvan
kelijk ook plannen, om ons land tege-j
lijk met België aan te grijpen. Doch
die zijn later niet voor ons pleizier,
maar om opportuniteitsredenen ge
lukkig gewijzigd. Thans heelt België
door zijn nieuwe versterkingen, ter
deele verband houdend met den aan
leg van het Albert-kanaal, echter de
blikken der Duitsche strategen weer
naar onze Oostgrenzen afgeleid En ir
dit verband denkt men aan mededee-
lingen over een plan-von Epp, volgens
hetwelk motorische legereenheden in
één dag tijds dwars over ons grond
gebied naar de zeekust zouden moeten
6EBR. RIJS
S0ESTERNE6 29
Biti kiitjn 3D uil in til' |id
taiiiiltiilin ID tl in kill |nd
(nnlinbiisd. iitn liji li ent
Dividendboeltjes op aanvr. beschikbaar
Zondags van 4—8 uur Geopend
TELEFOON 2054
moeten constateeren.
Amersfoort
De collecte voor het Santos-fonds
bracht .27.44 op.
Wit-Gele Kruis.
In een gehouden Bestuursvergadering
jn het Wit-Gele Kruis is bestolen om
het Wit-Gele Kruis met een Afdeeling
voor Kraamverplegine uit te breiden.
Aangesteld is als Wijkkraamverpleeg-
ster Zuster D. Damen, thans werkzaam
als zoodanig te Eindhoven.
Dr. Ronhaar, leeraar aan de Han
delsschool, houdt Woensdag 19 Febr.
in Princess een lezing over het vesti
gen van industrie in Nederl. indië.
Bevolking.
Loop der bevolking in Januari 1936.
M.
V.
Tot.
Aantal geboorten 31
31
62
Aantal overled- 20
14
34
Meer geboren
dan overleden li
17
28
Gevestigd 134
150
284
Vertrokken 148
144
292
Meer nf minder ge-
ves'igd dan ver
trokken 14
+6
—8
Totale vermeer
dering of ver
mindering 3
+23
+20
Bevolking op
1 Febr. 1936 22.119
23.175
45.294
j