De Eembode F. A.TULP dorden kantonrechter 52ste JAARGANG NUMMER 27, VenchJJnt I X per «eek. Abonnementsp.- Ui, Inbegrepen de kerkelijke bijlage. f 1— per kwart. Zg. volkjeboonementen ft ets. p. week. REDACTIE EN ADMINISTRATIE: Langegraeht 28. TeL 314 - AMERSFOORT Poetcheque- en Gironummer 44334 OorrapondenUe-adna Baam: Kerketr. 30. Advertentie-adres Baam: Nleuwstroat IA Uitgave N.V. Uitgeven Ml). Neerlandla. ZATERDAG 1 OCTOBER 1933 WAARIN OPGENOMEN HET ..WEEKBLAD VOOR BAARN" KATHOLIEK NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR HET DEKENAAT AMERSFOORT. ALSMEDE VOOR BAaARN EO. ACHTER OUDE MUREN.... ....groeit het kunstproduct NU moeten wij toch een» Iets tellen van onsen vriend Wlra Callenbach die rich achter een dei stevige oude gevels van de Muurhui ren In Amersfoort heeft verschanst. Zoo jong als bij ls, heeft hij rich toch al een reputatie gevestigd. Wi wanneer den burgemeester bij diens 23-jarig Ambtsjubileum een mai kunstwerken sal worden aangeboden of wanneer Lord Baden Powell of Gill- wel en Prins Bern hard een luxe exem plaar van het Jamboree Logboek krij gen aangeboden, dan ls het Wim Cal lenbach die den artlstleken band moet ontwerpen en uitvoeren. DAAR achter dien ouden gevel groeit en bloeit de kunst ln een vorm zoo als weinigen dien vermoeden. Ja. ook wij hadden er niet de minste notie van. totdat wU onderweg eens werden aan gehaakt met het verzoek, naar de „openbare les" van Woensdagmiddag En die openbare les was een openba ring. Er zoemt daar geen motor, er rikke tikt geen machine. Hier hangt het tem po van het handwerk en slechts de toe stellen. met de hand te bedienen, vin den er een plaats. De artistieke band In een der lokalen ls een tentoonstel- linkje Ingericht van de keurigste boek bandjes. voor een kenner om van M watertanden. Daar lag een groen bandje met goudstempel, dat men zóó voor z"n boekenkast zou willen meenemen, vooral het smaakvolle vezel-schutblad ziet. De oude wegen van het verstoppertje spelen zijn verlaten. Callenbach laat frank en open zien. hoe hU een boek heeft gebonden, ook als het voltooid ls. De bandjes, die zijn gebruikt om de ka- terns bijeen te binden, worden door hera even handig als smaakvol benut als ver- Aandacht trekt ook de kleurstljfsel- band. En deze band ls het die aanleiding wordt tot een heel Interessant gesprek met Wim Callenbach. Aan het kunstnljverhelds-onderwljs nemen hier heel verschelden menschen deel. We vinden er personen met lntel- lectueel-artlstleken aanleg, zooals we hier b.v. een vrouwelijke gezel van het Amersfoortsch Kunstenaars Gilde aan het werk zien met het stempelen van gouden titels op leeren en linnen boek banden. Moor ook zijn er herstellenden en lichamelijk zwakken die zich hier scholen ln een rustige arbeid die hen een volwaardige plaats ln de maat schappij moet helpen veroveren. Daarom zijn hier menschen. meest Jongemenschen, met een zeer uiteenloo pend karakter en een dito smaak bijeen. ..Het is eigenaardig," zegt Wim Cal lenbach ons. „hoe je uJt de kleurkeuze dikwijls de gesteltenis van deze men schen kunt opmaken. Neem nu b.v. eens het maken van bandpapier met kleur- stljfsel. De intellectueel keert telkens weer tot dezelfde motleven en hl] ge bruikt heldere kleuren. Maar de onont wikkelde en onbeheerschte mankt een verwarde, ruwe figuur bij voorkeur van bruine kleuren. Bruin b.v. ls een echte „Maar dikwijls speelt een groote fac tor voor de maatschappelijke vorming een groote rol, n.l zijn huiselijke omge ving en zUn opvoeding. Dat zijn eigen lijk dingen bulten hem om. maar die toch een sterke uitwerking op hem heb ben. En waar rekening mee gehouden moet worden." Het spinnewiel snort.... Daar. in een bescheiden hoekje, staat een spinnewiel te snorren. Dat spinnewiel placht te staan ln de hand spinnerij ,.'t Wlelke" aan den Belvedere- weg te 8oestdljk. In een doek ligt vlokkig de regel recht van een schapenhuid geschoren wol. Er ls nog niets mee gebeurd, ze ls nog niet gewassehen. De spinster noemt telkens een handvol en voert geleidelijk de wol toe aan den spoel die zoemend draalt, terwijl het groote drljfwlel door trappen ln beweging wordt gebracht. En langzaam wordt de kern van den spoel dikker een stevige wollen draad windt zich er omheen. En van die draad worden terstond truien en pullovers gebreid en het ef fect van de handgesponnen draad ls wonderlijk. Men krijgt dat aardige, gro ve, gespikkelde dessin ook wanneer de wol alleen maar gewassehen. doch on gekleurd blUft. Het „zwarte schaap" geeft onmiddel lijk vla spinnewiel en breipen een pracht van een donkerbruine, bclge-gesplkkelde pullover. Natuurlijk kan ook de wol vóór het Daar zit mt warempel een knaapje aan een weeJgctouiD een ceintuur te toeven, zóó energiek en zóó precies(Foto Weers) spinnen gewassehen worden en kleurd. En dan kan men er een draad van spinnen die van afstand tot ais' verschillende kleuren vertoont. do< de spinster om en om van de verschil lende kleurvlokkcn handjes wol afneemt en die toevoert. Zoo wordt daar geva rieerd bijna tot In het oneindige. Maar het resultaat Is verbazend aardig! De psychologische kant ..Er zUn dikwijls typisten, die niet te gen het rythme van haar beroep kun nen. Haar arbeid ls schokkend, niet ge leidelijk. En voor haar Is het spinnen Ideaal om weer In evenwicht te geraken. Do kalme voetbeweging, het geleidelijk de wol. zU ku: werkend, wat droomen, rustig Jammer alleen." merken we op. „i de plaatsen aan de schrijfmachine r ln verhouding zijn tot die aan het sp De spinster neemt telkens een handi'ol tool en voert die geleidelijk toe aan de spoel, die zoevend draait.... (Foto Weersl ..Maar het is toch mogelijk", zegt Win Callenbach. „dat een meisje dat over dag als typiste heeft gewerkt, 's avonds tot rust komt aan het spinnewiel. En het zou ook goed voor haar zijn wan neer zl] bU een voorgeschreven maant, rust bulten eens gingen spinnen. Dan krijgt ze minder kans om te piekeren over allerlei zorgen en zorgjes." Maar we gaan weer verder en zien het wollen breiwerk van den blinden wiens pennen op gevoel ware wonderen hebben gewrocht. Ook staat er veel car- tonnagewerk. Met behulp van Bra- bantsch bont. leer en carton zijn prac- tlschc en tevens artistieke gebruiksvoor werpen vervaardigd. Aan het weefgetouw Daar staat een kring dames en ze kij ken naar Iets dat zich ln haar midden dicht bij den grond moet bei inden. W' komen dichterbij en glu— haar schouders. Daar zit me waarempel een knaapje aan een klein weefgetouw een ceintuur te weven, zóó energiek en zóó precies, dat het zeker een plaatje waard was. Want de fotograaf hadden we meegesleept. „Maar dat ls geen vaste leerling „Tóch ts-le leuk Ook staan er groote weefgetouwen. staande en liggende, waar ken op onder handen zijn. Het doet goed. Btraat, waar hamsterende menschen den kruidenier bestormen, waar een lange file voor de spaarbank dringt, waar plukjes menschen bulletins te le zen staan, kan verlaten, om even het snorren van het spinnewiel te hooren ONTTROONDE MONARCH De cosmopoUtlca van het dagblad de „Tijd" brengen dikwijls Interessante his torische gegevens, die nog geen gemeen goed geworden zijn. Zoo lazen we dezer dagen een Interessant relaas over den vroegeren Dultschen keizer Wilhelm: Een der ergste teleurstellingen, die Keizer Wilhelm I ln zijn leven onder vond. beleefde hU op den negenden No vember 1908. precies en op den dag tien Jaren vóór zijn vlucht uit 8pa naar ons land. Deze teleurstelling, die den linpe- rator-rer onzettend aangreep, bestond daarin, dat hem door een publicatie van een Engelsch blad, welke In Dultschland «en storm van verontwaardiging wekte, als door een plotsellngen bliksemslag hel-klaar duidelijk werd, dat hij het ver trouwen van zijn volk. waarop htj rots vast vertrouwde, niet bezat. De rol, die de toenmalige kanselier Fürst Bernhard von Bülow (die zich ln zijn gedenkschriften verre van groot toonde trouwens later!) bij dit geval speelde, was van alle fraaiheid gespeend. En de Keizer bleek achteraf geheel onschuldig, ware het niet, dat zUn Im pulsiviteit hem (arten had gespeeld. Maar een Jaar teroreiDe zaak ls deze. Dc Keizer had ln 1907. toen hij ver toefde op het eiland Wight, een reeks van ongedwongen gesprekken gevoerd met den generaal op non-actlel Stuart Wortley, den eigenaar van Hlghcllffe Castle. In het verloop van die gesprek ken had de vlotte. Impulsieve monarch verschillende bemerkingen gemaakt, waarin hij het Brltsche volk en al wat Engelsch was boven zijn eigen volk en al wat Dultsch was. stelde. Op een manier echt- zooals iedereen spreekt. Ongedwongen, zonder eenig boos opzet, niet geschikt voor publicatie. Een Jaar verliep. O—-eraal Wortly ver werkte met behulp van den Engelschen journalist Harold Spender de uitlatingen van den Keizer In interviewvonn voor de Dally Telegraph. Zooals te doen ge bruikelijk ls, zond hij 1 manuscript aan den Keizer met het verzoek, dat deze zijn toestemming zou geven, het samen gestelde Interview te publlceeren. Wilhelm n zond op volkomen loyale wUte den tekst aan Rijkskanselier Von Bülow en vroeg hem, of bij legen pu blicatie lets had ln te brengen. De gang van zaken was dus volkomen correct. Niets onbehoorlijks was geschied, wan neer men niet de uitlatingen van den keizer zelf als onbehoorlijk wilde opvat ten. En dat was moeilijk te doen, want uit het Interview bleek duidelijk, dat Wilhelm op zijn manier had geprobeerd een bijdrage te leveren tot verbetering der Engelsch-Dultscbe betrekkingen, wat ook het doel was der publicatie van generaal Wortley, toen bij de gesprekken met den Keizer ter publicatie verwerkte. Het bureau van den Rijkskanselier zond het manuscript aan den Keizer terug met de randbemerklng, dat tegen publi catie geen bezwaar bestond. Ongeluk kigerwijze had, ten gevolge van bureau cratische slordigheid en door een samen loop van ongelukkige omstandigheden, geen der hooge ambtenaren, die voor dl: oordeel verantwoordelijk waren, den tekst zorgvuldig gelezen. En zoo gebeur de het ongeluk. Het Interview verscheen. En Dultschland was ln last. KANTOORBOIKHANDIL HET VULPENHUIS Langestr. SS Uo. Krommatr. - T«4el. S2S 8CHAAK- SCHADA-EN DAMSPELLEN Twee dagen lang raasde la den Rijks dag de storm tegen den Keizer, die ver van Berlijn wijlde. De redenaari van alle partijen luchtten wat si] Jarenlang ln hun binnenste hadden verkropt. Alles wat twintig jaren lang slch opgehoopt eigenaardigheden, met sljn regeennetho- des. barstte los. De man, die reeds aoo lang als kanse lier het vertrouwen van rijn keizerlijken meester vno" Filrs' v»r Rü'nw. kwam niet op voor den monarch, dekte hem niet en volstond met een slappe geste van resignatie en schouderophalen Alleen de verleden Jaar gestorven, be kende Rijksdagafgevaardigde Von Ol denburg- Janutachau (de man. die eens oe profetische woorden sprak, dat de Rijksdag door een luitenant met tien man weggejaagd kon worden) verdedlg- I de den keizer. De taak, waarvoor Von Bülow stond, was zonder twijfel moeilijk en zwaar. De verontwaardiging ln Dultschland. waar het volk al lang ontevreden was over het absolute regime van den Imperator, was algemeen en groot. Maar van den an deren kant valt toch niet te ontkennen dat de keizer volkomen oorrecl had ge handeld en dat hij. plotseling staande voor een tegenstand van bijna heel het volk. zich do-, „U." kanselier ln den steek gelaten voelde. De storm ging In middels ln de couranten verder. Eiken dag verschenen nieuwe aanklagende en afkeurende artikelen. De keizer was van zijn reis terug gekeerd en lag ln het Neue Palals te Potsdam ten gevolge van opwinding, niet-begrijpend en bijni verpletterd door het gebeurde xiek te bed. i Het voor hem schier onbegrijpelijke was gebeurd: na twintig Jaren, ln welken I langen tijd hJJ vast en stellig had ge- loofd, dat hij de afgod was van de over- groote meerderheid van het Dultscbe volk en dat men rijn wljae van regeering als voorbeeldig beschouwde, had men hem duidelijk en klaar laten blijken, dat men geen vertrouwen had, hem, noch ln sljn manier van In die dagen werd de kroonprins (onae t-gast van Wleringen l naar Potsdam Toen wist lk, waarom bet ging (de keizer wilde namelijk aftreden). Ik ging naar mijn vader. HU lag te bed en zag er vervallen uit. Ik schrok er van. Nog eenmaal heb lk hem soo gezien. Tien Jaar later, op den ramp zaligen dag te Spa, toen d- opvolger van Ludendorff, generaal Gröner, mUn va der mededeelde, koud en schouderop halend. dat de armee niet meer achter hem stond en wpder hem naar Dultsch land terug sou marcheeren. Ik voelde diep medelijden met hem. BUna nooit voelde lk mU »x> nabU met hem als ln dat uur. HU leek Jaren ouder geworden. HU was wanhopig, voelde zich door Iedereen verlaten, was verpletterd door de catastrophe, die ham beroofd had van den grond onder sUn roeten en «Un zelfbewustzijn en vertrouwen ver nietigd had. HU klaagde den kanselier aan. Teleur- stelling, moedeloosheid er. resignatie hielden hem omvangen. En aldoor klaag de hu met bitterheid over het onrecht, dat hem werd aangedaan, Ik trachtte hem te troosten en op te richten. Wel een uur lang heb lk aan rUn bed geseten Nooit te voren, sedert lk denken kan. was dat gebeurd. Tenslotte kwamen vrij overeen, dat lk een korten tUd een soort vertegenwoor diging van den keizer op mU zou nemen. Ka een paar weken was de keizer KhUnbaar trouwens weer de oude." SchUnbaarl Want het ls een feit, dat de keizer dezen slag nooit te boven le gekomen. Onder den dekmantel van rijn vroeger zelfbewustaUn legde hu slch meer en meer een reserve op. die sells de grenzen van sUn grondwettelijke po sitie overschreed. Tijdens den wereld- -•r'nv voerde deze rrr-rve bUna 'ot vol ledige uitschakeling van ,Un persoon tegenover de operatieve en organisato risch maatregelen van Zoo Hit men, dat de grootcn der aarde "«Is vallen kunnen, voordat hun elgen- UJke val ln de verste v ls. Dit moest uen les zUo voor de tnate- looze grooten ln bepaalde landen van onsen UJd. Het hierbij passende spreek woord, dat Iets met hoogmoed en val heeft te maken, schiet we! onwillekeurig iedereen te binnen. GEHOORZAAMHEID. (De denken, dat I Geven wU hem het woord: ingang van het paleis ontving kamerheer van mUn moeder, de HU had op mU gewacht om mij te zeg gen, dat lk eerst bU haar moest komen alvorens mjj bU den keizer aan te mel- den. MUn moeder ontving mU dadelijk ZU was diep ontroerd, had roode ooger. en pakte mijn hoofd tusschen haar belde handen. .Je weet. mUn Jongen, waarom Je hier bent?" „Neen, moeder —1" „Ga dan maar naar vader. En onder zoek Je hart, voor Je een beslissing De bandjes, gel, nikt om de boek-kalerns bijeen te binden, zijn gespannen. Daar aan vast worden met naald en draad de katerns genaaid. (Foto Weers) w moot nagalmt. voorgekauwd. Geen toootle meer d toontje minder. n gehoorzaamheid! Kerk en de (ten blijkt, wat die kruiperij, die men aoc lang beeft beoefend, mderdead waard 1». De ka «tollek gehoorzaamd de kerk. hU ge VEEL KABAAL OM NIETS. Mr. Baron Róell. de waam. kantonrechter die het begin der zitting leidde, weet op on navolgbare wljae een vrij normaal vljfml- nulenzaakje zóó te garneeren met bijkoms tigheden. dat we er ons een vol uur bewghouden. Er werd een politieman met een duimstok bet huls uitgestuurd, om ergens op den Utrochtacheweg een autocabine te u terij e- auto bU f denberg ovrr den weg ZeistEde. Die wilde een erf lnrijdn. links van den weg. De chauffeur stelde richting komen. HIJ minderde dus vaart, stak rijn linkerarm knipperde met het stoplicht en draalde toen naar links. Nauwelijks was hij den weg over. of hij hoorde een klap. Een achter hem rijdende auto was tegen een boom opgo- n spiegel kon geen Wat rich omkeeren Nu waren er twee getuigen, die pertinent verklaarden, dat ze den uitgestoken arm niet hadden gezien. Maar «r was ook een - the den chauffeur h dat de arm wel de vraag was m noeg was. Dus kwam de rijkspolitieman er met z*n duimstok aan te pas. De autobrood- te werd gemeten, de lengte van mans arm werd gemeten op dit moment leek het kantongerecht een maatzaak en toen bleek dat de arm Inderdaad wel een stuk n lang i „Hoera, het vaderland ls gered I" ruit ge reggen. Neen. Want na al deze plechtighe den verklaarde de kantonrechter dat al was de arm voldoende uitgestoken, deze toch moeilijk zichtbaar wis. aangezien het en de hand eer> overeenkomstige kleur had den. zoodat verdachte dus ln de toe' met een lat met een roole vlag er aan gaan rijden. Alle moeite waa dus re Folkerts, wel een gaatje te vinden. Ten eerste had de verdachte wel teeken van richtingverande ring gegeven. Ten tweede waren Juist alle tegenligger* gepasseerd toen verdachte zwenkte. Men mocht dus aannemen, dat er een oogenbllkje was dat niemand van achteren komend, passeeren kon. Ten derde waa uit getuigenverklaringen komen vast te staan, dat de verongelukte auto me vaart van 43 Kilometer reed en nog 80 achter den boot-auto kwam. Ruimte genoeg om tijdig te sl Daarom vroeg dc verdediger óf vrijspraak, óf een verklaring dat het ongeluk niet verband stond met de schuld Dit laatste natuurlijk vanwege ft bel band hield, zou de en voor alle koeten die i geleden. En dat zou De uitspraak waa IS gulden or 10 dagen. „MAN DOE NIET ZOO VERVELEND. Cr kwam een resolute dame voor het he Je. toen mr. Muller Massls weer achter - groene tafel had plaats genomen. ZU had ln de B.W.-laan niet op het verplichte fiets pad gereden. En waarom wel niet? „Omdat er juist een vrachtwagen uit sljstraat kwam. En was lk op het fietspad blijven rijden, dan rou lk onder terecht zijn gekomen." aldus ver» dame zich. die toch eigenlijk had afstappen had u niet veel zin." al dus sprak de kantonrechter onze ged hardop uit. „Want wel tweemaal riep tic polltte-agent ..Mevrouw, wilt u afstappen!" en toen antwoordde u: „Man. doe niet zoo k heb haast, lk moet m"n zoontje halen!" wist niet dat hU het tegei WAT KUNNEN ONS DIE BOM MEN BOMMEN— et dit nummer van ..De Bem- TsehJJnt. Is het 1 October, de fatale datum voor Tsjecho-WowakUr De datum, waarop over vrede of oor log sal worden beslist, volgens Here It tier. die dat duidelijk ln zijn rede van irleden Maandagavond heeft geaecd- Chamberlaln set aan bet begin van jn toespraak, dat de toestand van oogenbUk tot oogenbllk verandert.. Dus lk niet hoe hij lc, wanneer deze letters In druk verschijnen. Hel kan sljn e wereld gerustgesteld opademt. het kan ook sljn dat een oorlog nt staat uit te barsten, wanneer dit niet reeds het geval ls Maar op mijn schrijftafel liggen brochures: Luchtbescherming en Oaa- gevaar Schullloopgraven Verblijf ln Schuilplaatzen. Het sljn drie deeltjes ln een reeks van zes. uitgegeven door de Ned. Vereent ging voor Luchtbeac her- En nog niet zoolang geleden las lk het verslag van een vergadering van de luchtbescherming vak Soesterirwar- Julst enkele dagen voor die vergade ring kreeg lk thuis, netjea gecyclosty- leerd, een handleiding wat te doen om gereed te zijn bU aanvallen uit de lucht Is het gevaar dan werkelijk zoo nabij? In t Evangelie van den laatsten Zon dag na Pinksteren gij weet wel, dal van de valache profeten die groote tee kenen doen. soodat zelta de uitverkore nen ln dwaling gebracht worden, wa» Maat dat wonderwel op dezen tijd van dlctatorvergudlngen! wordt gezegd: „Leert ook de gelijke nis van den vijge boom. Als sljn tak reeds teeder ls en zijne bladeren altsprulten, dan weet gil dat de somer nabij ls. Zoo ook als gU al deze dingen riet gebeuren, weet dan dat het nabU. voor de deur ls." Christus spoort oni aan. acht te ge ven op teekenen die leta aankondigen en ons voor te bereiden op de vreeaclU- ke dingen die komen zullen. Maar behalve geestelijke voorbereid selen door een teven dat gericht te op het uiteindelijk doel: God te dienen en daardoor ln den Hemel te komen kennen wij ook nog andere: de licha melijke. WU mogen niet roekeloos sljn en ons leven blootstellen aan gevaren, vanwaar die ook komen. Kn daarom ls het verstandig zich voor te bereiden op de verschrikkingen van "n oorlog, wan neer de mogelijkheid daarvan zeer groot ls. En wanneer blijkt, dat die oor log zich voor een groot deel ln de lucht zal afspelen, dan ls het verstandig om slch tUdlg tegen aanvallen uit de lucht te beschermen. In Amersfoort bestaat een luchtbe schermingsdienst, die slch gelukkig on der de hoofdleiding van den heer Jaco- metu zeer zctlef betoont- Zoowel de hoofdleiding ris kolonel Doorman als vak-, wijk- en bloklelders spannen zich ln om de bevolking paraat te maken tegen eventueele luchtaanvallen. En hun streven verdient niet alleen sym pathie, maar de volle medewerklr*. Een medewerking die slch uit ln het opvol gen van de gegeven velllgbeldswenken. het zich opgeven voor veiligheidsdiens ten bij eerste hulp, brandweer en ver kenning en door deelnemen aan de te organlseeren cursussen. WU mogen niet schouderophalend san deae activiteiten voorbUgaan en den vaart niet aal loopen. ZU. wier gedachten slch nog kunnen verplaatsen naar de maanden JuU— Augustus 1914. zullen zich herinneren, dat de oorlog zich ook sneller uitbreidde Ren een maand, een week te voren runnen vermoeden, daarom wilde lk dit Loupje eens wUden aan den Amersfoortschen luchte die nog veel meer n een Loupje vi zei de dame. „Ik dacht tegen die dris wieier naast me." ..Daar rat toch geen mevrouw op," ver onderstelde de Ambtenaar. ,Jk verstond hem let, ik zog hem alleeo aar wenken", was het laatate verweer oen viel het vonnis: f l.so of 1 dag. ANGS DE SLUIPPADEN VAN DE WEI De verdachte had. kort en bondig, een mo tor geparkeerd achter het Oude Stadhuis te Amersfoort tijdens de automarkt. En da i« niet. dan moet men op den Hof staar Nu was er ln de dagvaarding sprake vad en vierwielig motorrijtuig", dus had vee- chte. wanneer 1UJ het wat. handig Inpikte, itlgverklaring en dus vrijspraak kunnen verkrijgen. Maar niks ervan. HU bereikte, dat de Ambtenaar hem vrijsprak van het voord „vierwielig". Maar het woord motor rijtuig bleef staan. Eb dat kortte hem ten n of ten dag.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1938 | | pagina 1