r
SCHANDE OVER DUITSCHLAND
„Gedenk toch...'
BAREND
DEKKER
i
DE EEMBODE
VRIJDAG 2 DECEMBER T9H
Op een meer dan dierlijke
wijze heeft men in Duitschland
een aanval gedaan op de Jrden.
Schennende handen hebben zich
uitgestoken naar hun levensge
luk, naar hun vrijheid, naar
hun rechtmatig eigendom. Men
heeft hun menschelijke waardig
heid verkracht, hen minder ge
teld dan beesten.
Men kan er lang en breed over
redeneeren, maar het eind van
alles is dit: De leiding van het
Duitsche Rijk heeft zich ver
gooid.
Wat een leed er gebracht is
over de arme, weerlooze slacht
offers dat is niet te beschrijven
Gezinnen zijn uit elkaar ge
rukt.
Banden van ouderliefde en
echtelijke liefde zijn zonder meer
verbroken.
Menschenlevens zijn eenvou
dig verwoest.
De vrijheidsberooving is sche
ring en inslag.
We kunnen daar misschien
licht over heen gaan, maar het
is iets ontzettends. Denkt u maar
eens in dat een troep bruten uw
huis binnendringt, verwoest wat
ge met zooveel zorg en inspan
ning hebt opgebouwd; uw man
of uw vrouw wegneemt uit uw
leven: uw kinderen berooft van
uw bescherming en uw zorg.
Denkt u eens in wat dat zijn
moet: gescheiden van wie u lief
zijn, terwijl ge weet dat zij een
hel van ellende tegemoet gaan!
Wellicht zal niemand ooit weten
wat er dezer dagen geleden
wordt en wat in de toekomst nog
geleden zal worden in de on-
menschelijke omgeving waarin
al deze menschen. samenge
dreven worden en bloot staan
aan alle mogelijke moreele en
phvsieke kwelling.
Er welt een bitterheid in ons
cp, wanneer we bedenken dat al
dit gruwelijke onrecht gebeuren
kan, zonder dat iemand er ook
maar iets tegen doen kan. De
eenige troost die er is, is deze:
dat er een rechtvaardige God is,
aan Hem zijn ze verantwoording
schuldig allen, die zooveel leed
brengen over medemenschen.
Er welt een bitterheid in ons
op, wanneer wt bedenken dat al
dit onrecht gebeurt door men-
schen, die de wereld nog wijs
willen maken, dat ze opkomen
voor 't recht 'an den verdrukte.
Nog enkele weken geleden stond
Hitier te praten over het na
looze leed van de Sudeten-Duit-
schers, over de terreur uitge
oefend door de Tsjechische re
geering. Hij moest zich schamen
tot in het diepst van zijn ziel.
Er welt een bitterheid in ons
op wanneer een man als Goeb-
bels de verantwoordelijkheid
voor het gebeurde meent te kun
nen dragen. Heel zijn leven van
verloochening is het sprekend
ste bewijs dat hij geen geweten
heeft en dat zou toch noodig zijn
om een verantwoording te kun
nen dragen.
En dan de wijze waarop men
deze laagheid meent te moeten
rechtvaardigen; Omdat een Jood
von Rath vermoordde?
Als iedere moord gepleegd in
dienst van het Nationaal-Socia-
lisme 'n wraak had opgeroepen
als deze moord, dan zouden er
geen Nazi's meer zijn.
Het is wel heel gauw beweerd
met een grooten mond, dat de
Nationaal-Socialistische omwen
teling geen bloed heeft gekost,
maar de feiten zijn toch anders.
Niemand gelooft het toch omdat
het niet te gelooven is.
Zoo diep is het bewustzijn van
de schandelijke rechtsverkrach
ting die plaats heeft gehad, dal
Duitschers zelf zich schamen
Duitschers te zyn. En inderdaad,
ze hebben gelijk, want nog eens:
de Duitsche rijksregeering heeft
zich vergooid.
Ontstellend is verder het feit,
dat na al dit ongehoorde de arme
ontrechten zich nog veroordeeld
zien om de verwoesting van hun
eigendommen zelf te herstellen,
dat ze gedwongen worden om
een zware belasting en boete op
te brengen die hun geld moet
spelen in de handen van hun
verkrachters. Heel het optreden
der Duitsche machthebbers is
zoo onredelijk en zoo onbillijk,
zoo onmenschelijk en zoo on-
menschwaardig dat het de gren
zen van het krankzinnige over
schreden heeft.
Iedereen die iets durft te zeg-
Gedmk ioch Jahweh, Wal wij verduren
Zie toe, en aanschouw onze smaad:
Ons erfdeel is aan anderen vervallen
Onze huizen aan vreemden.
Wezen zijn wij, vaderloos
Als Weduwen zijn onze moeders:
Ons Water drinken wij voor geld,
Wij moeten ons eigen hout betalen.
Gebed van Jeremias.
lllllllll!;!IIIIIIUIIIIIIIIillllllllilllllilllllHlllltlilllllllllllUlllltUllllUU
■mi
gen ten gunste van de Joden
wordt maar uitgescholden, hij
behoort tot de Jodenkliek en
men is te dom om in te zien en
te begrijpen dat geen Joden-
sympathie maar evenmin een
Joden-antipathie bij machte is
om de afzichtelijkheid van deze
gruwelijke misdadigheid anders
te belichten dan ze inderdaad is.
Duitschland verwondert zich
soms dat het in de wereld niet
meer begrip voor zijn streven
vindt, dat het niet meer waar
deering ontmoet voor zijn op
rechte bedoeling, maar met meer
recht kan men zich verwonderen
over 't feit, dat Duitschland niet
inziet en begrijpt, dat het buiten
land moeite heeft en moeite heb
ben moet om ook maai- iets te
gelooven van de edelmoedigheid
van zijn streven en de oprecht
heid van zijn bedoelingen.
Het is meer dan begrijpelijk
dat de geheele menschheid zich
met weerzin afkeert van 'n land,
waar mogelijk is, wat Duitsch
land deze week vertoonde. Het
is onvermijdelijk dat de geheele
menschheid zich met bezorgd
heid afvraagt wat er nog te
wachten is van menschen, die
op' een dergelijke wijze het af
doende bewijs geleverd hebben,
dat niets, niets hun heilig is en
dat ze alles en alles aandurven
al is 't nog zoo misdadig wan
neer het hun waanidee van eigen
voortreffelijkheid en eigen be-
teekenis maar dienen kan. Alle
holle frazen en alle gegil van
Deutschland, Deutschland iiher
alles, verandert niets aan de
noodwendige consequentie die
ieder weldenkend mensch uit het
gebeurde trekken moet en inder
daad ook trekt. Duitschland
heeft zich hopeloos vergooid..
En wanneer het met zoovel
ophef de misdaden critiseert van
het roode Rusland, dan mag het
gerust eens in zich zelve keeren
en zijn eigen geweten onderzoe
ken, want het is niet veel beter.
Er ligt op Duitschland een
groote schande.
GEEFT UITLEG
..Zoo, Kljn we kompleet voor dt wandeling?
ft liet plukkie van ..Birkhoven" ook al ge
komen? Ja. dames en heeren. zegt i
a-el. 'l ia vervelend dat u niet me
vijfhonderden in een hotel onderdak
koenen, maar dat komt nog wel. zal n i
„Nou. dan begin ik maar. Kijk ens,
itaat u nou in de gemeente Soesterkwar-
•ier. een plaats met een heel ijverige bevol
king en bloeiende vereenlglngen. O moet
weten, dat er op het oogenbllk va
Amersfoort wordt geprobeerd om deze
meente te annekaioneeren, zoogezegd li
palmen Maar dat zal niet hard gaan,
dat de bevolking hier op dr eigen be»
wU blijven staan.
Nou hebben de Spoorwegen ervoor
zorgd. dat dat kan Ze hebben deze gemeen
te zoo rad;kaal van Amersfoort afgescheiden
gehouden, dat Je maar enkele oogenbllkken
maar eena bij de spoorwegovergan-
m. dan kunt u het zelf zien!
wel eena opgemerkt, dat de wln-
iden zooveel platvoeten hebben?
:t van het staan achter de toonban-
r in Soesterkwartier hebben za dat
van burgera benoemd
om de aansluiting van Soesterkwartier aan
Amersfoort te vergemakkelijken, maar dat
la nog niet heelemaa! in orde. want eerat
moet er een tunnel onder de spoorlijnen
Hier in het Soeaterkwaruer doen ae veel
an de politiek. De beste politieke figuren
zijn hier zoogezegd geteeld.
Verders, dames en heeren. la hier een
groot industriegebied en een garnizoen. Dat
garninien is in een leegstaande fabriek te
rn in gekomen.
plaats
mooier feestavond gegeven dan dii
Amersfoort. Of: met onze werkliede
eenlglng en wlnkellerxvereenlglng gaa
heel wat beter dan met die van Amersfoort.
Of: Onze speeltulnvereenlging heeft een vee:
mooier clubhuis dan die van Amersfoort. Of
bij ons bloeit de luchtbescherming weliger
hier o.
Nou k
h mankeert er nog l<
Dat li
goed zwembad. In Amersfoort hebben
een openlucht zwembad en een overdekte
van de Sportfondsen. Dat Is daar wat
noemt voor mekaar. Maar hier? Niks ha
Daar Is al meer keeren over geklaagd
toen hebben ze gedacht: -.eet je wat, als
we 't doen laten
toen hebben ze hier een soort Zandvoort
willen aanleggen met 'n groot strand
ook nog een zeetje. Maar niet voor de kleine
kinderen, riet-u. Vroeger gingen de moed;
om de kleine kinderen met een emmer
en een scbeppie naar Zandvoort. Tegt
woordig als ze naar 't strand gaan laten
Iemand passen op de kleine kinderen as-d
dT-zlJn en gaan ze alleen.
lucht van gek
Nou
het Soesterkwartier
permissie nog steeds rond met ongespoolde
D'r ls hier nog veel meer te zien...
Maar wacht erts effetjes.. Ik heb tr
INGEZONDEN STUKKEN
DE .JONGE WERKMAN" ROEPT!
Evenals verleden jaar gaat ook thans
de Jonge Werkman weer zijn Kerst
actie beginnen. Verleden jaar ls deze
actie zeer goed geslaagd, toont ook deze
keer weer eens uw milddadigheid.
WIJ rekenen weer op uw zoo gewaar
deerde hulp voor Kerstmis, de opoffe
rende liefde van het Kerstkind spoort
ons aan om te geven: Kerstmis ls 'n tijd
zoo geschikt om c
toonen.
O allen weet toch dat de nood thans
nog hooger ls dan verleden jaar. U
len kunt ons zoo makkelijk helpen de
ze nood te lenigen. Alles ls welkom:
Kleeding. levensmiddelen, enz. Maar
geldelijke bijdragen zijn bijzonder
kom. Wanneer allen geeft naar
mogen, dan stelt u ons In staat datgene
te koopen. wat ln zoo menig gezin
hoogst noodig ls.
Geeft uw K
dat ook onze arme gezinnen mooie
Kerstdagen mogen vieren. Het Kerst
feest zal u meer geluk en genade ge
ven, wanneer gij om Christus wille uw
naastenliefde hebt getoond.
Stel ons vertrouwen niet teleur, vele
gezinnen zien weer reikhalzend
naar uw Kerstgave. Onze J.W.'er
men dezer dagen weer bij u op bezoek
Stuur ze niet met leege handen weg
Geeft uw Kerstgave blijmoedig: stelt
n echte Kerstdaad. Het Kerstekind
zal u zijn overvloedige zegen geven,
deze actie zij vermeld dat deze de
le goedkeuring heeft van dei. I
Eerw, heer Pastoor Oostveen. Wij v
schen u allen een Zalig Kerstfeest!
KAPELAAN BONGERS, dlr
C. V.D. VEER JR., leider.
EEN PUNT.
Een der grootste kwalen van dezen
tijd is het liberale individualisme: Ieder
voor zich en God voor ons allen.
De geest der eerste Christenen is reeds
lang zoek #n het klinkt
van langvervlogen eeuwen: Zie hoe zij
elkaar liefhebben!
In de plaats daarvan verdringt men
elkaar om de eerste plaatsen!
Als reactie op deze organische bande
loosheid. openbaart zich het zeer wel
verklaarbare verlangen naar een radica
le ordening, en niet het njinst onder hen,
die door materieele zorgen gekweld laat
dunkend wijzen op de huidige Christe
lijke orde? Die kan verschaffen, noch
Iedereen werk. noch ledereen genoeg
zaam, om zich zelf e:
voeden, te kleeden er
Ook ln onze gelederen ls deze grootste
kanker van de huidige maatschappij
diep Ingevreten.
De vorm. waar'n het laakbare indivi
dualisme zich mede onder ons openbaart
Is de zucht, om een persoonlijkheid te
schijnen, door het aanvaarden van al
lerlei functies.
Het ls funest voor de gemeenschap.
functies te willen bekleeden, niet
de gemeenschap tot eigen genoegdoe
ning te dienen, maar uit het oogpunt
van persoonlijke genoegdoening.
Even funest is het. zich leidende of
bestuursfuncties op te laten dringen,
terwijl men weet. den noodigen tijd.
ambitie of capaciteit te missen!
't Is flinker en eervoller, rondweg voor
de eer te bedanken en geschikter krach
ten, staande achter het voorste gelid,
naar voren te helpen brengen.
n daarom ls het
noodzakelijk, dat een leder ln de gele
genheid wordt gesteld, zijn krachten t.
ontplooien.
Dan zal de Katholieke actie aan betee-
kenis winnen en men zal ln de toekomst
rekening met ons houden!
Dat Katholiek Amersfoort ontwake!
H. N. DE HAAN.
GOUDEN MUZIEK.
De schatmeester en de drie Engelen.
Wij lam bi de H. Schrift:
„De heilige stad leg ln dan die
en de wetten werden, dank zll de
van dan hogepriester Qntae e
strengheid bij o
r. dal telfe koningen
r bewezen en den tempd met
en. verheerlijkten. Zoo be-
e, koning van Afiü. uK eigen
i uitgaven voor den offer-
«enigheid met den hoogeprtee-
ituureaangelegcnheden. Omdat
Mas zelf niets kon beginnen,
ir Apollonh*. die toentertijd
,jn Ooeiesyrlë en Phoeniclë was.
dezen vertelde hij .dat de schatkamer
in Jerusalem rol onmetelijke rijkdommen
was; de menigte gelds was ontelbaar. Voor
den offerdienst waa dit heelemaal niet noo
dig, zoo relde hij. de schat was gemakkelijk
In de macht van den koning te brengen.
Apolloniue begaf zich naar den koning en
deelde hem een en ander mede over ge
noemde geldechatten. De koning ontbood
toen den schetmeeeter Hellodorus en gaf
hem bevel, het geld te halen." <2. Mace. 3,
Hellodorus aarzelde «et met de uitvoe
ring van het bevel. Ah een van de hoogste
rijksambtenaren werd hij In Jerusalem met
den grooteten eerbied ontvangen. Niemand
Doch hoe groot was de ontsteltenis, toen
hij zijn plannen ontvouwde en openhartig 't
doel van rijn komst mededeelde
„Terstond begaf Hellodorus zich op weg,
schijnbaar om de steden van Ooeiesyrlë en
Syrië te bezichtigen, doch ln werkelijkheid
hoogpriester m
vangen. Hij vert
te uiteen, waar
De hoogeprtezlet
aan Hyrkan, den soon van Tobias, een man.
den dus niet zooals de laaghartige Simon
had aangegeven. De totale som aan zilver
bedroeg slechts 400 talenten, en aan goud
W talenten. Het was toch volstrekt onge
oorloofd, om degenen te benadeelen. die op
de heiligheid van de plaats, alsook op de
waardigheid en onschendbaarheid van den
wereldberoemder! tempel vertrouwden." <2
Msec. 3. 12>.
De schatmeester Hellodorus moest den
hoogepnester gelijk geven, masr toch meen
de hij aan het bevel van den koning te
moeten voldoen.
„Hellodorus beriep zich op de koninklijke
bevelen en zei. dst het geld naar de ko
ninklijke schatkist moest werden overge-
tracht. HIJ bepaalde toen een dag en ging
heen. om den tempelschat te bezichtigen.
Toen geraakte de stad ln groote ontstelte
nis, De priesters wierpen zich ln hun pries
terlijke gewaden voor het brandofferaltaar
neer en smeekten den hemel, die de wet
ever het toevertrouwde goed gegeven had,
Hier kon alleen Ood helpen. HW Jizziii»
schappelijke smeekgvhed
daartoe bewegen. HIJ moeft -w
moest! Bn HIJ deed het ook. Hoorl
„Hellodorus maakte ziek *«"«1.
oeahilt uit ie voeren. Roetfc bevcod hé)
met zijn lijfwacht tad.
Het de Heer der geesten en ^U^Oebiedmt
w.„i- «s zoo wo^ IwJ
schijning opt
vermetelheid
door Gods macht getroffm warden m vb*^
schrik M*ten kchaelf geraaktr-
Br verecheen hun namelijk
sangetulgd ros met tó vsrzchrikkelljken
pra<±#J
tijken ntf
x, ros stotende nskj^ Hellodotms
SMKtalterde ln goudm wa.psnnsstti»j
groote krocht, I
prachtige gewaden. Deze fcwamm
kanten naar Hellodorus tos. geeseldm hem
zonder ophouden en gaven htm val# stagen.,
HIJ viel plotseling op den grond tn dichte
".uisterms «waf hem. Men nam hem op stil
legde hem op een draagbaar. Zoo droeg mees
Macc. 3, 23—28).
Met voUc dat voo
bed. weeklaagde en
Zoo was de droefheid de* stad to vreugd#
veranderd, en terwlfl de voorheen zoo gewel
dige schatmeester met stomheid geslagen
lag. sprak de heele stad over het wonders
gebeuren, waarvan slj getuigen geweest wa
rnet altijd grijpt de Almachtige op soo
zichtbare wijze ln, wanneer Zijn heiligden
ontwijd en de goederen Zijner Kern geroofd
worden, maar toch gebeurden soortgelijke
duigen reeds dikwijls ln de geschiedenis
der wereld, en zeer dikwijls werd de roof
van kerkelijke goederen zichtbaar
aan hen. die op misdadige wijze hi
den daarnaar hadden uitgestrekt.
Heb den naaste lief
lo. In uw gedachten.
it zijn u
trlljk et
1 har!
derde gelaatskleur verrieden zijn diepe
smart. HIJ werd door huiveren en sidderen
bevangen waaruit voor allen, die hem za
gen, de droefheid zijns harten bleek.
In groote scharen kwamen de menschen
uit de hulzen, geloopen, om openbare gebe-
met ontwijding werd bedreigd Vrouwe® met
onder de borst gegorde boelkleeren vulden
de straten. De anders Ingesloten maagden
den ten hemel en baden. Het
hoe de bonte menigte zich
"ierp en hoe de hoogepriester
-togen met grooten kommer i
Zij smeekten
Koester geen verlangen naar andermans
ot.geluk of tegenslag. Blijf voor alles het
Verheug u nooit over andermans leed of
tegenslag.
Vergeef en vergeet zoo radicaal mogelijk
Leg d
bedoelinge
het to bewaring gaven, ongeschonden zou
De heele stad verkeerde dus ln de groot
ste opwinding. Eën groote Jammerklacht.
het vele geld, het ging, om
tem pc Ig coed, Ja tenslotte o
Zeg niets, wat onder anderen tót verwij
dering of twist kan lelden. Zwijg liever.
Wees niet scherp ln plagerij. Je kunt er
zelf oc'- niet tegen.
Drijf Je eigen meenlng niet met geweld
rekl geen gelijk geven.
Heb den moed pardon te vragen, als Je al
te bits of onheusch bent geweest.
Tracht altijd ln de bres (e springen als
afwezigen worden afgemaakt.
So. in Je deden.
Toon metierdaad dat Je den evenmensch
liefheb'.. Help waar Je helpen kunt. West
Jesus Christus,
Geachte stadgenooten.
of
wij. onder leiding van onzen toegewljden
en bekwamen dirigent, den heer Ferd, de
Goey. op muzikaal gebied goede resulta
ten hebben bereikt. WIJ kunnen U de ver
zekering geven, dat wij onverflauwd zul
len blijven voortgaan met oefenen, opdat
excelsior zal worden betracht. Ook
medewerking aan verschillende feestei
onze stad op verschillend terrein hopen wij
te kunnen handhaven. Als wij ons gesteund
waardeettng. dan zijn dat wel de
toren, die wij op ons toekomstig pad noodig
hebben. Dan willen wij ons Inspannen
plaats, die wij ln de Amersfoortsche
mcnlcving innemen, te blijven bezette
Met. medewerking van eenige ons goed-
gerinde Ingezetenen zijn de fundan
gelegd en wij verheugen ons In ceil i
van aanbeveling, dat op deze wijze
twijfeld medewerkt
aan de leden van d:
ontbreken. Voor hun medewerking zijn wij
zeer erkentelijk.
En zoo komen wij straks bij U om prac-
tischen steun, want hoe prozaïsch ook. wi]
moeten erkennen, flnancleelen steun h
nen wij niet ontberen. Wilt dus door
bijdrage ons helpen. Er komt dringend
hoefle aan toe
voering brengt
veler wenschen t
„DE BLIJDE
BONGERD"
In dien bongerd heb ik eenige
uurtjes doorgebracht in het aan
genaam gezelschap van verschil
lende bekenden, maar ook heb
ik er kennis gemaakt met vele
tot nu toe mij volkomen onbe
kenden.
En ik moet zeggen, ook hun
gezelschap is nie uitstekend be
vallen.
Ook U, waarde lezer of leze
res, inoogt gerust een bezoek
brengen aan den „Blijde Bon
gerd", U zult er geen spijt van
hebben.
„De Blijde Bongerd" is een
bundeltje volksliedjes, uitge
geven bij Wolter Hattink, 's Gra-
venhagc, en verzameld en be
werkt door Dr. Jop Pollmann.
Prijs 75 ct.
Het titelblad vermeldt wel den
doctorstitel niet van den auteur,
maar zijn naam beeft in Neder
land op dit terrein al zulk een
klank, dat Jop Pollmann alleen
ook voldoende is, om de dege
lijkheid van den bundei te garan
deeren.
Wat een leuke titels koos hij
toch voor zijn liederenbundels:
Hel blonde riel. Het lachende
water, en nu de Blijde Bongerd.
Wanneer zullen ze eens ge
meengoed zijn van ons volk, va*
onze jeugd vooral? Het is een
blij teeken, dat de 3e druk van
Het blonde riet, en de 2e druk
van Het lachende water is kun
nen verschijnen.
Langzaam zal liet goede lied
zijn weg vinden tot het oor van
het volk, dan tot zijn hart en ten
slotte tot zijn mond.
Door middel van de vorming
in scholen en jeugdverenigin
gen door voor ware schoonheid
gevoelige leiders zal de Neder-
landsche jeugd de mooie liedjes
niocten leeren: De blijde bongerd
is verdeeld in vier afdeeliagen:
godsdienstige liederen, ernstige
liederen, liedekens van minne,
en leutige liedekens.
Waarom onze vergaderingen
niet geopend en gesloten met een
goed lied?
Waarom onze caleehisniuslessen
niet begonnen niet een mooi
liedje?
Waarom na het Lof, na de
Hoogmis niet een der mooie
godsdienstige liederen, door onze
vooronders gemankt, gezongen?
Door ren mooi lied stijgt het
peil onze bijeenkomsten, het is
een der schoonste openbaringen
van onzen gemeenschapszin.
Het is dan ook een oprechte
wenscli van mijn hart, dat ook
tot „De blijde bongerd" zeer
velen den weg zullen vinden en
er zieh vaak in zullen vermeien.
