Waar blijven onze Jongens?aA|UT,
BeldanopNo.42
nODIUM
BE EEMBODE
VRIJDAG 5 MEI 1933
VAN DE OUDE ST. AECHTEN-
KAPEL NAAR DE KORTE-
GRACHT
WE WISTEN NIET dat het zóó
erg was, relde iemand,
hij veertien dagen geleden door
middel van foto's, artikelen en film
journaal kennis nam van de verde
digingswerken aan de Nederland-
Deze opmerking sloeg, bleek het,
niet zoozeer op dc door onze solda
ten aangebrachte versperringen,
als wel op den toestand, die
het maken van die versperringen
binnen zeer kort tijdsbestek noodlg
maakte.
Het slagwoord „Nederland Pa
raat!" ontstond en een groot gevoel
van geruststelling daalde over
die maar niets wisten van wat
afspeelde achter dc coulissen
het wereldtooneel. wijl over militai
re maatregelen In alle talen werd
gezwegen, terwUl dc wildste geruch
ten ln omloop waren gekomen.
Ergens In Limburg spraken we enkele
Rotterdammers, die al ruim een week
waren gelegerd ln een gehucht, ver van
alle groote verbindingen. Ze waren nog
niet naar huls geweest en vertelden
ens, dat ze ondanks allen goeden geest
toch wel weer eens verlangden naar het
getingel van dc stadstram en de drukte
op het asfalt. Het valt voor die Jongens
om den drommel ook niet mee,
Jn dc grootstad, zóó In de rimboe I
Vele ouders hebben met een bezwaard
hart hun Jongens zien gaan. En wel ln
hoofdzaak omdat ze niet wisten
die knapen zouden terechtkomen, h
vrije tijd zou zijn, hoe zouden ze dien
dan doorbrengen? Het Is niet zoozeer
de aard van het werk als wel de aard
van de omgeving, die menlgcn
bezorgd maakte.
Gelukkig de Jongens, die ln garni
zoensplaatsen terecht kwamen, waai
de gebouwen van de Mllitairen-Veree-
nigingen open slaan, om den knapen
ontspanning te bezorgen. En dan h
het bijzonder gelukkig zij, die dei
weg hebben gevonden naar de R. K.
Militairen-Vereeniging, waar zoow
geestelijke als de materleele ve
ging waarborgd zijn.
In een oude kapel
Wanneer men een der grootste garni
zoenen van Nederland wil bezoeken, komt
men terecht in Amersfoort. En wa'
men dan tevens wil kennis maker
dc R- K- Mil. Vereeniging aldaar,
men tot zijn verbazing voor een
Oothlsche kapel, die ln de stadsarchie
ven staat aangegeven als „St. Aechten-
kapel", een overblijfsel van een eeni
machtig complex op 't Zand.
In 1579, toen Amersfoort ..over ging"
werd dit groote complex geseculariseerd;
dc stad werd beheerderes
tergocderen en de Zuster
nog wel blUven. Het Intreden
een werd echter verboden. Dt
convent gedoemd om uit te i
dit geschiedde In 1637, toen
overgebleven oude nonnetjes het tijde
lijke met het eeuwige
HEBT U EEN TAXI OF
AUTO NOODIG
Amersfoort krijgt een
nieuw R. K. Militairen
tehuis
Links: de St. Aechtcnkapel, die tot
nou toe dienst deed als „home" van
de R.K. Mllltalrenvereenlglng. Rechts
het nieuwe, waarschijnlijk volgende
week In gebruik te nemen gebouw,
het voormalige hotel Nationaal aan
de Kortegracht tegenover het Post
kantoor. (Poto Weers.l
alles gediend
ziekenhuis, later burger ziekenhuis. Een
stuk diende voor begijnhof en na de
legljntjcs kregen de weezen het ln ge-
irulk. De stad heeft
delljke turfschuur bestemd en Petrus
Coddc meende cr een geschikte ruimte
te vinden om er zijn weverijen ln onder
brengen.
Stuk voor stuk verviolen dc gebouwen,
tot alleen dc kapel overbleef, waar dc
heer C. A. Heunks. die ons do hlstorl-
verschafte, de stafmu-
_.«lc RUders onder NUrn-
berg nog heeft hooren repetceren
De uitwendig nog gave kapel staat
thans onder toezicht van de Monumen
ts eigendom van d«
Parochie van den H- Franclscus Xave-
Het inwendige een desillusie
Wanneer de minnaar van dc historie
met eenlge verwachting de St. Aechten-
kapel betreedt, wacht hem oen bittere
teleurstelling. Hier Is alles In het werk
gesteld het ZIJ vastgelegd: met de
beste bedoelingen om er Iets „bewoon
baars" van te maken! om de kapel
camoufleeren. Midden ln de kapel
rd een muur opgetrokken, recht voor
...1 der spitsboogvensters en, vertikaal,
dwars voor alle vensters, legde men de
vloer voor een verdieping. Met behulp
kalk zorgde 1
En we hebben verstomd gestaan over 't
geweldige verschil tusschen het oude
huls en het nieuwe, dat waarlijk een
huiselijk karakter bezit, Juist wat
oldaat noodlg heeft.
Beneden vindt men de biljartzaal,
en onmiddellijk overziet wanneer tr
nnentreedt. Door het wegbreken i
de rechtcrgangmuur met behoud
enkele pilaren die als boogstcunlng dle-
Is deze eenheid verkregen, Het zal
echter niet tochtig zijn. daar de P.
U.E.M. een vinding heeft toegepast, die
de warmte op een aangename manier
verdeelt- Het zU hier even vermeld, dat
het geheele gebouw electrlsch wordt
dat c
het 1
killen mantel kregen
opvroolijklng" smeerde de verfkwast
ijverig door de gaten van schabloontjes.
Op elke verdieping hangt een trieste
schemer, effect van dc onmacht, der
halveerde glas-in-lood-vensters.
En ln dit mismaakt overschot van
grootsch verleden hulst de R. K.
Vereeniging van Nederlands grootste
garnizoen.
Hier komen de Jongens van vier In-
fanterlc-reglmentcn. van het huzaren-
rcgimenc. van de pantserwagens, van d<
hoefsmldschool, van het regiment veld
artillerie en van alle andere militaire
Instellingen die Amersfoort
Kapelaan B. Veltman. aalmoezenier
an het garnizoen, heeft Ingezien
den besten wil niets goeds r
n heel e
dc
Het tooneel. dat wel
kele keer dienst deed, was met de gar-
ns-ultbreldlng al ln beslag geno-
door de leestafel. Langs een onge
zellige trap draalde men naar b
dc biljarts staan, toiletten en
wlelberglng liggen juist daar, waar
ze liever niet heeft. Uitbouw ln toege
stane richting natuurlijk legde Mo-
umentcncommlssle reserves! lever-
e niet het resultaat dat men zich wel
ou wenschen.
En toen heeft men de knoop
resoluut doorgehakt en besloot
«e verhulzen naar een betere woning.
Deze is gevonden ln het_voormallge
Het nieuwe huis
terwijl dc werklieden er dn_._
veer waren, nam de enthousiaste
aalmoezenier ons mee door de vertrek
ken, die men over een week ter beschik
king van de Jongens hoopt tc stellen.
rmleurs
Bw&ifSU/iHmMtlifMhtU van U Rtdac/L
Zaterdag zal weer door het ge
heele land dc JaarllJksche collecte ge
houden worden ten behoeve van het re-
classeerlngawerk,
Er zullen weinigen zijn. die met de
strekking van dit werk onb -kend zUn.
en eveneens weinigen, die er niet mee
Immers reclusseerlng beteekent steun
srleenen aan hen. die van den rechten
weg zUn afgedwaald en met de Justitie
In aanraking zlln gekomen, om hen.
zoo eenlgsztns mogelijk, voor geheelcn
zedelijken en muatwhappelljken onder
gang te behoeden.
Dat daarmede een Christelijk en te-
sns een groot sociaal belang gediend
wordt, behoeft wel geen betoog.
Het comité dat te Amersfoort deze
collecte heeft voorbereid, doet een drin
gend beroep op alle Ingezetenen onzer
stad. om deze collecte te helpen slagen.
Steunt allen naar vermogen het werk.
dat een zoo uitnemend doel beoogt, en
voor zoovele gevallenen tot zegen Is
eest en In de toekomst kan zijn.
Da O. D. GOEDHUIS.
P. TILLEMANSPERBIJN
O. A. HENDRIKS
Jhr. F. J. A. CALKOEN.
dus naar de
tulnzUde Is een correspondentieka
mer Ingericht, waar de schrljtluatlgcn
(en die zUn er natuurlijk heel wat!) 38
schrijftafels vinden. Een tot den tuin
doorlooptnde serre biedt gelegenheid
voor garderobe en opberging van schrijf
materialen.
Rechts aan de tulnzljde heeft de ad
ministrateur een ruim kantoor. Achter
i de gang zijn de toiletten.
De tuin zelf krllgt prc'tige zitjes, die
,-ker ln dc komende zomeravonden erg
zullen worden gewaardeerd. Rechts Is
een ruimte, die voor clubdoelelnden
worden benut. Een uitkomst Juist
r zoo wordt geijverd voor het op
richten van voortrekkersstammen. spe
ciaal In garnizoensplaatsen.
Wanneer we de trap opgaan,
we ln de groote zaal. die de geheels
eerste verdieping beslaat. Daar Is wat
uitbreek-werk voor noodlg geweest!
Maar er Is dan ook een prachtrutmte
verkregen, die heel gezellig ls „aange
kleed". Daar vindt men ook de leesta
fel, een aardige hoek voor besprekingen
„en petit comité" en een klein podium,
geschikt voor evcntueele conferenUes,
strijkje of wat dies meer zU. Daar
ls het buffet, dat heel handig met
hulp van een lift de biljartzaal kan
En dan zUn we aangeland op de twee
de verdieping, waar de onderofficieren,
capitulantcn die vooral een huise
lijke omgeving zoo bijzonder waardee-
ren! hun eigen vertrekken vinden.
Ook het bestuur heeft er zijn eigen ver
trek, terwijl er ook een schrijfkamer Is.
En tenslotte dienen we te vermelden,
dat onze oud-stadgenoot, de heer Bun-
nik te Brc-da, de archtltect ls,
wonder heeft gewrocht om van -
uitgewoond hotel een pracht t._.
mllltairentehuls te maken, daarbij geas-
teerd door den aannemer Beljer. En de
Amersf. Radio Centrale had dc sympa
thieke gedachte een gratis radlo-
slultlng te geven met e
kosteloos abonnement.
En mochten er ln Nederland nog
ouders zUa die zich met vrees In het
hart afvragen, waar hun Jongens terecht
komen, dan mogen ze er thans van
overtuigd zijn, dat ze 't ln Amersfoort
best hebben, opperbestl
B. en W. maken bekend, dat aan het s'
huls Ls aangeplakt een publicatie Inzake
verzoek van het bestuur der R.K. MlUlalren-
Vorecnlglng te Amersfoort om een v<
ln het perceel Kortegracht 8.
Meeningen
I vtsLiw*
klezlng. De vraag, of sU dit dictatoriaal
doet ofwel democratisch, ls van minder
beiang. ZIJ moge evenwel weten dat iU
zich op voor haar séér gevaarlijk en m.
1 verboden terrein begeeft.
U, M. de R.. nogmaals dankend.
EEN R. K. 8TAAT8PARTUER.
m—p—o vu
rlka alkomstloOaura
SO centimeter hoogte kan opgroeien.
Het aardige Is, dat we er een overhuivende
plant aan houden, nadat de overvloedige
Moei van Juli tot ln de her/ai duurde. Mooi
voor borders of muurlulrtan of om er een
vtldfe mee te beiaaien l« Llnum grandtlto-
het nummer van 38 April nam lk
belangstelling kennis van de op
mcrklng van „Een R. K. Kiezer", naar
aanleiding van een vergadering der afd.
Hooglanderveen van de R, K. Staatspar
tij betreffende candldaatstclllng voor
de gemeenteraadsverkiezing.
btotmpfes bloeit. Kn dan Ma
tricaria, waar prachtige variëteiten nan be
staan, sooals Bruidskleed,
Men sou soowaar s«n apart hoof del uk
kunnen wilden aan onse onvolpresen Oost-
Indische Kers. Men kent dese plant Immers
ln tooveel kleuren en rassen. Kr stfn laag-
bllicende planten, dl» In bosjes groeien en
nik bloeien. Ook slfn er soorten, die. in lange
ranken bloeien en waarvan de bladen als
gemarmerd stfn, uitstekend geschikt voor
het hangen uIt gemetselde bakken of voor
het begroeten oan «en hek. Oost Indische
Kers Is een dankbare, een mooi» frtsech
plant, die tot de eerste vorst MIJf doorbtoet
TOBIAS TOT Z N ZOON.
af mn d» osman, d
zal Ood «oh ook van lou niet afkeari
Wem barmhartig mover Je hunt, an Ik*
veel, geef veel, heb
weinige nog m
Oeef aan den srtwldar hal r
m onthoud ham niet va
it. En doo a
-n dat onderin Jou z
i brood met de hongerenden
Werklledenveroenlglng een
candldatuur kon aanvaarden, omdut
dit niet ter kennis van het bestuur dier
vereeniging gebracht was.
Nog altijd ben Ik de mecnlng toege
daan, dat een R. K. Standsorgnnlsatle
liet op politiek terrein mag begeven
verband met genoemde candldaat
stclllng Is meermalen verzekerd, dat ook
de R. K. Werkliedenvereniging dit niet
deed.
Thans blijkt echter het tegendeel en
wel zóó sterk, dat het bestuur der R. K.
Werkllecen-verecnlglng haar sanctie
verleent op de canldaatstelUng van een
harer leden bij de gemeenteraadsver-
t met Ml w
er te doen en daarom
vestigen we de aandacht op het grasgaeon
sal noodlg «jn, er de snlfmachlne eens
te halen. Wanneer we echter botten
iel gazon hebben staan, doen
eventjes ie loaeAfen.
■nslotle «Allen we er de aandacht op
vestigen, dat men door hel strooien van
kunstmest fb,l). Asef-korretsI slfn gazon fl»
rtsanter toekomst kan verzekeren. Men moet
echter met strooien wachten tot het son-
netfe In staat Is geureest het gris te dro
gen. En icanneer de korrefz zijn gestrooid,
It men die Mei toegepast en wil
middelen ook nu vlet gebruiken,
t nu toch viel de tijd om er met
n hark op uit te trekken.
Toen nam hij den Pau«
gevangen.
Mel was in dsn nactil ma
De grneroal van
Quirinaal
8 op Jim WC
Rodel grnaatm*.
PTaiuche ft^dla-
Plut VU den b.
dring er ten antwoord „Wanneer V. generaal
gelooft, dat de eed, dien gl) voor den ketter
hebt afgelegd, u verplicht, lijn bowlen ui»
Stoel Ie verdedigen. WIJ k
maan wat niet mn Onto...
In «tukken lalan ndtken. i
Ons m«t verkrijgen. «at lu
nlcl*. De Paus «hier w«« weer
regeerde de wereldkerk sla vcc
i wuiten voor hst geweld b
Te Hoevelaken werd het huwelijk gesloten tusschen Jhr. j. W. A. Barchman Wugtlers, mede-directeur van de Maat-
schappij voor Nationaal en Internationaal Toerisme, te Amersfoort en Jvr. L. J. A. ran Bps. dochter van Jhr. P.
A. van Bps, burgemeester oan Hoevelaken, Men siet hier het bruidspaar.
HET KASTEEL DER
v VERSCHRIKKING
LEIGH LOMAN
Of Carl Dollmann d« woorden al of
niet verstond, weet lk niet, maar hij be
greep het gebaar en mompelde Iets ln
sympathie. „Kan ik u helpen?" vroeg
hU.
Dat bracht mij terug tot de werkelijk
heid, Hoe zou hij mij kunnen h-
wanneer ik niet het flauwste Idee
hoe lk de zaak aan zou kunnen pakken.
Zwarte wanhoop overmeesterde ml)
weer, „Ik weet het niet meer. Carl, alles
ziet er even wanhopig uit. Ik weet niet
meer, wat Ik nu doen moet."
„Wel. er moet Iets gebeuren," zei de
Jongen, het Initiatief nemend. „Heeft U
erge pijn, wanneer u loopt?''
„Op 't oogcnbllk gaat het wel", ant
woordde Ik. „Wat wou Je doen?"
„Wel. overwoog hU met den ernst
van een generaal, die zUn troepen ln
het gevecht brengt „we kunnen er
niets bi) verliezen, als we eens rondkij
ken. vindt u ook niet? Je weet nooit
wat we nog kunnen ontdekken. Mis
schien krijgen we wel een van hen te
pakken."
Van dat oogenbllk af ben lk er voor
jnUn geheele leven mee verzoend geraakt
dat hij ln het zijspan gekropen was.
zijn om de hoofdrol te spelen ln de
omgeving va.i het kasteel, dat wil te
recht als „Het Kasteel der Verschrik
king" hadden betiteld.
Inderdaad haalde deze kleine Jongen
veel kastanjes voor ons uit het vuur. En
ware het niet dat hl] zich zoo heldhaf
tig gedragen had bij hetgeen ons bU
den waterval overkwam, maar lk
moet niet op mUn verhaal vooruitloo-
pen; het verhaal moet zich regelmatig
volgens het gebeuren ontspinnen en lk
zal mU van ontijdige opmerkingen ont-
We konden niets winnen met daar
rond te blijven hangen. Vandaar, dat lk
Carl volgde langs den boschrand welke
zich omhoog in een wijden halven cirkel
langs de afscheiding van het welland.
We hielden onze oogen wUd open,
maar we zagen geen levend wezen.
Evenmin ontdekten we maar Iets dat
op een spook leek en het geschreeuw dat
lk vier en twintig uur geleden gehoord
had, bleef stom.
„Laten we. wat dichter er op afgaan,"
stelde Carl voor.
„Mogelijk hebben ze een ultkUk op
het kasteel" zei ik.
„We loopen kans gezien te worden,
wanneer we uit de schaduw van de
boomen gaan."
„De maan gaat Juist achter een wolk"
zei de Jongen, en -terwijl hij dc woorden
sprak, werd het duister.
„Nu hebben we de kans," zei Carl; hl]
greep mU bU de hand en begon de met
grasbegroelde helling te bestijgen welke
naar het kasteel voerde. Hoewel lk wei
nig nut zag ln dezen tocht, liet lk ml]
door den Jongen
doende deden wc
dekking.
Een zwarte wolkenmassa
maan komen drijven, de w
gestoken en slechts nu en dan slaagde
de maan er ln even tusschen de wolk
gevaarten door te gluren, terwijl wl]
over het golvende grasland slopen. Ik
vroeg mij af. wat er gebeuren zou, wan
neer die vriendelijke wolken eens voor
bijtrokken en ons bloot stelden aan hel
spiedend oog van dc bende, die onge
twijfeld zUn mannetjes wel ln de to;
of op de muren uitgezet zou hebben.
Vreemde vraagstukken hielden
bezig, vraagstukken welke niet alleen
het welzijn van miln vrienden en d<
toekomst van mij en Carl, maar even
zeer het meisje, Coralte Mapne betrof
fen.
Op wiens aandrang was deze zangeres
naar dit vergeten land, naar deze mise
rabele plaats gekomen? vroeg lk me
zelf af. Wat voor geheim kon die „ad
vocaat" haar hebben mede te declen
en wist de pseudo-advocaat. Caughton.
die aarts-schurk, dien Ik tot op heden
nog nimmer gezien had. do finesses
dat geheim? Hoe paste de geheimzinnige
Yeo ln de legpuzzle en Indien. -
Caughton aan Coralle Mayne
had indien deze Yeo op het kasteel
was, aan wiens zijde sto..d hU dan.
den kant van Coralle Mayne of aan die
der misdadigers?
De heele zaak was mij zoo helder als
koffiedik. Van het begin of hadden wij
goed als blindelings tegen een gesle
pen vijand moeten kampen en al de kee-
I. dat sU zich blootgegeven hadden,
of wij hen konden afluisteren, hadden
is weinig wijzer gemaakt dan we ln
izc onschuld waren.
Men had gesproken over een onormen
hat. dien de muren van dat kasteel
ioesten omsluiten, een schat, dien
door Caughton gewaardeerd was op
mlllloenon, maar ln tegenstelling daar-
had onze vriend Adolf Dollmann
niets van zoo'n rijkdom kunnen
vertellen, schenen er niet eens geruch
ten daarover te bestaan, anders zou
hU dat ons wel hebben medegedeeld.
wU over het kasteel Strelsen-Drax-
burg spraken. Trouwens, het landed]-
volk leeft van geruchten, geruchten
die overlevering worden tijdens dc lange
winteravonden om het haardvuur, het
was dan wel eigenaardig, dat zij van
schat nleta wisten te verholen,
elk gerucht, iedere overlevering
heeft een kern van werkelijkheid.
Steeds maar weer was Ik met het
hoofd tegen een muur geloopcn.
Maar ln dc verste verte kon Ik niet
vermoeden dat Ik nu. op dit oogenbllk
sonder dat Ik er op bedacht was. aan de
van ;en Jongen naar de ontalule
van een der eerste geheimen van
kasteel Strelsen-Draxburg gevoerd
zou worden.
Onze tocht had niets bijzonders opge
leverd. MUn bezeerd been deed zich
gelden, lk voelde behoefte om het een
oogcnbllk rust te geven. En Carl terug
trekkend ging Ik op een beschuttend
boschje af.
Zelfs bU het vale naohtsehUnsel hér-
kende lk die plaats. Het was bU dit
boschje dat de gedaante had van een
over den grond kruipenden hond, dat
lk de angstige verschijning van het
wandelende geraamte gezien had.
Die herinnering was verre van aan
genaam cn weinig opwekkend. Maar lk
voelde me te uitgeput om verder te kun
nen gaan. Ik moest even rusten, en tk
ging naar de holte toe. waarin het
boschje stond. terwUl Carl mU op den
voet volgde,
Het boschje groeide felteUJk tegen
een helling, die bedekt was met hoog
opschietend gras.
„Oa ook maar even zitten om uit te
blazen. Carl" flulsterdo Ik
We maakten het ons gemakkelijk e.i
gingen languit ln het gros liggen.
Ik vouwde mUn handen onder mUn
hoofd en genoot de weldadige rust; ter
wUl lk naar den nnchtelUken hemel
staarde en keek naar de wolkenge
vaarten, die als compacte bergmassa's
aandreven.
„Wat een rommelzaakjo Is dit toch",
mompelde lk met weerzin. „Wat een on
zalige bende"
En toen:
weer schuurde.
„Zeker een steen." zei ik.
HU onderzocht het. Dan greep hU mij
bU den arm ,,'t U geen steen!" tuigde
hU met zUn mond tegen mUn oor. ,,'g
la een soort metalen knop!"
HOOFDSTUK rzm
De verborgen deur.
„Een metalen knop?" vroeg lk ver
wonderd.
„Ja. Een groot ding. Hét zit ergeng
aan vast." zei Carl Dollmann.
HU zat op zUn killeen cn trok aan den
knop met belde handen, maar hl) kon
er gnen beweging In l:rUgen. Meer uit
louter nieuwsgierigheid, dan dat (k een
idee had dat we hier op iets bUzonderg
stuiten, dat van groote oeteekenla voor
ons zou zUn, rolde Ik mu om en trok
lk uit alle macht aan het ding. Eens
klaps voelde lk den grond onder mij
naar boven komen!
I luiaarde naar Carl, die naast mU
gekropen was In de schaduw van do
Ukken. Weer trok Ik. En weer was het
alsof lk den grond opbeurde.
Met belde handen wroette lk het gras
en de aarde rondom den knop weg. MUn
vingers raakten hout.
