De Eembode
F. A. T U L P
56s:e JAARGANG NUMMER 2!
VemchUnl 1 x per week. Abonnementsprijs.
Inbegrepen de kerkelijke bUlage, f 1— per
kwax,. Zg. volksabonnementen 5 cta. p. week.
REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
tangegracht 38. Tel. AMERSFOORT
Poelcheque- en Olronummer 44334
QMTcspondentle-adres v. Baam: Kerks tr. 30.
Advertentlc-adres v. Beam: Nleuwetnuit 18.
Uitgave N.V. Dltgevere MIJ. Neerland!».
VRIJDAG 18 AUGUSTUS 1939
WAARIN OPGENOMEN HET „WEEKBLAD VOOR BAARN"
KATHOLIEK NIEUWS. EN ADVERTENTIEBLAD VOOR HET DEKENAAT AMERSFOORT. ALSMEDE VOOR BAARN E.O.
ER IS GENOEG VOOR ALLEN!
DE BURGER-MAATSCHAPPIJ
IS ER VOOR DE MEN-
SCHEN EN NIET
OMGEKEERD
DE AARDE heelt plaat» en
brood voor allen als er
maar rechtvaardigheid en liefde
heerscht.
WIJ spreken eerst over de recht
vaardigheid. die hierin bestaat, dat
men leder het zijne geelt. Dus dat
gene. waarop hij recht heeft.
Ieder mensch heeft een per-
•oonlljk onvervreemdbaar en on
aantastbaar recht, om ln de door
God gewilde orde, die
goederen te gebruiken, die ter
relklng van zijn levenstaak nc
zakelijk zijn.
DE door God gewilde orde
echter ook een eigendomsrecht.
Maar vóór het bijzondere, het par
ticuliere eigendomsrecht, komt het al-
gemeene gebruiksrecht. Het eerste en
voornaamste ls, dat alle menschen heb
ben wat zij voor hun mensch-zijn en
voor een menschwaardlg bestaan moe
ten hebben.
De eerste economische wet van den
Schepper ls daarom niet de elgendoms-
wet, maar de wet van het algemee-
ne gebruiksrecht op de aardsche goedc-
r de vluchen der
zee en over de vogelen des hemels en
over alle dieren, die zich bewegen op
aarde. Ik heb u alle planten op aarde
gegeven en alle boomen, opdat zij u tot
voedsel dienen." (1 Mozes, 1, 28, 291.
Daarom zegt Paus Plus XI ln zijn en
cycliek over het communisme: Al het
aardsche Is op de menscheltjke persoon
lijkheid gericht. Ook dc burgerlijke
maatschappij Is er voor de menschen en
niet omgekeerd.
Op Iedere menschelljke persoonlijkheid
kan: men toepassen- wat de apostel der
volkeren over de christelijke heilsecono
mie aan de Corlnthlërs schreef: „Alles
ls het uwe." II Cor. 3, 23). Dat Is zoo
waar. dat ook datgene, wat wij particu
lieren eigendom noemen, nooit als lou
ter prlvantzaak mag worden beschouwd,
maar tegelijkertijd ook altijd een soci
aal karakter moet hebben, d.w.z. dienst
baar moet zijn aan het algemeen belang,
Dat geldt van iedere moderne uit
vinding, De uitvinding Is Iets. wat niet
alleen aan den uitvinder behoort, en
door hem zelfzuchtig en zuiver pri
vaat-kapitalistisch mag worden uitge
buit. Iedere uitvinding ls er tot welzUn
van allen. ZIJ heeft ook een sociale
WIJ herhalen nog eens: De aarde heeft
plaats en brood voor allen. Of, om met
de Encycliek „Quadragcslmo Anno" te
spreken: „Eerst dan zal het economisch
organisme duurzaam gevestigd zijn, en
zijn bestemming bereiken, wanneer zoo
wel de gemeenschap als dc tndlvlduën
zullen deelen ln al de goederen, die door
de schatten en de hulpmiddelen der na
tuur. door de techniek en door de soci
ale organisatie van het economisch le
ven kunnen worden opgebracht: en de
maat van goederen moet zóó groot zijn.
dat ze niet slechts toereikend Is. om In
het noodzakelijke en in een passend
comfort te voorzien, doch zoo. dat
menschen ook kan brengen tot dien wel
stand. die. mits verstandig gebruikt, niet
alleen geen belemmering
deugd, maar haar veeleer krachtig
vordert." (Q, A. 75).
WH hebben dus geen communisme
dig voor een redelijke verdcellng der
goederen. Het ls voldoende, dat w
den gent "tan sociale rechtvaardigheid
weer leffcr het zUnc geven.
Om dit pauselijk economisch ié
dat leder het zUnc geeft, ten volle te
verwezenlijken, hebben wij echter i
de sociale rechtvaardigheid ook.
liefde noodlg. Het christelijke „Mlsereor
super turbam" „Ik heb medelijden
met dc schare" iMarc. 8, 2.)
E aarde heeft plaatt
brood voor allen!
aai
D
II//J hebben geen
me noodig voor een rede
ly he verdeeling der goederen.
DE Goddelijke Voorzienigheid
zorgt er wel voor, dat er
genoeg dagelyksch brood it voor
ieder van de 2,5 milliard men
schen. Maar de moeilijkheid is,
dot sommigen in onverzadigbare
vraatzacht het aandeel van de
andere dischgenooten voor han
neos wegkapen.
Dc Goddelijke Voorzienigheid zorgt er
el voor, dat er genoeg dagelijksch brood
voor leder van dc 2.5 milliard men
schen. Maar de moeilijkheid Is, dat som
migen In onverzadigbare vraatzucht het
aandeel van de andere dischgenooten
oor hun neus wegkapen.
Plus XI zegt: „Om Inderdaad de be-
hoeftigen metterdaad te kunnen hel
pen, moet men terufkecren tot een
meer bescheiden levensvorm. Men
moet leeren, afstand te doen van ge
noegens die vaak genoeg zondig zijn.
zooals de wereld ze tegenwoordig In
overvloed biedt. Men moet zichzelf
vergeten in de liefde tot den even
naaste." (Dlvtni Redemptorist.
De Paus is van mecnlng, dat het
krachtdadigste middel van apostolaat
onder de massa der armen en eenvou-
dlgen ls: het voorbeeld van den priester.
Een priester van waarlijk evangelische
moede en onbaatzuchtigheid bewerkt
onderen van goedheid onder het volk.
zooals een H. Vincentlus Paulo, een
pastoor van Ars, een Cottolengo, een Don
De christenheld mag de leer van
de wonderbare broodvermenigvuldiging
nooit vergeten. BIJ gelegenheid van oen
broodvermenigvuldiging door Jezus en
broodverdeellng door de leerlingen
het. dat het volk met stormachtiger,
geestdrift Christus tot Koning wilde uit
roepen.
De verwezenlijking van het door
Pius XI verkondigde sociale koning
schap van Christus zal voor een goed
deel afhangen van het feit, of het mo
derne proletariaat de katholieke gees
telijkheid zal herkennen aan 't breken
des broods, d.w.z. aan den IJver, waar
mee zij overal opkomt voor de recht
vaardige verdeellng der aardsche goe-
Want zoo besluiten wc met 'n woord
an Plus XI een van de voornaamste
redenen, waarom de moderne mensch-
held „door een buitengewone ellende
t getroffen", bestaat ln een „ver
keerde verdeeling van de goederen dezer
wereld." De moderne wereld verstaat
uitstekend de kunst van optellen en ver
menigvuldigen. Nu moet ze ook nog dat
gene leeren. wat blijkbaar zoo veel moei
lijker ls: het aftrekken en deelen.
Het sociale vraagstuk zal pas worder
opgelost, wanneer men niet allen ver
menigvuldigt,
verdeelt.
H.M. de Koningin maakte deze prachtige foto van Prins Bernhard en zijn beide dochtertjes
De school zonder
WEET gij wat Rcnan. de be
ruchte Fransche bestrijder
van Christus, van de school donder
kruis en priesters veïwachtte? HIJ
schreef dc cynische woorden:
„Wanneer keizer Marcus Aurellus
Inplant» van de leeuwen dc lagere
school en het rationalistische on
derwijs gebruikt had, dan zo-i hij
de verleiding der wereld door het
bovennatuurlijke
Een dulvelsche vreugde klinkt Ir:
woorden. Erger dan dc leeuwen, erger
tijgers, erger dan de bloedigste ver
volging ls de school zonder godsdienst.
Renan was Intelligent genoeg, oin dc de-
sche macht en den vernietigenden
Invloed van de ontkerstende school ln
godloozenstaat te berekenen. Lceu-
maken martelaren. De scholen zon-
godsdtenst maken apostaten, afvalli
gen, Uit het bloed der martelaren kwa-
nleuwe christenen. Uit het godloozc
onderwijs spruiten de apostelen van hel
De godloochenaar Renan voorspelde
heel juist het resultaat van de school
zonder kruis en Christus. HU zcldc:
„Wanneer gU dit zaad ln het Jonge hart
van Frankrijk uitstrooit, dan zuilen onze
zonen en kleinzonen, wanneer wij hen
op het spook der oude gebruiken ei
stellingen wijzen, zich afvragen, wa
daarmee eigenlijk bedoelen.
De Stichting „Zlekenhulsvorptoglng"
zegt U:
„Hei staat vast,
Niet alleen voor operatic komt gc ln 'I
Ziekenhuis tc gast!
Omdat 55 procent der opnamen, dat
de Jeugd li
In den gods-
Neen. Dat zU verwereldlijkt
wordt? Neen. Het gevolg zal iUn, dat
de komende geslachten niet een» meer
weten, wat de christelijke godsdienst
Als men deze Jeugd later Iets zal ver
tellen van Kerk en geloof of van chris
telijk huwelijk en gezin, dan zal *U ons
met groote oogen aankUker, want zij
heeft er geen flauw benul meer van wat
wij daarmee eigenlijk bedoelen ZIJ heeft
niet alleen de herinnering daaraan ver
loren, maar ook het orgaan om te be
grijpen, wat christendom Is
Een bisschop klaagde: „In vroegere
tijden gebeurde het. dat Iemand van 15
Jaren enkele godsdienstplichten verwaar
loosde. maar het geloof behield hU. De
zonde kon een tijdlang zijn hart bezoe
delen. maar het geloof en het vertrou
wen bleven. Tegenwoordig echter bezwij
ken alle dammen, slaan alle anker» te
gelijk los. Niet alleen het katholieke ge
loof vtrdwUnt. maar alle godsdienst
sterft uit. Geen gebeden, geen altaren,
geen Christus, Ach, geen God meer, op
een leeftUd van vijftien Jaren."
KANTOORBOEKHANDEL
HET VULPENHUIS
air. SS 1.0. Krommeatr. - Trial. 44Z4
SCHOOLBOEKEN
Leo XIII schreef reeds: „Met dc
grootste eensgezindheid streven de vij
anden der Kerk er naar. het onderwijs
voor zich te veroveren.
Men wil en clscht van alle kunten
neutrale en gemengde scholen en ver
bindt daarmee het doel. dat dc leer
lingen ln volslagen religieuze onkunde
kunnen opgroeien, en zich ln het ge
heel niet om den godsdienst bekomme- j
ren. Zoo ziet men helaas, hoe een ge
slacht opgroeit, dat van de goederen
der ziel niets wil weten, den gods
dienst In het geheel niet kent en dik
werf volstrekt godloos ls."
De Kerk heeft het gevaar gezien en
heeft ook gewaarschuwd.
„OU kent het wezen der openbare
scholen." waarschuwde Leo xm. „Daar
Is geen plaats voor het kerkelijk gezag."
Niets Is beter dan dit soort scholen ge
schikt. om dc Jonge harten tc bederven
de ongereptheid van ons geloof te schen
den en van het rechte pad der waarheid
af te voeren. En de Paus heeft duidelijk
schreven, dus gaat de vergelijking niet hi
Icmaal op. De elsch luidde vernietiging vi
de broedmachine en een boete van f 25.
of 15 d. Uitspraak over 8 dogen.
Op den Doodeweg onder Leusden
nnnrtlding plaats gehad, toen een n
list een groep wielrijders passeerde, terwijl
van tegenoverliggende zijde een auto nader
de. De pa werende automobilist, die In do
tlauwe wegbocht even had moeien wachten,
ging op de bon.
Dc aangcrcdcne had de nota voor do re-
heugde zich reeds op een vlotte betaling.
„Was hel uitzicht er goed?" vroeg dc Amb-
..Ja zekert" meende de nrgelooze getuige,
traag Ik vrijspraak,"
gesproken. „Men moet ook die scholen
mUden. waar men de christelijke leer en
moraal In het geheel niet verkondigt,
aar men deze verre houdt, alsof het
nnutle dingen waren."
Plus XI elscht van een school, die
voor katholieke kindoren geschikt wil
zijn. meer dan slechte een paar uren
godsdienstonderricht. HIJ verklaart,
dat het noodzakelijk Is. dat het hecle
onderwijs onder leiding en het moe
derlijk toezicht der Kerk door den
chrlstelljken geest moet worden be-
heerscht.
Van het heole on-derwtj». van de
heele school moet een heiligen adem
uitgaan, zU moet een heilige atmosfeer
om tlch verbreiden.
Men kan niet de openbare staatsschool
een christelijk manteltje omhangen.
„Niemand naait een lap nieuwe stof
i een versleten kleed." Het systeem ls
rkeerd. Een systeem, dat de school ge-
•el aan den staat overlevert ls onchris
telijk.
De plicht van zelfbehoud dwingt ons
zorgen voor katholieke opvoeding
door katholieke scholen. WD moeten den
strijd voor de katholieke school cpne-
i, omdat het onze heilige plicht ls.
H. Geloof aan de komonde geslach-
over te leveren.
ichtnc wél cc
-en motorrijtuig zonder motor
•Ijtulg meer Is. OI u zou dc
clilnc geen broedmachine meer Is.
Ter verduidelijking het volgende:
Een controleur bij dc Landbouwer!.'
had In gezelschap
den bestuurder van de bus. aangezien lil)
niet meer nis „motorrijtuig" kou beschou
wen cm nl was hij ervun overtuigd, dat dc
eigenlijke schuld bij den busbesluurder Ine.
Evenzoo meende de verdediger het
1. Op
t bt) Cl
een groote kast gevonden,
chine gebruikt zou kunnen
ton er geen lampen In en
ding was niet complcel. Ook ontbrak de
ding voor warme lucht, maar tóch meer
de controleur proccs-vcr'-anl te moeten
maken. Temeer waar dc clcctrtcllclts-rekê- t
B dagen." bcloofdo de kan
een Anlwerpsehe clin
HU had me
geen voorrang vi
te Amersfoort kt
iigi-luk op 21 Maart was geschied.
Het was de (rouwdag van zl)n zuster, van
aar dat hll het zoo goed
„Weel u dat wel zeker?" vroeg
in: „Ja. op 21 Maartr
dat vermoeiende
winkelen-
neem toch
een taxi
BEL OP 4242
Fa. L. A. A VAN
HAMERSVELD
AMERSFOORT
1000 KWARTJES
ACTIE
voor de boot van
PATER GÜIKERS
Het la ona een groot genoegen, dat wl)
melding kunnen maken van de eerato
resultaten der kwartjea-aetle, Ingcaet om
Pater duikers aan een eigen boot to
10 kwartje* (L. den H fl.M
2 kwartjes (..Loupe tOM
4 kwartjes 'S.i f VOO
10 kwart Jee (bedrijf K.)f t AO
1 kwartje van s fOJIS
1 kwartje t.Jetty") fOJS
4 kwartje* <J. G f 1.00
2 kwartjes (wed, 3.) fOJO
5 et 'Idem) f 0.08
.14 kwartje» en 5 et. Totaal f 8,55
Moge de publicatie van deze eerste
lijst velen een aanleiding slja hun
kwartja(a) spoedig voor dit doel ln te
zenden.
Flke week zullen w|J In ona blad de
ingekomen giften verantwoorden.
Inzendingen voor de 1000 kwartjea-
actle kunnen geschieden aan het kantoor
van „De Eembode", Langegracht 28,
Amersfoort, of aan het adres van de
familie duikers, v. Asch v. WIJckstraat 21,
Amersfoort.
Copieerinrlchting VITESSE
Vakkundig onderhoud van sohrl|fmoehlnat
LINTEN STENCILS
SCHRIJFMACHINES
KONINGIN WILHELMINASTRAAT 14
In Afrika groeit de kerk ieder
jaar met i 00.000 zielen.
Nog slechts een wvenilgtal jaren geleden
ra» de naam van Jezus Christus In Midden-
Afrik» vrtiwel geheel onbekend Tegenwoor
dig vermeerdert het aantal katholieken mv-
do Inboorlingen jaarlijks met otweveer
DF.ZE ONTVANGT DE
ZONDAARS.
EEN „AMERSFOORT" OF EEN
„ST. JORIS"?
WIJ strijden
Schijnt ona een raadsel toe.
Mnu toeken wij bij 't klagen.
O Clod. Uw aangezicht.
Dan sten wij 1 licht weer dagen,
En VTees m twllfel zwicht.
O geef mij dan te rusten
Mijn Vader! aan Uw Hart!
Oi) kent mijn vreugd, mijn lusten.
Mijn nooden en mijn smart.
Wil al mijn wennchen nelgen.
Tot U. an Uwen wil,
IJ het !u
Idler verwachtte nu. dat de degvanrding
,'crkcerd zou worden verklaard en vrijspraak
zou worden geducht.
.Maar gelukkig la mijnheer de Ambtenaar
I slim geweest," aldus de
n In de dagvaarding te zet
eek» 23 Maart. Du» het li
dr een advocaat naast
„Dat mag toch niet," prevelde een ander.
„Wenocht u van beroep af te alen of wilt
u er nog een» over denken?" vroeg de kan
tonrechter den Antwerpenaar
„Ik wil er nog «en* over denken." sel deie
voorzichtig, n a i. zou hij In hoogcr beroep
wel eens suceer kunnen hebben.
Ja. dat I» een pracht van een ldeel We
moeten met ona allen, de heele, groot*
Eembode-famtlle, eenn een spaarpot)#
gaan maken om Patei Oulkeri. gelukki
ge bezitter van sen motor, ook a in een
bot te helpen. Want
)k al kan hU nóg zoo goed
iel een motor alléén Is niets gedaan.
Wat zal dat e»n spannende race wor-
en, naar de 1000 kwartjes. Elke week
zal „Dc Eembode" komen met een op
gave. hoe ver we er nog van af zUn of
-hopenlUk spoedig hoe srelnli er nog
tn het totaal ontbreekt «er we de 1000
hebben bereikt.
Ze mogen ona dan al velerlei verwij
len. nooit zal men van on» mogen a*g-
gen, dut we onze mlaalonartiMn ln "en
steek laten. Wat zou het een geweldig*
verrassing ztln, wanneer we op dinter-
den Pater konden tclegrafes-
loot la Mjt«n gespaard I" en
leuke verrassing op den echt-natlonalen
■urprlwdag.
Zou „De Eembodr" zich
verbinding met Pater Oulkerz kunnai
stellen om hem te vragen of wai
de actie haar doel bereikt heeft
Pater tUn boot zou willen doopen naar 4
zijn vaderstad of haar patroon? (W«
tUn dankbaar voor dezen tlpl Red.) iK. 1
Komaan, alle aboitné'z c*n kwartje en
na Sinterklaas loopt daar op Ternate t*
„Amerafoort" of de „8t. Joris" fteauUJk
van stapel.
Feest In Indlë, feest ln Amersfoort!