De Eembode F. A.TULP JAARGANG NUMMER 29 a de kerkelUke bUlagn. f volkaabonnementen t ets. p. week. EN ADMINISTRATIE. >1 28. TeL AMERSFOORT ros Bum: Kcrkstr. enlle-adres v. Burn: Nleuwitrut ia. Uitteren Ml) Neerlsndls. WAARIN OPGENOMEN HET „WEEKBLAD VOOR BAARN" KATHOLIEK NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR HET DEKENAAT AMERSFOORT. ALSMEDE VOOR BAARN EO. VRIJDAG 13 OCTOBER 1939 tl elder» «IHHltlMH. ol op 9» .nlnetene VS toaolM. Voor ur l. d. gedrukt tarief Bewtjerax 1 ek ERST RECHTVAARDIGHEID DAN VREDE! !ELE WERELD snakt naar vrede en zU vindt hem niet. De le bestaat niet ln het feit, dat een Jpaar staatslieden bijeenkomen en n verdrag onderteekenen. Wanneer de vrede meer wil zijn dan een vodje j papier, dat men over een paar Jaar i stukken scheurt, dan moet f hij méér zijn dan het werk van diplomaten. De vrede ls allereerst een overtuiging en wel een religieuze overtuiging, voor hij een oorkonde kan worden. Deze religieuze overtuiging bestaat hierin, dat de menschheld zich als een eenheid beschouwt, zooals Paulus In zijn brief aan de Epheslërs schrijft: „Doet Uw best, de eenheid des gccstes te bewa ren door den band van den vrede.Er Is slechts één Heeréén Ood en Vader van allen". (Eph. 4. 3-5). Het geloof aan 'de eenheid van de menschheld ln Christus Is het begin en de waarborg van alle vredesverdragen. De weg echter Is de rechtvaardigheid. Het pontificaat,vlevtes van den H. Vader Plus XII heet: Opus justltlae pax! De vrede Is 't werk van dc rechtvaardigheid, Wat is rechtvaardigheid? Rechtvaardigheid ls de maatschappe lijke deugd, waardoor men leder het zijne geeft. Rechtvaardigheid ls de grondslag van alle orde. Er is géén vrede ln de wereld, omdat er geen rechtvaardigheid ln de wereld Is. En er ls geen rechtvaar digheid, omdat niet leder heeft, wat hem Suum culque! Ieder het zijne! zegt dc rechtvaardigheid. Ieder volk het zijne. Het behoort tot het wezen der rechtvaar digheid, dat zU het recht geelt en be schermt. Maar het behoort evenzeer tot het wezen der rechtvaardigheid, dat zij het een leder geeft. Er bestaat geen recht van den een zonder het recht van den ander. Er ls geen recht van den mensch zonder het recht van Ood. Oeen recht van den staat zonder het recht van den burger. Geen recht van de onder danen zonder het recht van het gezag. Geen recht van den werkgever zonder het recht van den werknemer. Geen recht van den verkooper zonder dat van kooper. Geen recht van een natie zor dat van het nabuurvolk. Waar een recht is. ls daarom ook plicht, om het overeenkomstige recht den ander te erkennen. Recht zonder plicht, eigen recht zonder erkenning van het recht van den ander, ls onrecht. Nu we weten, wat rechtvaardigheid ls, moeten we weten, wat recht ls. Recht is, wat rechtvaardig is. Rechtvaardig is echter alleen, wat en zooals God, de eeuwige Rechtvaardigheid, wil. God ls het recht en daarom het begin en de maatstaf van alle recht. Alle recht komt van Ood en niet van den staat Wat niet uitdrukking ls van een bijzon' dere clsch van het van Ood uitgaande recht, ls rechteloos recht. Rechteloos recht echter ls geen recht en een onrecht vaardige wet Is geen wet. En daarom Is het geen wetteloosheid en onrecht' digheld, wanneer de christen kracl gewetensplicht een wet niet erkent geen uitdrukking is van het door gegeven recht. Daaruit volgen twee conclusies. De eerste is deze: Het recht dat door gegeven Is, moet recht blUven. De God geplaatste grondzuilen der zedelijke wereldorde mogen niet aan het wankelen gebracht worden. Wanneer zij wankelen, dan wankelt de wereld. In plaats van de orde komt do wanorde. In plaats van dc gehoorzaamheid de opstandigheid. In plaats van de eenheid dc verdeeldheid. In plaats van het evenwicht de Ineen storting. In plaats van den vrede de Rechteloosheid ls een oorlogstoe stand en wordt bron van oorlog. Van oorlog lusschen de menschen. tus- schen de families .tusschen de klas sen. lusschen de volkeren. Of daarbij bloed vloeit, ls ln zekeren zin slechts bijzaak. Er zijn ook oorlogen zonder bloed. Maar er ls oorlog en er komt in een of anderen vorm altijd oorlog, als er geen rechtvaardigheid ls. Opus injustltlac bellum. De oorlog ls de vrucht van de onrechtvaardigheid. De andere conclusie ls deze: Waar recht recht blijft, daar ls vrede. Wanneer de regeeringen de rechten der burgers dc burgers de rechten der regeeringen, de rijken de rechten der armen e armen de rechten der rijken, het volk en ras de rechten van het andere eerbiedigen, dan ontstaat er men dc atmosfeer van wcderzljdsche achting, van vriendschap, van vertrou wen, van vrede noemen kan. Men spreekt dan niet van nlet-aanvalspocten, van militaire bondgenootschappen en vredes verdragen, omdat de atmosfeer van den vrede meer ls dan dat alles, namelijk dat, wat welzijn en gezondheid ln het orga nisme zijn. Iets, wat vanzelfsprekend Is. En daarom lets, waarover men noch ln de op conferenties of In de parlementen veel behoeft te spreken. Dan blijft er tenslotte nog één vraag „Wie zegt, wat recht en rechtvaardig is?" - Het ls duidelijk: Vrede Is onmogelijk, als wU niet allen ln onze gedachten o' recht en rechtvaardigheid overeenste Wanneer de één recht noemt, wat bij den ander onrecht heet, hoe dan vrede zl)n? Er moet dus a stemming bestaan ln het geweten der c ln de wetten der menschen. Wat r recht, en wat onrecht is, overal onrcc Jn. Daaruit volgt dc noodzakelijkheid v loreele macht, die wij Katholieke Ki oemen en die allen zegt, wat recht rechtvaardigheid In leder bijzonder geval de wereld, nöch ln de volken, nóch onder volken, behalve en daarmee komen we weer terug op sn brief aan de Epheslërs, sld van geloof. „Pax Chrlstl In regno Chriatl", zeldc Pius XI. De vrede van Christus ln hel Uk van Christus. De vredesvoorwaarden zijn dus deze: Vrede, geboren uit rechtvaardigheid, of het ls geen vrede. Vrede, die leder het zijne geeft, ol et ls geen vrede. Vrede, die God geeft, wat God toc- smt, of het ls geen vrede. Vrede, verbonden met den pltcht, ol et ls geen vrede. Vrede, geboren uit de atmosfeer van irtrouwen, of het Is geen vrede. Vrede van Christus In het RUk van Christus, of het ls geen vrede. Vrede door de vredesduif op de rots in Petrus, of het ls geen vrede. KANTOORBOIKHANDIL HET VULPENHUIS Langeetr. M I.e. Krommeatr. - Ttlef. MZé VERDUISTERINGPAPIER SOBRIëTAS Een oud lied ir groolo schreiende ellende gezien, 'volg ls vim drankmisbruik. De en ware volksgeesel, Tnlloozo g orden naur den ondergang g ir dit vreeselijk kwaad Ik behoel I Sobrièta» tere noodrakelljkheld Is dit euvel met al kracht te bestrijden Drankbestrijding Is ei hetlln plicht bij le dragen. Uw steun ls onontbeerlijk, e: geboden moet worden Is hels. n zij tegen zichzelf plicht ls dl 1000 KWARTJES ACTIE Totaal van laatste verar roordlng kwartjes Pastoor N. N <9 kwartje» „Pro Pace" Mooie giften, w.o. een zeer groote gift voor Het prachtige doel, waarmede we de verbreiding van on» H. Geloof dli SCHRIJFen STENCILMACHINES Fa. H. Elzenaar AanfoorftoeAAaaWei Longrttraal 101 - Tti. 5723 over de menschen komt d brink. DU. alles Is zóó over I dikwijls geschreven, dat het hebben van het treden In hr Iedereen die weet wat er n O. A. HENDRIKS, Voor». Dr, ArlCns-Verccnlglng, rijn. toch «ouden 44 zever» elk van kwartje ervan zelulgen. dal onder geheels Amrrsfnortsche katholieke hel enthousiasme leefl om de missie vol- ZU onder ons nog met offerd' Inzendingen voor de 1990 kwartjes, aetle kunnen geschieden aan hel kantooi van „De Eemhode", l.angegraeht 19. Amersfoort, of aan het adres van familie Uulkers. v. Aaeh v. WUekstraat 'a ln het Jaarverslag le lezen. UIT AMERIKA TERUGGEKEERD Prof. Vening Meinesz weer in het vaderland een alwezigheld van bijna vier maan- s de bekende hooglee-aar prof. dr. Ir. F. A. Vening Meines» Dinsdag in zijn ïg „de Bremburg" aan de Potgieter- te Amersfoort teruggekeerd, een kort vraaggesprek, dat hij een ver slaggever van het A.N.P, welwillend toestond. 'de de hoogleeraar. dat hij einde Juni reisde hij door September het congres der Geodetische- en Geophysische Unie werd ge opend. Belde congressen zoo vertelde dc hoogleeraar hadden de Amerikanen uit stekend georganiseerd. De bijeenkomsten waren goed geslaagd: er werden belangrijke incdedeellngen gedaan. Van veel belang acht te prof. Vening Meinesz het contact mot Amcrtkaansche geleerden, dat hier werd ver- kregen, Even dreigde het congres ln Washington ln het wster te vallen. Eenlge dagen voor dt opening was ln Europa de oorlog uitgebro ken en men overwoog derhalve dc vraag, of het onder deze omstandigheden niet moest doorgasn. Gelukkig heeft men hiertoe niet besloten. Uit den aard der zaak waren er nu vele nlet-Amcrlkaansche geleerden, die an ders ronden zijn gekomen, afwezig. EEN „SHAKE HANDS" MET Prof. Vening Meinesz herinnerde In dit •rband aan zijn expeditie met Hr. Ma. O. t onder commando van luitenant ter zee •rate klesse van Waning, heen en terug Jaar geleden. In Februari 1937 was men ln Washington. In gezelschap van onzen toen- allgen gezant aldaar, Jhr. mr. H. M. ven aersma de Wlih, heeft de hoogleeraar toen ik een bezoek aan het Witte Huls ge acht. „Wat zegt men ln Amerika van den oor- g ln Europa, professor? Heeft u een be paalden Indruk gekregen 7" „Ik heb daarover niet veel gehoord. Ik heb -1 den Indruk gekregen, dat men sterk sympathiseert met de Polen en natuurlijk "iet Engeland en Frankrijk. EEN BIJZONDER VOORRECHT. Vening Meinesz vertelde verder, dat alleen als particulier, maar levens als koerier van onzen gezant In Washington, Jhr. dr. A. Loudon, op IS September met de .Noordam", een der nieuwste schepen van le Holland—AmertkalIJn, van New York ver trok. De gezant had den hoogleeraar ver- willen ne- rhandlglng aan den Minister In zijn kwaliteit van voorzitter van de In tern. Geodetische vereenlging bezocht prof. Vening Meinesz met enkele andere vooraan staande congresdeelnemer» tijdens het ver blijf te Washington ook het Witte Huls. waar president Roosevelt het gezelschap ontving. „Veel tijd had de president niet voor ons beschikbaar" zoo zelde de hoogleeraar lachend. JilJ had het vanzelfsprekend -jn ern .jhaite hands" was Zaken bijzondere omstandigheden bemoeiingen van onzen gezant te Londen, ir. E. F. M. J. Mlchlcls van Verduynen m de Brltache marine-autoriteiten den hoogleeraar vergund do „Noordam". die van 34 September af In de Downs had gelegen nu nog ligt, Zondagmorgen j.L te ver- om i„<ar Nederland door te reizen. Dit privilege kreeg geen der andere passagiers: moesten aan boord blijven en zij zitten g. Het was erg vervelend zoo zelde prof, Vening Meinesz dat elke comi catle met den wal en natuurlijk ook familieleden ontbrak: er mocht niet worden getelegrafeerd of getelefc dot een marlnevaartulg i naar Ramsgate bracht Zondag dus Is hierin gelukkig verandering gekomen. ag nu wel geschreven of getelegrafeerd :n. alles natuurlijk vla den „censor". dc ,.G. anje Nassau" van de maat schappij „Zeeland" ls prof. Vening Meiness Msandag naar Nederland overgestoken. „En nu professor?" zoo was do laatste Het gewr i wertt wacht weer: college ge ven. De oorlog heeft veel wetcnscltappolljk werk uitgesloten: Ik noem slechts de expedi ties met onderzeebooten, waarvan, zoolang de oorlog duurt, wel nleta zal komen. Mijn opvolger wat betreft deze onderzoekingen, dr Nleuwenkamp, zou oorspronkelijk met Hr. Ms, K "0 naar IndIO varen, maar zoo als vanzelf soreckt. Is ondci deze omstandig heden hiervan niets gekomen. OUD^. De Commissi* voor Mor.utnenlencort heeft Indertijd na het verschUnen van Loupe" ln „De Eembode" betreffen- den toestand van de 8t. Jorlakork. ondersoek ingesteld en i|j kwam tot de bevinding dat »r inderdaad Ingegre pen diende te worden. ZU heeft de con clusie van haar ondersoek In een pers- schrUven neergelegd en daarin tevens den aanvang van de sedertdien gereed gekomen herttelwerksaamheden aange kondigd. -eehrljven werd enkele ma naar „een publicatie in De Eembode". In andere bladen verscheen pers-MhrUven ongewljslgd. behalve le Ameratoortache Courant, die slch blUkbaar zoo ernstig ln haar reputatie bedreigd gevoelde, dat sU zorgvuldig den „De Eembode" schrapte en i-publleatlea" sprak, d.w.s. dit don mond van de Commissie legde, die dit woord heelemaal niet had geuit. Alweer wU Ik een staaltje van zulk m bekrompen eoncurrentle-„lUUg- heldje" signaleeren. In het Transvaal- ache blad „Dlo Vaderland" heeft een correspondentie gestaan over het contact tusschen Amersfoort In Nederland en het Amersfoort ln Zuld-Afrlka. De Amersf. Courant „dteert" als volgt: (Van ons «le Korreapondentl AMERSFOORT. IS Augustus - 'n te •onder intereaeanle artikel hel In (11e Amerafoortache pen venkyn oor toeaprake. We hadden nog altijd een onafgewerkt pa ngzaakje liggen. - we moesten 't staartje >g afkluiven. R. uit Spakenburg, die be- ;urd was wegens het voorradig hebben van korte paling, had toen venvezen naar de suing, waar men toch .goede" palbig ont vangt. Wanneer men daar een maasa in koopt, ls het onmogelijk tusschen al die .krinkelende winkelende waterdingen" Juist sschen en daarom verklaarde hl) zich onmachtig om aan wet- voorschrtften dienaangaande te vol doen. „Dan zullen we er den verbalisant maar ns bijhalen," had de kantonrechter gezegd i dus zagen we Inderdaad nu een.Amera foortache politieman verschijnen. Want het proces-verbaal was opgemaakt op het Lieve- Vrouwe Kerkhof In 'Kelenstad, waar de Spa kenburgers Vrijdags hun pa.lngnn aan den man of aan do vrouw brengen. .Ja," tel de agent. ,er zaten maar vier, hoogstens vijf ondcrmaatsche palingen ln zijn kist van 33 pond." En hoeveel gooJe u 8t nog hadden gewaarschuwd. Ze hadden luidkeels geroepen en één was er op de treepbuj- ets had bemerkt en dat ee stilstaand voertuig zich ook In t* gezet. De waarschuwing sou hU i „O Ja, dat wel," u „Dan had Je er t< sche uit kunnen hnl zei de kantonrech- Maar deze betoogde bij hoog en las. hij zich onschuldig bleef voelen: „Je weet voor Jezelf dnt Je op de velling goede paling koopt. Daar ls bij ons toch een beéedlgd dl- eerlijk onschuldig a en arme kerel met vr De uitspraak was De wildeman Er was de vorige maal deeling gevallen. A. 81. markt met zijn auto maar dwars do.. heengereden. Een kist werd gekraakt en een mijnheer die Juist bezig was met zijn klp- penmnnden, werd van de sokken gereden, waardoor hU bijna 'n maand geen werk kon schenen („ik kon onmogelijk !"i en nu was hl) Ui verzet gekomen van het vonnis: 30 gulden boete en 3 maanden ontzegging van de bevoegdheid lot het rijden van een mo torvoertuig. Vooral dat laatste zat st dwars HIJ gaf alles tou: |a. die schade had hl) be rokkend en hij wilde dat allemaal vergoe- ,(Van om „AMERSFOORT. IS A •onder Interessante artisei nel in 'lie „AmerafctorUcJ, Dagblad vrttkyn oor too- sprake, om,...." Het camoufleerer van gemis aan gé- zag, Invloed en populariteit door het als het meeat elementair gemla aan pers- fatsoen en tevens als een zeer veeg tee- en aanzien van d« positie van de „clteerende" courant. Copioarinrichting VITESSE Vakknndlg onderhoud van ichrl|lm»chlnes LINTEN - STENCILS SCHRIJFMACHI NES KONINGIN WILHELMINASTRAAT 10 d St. die nog s'» pleitte voor weglaten van do ontzeg- g. „al was hU dan geen braaf broekje' le Ambtennnr, die eerder I Jaar ontwe lt h«d geeischt. vond de opgelegde straf teel erg clement en vroeg bevestiging ven vonnis. En de kantonrechter ir D. toe. heel geselschap van ulternloopende typen uit verdachten- en ge tuigenbanken. Voorop de wat plukluuig een klein, Ulk van e. |R De verdachte had In Voorthulzen hakhout ifgehakt en zich dit wederrechlelUk toege ëigend. HU zou dat gemogen hebben van dr eigenaar van hel terrein, zekeren P. Want r loest hel onupltten en ontginnen en da •aa het „natuurlijk" dat hu zich ook h out mocht toeClgenan. „En Ik heb vier g' ulgen en dan le t'er een advocaat die eb:" riep het plukhartg wezen. Toen kwam de vroegere eigenaar, die ve lang geleden 1 verdachte al ..elkenwal" mocht werken, nu lam verder niet toegestaan. c*r leen het coede hout uithaalde terrein verder schandalig achterliet. Daarna was het mlssleklndle aan 't werk werkte «00 mooi. dat Je meteen op den grond die eervt 1 Maar toen kwam de heer P. die de boer- „Ja, n de voorgeeehledenla Toen nieuwe n. Maar ook wie de verdachte o| „Ja. |e mag wel rene «pitten en dan Ik wel eene kUken en we kunnen er later nog wel earn verder over spreken". wo» een aaneenrUgeel van. rechtbank l rechter mei verdachte aan den verdacht» En deze mompelde dat men kon verstaan ala .diefstal van eigen geld", maar waarvoor hl| toch een veroordeeling bleek l» hebben gekregen Maar de Regeertng «ou hem geld hebben en Inwoning willen aanbieden", tri de kan tonrechter gaitvrU De ambtenaar «lachte 40/— of 30 dagen. „Ik ga onherroepelijk In eppMI" riep het plukhartg wezen, „ft heb vier beeedlgde gr- „Dat m «dvUrerde de k of 10 dai goede herinneringen «i „Wanneer ksn ik in nooger beroep? v»n- »i?r a 14 d I

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1939 | | pagina 1