De Eembode
IN DIT NUMMER
De groole Amersfoprtsche Roman
F.A.TULP
BEGINT
„DE EERSTE SIR PERCY"
53sfe JAARCSNG NUMMER 38 \15IJDAC 15 DECEMBER 1933
x par week. Abonnementsprijs,
I IQ w w w Q
REDACTIE EN A D M IN IBTR ATI BM u I ting. Reclames ti -"—
Ungegracht 38. TeL AMERSTOORT
Poetcheque- en Gironummer 44314 -- bepaaldelijk verlangd w
^Z^LTUa^éu^;- WAARIN OPGENOMEN HET WEEKBLAD VOOR BAARN" K' UTIm
Uitgave N.V. Uitgever. 10); Neerlandla. KATHOLIEK NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR HET DEKENAAT AMERSFOORT. ALSMEDE VOOR BAARN E.O. voonr. zie gedrukt tarief. BcwtJsno. 6 et.
EEN NABETRACHTING
OVER DE BEHANDELING VAN
AMERSFOORTS
CEMEENTEBEGROOTING
Alleen Edelachtbare Sigaren toege
staan. Waar eindigt de perstribune
en begint de publieke tribune? Hel
konijntje onder de hooge hoeden. De
heeren" willen .centen den." De Inge
lijste straatklinker en bet warme hart.
Het groole gnln ala algemeen troe
telkind. Een svethouderahoed met
pluimen. Oude verklilngrtoelen uit
W
WE enkele dagen
mogen doorbrengen
woning van wUlen mijn
heer Cohen aan den Westsingel, waar
thans het bestuur van onze goede stad
zetelt.
We hebben er gezeten ln het aan-
bouwtje van waaruit men vroeger de
thee serveerde aan de geprulkte en ge-
kultbroekte familie Cohen, wanneer de
ze ln haar pompeuze visitekamer gasten
ontving. En we nebben er toen het
avondklokje van tien nauwelijks koud
was. de Heeren Raadsleden sigaren zien
opsteken. En al» wy, aangem odtgd door
dat Illuster voorbeeld, ook een draalsel
van dit „geurig kruyt" ln den mond sta
ken, dan kwam de bode ons vertellen,
dat wU dit niet mochten.
Want de raadsleden moesten denken
en spreken en dat was zéker zoo zenuw-
sloopend als gedurende dertien en een
half uur met eert haastige schrijfstift
weer te geven van wat men uit de zaal
der Edelachtbaren kan opvangen.
Bovendien hadden we gedurende
en een half uur een mijnheer op onzen
schoot die geheel begrijpelijk niet,
wist waar de pers.tribune" eindigde en'
de publieke ..tribune" begon.
Over sigaren gesproken, mijnheer
Noordman. die het woord moest voeren
namens de Katholieke fractie bij de „al-
gemeene beschouwingen" ln plaats van
mijnheer vare der Linden die verhinderd
was de middagzittingen by te wonen.
Blak heel argeloos reeds om 9 uur 's
avonds een sigaar op. tietgeen hem een
i blik bezorgde uit de oogen
a burgemeester en van den heer.
hebben we uit het betoog van mynheer
v. Hamersveld meenen te mogen opma
ken. De klemtoon op SOCIAAL. Wel, zegt
de wethouder, ook ons bedryf werkt ln
die richting, En hier was het terrein al
ontgonnen, terwijl het ln Soest nog
braak lag, en men daar dus sneller ef
fect mocht verwachten. Het ls goed, dat
mynheer van Hamersveld met getallen
te voorschyn kwam, want ln het verle
den Is al te veel ln de ruimte geslagen
by 't uiten van beweringen. Het ls ook
eeriyk dat vele ln de betoogen der ka
tholieken gevlochten getallen tevoren ter
kennis van de raadsleden waren ge
bracht, zoodat zy zich konden orlentee-
ren wanneer die getallen ln het debat
te pas kwamen en zich niet gevoelden
als eenzame Alpenrelzlgers bij een la-
Het ls goed, dat de kath. spreker eens
de aandacht vestigde op een gemeente
met een sociaal-economisch tarief opdat,
de beschouwing daarvan misschien een
stlmuleerendere Invloed zal hebben.
MUnheer van Hamersveld heeft een
welhaast lyrisch betoog gehouden over
den straatklinker. Men zou zich kunnen
"■oorstellen dat hy er een lrgeiyst ln
zijn kantoor heeft hangen en er bljwy-
len een kaarsje voor opsteekt. De ver
eering voor den klink.r sloeg zoowaar
over op wethouder Noordewier die me
dedeelde dat ook hU den klinker een
warm hart toedraagt.
Maar. aldus de wethouder, de deskun
digen zyn 't er over een», dat de asfalt-
betonweg voor het moderne verkeer op
den grooten weg beter ls. Dat zyn zoo
van die beweringen, die op J
dlgen burger wel eens Int
Het zou ons heelemaal niet ncuucu «■=»-
wonderd wareneer mijnheer van Ha
mersveld had betoogd, dat de deskun
digen het eens waren over den voorrang
Toen het pleit ten gunste van den
klinker dreigde te worden beslecht, tap
te de wethouder uit een ander vaatje en
noemde hy de kllnkerllefdc een uiting
van conservatisme. Ere dat maakt na-
tuurlUk nog méér Indruk by den een-
voudlgen burger.
Maar dan zijn de aanleggers van den
grooten verkeersweg Utrecht—Den Haag
iook conservatieve lieden, want die leg-
I gen er ook op bepaalde deelen een klln-
Het mooiste wat men geven
kan iseen PARAPLUIE
van SPIEKERMAN
do Haan, die - blen étonnés de se trou-
vcr ensemble! een hevlgen afschuw
hebben van narcotische middelen en
bedwelmende dranken als koffie. DU3
borg mynheer Noordman zUn sigaar
n uurtje op tot het klokje
geen komen zou, want mijnheer Noord
man was de eerste spreker. En het ge-
luid dat hy deed hooren zou weerklinken
ln veler betoog: laat ons alsjeblieft ont
komen aan herclassificatie van de ge
meente Amersfoort ln de derde klasse
gemeenteforedBbelastlng als dat ten
minste nog mogeiyk ls.
Van verschillende zyden was men met
gedachten komen aandragen, die red
ding moesten brengen. Men poogde een
paar duizend gulden hierop te vinden
of daarop. Mijnheer Bakker zocht het
ln de kleine postjes - de schoolbanken
moesten dan maar eere Jaartje verveloos
biyven - en mynheer de Haan zocht het
ln de tonnen.
Men zal zich afvragen, hoe er van
tonnen sprake kan zijn ln dezen tyd. nu
de arme belastingbetaler hoe langer
hoe meer het ulteriyk heeft aangeno
men van een uitgeknepen citroen. Maar
mynheer de Haan had een waarWk
knap betoog opgezet om aan te toonen
dat verscheidene boekingen niet Juist
waren geschied en de wethouder bleek
daar maar heel weinig tegenin te kun
nen brengen. Wanneer do boekingen
Juist geschiedden, kwamen belangryke
bedragen uit sommige diensten vry.
Nu waren er verschillende heeren -
en onder hen noemen we wetli. Noorde
wier en mr. Stadig - die met een zeke
re argwaan de redeneering van mijn
heer de Haan volgden. Ze zagen wel
licht In hem een goochelaar die cel.
flnareclëel konyntje onder een hoogen
hoed aanwyst en zegt dat hy zal zor
gen, dat ln den anderen helaas leegen
hoed - ook 'n konyntje zal verschynen.
Jammer genoeg biykt dan dat onder
den eersten hoogen hoed geen konyn
tje meer zit.En. zoo zeggen de ge
noemde heeren, daar schieten we geen
cent meer op. „U legt er geen geld mee or
tafei zegt de wethouder. .Als u het ir
den eenen zak steekt, zult u het uit der
anueren toch te voorschyn moeten ha
len." zegt mr. Stadig.
De heerer. willen „centen zien" zooali
dat heet en het gaat er blykbaar by her
niet In dat bil Juiste boekingen bcdra
gen loskomen. De gedachtengang ls de
Ze: de centen die we hebben, hebben wi
cn wat we ook noteeren. vermeerderen
Desondanks schynt men net toch
doen ze zich relet.
de moeite waard te achten eens te
derzoeken of het waér Is wat myn
de Haan betoogde. Maar later, lat
Later? Maar dan ls het te laat.
Al3 we nu de zaak recht zetten komen
de bedragen los, die we Juist nat noodig
Noodlg hebben?.. Maar heeren, 1:
on» toch niet de Illusie koesleren dat
aan herclasslflcatle zullen ontkomen.
Dat ls het telkens terugkeerend woord
van wethouder van dalen Last en daar
tegen loopt alles te pletter, daarop
stranden de voorstellen tot het doen
het NU doen van juistere boekingen
Soest heeft een gasbedryf, dat sociaal
-economisch beter aan zUn doel beant
woordt dat dat van Amersfoort. Dal
gevoeld, want de heer v. Hamers
veld behaalde een eclatante overwin
ning by zyn- voorstel om f 20.000 op de
-ost te schrappen.
Ten overvloede bewees de heer Polder
zyn partygenoot-wethouder een slech
ten dienst door zyn tegenstemmen t«
verklaren, zich erop beroepend dat mer
zich voor zyn gasten schaamt by hel
men van Amersfoort, o.m...
geen voldoende badgelegenheid
een wegdek
deiyk
Het groote gezin begint een troetel
kind van den raad te worden. De anti
revolutionaire mynheer Bennlnga bracht
er zelfs de retributieheffing van het wa
terleldlngbedrijf mee ln verband en zi
dat men maar al te lichtvaardig om
springt met het opleggen van Indirecte
belastingen aan groote gezinnen.
De vrUzlnnlg-deraocratlsche mynheer
Ruitenberg pleitte voor meer woningen
voor groole gezinnen.
sociaal-democratische mynheer
t het begint eentonig t
Waarop meneer Waterloo terecht In
terrumpeerde: „Het spyt me,
zult het nog meer kecren moe
Het groote gezin.. Het betoog
mynheer van Munster heeft onze
wachtingen overtroffen. Hoewel hy
met voorstellen kwam heeft hy dulde-
ïyk en overzlchteiyk het katholieke
standpunt uiteengezet cn dat bleek hem
toevertrouwd.
Mynheer Waterloo heeft het onderwys
aangesneden en by de reeds uitgereikte
pluimen er nog een gestoken op des
wethouders hoed. Er waren stemmen
opgegaan om het vakonderwys op Ulo
scholen af te schaffen. Daartegen ver
zette mijnheer Waterloo zich. Het was
een sympathiek betoog, want er bleek
uit met hoeveel zorg de spreker reeds
den achteruitgang van ons onderwijs
had gadegeslagen. Ons heeft het veel
genoegen gedaan dat verdere besnoei
ing werd voorkomen. Ook toen mynheer
Stadig bezwaren bleek te hebben tegen
subsidie aan de R.K. Huishoudschool
St. Anna en een dreigenden vinger op
DB EERSTB ESTAFETTELOOPBRS STARTENhet openingsnummer
van de O. en O-feestweek te Amersfoort, waarvan de baten ten goede zullen
komen aan de Ontspanning en Ontwikkeling voor militairen in de Keienstad
en naaste omgeving. (Foto Weers).
S.D.A.P. ten opzichte van het RJC. lid
de Haan.
Het mag voldoende bekend worden
verondersteld dat hoezeer wy ook
waardeering hadden voor het doel, ln-
dertyd door den heer de Haan nage
streefd wy hem niet konden volgen
op de wegen waarlangs hy dit doel
trachtte te bereiken; wy hadden bezwa-
~ta en wel zeer sterke bezwaren tegen
„methode."
wy hebben ook huiverig gestaan te
genover zyn optreden ter vergadering
van de RJC. Propagaredaclub waar bU
vragen stelde die zouden suggereeren
dat „een Mlrandalucht" naar Amers
foort zou zyn overgewaaid.
Om klaarheid ln deze kwestie te krij-
„in stelden wy voor, dat de raad zoti
spoedig de heer de Haan er zyn Intrede
deed, een commissie zou benoemen om
deze kwestie door een uitspraak uit de
wereld te helpen. Dit ls helaas niet ge
schied. Helaas, want dit ultbiyven heeft
zich gewroken by de rondvraag toen de
heer Huslage namens zyn fractie een
felle aanval deed op den heer de Haan
men hem daar komt het practlsch
neer tot „lucht" verklaarde alvo-
ïs de heer de Haan zyn bezweringen
d waargemaakt of teruggetrokken.
De kwestie, scherp gesteld, komt
ten eerste zyn de door dhr. de Haan
gestelde vragen bevestigend te beant
woorden?
ten tweede: zoo Ja. mag men er dan
de conclusies uit trekken waartoe de
heer de Haan kwam?
Het Is te hopen dat deze onaangena-
ie zaak spoedig uit de wereld ls, want
heer de Haan heeft bewezen een
raadslid te zyn dat zyn taak zeer se
tot de conclq-
dat de R.K. fractie zich door een
zeer ernstige behandeling van de ge
meentezaken heeft onderschelden en dat
dk der leden zich heeft kunnen uiten
iver de onderwerpen die hem het beste
.lagen." Van de laatste vier jaren
leze begrotingsbehandeling voor
IracUe wel de beste.
De biecht bij de Heidensche
Indianen van Mexico.
q hun verschrikkelijke
ot den God Tetzcatlipoca, waarin hU
sprak: „O. onze uiterst goede Heer! OU st)t
de steun en genade voor allen. GIJ hebt ioo-
evcn de biecht van dezen armen zondaar ge-
hoort". die ln uw tegenwoordigheid zijn ver
derfelijkheid en zyn zondenslank heeft ge
openbaard. OU zilt een zeer barmhartig H-ci
Vergeef hem dan en geef hem zyn blaak-
held weer terug. Verleen hem toch kwijt
als helder water
de kracht heeft om to reinigen, door de
goddeiyke tusschenkomst. waardoor uwe
verdwUnen, waarmee de zonden de zie! be
smetten. Geef, o Beer, dat deze zondaar ln
vreugde kan gaan en beschik, wat hU doen
moet. Hy moet boete doen en zyn zonden
beweenen. ay echter, O Heer. geef hem de
U gaf hi
Daarna liet hU hem
uw pUchten 1c doen; HU ls immers de ne-
Dlt feit van de biechtende heidensche
(lianen, toont, hoezeer de door Christus
gestelde biecht aan de behoeften van
niet dankbaar zyn
del n
1 wy dit genademid-
o dlkwyis als wy et
Helpt toch naar
vermogen.
We willen een tyd doormaken, waar
in alleen heldhaftige naastenliefde ln
staat zal zyn om den geweldigen nood
te verhelpen.
Nu al wordt er veel gebrek geleden ln
tallooae gezinnen. Aan schoeisel en klee
ding vooral, maar ook aan voldoende
voeding. Doch het zal nog veel, heel veel
En dan moet de naastenlleMe meer
dan verdubbeld worden. Dan aal het niet
voldoende zyn te geven ran het kapi
taal, dat men beatt. Dus moeten inboe
ten aan eigen bezit.
Men kan ook wachten tot het afge
nomen wordt. Dan aal men zelf arm
zyn, en het zal den nood niet verttel-
Laten we toch den toestand durven
zien, geiyk die ls en zich ontwikkelt I
En onsen plicht doen 1
En plloht ls het, alles te doen wat
mogelijk ls, om te voorkomen dat het
tot het uiterste komt.
Plloht la het, naar vermogen te hel
pen door veel te given, en graag te
Het zUn onze broeders en zusters In
Christus, die nood ïyden.
Het zyn kinderen van denzelfden
Vader als wy.
Ons zyn ze toevertrouwd om ze te
helpen ln den nood, waarin ze zyn ge-
Als we by den Vader ter
ding komen, ls het van weinig belang
te wijzen op hetgeen we hebben
gespaard, maar van het hoogste belang,
hoeveel we van eigen bezit hebben ge
offerd voorzynkinderen, voor
de broeders en zusters van Jezus
Christus.
Als we wUlen sparen, laten we dan
sparen op de uitgaven voor eigen gemak
en genoegen, om des te meer te kunnen
geven tot leniging van andermans nood
en gebrek.
Het wordt nu de tyd voor heldhaftige
naastenliefde.
Allen die het kurinen moeten nu...,
moergaan geven, dan ze ooit deden.
Alleen heldhaftige naastenliefde zal
ons bewaren voor de grootste van alle
rampen den hongeropstand en den
KANTOORBOEKHANDEL
HET VULPENHUIS
Lanjfstr. 85 to. Krommestr. - Telaf. MM
Kantoorboeken - Agenda'»
MUZIEK
Rosa Spier-kwintet te
Amersfoort
In samenwerking met den Amersfoort-
schen Kunstkring organiseerde de Concert-
vereenlglng ln het grootendeels gevulde
Grand Theatre haar tweeden avond, waar
op voor ons speelde het Rosa Spler-Kwtatet.
evormde ensemble heeft ons een avond
inleen, die ons nog lang zal heugen
;t Intens genot van verfijnd kamermu-
el door de uitvoerenden, of men nu
losch aan de alt-viool n
ten. het zijn brillante speler
Copieerinrichting VITESSE
Vakkundig onderhoud von schrijfmachines
LINTEN STENCILS
SCHRIJFMACHINES
KONINGIN WILHELMINASTRAAT 10
Yes! we have
iurmgscienst werd gezonden ook
„Ja. Ja." zei de Edelachtbare, .jnaar het
me Ugl zeker links en het andere rechts
De Ambtenaar, mr. v. d. Roemer, bevestlg-
e cie bemerking van den kantonrechter,
dat de zaak hierop neerkwam: er was een
product verkocht onder een etiket dat sug-
-erüe dal er banaan ln verwerkt was.
was bcdriegeiyk en het lelt was Dewe-
door deskundig onderzoek, f 300 boete ol
ijke iiusmoakje proefde, maakte een blikje
welke scholen de heer Stadig zal optre
den als Inspirator tot het aanvragen uan
subsidies om zyn inzicht als het eenlg-
Julste te bewyzen...
De aanvulllngsagenda was te laat
rondbezorgd en de socialistische me
vrouw Rekers—Lodder zou tegen een
subsidie aan het Wlt-Gele Kruis stem
men omdat zy te korten tyd had gekre
gen om dit punt te bestuderen.
Het Is wel teekenend. dat zy geen be
zwaar had tegen behandeling van alle
andere punten dezer agenda. Maar.het
ging dan ook om het eenlge punt be
treffende een katholieke Instelling
De naweeën van de verkiezingen on
dervonden wy by het ophalen van oude
verkiezingskoetjes. Mr. Stadig scheen
heelemaal niet tevreden te zyn geweest
over weth. van Galen Last Dat was "en
kleinigheid tegenover de
n, 't ls mogelijk
blikje onder loopt dat niet
Ie ls. Dus werd er weer een
opengemaakt en nog eenHelaas,
proefbllkje werd
En daarvan verscheen de Directeur Ir.
Sturm ln hoogstelgen persoon voor hei
hekje om te getuigen wat die befaamde Jam
dan toch eigenlijk
Hy zou een potje aan den
schen keuringsdienst hebben gebracht en
'de zaak niet deug-
altljd niet Ingeko
ivertulgd
rband met de financiën en dan deden
zich moeilijkheden voor met. de verpakking!
„Honderdvijfllg gulden of 75 dagen!" luid
de de uitspraak.
Soester bus speelde kiekeboe
Dan verscheen een Amstertfainsche mo
torrijder. van top tot teen m leer verpakt. HIJ
had onder Soest de veiligheid
vaar gebracht door een
een onder voertuig stilgestaan en kwam
eens piep er achter vandaan. De n
torrijder hnd dl; I
c hij -
n hy w
ocht droo-
bekends
ngen. Zoo bracht de at
et stilstaand verkeer geen voorrang
tende aan 't rijdend verkeer en bovet
:wam de bus van de ilnkerweghelft. zoodat
dj. van rechts komend, ook daardoor voor-
Enkele getuigen met wie de motorrijdei
gedrieën naast elkaar op den weg!
diens snelheid meer dan
55 K.M. was Er was een ongeluk gebeurd
en de motorrijder was er zelf het slachtof
fer van geworden
Toen de uitspraak, f 12 of 6 dagen, was
gevallen, vroeg de motorrijder, waar hU ver
goeding kon krijgen van de kosten door hem
gemaakt om hier te komen.
„U ls verdachte, u krijgt niets vergoed."
ran L van Beethoven le beluisteren. En
«da viel de meest smaakvolle afwerking
bewonderen.
De twee gespeelde Kwintet-werken waren
todem". Begonnen werd met Albert Roue
's Serenade voor kwintet op 30. een werk
k aan prachtige melodieuze en instrumen-
e vondsten. Hier ls Roussel reeds de com-
nlst, die naast Dsbussy zyn eigen taal
gevonden heeft en vloeiend spreekt. Dat
vooral ln de flultcantllene van het An-
vaak aan Roussels meer bekenden en
gespeelden tijdgenoot herinnerd wordt
is niet zijn schuld. Belden wortelen diep ln
rachtbaren bodem der Fransche cnl-
waarnaast de vergerelsde oudzee-ofli-
cier Roussel exotische kleuren ln zyn palet
en daardoor van de uitvoerenden
speeltechnlsch het hoogste elscnL Het was
vooral lxler, dat zich de buitengewone oe-
heerschlng van de Instrumenten en gerouti
neerde paraatheid uitte. Deze verleidden
echter geen oogenblik de uitvoerenden tol
spelerij. maar stelden zich steeds in dienst
van hel geheel en hielpen mede om de diep
ten van deze ons nog niet geheel vertrouwd
geraakte muziek Ie pellen.
In geheel andere sfeer brachten ons de
twee volgende programmadeelen: Bcetho-
vens beste strijktrio op 9 nr. 3 ln c-moU cn
Mozarta oneindig licht en onproblema:iscli
flultkwartet ln D-Dur Het pielt voor den
ernst der uitvoerenden ln hooge maie, dat
zij zich telkens geheel ingeleefd toonden In
den geest der werken. Bij den Jongen Beet
hoven Juist het worstelen om „Gehalt und
gestalt". dat zelfs niet door het geestig ge
schreven en ook gespeelde Scherzo onder
broken wordt; bij den voor zyn Uevellngsin-
strument senrijvenden Mozart de bUJde licht
heid en „Sanglreudlgkelt" van een begena
digd genie. Hier toonde de fluitist vooral
zijn beheeraching van adem- en vinger-
techniek.
De avond werd besloten met het „concert
tinq" van den nog levenden Belgischen
componist Joseph Jongen Log het aan de
buitengewoon meesleepende uitvoering of
aan de olj alle Fransche orienteering toch
nog Vlaasch-gebonden melodlek en doorwer
king? Het ls niet positief, maar vooral was
het dit werk met zijn over drie o-
dide-satzen e
i verstilde s
e Dé-
dlge nerhaling met even belangrijke en i
teressante werken. Vermeiden wij nog t
slot, dat mevr. Spier door Dr. J. Nleweg
prachtige ruiker werd aangeboden.
die fabriek instellen!
'er hem aan. Ja. dat zou hy doen.
En dat zijn proefpotje betere waar zou
bevatten dan wat door hem werd algeleverd.
dat bestaat niet. Edelachtbare, want het
van BARONESS ORCZY
Csch:ïjfster van „de Roode Pimpernel")
