De Eembode gewetensonderzoek der natie F A.TULP 54ste JAARGANG NUMMER 39 RSAfTT»V°lk™b0nnrm""" «EDACT7E EN «DUIK ««gepacht TeL Postcheoue- Advertentle-i D"**'e Nv- Otteren MI) ""Neeriandlo AMERSFOORT Bsim Kerkslr. 30. i: Nleuwstraat 16. WAARIN OPGENOMEN HET ..WEEKBLAD VOOR BAARN" KATHOLIEK NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR HET DEKENAAT AMERSFOORT. ALSMEDE VOOR BAARN E.O. VRIJDAG 3 JANUARI 1941 WAAROM KON VROEGER NIET, WAT NU WEL KAN? WE LEVEN IN EEN PERIODE vin maatregelen die elkaar met zulk een versneld tempo opvolgen, dat de eene maar nauwelijks Is afgekondigd of de volgende staat al voor de deur. We zouden onmogelijk kunnen en dur ven beweren, dat die maatregelen alom met enthousiasme worden begroet,. Daar voor bestaat ons volk uit te veel verschil lende elementen die om zich een elg- wereldje hebben geschapen, waarvan de eigen opvatting Maar ook zitten wij met een schare volksgenooten. die mokkend terzijde stnan en met een misschien nog ver klaarbaren maar zeker riet aanvaardba ren tegenzin alle maatregelen die na den Hden Mei werden afgekondigd als een gedachtenbroedsel van ..den booze" beschouwen. Daartegenover staan misschien maar enkele jeugdige heethoofden, die alles wat In ons vnderland voor den genoem den datum tot stand kwam als absoluut verwerpelijk beschouwen en zells geen .fleurs du mal" konden zien bloeien op de ln hun oog uitsluitend uit pulnen en belten bestaande „oude orde-" Daartussonen staan do vcrstandlgen 41e zich houden aan de gedachte die al dus door het Bondsblad van den R.K. Bond van Houtbewerkers. Meubelmakers enz. gelukkig wordt geformuleerd: „Willen we gelukkig worden, dan moet elke katholiek meehelpen om het bruikbare oude en bruikbare alle ballast over boord werpen". Want cr Is Inderdaad ln do maanden na de capitulatie veel „bruikbaar nieuw" tot stand gekomen dat bU nade re beschouwing, dc vraag lngeelt: waar om heeft ons volk toen er van een be zetting geen sprake was. dit nooit zelf kunnen bereiken? We nemen nu maar eens den kinder bijslag en de nieuwe belastingheffing. Een redacteur van ons zusrerUla-1 de „Limburger Koerier" heeft naar aanleiding van dc nieuwe belastingheffing den looizu ren- .Tot nu .toe bebben wij altlid nog een beetje lapwerk gehad, nu worde i een radicale wijze voor het groom ge: getreden." Verder lezen w dit gebied wel eens wat gedaan. Toen een nieuwe verzwartng van de indirecte lasten, die vooral drukten op de gezinnen, dreigde, deed hel kabinet-ColiJn—de Wild» een toe zegging. dut 10 mlllioen van de meerdere op brengst der belastingen weer gerestitueerd zou worden aan de groote gezinnen. Het was niet meer dan een Jodenfooi en deze fiscale hulp zou dan nog gepaard gaan met ernstig dc vraag deed rijzen of deze kool nel sop wel waard was. Maar nauwelijks hadden zake de politiek ten bate van de Jeugdwerk loosheid. het kablnet-CollJn verlaten, of dc heer CoUJn deelde ln zijn regeerlngsverkla- r.ng van zijn kortstondig vijfde kabin-,-1 mee, dat deze Men mlllioen niet meer zou gegeven worden aan de groot; gezinnen, maar voor de verbetering van de lecrllngen- scliaal en de ouden van dagen. Zoo werd er in die dagen met dc groote-gezlnncn-polltlcx Als nu zl), die met zooveel heimwee te rugblikken naar ..het oude" en daardoor helaas geen oog (wlUeni hebben voor het goodo van „het nieuwe" eens begon nen met daar kennis van te nemen... Al was het alleen maar ln de misschien voor hen troostende gedachte dat zl) het goede van net nieuwe zouden kun nen paren aan het oude waarvan de te rugkeer hen nog steeds voor oogen zweeft als de zonnesplegellng voor het oog van een wanhopige. als .uitdoende maatregel". ..haast te mooi om waar te zijn" reden om zeer verheugd te zijn. uitdrukkingen die wel duidelijk aan. geven, hoe tevreden de voorzit'ei van den R.K. Bond ..Voor hei Gezin' .s, na den Ja- renlangen vergccfschcn -trtjö voor en rechtvaardiger belastingheffing, waarin nim mer meer bereikt werd dan con aftrek van 50 gulden per kind tot een maximum va:. 4 kinderen dus in totaal een rrijilclling voor zegge en schrijve 300 gulden jp welk Inko men ook. ..Het schijnt dat groots beroerin gen aliljd nood tg moeten ziln om zoniets te bereiken', merkte d» heer van Meegeren, gezien de Ujdenjgcrchlcdcnls van zl)n cam pagne. niet zonder recht op Ook het RK daeblad „Ons Noorden" toont zijn ingenomenheid met de nieuwe belastingheffing cn het knoopt er met een een beschouwing aan vast, die de zelfde vraag Inhoudt als die welke wij ln den aanhef van -lit artikel stelden. Het blad schrijit: Ondermijning van het Gezinsleven De advocaat mr. dr. Stokvis heefl bU „De Tijdstroom" te Lochem In dc reeks uutoblogratleën een boek gepubliceerd, dat den titel draagt „Echtscheidingen." Men zou kunnen verwachten, dat dc heer Stokvis de waarde van een gelukkig gezin zoo hoog aan zou slaan, dat hU versteviging van den huwelijksband zou bepleite nen van leer zou trekken tegen het gemak, waarmede ln den loop der jaren de echtelijke banden al losser en losser werden gemaakt. Integendeel, de heer Stokvis Is een te genovergestelde meening toegedaan en deze fundeert nij op door hem in het boek beschreven 35 huwelijkstragedies, welke door de slachtoffers zelf zijn ge schreven en waarin deze hun misère vertellen. Over het boek schreef de „Telegraaf": Ofschoon cr stellig aan de echtscheldlngs- wet verbeteringen zullen zijn aan te bren gen welke wet Is er niet voor verbetering vatbaar zouden we toch eerst de vraag willen stellen, of dit het passende moment is om te pleiten voor een losser-maken van den huwelijksband. Daar komt het toch ten slot te op neer. Het gezin Is de grondslag van cl- ondermljnt den staat en de samenleving. Men moet dus wel de grootste voprzlchtlghc.d be trachten, als men aan bet gezin gaat wrik- Als men dc biografieën critL«-h leest staat men verbaasd over zooveel onbenuli.eheid. over zooveel mannelijke en vrouwelijke gan zen. over het feit, dat volwassen menschcn niet schromen hun dwaasheden cn misère zoo te etaleeren en dat een jurist het h°siaat al die verdwaasdheden te willen doen door gaan voor een pleidooi voor een betere echt- scheidingswetgevtng. De verhaaltjes, bijna al lemaal gesteld in den toon van kwakzalvers- reclame: Jarenlang had lk getobd, nergens vond ik genezing, tk voelde me eiken dag on gelukkiger totdat Ik ln kennis raakte niet die cn die pillen'".... cn de pillen zijn dan de derde. Al die verhaaltjes leercn den eerlijken lezer, dat er I n onze opvoeding veel te veel slapheid is geweest Verecheidenen zouden gebaat zijn. als bun ouden de leugd eens een flink pak slaag toegediend, of als zij in later jaren tijdlang Zoo blijkt ook hur weer dat, wuiuioer cl ernstige wU er la. Onk altijd wel een weg gi n iden wordt, maar wanneer men een zaa nfet Wil, net heel g,-makkeluk I* cr allrrli bezwaren tegen aan te voeren Zoo gaat hc ook met de oedrljfstorleven. Hoe dikwijls I van katholieke zijde met gevraagd, voor» de grootte van het gezin. Maar dat kon nooit. Onmiddellijk stonden de welhoudew en gedeputeerden -on financiën op. om le beioogen. dat iicriefcrt adtrunia,rotlef zoo vele oezwaren bestonden. da* het niet docn- 'Vrernemen nu. dat er ,p dit gebied thank ook een maatregel in voorbereiding is, die gebiedend voor alle openbare colleges zal worden voorgeschreven en waarin ook op een eenvoudige muur afdoende wijze met de groote gezinnen rekening zal worden ge houden. Het is beschamend en tranig. dat na zoovele tientallen laren van een Jir.stelijk bewind op staatkundig terrein op dit ter rein vau een daadwerkelijke christelijke po- blmien enkele maanden mogelijk Is. Zeker, het heeft aan de katholieke Nederlanders niet gelegen, nog minder aan do katholieke D«rs Tct vervelens toe heeft zij deze chris telijke staatkunde bepleit en gezegd, dat Itlj onder christelijke staatkunde het belijden rnn den naam .christendom' al Of niet uit 'radltle. m» een concrete politiek, die bestuursmaatregelen voldt van dc christelijke begl veel dreigen en verzet w ir het voeten v !d non den euveh ueleii Zeker, rd nu cn dan De pleidooien voor abnormaliteiten laten c nu maar onbesproken; die zul geen nor- aal mcnsch wa&rdcercn, heel dit boek geeft evenwel een verwrongen en hoogst-ccnzljdi beeld van het .Ncderlaiidsche huwclijkslevc ln het algemeen. Natuurlijk zijn er mislukt huwelijken. Maar tegenover de 36 hier uitge plozen mislukkingen au goede huwelijken van menschcn, dit jen zien. ze samen of alleen ullvechtcu. j deze exhibities lezen wc hopen, t mot doen zouden ze er met afkeer de schouders voor ophalen. Deze beoordeeling doet het ..Dagblad in Noordbrabant en Zeeland" uitroe pen: „Het kan verkeeren!" Het vindt 'teel mooi van het Amsterdamsch blad. schrijver en boek zoo ln het zor tje te zetten, maar net voegt cr heel vriendelijk aan toe: Intusschcn kan men zoo munr niet verge len dat diezelfde mr. Beuno J. Stokvis ien lOen Mei herhaaldelijk in dc „Tele graaf" aan 't woord kwam om den lezeis ran de „Telegraaf" van z verse vraagstukken kond tc doen en dal die- te lfde „Telegraaf" In zijn ..Duizend cn Eeii-Dng' -rubhck en andere Korle Verh» bij herhaling driehoeksverhoudingen als ine dagelijksche kost voorlepelde. Men sla de brochures over de ..Telegraaf" en ..De Courant" van pater 8toks S.8» R maa i. Er is toch wel wat veranderd! Hebt U de advertenties al gezien KANTOORBOEKHANDEL Vulvenhouders jeugdverwildering en jeugdorganisatie Tot de verruwing, welke men vooral onder de Rotterdamsche Jeugd waar neemt. draagt, volgens deskundigen, vooral bij dc vetwoestlng van een ge deelte van Rotterdam en het dagclljkxh zien en wonen nabij de verwoestingen. In het algemeen kan men vaststellen, dat het aanrichten van vernielingen een suggestlevcn Invloed heeft op dc jeugd. Zelfs op menlgen .uideren mensch, ge tuige zlin voorliefde om op 'n Vlaam schen Kermis zich speciaal met het „Huishouden van Jan Steen" bezig te houden. Uit de oorlogsdaget heeft dc jeugd een zucht behouden om onder elkaar oorlogje te spelen ln modernen stijl met veel lawaai en vernieling door pantserwagens ett vliegtuigen. Dit neemt soms vormen aan, dat het van wezen lijk vechten uit mcenens weinig ver schilt. Ar.dcren weer vinden gewone baldadigheden als het Inwerpen van ruiten, het rulneeren van leegstaande woningen e.d. heelcmaal niets erg. Tegen dezen geest moet opgetreden worden. Dit is geen kinderspel, dit ls een ontsporing der jeugd. begrUpelUk door de uitwer king van diepe Indrukken maar daarom niet minder verkeerd. Door passende be zigheid cn inspanning vragend spel on der leiding en toezicht moet de aan dacht der Jeugd van haar vernielzucht worden afgeleid. Het groote middel om passende bezig heid en inspanning vragend spel onder leiding en toezicht te verschaffen zien wU ln dc jeugdorganisatie. Het ia evenwel te betreuren, dat 1e bestaande jeugdorganisaties een vrU la tend bestaan leden, hoewe ze gaarne tot een groctere krachts- en activiteiten-ont plooiing zouden willen komen. De ecnlge. die „de straat" voor zich heeft ls de verre van populaire en be- trekkelljk weinig talrijke Nationale Jeugdstorm, die bulten de andere bezwa ren ook door gebrek aan aanwas niet tot dé nationale jeugdorganisatie kan Daarom zien wU met belangstelling uit naar die maatregelen, welke zullen lellen tot de vorming van een nationals Jeugdorganisatie die beantwoordt aan net verlangen en den geest van ons volk. Deze organisatie sou o.m .een prachti ge taak vinden ln de uitwisseling van plattelands- en stadsjeugd. Dat Is wel gebleken uit een oproep, die midden Juli van dit jaar werd gedaan tot de Nederlandsche jeugd om zich voor hulp In de landbouwbedrijven op te ge ven. Het succes van dezen oproep was niet alleen bevredigend, maar naar we ln het tijdschrift „Werk en Steun" lezen: het heeft de verwachtingen verre over Vele honderden jongelui gaven zich op. In Nederland hebben niet minder dan 400 boeren zich bereid verklaard .en Jongen of meisje uit de stad gedurende eenlge maanden werk te laten verrich ten op net land of in de boerenhuishou ding. De ervaringen met deze proef zijn nogal uiteenloopend. Ondanks de voor lichting over den aard van deze onderne- mlg hebben sommige jeugdigen gemeend dat zij alleen maar op vacantle gingen, met het gevolg: teleurstellingen aan bel de zijden In andere gevallen, ook bij jon gelui. die zich vol geestdrift voor werken de min of meer romantische voorstelling, die zij zich gevormd hadden van het le ven op de boerderij al te zeer tc verschil len met de werkelijkheid, terwijl ook helmwee of andere onvoorziene factoren een spaak ln het wiel staken en aan hel contact van stad cn land een ontijdig einde bezorgden. Deze gevallen neme niet weg. dat over de geheele lijn genomen, van een succes mag gesproken worden. „Goede Strijdster" Men herinnert zich den oproep van den leider van „Nationaal Front" om te komen tot een samenwerking tussehen de „Nederlandsche Unie". „Nationaal Front" en de 11.83. Deze oproep vond weerklank ln het 28 Dec. -nummer van ..Dc Unie welk blad echter meent, dat met dc N.S.B. nog wel eens samen te werken zou zijn. ..De Unie" staat echter gunstiger «cn opzichte van „Nationaal Front" waar van zl) wel door enkele punten wordt ge- schelden. „Doch wij erkennen deze groep", al dus „De Unie", „desniettemin als goede strijdster voor het nieuwe vaderland". NIEUWE INDEEUNC VAN KANTONS OELDEHLAND. Dn gemeenten van de kan- ons Utrecht. Gonnchem en 's Hei togenbosch. degen ln de provincie Gelderland, gaan De gt Harderwijk. Oc overige gemeenten van d Amersloort cn Zwolle gelegen In cic Gelderland, gaun over naar I Apeldoorn. Hei kanton Harderwijk gaat ovi arrondissement Zutplien UTRECHT De gemeenten van Wagemngen. gelegen in 6e provincie Utrecht taan De AMERSFOORT, 30 December 1940 AAN DE BURGERIJ VAN AMERSFOORT AAN den Gemeenteraad heb ik heden een brief gezonden, waarvan de inhoud hieronder volgt. „Zooals U bekend is, heb ik op Vrijdag 20 December bericht ontvangen, dat mijne ambtsvervulling zou eindigen met het einde van dit jaar, een jaar later dus dan de gewoonte mee brengt; immers twee malen had de Regeering mij uitgenoo- digd myne functie telkens gedurende een half jaar langer te blijven bekleeden en wel uit hoofde van de buitengewone tijdsomstandigheden en de bijzondere positie, welke Amers foort innam. Aan dat verzoek gehoor te hebben mogen geven, is voor mij een groot voorrecht geweest. Op 10 Mei en volgende dagen hebben wij een moeilyken tijd doorleefd, zelfs hebben wij gedacht, nadat de stad ontruimd was, haar niet meer ongeschonden terug te zien! Maar het wonder geschiedde; in een bijna ongerepte stad kwam de bevolking terug. Nadien kwam de bezetting; in het belang der Gemeente heb ik op eerlyke wijze tegenover de weermacht gedaan, wat ge daan moest worden; bijzondere moeilijkheden zijn der Ge meente gespaard. De tijd van spanning is nog niet voorbij: gaarne had ik myne krachten blyven geven aan de burgery, om, voorzoover dit in mijn macht lag, orde, rust, veiligheid te verzekeren. Altijd heb ik getracht in vereenigenden zin te werken, nooit in verdeelenden zin. Wellicht had ik in dien geest nog iets kunnen bereiken. Het heeft niet zoo mogen zijn: „de lang durige en goede diensten", waarvan de Regeering zoo vrien delijk is te gewagen, zyn geëindigd. In alle stilte neem ik nu afscheid van U: ik geloof, dat zulks in de tegenwoordige omstandigheden het beste is en ik meen dat verder te mogen doen, omdat voor my onvergetelijk is, wat U my bereid heeft ter gelegenheid van myne 25-jarige ambtsvervulling, op 1 September 1937. Maar juist in die stilte kan beter tot uiting komen het gevoel van groote dankbaarheid, dat my bezielt van gedurende 28 jaren het mooie ambt van Burgemeester van Amersfoort te hebben mogen bekleeden. Dank breng ik U voor de aan gename verstandhouding, die er steeds is geweest: de verga deringen van Uwen Raad te hebben mogen leiden heb ik altyd. het voorrecht van het Burgemeestersambt gevonden. Het ga der Gemeente, het ga Uwen Raad verder goed. Moge het ook mijn opvolger gegeven zyn in vruchtdragende sa menwerking met U werkzaam te zyn in het belang van ons geliefd Amersfoort". Wat daarin wordt gezegd omtrent het afscheid en over den dag van 1 September 1937 geldt ook U. De destyds geuitte dankbetuiging kan ik slechts aanvullen met die voor hetgeen my verder Uwerzijds is ten deel geval len: de groote medewerking in de moeilijke dagen van de ontruiming van de stad, waardoor deze zoo goed is geslaagd en de velerlei uitingen van waardeering, die ik de laatste dagen heb mogen ontvangen. Aan U in 't by zonder, die met my voor de Gemeente hebben gearbeid, wijd ik hartelijke woorden van dank en van af scheid; ik herdenk ook hen, die reeds zijn heengegaan, aan wier samenwerking ik zulk een aangename herinnering behouden heb. De moeilijkheden van thans zijn groot: zy zyn my te goed bekend, doch meermalen kwam men dergelijke te boven: Houdt dus goeden moed! VAN RANDWIJCK. Burgemeester van Amersfoort. SCHRIJFMACHINE DEFECT ELZENAAR LANGESTRAAT 101 MïiA OU Pa |£0b;\ - VAN HET OUDE IN HET NIEUWE We hebben allemaal thuis het oude ln st nieuwe mogen vieren of, wanneer w# bU anderen deden, moesten we er metr tn maar gast blijven, want met het middernachtelijk uur sloeg tevens 'de lok van gehoorzaamheid. De plaatjes ln de vroolljke bladen met let meer nuchtere heeren. al dan niet versierd met slierten serpentines cn ge kleurde ballonnetjes en gedrapeerd om lantaarnpalen beantwoordden dit Jaar Uerminst aan de werkelijkheid. Toch hadden de Amersloorters het ln do nand, om WJ elkaar op bezoek te gaan. en. wanneer goed ec wel het oude ln het nieuwe was gevierd, weer hulstoe tijgen zonder gevaar van te worden aangehouden wegens het zich ln de open lucht bevinden tijdens de verboden uren. Want er gaan geruchten, dat zich on- :r het stadsoppervlak een net van oude ingen moet bevinden dat ln onbruik Is geraakt en waarvan gedeelten zouden zijn volgestort. Denk eens aan welk een grootsche perspectieven dit gangennet opentl Ar- zooveel werkkrachten die do gangen weer bruikbaar maken, electrl- cltelts-zaken die er een feeërieke ver lichting ln aanbrengen, Jongelingen en jongedochters die er dc sedert de verduis tering onmogelijk geworden tradltlonee- 1c pantoffelparade ln voortzetten, vroo lljke Ucntreclames langs de muren en „Stadskelder" waar zijn gongentocht even kan neerstrijken. Welk een groote mogelijkheden bergt >nze oude Kelenstad toch ln haar boe- iem! En dan de reclame naar bultent .Bezoekt de Amenrfoortsche onderwe reld". Chicago ls er niets bij. twijfelen, ciarhte f 5 en dc veroordeeling .J. K.!" riep de deurwaarder. Mr. Frima trad naar voren met een swaar pak papier en een belegen uitgave van de Grondwet. Met een slag legde hij te op de lessenaar, trok zijn jaa recht en zei; „Dit la dan mijn man." Uit te menigte wrong zich 'n meneer naar "oren. die sich bekend maakte als J. K. uit Mr. Frima trok zich terug. Dit was nlut zijn man. Deze K, had 31 snoekbaarzen verkocht, die te kort waren. Hij mMst ze wel verkoopen. omdat er geen andere vlsch was. „Ik ben er zelf een tegenstander van." ver klaarde hij „Maar dan heeft u dezen lucr uw principes laten varen," stelde dc kantonrechter vbsi. „Ja. maar 't was bittere noodzaak. En de concurrentie doet 't ook." „Daar zijn juist al deze bepalingen voor." irechter, die lot f 6 of 3 dagen i verbeurdverklaring vi Toen sloeg voor ons het se Of de ..bewuste" Koele wijn a ls gekomen, weten we niet. ln dc omgeving rondwaart, Mr Frima kwam biet om de zekeren Koele wijn waar Ie nemen, maar om dat heel Bunschoten en Spakenburg ..verge ven" is van de Koelcwijnen. wist hij niet precies welke. „J. K.!" riep de deurwaarder. .Komt u daarvoor?" vroeg de kaulonrech n andere. Die mid 2 li gevangen en ze uie een kwamen controlceren Maar 't zelf bijtijds doen." verloederd door dit ot f 10 of 5 dagen. •A K!" nep de deurwaarder Mr Frinta kw am nanr voren Maar .ook A. K zelf cn toen mr. Frans den verdachte zag, trok hij zich «eer terug. „Ik heb 'n Koolewijn." zoi hij, .jnaar cr zijn cr zooveel Deze K. had 5 snocknaut n -ind- iii we hebben ze e vangt, daar Ic Schapen cn lammeren De Banmuar B. had zijn zoontje een K.G. gesmolten en ongcbandcrolleerd rundvet la ten vervoeren en hij had een K.G. van deze substantie ln huis gehad. Dat la strafbaar cn hl) erkrndi- zijn overtreding. De ambtenaar e-schte tweemaal f5 en. overwegende, dat do slagerij van den verdachte geen verdiensten meer geeft, werd de boete tweemaal f3 eu verbeurdverklaring van het vet. Maar cr was nog een zaak tegen B. „En nou wordt 't bedenkelijk I" knorde de kan tonrechter. Op 21 Augustus had de verdachte clandes tien een schaap geslacht en het vleesch on gekeurd ln voorraad gehad. ..Lamsvleesch." zei verdachte. schaap dan geen lam." vroeg do „Neen, edelachtbare." ..Maar eon lam ls toch zeker een schaap?" Neen. edelachtbare." De edelachtbare zal thuis zijn dlerkunde- ooek uit zijn gymnasiumjaren nog wel eens raadplegen. De ambtenaar achtte deze overtreding ern stiger dan de voorgaande en ernstiger dan die. welke sommige particulieren begaan oemem' onBcke"rtl v'oescli ln voorraad •Maar'l was een kerngezond beestje I" ver veerde B. zich. De amotennat eiacute .-.„«ai f«, 'U rekening houdend m. verdachte'* leger,- ■voordlge omstandigheden Het vonnis werd n '«weemaal 5 dagen met ver-

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1941 | | pagina 1