DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Scheep vaartm aatschappij en
willen gaan vliegen
Het consumenten-crediet in
de praktijk
Schacht, v. Papen en Fritsche
voelen zich niet veilig
Sjahrirs nieuwe kabinet
samengesteld
Duitsche scheepsruimte
voor Nederland
Uitbreiding bij
Noach-fabriek
Op de spelewei
Haendels „Messias", werk voor
groote muzikale waarde
'arja is dood
Ontspanning
AMERSFOORT IN HET GEDING
Gironummer 510330 Bank: R'damschc Bank
Postbus 9 - Abonnementsprijs: 0.31 per week
of 4.—» per kwartaal Losse nummers 10 ct
UITGAVE VAN DE STICHTING HET PAROOL'
Donderdag 3 October 1946 Nr 458 6e jaargang
Red. en Adm.: Snouckaertlaan 7, Amersfoort
Tclcf. redactie 4291 Telef. administratie 6235
Directeur-Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDER
Bouw van nieuwe schepen te duur -
Toestand van n u, onhoudbaar
r\e directeur van de Stoomvaartmaatschappij Nederlandde heer
U A. F. Bronsingheeft een overzicht gegeven van de plannen, die bij
deze en andere stoomvaartmaatschappijen bestonden om ook het passa
giersvervoer door de lucht, ter hand te nemen en van den huldigen toe
stand der onderhandelingendie met de regeering worden gevoerd om te
komen tot een spoedige verwezenlijking dezer plannen.
onderhouden waarvoor tenminste
Reeds in 1931 waren er plannen
Reeds in Londen hebben vertegen
woordigers der reederijen met de
daar gevestigde regeering de wen-
schelijkheid besproken, dat na de be
vrijding den Nederlandschen reede
rijen de gelegenheid zou worden ge-
geven, naast zeeschepen, ook vlieg
tuigen te exploiteeren.
Toen de onderhandelingen geen
voortgang meer hadden, omdat dui
delijk was, dat met de K.L.M. geen
overeenstemming kon worden be
reikt, heeft de S.M.N., die zich ge
durende den oorlog geheel hierop
had gericht, voorbereidende stappen
genomen om tot eigen luchtvaart-
exploitatie te komen.
Nauwkeurige berekeningen gedu
rende den oorlog gemaakt, hadden
echter al uitgewezen, dat met een
redelijk inkomen aan post en vracht
en met gebruikmaking van do be
staande organisatie der reederijen,
passagiers door de lucht vervoerd
konden worden tegen passagecijfers,
die belangrijk lager waren dan die,
welke de luchtvaartmaatschappijen
voor den oorlog vroegen.
Na bespreking met. de vlietuigfa
brieken in Amerika zijn aan de
Stoom vaartmaatschappij „Neder-
land" aangeboden: 4 Constella
tions4 „Douglas", 4 Boeing si-rato-
liners, te leveren in 1947.
De maatschappij is voornemens
een aantal van deze vliegtuigen in
exploitatie te brengen voor eigen
risico.
De bedoeling blijft om dan de ta
rieven vast te stellen in overleg met
de K.L.M., waarbij de afvaarten af
wisselend door een der deelnemende
maatschappijen worden uitgevoerd.
Vier vliegtuigen, type „Constella
tion'' of „Douglas" hebben ongeveer
gelijke vervoerscapaciteit per jaar
als één „Oranje'1. Samen met de
vliegtuigen der K.L.M. kan een
tweemaal-daagsche dienst worden
Sjalirir en de openingsrede van
dr. van Mook
In een interview, dat een cor
respondent van Aneta gistermor
gen met Sjahrir had, verklaarde
deze. dat hij een zeer giinstigen
indruk had van de openingsrede
van dr. Van Mook op de confe
rentie te Pangkalpinang. Hij ver
klaarde, dat de rede „inderdaad
zeer liberaal" was.
„Vooral de wijze, waarop dr.
Van Mook de kwestie betreffende
de uitzending van Ncderlandsche
troepen naar Indonesië be
schreef, was zeer oprecht en over
tuigend", zoo voegde Sjahrir er
aan toe. Hij zeide nog, dat hij van
meening was, dat dit een van de
eerste aangelegenheden zou zijn.
welke bij de onderhandelingen te
berde zouden komen.
Naar het Fransche persbureau
A.F.P. bericht, zal Sjahrir in het
begin van de volgende week ec.i
samenkomst met lord Killearn
hebben. Men verneemt verder, dat
hij aan het hoofd zal staan van
de delegatie, die de wapenstil
standsonderhandelingen zal voe
ren.
Voor wie de visa-regeling
niet geldt
Van officieele zijde wordt me
degedeeld, dat het bericht over
het aanvragen van visa voor In
donesië niet geldt voor hen, die
voor de „Oranje" en de „Johan
van Oldebarneveldt". welke sche
pen binnenkort vertrekken, staan
geboekt. Evenmin behoeven zij,
die vóór.l October hebben ge
boekt voor reizen naar Indië,
zich aan de Lange Houtstraat,
Den Haag te vervoegen voor visa.
De-ze visa-regeling geldt even
eens niet voor militairen. Boven
genoemde categorieën kunnen
dus op de reeds verkregen papie
ren reizen.
Britsche leveranties aan
Indonesische republiek
Een communiqué van bet repu-
bhkeinsche ministerie van Voor
lichting deelt mede, dat dc Brit-
sche regeering 200 vrachtwagens
van 3 ton zal leveren en verder
1.800 ton kolen per maand, ten
einde de rijstlcveranties aan In-
dia te bespoedigen.
18 liegtuigen noodig zijn.
Na vertrek van de „Oranje" op
5 Octoher a.s. van Amsterdam staan
nog 4000 passagiers op de wacht
lijst om voor 31 December a.s. ver
voerd te worden naar Indonesië.
Hiervoor is slechts accomodatie be
schikbaar op het m.s. „Oranje"
vertrek medio December van Am
sterdam voor 1500 passagiers.
Eenige duizenden passagiers zullen
dus moeten worden verschoven naar
de eerste helft van 1947.
Suikerbietencampagne begonnen
Gisteren is de bietencampagne
begonnen. De suikerfabriek „De
Dinteloord" in West-Brabant
hoopt aan een productie van 50
millioen kg suiker te komen, het
geen voldoende is bet geheele
land vijf en pen halve maand
lang van suiker te voorzien.
De gunstige vooruitzichten voor
dc campagne, beteekenen zeker
niet, aldus deelt men ons van
deskundige zijde mee, dat het
rantsoen verhoogd zal kunnen
worden. Om de behoefte te dek
ken komt men zelfs nog 30.000
ton suiker tekort. De invoer daar
van is reeds verzekerd zoodat tot
de volgende campagne het nor
male rantsoen in ieder geval ver
zekerd is.
Naar wij vernemen, zijn 20
Duitsche zeoschepen met een ge-
zamenlljken inhoud van 52.000
ton, als herstelbetaling aan Ne
derland toegewezen.
De nieuwe tabaksbon
Het C. D. K. deelt ons mede, dat
gedurende de week van 6 t.m. 12
October a.s. bon T 50 der tabaks-
kaart recht geeft op twee rant
soenen tabaksartikelen,
NVV tegen de duurte
Het Nederlandscli Verbond van
Vakvereenigingen belegt onder de
leuze „Met bet N.V.V. tegen de
duurte" op Dinsdag 15 October,
's-morgens om 10 uur, in de groote
zaal van Krasnopolsky te Amster
dam een groot openbaar congres
Als inleiders zullen optreden drs.
G. M. Nederhorst, lid van de
Tweede Kamer cn secretaris vin
rle Stichting voor den Arbeid, en
A. Vermeulen, bestuurder van het
N. V. V.
Zandvoorts strandschap
begint zijn werk
De Zandvoortsche gemeenteraad
heeft het plan voor den wederop
bouw, dat door ir. Friedhoff ont
worpen is, aanvaard. Men besloot
tevens tot instelling van een
„strandschap", dat het bestuur
over het strand en de onmiddel
lijke omgeving zal voeren. Dc bur
gemeester is voorzitter van dit
nieuwe bestuurslichaam. De an
dere bestuurders zijn vertegen
woordigers van de gemeenten
Haarlem en Amsterdam en van
de ministers van Binnenlandsche
en Sociale Zaken.
150.000 Kerstpakkettenbestemd voor militairen cn burgers in Indoncsiif. worden te
Rotterdam door talloozc nijvere handen gereed gemaakt. Dezer dagen zal dc eerste
verzending naar de Oost plpaJs vinden. (P_)
liet Engclschc passagiersschip ..Queen Mary" maakte dc reis van Halifax naar Southamp.
ton in den recordtijd van drie dagen. 15 min. cn 4$ scc. Üe alstand van 2131 mul werd
algclcgd met een gemiddelde snelheid van 2S.S3 knoopen. Dc ..Queen Mary" hi/ aan
komst in de haven van Southampton. Op den achtergrond het zusterschip Queen Eli
zabeth" (pj
TV/T EN verwacht dat Schacht, Von Papen en Fritsche vandaag
1VJ- Neurenberg zullen verlaten. Het derde Amerikaansche leger,
in welks gebied Neurenberg is gelegen, kon hun geen reispapieren
en vervoer verschaffen. Colonel Andrus, rle commandant van rie vei-
ligheidsafdeeling, ging niet in op een verzoek van de verdedigers
der drie mannen om bescherming voor hun cliënten, die naar men
verklaart bevreesd zijn door de Duitsche autoriteiten gearresteerd te
zullen worden.
Pfeifer, de Beiersche minister zonder portefeuille, heeft verklaard,
dat hij de drie vrijgesproken JDuitschers zou laten arresteeren als
zij langer bleven dan de tijd, die benoodigd is voor het, verkrijgen
van reispapieren naar ander gebied. Zij zijn schuldig volgens de
zuiveiingswetten en zii zouden spoedig geïnterneerd worden,
Terechtstelling vóór 16 October a.s.
Dr. Wilhelm Högner. min'ster
president van Beieren, heeft ge
zegd, dat Von Papen, mocht hij n
de Amerikaansche zóne blijven,
door den raad voor de denazifi-
ceering voor het gerecht zal wor
den gedaagd.
Högner zal een radiorede ^ou
den, waarin hij naar men ver
wacht verklaren zal, dat Von
Papen, korten tijd, na zijn vrij
spraak voor de Duitsche autoritei
ten zal moeten verschijnen, „het
geen beteekent. dat hij veroor
deeld zal worden tot ettelijke ia-
ren dwangarbeid".
De Amerikaansche nieuwsdienst
bericht uit Wiesbaden, dat leden
van de Duitsche regeering van
Groot-Hessen hebben beraad
slaagd, of de zaak van Schacht,
Von Papen en Fritsche opnieuw
kan worden voorgebracht voor
Duitsche gerechtshoven volgens
Duitsch recht. Dr. Hermann Brill
van de Groot-Hessensche staats-
kanselarij, verklaarde later, dat
de regeering niet voor zichzelf
kan beslissen, of de gerechtshoven
in Groot-Hessen daartoe bevoegd
zijn, maar dat het ministerie van
Het derde kabinet van dr. Sjah
rir is thans bekend gemaakt. De
volgende ministers hebben er in
zitting:
Minister-president en minister
van Buitenlandsche Zaken: dr.
Sjahrir: vice-minister van Buiten
landsche Zaken: Hadji Agoes Sa-
lim; minister van Binnenlandsche
Zaken: mr. Roem; minister van
Financiën: mr. Sjafroedin Prawi-
ranegara; minister van Economi
sche Zaken: K. A. Gani; minister
van Voorlichting: Mohamed Nat;
sir; minister van Justitie: mr.
Soesanto; minister van Onderwijs
mr. Soewandi; minister van Soci
ale Zaken: mevr. mr. Maria Ul-
fah Snatoso: minister van Ver
keer en Waterstaat: ir. Djoeanda;
minister van Openbare Werken:
Putuhena: minister van Eere-
dienst: Fatoerachman; minister
van Gezondheid: Leimena; minis
ter van Defensie: Amir Sjarifoe-
din.
De ex-voorzitter van de Perhim-
poenan Indonesië Setiadjit. die
redacteur van Vrij Nederland was,
is vice-president van Verkeer en
Waterstaat: verder hebben in het
nieuwe kabinet als ministers zon
der portefeuille zitting de Sultan
van Djokjakarta, Soedarsono en
dr. Tan Po Goan.
Volgen,, radio Neurenberg beeft
de geallieerde bestuursaad be
sloten de vonnissen der veroor
deelde nazi's vóór 16 October ten
uitvoer te leggen.
Justitie met het voeren der pro
cessen zou worden belast, indien
de bevoegdheid wordt erkend.
In Frankrijk doodstraf voor
zwarte kandelaren
De Fransche nationale verga
dering heeft zich bij handopste
ken voor het invoeren van rle
doodstraf voor prijsopdrijvers en
zwarte handelaren in levensmid
delen uitgesproken.
Vanaf Maandag 7 October kun
nen de aanvraag-formulieren
voor het consumenten-crediet te
gen den prijs van vijf cent aan
de postkantoren worden afge
haald. Naar aanleiding biervan
brengen wij onder de aandacht
van onze lezers, dat deze credie-
ten. welke door de regeering be
schikbaar worden gesteld, dienen
moeten om het aankoopen van
onontbeerlijke duurzame ge
bruiksgoederen (in de eerste
plaats kleeding en schoeisel) voor
degenen, die deze niet uit hun in
komens kunnen bekostigen, te
vergemakkelijken. Wij wijzen er
op, dat slechts voorschotten wor
den verleend, zoodat terugbetaling
moet plaats vinden. Deze terugbe
taling geschiedt door het sparen
van 1 per 100 van bet verleen
de crediet. Met dit sparen moet
worden begonnen onmiddellijk
nadat bet crediet is toegekend.
De voorschotten bedragen maxi
maal 100 voor alleenstaande
personen, en voor gezinnen waar
van bet aantal leden vier of min
der bedraagt 100 per niet-verdie-
nend gezinslid, vermeerderd met
100 voor bet geheel e gezin. Voor
gezinnen niet meer dan vier le
den zal dit bedrag voor elk ge
zinslid boven de vier met 25
worden verhoogd. Personen, wier
houding of gedragingen geduren
de den bezettingstijd of wier
maatschappelijke gedragingen in
het algemeen credietverleening
on gewen scht maken, zullen ge
heel of ten decle hiervan uitge
sloten kunnen worden. Alleen zii,
die volgens vooraf ingesteld Ci
derzoek blijken aan de credietver
leening behoefte te hebben, komen
Hooge
r rantsoenen voor
de Duitschers
Met ingang van 14 October zullen
de rantsoenen in de Britsche en Ame
rikaansche bezettingszone verhoogd
worden. Dit geldt speciaal voor de
hoeveelheden brood, suiker, visch en
vleesch. Het aantal calorieën zal dan
gestegen zijn tot 1550 per dag.
Boesjir in handen der
opstandelingen
Het Iraansche hoofdkwartier
heeft gisteren voor bet eerst toe
gegeven, dat Boesjir aan de Per
zische golf „definitief verloren"
is. Bij Chazeroen, honderd kilo
meter naar liet N.O., woeden ver
bitterde gevechten, en het garni
zoen dat door de opstandige stam
men wordt overweldigd, zal ge
dwongen zijn zich over te geven,
als de versterkingen, die nu on
derweg zijn, niet spoedig arrivee-
ren.
Royalistisch kabinet in
Griekenland
De Grieksche eerste minister
Tsaldaris, heeft medegedeeld, dat
de koning zijn goedkeuring heeft
gehecht aan het door den premier
gevormde geheel uit royalisten
bestaande kabinet.
er voor in aanmerking, waarbij
een algemeene schaal als richtlijn
zal strekken. Van saldi, ook geblok
keerde, waarover aanvrager be
schikt, moeten volledige inlich
tingen gegeven worden. Do cre-
dieten worden verstrekt in den
vorm van waardebonnen, die uit
sluitend gelden voor aankoop van
uitdrukkelijk aangewezen artike
len. De bonnen zullen geleidelijk
geldig worden verklaard, naar
mate de goederen boschikbaar ko
men. De winkeliers, die deze bon
nen in betaling aannemen, kun
nen deze bij de kantoren der Ned.
Middenstandsbank of waar
schijnlijk ook bij de plaatse
lijke Boerenleenbank verzilveren.
De verleening der credieten ligt
in handen van den pl. districts-
raad, waarvan de burgemeesters
voorzitter zijn. De aanvraagfor
mulieren moeten ingevuld worden
ingeleverd. De termijn van indie
ning wordt op li Oct. geopend en
zonder tegenbericht op 2
Nov. gesloten.
STADSNIEUWS
Naar wij vernemen, bestaan er
bij de Directie van Noack's Fijne
Vleeschwaren cn Conservenfa-
briek uitbreidingsplannen.
Deze in binnen- en buitenland
bekende fabriek is reeds vole ja
ren gevestigd aan den Soestcnveg
tc Amersfoort. Nabij de fabriek
bevindt zich een terrein met een
oppervlakte van ongeveer vijftien
hectare, dat zich uitstekend leent
voor den bouw van een of meer
ruime vleeschhallen. Plannen tot
den bouw van dergelijke hallen
zijn reeds in een vergevorderd
stadium, maar het wachten is nog
steeds op de benoodigde materia
len. Dat men echter werk van een
en ander maakt, moge blijken uit
het contact dat de directie heeft
met Amerika, vanwaar modellen
van enkele zeer moderne worst
machines werden ontvangen Ook
heeft men reeds een bezoek ge
bracht aan diverse machine-fa
brieken in Zweden cn Zwitser
land teneinde daar moderne
worstmachines en dergelijke te
bestellen. Zoodra deze plannen
voltooid zijn, wil men grooterc
aandacht gaan besteden aan den
export, hetgeen uiteraard onze
deviezenpositie ten goede kan
komen.
Sportveld „Bokkeduinen"
krijgt kleedtent
De handbalgroep „Amersfoort"
heeft van de Gemeente bericht
ontvangen, dat op het verzoek tot
plaatsing van een afrastering cn
een kjeedgelegenhcid op het ter
rein in de „Bokkcduinen" alsnog
gunstig is beschikt.
De handbalgroep is bierdoor 1 it
grooten nood geholpen Met be
hulp van gebruikt mate
riaal zal thans aan spelers en be
zoekers een betere accomodatie
verschaft kunnen worden.
De Gemeente heeft biermede
getoond een open oog te hebben
voor de moeilijkbeden, waarmee
vele Amersfoortsche sportvereni
gingen momenteel door materiaal-
schaarschte hebben te kampen.
Een Amerikaansche leening
van 40 millioen dollar aan Polen
is goedgekeurd en geteekend.
PINDELIJK, na overwinning
van vele interne moeilijk
heden, bieden ons de Amers
foortsche Oratorio m-Vereeniging
en het Toonkunst-koor met bet
U.S.O. een uitvoering aan van
Haendel's „Messias", o. 1. v.
Adriaan C. Schuurman, en wel
Vrijdagavond a.s. in de St. Joris-
kerk. Als men de oude prenten
van uitvoeringen van dit stan
daardwerk der oratorium-littera
tuur ziet, b.v. die van bet Haen-
del-feest in 1781 in de Westmin
ster-Abbey, moeten wij ons geluk
kig achten, dat de a.s. uitvoering
onder de hooge gewelven van de
Jóriskerk plaats vindt.
P EN overzicht van den oor-
spronkelijken Engelschen
tekst van dit werk (Vrijdagavond
gaat het werk belaas in de meer
bekende Duitsche versie) toont
ons duidelijk het verschil met
andere oratoria van Haendel zelf
en ook met de Mattheüs-passie
van Joh. Seb. Bach, met welk
werk de „Messias" wel het best
kan worden vergeleken; vergele
ken natuurlijk met dien verstan
de, dat Bach's historisch gegeven
zich beperkt tot het lijdensver
haal, terwijl de „Messias" in a. h.
w. lapidare brokstukken een
overzicht geeft over het geheele
leven van den Verlosser.
Haendel, die zelf den tekst
voor zijn meesterwerk samenstel
de uit zuiver bijbelsche teksten,
volgde daarmede een voor zijn
tijd nieuwen weg. Zijn tekst ver
onderstelt de gebeurtenissen uit
's Heilands leven als bekend.
("feuilleton
Een verhaal uit het jaar 1945
28 door Frank Anders
F)e toestand was even somber als
de loodgrijze luchf boven ons,
waaruit reeds enkele dikke droppels
begonnen te vallen. In die laatste
oogenblikken van rujt. welke ons nog
gegund waren, overwoog ik onze kan
sen. Het had geen zin te gissen hoe
sterk de Duitschers waren Veel kon
den het er niet zijn. naar hun gedrag
te oordeelen Waarschijnlijk was den
officier een klein escorte meegegeven,
dat zich, om de plechtigheid niet te
verstoren, tot den afloop der begra
fenis onopvallend in de buurt had
opgehouden. Ruurds optreden had tn-
druk op de mannen gemaakt- één van
hen zou wei uitgezonden zijn voor
nadere instructie* en aanstonds met
versterking terugkomen Zij hadden
stellig niet op een vuurgevecht gere
kend en. onze kracht niet kennend,
zouden zij wel het besluit nemen
eerst het heele terrein te omsingelen,
alvorens tot den aanval óver te gaan.
Indien het tot een geregeld gevecht
kwam zou niemand van ons het over
leven Het was een kwestie van tijd.
Misschien hadden de Duitschers den
achteruitgang van de begraafplaats
hier waren wij dicht bij nog niet
afgezet. Wellicht hadden enkelen van
ons reeds kans gezien er doorheen
ie glippen, bedacht ik met afgunst.
Wie terstond na den val van Jan Wil
lem gevlucht was. kon geluk gehad
hebben Wie van on<- er op dit oogen-
blik nog waren, wist ik niet. wel, dat
er zich nog vreedzame roder, bevon
den, die evenals de goed'.* juffrouw
Bliester, niets met de Duiiscbe politik
te maken, noch '.ets van haar te vree
zen hadden. Ik besloot oen poging te
wagen om hier weg te kómenIk
merkte een groote bewegingsvrijheid
te hebben tusschen deze zerkenrijen
die aan alle kanten dekking boden.
Het was echter zaak er achter te ko
men hoe waakzaam en met hoevelen
onze belagers waren Snel werkte ik
mij naar juffrouw Bliester toe en
greeD haar hoed.
„Blijf d'r af!" snauwde zii en maak
te een beweging, als wilde zij naar
mij toe komen. Zij dacht echter aan
haar veiligheid en trok zich sne] te
rug.
„Kom hier d'r mee!" schreeuwde
zij nu
De dominee keek met zijn van
angst transpireerend gezicht om den
hoek van de zerk en vermaande:
„Ruhig doch"
De goedige Bliester raakte nu hee-
lemaal buiten zichzelf.
..Roehik, roehik! Wat jij roehik, ga
je weg. leelijkerd!" siste zij en res
pect of eerbied jegens haar buurman
vergetend, trok zij een zoo leeliik ge.
zicht tegen hem. dat bij. net als een
schildpad, verschrikt het hoofd weer
achter zijn steenen schild verborg.
Ik was al weggekropen, trok mijn
jasje uit. rolde het stevig op en stak
het als een stok omhoog, met Blies-
ters hoed er boven op. Als de Duit
schers op den loer lagen moesten zij
den hoed boven de zerken zien uit
komen en omdat ik jangzaam verder
kroop zouden zij den indruk krijgen,
alsof iemand zich gebukt voortbe
woog.
Het antwoord kwam prompt. Eerst
een enkel schot, toen ratelde een
automatisch geweer uit een andere
richting Kogels ketsten vlak bij my
tegen de steenen. Dit was een mis
rekening Er zat nu niets anders op.
dan voorzichtig tusschen de zerken
door achteruit te kruipen, in de rich
ting van den muur om de begraaf
plaats. waarvan ik een klein stuk kon
7*en Eerst bracht ik den hoed terug.
Ik had die iuist naar de eigenares
gemikt, toen Ruurd mij riep Ik kroop
naar hem toe. Hij sprak zonder zijn
oogen ook maar een seconde af te
wenden van het pad. dat hii langs
zijn massieve zerk juist zien kon.
,.Ik denk. dat er nu een man' of
vijftien zijn", zette hij de situatie uit
een. „wij kunnen probeeren uit te
breken. Er zal niets anders opzitten.
Maar eerst moeten wij flink vuren,
zoodat zij zich voorloonie niet durven
bewegen. Daarvoor hebben wij te
weinig munitie. Nu moet jii
Verder kwam hij niet Ik zag zijn
hand verstrakken om de revolver en
plotseling schoot hij Nu zijn arm op
geheven was kon ik in die één. twee
seconden zien, wat or gebeurde.
Wordt vervolgd)
Daarom ook het uitschakelen van
den verteller, den evangelist,
waardoor deze "partituur ook
siechts een paar weinig belang
rijke recitativen telt. In zijn tijd
reeds werd deze grootsche idee
in haar volle waarde erkend, het
geen blijkt uit gedrukte preeken
en vele van bewondering getui
gende uitingen van groote tijd-
genooten.
Innerlijke kracht
In den voor ons modern begrip
haast onmogelijk korten tijd van
goed drie weken heeft Haendel
deze grootsche partituur ge
wrocht. Een vergelijking met de
vorige oratoria van dezen mees
ter, als b.v. „Judas Makkabeüs",
„Athalia" of „Saul" toont op 't
eerste oog reeds een beperking
in den vorm tot de meest gang
bare volgorde van aaneenrijgen
van zelfstandige, in zich zelf af
gesloten stukken, 'met vermijding
\an een grootore groepeering.
Ook de ensembles, de levendige
verbinding van solo- en tenor
zang. ontbreken. Tegenover deze
beperking constateeren wij ceh
ter ook spoedig een winst wat be
treft de innerlijke kracht der mu-
sjcale themen.
In den loop van den tijd heeft
de partituur een reeks verande
ringen en aanMillingen onder
gaan. o.a. ook door Mozart. Het
is mij niet bekend, of voor deze
uitvoering de meest oorspronke
lijke zetting wordt gevolgd; het
zou een mooie bijdrage zijn tot de
overal aan belangstelling win
nende Haendel-renaissance.
Hans M. Scheifes.
Uit Het Politierapport
Een groentehandelaar,die een jon
gen van nog geen iestien jaar een
transportdriewieler liet berijden,
werd bekeurd.
De brandweer bluschte een schoor
steenbrandje in de groot Haag.
A. en echtgenoote zijn verdacht
van diefstal en heiing, aangehouden.
Het zou de moeite loónen eens een
tweetal grafieken te maken: een
van de wisseling van spanning en ont
spanning in de internationale situatie
cn een van dr frequentie en bctceke-
nis van de redevoeringen der staats
lieden en dan eens te zien, hoe die
twee zich ten opzichte van elkaar
zouden verhouden, 't Zou ons niet
verwonderen, wanneer de toppen van
beide ongeveer zouden blijken samen
te vallen.
De weken, die achter ons liggen,
zijn ongetwijfeld zoo'n tijd van span
ning geweest Welnu aan redevoerin
gen heeft het niet ontbroken Afge
zien nog van de Vredesconferentie cn
den Veiligheidsraad, die vrijwel dage
lijks gelegenheid geven, om de open
bare mecning van eigen land of van
andere te beïnvloeden, hebben aller
lei kopstukken het woord gevoerd:
Byrnes in Stuttgart, gevolgd door
Molotof. toen Wallace en toen vrijwel
iedereen, die wat beteekent. Smuts,
Churchill. Eden. Byrnes weer, Bidault
Bevin en toen Smuts nog eens cn tus
schen door De Gaulle nog een paar
keer.
Van de machtige mannen in dc de
mocratische staten heeft alleen Tru
man geen speech gehouden; die heeft
zich bepaald tot persconferenties,
maar daarmee heeft hij dan ook een
verwarring aangericht, de langste re
devoering waardig.
Ook Stalin deed er tot voor een
paar dagen het zwijgen toe: hem
dringt trouwens noch de geaardheid
van de Oost-Europeesche democratie
noch eigen democratische routine tot
spreken, zooals de heeren uit het
Westen. En nu hij zijn geluid heeft
doen hooren is dit geschied in den
vorm, dien hij in zoo'n geval schijnt
tc verkiezen: een schriftelijk ant
woord op d'.to vragen, hem dezen
keer gesteld door Alexander Werth,
den correspondent van de Sunday
Times.
De reactie in de wereld op deze
verklaring van Stalin is eigenlijk
hoogst merkwaardig geweest* zij heeft
algemeen ontspanning te weeg ge
bracht Wel een bewijs overigens, hoe
groot de spanning geworden was,
wanneer deze woorden zoo'n gunstig
effect konden hebben. De inhoud van
deze verklaring Is eigenlijk niet eens
zoo bijster belangrijk, zij is niet, wat
men noemt, constructief, zij is er in
bepaalde opzichten, b.v jn de kijk op
de problemen van het Westen, be
paald naast, zij brengt ons eigenlijk
niet<; verder En toch is de alge
meene teneur ervan, die een toenade
ring tusschen Oost cn West niet af
wijst. blijkbaar datgene, wat de uit
werking ervan verklaren moet.
WE hebben iet* dergelijks al eens
eerder beleefd. In Maart van dit
iaar zat de wereld in spanning over
de ontruiming van Mandsjoerije en
van Azerbeidsjan door de Russen. Ook
toen waren eenige welwillende woor
den aan het adres van de UNO, door
Stalin op 23 Maart geuit tegenover
ccn corresoondent van de Associated
Press, voldoende om de ergste span
ning te breken.
Nu die herinnering eenmaal is bo
ven gekomen, gaan we een stap ver
der In maart jl. luidde die verklaring
van Stalin ,nderdaad een terugwijken
van de Russische politiek in. Zal dat
nu ook het geval zijn? En toen is al
rpoedig gebleken, dat dit terugwijken
niet veel anders was dan een tactische
manoeuvre, een verkorten van het
politieke punt, dat d0 krachten vrij
moest maken voor het diplomatieke
offensief, dat sindsdien is gevolgd. En
ditmaal? Hierop zullen de komende
weken het antwoord moeten geven.
De bijna spreekwoordelijke wo
ningnood van Amersfoort eischte
Woensdagmorgen de belangstel
ling van den president der
Utrechtsche Rechtbank, voor
wien een zaak in kort geding
diende tusschen een inwoonster
der St. Joris-stad en haar waarne
mend burgemeester, den heer J.
Koopman.
Mr. Tydeman, die voor de ge
meente pleitte, begon met erop te
wijzen, dat wanneer de uitspraak
van den president ten gunste van
eischercs, die ccn aanzegging had
ontvangen om haar woning te
ontruimen, zou uitvallen, hierme
de het geheele plan van woning
vordering der gemeente op losse
schroeven zou komen te staan.
Pleiter betoogde, dat het bij ge
vallen als deze gaat om strijd tus
schen dc groote overheidsbemoei
ing en de rechten van de burgers
doch dat de overheid rnet haar
maatregelen slechts het algemeen
belang wil dienen.
De verdediger van de eischeres,
nir. Stadig, noemde de bemoeiing
in het onderhavige geval een
kwestie van changeeren in plaats
van het voorzien in nood, wat
door het Vordcringsbesluit wordt
beoogd, aangezien zijn cliënte
haar huis van zes kamers deelt
met een inwonenden neef cn niet
ongenegen is, eenige kamers af te
staan.
De president was van mecning.
dat men niet menschen uit hun
huis moet zetten, als deze elders
toch weer moeten worden onder
gebracht en achtte het beter, om
ruimte beschikbaar te doen stellen
voor inwoning van anderen,
waarbij de bewoners in hun eigen
huis kunnen blijven.
Uitspraak in de^e zaak op 9
October.
AMERSFOORT. Geslaagd voor
het propad. examen theologie aan
de Universiteit te Utrecht, mcj. J.
A. len Ham. te Barneveld.
Iets koeler
Weersverwachting, medegedeeld door i
het KNMI te De Utlt.
Matige, langs dc waddeneilanden tijde. I
hjk vrij krachtigcn wind tusschen Oost
cn 7uid In den ochtend hie/ cn daar
mist echter vrijwel ut sluitend in de Zuid- f
U'csteliikc provincies van het land. five,
rigens licht bewolkzonnig weer. doch 1
met wat lagere temperaturen.
4 Oc'.- Zon op 6 44, onder 18.13; maan
on 16.01. onder 23 32.
