Jean Cocteau dichtte
een sprookje
Tïloohd
Kamer word t gehoord bij
Indonesisch accoord
Het brilleglas
Loongrensverhooging door
artsen aanvaard
biedt groote mogelijkheden
voor onze industrie
I
Minister Ringers
treedt af
...het Monster
Zelfbestuur voor
Britsche zone
onder getuige
De
regeering zij
waakzaam
Vrijdag 15 November 1946
JOSETTE DAY
La Belle
EAN COCTEAU, chronisch verliefde, dichter, fantast, dichtte
dit sprookje van liet Meisje en het Monster, van de schoone
deugd en de leelijke zonde, van onschuld, liefde, tegenover heb
zucht en wreedheid, voor allen die nog zooveel van het kind in
hun ziel hebben bewaard dat zij, anderhalf uur lang, kunnen ge-
looven in gebeurtenissen en menschen die niet „waar" zijn, maar
school en goed. Dit geloof heb ik van u noodig," schrijft hij in
zijn inleiding. Is hij een idealist, een Don Quicliotte? Neen,
de Fransche film heeft reeds veelvuldig bewezen, beschouwt het
als haar bestaansreden het te bewijzen, zou men zeggen, dat
met de milliocncn die voor het maken van films moeten worden
uitgetrokken niet noodzakelijkerwijs behoeft te worden gespe
culeerd op de slechte karaktereigenschappen van het naamlooze
publiek, zelfs profijt kan worden getrokken als zij gestoken
Me»* TMïoïcï/i am worden in een werk dat aan den
1161 M61SJ6 en... toeschouwer eischen durft stel
len.
Cocteau is een man met veel talent
cn 'n uitgesproken goeden smaalt die
hem veroorloven zich op veel gebie
den met een aangeboren elegance te
bewegen: hij is romanschrijver, dra
maturg, teekenaar. tooneelspeler,
cineast, hij is vooral een virtuoos.
Een oud verhaal, van Madame
Leprince de Beaumont, gaf hem aan
leiding tot een grillige fantasie van
een sprookjeskasteel, een wreed mon
ster, een asschepoester en een schoo-
nen prins, een verhaal, afwisselend,
rijk en vol onverwachte vondsten.
Hij schiep een wereld waarin men
zich graag vangen laat, omdat zij te
gemoet komt aan ons kinderlijk ver
langen naar dingen die wonderbaar
lijk zijn en op een wonderbaarlijke
wijze mooi, want in laatste in
stantie is deze film een ode aan de
schoonheid, een gepassioneerde lief
desverklaring, niet van den prins
voor zijn Asschepcvs, maar van den
dichter voor zijn objecten.
Kort begrip
TER oriëntatie, in enkele trekken,
de fabel van „La Belle et la
Bete", waarvan de titel uitzondenngs-
gewijs ditmaal eens (als „Het Meisje
en het Monster") goed werd ver
taald. Een failliete koopman, ver
dwaald in een spookachtig bosch,
vindt bij toeval den toegang tot het
tooverkasteel, waar levende handen
hem, aan de muren, voorlichten en
den weg wijzen en, aan tafel, bedie
nen (een goedgevonden filmische ap
preciatie van de „onzichtbare han
den" uit het sprookje); bij zijn ver
trek plukt hij een roos voor zijn
jongste dochter, maar het monster, de
eigenaar van het kasteel een om
zijn hebzucht en wreedheid betoover-
de prins komt te voorschijn en
eischt voor den diefstal zijn leven of
dat van een zijner dochters. De jong
ste, door de twee anderen als dienst
meisje behandeld, offert zich voor
hem op. maar inspireert het monster
tot zijn beste gevoelens en overwint
zijn woestheid; hij vereert haar als
een koningin en staat haar later toe
haar vader, haar ijdele zusters en
haar aanbidder Avenant te bezoeken.
Zij komt te laat terug, vindt het mon
ster stervend en zelfs haar onschul
dige liefde kan hem niet redden,
maar de aanbidder, afgunstig gewor
den op de schatten van het kasteel,
dat hij" komt berooven, wordt betoo-
verd, verandert in het stervend mon
ster, en het monster wordt weer een
prins, die als twee druppels water op
den vroegeren Avenant gelijkt, en
het gelukkig paar zweeft door de
lucht naar een ver koninkrijk, waar
zij ongetwijfeld nog lang en gelukkig
zullen leven. Een parabel, zooals
men ziet: de hebzucht maakt den
mooisten mcnsch leelijk. maar ae lief
de overwint alles, zooals zij ook in
„L'éternel retour" overwon, een
verhaal bovendien dat alleen maar
aanvaardbaar is voor wie een oogen
blik gelooven wil dat de klauwen
van het ondier werkelijk kunnen roo-
ken, cn levende menschenarmen als
kandelabers kunnen dienst doen.
Maar dit alles is zoo belangrijk
niet. Het verhaal js slechts uitgangs
punt. borduurpntroon de kleuren
figuurlijk gesproken; Cocteau heeft
teveel smaak om zijn fantasie te be
derven met de ansichtkaarten-lyriek
van het technicolor) zijn de hoofd,
zaak.
Moet men nog zeggen dat de beeld,
schoone Belle en de jonge prins in
Josette Day en Jean Marais niet te
vervangen vertolkers vinden, dat de
muziek van Georges Auric heel goed
is. en de fotografie voortreffelijk?
Het is tenslotte een Fransche
film
Natuurlijk houdt men op deze film
het een en ander aan te merken. Men
kan bijvoorbeeld aanvaarden 'dat in
het sprookje de figuren personifica
ties zijn van deugden en ondeugden,
maar wenschf dan toch dat zij een
eigen leven leiden, dat. om heldere
taal te spreken, de karakters wat
meer ontwikkeld worden. In dit op
zicht is Cocteau's film stellig de min
dere van dat andere Fransche film-
sprookje, Carné's meesterwerk „Les
visiteurs du soir" (De duivel was de
laatste gast), dat Cocteau trouwens
wel min of meer geïnspireerd zal
hebben. Maar de criticus pleegt, ge
lijk de wespen, het liefst aan de bes
te appels fe knagen, en omdat hij dat
zelf wel weet laat hij het hier bij.
Naar roman van...
A SYMPHONIE PASTORALE'
an Jean Delannoy is net zoo
veel beter dan „Les Rocquvillards"
van Jean Dréviile. als de roman van
Gide uitsteekt boven die van Henri
De minister voor den We
deropbouw dr. ir. J. A. Rin
gers heeft aan H.M. de Ko
ningin met ingang van 15
November ontslag uit zijn
functie gevraagd.
Ofschoon het bericht geen reden
vermeldt van deze ontslagaanvrage
mag verondersteld worden, dat ëen
minder goede gezondheid de aanlei
ding i s. Reeds lang gingen er ge
ruchten, dat deze een ernstige han
dicap vormde voor het beheeren van
zijn uitermate veeleischende functie.
Hoewel mevrouw Ringers enkele we
ken geleden de geruchten tegensprak
blijken zij nu toch op waarheid to
berusten.
Dr. Ringers leid.
de in de twinti
ger jaren den
bouw van de
nieuwe sluiskolk
te IJmuiden. Van
1927—1930 was
hij directeur-
hoofdnitvoerder
bij de Mij. tot uit
voering van Zui.
derzeewerken. In
dit laatste jaar volgde zijn benoe
ming tot directeur.gcncraal van den
Rijkswaterstaat.
Toen na den oorlog prof. Scher-
merhorn en W. Drees belast werden
met de samenstelling van een kabi
net lieten zji hun keus voor een mi
nister voor don Wederopbouw vallen
op ir. Ringers.
Zij hadden bezwaarlijk eon be.
tero keus kunnoi\doon. Ondanks
de enorme moeilijkheden toog
minister Ringers aau den slag
en het is ongetwijfeld niet aan
hem te wijten, dat^Nederland
niet zoo veel nieuwe woningen
heeft kunnen bouwen als nood-
zakelijk en gewenscht was.
De Koningin heeft, overeenkom
stig het verlangen don heer Ringers,
met ingang van 15 November ont
slag verleehd op de meest eervolle
wijze onder dankzegging voor de
vele en gewichtige diensten door
hom aan haar en den lande bewo.
zen.
K.N.A.C. ontevreden
over de regeering
Hedenmiddag is in hotel „De Witte
Brug" te 's-Gravenhagc de eerste
jaarlijksche vergadering van de K N.
A.C. na de bevrijding gehouden. De
voorzitter jhr, mr, J. Th. Smits sprak
!n zijn openingsrede als zijn meening
uit. dat de overheid meer zorg be
steedt aan den opbouw der spoor
wegen dan ban dien van het wegver
keer. De overheid dient over te gaan
tot drastische beperking van haar
eigen wagenpark, zoodat meer auto's
ter beschikking komen voor medici,
enz.
Verscheidene wegen dienen noodig
verbeterd te worden, vooral de we;
AmsterdamUtrecht. Hij deelde me
de dat de Mp. tot bevordering der
geneeskunst in samenwerking met de
K.N.A.C. een medisch-psychologisch
college heeft ingesteld, dat een stu
die zal maken van het onrustbarend
aantal verkeersongelukken
Aardbevingen in Peru
Tengevolge van aardbevingen zijn
in Peru op zijn minst 100 personen
gedood.
Een plaats van 11.540 inwoners.
Sihuas. werd bijna totaal verwoest,
terwijl oen andere plaats van 2.800
inwoners verdwoen voor de helft van
den aardbodem.
De hevigste schok werd Zondag
waargenomen Zij duurde 27 6eo Na-
drcn zijn nog 52 schokken van minder
Dr. K. H: de Raaf
De Centrale Eereraad voor «lo
kunst heeft de uitspraak van den
eereraad voor de letterkunde van 9'
Oct. 1945, betreffende dr. K. 11. de
Raaf inhoudende het verbod vajh
publicatio, gedurendo do jaren 1045
1950, na onder/ook ongegrond en
ongemotiveerd bevonden cn mitsdien
vernietigd.
1 A
va
JEAN MARAIS
La Béte
Bordeaux. De kansen zijn ongelijk:
twee films uit de goede dage-
lijksche productie, met groot Vak
manschap door twee vrij onpersoon
lijke regisseurs nauwgezet naar be
staande romans gemaakt het resul
taat wordt bepaald door het uit
gangspunt. Men zou niet veel kwaads
van deze films* willen zeggen „La
Symphonie pastorale" (Gertrude) is
tenslotte heel goed maar men
vraagt zich af of heel dat gecompli
ceerde apparaat van scenaristen,
technici, acteurs, nog altijd dienstig
moet worden gemaakt voor hef re-
produceeren van een roman, om met
ingewikkelde middelen te doen wat
de romancier met de Pen kon. De
filmkunst is al verder voortgeschre-
deh: nu zij haar eigen vorm heeft
gevonden, verwacht men ook een
eigen inhoud.
Maar het is wellicht onredelijk, van
Delannoy. die als regisseur van
„L'éternel retour" zoo zeer aan de
hand van Cocteau liep, te verlangen
dat hij het ook zonder steun zou af
kunnen. Men moet bovendien erken
nen dat hij van Gide's populaire ro
man een knappe weergave heeft ge
leverd. zuiver van sfeer zooals het
sneeuwlandschap cn de kraakhaldere
pastorie waarin het verhaal speelt, en
met alle eer aan den auteur. Men kan
het hem alleen moeilijk vergeven dat
hij, op dit plan, niet voldoende eer
gevoel toont te bezitten om zich los
te maken uit de positie van herschep
pend kunstenaar, waar hij scheppend
zou kunnen zijn.
Van Dréviile, voormalig avantgar-
dist, had men meer verwacht mis
schien, maar dit is dan de teleurstel
ling waaraan wij nu al gewoon zijn
geraakt waar het de avantgarde be
treft. Cavalcanti niet te na gespro
ken
NIEUWE FILMS UIT j
FRANKRIJK:
Le Belle et Ia Béte"
Jean Cocteau
„La Symphonie pasto- j
I rale" Jean Delannoy j
1 Les Rocquevillards" j
Jean Dréviile j
Binnen enkele dagen zal het Duil-
sche volk kennis kunnen nemen
van een verreikend plan, dat hun een
gematigden vorm van zelfbestuur zal
verleenen in de Britsche zone. Met
ingang van 1 Februari zullen zij de
verantwoordelijkheid krijgen voor de
verdeeling van voedsel en kleeding
en de huisvesting van 22 millioen
menschen.
Het Britsche plan omvat verder
uitvoerige aanwijzingen voor een
toekomstige centrale regeering van
Duitschland. die de verantwoordelijk
heid zal krijgen voor de buifenland-
sche betrekkingen, naturalisatie, na
tionalisatie, post en telegraaf, scheep
vaart, geldwezen, spoorwegen, buiten-
landsche handel en inkomsten, en
vermogensbelasting. Op den duur
zullen de provincies belangrijke be
stuurstaken krijgen.
Inlichtingen over hen
die in het Oosten
overleden
Eind November zal in Holland aan
komen ds. J. C. Hamel, die als veld
prediker bijstand verleende aan hon
derden, die in de volgende kampen
in het Verre Oosten zijn overleden:
Chungi, Singapore, Kin Sajok, Rin-
tin. Tamarkan. Nongpladuk. Siam en
Fukuot-^a kamp 17 in Japan.
Ds. Hamel zal den korten tijd, die
hij in Holland verblijft, benutten om
in Nederland rond te reizen om we
duwen. wezen en ouders van in
krijgsgevangenschap overleden kame
raden te bezoeken.
Verzocht wordt reeds nu te schrij
ven aan ds. Hamel p/a Comeniuslaan
25, Bussum.
De Belgische portretschilder
Gaston Geleyn is te Grimsbergen
overleden, 'n Portret van Koning Al.
bert van zijn hand bevindt zich in
het museum voor moderne kunst te
Brussel.
Japan wordt democratisch. Dat de democrat ie in Japan sedert het einde
van den oorlog slecds meer aanhangers vindt, bewijst bovenstaande joto
waarop wij stakende employee's van „Radio Tokio" zien protcstecren
tegen de aanstelling van regeerings technici gedurende de staking. (P.)
NADAT de artsen de contracten met de ziekenfondsen hebben
opgezegd zijn de besprekingen over de honoraria der
medici in vollen gang. Met de indiening van het wetsontwerp tot
instelling van een ziekenfondsraad is een voorbereidende stap
gedaan tot vervanging van het ziekenfondsbesluit door een wet,
waarbij heel de regeling van het ziekenfondswezen nader wordt
overwogen. Het is den minister van Sociale Zaken gebleken, dat
de artsen zich in dit stadium niet langer verzetten tegen de ver
hooging van de loongrens der verzekerden, wanneer deze om
sociale redenen wenschelijk wordt geacht.
Aldus een belangrijke mcdodeoling
in de memorie van antwoord van
den minister van Sociale Zaken t.a.v.
het wetsontwerp tot wijziging van
verschillende sociale wetten.
Dat do voorgestelde wijzigingen
niet eerder werden ingediend, vindt
zijn grond in do omstandigheid, dat,
verhooging van de loongrens voor
het ziekenfondscnbesluit goen eon-
voudigo materie was.
verwezenlijkt.
In verband met de toenemende
spanning onder do artsen ten aan.
zien van het ziekenfondsvraagstul;
Do minister moondo doze verhno,
ging to moeten laten rusten, in af
wachting van breeder overleg. Hij
vroeg hot oordeel van do commissie
van advies voor het ziokonfondswo*
zen, waarin ziekenfondsen en artsen
vertegenwoordigd zijn. Do hoop, «lat
in deze commissie overeenstemming
zou worden verkregen, werd niet
heeft do minister gomeend do zaak
hot best te dionon door niot zonder
nader overleg een beslissing uit ie
lokkon.
Gelukkig* Is thans de \erhooging
van de. loongrens geen groot strui
kelblok meer.
Feuilleton
door Anthony Berkely
18
Mynheer Chitterwiclc liep lang
zaam naar buiten en overdacht,
dat hij^ nu een zeer belangrijk man
was. Hij en hij alleen zou het touw
leggen om den hals van een man. die
dit meer dan verdiende. Daar de da
der van zoo uitstekeode familie was,
zou de zaak natuurlijk veel opzien
baren. Zijn woorden in do getuigen
bank zouden door elke courant in het
land worden afgedrukt Waarschijn
lijk zouden veerbladen zijn foto wil
len publiceeren. En zeker zouden er
verslaggevers zijn Ja. mijnheer
Chitterwick kon en wilde, ondanks
zijn eenvoud, de oogen niet sluiten
voor het feit. dat hij sinds half drie
een van de merkwaardigste mannen
in het land was Hij keek op zijn
horloge Het was tien minuten voor
laff vyf.
Een van de merkwaardigste man
nen van het land zette er den loop
pas in. Hij had zijn tante beloofd
haar om half vier de patronen voor
de gordijnen te brengen
Het huis, waarin mijnheer Chltter-
wick's tante in Chiswlck woonde,
was ruim een eeuw oud. Een C-hit-
terwick. die zijn moeder een eigen
huis op het landgoed wilde geven,
had het laten bouwen Van het land
goed v/as overigens weinig meer
overgebleven Opeenvolg'ende Chit-
terwicks waren bezweken voor de
verleidelijke aanbiedingen van bo
demspeculanten Toch was de tuin,
die het huis omgaf, naar Londensche
maatstaven nog zeer groot. Voor de
Chitterwicks, die het geld. dat de
landverkoop hun had opgebracht,
goed belegd hadden, was hef leven
m Chiswick comfortabel, Mijnheer
Chitterwicks tante, die de huidige
eigenares van de bezitting was. lelde
negen en zeventig jaren en er scheen
goen enkele reden te zijn, dat zij
geen honderd zou worden.
Mijnheer Chitterwick kwam de
groote. met eiken paneelen betim
merde vestibule binnen, overtuigd
dat de gebeurtenissen van den namid
dag zelfs voor zijn tante een goed ex
cuus voor zijn late terugkomst zou
den vormen Hij wist. dat hij haar
op dat oogenblik zou kunnen vinden
in de groote kamer aan de rechter
zijde van de hall. die zij haar stu
deervertrek noemde. Daar bracht
juffrouw Chitterwick het grootste
deel van den dag door, te midden
van haar collectie gedroogde mossen
en oude tijdschriften.
Juffrouw Chitterwick was juist be
zig een nieuwe mossoort in haar
Hortus Siccus onder te brengen en
keek niet op, toen haar neef de ka
mer binnenkwam
„Ik ben bang. dat ik wat laat ben",
begon mijnheer Chitterwick, toch
niet heelemaal op zijn gemak, „maar
werkelijk, Ik heb iets buitengewoons
meegemaakt"
Zijn tante maakte een beweging
van schrik en keek eerst naar de
kooi mef kanaries voor het raam,
alsof het geluid uit die richting moest
komen Daarna gaf ze te kennen de
aanwezigheid van haar neef opge
merkt te hebben.
„Ho, Ambrose", mopperde zij, „wat
laat jé me schrikken. Waarom sluip
je foch altijd zoo stlekum binnen.
Het is om iemand de stuipen op het
hjf te jagen"
Nu wist mijnheer Ambrose heel
goed, dat zijn tante hem had hooren
thuiskomen en evenzeer wl«t hij. dat
zij dit wist Desondanks antwoordde
hij, zooals van hem verwacht werd.
„Het spijt mij, tante, dat Ik U liet
schrikken", zei de plichtsgetrouwe
neef ,.Manr ik vertelde U al, dat ik
een zeer bijzonder avontuur heb be.
leefd"
„Gevonden ln een moeras In Zuld-
Nigerla", zei z'n fan te, terwijl zij op
het mos, dat voor haar lag. wees
Wordt vervolgd)
Socialisten geven toe
in Belgische crisis
De Belgische eerste-minister,
Huysmans, heeft verklaard, dat
de kabinetscrisis -is opgelost. De
socialistische fractie heeft tijdens
een gistermiddag gehouden - ver
gadering besloten, dat Brunfaut,
de socialistische vi ce-voorzitter
der Kamer, zijn ontslag zal aan
bieden. Door deze beslissing zal
het mogelijk worden dat Lahaut,
de voorzitter van de commu
nistische partij, tot vice-voorzit
ter van de Kamer wordt gekozen.
Bohy, voorzitter van de socialis
tische Kamerfractie en Buset,
voorzitter der Belgische socialis
tische partij hebben zich in ver
binding gesteld met den secreta
ris-generaal der Belgische com
munistische partij, minister Kal
mand. De communistische Ka
merfractie heeft haar voldoening
uitgedrukt over de tegemoetko
ming der socialisten.
Grieken vragen steun
Griekenland heeft zich tot Enge
land en Amerika gewend om finau-
cieelen steun. De premier, Tsaldaris,
heeft geconfereerd met Britsche en
Amerikaansche financieele deskundi.
gen, die het ermede eens waren, dat
Griekenland onmiddellijk crediet
noodig heeft, daar de deviezenpo-
sitie van het land zeer slecht is.
Britsche mijnenvegers
ruimen Corfoe-straat
Na de ramo van twee Britscae
schepen, die in de straat van Corfoe
op een mijn zijn geloopen zijn Brit
sche mijnenvegers begonnen de zee
engte te zuiveren. Zij hebben ree-Is
22 mijnen geveegd.
De Albaansche regeering, die «le
straat van Corfoe als haar territo
rium rekent, heeft in een brief aan
Trygve Lie tegen Engelands „dicta.
torïaal" besluit geprotesteerd.
De Oostenrijksche zaakgelastigde
dr. K. Friedinger Pranten heeft zijn
introductiebrieven bij de Nederland-
sche regeering overhandigd
Van onzen parlementairen redacteur)
/^.ISTERMORGEN heeft minister-president dr. Beel in de
Tweede Kamer raadpleging van het parlement over de thans
in Indonesië getroffen overeenkomst in uitzicht gesteld. Hij gaf
een uiteenzetting van deze overeenkomst, welke de bekend ge
worden bijzonderheden bevestigde. In dit stadium wil de regee
ring uitlatingen over de Rijkseenheid achterwege laten, omdat zij
in Indonesië verkeerd begrepen zouden kunnen worden. De mi
nister sprak zijn groote waardeering uit voor de werkzaamheid
van de commissie-generaal. Het is duidelijk, zeide h.j, dat de
t«ak der Rijksconferentie eenigszins anders zal zijn dan oorspron
kelijk verwacht werd, omdat een deel der staatsrechtelijke veran
deringen op het oogenblik van
reeds een feit zal zijn.
WAT de looncn en prijzen be
treft, gaf de minister xoe dat
de loonstop slechts kan worden
gehandhaafd, indien de regeering
er in slaagt de prijzen te 'verla
gen. Binnenkort is een verlaging
der handelsmarges te verwach
ten voor verschillende artikelen,
Als de grondstoffen niet
stijgen, is hier een prijsverla
ging van 10 te verwach
ten. Aan de verlaging der
subsidies op levensmiddelen
valt niet te ontkomen, doch
dit hoeft niet per sé tot prijs-
verhooging te leiden. Correc
ties op loonen zullen mogelijk
blijven.
Ten opzichte van de salari-
eering van onderwijzers is eer
daags een beslissing te verwach
ten; met de ambtenaren is over
eenstemming bereikt t.a.v. do sa
larissen.
Met de voorbereiding van de pu
bliekrechtelijke bedrijfsorganisatie
zal zoo veel mogelijk spoed wor
den gemaakt. In overweging is,
los daarvan, de instelling van een
sociaal-economischen raad. Be
halve deze hoofdpunten behandel-
NU iets over de perspectieven van dc brilleglasvoorziening in Neder
land. Zooals reeds gezegd is in de metste landen van Europa de
brilleglasfabricage ontredderd. Men zal op eenigen aanvoer kunnen
rekenen, doch de werkelijke voorziening van de behoefte en de groote
tekorten zullen in den lande moeten worden gedekt en daaraan wordt
hard gewerkt onder ongelooflijke moeilijkheden.
te nemen en langzamerhand te
Nu liggen hier. vooral in Amers
foort, voldoende machinerieën,
doch door de eenzijdigheid van het
product, waarop deze waren inge
steld is het wel mogelijk het aan
tal te bereiken, dat noodig is,
doch niet do verscheidenheid.
Vóór den oorlog ging slechts een
klein deel van de Amersfoortsche
productie naar Nederland en een
groot deel naar Duitschland tot
valuta-moeilijkheden met dit land
dit niet meer mogelijk maakten.
Slechts een klein deel van do
Amersfoortsche productie zou op
het oogenblik dienstig kunnen
zijn voor Nederland. In Amers
foort wordt er dan ook druk aan
gewerkt het bedrijf om te hou
wen overeenkomstig de nieuwe
eischen.
Samenwerking
Alleen ovenwol kan dit bedrijf
dit probleem ook niet oplossen,
want hiervoor is noodig do hulp.
van do recoptslijporijon, van de
grossiers en van do specianlslli-
porijen. Ook hier wordt door ver
schillende ondernemende jonge
mannen naarstig aan gowerkt
Velo grossiers breiden op het
oogenblik hun recoptslijporijon uit
en eon or van hooft zelfs plannon
con fabriek to houwen mot een ca
paciteit, die tweemaal zoo groot
is als die van dn fabriek te
Amersfoort. Ook zijn or onderne
mende opticions, die zich curve-
slijpmachines hebben aangeschaft
om liet glas zijn sterkte te kun*
non gaven. In Amersfoort is er
een opticien, die dit soort werk
reeds doet on in Utrecht zijn er
nog meer. Op deze manier is het
mogelijk met hot halfproduct van
de massa fabricage in vele geval
len sneller hulp te bieden dan in
do laatste Jaren mogolljk was.
Een ander resultaat van blij-
venden aard kan zijn, dat door de
ontreddering, veroorzaakt door
den coriog. hier in Nederland een
geheel zelfstandige brilleglnzen-
industrie gaat ontstaan, En door
die zelfstandigheid zou hel nog
wel eens kunnen gebeuren, dat de
brilleglazenfabricage blijvend zou
worden.
Nu rijst bij den leek de vraag
of cr dan nooit een brlllcglasln-
d us trie in Nederland is geweest.
Zeer zeker. Een twintig jaar ge
leden waren er in Nederland drie
flinke hrilleglasfabriokeu en wel
een te Groningen, een te Sant
poort en de fabriek te Amers
foort De twee eerst genoemden
zijn opgeheven cn dc laatste leed
een moeizaam bestaan.
Internationale verhoudingen
Dit fiasco sproot voort uit inter
nationale verhoudingen, want. het
brilleglas is een wereldmarktarti
kel, Hot ion ondergaan van deze
zoo nuttige arbeidsintensieve in
dustrie was ook hot gevolg van
onzQ zoo volkomen afhankelijk
heid van de bedrijven van over de
grens. Wij lagen hier in Neder
land dan ook „aan de tweede
speen" en nu dwingen do omstan
digheden ons in den lande zelve
do fabricage van AZ ter hand
gaan produceeren die. millioenen
verscheidenheden, welke dage
lijks gevraagd kunnen worden.
In het brilleglas ligt een onge
kende werkgelegenheid en het
materiaalverbruik is gering. Het
is een* der arbeidsintensieve pro
ducten van de wereldmarkt, waar
Nederland met zijn dichte bevol
king naar snakt.
Wat de fabriek te Amersfoort
betreft kunnen wij mededeclcu,
dat daar een jaar bcnoodiqd is
voor het verrichten der ombouw-
werkzaamheden en daarna zal er
twee cu een half jaar mede ge
moeid zijn om de fabriek langza-
morliand op volle sterkte te doen
draaion. Als men weet, dat nor
maal groole brllleglasfabriekcn
oen kwart eeuw tot een halve
eeuw noodig hobben om tot rijp
heid to komen, dan is dit een be
trekkelijk korte tijd.
Do mogelijkheid daartoe wordt
geboden door hot feit, dat men do
machines en toostellen. benoodigd
voor don nieuwen toestand, gelei
delijk aan kan ombouwen en aan
passen.
Combinatie gewenscht
Om do Nederlandsche brille-
glas-industrio blijvend te doen zijn
achten velen het wonschei ijk de.
bestaande bedrijven, grootsliipcrij
cn roceptKlijporiJ, in één hechte
combinatie onder to brengen.
Slechts dan zeggen zij, kan er in
Nederland een opthoimologischo
industrie groeien van beteokenis,
Iedere brlldragor in Nedorland
woot op het oogenblik wel, dat het
non zoor lastig probleem is. omdat
hij het dagelijks aan don lijve on
dervindt. Verblijdend is ook, dat
de Begneringsorgnnon van dit.
oogenblik hiervoor oen goheel
open oog hebben on or geheel an-
dors tegenover staan, dan dc re-
geerlngsllcharaen van 25 jaar go*
lotion Toch is ook hier nog een
woord van waarschuwing op zijn
plants,
Het brilleglas, zooals iedere bril
drager nu wei weet is een uiter
mate belangrijk verbiuiksartikel.
Hot is evenwel ook zeer belangrijk
voor het land als fabHoksprpduct.
In Diiitschlnnd wist men dat
reeds in dn sinistere dagen na den
val vnn Napoleon. Het brilleglas
is ook een woreïdartikel omdat
liet niot onderhevig is aan mode.
Daarom zal men in andere lan
den, waar deze industrie wortel
hoeft geschoten, deze industrie
met hand en tand verdedigen en
het zou weer kunnen voorkomen,
dat men !>i| het opmaken van in
ternationale regels, het brilleglas
zou vergeten als exportartikel.
Vein grenzen zouden dan voor
onze brilieglnzon gesloten Morden
en zonder export is do grootfahri-
cfige van brilleglnznn niet moge-
lij, Van het grootbedrijf toch zal
sleehls een zeker percentage te
lande gebruikt worden. Men moet
n.I. vnn een nummer, van een
soort tienduizenden stuks maken
om rendabel le zijn. Wordt ook
«hl besef in Nedorland wakker
dan ontstaan op dit gebied de bo
ven omschreven kansen. Gezien
li l feit. dat er In Amerika bedrij
ven zijn, die met 7000 en meer
menschen werken, is een en ander
ter overdenking wol do moeite
waard.
haar bijeenkomst waarschijnlijk
de de minister nog een groot aan
tal onderwerpen van minder be
lang.
De regeering hoopt b.v.
spoedig een regeling te treffen
voor den radio-omroep.
Wijziging van bet standpunt
der regeering tegenover de ge
huwde ambtenaren is niet te ver
wachten. Aan den wederopbouw»
der getroffen gebieden zal met
kracht worden gewerkt- Bij het
buitenlaridsche beleid houdt de
regeering zich voor 'oogen, dat
blokvorming voor een klein land
gevaren meebrengt.
Terzake van de oplossing van
moeilijke vraagstukken als de zui
vering en berechting van politieke
delinquenten, beriep de minister
zich op het spreekwoord: „La crè-
tique est aisée mais 1" art est dif
ficile".
De critiek is gemakkelijk maar
de kunst is moeilijk.
Minister Lieftinck, die daarna
aan het woord kwam, deelde o.a,
mede, dat de netto staatsschuld
op 't oogenblik 2*2.6 milliard be
draagt. De Nederlandsche ver
plichtingen jegens het buitenland
staan echter nog niet vast en soci
ale uitgaven zullen vele milli
oenen vragen. De minister ver
wachtte, dat de belastingopbreng
sten wel wat zouden vallen.
Hij kondigde aan, dat maatrege
len zouden worden genomen om
paal cn perk te stellen aan een
overmatig gebruik van dienst
auto's.
Van de concrete mededeelingen
door den minister gedaan, ver
melden wij de volgende: een wets
ontwerp tot regeling van raateri-
eele oorlogsschade is in het begin
van 1947 te verwachten, met stich
tingen van oorlogsslachtoffers zal
overleg worden gepleegd- Er zul
len, nadat conversies hebben
plaats gehad, binnenlandsche lee
ningen worden uitgegeven om de
vlottende schulden te verminde
ren.
De versterking van het ge-
mecnschapselement in do Ne
derlandsche Bank is in een
vergaand stadium van voor
bereiding; er zullen twee
wetsontwerpen verschijnen,
één inzake nationalisatie van
de Nederlandsche Bank, en
e«n nieuwe Bankwet.
Wat dc inflatie betreft, was de
minister vnn meening, dat hier te
veel met de roode vlag werd ge
zwaaid, waardoor noodeloos on
rust wordt verwekt.
Dc heer Schouten (A.R.) blook
allerminst door den min.pres- tot
andere gedachten gebracht. Hij
handhaafde zijn standpunt, dat
het Koninkrijk wordt vermoord
cn dat do comrnissic-goneraal bui
ten haar boekje is gegaan. De
overeenkomst zal hier in het
openbaar worden besproken.
„Ga niet voort," riep de
spreker de regeering toe,
„want gij onderwerpt U aan
een revolutie in haar princi*
pieelste betcckenis.''
Waarom, vroeg do heer Vonk
(P. v. d. A.), treedt de regeering
niot onmiddellijk in overleg met
do Kamer inzako do voorgenomen
overeenkomst?
Do heer Rommo (K.V.P.j wilde
zich over nationalisatie der mij
nen thans niot uitlaten; bijwacht
hot rapport dor in te stollen com
missie af. Een openbaar debat "nu
over do Inoncsiecho kwestie zou
iilot in hot belang vnn de zaak
zijn. Hon ziet de regeering thans
precies de positie dor Rijksconfe-
renlie?
Dc positie van de Kroon in de
voorgestelde Ncdorlandsch-Indo-
nesischo Unie achtte spreker niet
doorslaggevend voor oen oordeel.
Intusschon stond hij met zoor
groote. reserve tegenover do over
eenkomst te Cheribon cn behield
zich volledlgn vrijheid van heoor-
deeling voor. De grondgedachte
vnn do Koninklijke rede van 1042
zou spreker blijven vasthouden.
CBVO zal Duitsche
renten betalen
Tengevolge van c]c stagnatie in
hot betalingsverkeer niet Duitsch
land is aan Nederlanders, die vroe
ger iu Duitschland werkzaam zijn
geweest én aan wie, op grond van
de Duitsche sociale verzekeringswet-
ton. een rente was toegekend, sinds
de capitulatie die rente niet meer
uitbetaald Deze rentetrekkers kun
nen mc| Ingang van 1 December in
aanmerking kouion voor een uitkee.
ring door het Centraal Bureau Ver
zorging Oorlogsslachtoffers (CBVÓ).
Wie weet iets van
H. A. Seyffardt
Het hoofd van dc P R.A, te 's-Gra-
venhage verzoekt ieder, die inlichtin
gen kan verstrekken omtrent de
handelingen cn gedragingen geduren
de den bezettingstijd von H. A. Seyf
fardt. geboren te Teteringen (N, Br.)
8 December 1903, zich te melden aan
zijn bureau, Lango Voorbout 13.