DAGBLAD VOOR AMERSFOORT DUITSCHLAND: eenheid of decentralisatie? Veto-vergcdering der „Vijf' uitgesteld Dakota gevonden in Zwitserland Kunstzijden kleeding voldoende in 1947 Mr. J. J. Schokking geeft antwoord op onze enquête Verhoogd ambtenaarssalaris wordt deze maand betaald Dit zijn de vragen Ook Duitschland niet op New-Yorksche agenda? Katoen- en wolpositie blijft zorgelijk A Lewis voor gerecht gedaagd Wie zal ir. Ringers opvolgen? Parade van de week Gironummer 510330 Bank: R'damsche Bank Postbus 9 Abonnementsprijs: 031 per week of 4.— per kwartaal Losse nummers 10 CL UITGAVE VAN DE STICHTING HETPAROOL Zaterdag 23 November 1946 Nr. 502 6e Jaarg. Red. en Adm.: Snouckaertlaan 7, Amersfoort Telef. redactie 4291 Telef. administratie 6235 Directeur-Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDER DE kwestie van Duitsclilands toekomst is het meest cen trale vraagstuk van de Europeesche vredesverdragen, die in de maak zijn. Ook voor ons land is dit een brandend actueel probleem. Niet alleen vanwege de verlangens, die onze regee ring aan de Oroote Vier heeft bekend gemaakt, maar vanwege het niet te loochenen feit, dat onze toekomst onverbrekelijk Verbonden is met alles wat er in Europa, en zeker niet in de laatste plaats in Duitschland gebeurt. Daarom moet ons volk zich rekenschap willen en kunnen geven van het standpunt, dat het tegenover dit alles beheerschende vraagstuk moet innemen. Maar voordat onze lezers dit standpunt kunnen bepalen is voorlichting noodig. Wij hebben daarom gemeend goed te doen om aan een aantal vooraanstaande figuren uit het poli tieke, economische en cultureelc leven van ons land een zestal vragen voor te leggen, die betrekking hebben op verschillende aspecten aan' dit probleem, in de verwachting dat hun ant woorden er toe kunnen bijdragen om het inzicht van onze le zers te verhelderen. Deze zes vragen vindt de lezer in dit blad afgedrukt, de antwoorden, die wij ontvingen, zullen wij in den loop van de volgende weken publiceeren. Een woord van har telijke dank aan allen, die, ondanks hun drukke werkzaamhe den, den lijd en de' moeite hebben willen om ons en onze lezers in dezen ter wille te zijn, mag hier zeker op zijn plaats heeten. Vandaag geven wij dc antwoorden van mr. j. J. Schokking, secretaris-generaal van het Ncderlandsch Genootschap voor Internationale Zaken, te Den Haag. De gecentraliseerde Duif- sche eenheidsstaat heeft slechts voor betrekkelijk korten tijd de internationale voor. vaarden gevonden, uaar on der hij bestaanbaar was. Deze voorwaarden zijn thans ver. vallen. Hier staat tegenover: a) de Duitsche eenheid heeft ..volks"- (niet ..na tie"-) vormend gewerkt. Hieraan kan men niet straf feloos voorbijgaan: b) economische splitsing van het Duitsche gebied in alsdan natuurlijkerwijs naar zoo groot mogelnke zelfgenoegzaamheid stre vende zelfstandige eenheden ware funest en 'n volstrekt beletsel voor een wederop; bloei van het Europeesche continent. Gevolgtrekking is niet: dus federatie. Echter de ontwikkeling van een ge varieerd svsteem beoogende: 1. ..full emplovment" tc verzekeren aan de gebieden van het voormalige Duitsch land èn tegelnk aan het heele Europeesche vaste land binnen het kader van een zoo beweeglijk mogelij ke wereldeconomie; 2. in Duitschland: ver gaande administratieve de centralisatie en locale auto nomie: 3- blijvende doch niet- bureaucratische en onop vallende controle op het economisch handelen in Duitschland; 4. organen en middelen in stand te houden, resp te scheppen, met behulp waar van het niet-nationalisti- sche. naar bevrijding van zichzelf zoekende Duitsche geestesleven zich in eigen verband, op eigen grondsla gen als geheel kan ont plooien. Bii dit alles valt te be denken. dat punt van uit gang niet meer is de een heid van het vroegere Duit sche riik. doch die indeeling in zone's, ten gevolge waar van elke zone onderdeel is geworden van de door iede re voor een zone aanspra kelijke mogendheid in zich zelf gevormde economische en cultureelc eenheid. 2 De gevolgen van de verwe. zenlt/kinq van door Nederland voorgestelde grenscorrecties hangen geheel af van de alge- meene besluiten, welke ten aanzien van liet Duitsche ge bied zullen worden genomen. Zoolang daarvan niets vaststaat, is het niet moge lijk voor- en nadeel en be hoorlijk tegen elkander af te wegen. Onder voorwaarden 3 fiat Nederland aan de be. zetting van Duitschland niet deelneemt, heeft kwade en goede kanten. Deelneming er aan dient te geschieden, als a) gezien het verloop van zaken in Indonesië onze volkskracht en ons finan cieel vermogen toereikend mogen worden geoordeeld: b) ons geen al te beper kende voorwaarden worden opgelegd: c) de bereidheid en de mogelijkheid aanwezig zijn in Duitschland te investee- ren; d) het uitzicht bestaat, dat Nederland tezamen met België iets wezenlijks tc zeggen krijgt In alle andere gevallen is niet-deelncming te verkie zen. al was het slechts, om dat Nederland zoo doende niet meedraagt in het odium der bezetting. 4 De des.industrlalisatie van Duitschland die ook bij radi cale wJjziqinq van Potsdam gevoelige mate zal plaats grtj-' pen en de voortgezette indus. trialisatie van Nederland, ver. oorzaken, dat hetgeen vroeger als normaal economisch ver keer was te beschouwen, zulks in de toekomst niet meer zal zijn. Als straks de douane, unie met België economische werkelijkheid zal zijn gewor. den. verandert het beeld nog verder. Gewenscht is een inten sief economisch verkeer on nieuwen grondslag volgens nieuwe richtsnoeren, zii het in aansluiting aan die ele menten van de geografische structuur, die onvèrander- ïnk zijn t.w. het verloop van den Rijn en de vind plaatsen van steenkool. Persoonlijke vrijheid 5 6 Jt^rpovoeding" is 'n mis- leidend begrip. Tegenover werkelijkheden des levens die worden weergegeven doc.r de woorden ,qemeensrhop politieke macht", „economi sche macht", moet de Duitsche enkeling een houding van in nerlijke, persoonlijke vrijhei Vinden, die in elk geval het thans levende geslacht nooit heelt gëkend. Psychologisch is dat op den zeer langen duur moge lijk. mits de politieke ont wikkeling zulk een veran dering van houding prik kelt en zinvol maakt. Op het oogenhlik ont breekt dit: van eenige vor dering der heropvoeding kan niet worden gesproken. Zonder het weder opne men van de cultureele be trekkingen is het doel. dat men zich bii de pogingen tot heropvoeding stelt, niet bereikbaar. Nederland heeft inzonderheid wat dit be treft een uitzonderliike taak en uitzonderlijke kansen. Aan het veryullen van de taak en het waarnemen der kansen in haar vollen om vang is Nederland, psycho logisch gesproken, nog niet toe. doch zorgvuldig over wogen pogingen tot het leg gen \an geestelijke contrac ten ziin uiterst gewenscht en op beperkte schaal ook mogelijk. Mr. J. J. SCHOKKING. die wij aan een aantal ter take kundigen hebben voorgelegd 1. Geeft U voor de toekomstige staatsvorm van Duitschland aan een gecentraliseerde eenheids staat of aan een meer of minder los federatief verband van staten de voorkeur? 2. Bent U van meening, dat de voordeelen van de grenscorrec ties groot genoeg zijn om op te wegen tegen het nadeel van een eventueele storing in de toekom stige verhouding tot Duitsch land? 3. Moet Nederland deelnemen aan de bezetting van Duitschland? 4. Is het voor ons land gewenscht en mogelijk om de economische betrekkingen met Duitschland zoo spoedig als maar eenigszins kan op een normale basis te bren gen? Welke wegen moeten en kunnen daartoe naar Uw mee ning ingeslagen worden? 5. Is nu het oogenhlik al gekomen om de cultureele betrekkingen met Duitschland te hervatten of moet de heropvoeding van het Duitsche volk eerst een eind- weegs gevoederd zijn? 6 Acht U die heropvoeding in een democratischen zin mogelijk en vruchtdragend, gezien de menta liteit van het Duitsche volk en welke wegen moeten daarbij, naar Uw meening worden inge slagen? HHHHB De in Mei *40 verwoeste kerk van Scherpenzeel is weer grootencleels hersteld en zal waarschijnlijk nog voor het einde van het jaar in ge bruik worden genomenDc toren is nog niet weer opgebouwd en de klokken zullen nog niet geplaatst kunnen worden, maar het interieur komt in korten tijd gereed. (P.) Serviesgoed voor gehuwden liet CDK deelt mede, dat thans ook zij, die tusschen 1 September 1944 en 18 Februari 1946 zijn gehuwd en zich zelfstandig hebben geves. tigd, een aanvrage om serviesgoed kunnen indienen, voozoover zij dit nog niet hebben ontvangen. P)E vergadering van de Oroote Vijf, die gisteren zou worden gehouden, ter bespreking der Veto-kwestie, is voor onbe- paalden tijd uitgesteld. Een reden hiervoor is niet opgegeven. De leden van de Britsche dele gatie. die te Washington bespre kingen voeren over Duitschland en naar New York waren gegaan ter bijwoning der vergadering van den Raad van Ministers Tan Bui- tenlandsche Zaken betreffende dat zelfde onderwerp, ziin naar Washington teruggekeerd. Dit wordt als een aanwijzing be schouwd. dat de kwestie Duitsch land niet te New York ter tafel zal komen voor de kwestie Italië is {\fgedaan. In de vergadering van de poli tieke commissie der U.N.O. steun de mevr. Vidjaia Laksjmi Pandit (Voor-Indië) de Russische motie voor een telling van de geallieer de troepen in vreemde gebieden. Over het gebruik van Britsch- Indische troepen in Indonesië zeide zij: In Indonesië werden zii gebruikt voor de onschadelijke en noodige taak om geinterneenle geallieerde.burgers te beschermen en te cvarueeren. maar het volk van Voor-Indië betreurde het ge bruik van deze troepen om druk uit te oefenen op de Indonesiërs, die in een strijd om hun vrijheid waren gewikkeld. Molotof. die de Sowiet-deleg3tie leidde Wisjinskv fungeerde' als president van de'commissie bracht de kwestie der Britsche troepen in Griekenland weder ter tafel. Ook kleine landen Molotof zeide. dat de kleine landen eveneens opgaven zou-, den moeten doen van de troe pen. die zii op de heen hebben, indien dc Sowjet-Motie zou wor den aanvaard. Wat de telling van de troepen in de vijandelij ke landen betreft, zeide Molotof?- „Indien de Vereenigde Staten het juist en verstandig achten inlichtingen over deze troepen bii de opgaven in te sluiten, zul len wij ons bereid verklaren deze voorstellen aan te nemen". f) E jn wanhopigen toestand verkeerende bemanning en passa- giers van de verongelukte Amerikaansche Dakota zijn ein delijk gevonden. Amerikaansche en Zwitsersche vliegtuigen ont dekten het wrak op de oostelijke helling van de Wetterhorn, op een hoogte van 3.000 meter, 9 kilometer ten oosten van ürindelwald, in de centrale Zwitsersche Alpen. Levensmiddelen, kleeding en medicijnen zijn uitgeworpen. De plaats van het wrak is zoo ver verwijderd van waar men op grond van de radiopeilingen had aangenomen dat het toestel was neergekomen, dat geen van de Amerikaansche. Britsche. Fran- sche. Italiannsche en Zwitsersche reddingsbrigades die overal in de Alpen de hergen waren ingetrok ken, in de omgeving van het wrak hebben gezocht. Ook dc vele vliegtuigen die in den sneeuwstorm boven het aan gewezen gebied vlogen tot hun benzinevoorraad vrijwel was uit geput, hadden hierdoor geen succes. Een reddingsploeg van zes tot acht berggidsen, vergezeld van een arts, is thans uit Meisinger ver* trokken. Men verwachtte dat zij vanmorgen bij het wrak zouden aankomen. Met een Amerikaan* schen militairen trein zal vandaag nog een reddingsploeg van 150 man te Interlaken arrivecren. die met speciaal voor zeer moeilijk terrein geschikte jeeps is uitge rust. Een piloot van de R-A.F., luite nant Thomas Frewin. heeft mede gedeeld, dat hij vandaag een po ging zal wagen met een zweef vliegtuig op de Wetlerhorn te landen. Hij heeft het besluit genomen ondanks de waarschuwingen vnn Amerikaansche autoriteiten. ..Wij zullen landen zoo zeide Fervvin, „maar ik kan piet zeggen of we onbeschadigd zullen neerkomen." Tot slot zeide Molotof.. dat de Russische motie geen tegenstand ondervindt, maar „ik zie pogin gen. die gedaan worden om een oplossing van het probleem te vermijden". Sehermerhorn op weg Uitgeleide gedaan door dr. Van Mook, zijn prof. Sehermerhorn en De Boer hedenochtend per skymaster naar Nederland vertrokken. HET verhoogde salaris van de ambtenaren zal over de maan den October, November en December nog in deze maand worden uitbetaald. Dit als gevolg van de overbruggingsregeling, die, in afwachting van de definitieve regeling van de verhooging, is getroffen. Deze verheugende mededeeling deed minister Beel gisteren in de Tweede Kamer. De toeslag voor gepensionneerden over 1946 zal vermoedelijk niet eerder dan in Februari 1947 kunnen worden uitgekeerd. De heer Scheps (PvdA) die het betoog van mevr. v. d. Muvzen- berg (.CPN) tegen schrielheid in deze matprie ondersteunde, zag hier meer een taak voor het mi nisterie van Sociale Zaken dan \oor dat van Binnenlandsche Za ken. Minister Beel vond de hulp aan oorlogsslachtoffers, in het bijzon der die aan nagelaten betrekkin gen van ex-politieke gevangenen nog niet zoo slecht, doch hij bleek bereid om de uitstekende Belgi sche regeling nader te bekijken. Naar de meening van diverse Kamerleden is He politie te veel gecentraliseerd. De vraag kwam aan de orde. of de politie onder ...Instilie" dan wel onder ..Binnqn- landsche Zaken" moest ressortee- ren. Uit de discussie bleek wel. dat het tusschen beide departe menten niet hoolcmanl botert- De ambtenaren hebben meer op het belang van hun departement ge let dan op het algemeen belang Intusschen is te verwachten, dat een groot aantal gemeenten weer eigen politie zal krijgen, terwijl een weg zal worden ge zocht om den burgemeesters zeggenschap te geven over de in hun gemeenten gestationneerde rijkspolitie. Aan de rede van minister Beel ontleenen wij nog het volgende: Grootere invloed van de gemeen ten op de erkzaamheden van den wederopbouw is te verwach ten. Herstel van gemeentelijke zelfstandigheid is noodzakelijk, doch het toezicht op de noodlij dende gemeenten moet worden gehandhaafd. Voor annexaties van gemeenten voelt de minister niet veel; toch worden de tijdens de hezetting tot stand gekomen an nexaties gehandhaafd. De begrafe niswet wordt niet veranderd. Minister Mansholt. wiens be grooting nog niet geheel was afgehandeld, heeft hii het begin der zitting een échec geleden. Met 39 tégen 34 stpmmen werd fï.L eert C.H.-amendement nange nomen, om d hegrooting voor 1946 met'eert Bedrag van f 2100 te verminderen. Dit bedrag was uitgetrokken voor de overplaat sing van de zuivelscbool van Bols ward naar Leeuwarden. DE hoeveelheid katoen en wol voor kleeding zal in het ko mende jaar nog niet aan de vraag beantwoorden, de positie van kunstzijden kleeding zal eind 1947 echter gunstiger zijn, aldus de heer P. Fentener van Vlissingen, directeur van de N.V. van Vlissingens katoenfabrieken te Helmond. „Dit beteekent", zoo vertelde hij een redacteur van het A.N.P., „dat kunstzijden da- messtoffen, voering, tricotage en lingerie naar alle waarschijn lijkheid in zoodanige hoeveelheden verkrijgbaar zullen zijn, dat men voor het allergrootste deel in zijn behoeften op dit ge bied zal kunnen voorzien. Helaas beteekent het nog niet. dat het kleedingprohleem in her binnen land hiermee zal zijn opgelost im mers katoenen en wollen stoffpn kunnen door onze industrie nog niet in voldoende mate worden afgele verd. Aan voorspellingen op dit g- bied wilde de lieer Fentener van Vlissingen zich niet wagen De vervaardiging van wollen -stof fen hangt eveneens ten nauwste sa men mor her teV»rt nan spin capam '.(it in Neder m.d Ten behoeve an de deviezennositie van ons land :s het bovendien noodzakelijk, dar een gedeelte der wol-fabrikaten, als stoffen en dekens, wordt geëxpor teerd. Zelf« indien in Nederland spin machines worden bijgeplaatst, zou de situatie nier ineens ver beteren, aangezien men dan. nog meer dan thans, met tekort aan arbeidskrachten te l&mpen zou krijgen. Zeer groots moeilijkheden onder, vindt de Nederlandsohe textiel-in- dustrie door gebrek .aan chemicaliën en kleurstoffen. De textielindustrie worstelt ook met een groot tekort aan soda. al dus de heer Fentener van Vlissin gen. Amerikaansche autoriteiten hebben echter meegedeeld dat de landing met eerfJ zweefvliegtuig alleen als laatste redmiddel mag worden uitgevoerd. og in leven De laatste berichten van het vliegveld Orlv zeggen, dat ach: van de elf slachtoffers ge/ion zijn. terwijl zij zich in de nabijheid van het wrak bewogen- Er woedt daar thans een hevige storm. Volgens onbevestigde berichten uit Fran- sche bron is in het gebied van de Mont Blanc het wrak van een tweede vliegtuig gevonden, moge lijk dat van een sinds zes weken vermist Amerikaansch legervlieg tuig. Wat de kunstzijde betreft kon hii een meer optimistisch geluid lnrcn hooren In 1947 zal 60 pro cent niefr kunstzijde, dan in 1939 ter beschikking van de Nerlerlandsche textielindustrie worden gesteld. Ten aanzien \;nn het foennsst-.n van diverse soo-'tcn kunstharsen (plastics) zeide dc heer van Vlissin gen dat men deze stoffen nog maar in bescheiden mate gebruikt. Re- paalde soorten worden verwerkt om geweven goederen een grootere ma. te van kreukvrijheid te geven, om waterdicht te maken Amerikaansche films „gerantsoeneerd" Het ANP vcneemt van gewoon- liik welingelichte zlide dat er van regeeringswege plannen bestaan om de bepalingen inzake huur en ver huur van films zoo aan te vullen, lat bet niet mogelijk zal zijn in eeni? theater uitsluitend films van onder nemingen uit een bepaald 'and te vertonnen. Het ligt in de hedoeling. dat per dertien speelweken maxi maal zeven weken Amerikaansche films gedraaid kunnen worden. De overige weken blijven dan in e'k geval beschikbaar voor Europeesche films. Om den ..koppel-verkoop" van films tegen te gaan. wil men voort? bepalen, dat het boeken voor meer dan één hoofdfilm tegelijk voortaan uitgesloten zal zijn. (Vóór len oorlog hadden de Ame rikaansche film-maatschappijen zich door rigoureuze hepalingen in hun contracten practjsch een monopolie on de Eii'opeesche markt verwor ven Het filmconflict, dat eenige maanden geleden i? geëindigd, en waarin de Vederlandsehe regeering het streven steunde van Jen Bioscoopbond. *\as een belangrijke poging om de onafhankelijkheid van de bioscoopexploitanten te verzeke ren De door dit conflict verkregen resultaten schijnen thans dus wette- lijk te worden bekrachtigd. Red.). John Lewis heeft bevel gekregen Maandag voor het federale districts, gerechtshof te verschijnen om zich te verantwoorden voor 't feit dat. zii geen gevolg heeft gegeven aan het bevel het contract met dc regeering na te komen. Hoewel Lewis (1e bijzonderheden van zijn eischen geheim houdt, wordt in verantwoordelijke kringen tc Washington medegedeeld, (lat hij een verhooging der loonen van w.jf- titr procent wcnscht. Indien dit of iets dergelijks zou worden toege staan zou een nieuwe verhooging der loonei) in allo takken van de Amerikaansche industrie het gcv.oig ziin. waardoor do waarde vftn de leening aan Engeland en van het bezit in dollars van andere landen nog sterker wordt verminderd, al dus waarnemers. Een verhooging der prijzen zou tevens te verwachten zijn wegens Je binnenlandsche tekor ten, die zullen ontstaan door do be perking van het treinverkeer. De staking zou. zoo vreest men. een werkelijke hongersnood voor vele landen in de eerste helft van het volgend jaar kunnen veroorzaken Twee mijnwerkers zijn volgens den waarnemenden sheriff te Welch doodgeschoten toen zij den voorman van een kleine mlin van een lorrie dreigden te zullen verwijderen. De voorman v^rd in verzekerde bewa. ring gesteld. Een parlementaire medewerker van het A.N.P. schrijft: ln sommige parlementaire krin gen blijkt het heengaan van mi nister Ringers niet op alle punten duidelijk te zijn. Men spreekt in parlementaire kringen de hoop uit, dat de regee ring in het parlement, volledige opening van zaken zal geven. De gelegenheid daartoe zou zich h.v. kunnen voordoen bij de behande ling van het Indonesische vraag stuk. die toch zeer binnenkort moet plaats hebben. Intusschen staat de minister president nu voor de moeilijkheid, een opvolger te vinden. ir. Kraagvanger? Ir. Kraayvanger tc Rotterdam, wiens uaam reeds hier en daar genoemd werd. wordt in parle mentaire kringen inderdaad als een ernstig candidaat beschouwd. Maar men realiseere zich. dat be noeming van een Roomsch-Katho- liek verstoring yan liet politiek evenwicht in hel kabinet mede brengt. Een oplossing zou daarin kun nen worden gevonden, dat de Partij van den Arbeid er ook een zetel bij zou krijgen, b.v. door splitsing van Wederop bouw dus met een afzonderlijk departement van Waterstaat daarnaast. Doch dan zouden wij staan voor een uitbreiding vnn het aantal mi nisters, terwijl bekend is, dat de minister-president dit, zoo moge lijk wi| voorkomen Hervorming van ons taalonderwijs Minister dr. Gielen, die momen teel als voorzitter van de Nedcrland- sche delegatie by de Unesco in Pa- rys is, heeft in een interview aan het Fransche persbureau AFP o.m. verklaard, dat het onderwijs in de Fransche taal in de Nederlandsche scholen altijd een belangrijke plaats zal blijven innemen. Ook moet. volgens dr. Gielen, het onderwijs in de Nederland sche taal volgens de Fransche methode worden hervormd. In 1947 hoopt hy weer naar Parijs te gaan om een speciale studie te maken van deze methode, die hij zoowel stilistisch als philo- logisch volmaakt acht. Hij bleek zeer tevreden over het cultureele accoord tusschen Neder land en Frankrijk, dat docenten in de Fransche taal de mogelijkheid zal schenken zich op de hoogte te stellen van de Fransche lesmetho den. Eén dag staat van beleg in Stockholm \7ANDAAG js Stockholm in staat van beleg. De politie heeft dui zenden vrijwilligers gerecruteerd om een dinamietmaniak te vangen die reeds zeven achtereenvolgende Za-* terdagavonden gebouwen in het cen trum van Stockholm heeft opgebla zen. Politic-autoriteiten hebben ver klaard binnen drie minuten na eer. ontploffing in welke wijk van de stad ook d? geheele omgeving af te kun nen zetten. ^Dr Hermann Fröhlich. lid van een Ween-chè denazificatie-commissie is ontslagen omdat hij li^ was- geweest van de Nazi-partij. r~Y\T in do Vereenigde Staten vierhonderdduizend mijnwer kers in staking zijn gegaan, is geen zaak, die ons koud kan hitcn omdat Amerika „zoo ver weg" is. In dezen tijd is geen enkel land meer ver weg, en zeker Amerika niet, dat zijn economische vertak kingen overal in de wereld heeft, ook in ons land. Als do mijnwer kers in Amerika staken, beteekent dat een sterke inkrimping van het goederenvervoer, daar dc meeste Amerikaansche locomotieven met bruinkool worden gestookt. Ilct beteekent ook een sterken achter- uilgang der productiviteit in de staal- en andere industrieën. En dat in een tijd, dat de geheele we reld een schreeuwende behoefte aan de producten dezer indus trieën hcefl De terugslag van de staking in Amerika zal zeer zeker ook in ons land voelbaar zijn. Na Roosevelt is dc door de de mocraten geleido regeering der Vereenigde Stalen weer sterker in kapitalistische richting gaan sturen en de recente verkiezings overwinning der Republikeinen heeft nog eens onderstreept, dat Amerika na de meer planmatige economische politiek van de oor logsjaren tot het ongebreidelde kapitalisme terug keert. Naar hui ten verscherpt dit de tegenstellin gen tot de tweede grootc wcrcld- mogendheid Rusland en naar bin nen roept het nieuwe tegenstel lingen op tusschen werkgevers cif werknemers. IIoc feller liet kapi talisme zich uit, hoe feller de klassenstrijd oplaait. Roosevells regeering trachtte liet loon- en prijspeil in de hand tc houden, maar onder den meer conservatieven en ook veel min der krachtigcn Truman werd de prijscontrole los gelaten. Dc prij zen gingen omhoog en logischer Wijze gaan nu de arbeiders hoo- gere loonen eischen. Het vrije spel der maatschappelijke krachten is weer begonnen en dc Amerikaan sche mijnwerkers hebben een fi nancieel zoo sterke organisatie, dat zij niet meer als stukken in dit spel behoeven dienst te doen, maar zelf ook een aardig partijtje kunnen gaan mee spelen. De be volking in zijn geheel is de dupe en in dit geval zal vrijwel de ge heele wereld de lasten dragon* (Er komt nog bij. dat als de mijn- werkersloonen verhoogd worden ook een strijd om de loonen in andere bedrijven kan worden ver wacht). Overigens dateert <lc strijd tus schen mijnwerkers en mijnexploi tanten niet van vandaag of giste ren. Al in de lente van dit japr hebben de mijnwerkers 3wee» maanden gestaakt. Dc regeering kwam toen tot een overeenkomst met den vakhond en toen de par ticuliere mijnexploitanten weiger den het contract tc aanvaarden, heeft de regeering de exploitatie zelf ter hand genomen. Nu heeft Lewis, de ongekroonde koning der mijnwerkers, nieuwe eischen. gesteld. De regeering weigert deze eischen in te willigen en Truman heeft besloten den strijd- met Le wis tot het bittere einde uit te vechten. Dat het einde, ongeacht den uitslag, inderdaad hitter zal zijn, staat wel vast. Indien het al niet bitter is voor een der betrok ken partijen, dan zal het dat toch zeker zijn voor de vele millioenen op de wereld, die door dit uit het kapitalistische stelsel voort vloeiende conflict ernstig gedu peerd zullen worden. T N de geheele wereld spitsen de tegenstellingen tusschen kapi talisme cn anti-kapitalisme zich weer toe. Amerika kiest voor het kapitalisme. Frankrijk gaat meer en meer naar het andere uiterste, het communisme, overhellen. En geland vaart een tusschen-koers, maar dat de Britten nog worste len met het probleem is uit de re cente „rebellie" in de Labour- partij weer gebleken. Waarheen zal dc wereld gaan? Dat deze vraag niet alleen het alternatief armoede of welvaart maar op den duur ook dat van oorlog of vrede oproept, maakt haar des tc klem mender enbeklemmender. Margarine is harder dan voorheen De onregelmatige aanvoer van grondstoffen voor de margarinebe- reiding heeft tot gevolg, aldus deelt men ons van bevoegde zijde mede, dat het percentage vloeibare olie, dat als grondstof bij de margarine- fabricage wordt gebruikt, thans la" ger is dan gebruikelijk. De margarine is daarom min der zacht, hetgeen evenwel den smaak en den bakaard niet he in vloedt. maar waardoor de margarine minder goed smeer baar is. Zoodra de voorraden dit toe laten. zal het percentage vloei bare olie weer worden ver hoogd. De minder goede smaak kan wor den verklaard door het feit. dat in de margarine tot voor kort een naar verhouding hoog percentage reuzel moest worden verworkt. Tijdelijk opklarend Weersverwachting, medeegdeeld (i door het K.N.M.I. te De Bilt Na een tijdelijke opklaring weer j rocnemende bewolking, met plaat- H elijk regen en naar Zuid draaien- Pc en toenemende wind. Weinig 4 verandering van temperatuur. 23 Nov.: Zon op 8.11, onder 16.401 ij maan op 7.46. onder 16.39. - - iiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1946 | | pagina 1