Bert Brüne, bekend „illegaal werker",
bleek een SB-spion
1
Ook de dieren spelen
verstoppertje
U bent geen nummer voor
de vestiaire-juffrouw
Radar in dienst van"
Radio-programma
sleciithoorenden
BERUCHTE VERRAADZAKEN
THANS OPGEHELDERD
j-^ent U een nummer voor de ves-
tiaire-juffrouw? Nr. 169 stalles
of nr. 32 balcon? Een bundel japsen,
sjaals en hoeden? Een dubbeltje en
een beetje spijt over de ongewone
gleuf in Uw hoed?
Engeland maakt i
fietsen genoeg j
Van toeter tot 3-lamp
versterker
Tïloohd
onder getuige
Gezouten haring
geblokkeerd
Zuinigheid geboden
Gehaakte babycape
2
Woensdag 11 December 1946
P 13 Juni 1944 werd de aan den N.Z. Voorburgwal 74 te
Amsterdam gevestigde valsche persoonsbewijzencentrale
door den S.D. opgerold en 28 illegale werkers, vv.o. zeven vrou
wen, uit alle deelen van het land, werden ingerekend. Op een
enkele na werden allen naar concentratiekampen doorgezonden.
De vrouwen keerden levend terug, van de mannen heeft slechts
één er het leven afgebracht.
Hoe kwam het dat voor de zoo-
veelste maal in de geschiedenis
van de verzetsbeweging de S.D.
vasten voet wist te krijgen in de
illegale organisaties? Ook thans
was de befaamde Duitsche metho
de om illegale groepen stuk te
maken, de z.g.n. penetratie-
methode, weer eens met succes
bekroond.
Was het voor „vaklui" soms
duidelijk hoe stumperig de S.D.
te werk ging, door onkunde met
politioneel werk (één van de
voornaamste redenen waarom
men de verdachten door mishan
deling trachtte te intimideeren)
anderzijds stond men af en toe
verbaasd over wat de S.D. soms
wist.
Het kon dan ook niet an
ders of verraders moesten in
deze gevallen hun luguber
werk hebben verricht! Ook in
de kwestie van de valsche
pcrsoonsbewijzencentrale is
dit gebleken de oorzaak te
zijn van de nederlaag der il
legaliteit.
Het is do verdienste van de
Almclosche P.R.A. doze en vele
duistere affaires uit den bezet
tingstijd, die evenzoo yele malen
schrik en verwarring in de ver
zetsbeweging brachten, tot klaar
heid te hebben gebracht.
P.R.A. slaat toe
~D EEDS geruimon tijd had de
Almclosche P.R.A. het niet be
grepen op één der leden van de
voormalige illegaliteit, die wel is
waar in den lande als één der lei
ders werd aangemerkt, maar
wiens handel en wandel toch
niet in alle opzichten door insi
ders met vertrouwen werd be
schouwd Omdat men vermoedde
dat deze man ook met, tot nu toe
duistere Almclosche zaken iets
uitstaande had, werd hij naar
Almelo ontboden.
i Goed werk van
de PRA
LJET is de Almclosche PRA
g,elukt klaarheid te brengen
in enkele geruchtmakende ver.
raadzakeno.a. het oprollen
van de Amsterdamsche valsche
l persoonsbewijzen-cenlraleliet
meest sensationcele van deze
onthulling is dat een bekende
illegale werker, Hert, Brüne, bij.
geslaan door zijn koerierster
Puck Klostermannin dienst
van den S.D. btce/c te staan.
„Bert" en „Puck" zijn gearres-
tcerd en na een verhoorwaar-
bij hun overstelpend bewijsmate.
riaal werd getoond, hebben bel-
den bekend het laaghartig vcr-
raad op hun geweten te hebben-
Deze man. in wiens leven
hei eetal 13 wel een eigen
aardige rol speelde, immers
hii had onder 13 verschillen
de namen geopereerd, werd
"op 13 Juli van rti' iaar tijdens
de feestweck van Herrijzend
Twente te Almelo door de
P.R.A. in hechtenis genomen,
verdacht van de hand te
hebben gehad in het oprollen
van de Amsterdamsche pcr-
soonsbe wi j seen tra 1 o op 13
Tiini 1944. en in nog vele an
dere zaken.
Het was voor de P.R V aanvan
kelijk zeer moeilijk vat op dezen
..knaap" te krijgen. Want Bert
Brüne, Engelbertus Bernardns
Brüne, zooals de man heet. bleek
de geslepenheid zelve te zijn.
Maar hij zoowel als zijn koerier-
sier en medepliehlige Gecrtrude
Antoinette* Maria Klostermann
werden zoolang aan den tand ge
voeld en de Almclosche politieke
recherche heeft zich met zooveel
élan op deze zaak geworpen (vaak
bleven de heide rechercheurs, door
commissaris J. Heidema met het
onderzoek belast, wrken van huis
om het bewijsmateriaal hijéén te
brengen) dat het net om Brüne
steeds nauwer kon worden toege
haald.
En hoewel het onderzoek
nog lang niet beëindigd is in
alle zaken waarin men ver
moed dat dit „edele" tweetal
betrokken is, twee zaken zijn
in ieder geval „rond". In een
persconferentie hebben com
missaris Heidema en zijn re
chercheurs merledeelingen
verstrekt over vcrraadsprac-
tijken welke waarschijnlijk
hun weerga in den bezettings
tijd niet hebben gehad.
Voorgesch ieden is
BERT Brüne, op 2S November
1901 te Amsterdam geboren,
had al vrij spoedig ua do bezet
ting een voorname plaats in de
verzetsbeweging ingenomen. Hij
heeft aan vele gevaarlijke opera
ties deelgenomen. Deze man, die
geniaal was in zijn werkmethode
(hij wist ziclï meesterlijk te ver
mommen en met een pruik er
enkele eenvoudige middelen vvon-
deren te doen) opereerde in de
verzetsbeweging onder dertien
verschillende namen o.a. ten Cate
Visser, v. d. Berg, de Pruik en
West ra.
Dit bleek later een moeilijkheid
te zijn voor het vaststelt», n van
's mans schuld. Immers diverse
illegale groepen en werkers ken
den hem weer onder een anderen
naam. Velen uit de illegaliteit
konden dan ook niet aan zijn
schuld geloovcn en de beroering
in. dezen kring, eerst om de tegen
slagen waarvan bij thans de oor
zaak blijkt te zijn, later om zijn
gevangenneming door den S.D.
en ook thans nog nu hij is ingere
kend. zal ongetwijfeld luwen nu
de Almeiosche PRA. do bewij
zen heeft kunnen bijéénbrengen
waaruit onomstootelijk vast is
komen te staan dat Bert Brüne
fout was.
Nog zijn 's mans praktijken
niet geheel „uitgepeld" en de
recherche zal niet eerder rusten
of ook in andere zaken is klaar
heid gebracht, niet slechts omdat
het recht zijn loop moet hebben,
doch wellicht dat door het voort
gezet onderzoek nog andere men-,
schcn „uitrollen". Maar bovendien
hebben nabestaanden van de vele
slachtoffers van Brüne er rOcht
op te weten wie de oorzaak is
dat hun dierbaren den dood von
den voor het vuurpeloton.
Mevrouw Klostermanns
schuld is zeker niet zoo groot,
omdat zij aanvankelijk meen
de, dat Brüne. die immers een
voorname rol speelde in dc
illegaliteit, slechts het lands
belang diende.
Johnny de Droog
DERT Brüne en Puck Klostcr-
mann woonden in Amster
dam op kamers met twee andere
illegale werkers, die echter vol
komen betrouwbaar bleken en
geen vermoeden hadden van de
judasi'ollen die Bert en Puck
speelden. Bert was in 1942 gepakt
in verband met het eerste O.D.-
proccs. In de gevangenis merkte
hij dat Johnny de Droog, met wien
hij bad samengewerkt, „fout"
was. Bert bleek een hazenhart te
BF.RT BRiiNE, de man die als ille
gale werker begon doch in de latere
jaren van den oorlog één dér
actiefste en gevaarlijkste S.D-splon-
nen was..
hebben, hij sloeg door en beweer
de voor den S.D. te werken.
Inderdaad had hij reeds eerder
enkele cominunisten aan den S.D.
in handen gespeeld. Ilij werd losge
laten en deed het bij zijn vrienden
voorkomen of hij ontvlucht was
Later heeft hij overal verteld
dat hij Johnny wel krijgen zou.
Maar deze was hem voor en liet
hem andermaal nrresteoren en
I» j dezrf gelegenheid h»oft Bert
ecu ongenadige 'aframmeling ge
had. Andermaal wist hij vrij te
komen door zich als S.D.-agent
aan te bieden. De illegaliteit had
inmiddels een losgeld van
f' 45.000,voor hem bijéénge-
bracht. Dit werd door den S.D.
aam aard en de 'illegaliteit wist
niet beter dan dat Bert hierdoo"
los gekomen was.
Op zijn kamers heeft hij daar
na tezamen met Puck meermalen
den S.D ontvangen. Hier heeft hij
ook verteld dat op den N.Z.-Voor-
burgwal te Amsterdam een val
sche pcrsoonsbewijscentrale was
gevestigd. Dit wist hij, die er zelf
nooit geweest was, van zijn ille
gale makkers.
Op den ongelukkigen der
tienden Juni van 1942 is de
S.D. 's morgens vroeg naar
het bewuste pand gegaan en
rekende iedereen die binnen
kwam, 28 mcnschen in to
taal. in.
Tot hen behoorden o.a. het
tegenwoordige communisti
sche Tweede Kamerlid mevr.
Brecht Muyzenbcrg-Willcm-
scn en mevr. Grnndia-Smits
(Klara) uit Rotterdam.
Enkele van haar vrienden, die
Neen, U denkt wel dat U een num
mer bent, maar het heelemaal met
waar. De vestiaire-juffrouw is tot nog
toe voor U misschien wèl een num
mer geweest, een der vele figuranten
uit het voorspel van Uw uitgangetje,
evenals de conducteur, de chauffeur,
de cassière. portier en de ouvreuses.
Do dames met de witkanten schortjes
zijn U nooit opgevallen. U zag slechts
Uw jas, Uw hoed en de rij voor U....
Maar zij zag U. "Je gaat op den
duur de menschen kennen", zeggen
de garderobe-dames van den Stads
schouwburg. met wie ik in de pauze
van de voorstelling achter 't gordijn,
dat de vakken met kleeren voor het
publiek afsluit, een gezellig praatje
maak. „Je regelt je heelemaal naar
de menschen vertellen zc. ..De
volksavonden zijn heel anders dan de
gala-voorstellingen. Je krijgt dan een
heel ander soort kleeren op te ber
gen en dan gebruiken we voor de
chique hoeden vaak cle vakken onder
de toonbank. Maar eigenlijk doen we
voor de gewone" menschen nog
meer ons best. Want die moeten veel
zuiniger op hun kleeren zijri. dus
daar hoor je eigenlijk extra zorg aan
te besteden...."
In vier minuten de
zaal leeg
Hier in den Stadsschouwburg wordt
alles wel heel nauwkeurig op
geborgen. De vestiaire is geen ver-
vorm-inrichting voor onze costumes,
zooals in sommige gelegenheden wel
eens noodgedwongen het gevat is.
Elke rang heeft zijn eigen vak. Daar
om behoeft U na de voorstelling niet
met Uw ellebogen te werken om aan
Uw plunje te komen, U behoeft niet
te wachten.
Het is mogelijk, in vier minuten
tijds de heele zaal in de jas te
helpen, of liever, aan de jas. Dat
is een record-tijd. Gewoonlijk
duurt het zeven minuten. 'Het
hangt dan n°2 van Uw eigen
vlugheid en ook van Uw galan
terie af of Uw dame en U van
deze snelheid profiteered...
U begrijpt, dat het vestiaire-perso
neel snel en secuur moet werken.
..Dat is ëen handigheid", zegt de
cheffin, juffrouw de Klerk. „Terwijl
ik U help", moet ik al met mijn ge
dachten bij de volgende zijn Je hebt
juffrouwen, die het nooit leeren. Ze
worden zenuwachtig, als de men
schen zeggen: ..Juffrouw ik moet met
de tram mee... dc laatste trein gaat
over 10 minuten. Maar je moet je er
niets van aan trekken. Als je maar
goed op de nummers let en alles
secuur ophangt. Je moet kalm blijven,
dan gaat 't beste."
Een vleugje romantiek
Nu hebben onze dames een wensch.
Ze zouden graag jassct^orten
dragen, omdat hun keurige japon
netjes en hagelwitte schortjes zoo
gauw vuil worden van dit werk,
vooral 's winters met al dat natte
goed Maar wij hopen, eerlijk gezegd,
dat het niet doorgaat van die jas-
schorten..., wanf die staan lang zoo
aardig niet als de nuffige witkanten
schortjes. Die bchooren immers bij
het décor van den schouwburg.
Hoewel de vestiaire-dames nooit
h-un avonden in de garderobe zouden
slijten als het niet om de bijverdien
ste ging. hebben zij toch een goede
feeling voor de romantiek van het
uitgaan Dat bleek wel ui f haar
opmerkingen „We vinden het *Ün als
het vol loopt en al de menschen zoo
feestelijk gekleed binnenkomen. Soms
vraag je je af: waar korht het van
daan.... laatst had Jk een echte zilver
vos in mijn handen.... Maar voor de
opera wordt geen toilet meer ge
maakt, neen, dan de studentenfees
ten! Dan zie je nog eens wat...."
Het belletje voor het laatste bedrijf
gaat. Dat is het slotsein voor het
intervieuw. De eenvoud, vriendelijk
heid en handigheid van het groepje
dames in de vestiaire heeft me ge
troffen Zij doen het om den broode,
dat is waar. zij hunkeren niet naar
avontuur, maar de vloug van roman
tiek die om iederen uitgaansavond
zweeft, heeft ook haar even aange-
raakt L.W.
cr de lucht van kregen dat er iets
niet in orde was en haar pas den
14den bij liet perceel verwacht
hadden, hielden dien dag de
wacht en werden eveneens inge
rekend. De heer Gerben Wage
naar, het tegenwoordige Kamer
lid. wist den dans te ontspringen.
Toen hij bij het perceel kwam
ging plots dc deur open. Wago
naar vertrouwde dit niet en liep
door.
Als gevolg van het oprollen
van deze groep werden den vol
genden dag op het station te
Zwolle Jacques van dc K.P. de
heer v. d. Horst uit Kampen) en
(e Laren „Vosje van Trouw"
(Henk Velthuis uit Meppel) ge
grepen en dood geschoten. Jan
Oosterhout (Marinus Wester
beek) en Henk August van Wil
genburg uit Den Haag behoorden
eveneens tot dö" slachtoffers.
Koen Roozendaal
E arrestatie van Koen Roo-
zendaal is de tweede zaak,
welke de Almeiosche recherche
tot. klaarheid heeft gebracht. Deze
K.P.-leider werd geheel onver
wacht gearresteerd cn gefusil
leerd.
Koen had in Purmerend deel
genomen aan de bevrijding van
een paar illegale werkers, die in
gerekend waren. Hierbij bad hij
een schot in hot been opgeloopen,
doch weten te ontvluchten. Na
zijn genezing nam hij onmiddel
lijk weer actief deel aan het ver
zetswerk.
Brüne had echter, zooals
hjj thans verklaard heeft,
een „stunt" noodig om zijn
positie tegenover den S.D.
veilig te stellen. En deze
stunt kostte Koen het le-
Brüne arrangeerde in een Am-
sterdamsch café een ontmoeting
tusschen Koen en Puck en enkele
andere illegale werkers. Brüne,
die zelf altijd buiten schot bleef,
zorgde er voor, dat ook de S.D.
in het café aanwezig was. Puck
heeft door een bepaald tecken de
S.D.-ers duidelijk gemaakt wie
Koen was. Bij het verlaten van
het café werd deze gevolgd en
even later gearresteerd. Medege
nomen naar de Euterpestraat
werd onmiddellijk onderzocht of
de arrestant een beenwond had.
Toen dit zoo bleek te zijn
werden korte metten gemaakt
en andermaal was een voor
treffelijk illegaal werker het
slachtoffer van het vuige
verraad van een judas.
„Wij hebben, zoo verklaarden de
mannen van den befehlshaber van
den S.D. uit Den Haag onder wiens
onmiddellijke leiding Bert „werk
te" „nog nooit zoo goede en goed.
koope krachten gehad als Bert en
Puck. Zij kostten ons niets en de
den alles gratis."
Vele goede vaderlanders zijn
gevallen als slachtoffer van Bert
Brüne en Puck Klostermann.
Nog is het juiste aantal niet be
kend en het is de vraag of dit
ooit het geval zal zijn. Vast staat
dat dank zij het voortreffelijke
speurderswerk van de Almclo
sche recherche één der afschuwe
lijkste verraders uit den bezet
tingstijd in genoemde zaken reeds
tot bekentenis gebracht kon wor
den. T.z.t. zal het Bijzonder Ge
rechtshof over dit tweetal oordee-
len. Vermoedelijk zal de hoogste
straf Brune niet ontgaan. Hier
mede zaj het recht zijn loop heb
ben gehad, maar het zeer blijft
omdat Nederlanders zich leenden
tot deze afschuwelijkste aller
praktijken.
5 \70LGENS een zegsYnan van
V het Engelsche ministerie
van bevoorrading worden er in
Engeland op het oogenblik 150 5
fietsen per.minuut gemaakt. Dit
j wil dus zeggen, dat de jaarlijk-
j sche productie van rijwielen (be.
rokend naar een werkweek van J
5 dagen- meer dan 18.000.000
bedraagt. Aangezien hot pereen-
tage, dat van dezo productie
wordt uitgevoerd, reeds 60 be.
draagt en men dit in de komen-
de maanden nog aanzienlijk
hoopt op te voeren, is er kans,
dat er in afzienbaren tijd voor- j
zien kan worden in bet tekort
aan fietsen, dat naar schatting, j
over do lieelo wereld gerekend
op dit moment 50.000.000 be- j
draagt.
Dit klinkt hoopvol; jammer
alleen, dat er niet bij staat, of
deze Engelsche fietsen met of
zonder banden worden afgele-
verd. Zooals wij ook niet te
j hooren krijgen, hoe wij aan de
deviezen kunnen komen, om
deze nieuwe fietsen to koopen. j
Wij vreczcn dan ook, dat het j
voor ons in Nederland voorloo- i
pig nog wel tobben zal blijven, j
Drie Duitsche geleerden, die deel
uitmaken van een staf van meer
dan honderd Duitsche specialisten
op luchtvaartgebied, die de lucht-
vaarfexperts van hef Amerikaan-
scne leger behulpzaam zijn bij da
experimenten met vliegende pro
jectielen, controleeren een V. 2. die
voor een proefneming te White
Sands in Mexico gereccl gemaakt
wordt, V.l.n.r.: dr. Martin Schil
ling, die de instrumenten der V 2
onder zijn hoede heeft; Werner von
Braun, de voornaamste ontwerper
der V 2 en dr, Ernsf Steinhoff, die
dc ontwikkeling der besturingsor
ganen van de V. 2 tot ontwikkeling
brengt. (P.)
De prijs van deze ingenieuze
hoorapparaten is thans nog be
trekkelijk hoog, maar gezien de
grooto vraag, beschouwen zeer ve
le slech'.hoorenden, die kleine
wonder van techniek als eon ver
tfropting van hun arbeidsmogelijk
heden, en als een verhooging van
hun levensvreugde.
HILVERSUM I 301,5 M. 7.00
Nieuws. 7.15 Ochtendgymnastiek. 8 45
Orkestwerken v, Franz Liszt. 9 15
Morgenwijding. 9.45 Pianomuziek
Albeniz. 11.00 Solisten-concert. 11.45
Familieberichten uit Indonesië. 12.30
In 't spionnetje. 12.35 „The Skymas-
ters", 17.00 Kaleidoscoop. 18.15 Jacob
v. d Woude, viool, en Pierre Palla.
piano. 18 30 Strijdkrachten 19.05
Sportpraatje. 19.20 Radio Volksmu
ziekschool. 19.45 De Regeeringsvoor-
!ichtingcdi'enst antwoordt. 21.15 ..De
Roode Pimpernel", hoorspel. 22.15
..Rozen in December".
HILVERSUM II 415.5 M 7.00
Nieuws. 7.15 Ochtendgymnastiek. 9.50
Jascha Heifetz, viool 10.00 BBC
Symphonie-orkest. 12 03, Haarlemsch
Trio' 13.15 Light Opflra Company.
15.00 Omroepkoor. 15.20 Omroepor
kest. 16.45 Trio Bresser. Jan Bresser.
viool. Renier Bresser. cello. Martin
Biesser, piano. 17.50 Rijk over zee.
20.05 Kerstconcert. 20.45 ..Wat z>t
er aan een walvisch". 23.0023.57
Schubert-programma.
Hoorapparaten, die het volmaakte benaderen
HOE kostbaar het bezit van alle vijf zintuUon voor den mensch is,
beseft hij eerst gocÜ, wanneer hij het gebruik van één daarvan
verliest door een natuurlijke oorzaak of als gevolg van een ongeluk-
Beethoven leed van zijn 30ste jaar af aan een geleidelijk toenemende
doofheid, wat oorzaak werd van zijn teruggetrokken cn grillig karak
ter- De groote componist is een voorbeeld uit honderdduizenden ge
vallen van doofheid, die het wezen van. den mensch dikwijls geheel
kunnen veranderen. Het menschelijk vernuft is er echter steeds opruit
op middelen te ontdekken om lichamelijke gebreken te camoufleeren
of op te heffen.
BEETHOVEN gebruikte een
ecnvoudigen toeter (een ver
grooting van de oorschelp, om
daarmede beter te kunnen hooren.
In verbeterde uitvoering wordt dit
hoorapparaat nog altijd gebruikt
omdat het gehMd, dat hiermede
wordt, opgevangen, zuiverder is
dan dat van mechanische appa
raten.
Een goede 30 jaar geleden ver
schoen er een elektrisch apparaat
je in den handel, naar 't principe
dhr telefoon voorzien van 'n een
voudige koolmicrofoon. De appa
raatjes, die in den zak gedragen
werden, veroorzaakten echter door
het schokken krakende geluiden,
die corst later, door opvoering van
de kwaliteit van de gebruikte
koolsoorten, gedeeltelijk konden
worden ondervangen. De grooto
omwenteling in do boorapparaten-
techniek bracht echter het in
Amerika voor het eerst toegepaste
principe.van de z.g.n. becmgclci-
ding, waarbij do slecbtboorende
hel geluid niet opvangt in de oor
schelp maar door middel van
elcctrischc trillingen, via het ach
ter liet oor gelegen rotsbeen. Dit
betcekcndo vooral voor lien, die
het geluid niet via Hét oor kun
nen opvangen, een aanzienlijke
verbetering.
jUT ET steeds brutaler wordende
optreden van de Duitsche on
derzeeërs maakte het voor do ge
allieerden noodzakelijk naar een
nieuwe en doeltreffender bestrir
dingsmethode uit te zien. De uit
vinding van het radar-apparaat
was het gevolg van dit streven-
De groote Amcrikaansche fabrie
ken o.a- Sonotone en Western
Electric bouwden de radar-appa*
ten voor vliegtuigen weldra in se
rie, waarmede het U-bootwapen
een vernietigende slag kon wor
den toegebracht. Zooals zoovele
oorlogsuitvindingcn. is ook radar
thans in dienst gesteld van den
vrede. Schepen en verkeersvlieg
tuigen worden er mee uitgerust
om hun plaats heter te kunnen
bepalen, terwijl thans ook de
slcchthoorende van deze prachti
ge uitvinding profiteert. Genoem
de fabrieken hebben n.l. een boor
apparaat geconstrueerd, dat alles
wat tot dusver op het gebied van
hooraDparaten is gepresteerd, in
do schaduw stelt.
Het apparaatje bestaat uit
een slechts 100 cram weqcnd
compleet drie-lampjes verster-
ltertje (de drie lampen zijn
z.g.n. radar-lampjes, een soort
miniatuur radiolampen ter
dikte van een potlood en
slechts enkele centimeters
lang). Het toestelletje wordt
gevoed door een zakbatterijtje
terwijl de geluidsoverbrenging
geschiedt door middel van een
kristalmicrofoon. De apparaat-
jes worden gefabriceerd zoo
wel voor overbrenging van
het reluid op het oor als door
midde! van becngeleiding.
Voor de kinderen
VERSTOPPERTJE.... een aar
dig spel, maar in dc dieren
wereld is het heilige ernst, gaat het
erom zich voor een vijand te ver
bergen, die het leven bedreigt.
De insecten zi:n hierin wel hot
knapste en „winnen" het. gewoon
lijk van de andero dieren. Dat ver
stoppen gaat natuurlijk niet als bij
ons, achter bomen cn struiken,
maar bestaat hierin dat zij beschut,
tende kleuren cn vormen aannemen.
Zoek 's zomers buiten b.v. eens
in de klimop naar dode takjes. Als
je die vindt blijken het meestal
geen takjes, maar rupsen te zijn
Feuilleton
door Anthony Berkely 40
WAT hij echter wel begreep, was,
dat hij zich op Riversmead in
een scheeve positie bevond. Uit de
wijze, waarop men hem behandelde,
maakte hij o# dat men van hem niet
slechts verwachtte, dat hij een onder
zoek zqu instellen naar de mogelijk
heid van majoor Sinclair's onschuld
en dit was hij bereid te doen
maar bovendien, dat hij onder alle
omstandigheden het leven van den
majoor zou redden, zelfs indien dit
ten koste van recht en rechtvaardig
heid zou moeten gaan.
De eerlijke mijnheer Chitterwick
dacht er echter niet over. in dit laat
ste toe le stemmen. En hij voelde, dat
zijn verblijf op Riversmead Priory
onmogelijk was. indien hij dit voor
de bewoners verzweeg. Maar bij wie
moest hij zijn hart uitstorten? Hij
kon het natuurlijk aan mevrouw Sin
clair vertellen, maar hij zag er tegen-,
op. het sprankje hoop. dat hij in haar
had opgewekt, reeds onmiddellijk te
doaden. Ten slotte besloot hij. dat
het het best was er eens met Mouse
over te praten.
Het is een bekend en lang niet al
tijd onvriendelijk bedoeld geze|de,
dat wanneer men over den duivel
spreekt of denkt, men op zijn staart
trapt. Nauwelijks had mijnheer Chit
terwick zijn beslui genomen, of de
jonge man verscheen in den ingang
van het paviljoentje, een pijp in den
mond en eeji krant in zijn hand.
„Ik zag in deze richting wande
len en dacht wel, daj U hier zoudt
zijn", zei hij vriendelijk lachend. „U
hebt er toch gèen bezwaar tegen in
dien ik U gezelschap houd?"
..Integendeel", verklaarde mijnheer
Chitterwick. ..ik vind het erg prettig.
Ik dacht er juist over. U op te zoe
ken.. Er is iets. dat ik U zeggen wil
de". En zonder er verder omheen fe
draaien luchtte hij zijn gemoed.
De jonge man scheen vol begrip.
„Oh, dat is in orde. Natuurlijk.. We
konden moeilijk verwachten, dat U
iets anders zoudt doen. Het belang
rijkste is, dat U Uw krachten aan de
zaak wilt wijden".
Nu was mijnheer Chitterwick er in
het geheel niet van overtuigd, dat hij
in dit opzicht van veel nut zou kun
nen zlin, Wel is waar had hij eenige
jaren geleden een zeer moeilijk ge
val. waarmee de politie geen raad
wist. opgelost, maar daar mijnheer
Chitterwick een bescheiden man was,
schreef hij dif meer aan geluk dan
aan wijsheid toe. Met genoegen hoor
de hij dan ook de volgende woorden
van Mouse aan.
„Ik'moet U vertellen, mijnheer
Chitterwick. dat ik zelf al iets in die
richting ondernomen heb. Helaas ben
ik échter op een dood spoor geraakt.
Maar misschien is het U mogelijk om
mij. zoodra U mJt Uw onderzoek be
gint, als assistent te gebruiken?"
„Daf zou ik zeker op prijs stellen",
viel mijnheer Chitterwick. die den
jongen man steeds aardiger begon te
vinden, hem warm bij. „Maar wer
kelijk zou het niet beter zijn,
indien wii dit aan den advocaat van
majoor Sinclair overlieten?"
„Neen. Hij vertelde het natuurlijk
niet aan Judy, maar mij gaf hij een
duidelijken wenk. Hij is er zeker van.
dat Lynn schuldig is en schrikt er
voor terug een particulieren detective
in den arm te nemen, uit vrees dat
er dan misschien nog meer onaange
name dingen aan het licht zouden
komen, Hij denkt, dat Lynn op het
oogenblik nog altijd een kleine kans
heeft en vindt het daarom verkeerd
verder in de zaak fe roeien".
„Ik begrijp het. En U bent natuur
lijk ten volle overtuigd van majoor
Sinclair's onschuld?"
Mouse keek verrast. „Ik wil niet
over hem opsnijden, mijnheer Chit
terwick. maar Lynn is werkelijk van
een goed soort. Niet te veel hersens
misschien; Judy heeft die voor hen
beiden Maar ik zou nog eerder ge-
looven de misdaad zelf gepleegd te
hebben, dan hem er van- te verden
ken".
(Wordt vervolgd).
van de „Klimopsp.inners". Zo zijn
cr ook sprinkhanen, die bijna niet
van doornen te onderscheiden zijn.
Vlinders zoals b.v. dc Dagpauw
oog, de Nonncnvlinder en vele an
dere hoe opvallend de boven
kant. van hun vleugels ook is
zyn in do ruststand (mot saamge-
vouwen vleugels) haast niet terug
te vinden door de overeenkomst
met boomschors en dor hout. Ook
de Berkcnschorsvlinder is een schit
terend voorbeeld hiervan.
Niet alleen komen -die beschcr-c
mende vormen in kleuren (die we
mimicry noemen) voor ter verdedi
ging in dc strijd om het bestaan,
maar óók de oorlogszuchtige par
tijen (zoals roofinsecten) gebruiken
die om hun slachtoffer bijna onge.
merkt tc vangen. Een der meest
treffende vooibeelden vind je bij
de tropische Bidsprinkhanen, die in
de gestalte van bloemen, die hun
prooi gewoon is te bezoeken, als
ware wolven in schaapskleeron hun
slachtoffers zitten af te wachten.
Vlinders als wespen
WEER een andere vorm van mi
micry komt voor bij'die in
secten, die zelf geheel weerloos zijn,
maar den een sterke gelijkenis ver
tonen me't soorten, die zich met een
angel of andere middelen zeer goed
verdedigen kunnen. Zo zijn er vlie
gen en vlinders, dio heel veel op
wespen lijken, kevers, die zich ver
mommen als mieren enz.
En wisten jullie ook, dat er
„schrikkleuren" bestaan? Deze, die
zeer opvallend zijn, dienen om de
vijanden, vooral dc vogels, schrik
aan te jagen en op een afstand te
houden.
Zo zie je, dat er door de natuur
zelf op allerlei wijzen met zorgzame
hand voor gewaakt wordt, dat de
zwakken niet steeds een prooi wor
den van de sterken.
De minister van Landbouw, Vis-
scherij en Voedselvoorziening heeft
dg blokkeering van alle aanwezige
voorraden gezouten haring gelast en
eenafleveringsen vervoersverbod in.
gesteld.
Als motief geldt, dat dc Nedeiland-
che regeering met het buitenland
verschillende transacties heeft, afge
sloten, die van direct belang zijn voor
onze volkshuishouding. Voor Neder
land onontbeerlijke producten o.a.
kali uit Duitschland (Russische zone)
en hout uit Tsjecho-Slowakije zul
len v/orden ingevoerd, waartegenover
haring moet worden teruggeleverd.
Het vervoerverbod geldt niet voor
het vervoeren van de aanvoerplaafs
naar de opslagplaats van den reeder.
Reeders en handelaren, daaronder
begrepen be- en verwerkers, zijn ver
plicht uiterlijk vóór 14 December bij
het bedrijfschap voor visscherijpro-
ducten een opgave in te dienen van
de hoeveelheden gezouten haring,
uitgedrukt fn kantjes, welke zij op
10 December voorhanden of in voor
raad hebben of voor derden hebben
opgeslagen. Na inventarisatie zal
worden bepaald in welke verhouding
tot aflevering kan worden overge
gaan.
Tsjaikofski-manuscript
teruggevonden
Het manuscript van Tsjaikofs-
ki's beroemde „Notenkraker-Suite",
dat ongeveer 50 jaar geleden op ge
heimzinnige wijze uit, de bibliotheek
van het, conservatorium van St. Pe
tersburg (Leningrad) was verdwe
nen. is teruggevonden.
Het manuscript werd ontdekt,
•door een jongen componist uit Le
ningrad, Zablotskv genaamd. Het
bevond zich tusschen een hoop af-
valpapier, dat hij gekocht had om
de muren van zijn flat meo te be
dekken, als onderlaag voor het be
hang. Do student heeft het manus
cript aan den staat teruggegoveu
om het in het Tsjaikofski-muséüm.
to doen onderbrengen.
Men veronderstelt, dat dit het ma-
nuscrips was, dat Tsjaikofski ge
bruikte wanneer hij dirigeerde, om
dat er met blauw potlood onderver
deelingen op zijn aangebracht.
i wiwww/m*
TV/I EN zet een aantal ketting-
steken op ter lengto van
100 cm. Hierop haakt men als
volgt:
Toep 1: 4 stokjes in den 4den
ketting van de naald, dan 2 ste-
Kon overslaan. 1 vaste in den
volgenden ketting, verder steeds:
2 ketting overslaan, 5 stokjes in
den volgenden ketting, 2 steken
overslaan, 1 vaste in den volgen
den ketting.
Toer 2: 3 ketting. 4 stokjes om
clen vasten vorigen toer dan 1
vaste in het midden van de 5
stokjes vorigen loei', vérder steeds
herhalen: 5 stokjes om de vaste,
1 vaste in het midden van de 5
slokjes.
Pezen toer herhalen tot men 50
c.rn lengte heeft bereikt. Dan
haakt men G a 7 loer stokjes,
waarin 'men zoodanig mindert dat
aan weerszijden van het kapje,
dat 20 crn. breed is, ongeveer 1G
cm. ruimte overblijft. In den eer
sten toer stokjes slaat men na elk
tie stokje 1 steek over. Als dc
stokjestoeren gereed zijn volgt
een toer dubbele stokjes, bestemd
om het lint voor de halssluiting
door te halen. Op dezen toer
wordt een picootje gehaakt.
Dc kip: een aantal ketting op-
zétten ter lengte v,an 20 cm. Hien
op in bet patroon werken van dc
cape. Nadat de vereischte lengte
is bereikt, zet men den kap aan
onder den toer dubbele stokjes,
zoodal het lint duidelijk zichtbaar
boven den kap zit. Natuurlijk
wordt nc kip precies in het mid
den aangezet en hot toegevouwen
deel tegen elkaar gehecht. Aan do
punt wordt (en kwast aange
bracht. Tenslotte omgeeft men
zoowel de cape'als den kap met
een schulp..
De schulp bestaat uit 1 vaste,
9 stokjes, 1 vaste.
TUINKALENDER
11 DECEMBER. Appelboomen
kunnen thans evenals andere vrucht-
boomen worden geplant. Men onder
scheidt vroege, middenvroege en late
soorlen, Eenige der meest aanbeve
lenswaardige zijn: Yellow Transpa
rant (pluktijd Augustus), Zigeunerin
Augustus), Transparante de Cr on-
eels SeptemberManies Codhn
(September), Cox's Orange Pippin
einde September)Sterappel (Octo
ber), Groninger Kroon (October) en
Goudreinef (October) Bij de can.
schaffing dezer i>ruchfboomen latt
men zich door een deskundige voor
lichten,
S. L.