DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Conferentie van Denpasar gaat een
staatshoofd kiezen
Begrooting afgehandeld
Bevin vol vertrouwen
IJsel ligt dichtgevroren, Terschelling
geisoleerd
UITGAVE VAN DEtSTI€H»T®J€-H«EvT PA$R<01O*L
SAMENVOEGING VAN BORNEO
EN OOST-INDONESIE?
Door gasverstikking om
het leven gekomen
Boerenknecht had negen
roofmoorden op zijn
geweten
Aardbeving in Japan
eischt 637 dooden
Kerstboodschap aan
troepen in Indonesië
Minister Gielen kondigt verlaging
van luisterbijdrage aan
Nog hevige strijd
in Vietnam
Tweede Kerstdag weer
dorpentocht?
Groote mogendheden streven
naar toenadering
Britsche ambassadeur
verlaat Madrid
„Ir Hupkes-brug" bij
Zaltbommel
Gerechtvaardige
optimisme
M
D!i
Gironummer 510330 Bank: R'damsche Bank
Postbus 9 Abonnementsprijs: 0.31 per week
of 4.~ per kwartaal Losse nummers 10 cL
Maandag 23 December 1946 -Nr. 527 6e Jaargang
Red. en Adm.: Snouckacrtlaan 7, Amersfoort
Telcf. redactie '4291 Telcf. administratie 6235
Directeur-Hoofdredacteur TJ. DE BOORDER
DE conferentie te Denpasar heeft voor de eerstvolgende ple
naire zitting een agenda der te behandelen punten vast
gesteld. Deze agenda bevat: 1) De instelling van den staat
Oost-Indonesië; 2) De erkenning van de conferentie te Denpasar
als voorloopig parlement; 3) De verkiezing van een voorzitter
door het voorloopige parlement; 4) De verkiezing van een staats
hoofd door het voorloopige parlement en den voorzitter. (Hiervoor
is een tweederde meerderheid vereischt. Mocht een dergelijke
meerderheid niet worden gehaald, dan zal herstemming plaats
hebben tusschen de twee candidaten met de meeste stemmen,
waarbij de gekozene een absolute meerderheid moet verkrijgen);
5) De benoeming van een kabinetsformateur door het staatshoofd.
Zoowel van Nederlandsche als van Indonesische zijde neemt
men aan, dat er groote kans bestaat dat Soekawati (Bali) tot
staatshoofd zal worden gekozen.
van Oost-Indonesië een ministerie
De eerste phase van de vorming
van den staat De Groote Oost
wordt gekenmerkt door de kritiek
van vele afgevaardigden op de
ontwerpregeling voor de vorming
van den staat, zooals zij door het
algemeen regeeringscommissa
riaat voor Borneo en de Groote
Oost aan de 70 gekozen en be
noemde afgevaardigden is voor
gelegd. Dpzc kritiek is voorname
lijk gericht tegen artikel 3 van de
regeling, waarin 17 overheidsbe-
voegdheden worden opgesomd die
niet door de Nederlandsch Indi
sche regeering aan den staat De
Groote Oost zouden worden over
gedragen en 23 overheidsbevoegd
heden, waarvan de regelingen van
den staat zouden moeten wijken
voor die van het land. Zevenen'
twintig van de 30 sprekers keur
den uit dien hoofde de ontwerp
regeling af. Drie sprekers waren
er voor, ofschoon een hunner zich
schaarde bij de onderteekenaars
van de lijst van amendementen,
die de delegatie van Zuid-Celebes
indiende, waarbij zich later ook
nog heeft gevoegd de beer Soeka
wati. die zich aanvankelijk in zijn
rede niet afkeurend over de ont
werpregeling uitsprak Regeering!
kringen geven dan ook toe dat de
door vele afgevaardigden uitgo
sproken meening op ecnigerlei
wijze uitdrukking moer krijgen
en de instelling van de commissie
van 7 onder voorzitterschap van
den lieer Söekawa'tie kan dan ook
als uiting worden beschouwd van
de regeeringsopvatting, dat in de
ontwerpregeling wijziging dient
te worden gebracht ten einde haar
in overeenstemming te brengen
met dc zienswijze van de grootst
mogelijke meerderheid. Officieele
kringen achtten het waarschijn
lijk, dat de regeering dc nota van
wijzigingen grootendeels zal over
nemen, of in ieder geval in de
ontwerpregeling zulke veranderin
gen zal aanbrengen, dat hierdoor
de geuite wenschen geheel of
grootendeels zullen worden bevre-
digd.
Guinea ter sprake
Zeer gezaghebbende kringen
deelen overigens mede. dat de
ontwerp-regeling eigenlijk de laat
ste is van een serie, die door het
algemeen regeeringscommissa-
riaat is ontworpen. In de gemaak
te plannen zijn voortdurend wij
zigingen aangebracht, o.a- nog on
langs naar aanleiding van de pa
ra freering van Linggadjati. Een
van de oorspronkelijke ontwerpen
vertoonde een lijn. die niet veel
afweek van die, welke de kritiek
uitoefenende gedelegeerden heb
ben aangegeven t-a.v. de over
dracht van bevoegdheden.
Welingelichte kringen achten
het niet onwaarschijnlijk, dat dr.
Van Mook de door tal van gedele
geerden aangeroerde kwestie van
de vlag straks zal behandelen.
Sommige Nederlandsche ambtena
ren achten intusschen de afdoe
ning dezer kwestie nog wat pre
matuur. Niet waarschijnlijk acht
men een definitieve uitspraak
over de kwestie van afscheiding
van Nieuw Guinea, die door som
mige gedelegeerden werd afge
keurd. In overeenstemming met
den wensch van talrijke afgevaar
digden zal do conferentie nog voor
Kerstmis beëindigd wordep. Dr.
Van Mook hoopt Dinsdag naar Ba
tavia terug te keeren-
Naar uit zeer gezaghebbende
bron wordt vernomen, zullen ne
gentien gedelegeerden een motie
indienen, waarin wordt voorge
steld in het te vormen kabinet
Zaterdagmiddag is de SO-jarige we
duwe J. Balder in haar woning te
Ouderkerk a.d. Amstel door gasver
stikking om het leven gekomen. Het
gas ontsnapte uit een in de kamer
staande gaskachel.
r^.rv.-i r±\.y-Ts-2t.-i - j
Langzame stijging
van temperatuur
I Weersverwachting, medegedeeld f
door het K.N.M.I. te De Bilt, gel- 1
dig tot Maandagavond.
Meest zwaar bewolkt weer. nu
en dan waf nevelig met plaatselijk 'ij
eenige lichtp neerslag, langzaam ,a
1 verdere stijging van temperatuur,
doch in het Zuiden van hef land g
nog lichte vorst. Matige aan de
fi. kust krachtige wind uit Zuidelijke 2
richting
voor zeifbesturende landschappen
in te voegen. Onder gedelegeerden
die deze motie zullen indienen,
bevinden zich zelfbestuurders,
o.rn. de sultan van Soembawa, een
aantal leden van het college van
zelfbestuurders en eenige links
georiënteerde afgevaardigden, on
der wie leden van de delegatie
van Zuid-Celebes.
Mèt Borneo?
Een viertal gedelegeerden zal
de meest verstrekkende motie in
dienen, die tot dusver aan de con
ferentie is voorgelegd. Hierin
wordt de regeering uitgenoodigd
om het daarheen te leideij, dat
de Groote Oost en Borneo in één
staat worden samengevoegd. De
overwegingen zijn: de staten die
nen niet te klein te zijn en eco
nomisch op ongeveer gelijken
voet te staan. Thans zijn door
Linggadjati Java en Sumatra in
één gebied samengevoegd. Het
economische en intelleclueele peil
van Borneo en de Groote Oost is
zoodanig, dat samenvoeging ge*
wenscht is. teneinde het desidera
tum van gelijkheid te verwezenlij
ken. Hierdoor zouden de Vcreenig-
de Staten van Indonesië bestaan
uit de staten Xoord-Oost-Indone-
sië en Noord West-Indoncsio. de
samen voeging kan geschieden na
aftreden van het eerste parlement
dus over ongeveer twee jaar of
zoodra hierover tusschen Borneo
en dc Groolc Oost een overeen
komst bereikt if. Dit laatste zou
reeds kunnen geschieden te Den
pasar,
Dc gedelegeerden kapitein Ta-
hya, Xadjanioeddin Daenv Male* I
wa, R. Claproth, E. D. Dengah. F-
A. P. Pitoi en Ide Anak Agoeng
zullen een motie indienen waarin
de wensch wordt uitgesproken o'm
Indonesische leden toe te voegen
aan de Nederlandsche delegatie,
die zal deelnemen aan de confe
rentie inzake defensievraagstuk'
ken voor den Stillen Oceaan, wel
ke conferentie de volgende maand
in Australië wordt gehouden. De
overweging, dat tot deze motie
heeft geleid, is, dat op genoemde
conferentie ook de veiligheid van
Indonesië en de Indonesiërs za\
worden besproken, terwijl deze
uitbreiding verder wenschelijk ge
acht wordt ten einde het buiten
land te doen beseffen, dat het Ne
derland ernst is aan de Incjone*
siërs zelfstandigheid te geven.
Ongeveer een jaar geleden kwam bij
dc boerderij van den heer H. te Den-
dcrwindeke (bij Ninhove in Oost-
Vlaanderen) een persoon van Neder
landsche nationaliteit aan, die beweer
de zijn geheele familie verloren tc
hebben als gevolg van de oorlogsgc
beurtenissen. Geroerd door dit verhaal
nam de heer H. hem in dienst en de
Nederlander bleek een bruikbare
kracht te zijn. Alles ging goed tot het
oogenblik, dat een gezelschap Neder
landers een bezoek bracht aan Den-
dcrwindeke, om den inwoners van dit
plaatsje hun dank te betuigen voor de
tijdens bombardementen ondervonden
hulp. Een van deze Nederlanders her
kende den boerenknecht toen als
iemand, die in zijn streek werd ge
zocht voor niet minder dan negen
roofmoorden. Hij verwittigde na zijn
terugkomst in Nederland de Neder
landsche politic, die in samenwerking
met dc Rijkswacht van Denderwindeke
tot aanhouding van den voortvluchtige
kon overgaan. Verdachte is naar
Oudenaar overgebracht, in afwachting
dat zijn uitlevering zal worden ge
vraagd door de Nederlandsche gerech
telijke instanties.
Naar de Correspondent van het
A.N.P. nog van dc Rijkswacht te Den
derwindeke verneemt betreft het hier
een zekeren Karei Ludwich Iska. afkom
stig uit Arnhem.
Als gevolg van de aardbeving
in het gebied van Wakajama (op
het Japansche eiland Hondo) zijn
volgens een officieele Japansche
verklaring 550.000 menschen dak
loos. Er zijn 637 dooden. 646 per
sonen zijn gewond en 4663 gebou
wen werden vernield.
Later heeft opnieuw een zware
aardschok plaats gehad, ditmaal
in het gebied van Kagawa op Sji-
kokoe.
De legercommandant heeft bij dag
order de volgende telegrafische Kerst
en Nieuwjaarsboodschap van H.M. de
Koningin bekend gemaakt:
„Bij de nadering van het Kerstfeest
en van Nieuwjaar zend ik allen, die
deel uitmaken van zee-, land- en lucht
macht in Indonesië mijn beste wen
schen voor een gelukkig Kerstfeest en
een voorspoedig Nieuwjaar. Ik reken
er op. dat gij de moeilijke doch schoo-
ne taak. het brengen van recht en
vrijheid aan de volkeren van Indonesië
met zelfbeheersching en bekwaamheid
zult volbrengen".
Om 6 uur Vrijdagavond viel
de hamerslag, waarmede de
voorzitter van de Tweede Ka
mer de behandeling van twee
staatsbegrootingen, die van
1946 en die van 1947 afsloot.
Na een onafgebroken zit-
tingstijd van ruim 7 weken
heeft de Kamer zich door den
moeizamen en niet altijd even
opgewekten begrootingsarbeid
heengeworsteld en daarnaast
ook nog besprekingen over het
accoord van Linggadjati tot een
goed einde gebracht.*
Ons parlement vertoont weinig
spontaniteit en dus ging er geen
hocra-tje op hij dezen veelbctee-
kenenden hamerslag, doch de mi
nister van Financiën, prof. Licf-
tinck, zorgde althans voor eenige
opluistering door namens de re
geering de Kamerleden en den
voorzitter geluk te wenschen met
hetgeen zij in deze weken hebben
gepresteerd. Mr. Van Schaik sloot
de vergadering met een gemoede
lijke en gevoelige korte redevoe
ring. waarin hij den le^en dank
zegde voor hun arbeid en hun me
dewerking tot het goede verloop
der vergaderingen
Het is te betreuren dat op dezen
laatsten rommeligen begrootings-
dag de behandeling viel van het
restant van de begrooting van
Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen, waaromtrent nog eeni
ge belangrijke punten aan de orde
waren. De afdeeling Vorming bui
ten Schoolverband kwam er wel
heel bekaaid af, terwijl juist om
trent deze afdeeling, in verband
met de reorganisatieplannen van
den minister, indertijd zooveel ttP
doen is geweest.
Pers en radio
Aan deze afdeeling was vooraf
gegaan de verdere afhandeling
van de pers- en radiovraagstuk
ken. Daarbij zeide de bewinds
man, dat het tijdelijk persbesluit
toch wel sancties bevat t?n op
zichte van misbruiken der oude
bladen tegenover oud-illegale.
Zeer binnenkort zal een Nood-
perswet bij de Kamer worden in
gediend. De omroepbladen kun
nen, indien zij een accountants
verklaring overleggen, papier krij
gen voor alle op hun wachtlijsten
geplaatste personen. In verband
met een komende definitieve rege
ling achtte de bewindsman het
niet juist diep op de gestelde pro
blemen in te gaan.
Dat het dikwijls aan samen
werking heeft ontbroken, er
kende de minister, die de ra
dio-begrooting te hoog vond
en een verlaging der luister
bijdrage in 1947 aankondigde.
Het aantal betalende luisteraars
zal in 1947 rond 1.140.000 bedragen.
Het overwegen van het voorstel
van het, comité Nationale Omroep
zou ontoelaatbaar tijdverlies heb
ben geleverd. Over het geheele
land zullen zenders worden opge
richt, teneinde een ongestoorde
ontvangst te waarborgen.
Bij de replieken diende de heer
Wagenaar (C.P.N.) een motie
in, waarin den minister verzocht
werd maatregelen te nemen ten
einde reeds nu zendtijd te geven
aan stroomingen, die thans buiten
de regeling vallen- De motie werd
verworpen met 44 tegen 23 stem
men.
Beide begrootingen werden zh.
st. aangenomen met aanteekening,
dat de communisten er tegen wa
ren.
Na den laatsten oorlog, aldus
Bevin, ging men in elk land plan
nen maken voor een nieuw samen
stel van internationale betrekkin
gen. Dit deed denken aan research
groepen, die in verschillende lan
den aan het werk waren. Alle ge
maakte plannen moesten dan met
elkander vergeleken worden en
elkanders ideeën rnet elkander
geconfronteerd om te pogen een
beter funclionneerend apparaat op-
te zetten dan datgene, hetwelk bij
bet uitbreken van den laatsten
oorlog faalde. De groote moeilijk
heid is gelegen in het samenvat
ten van al die plannen en er een
bruikbaar apparaat uit te maken
en dit is de oorzaak van proble
men als de veto-kwestie.
Toenadering
Generaal Morlière, de Fransche mi
litaire bevelhebber in Fransch Indo-
China, heeft de militaire autoriteiten
te Vinh, halverwegen Tourane en Ha
noi, gemachtigd om een ultimatum
van de Vietnameesche strijdkrachten
te aanvaarden, teneinde een massa
slachting van de Fransche bevolking
te vermijden, aldus wordt uit Parijs
gemeld.
Vietnameesche autoriteiten hadden
een ultimatum gezonden aan den
Franschen regeermgsvertegenwoor-
diger te Vinh waarbij de eisch ge
steld wordt, dat de Fransche troepen
de wapens zullen neerleggen.
In andere streken wordt nog hevig
gevochten. De Fransche generale staf
te Saigon heeft medegedeeld, dat
Fransche troepen gestadig voortgang
maken bij het opruimen van Vietna
meesche versterkingen in Tonkin en
de Annamietische provincies.
De Franschp troepen te Hanoi tel
len 50 man aan dooden en ongeveer
150 gewonden. Ook Europcesche bur
gers en kleurlingen zijn gedood of
worden vermist. Aanvallen van de
Vietnameesche troepen worden in het
geheele Noordelijke gebied van Indo-
China gemeld. De Fransche troepen
hebben hun stellingen te Phulang
De Ijsbond Hollands Noorderkwar
tier organiseert ijs en weder dienende
op den Tweeden Kerstdag een tweede
serie dorpentochten en wel de echte
Oud-Westfricsche tocht met o.a. als
startplaatsen Purmerend. Alkmaar,
Mcdemblik, Haren. Schagerbrug en
Schagen en een Amstel- en Vechttocht
met als startplaatsen Abcoude. Ouder
kerk aan den Amstel. Uithoorn, Breu-
kelen en Loosdrecht.
WIJ willen het veto-recht niet aan den kant zetten, niaar
pogen wijzigingen aan te brengen in het gebruik ervan, om
het te doen dienen tot het doel dat er oorspronkelijk aan is ge
geven, zoo zei Bevin gisteravond in een radiorede voor de B.B.C.,
waarin hij een overzicht gaf van de resultaten der internationale
besprekingen. Hoewel wij er nog niet in zijn geslaagd een be
paalde gedragslijn op te stellen, ben ik er zeker van dat deze in
de practijk tot stand zal komen.
ondervinding ook op hot stuk van
leiding geven, zal eveneens, met
het Gemeénebest, een groot aan
deel leveren en zal zijn plaats als
groote mogendheid bljjvcn inne
men.
Geen oorlog meer
Na den oorlog is het overwicht
gebleven bij twee groolc- mogend
heden: de Yereenigde Staten van
Amerika en SowjGt-Rusland
Groot-Brittannië ligt in het mid
den, zoovel geografisch als wat
betreft de levensopvattingen. Ter
wijl Sowjet-Rüsland on dc Ver-
eenigde Staten landrijken zijn.
waarvan het moederland een
wijde oppervlakte beslaat, liggen
Groot-Brittannië en het Gemecne-
best verspreid over de zeven
zeeën.
Zou iemand kunnen meenen,
dat er nog oorlog mogelijk is,
wanneer de vijf groote mo
gendheden in eensgezindheid
leven en worden bijgestaan
door de kleinere mogendhe
den, die hun energie en ver
trouwen bijdragen?
Groot-Brittannië, met zijn on
dervinding, heeft, zonder te bluf
fen, aan anderen veel aan te bie
den. Als voorbeelden van wat wij
gedaan hebben: van ons waren
het eerste ontwerp der vredesver
drag";., en afgezien van het werk
voor het maken van vrede en het
oprichten van de UNO, hebben wij
ons streven naar pacificatie en
moderniseerIr.g vooitgezel in die
deeleu van de wereld, waarmede
de Raad van Ministeis.en dc UNC
niet rechtstreeks te maken had
den doch waai wij belangen heb
ben of invloed.
Opbouwende bijdrage
Ik wijs alleen maar op Ne
derlandsch Oost-Indie, waar
het Britsche staatsmanschap,
in den persoon van twee man
nen Lord Inverchapel en
Lord Kill ca rn zijn dien
sten en ondervinding ter be
schikking stelde tot het be
vorderen van een overeen
komst tusschen dé Nederlan
ders en de Indonesiërs. Deze
overeenkomst, die thans door
de Nederlandsche Staten-Ge*
neraal is goedgekeurd, betee-
kenfeen opbouwende bijdrage
tot de pacificatie van een uit
gestrekt gebied. Zij heeft het
stof van den oorlog doen op
trekken en zal een uitzicht
van hoop en vooruitgang
openleggen voor vele millioe-
nen Zuid-Oost-Aziaten, die al
dus in staat worden gesteld
hun plaats in de moderne we
reld in te nemen."
Bevin bpsloot met te zeggen:
Wij moeten langzaamaan bouwen,
strevend naar volmaaktheid.Wanf
bedenkt wel: de vreJemakers hou
wen niet slechts voor deze gene
ratie doch ook voor de nog ko
mende generatics.
,Kom kijken,zeggen
Grieksche guerilla's
Naar radio Belgrado meldt, hebben
guerilla-troepcn in Grieksch-Macedo.
nic voorgesteld dat oen missie be.
staande uit Britsche, Amerik3ansche
en Russische vertegenwoordigers, per
parachute achter hun linies wordt
neergelaten om den toestand in Grie.
kenland grondig te onderzoeken liet
verzoek is gedaan jh een nota aan *ie
drie regeeringen.' waarbij tevens wordt
gezegd, dat hetdemocratische leger
van Griekenland'' «en dergelijke mis
sie in ieder opzicht van diens-t zal z'un
Talrijke schepen, tot werkeloosheid
gedoemd, liggen ingevroren in de
havens.
Bij al deze besprekingen hebben
mijn collega's en ik er naar ge
streefd tc komen tot toenadering
tusschen de opvattingen van de
groote mogendheden. Het is waar,
dat wij verschillende economi
sche systemen vertegenwoordigen.
Amerika, een land van particulier
initiatief, heeft zich bereid ge
toond ten volle zijn aandeel bij te
dragen in het scheppen en hand
haven van een gezond en effectief
internationaal apparaat en heeft
aangeboden toe te treden tot een
verdrag voor veertig jaren, ter
verzekering van de ontwapening
van Duitschland en Japan.
Dc Sowjet-Unie, waar een ge
heel ander systeem tot ontwikke
ling is gebracht, heeft een derge
lijke verschrikkelijke vernieling
ondergaan dat practisch het ge
heele groote economische werk,
dat tusschen de revolutie en den
aanval van Hitler tot stand werd
gebracht, te niet is gedaan.
Frankrijk, dat driemaal is over
vallen, en dat aan dc wereld duur
zame beginselen van vrijheid
heeft geschonken, met zijn hooge
beschaving en rijke literatuur,
draagt ook zijn deel bij.
China, dat zulk een periode van
verwoesting heeft ondergaan, en
dat nog door burgeroorlog wordt
verscheurd, zal thans een bijdra
ge leveren met zijn eeuwenoude
philosophie en ondervinding.
En Groot-Brittannië, dat zich
snel in sociaal-democratischen
zin ontwikkelt, met zijn groote
Thuong, Bac Ninh en Nam Binh ge
handhaafd. De weg tusschen Hanoi en
Haiphong is op enkele plaatsen d.>or
Vietnameesche troepen bezet.
Naar het schijnt bereiden 'de Viet-
nameezen een aanval op Tourane
voor, daar een groot, aantal Fransche
troepen en oorlogsschepen zich in dc
haven bevindt.
De Britsche regeering heeft Sir
Victor Mallet, ambassadeur te Ma
drid, instructie gegeven* Spanje te
verlaten, zoodra hjj zon persoonlijke
zaken heeft geregeld
Enkele uren voor dit besluit werd
de Spaansche ambassadeur tc Londen
teruggeroepen
Op Vrijdag 10 Januari zal de
herstelde spoorbrug over de
Waal bij Zaltbommel officieel
worden geopend. Als hulde aan
den op 1 Januari als president-
directeur der Nederlandsche
Spoorwegen scheidenden ir. W.
Hupkes zal deze oeververbinding
den naam „Ii\ Hupkes-brug" krij-
feen,
f_J ET nieuwe jaar opent steeds
met goede vooruitzichten.
Om dat in te zien behoeft men
geen „optimist" te zijn, geen
mensch,. die zichzelf maar wat
wijs maakt. Maar een grondige
studie van de jongste ontwikke
ling \an de internationale situa
tie leidt tot de conclusie, dat ten
eerste een nieuwe wereldoorlog
hoogst onwaarschijnlijk moet
worden geacht, ten tweede, dat
de enorme productiekrachten
waarover de menscljlieid be
schikt ons in staat zullen stellen
om betrekkelijk snel dc huidige
sehaarschte tc overwinnen, en ten
derde, dat dc allerwege toene
mendeproductie binnen afzien
baren tijd een tijdperk van wel
vaart zal openen, waaraan de
heele wereld deel zal hebben.
Dit gunstige perspectief
zichtbaar voor ieder die onbevan
gen de feiten onder dc oogen wil
zien. Het is juist in deze dagen,
nu ieder zoo zijn balans op
maakt, goed zich te'bezinnen op
dc beteekenis van den tijd waarin
wij leven.
LJ F.T wordt in steeds breeder
kringen ingezien, dat het
einde van den tweeden wereld
oorlog tevens het einde is van
een geschiedkundig tijdperk, van
een historische periode.
Toekomstige geschiedkundigen,
die nu nog in dc wieg liggen of
wellicht nog ongeboren zijn, zul
len dat stellig heter inzien dan
wij. Want wij staan allemaal nog
onder den invloed van het nu be
ëindigde tijdvak van oorlogen en
revoluties. De thans levende ge
neratie heeft nooit iets anders ge
kend dan oorlog of oorlogsdrei
ging. Maar alle teekenen wijzen
er op, dat er nu een nieuw tijd
perk aanbreekt, waarin alle in
ternationale Kwesties geregeld
zullen worden. De revolutie
Indonesië toont hiervan wel een
duidelijk voorbeeld. Niet vanzelf
en niet gemakkelijk maar men zal
op alle gebieden tot een compro
mis komen. Dat is de conclusie die
ook getrokken kan worden uit de
U.N.O. besprekingen, die alle pes
simistische verwachtingen hebben
weerlegd. Er zijn een respectabel
aantal overeenkomsten en ver
dragen gesloten, men kwam tot
een begin van internationale poli
tieke en ecónomisch-financieele
regelingen, en zelfs met de moei
lijkste van alle kwesties namelijk
rnet de ontwapening zal een be
gin worden gemaakt.
De overeenkomsten komen met
groote moeite tot stand, en vele
menschen die nog denken .in de
oudo termen, hadden er een
wrang plezier in om het misluk
ken der conferenties en bespre
kingen van de Vereenigde Naties
te voorspellen Men moet echter
in de moeilijkheden en in den
trijd die in de U.N.O. aan den
dag treedt juist een bewijs zien.
dat, men thans niet meer gelijk
vroeger gesloten verdragen als
vodjes papier beschouwt.
Omdat men ernstig tot een ac
coord wil komen, omoat men van
plan is zich aan de geteaakte af
spraken te houden dadrom kon
het allemaal niet /Spelenderwijze
worden afgedaan. Het zou overi
gens dwaas zijn te denken, dat
het allemaal op rolletjes tot
stand zal kunnen komen.
ET de nederlaag van
Duitschland en Japan, met
de grondige politieke vernietiging
van de agressieve mogendheden,
die nu de wereld een halve eeuw
lang in oorlog en oorlogsspanning
hebben gehouden, is de interna
tionale toestand geheel veranderd.
De oude tegenstellingen tusschen
de mogendheden maken meer en
meer plaats voor een verstrenge
ling der belangen. Tot nu toe
OP tal van plaatsen kunnen de
veerdiensten over de rivieren
in verhand met zwaïen ijsgang
slechts zeer onregelmatig worden
onderhouden. De in aanbouw zijn*
dc bruggen bij Heusden en Ncder-
hemert over de Bcrgschc Maas
zijn dientengevolge voor voetgan
gers opengesteld.
Dc pont bij Kcizcrsveer is ge
stremd. waardoor do directe weg
verbinding Utrechtr-Breda is ver
broken.
Ook de dienst over de Merwode
tusschen Gorinchcm en Sleewijk,
kan zeer onregelmatig worden
uitgevoerd. Getracht zal worden,
ieder uur een overtocht tc doen
plaats hebben, doch op vertraging
moet worden gerekend.
Daarentegen verloopt do dienst
ZijpeAnna-Jacoba nog normaal.
De diensten HcllevoetsluisMid-
delharnis en Numansdorp (haven)
—Willemstad worden tusschen
zonsop- en -ondergang onregelma*
titr onderhouden.
Gisteravond om half zeven
vroor ook bij Doesburg do IJsel
dicht. Men is er echter in ge
slaagd, nabij dc Schipbrug een
vaargeul open te houden, zoodat
voetgangers en fietsers per motor
boot kunnen worden overgezet.
Autoverkeer met den Achtcrkook
is slechts mogelijk via Zutphcn»
Gladde wegen
De autohusdiensten der Nederl'.
Spoorwegen, tusschen Zutphen en
Hengelo, die den geheelen Zondag
moesten worden gestaakt wegen^
gladheid der wegen, zijn inmid
dels weer hervat.
Dc postboot van Ilarlingen hoeft
Zaterdag vergeefs gepoogd Ter
schelling te bereiken. Het schip is
in do haven teruggekeerd.
werd de huitenlandsche politiek
beheerscht door tegenstellingen.
Diplomaten, politici, publicisten,
geleerden als ze over huitenland
sche politiek spraken dan hebben
ze het over de onderlinge tegen
stellingen, die ze bestudeerden en
tegen elkaar afwogen. En steeds
was er de oorlogsdreiging op den
achtergrond. Thans echter is er
allerwegen een streven merkbaar
naar het compromis. Er is geen
enkele mogendheid meer, die ge-
looven kan door middel van oor
log iets to kunnen bereiken, clat
niet even goed met andere mid
delen verkregen kan worden.
Oorlog is geen deugdelijk middel
meer: it does not pay!
Vóór den oorlog werd door ve
len ingezien, dat een revolutie
noodzakelijk was. Inderdaad, al
leen een revolutie had aan het
bewind van de amokmakers van
het slag van een Hitter een eind
kunnen maken. Ook begrepen ve
ten dat dc wereld eigenlijk voor
de keuze stond: revolutie of
oorlog.
Maar men schrok voor een revo
lutie terug, die zou offers kosten,
groote offers aan goed en bloed.
Dat vond men te duur! Toen
kwam cte wereldoorlog, en die was
niet goeakooper! Maar de wereld
oorlog zelf bracht behalve enor
me verwoestingen en verliezen
aan menschenlevens. ook vele
veranderingen in het maatschap
pelijk bestel tot stand, die men
wel met een revolutie gelijk kan
stelten.
Deze diep-ingrijpende verande
ringen komen ons slechts in een
uiterst langzaam tempo tot be
wustzijn. Het proces der weder-
zijdsche doordringing van staat is
véél verder voortgeschreden dan
we ons bewust zijn. De vraagstuk
ken van loonen en pri'zen, van in-
uitvoer, van productie en
distributie zijn veel meer dan de
oude abstracte beginselkwesties
der partij-politiek tot de dwin
gende krachten geworden die de
staatkunde overal beheerschen. Er
is iets nieuws geboren uit het leed
van den oorlog, dat zoowel oorlo
gen als revoluties tot verouderde
begrippen maakte.
oude vormen en gedachte
hi
hebben afgedaan. Het zou
wel buitengewoon bewonderlijk
zijn als de wereld nu, aan het
eind van een tijdperk van oorlogen
en revoluties, geen ander gezicht
zou hebben gekregen. Nóg verba
zingwekkender is het eigenlijk,
dat ons gezicht op die verouderde
wereld dikwijls zoo weinig is ver
anderd! Dat wijst op een gevaar-
ijke verstarring van ons denken.
Dikwijls komt men menschen
tegen, die zich op de horst slaan
en zeggen: „Ik denk over de din
eren nog net zoo als vijf en twintig
jaar geleden!" Deze lieden heb
ben echter eerder stroo dan her
sens in hun hoofden. Maar ze
zijn tenminste oprecht. Anderen
evenwel, die beweren open te
staan voor nieuwe gedach'
houden krampachtig vast aan dc
oude denkvormen. Ze zien de
nieuwe gunstige vooruitzichten
niet. ze staren zich blind op wat
thans nog stroef er. verkeerd gaat.
Deze lieden zijn zwartgallig en
pessimistisch. Ze kunnen geen
kracht ontwikkelen, ze kunnen
niet strijden voor verbetering, zc
kunnen niemand overtuigen Ze
kunnen alleen maar een kanker
stemming bevorderen waar nie
mand. mee gehaat is. Het nieuwe
jaar zal hun ongelijk duidelijk in
het licht stellen.
GERARD VAN HET RE\*0