DAGBLAD VOOR AMERSFOORT Regeering buigt beleid van 't Londensch kabinet geheel om' Veiligheidsraad begint ontwapeningsdebatten Zaterdag staking in de Rotterdamsche haven „Machtsopeenhooping van September '44 was niet allerbedenkelijkst" VRAGEN, DIE DE REGEERING GERBRANDY STELDE Prof. Posthuma naar Indonesië C.G. te Batavia Atoomenergie in het geding Geen stroom meer uit Duitschland Nederland zit op de weer-wip E.V.C. blijkt ontevreden over onderhandelingen Blokkade van Hanoi opgeheven Alle wedstrijden afgelast Het kan vriezen of dooien... Gironummer 510330 Bank: R'damsche Bank Postbus 9 Abonnementsprijs: 0.31 per week of 4.— per kwartaal Losse nummers 10 ct. UITGAVE VAN DE STICHTING HETPAROOL Vrijdag 10 Janauri 1947 Nr. 540 6e Jaargang Red. en Adm.: Snouckacrtlaan 7, Amersfoort Telcf. redactie 4291 Telcf. administratie 6235 Directeur-Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDER Prof. Gerbrandy antwoordt Gisteravond heeft prof. Ger- brandy voor de radio antwoord gegeven op de vragen, die de regeering hem gesteld had over zijn beleid te Londen t.a.v. het ministerschap van dr. Van Mook, waarmee de functie van luitenant gouverneur-generaal gekoppeld was. Ook op de aan merkingen die de regeering ge maakt had op zijn critiek over den arbeid van dr. Van Mook ging hij in Prof. Gerbrandy zei, dat dc rc- geeringsverklaring het probleem dat ons allen beroert, niet getrof fen heeft. Mij verklaarde niet te begrijpen, dat men van hem, eer der dan thans, een toelichting op de Koninklijke rede van 7 Decem ber 1912 verlangde. Deze rede is zoo helder als kristal, zij had geen toelichting noodig, aldus professor Gerbrandy. Hij ging vervolgens uitvoerig na waarom en onder welke om- standigheden dr. Van Mook mi nistcr werd. In October 1941 was een vacature voor „Koloniën" het Londensche kabinet. In over leg met jhr. Tjarcla van Starkèn- borgh Stachouwer, den toen ma li- gen gouverneur-generaal werd dr. Van Mook oorgedragen. Kort daarna brok de oorlog met Japan uit en dr. Van Mook vroeg prof. Gerbrandy hem van zijn belofte te ontslaan, omdat hij in Indië meer noodig was dan in Engeland Gerbrandy nam toen zelf bet be heer van „Koloniën" op zich. Daarna is dr. Van Mook op verzoek van jhr. Tjarcla van Starkcnborgh, benoemd tot luit.-gouverneurgeneraal, om dat de gouverneur-generaal, krachtens de wet. zijn gebied niet mag verlaten. Java bedreigd Toen in Maart 1942 Java dreig de overweldigd te worden besloot de regeering dat de Indische amb tenaren het lot van de bevolking behoorden te deelcn. Jhr. Tjarda mocht zelf beslissen wat hij doen wilde, hii besloot te blijven maar zond dr. Van Mook en enkele an dere bekwame ambtenaren naar Londen. Dr. Van Mook is toen tot minister van Koloniën benoemd, Gerbrandy zelf werd minister voor de Algemecne Oorlogsvoering van het Koninkrijk. Het natuurlijke vooruitzicht was, dat dr- Van Mook, te zijner tijd. weer naar In- die zou terugkeeren als luit-gou- verne ui'-generaal. Mach tsopeenhooping Prof. Gerbrandy ontkende, dat door do combinatie yan functies van minister van Koloniën en luit.-gouverneur-generaal. die in het najaar van 1944 tot stand kwam. een machtsopeenhooping was geschapen, die „allerbedenke lijkst" is. In September-October van dat jaar hoopte de regeering op een snelle bevrijding van Ne derland, de tijd leek aangebroken dat dr. Van Mook als luit. gouver neur-generaal naar Indie zou te rugkeeren. Voor dien waarschijnlijk korten tijd besloot de regee ring. dat hij voorloopig lid van het kabinet zou blijven. Juri disch was deze maatregel een monstrum, uit practische over wegingen echter een nood. maatregel. Toen het duidelijk werd dat de bevrijding van Nederland nog niet kwam is dr. Van Mook medego- Wet tot uitbreiding der C.G. op komst Van bevoegde zijde verneemt A.N.P. dat op het departement van Overzeeschc Gebiedsdeel en thans de laatste hand wordt ge legd aan een wetsontwerp tot uit breiding van de Commissie-Gene raal tot ten hoogste vijf leden. Dit wetsontwerp zal dezer dagen aan den Ministerraad worden voorge legd. A.N.P. verneemt voorts, dat professor Posthuma, die binnen kort naar Indonesië vertrekt, daar reeds dadelijk in het werk van de Commissie-Generaal zal worden ingeschakeld. WANNEER bet waar is, wat prof. Gerbrandy meedeelt over de voorgeschiedenis der koninklijke rede van 7 December 1942, wanneer hij dus reeds in dien tijd wist, wat hij thans meent over dr. Van Mook te moeten zeggen, waarom handhaafde dan juist hij, destijds minister-president, dienzeifden dr. Van Mook, dien hij ach tereenvolgens tot minister van Koloniën, tot luitenant gouverneur- generaal en wederom voor minister van Koloniën voordroeg, nog verscheidene jaren nadat de gebeurtenissen plaats hadden, waarmee hij thans zijn oordeel tracht te staven, als minister? Sterker nog: waarom droeg hij hem in October 1944, behalve als minister van Koloniën tegelijkertijd als luitenant-gouverneur-generaal voor, en schonk hij dr. Van Mook dus meer machtsvolkomenheid dan ooit een minister van Koloniën of een gouverneur-generaal bezat en veroorloofde hij zich ten behoeve van dr. Van Mook een figuur, die hij zelf naderhand als een „staatkundig monstrum" kwalificeerde? Bovendien vraagt de regccring zich af waarom prof. Gerbrandy de toelichting in zijn radiorede gegeven op de koninklijke rede van 7 Dec. 1942 en die hij zelf blijkbaar van groote beteekenis acht voor een juist begrip van deze rede, aan de Statcn-Generaal heeft onthouden toen hij deze in een nota op de hoogte stelde van dc hoofdpunten van het regeeringsbelcid in Londen. (Uit de officicele commentaar op Gcrbrandy's rede van Donderdag 2 Januari.) (Prof. Gerbrandy heeft gisteravond gereageerd op de vragen, hem door de regeering naar aanleiding van zijn feilen persoonlijken aanval op Dr. van Mook van een week geleden ge steld. Dit is geschied in een radio rede,' die opnieuw door beide zenders is uitgezonden. Het 'S oen handig stuk iverk, dat dc heer Gerbrandy heeft geleverd, wij zullen hem dien lof niet onthouden h\i heeft de ant woorden op de pertinente vragen, die hem gesteld zijn, bedolven onder zulk een stroom van woorden, dat zii er volkomen onder verdwenen zijn. Slechts wie heel goed kan luisteren, is wellicht in staaf clic antwoorden nog op te visschenDeze wijze van doen meenen wij als geslaagde dema gogie te mogen betitelen. Wij zullen ons op dit oogenblik van verdere commentaar onthouden, unj verwach teil echter, dat de regeering op den goeden weg, dien zij vorige week heeft ingeslagen, zal voortgaan cn de rede van den heer Gerbrandy ook ditmaal niet zonder meer zal laten passeeren. Red.), Prof Posthuma, die waarschijnlijk tot lM van de C.G. benoemd zei wor- den. vertrekt op 21 Januari naar In donesië. Er wach» hem als financieel econoom een bijzondere taak. In be voegde kringen acht men. de overeen- komst van Linggadjati als feit aan vaardende, met de wetenschap dat de tnancieel-economische belangen van Nederland en Indonesië parallel loo- pen, de verwachting gerechtvaardigd, dat het econombcn herstel V3n beide landen door dezen vakman naar beste vermogen zal woiden gediend. De commissie-generaal is van ochtend 11 uur te Batavia aange komen. De leden weigerden ver klaringen af te leggen. Sjahrir heeft in een interview verklaard dat volledige uitwis seling der standpunten tusschen de Commissie Generaal cn de Republiek inzake de groote mi litaire botsingen die de laatste drie weken op Sumatra hebben plaats gevonden, zal noodig zijn voordat de republiek de ratifica tie van de overeenkomst van Cheribon zal willen overwegen. Het Nederlandsche leger heeft vandaag gemeld dat de nationa listische troepenconcentraties uit bet gebied ten Z.O. van Padang oj) Sumatra Woensdag verjaagd werden. Elders op Sumatra en ook op Java vonden schermut selingen tusschen patrouilles plaats. deeld, dot de samenkoppeling del* functies beëindigd moest worden en zc is beëindigd. De bijzondere bevoegdbeden, die dr. Van Mook vroeg, heeft hij niet gekregen, hij kreeg slechts die, welke beslist onvermijdelijk en nuttig waren. Ook is fir. Van Mook meegedeeld, dat dc regeering zijn functie van luit.-gouverneur-generaal niet kon garandeeren voor de toekomst. Het was ook uitdrukkelijk de be doeling dat na de bevrijding van Indië jhr. Tjarda weer onmiddel lijk met dc verantwoordelijkheid zou worden belast. Beleid omgebogen Eet beleid van de Londensche re. gecring is door de twee kabinetten, die na de bevrijding optraden, to taal omgebogen. Men liet jhr. Tjar da gaan omdat men liever het be leid van dr. Van Mook wenschte. ..Dc man. die met ons in Londen samen vocht om den Japanner te verslaan bevordert nu de consolida tie van een republiek van Japansch. fascistischen oorsprong onder pre sidentschap van een man. die mP-t de Japanners collaboreerde"aldus prof. Gerbrandy. „De regeering haast zich thans de republiek te vestigen en pas later wil het 't Nederlandsche volk vragen: Verander Uw grond wet I Als dan dat Nederlandsche volk zegt: Neen. wie is dan ver antwoordelijk voor den politieken chaos, waarin het Koninkrijk zaJ komen te verkeeren?" vroeg spr. „Maar dit ie zeker: in het volk, dat zich niet gewonnen wil geven en bij onze jongens in Indië. in wier borst het nationaal gevoel voor recht is ontgloeid, daar heeft het kabinet, dat een fatale politiek voert, haar zaak reeds verloren", zoo eindigde prof. Gerbrandy zijn rede. Gisteravond begon de vei ligheidsraad te Lake Success de besprekingen over het ontwa peningsprobleem. „Wij zijn thans zoover geko men", zoo zei voorzitter Makln (Australië) in zijn openingsrede, „dat alle leden van de UNÖ zich zonder uitzondering verplicht hebben bij de oplossing van de ontwapeningskwestie samen te werken. Het is niet de tijd voor het zoeken naar oneenlgheden Het oogenblik is gekomen om met het werk te beginnen." De Sowjet-Russische afgevaar digde, Gromyko, verklaarde zich tegen het Amerikaansch voor stel de besprekingen over de con tröle van de atoom-energie vóór de debatten over de algemeene ontwapening te beginnen. Gro myko gaf als zijn meening te ken nen. dat het Amerikaansche voor stel'leidt tot vertraging van het uitwerken der practische maatre gelen Inzake de ontwapening. „De Amerikaansche houding schijnt te zijn: óf de anderen stemmen in met de Amerikaansche voor stellen voor de controle der atoomenergie, óf de U.S.A. weige ren zich bezig te houden met de maatregelen voor de algemeene ontwapening." Gromyko zeide te hopen, dat de Veiligheidsraad de voorstellen van de Sowjet-delegatie zal aannemen en zonder uitstel voort zal gaan met het uitwerken van de maat regelen om zoodoende de resolu ties van de Algemeene Vergade ring te verwezenlijken. Atoom de sleutel De Amerikaansche gedelegeerde Herschel Johnson zette opnieuw het Amerikaansche standpunt uiteen, dat een doeltreffende in ternationale controle van de atoomenergie de sleutel is voor het geheele probleem der ontwa pening en dus het eerst moet wor. den aangevat. Johnson zei, dat geen enkel systeem voor de rege ling der bewapening tot vrede en veiligheid kan bijdragen, zonder dat het afdoende controle in houdt. Johnson verzekerde, dat de Ver eenigde Staten het volle pond zul len bijdragen om tot een oplos sing van het probleem der atoom energie te komen. Kolenexport ook stopgezet? De stroomlevering van Duitsch land naar Nederland wordt af gesneden ten gevolge van de kri tieke situatie waarin de electri citeitsvoorziening van West Duitschland door de vorst is ko men te verkeeren. Officieel is medegedeeld dat het stopzetten van de stroomlevering naar Bel gië en Nederland en ten deele ook aan de Fransche zóne, een onder deel is van de drastische in krimping die alle gebieden be treft die door de centrales in de Biitsche zóne worden verzorgd. Deze maatregel is getroffen daar de productie van bruinkool do>.de ln.\riezing der velden zoodanig ver minderd is, dat dc voorziening der centrales niet meer gewaarborgl is. Ten eindo het thans vrijwel ge heel op den spoorwagen aangewe. zen vervoer te ondersteunen wordt extra brandstof beschikbaar gesteld vcor het automobielverkeer. De verwachting bestaat even wel, dat de vervoersbeoerkin- gen en de noodzaak om een minimale electriciteits-voorzie- inng in de Duitsehe steden op gang te houden, in de volgende dagen tot nieuwe maatregelen zullen kunnen leiden, waaron. der de al^eheele stopzettiug van kolenleveringen naar het buitenland. De toestand in de Duitsehe ste den ontwikkelt zich thans in ver snelde mate naar een crisis. In Ber lijn. waar het grootste deël der be. volking zonder huisverwarming is, worden sedert Dinsdag honderden menschen met bevroren ledematen binnengebracht. Dg mogelijkheid be staat. dat zelfs de ziekenhuizen zon der verwarming zullen geraken. De Berlijnsehe gemeenteraad heeft vandaag een stormachtig debat ge voerd over de situatie, waarin de eisch gesteld werd alle nog bij thea ters cn bioscopen aanwezige voor. raden in beslag te nemen. Boven het door ijs afgesneden Wadden eiland van Antrum zijn voorraden melkpoeder voor de kinderen per parachute neergelaten. De Fransche afgevaardigde Pa- rodi achtte geen reden aanwezig waarom de raad de beide proble men van algemeene bewapening en de controle op de atoomener gie, niet 'tegelijk zal behandelen, daar de Algemeene Vergadering den Veiligheidsraad het geheele probleem van de ontwapening, met inbegrip van de controle op de atoomenergie, ter behandeling heeft overgedragen, zonder een van beide kwesties voorrang bo ven de andere te verleenen. Meer tijd noodig Parodi achtte een tijdlimiet van 2 of 3 maanden voor het werk van de commissie voor de ontwa pening te kort en stelde voor, dat de commissie na verloop van dien tijd rapport over de behaalde re sultaten zal uitbrengen en nieuwe instructies van den Veiligheids raad zal ontvangen. Cadogan. de Britsche gedele geerde, deelde Frankrijks opinie dat de Veiligheidsraad beide dee- len van het ontwapeningspro bleem tegelijk moet behandelen, De onzekerheid omtrent het ver loop van de vorstperiode is in het overzicht van gisteren reeds mee gedeeld. Zag het er aanvankelijk nog naar uit, dat de dooigrens niet verder dan tot het midden van het land zou doordringen, later bleek, dat Je Zuidelijke tot Zuid-Westelijke luchtstroom juist krachtig genoe; was om den dooi in het geheele land te doen intreden. In groote lijnen is het algemeene weerbeeld in Europa niet gewijzigd. De vorst in Scandinavië. Denemar ken. Duitschland, Polen. NoordTtaliö en de Balkan houdt vrijwel onver minderd aan, evenals de dooi Frankrijk en Engeland. Do verplaat sing van de dooilijn van België naar de Nedcrlandsch-Duitsche grens bracht in ons land een karakteristie ken weersomslag. Het binnenJringen van warmere lucht ging niet onopgemerkt voorbij, De regenzone, die met het over gangsgebied tusschen vorst en dooi samenhing, gaf aanleiding tot spie gelgladde wegen in groote dee len van het land. In de Noord-Oostelijke provincies werd de regen voorafge gaan door sneeuw. Houdt de ingetreden dooi nu aan? Ons land ligt aan den rand van bet overgangsgebied. Een verdere ver plaatsing van de dooigrens vindt niet meer plaats, aangezien ie Zui delijke tot Zuidwestelijke luchtstroo- mingen zonder invloed van de baro meterstijgingen over Engeland snel aan beteekenis inbuete. We zitten dus nog steeds op de wip, zij !u t nu aan den anderen kant. Betrekkelijk kleine wijzigingen kunnen de vorst weer doen terugkeeren De ucrssi tuatie on langeren termijn b'ijft duv nog onzeker. Milolajczyk teekent appèl aan De leider van de Poolsche boe renpartij. Mikolajczyk. heeft ver klaard bij het hooggerechtshof appèl aan te zullen teekenen te gen de uitsluiting van candidaten der boerenpartij voor de algemee ne verkiezingen, die op 19 Januari gehouden worden. Mikolajczyk zeide: „Wij zullen ter stembus gaan in die districten, waar het ons toegestaan is ofschoon wij nadrukkelijk verklaard hebben, aat de geheele verkiezing kenne lijk oneerlijk is omdat wij wet telijk willen handelen en het ver trouwen van het volk in wette lijke actie willen versterken." Het bestuur van de E.V.C, Heeft besloten Zaterdag voor vier en twintig uur het werk in de Rotterdamsche haven neer te leggen. Deze staking zal een proteststaking zijn. De E.V.C. wil er haar ontevredenheid mee te kennen geven over het traineeren van de onderhandelingen, welke van Februari van verleden jaar af nog steeds vooitduren en waarvan het resultaat zou zijn, dat het College van Rijksbemiddelaars een beslissing heeft getroffen, welke zou neerkomen op algeheele aanvaarding van het standpunt der werkgevers. Hooger garantieloon geëischt Zaterdagochtend zal in go- bouw „Odeon" een vergadering worden belegd cn daar zullen dc volgende eischeh worden bespro ken: Een loonsverhooging van 10 hoogere garantielooncn op bet peil, zooals dat te Amsterdam bestaat nl. f 36.— in plaats van f 3090; een betere regeling voor vuilen en bijzonderen arbeid; een collectief arbeidscontract voor het toezicht- en opzichthoudend personeel; geen arbeid op Zon dag en medezeggenschap van de organisaties in alle aangelegen- beden betreffende de looncn cn de arbeidsvoorwaarden. De situatie in de Rotterdam sche haven in verband met dc Antwerpsche staking, wordt steecis moeilijker. De Scheep vaart Vereeniging Zuid beeft een schrijven gezonden aan de E.V.C. cn de Unie Verkeer, waarin zij baar standpunt in zake de z.g.ti. „besmetIe" A'n,twerpsche ladin gen duidelijk maakt. De E.V.C. blijkt echter volgens een door baar uitgegeven communiqué, op eënige onbelangrijke punten van meening te verschillen met de S.V.Z. Dc staking, die de E.V.C. heeft aangekondigd, staat echter los van deze kwestie. Voorstellen S.V.Z. De voorstellen, welke de S.V.Z. heeft gedaan, komen op het vol gende neer: lo. De zich te Antwerpen be vindende schepen zullen niet te Rotterdam tyorden' gelost, tenzij zij transitogoederen of voor Ne derland bestemde goederen aan boord hebben. Voor zoover zich in zulke schepen ook voor Bel gië bestemde lading bevjndt, zullen deze goederen alleen dan worden gelost, indien zij niet naar België worden gezonden 2o. Uitgaand© goederen, van België afkomstig, zullen te Rot terdam niet worden geladen; alle andere uitgaande goederen zul len wel worden geladen; 3o. Naar Europa varende sche pen, met uitsluiting van voor België bestemde lading, zullen niet te Rotterdam worden gelost; 4et Schepen met lading voor verschillende bestemmingen zul len worden gelost voor zoover hel Nederlandsche en transito- poederen (anders dan voor Bel gië) betreft. Voor zoover zich in deze schepen voor België be stemde lading bevindt, zullen deze worden gelost doch niet naar België worden gezonden. De bezwaren van de EVC richten zich hoofdzakelijk lot het onder lo. bepaalde. De EVC meent, dat Bel- gische goederen, die. in de schepen onder de Nederlandsche lading lig gen, niet dienen te worden gelost. GENERAAL MARSHALL, <te nieuw benoemde minister van bui. tenlandsche zaken der Vereenigde Staten, werd op 31 December ÏHH'J te Uniontown in Pennsylvania ge bot en, en is nu dus 66 jaar oud. En trad in 1901 in militairen dienst, cn doorliep snel alle rangen. In den eersten wereldoorlog fungeerde hij als assistent chief of staff for opera Hons en diende bij den troep Frankrijk. Van 1919 tot 1921 ver bleef hij in Frankrijk, en daarna werd hij in verschillende fUnclies belast met het opleiden van troc. pen. In 1939 benoemd tot stafchef, maakte hij den tweeden wereldoor log in deze functie mee: in Novem ber 19-15 benoemde president Tru man hem tot zijn specialen gezant in China. De Koningin in de Apollohal Tot groote verrassing van het pu bliek in de totaal uitverkochte Apol lohal heeft de Koningin, vergezeld van mevr. L. Th. de Beaufort, Jmiie du paiuis, jhr. F. J. E. van ennep kamerheer i.b.d. en baai adjudant. It. ter zee le klas-c H. A. V Goe.«- sens Jen ijshockey wedstrijd Ijsvo gelsCanadians bijgewoond. Dc Ko ningin toonde zich zeer geïnteres seerd in den wedstrijd en ook het Zvvitsersche paar Dubois, dat in .de pauzes kunstrydemonstraties gaf van een tango cn een paso-doble, waar mede zij wederom groot succes oogstten, hadden haar volle aan dacht. Omstreeks half elf keerde de Ko ningin met haar gevolg naar het pa leis terug. Bij het verlaten van de Apollohal zeide H.M. tot den be drijfsleider, den heer J. van den Berg. „Ik vond het een zeer span- nenden avond en heb erg genoten". De Canadians wonnen met 52. De Fransche troepen hebben de blokkade van Hanoi, de omstreden hoofdstad van do semi-autonome republiek Vietnam, verbroken, na. dat alle communicatie over land drie weken afgesneden is geweest, aldus maakt, liet Fransche pers agentschap bekend. Men verwacht binnen enkele da gen de verbinding tusschen Hanoi cn de op 100 km afstand liggende havenstad Ilaifong te herstellen. Fransche troepen uit Hanoi heb- ben reeds met de Fransche strijd krachten uit Haifong contact ge maakt, aldus werd door liet Fran sche hoofdkwartier te Hanoi ge meld. Een bfficieele melding, waarin de laatste Fransche successen werden bekend gemaakt, zeide, dat het her stel van de verbindingen tusschen Hanoi en de zee de critieke voed selpositie van de stad aanzienlijk heeft verlicht. Naar het Fransche persbureau verneemt is de eerste groep zwaar, gewonde Fransche soldaten per vliegtuig uit Indo-China in Cairo aangekomen. Het Fransche garni zoen van Nam-Dingh, ongeveer 128 km ten zuiden van Hanoi, heeft 15 burgers, die van 19 Dec. af in een bankgebouw omsingeld waren, ge. evacueerd. Nom-Dingh is nog steeds ingesloten, hoewel er verbetering in dei. toestand zou zijn gekomen en versterkingen spoedig verwacht worden. En Wasilefsky naar Londen Hef hoofd van den Sowjet-Russi- schen generalen staf, maarschalk Alexander Wasiljefsky, heeft, met verlof van de Sowjet-regeering, een uitnoodiging van veldmaarschalk Montgomery om in de lente naar Londen te komen, aanvaard, aldus verklaarde Monty tijdens een cock tail-party ten huize van den Britschen ambassadeur te (Moskou Raphael Lanez overleden (Eigen bericht) Een telegram uit Zuid-Amerika brengt liet bericht, dat de cellist Raphael Lanez op 44-jarigen leef tijd plotseling overleden is. Lanez is in Jazni te Polen geboren cn werd op aanbeveling van Pablo Ca sals benoemd tot cellist van het Concertgehouw.orkest. Na den be zettingstijd. waarin hij illegaal work verrichtte, besloot hij naar Amerika te emigreeren, waar hij in Augus tus 1946 aankwam. Financiering van den woningbouw Naar het, A.N.P. ter oore komt is bij de regeering in voorbereiding een re geling. waarbij het onrendabele deel van de tegenwoordige zeer hooge bouwkorjen van den particulieren woningbouw zal worden opgevangen. Waarschijnlijk zal dit geschieden door een rentevergoeding, welke het rijk aan de betrokkenen zal verlee nen. nadat door de particuliere ka pitaalmarkt deze gelden gefourneerd zullen zijn Alle door den KNVB voor Zondag a.s. vastgestelde wedstrijden zijn af gelast. Het programma is in zijn ge heel verschoven naar 19 Januari. RT OUDT de plotseling ingevallen J)11 dooi aan of zal het weer op vriezen?", zoo luidt de vraag, die de zer dagen jn ieders mond bestorven ligt en bot antwoord, dat hij er voor zichzelf op geeft, hangt ten nauwste samen met bet object, waarop zijn blik is gericht- zijn schaatsen of zijn brandstoffenvoorraad. zijn privó-gc- noegen of het algemeen belang. Wan neer hij in onzekerheid over het weer van de komende dagen zijn troost zoekt bij de deskundigen, bij het K.N. M.I, of bij den weerkundigen mede werker van zijn blad. dan wordt hij afgescheept met een orakelachtig, voorzichtig, want altijd raak, de kool cn de geit sparend antwoord, dat nau welijks dien naam verdient: ..het kan vriezen, het kan dooien". En dan wordt hem tenminste één ding dui delijk. dat de plotseling ingevallen dooi niet alleen voor hem zelf, onwe tenden sterveling, maar ook voor hen. die over meer en betere gege vens beschikken, een volkomen ver rassing is geweest cn dat zij de betee kenis. dc draagwijdte der gevolgen ervan niet dan mct dc grootte aarze ling durven te schatten, respectieve lijk te voorspellen Waarom wij op deze plaats opeens een weerpraatje gaan houden? Wel» omdat de internationale politiek van de afgcloopcn drie etmalen ons voor net zoo'n verrassing gesteld heeft als het v/eer: wat in het laatste geval de dooi heet, dat beet in liet andere het ontslag van Byrnes Reide verschijnselen, het atmos- ■LJ pherische zoowei als het inter nationaal politieke, gemeen is het element van volkomen verrassing. Dat Byrnes, dc man, die de politiek der V.S. het afgelóopen jaar met zoo veel succes hceff geleid, die aan zijn land de eerste plaats in de wereld heeft verzekerd (dat bij dit heeft be reikt kan kwalijk worden ontkend), de staatsman, dien wij nog kort ge leden den belangrijksten minister van buitenlandsche zaken hebben hoorcn noemen, dien Amerika in tientallen jaren gehad heeft, op dit oogenblik, waarop de Amerikaansche politiek voor ontzaglijk zware beslissingen zal komen te staan, waarop om maar enkele dingen te noemen het vre desverdrag met Duitschland aan de orde komt. het vraagstuk van do Amerikaansche bases in de Pacific acüut wordt, de ontwapening en de contrólc van de atoomenergie de aandacht van de Uno gaan vragen, zijn ontslag krijgt, wie ter wereld zou dit verwacht hebben? Dat de officieel genoemde motiveering in gezond heidsredenen wordt gevonden, spreekt in een geval als dit wel van zelf. dat niemand die officicele ar gumenteering zoo maar gelooft, even zeer. Het kan zijn, dat het waar is, dat Byrnes zooals we nu le hooren krijgen reeds in April aan presi dent Truman heeft meegedeeld, dat hij voornemens was ontslag te vra gen, maar du heeft de president dan mooi voor zich gehouden. En hé ja, was hef ook niet in diezelfde maand April, dat Wallace zich voor het eerst met een brief vol critiek op de bui<- tenlandsche politiek tof Truman richtte, een gebeuren, waérvan we trouwens ook pas maanden later voor het. eerst hebben vernomen? En zooals het gistermorgen vroeg niet, alleen een verrassing was, dat het dooide, maar daarboven op ook, dat het niet sneeuwde, maar zoo echt malsch regende, zoo kom* ook boven op de surprise van Byrnes' ontslag de haast nauwelijks minter groote. dat hij door generaal Marshall word} op gevolgd, Een generaal (en zonder eenigen twijfel een zeer bekwame!), aan het roer van buitenlandsche za ken! Zeker, dat is eerder vertoond, er zijn tijden en lander, geweest, waar generaals er bepaald op uit waren om de leiding te krijgen van de bui tenlandsche politiek, maar dat dit op het huidige moment gebeurt en nog wel in de V.S., dat mag toch waar achtig wel aan den balk worden i geschreven. T S het wonder, dat het Je heele A wereld gaat Ms in ons vaderland met het weer. dat iedereen de vraag stelt aan zichzelf en aan anderen: wat beteekent dit, wat gaat er gebeuren? En wanneer wij dan. zelf geen ant woord vindend, bij de deskundigen (of die zich daarvoor uitgeven) bij d© kenners der internationale politiek in de wereldpers dif. antwoord gaan zoeken, dan ja dan gaat bet neL als wij in ons weerpraatje aan het begin schreven, dan kunnen wij hun beschouwingen groepeeren onder wij weten niet hoeveel rubrieken en iedere rubriek leert ons meer over de verwachtingen, de wenschen, de be langen van den voorlichter in kwestie i dan over de beteekenis van het ge val Byrnes. En de gewone sterveling begrijpt, dat ook de deskundigen, de voorlichters met bet geval verlegen zitten, dat zij de beteekenis en de draagwijdte der gevolgen ervan niet dan met de grootste aarzeling durven te schatten, respectievelijk te voor spellen en hij voelt zich weer volko men thuis en constateert: „Het kan vriezen, het kan dooien". Ook wij laten het voorloopig hier bij. wij zijn er overigens van over tuigd, dat wij in de eerstkomende da gen de gelegenheid zullen krijgen, ja genoodzaakt zullen 2ijn om op deze aangelegenheid terug te komen. Dr. C. D. J. BRANDT. In Den Haag geeft Het Rcsi- dentie-Tooneel de première van Koning Henry IV van Shakespea re, onder regie van Joh. de Mees ter. Do eerste opvoering gaat als besloten voorstelling voor Pulchri Studio, dat een eeuw bestaat. Het Concertgebouw heeft in stu die genomen een koorwerk „The Dream of Gorontisu" van Elgar met het toonkunstkoor onder leiding van den repetitor Hans Cleuver. De uit voeringen vinden plaats 1 en 2 Febr. waarbij Sir Adrian Boult het orkest dirigeert. Nevel of mist Weersverwachting, medegedeeld \j door hef K.N.MJte De Bilt. gel- m p Hg tot Zaterdagavond In het overgroote deel van het ,1 9 land mist, plaatselijk eenige neer- j slag. In het Noord-Oosten van het j land temperatuur om het vries- [:1 punt. Aanvankelijk nog weinig wind. later wat toenemend uit Tiiid jot Oost. BMMBBaMMHB&BfiZHflllUllllUlllllilllllltllillliliiliA

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1947 | | pagina 1