BOLKESTEIN'S VOORSTEL IN DETAILS:
veel vraagteekens voor de kantlijn
Vestra res
agitur
Mijn vriend zoekt een woniei
N ieuwe voedingmethode
voor zwakke babies
Radio-programma
j door dr. J. A. G. van der Veer,
In Amsterdam werken kinderkliniek,
Roode Kruis en GGD samen
D
Een min of meer
waar verhaal, door
J. VAN STRATEN
...En lijdt aan
febris ruilaria
onder getuige
2
Donderdag 30 Januari 1947
DE positie van het geschiedenis-onderwijs op het B-lyceum
verdient nadere beschouwing. Dit uiterst belangrijke vak
wordt slechts in de eerste 4 klassen onderwezen, en wel met het
minimale aantal van twee wekelijksche lesuren afgedaan. Daar
mee is de geschiedenis tot een kindervak geworden. Dit is des
te meer bevreemdend, omdat in het door dr. Bolkestein zoo be
wonderde Angelsaksische onderwijs de geschiedenis een steeds
grootere plaats inneemt. Juist de geschiedenis maakt maatschap
pelijke en geestelijke stroomingen begrijpelijk en doet den eigen
tijd door de kennis van het verleden beter verstaan. De degradatie
van de geschiedenis op het geprojecteerde Lyceum-B doet de
„cultureele bijziendheid toenemen.
Ook het facultatief stellen van
het Dultsch heeft groote bezwnron.
Trouwens, dit geldt niet alleen voor
het Lyceum.B, maar voor allo drie
de afdeelingen. Hoe men ook over
de Duitschers denkt, het Duitsch
kan niet afgeschaft worden, althans
niet op dit oogenblik. De ontwer
per laat zich in dezen wel wat al
te voel door zij nnglophiele neigin
gen leiden. Duitshcland heeft in het
verleden veel bijgedragen tot de Eu.
ropeesehc cultuur; deze werkzaam
heid staat eenigszins stil, zooals men
wel hoort beweren. In de Angelsak
sische landen wordt door Duitsche
emigranten in het Duitsch gepu
bliceerd. Ook buiten Duitschland
wordt Duitsch gesproken!
Maar ook om economische re
denen: wanneer Diutschland cco-
ndmisch niet herleeft, Is het met
ons, Nederlanders, gedaan. Om
handel te kunnen drijven, moeten
we Duitsch kennen. Tenslotte is bij
de heropvoeding van hot Duitsche
volk, waar ook w\j een taak bij krij
gen, kennis van de Duitsche taal
van essentieel belang.
Ook H.B.S.-bezwaren
ER bestaan dus bezwa
ren tegen het gepro
jecteerde B-Lyceum, die niot alleen
van den kant van het gymnasium
komon; ook do HBS voelt er niet
veel voor en is o.a gekant tegen de
invoering van het Latijn. Maar ook
tegon het geprojecteerde A-Lyceum
bestaan ernstige bedenkingen. Dit
is ontworpen „ter versterking van
'n integrale klassieke vorming". Op
zichzelf verdient dit streven waar.
deering.
Maar de ontwerper schiet zijn
doel totaal voorbij. Immers de wis
kunde en natuurwetenschappen,
vakken, worden hier na de vier
de klas niet. meer onderwezen. On.
zo a.Si medici enz. gaan niet naar
deze afdeeling, hierheen gaan alleen
degenen, die weinig aantrekkelijke
beroepen van dominee, lecraar c.d.
kiezen, verder leerlingen, die geen
aanleg voor wiskunde hebben, van
deze laatste categorie moet hot
gymnasium het niet hebben. De zoo
vaak geuite bewering: „Hij (en nog
vaker: „zij") heeft geen aanleg
voor wiskunde en Pfaat daarom
naar het gymnasium'', is ten eenen
male onjuist! Het A-Lvceum wnr.lt
een bloedloozc afdeeling! De klas
sieke vorming wordt een eng
groepsbelang in plaats van een al.
gemeen cultuurelement. In plaats
var. een versterking is hier van ver
zwakking sprake.
Over het geprojccteerdo C-Ly-
coum valt weinig to zeggen. De ont.
werper heeft geen urenrooster ge
maakt of zelfs ook maar vakken
aangegeven.
U ET doet ons deugd, dat de
-1 rector van ons Stedelijk
Gymnasium de afbraak van het vak
Geschiedenis, die in het plan - Bolke
stein opgesloten ligt als .cultureele
bijziendheid" veroordeelt. Wat hij
niet vermeldt, omdat het in het ver
band van zijn beschouwing niet recht
streeks thuishoort, is het feit. dat die
afbraak van de geschiedenis op het
gymnasium dif jaar al begonnen is.
Reeds deze cursus krijgen de B-leer
lingen van de zesde klas geen onder
was meer in de historie. Dit betee-
kent, dat een groote lde grootste!)
groep gymnasiasten van Nederland
op den leeftijd, dat zij van dit onder
wijs het meeste kunnen profiteeien.
dat zij er de grootste belangstelling
voor hebben, in een tijd, dat de „rpic-
gel der historie" aan de opgroeiende
generatie dagelijks moet worden
voorgehouden (maar daarvoor is het
noodig. dat Jonge menschen zelf
deze spiegel kunnen hanteerenl)
van de vormende waarden der histo
rie verstoken blijft. Het is eenvoudig
onbegrijpelijk, dat een onderwijs-
autoriteit, dat een Minister van O. K.
en W een dergelijke regeling nota
bene vlak na een oorlog, als ook wij
nu beleefd hebben, cn in een tijd ah
deze heeft kunnen treffen Zoo wij
iets verwacht hadden, dan zou het
zijn geweest, dat bet aantal uren
voor geschiedenis was uitgebreid: men
praat immers zoo druk over verster
king van het nationaal bewustzijn,
over inzicht in de waarden onzer
Westersche cultuur, over karakter
vorming. Welnu, voor dit alles zou
het valt geschiedenis op de middel
bare scholen zelfs centraal gesteld
kunnen worden, zooals dit in Enge
land meer en meer gebeurt.
WIJ weten, dat reeds van meer
dan één zijde geprotesteerd is
tegen deze afbraakpoging, dat o.a. de
hoogleeraren in de geschiedenis aan
de verschillende universiteiten, ge
steund door collega's uit de juridische
faculteit zich in een adres tot den
Minister hebben gewend. Maar het is
niet genoeg, dat de hoogleeraren ii
de historie, dat de leeraren in de ge
schiedenis protesten doen hooren, er
moet meer gebeuren, dan praten
voor eigen parochie, zooals men zoo
gauw zegt In een dergelijk geval.
Vestra res agitur, hef is "Uw. zaak,,
ouders van gymnasiasten, neen alle
Nederlanders, wie de toekomst van
ons volk ter harte gaat. Gaat aan
deze zaak niet achteloos voorhij, gij
zijt het. die zoo gij het met °ns eens
zi.it, dit kwaad want zoo durven
wij dit noemen kunt stuiten.
Schifting in „brugklas"
AAN het Lyceum en de
A.M.S. ligt een unifor
me „brugklas" ten grondslag, In
deze klas wordt 20 uur les gegeven
in Ncderlandseh, Engelsch, Fransch.
reken- en stelkunde, geschiedenis,
aardrijkskunde, biologie en 10 uur
iri teekenen. muziek en zang, han
denarbeid. lichamelijke oefening en
Bijbelkennis (dit laatste facultatief).
Deze klas heeft een onderzoeken i
i voorbereidend karakter cn Is
cell essentieel onderdeel van de
vr orgestelde onderwijsorganisatie.
Zij maakt een bijzondere opleiding
op de lagere school overbodig. Zij
moet nagaan of de leerling geschikt
s voor liet Middelbaar Onderwijs en
zoo ja, voor welke afdeeling. Daar
voor Is ook psycho-technisch on
derzoek gedurende het geheoln
schooljaar noodig. „Doubleercn is
niet mogelijk. Het advies aan het
einde van deze brugklas gegeven is
in de eerste ontwikkelingsjaren van
deze brugklas nog niet bindend".
Lr zijn redenen om de selectceren-
do waarde van deze brugklas niet
hocg aan te slaan en den nadruk
derhalve te leggen op het voorbe
reidende karakter. Immers het aan
tal uren voor „intellectueele" vak
ken" uitgetrokken (20 uur tegen 10
r niet-intóllectuoele vakken, thans
27 of 28 tegen 5) en do keuze van
Ie vakken waarborgen geen af-
loendc schifting: Latijn cn Meet
kunde. twee bij uitstek selecteeren-
Ie vakken, ontbreken.
Psycho-technisch onderzoek
t-J ET is in het algemeen
A .tl moeilijk een uit
spraak over verdere geschiktheid
na één jaar te doen, maar zeker
met deze klas. Nu wil het rapport
ook meer waarborgen voor de ge-
Schikfhéid van déïl léërlihg: voör
de toelating tot de brugklas is noo
l»g een verklaring van het hoofd
Van de lagere school, een examen
n Nederlandseh en Rekenen, en een
psycho-technisch onderzoek, dat
verder zooals we boven zagen, het
geheeld jaar zal plaats vinden. Som
mige kringen in het onderwijs staan
afwijzend tegenover het psycho
technisch onderzoek. O.i. ten on
rechte. Immers de psychologie (en
ycho-techniek) is een nog jonge
wetenschap, die ongetwijfeld per-
spectieven biedt. Maar dit impli
ceert wel, dat. we voorloopig geen
afdoende resultaten van de psycho
techniek bij de bepaling Van ge
schiktheid van leerlingen van de
brugklas kunnen verwachten
Een bezwaar is. dat dit onderzoek
moet geschieden hij jeugdige leer
lirgen. wier ontwikkeling nog wor
dende is. zoodat dezekerheid van 't
onderz.oek vermindert. Iloe zal men
verder het groote aantal henoodigdc
psycho-tcchniei ophrengen? Want
men kan. volgens de psycho-tech-
niei zelf, niet in korten tijd. leera-
tot ervaren test-afnemers ma
ken, Men heeft in Den Haag reeds
eenigo malen een psvcho-tcrhnisch
onderzoek naast het. toelatingsexa
men afgenomen, maar zonder bevre
digend resultaat.
Verwikkelingen
\7ERDER. zal het niet
mogen doubleeren tot
groote verwikkelingen aanleiding
geven: zwakke elementen zullen
toch maar bevorderd worden; ou
ders, vooral gegoede, laten natuur
lij!. bijlessen geven. Hoe njoet het
geregeld worden, dat alle scholen
zoo ongeveer dezélfdo cischen bij
toelating en bevordering stellen?
Het adviês over studierichting zal
volgens het rapport in dc eerste
laten niet bindend zijn, maar zal
dat o.i. nooit kunnen worden; ou
ders en kinderen hebben tocli ook
we' iets te zeggen over wat zij wil
len worden.
Hierbij komt voor het Gymnasium
speciaal het ontbreken van het La
tijn in de brugklas. Het. mist hier-
:leor een vak van groote sclectce-
rende waarde: z.ijn opleiding wordt
van 6 op 5 jaar teruggebracht. Dit
komt de rustige, gpleidelijke behan
deling van de leerstof tot nu toe
het groote voorrecht van het Gym
nasium, niet ten goede. Het begin-
latijn is een zeer geschikte leerstof
voor jeugdige leerlingen In alle
landen om ons heen begint men dan
ook met Latijn op jongeren leeftijd
dar; bij ons. De beoefening van het
Latijn geeft zoowel door de verwor
ven kennis als door de nauwkeuri
ge werkwijze, die vereischt wordt,
spoedig steun aan het onderwijs in
de moderne talen. Verplaatsing van
Latijn naar de tweede klas zal dit
onderwijs schaden. Bovendien z.al
het Orieksch dan pas in de derd°
klas kunnen beginnen, zoodat pr
meer uren oude talen in de hoogere
klassen gegeven moeten worden,
wat speciale moeiliikheden voor de
samenstelling van den uren-tabel
voor de B-leerlingen met zich mee-
hrengt
Begaafden achtergesteld
DE huidige HBS (later
overgaand in Lyceum-
R). zal deze brugklas, ook ai is zij
slechts voorbereidend, kunnen aan
vaarden, omdat haar'cursus volgens
het. plan op 6 iaar gebracht wordt
in plaats van 5 op het oogenblik:
het gymnasium verwerpt haar, om-
da; zijn opleiding van 6 op 5 jaar
wordt teruggebracht, waarhij komt.
dat de lagere school ook niet meer
speciaal z.al opleiden, zooals thans
wel het, geval is. Dit alles betee
ken t een achterstelling van de be
gaafde leerlingen. Het tegenwoordi
ge Lyceum zal in het algemeen met
de HBS kunnen meegaan, ai zijn Qr
nok nu wel classici aan lycea, die
herwaar hebben tegen de sanrenpor
sing van de oude talon tot 4 jaar.
zt.rals thans aan dit schooltype het
geval is.
Overigens is het wel te begrijpen,
dat de ontwerper geen Latijn in de
brugklas heeft opgenomen. Deze
brugklas dient n.l. ook ais voorhe-
reiding A MS. waar men natuurlijk
niets aan Latijn heeft; oök in do C-
afdeeling van het geprojecteerde
Lyceum wordt geen Latijn gegeven.
Latijn als afloopend vak (d.w.z. een
vak. dat gedurende enkele jaren
onderwezen wordt in de lagere klas.
son en waarin geen eindexamen
wordt afgenomen) voor bepaalde
'..-O
•-
DR. G. B. BOLKESTEIN
Anglo phiel
rector van het Stedelijk Gymnasium te Utrecht,
die vandaag zijn beschouwing van het plan-Bolkestein voor
de vernieuwing van het middelbaar onderwijs voortzet. In
zijn vorige artikel (in ons nummer van 21 januari) hield dr.
Van der Veer zich voornamelijk bezig met een algemeene
karakteristiek van het plan; thans worden enkele onder-
declen van de hierin gedane voorstellen van dichtbij bezien.
leerlingen in de brugklas ip te voe
ren. heeft geen waarde.
Ah slotconclusie t.a.V, dc brui7-
Iclaf zouden wij willen opstellen: de
brugklas heeft, een meer i'oorberei-
dend karakterdc schillende waar
de is problematisch, de werkelijk
begaafde leerlinqen zullen hierdoor
tekort komen bij hun M.O»-opl?i-
dinq, die juist bedoeld is als voor
portaal. voor de universiteit. Wil
men de poort tot de universiteit
wijder open zetten, dan zal men de
brugklas kunnen aanvaardentoo
niet, dan zal men haar verwerpen.
Dit zal niet lukken
Aangezien o.i. das
do selecteercnde waar
de van de brugklas twijfelachtig is.
wordt lipf, moeilijk uit te maken, of
een leerling het Lyceum moet kie
zen en daarmee de universiteit of
de AMS, die direct naar de maat
schappij voert. O.i. zal Bolkesteins
opzet, de groote stroom van niet
studenten, die nu vooral do HBS
bezoekt af te leiden naar de AMS.
niet lukken. Vele ouders, die niet
het plan heben. hun kinderen te
laten doorstudeeren, zullen met een
vierjarige opleiding (w.o. een jaar
brugklas) niet, tevreden zijn.
Verder wil de ontwerper gelijke
rechten van toelating tot alle fa
culteiten aan alle drie de afdeelin-
gen toekennen. Ongetwijfeld zijn
hieraan bezwaren verbonden: be
vorderen van besluiteloosheid t.a.v.
de studioinrichting, voorkeur voor
de gemakkelijkste afdeeling: kiest
oen student een andere studieinrich-
ting, dan waarvoor hij aan het Ly
ceum is opgeleid, dan moet volgons
het rapport de universiteit dit corri.
geeren. Dit brengt dus verlenging
van de studie mee. Bovendien zijn
dc professoren te overbelast om
zich ook hiermee nog te bemoeien.
Beter is het daarom dit te verwij
zen naar een staatscommissie, be
staande uit vertegenwoordigers
van het II.O. en M.O.
Positieve kanten
T-J ET spijt ons deze be-
zwaren naar voren
te moeten brengen. Het zijn niet
slechts persoonlijke meeningen, het
is de neerslag van wat wij op vole
vergaderingen, waarin de vertegen
woordigers van de meest uiteen-
loopende richtingen van het onder
wijs vertegenwoordigd waren, ge
hoord hebben en in vele verslagen
gelezen. Gelukkig zijn er ook posi
tieve kanten aan het rapport: de
verbetering van de positie der leer
aren; de grootere vrijheid t.a.v. de
urentabel, de H.B.S. nu oefc een zos-
jarige cursus, waardoor een steen
des aanstoots tussehen het Gymna
sium en de H.B S. is weggenomen,
en de II.B.S.-lcerlingen ook de voor-
deelen kunnen genieten van een
langere opleiding; meer aandacht
voor het huiswerk cn het buitcn-
schoolsche werk. beperking van het
aantal lesuren, die voor de lagere
klassen noodig is.
Al met al bevat het. rapport-Bol-
kestcin een ontwerp, dat goed van
opzet is in menig opzicht. Met de
voorgestelde uitvoering kunnen wij
in vele gevallen niet meegaan.
In Londen wordf een tentoonstelling gehouden,'welke den bezoeker een
beeld geeft van de ontdekking, de vervaardiging en het gebruik van atoom
energie in oorlogs- en vredestijd. Een model van het apparaat, dag gebruikt
werd, toen het atoom voor het eerst gesplitst, werd door prof. Cockcroft in
het Cavendish laboratorium te Cambridge(P.).
N vele gevallen, waarbij vroeger toediening van moedermelk
aan de babies noodzakelijk was, is dit thans niet meer noodig,
omdat door den vooruitgang in de kindergeneeskunde veelal
andere methodes kunnen worden toegepast om de babies vol
doende te doen gedijenToch is in een groot aantal gevallen het
toedienen van de onvervangbare moedermelk vereischt.
Een combinatie van de kinderkli
niek der gemeentelijke universiteit
te Amsterdam, het Nederlandsohe
Roode Kruis cn den Gemeentelijken
Geneeskundigen en Gezondheids
dienst is thans begonnen met hot
methodisch in L ogen van moeder*
molk.
Het denkbeeld om overtollige
melk, die de moeder niet voor haar
eigen kind noodig heeft, voor ande
re kinderen, die hieraan behoefte
hebben, beschikbaar te stellen, is
van zeer ouden datum en vormt op
zichzelf geen vraagstuk, indien do
overtollige melk slechts direct ge
bruikt. wordt.
9 9 9
IT is het min of meer ware ver-
Goud a naar Utrecht moet verhuizen.
VroegerAch neen, laat ons
niet over vroeger spreken. Toen
werd een aanstaand Utrechtsch in
woner bij -dc grens der stad opge
wacht dooi Imt muziekcorps der ge
zamenlijke huiseigenaars, die hem,
geplant in de sjiekstc auto waar
over dc Domstad beschikte, in op
tocht langs alle één-gezins-, twee
gezins-, flat-, boven-, beneden- en
grachtenwoningen voerden om hern
alle comfort der beschikbare huizen
te toonen.
Anno 1047. Deze meneer, een goe
de kennis van mij. kreeg van zijn
directeur de mededeeling, dat hij
naar Utrecht gepromoveerd werd.
Hij kreeg daar een „moord-baan"
met r\og „moorddadiger*' vooruitzich
ten. Enfin, man, vrouw en kinderen
straalden van geluk over dezen bof-
uit-duizendon.
,AVe gaan fijn naar Utrecht ver
huizen,*' verkondigde de zés-jarige
zoon aan zijn bijna zestig-jarige
schooljuf, die daarop spontaan met;
„Zoo? reageerde, waarna ze hem
aanspoorde zijn" eerste wiskundige
oefeningen (één appel en nog een
appel is wat beter te doen.
HEB jij al een huis?" vroeg
een vriend, die al acht maan
den aan 't verhuizen is.
„Krijg ik zoo, ik ruil toch," zei de
meneer-met-de-neuze-bann. „ik heb
een prachtig huis aan te bieden, zes
kamers plus twee zolders plus een
badkamer, twee W.C.'s, meneertje
en een tuin! Dertig meter diep, zes
meter breed en hoog. hoog.
.,11mm!," zei de vriend (niet ik!)
alleen maar, „ik wensch je veel
succes."
Dus stapte de meneer naar twee
woningruilbureaux (de hardst ^ver
kende zaken tegenwoordig!) één in
Gouda on één in Utrecht en de sta
ven van dio instellingen verklaarden
inot van welwillendheid stralende
gezichten, dat ,.U natuurlijk onmid
dellijk zult slagen: mooi huis aan te
bieden en U stelt geen lioogo
eischen."
Inderdaad, dat deed die meneer
niet: hij verlangde alleen maar een
behoorlijk huis op een behoorlijken
stand met geen al te onbehoorlijke
huur.
De bureaux gaven adressen van
Utrechte- en andere -naren, die in
dezelfde gezegende positie verhoe
den als die meneer (ook promoven
di!). Woningen werden bekeken en
goed bevonden, maar... do aan
staande ruilers moesten toevallig
niet naar Gouda. Toon sloegen do
ruiiburcaux aan het scheppen van
..combinaties", dio geen van allen
klopten. Einde eersto fase.
npWEEDE fase; de ruilbureaus
zochten en vonden adressen
van lieden uit alle schuilhoeken des
lands, die naar Gouda moesten. De
vrouw van den meneer kreeg die
adressen en moest trachten die lie
den het Goudscbo huis aan te sme
ren, de ruiiburcaux zouden dan voor
nieuwe „combinaties" zorgen.
Nu heeft, het Goudschc huis één
gebrek: het is, zooals gezegd, erg
gioot. maar. hetgeen nog niet ge
zegd is, erg duur: f 52.per maand.
Enfin, de vrouw van den meneer
kocht een schrijfmachine on sloeg
aan 't tikken; z& vond het „lollig"
werk, want zoo vernieuwde zij haar
kantoor-routine. Het Goudsche post
kantoor vroeg nieuw personeel om
den stroom van vriendelijke, bo-
leefde cn enthousiaste aanbevelings
brieven tc kunnen verwerken. Nu en
dan druppelde een beloofd, soms
nietszeggend („Geen interesse"),
meestal veelzeggend („Reeds ge
slaagd*', „Te duur") briefje binnen.
Na een maand verzuchtte do me
vrouw tegen den meneer (die braaf
lederen dag heen cn weer reisde),
dat het toch niet zoo gemakkelijk
ging. De vriend betoonde zijn mede
leven (ook hij, was nog steeds niet
geslaagd) en medelijden (ook hij was
enz.).
NA twee maanden groeide lang
zaam het „begrip huis" tot een
obsessie. Huizen zieh, huis laten
zien, adressen hier, adressen daar,
combinaties-niets. En do vicieuze
cirkel begon opnieuw.
Opeens: do combinatie klopte! Een
Utrechtsch gezin moest naar Enk
huizen, dat van Enkhuizen naar
Purmerênd, dat van P. naar
Apeldoorn, dat van A. naar
Gouda en „de moneer" naar u. Alles
leek okee, totdat de mevrouw uit E.
tot de ontdekking kwam, dat haar
De goden van de radio-
Olympus hebben in hun laat
ste zitting de vraag beant
woord: „Wat is humor?" Dc
vrij eenparige conclusie luid
de: „De lach, die uit lijden
geboren wordt".
Indien U, lezer, om de be
levenissen van een ivoning-
ruilcr, die wij in dit verhaal
beschrijven, lachen zult kunt
U concludeercn hoezeer dit
slachtoffer van de nieuwste
ziekte „febris ruilaria" lijdt.
Hij richtte zich half op en brulde
moohd
door Anthony Berkely 79
MIJNHEER Chitterwlck stond er
zijnerzijds op, dat Judy en
Mouse den nacht op Chiswick zouden
doorbrengen, wat deze gaarne aan
namen, indien zij ten minste juffrouw
Clntterwick niet te veel last veroor
zaakten. Daar het gesprek ten einde
scheen, verdween mijnheer Chitter
wlck om zijn tante te halen, zoodat
deze haar gasten persoonlijk zou kun
nen zeggen, dat het haar een eer was
een hertog en zijn aangenomen zus
ter fe mogen herbergen. Of beter,
naar mijnheer Chittcrwick reden had
te veronderstellen, een hertog en de
dame, die hem als broeder had aan.
genomen, want hoewel de liefde van
Judith voor Mouse kennelijk die van
een zuster voor een broeder niet te
boven ging. bewoog de liefde van
Mouse zich beslis in hooger sferen.
Mijnheer Chitterwlck had veel mede
lijden met den charmanten jongeman,
die zoo hopeloos verliefd was en des
ondanks alles in het werk stelde om
den echtgenoot van Judith van den
strop te redden.
Het was niet voor laat in den
avond, dat er opnieuw over de zaak
gesproken werd en het was mijnheer
Chifferwick. die dit deed. Hij ging
plotseling rechtop in zijn stoel zitten
en bracht het gezelschap, dat het
juist over het kweeken van cham
pignons had, met. een minder fraaie
uitdrukking aan het schrikken.
„Ambrose!'' waarschuwde zijn
tante,
„Wel stotterde mijnheer
Chitterwick, blijkbaar ten prooi aan
de hoogste opwinding.
„Maar wat is er dan?" vroegen de
anderen.
Mijnheer Chitterwick scheen weer
eenigszins bij te komen. ,,Het schoot
me juist te binnenIk heb jullie.
geloof Ik. toch al eens verteld, dat
juffrouw Goole mij aan iemand her
innerde. maar ik kon toen niet
Werkelijk, het geheugen is een eigen
aardig iets. Sindsdien heb ik mijn
hersens gepijnigd om En nu,
terwijl wij over champignons spra-
pen Welk verband kan er be
staan tussehen champignons en dit
meisje?"
„Welk meisje9" vroeg Mouse ge
duldig. terwijl hij een glimlach wis
selde met juffrouw Chitterwick, die
verbaasd "aar het roode hoofd van
haar neef keek.
„Aan wie herinnert zij U?" vroeg
Judith nu ook.
Mijnheer Chitterwick schrok lichte
lijk. „Oh. neem me niet kwalijk. Wel.
er zat eeq meisje in het Piccadilly
Hotel. Een aardig meisje. Zij ving
mijn blik op. Ik bedoel", verbeterde
mijnheer Chitterwick zichzelf, toen
hij bemerkte, da* zijn tante hem af
keurend aankeek, „ik bedoel, dat zij
toevallig mijn aandacht trok, voordat
ik juffrouw Sinclair begon te te
bestudeeren. Het was slechts een
oogenblik en ik heb er nooit meer aan
gedacht. Ik heb er zelfs geen flauw
benul van hoe lang zij in het, Picca
dilly Hotel gebleven is. Ik vond juf
frouw Sinclair veel interessanter". Hij
zweeg een oogenblik en scheen diep
na te denken.
„En juffrouw Goole herinnert U aan
daf meisje?" vroeg Judith kalm.
Mijnheer Chitterwick staarde haar
een oogenblik aan alsof hij zijn
woorden zorgvuldig woog; toen
scheen hij zijn besluit genomen te
hebben. „Dat meisje was juffrouw
Goole", zei hij vol overtuiging.
Er was een korte «stilte, zooals
meestal op een belangrijke mededee
ling volgt. Toen begon Judith te
lachen. Ja, ik denk, dat dit den -pij-
ker op den kop slaat, zooals Mouse
het pleegt hit te drukken Ik
Mijnheer Chitterwick. rlie haar strak
aankeek, was verbaasd over de uit
drukking van wraakgierigheid, die op
h8ar anders zoo kalme gezicht ver
schenen was; de knokkels van haar
vingers waren wit, toen zij zich aan
de leuning van den --toel vastgreep,
zij stond klaarblijkelijk op hef punt
haar bewustzijn lp verliezen.
(Wordt vervolgd).
divan minder gunstig zou staan In
de P.-scke woning. De combinatie
viel uiteen!
Combinatie twee sloot niet, omdat
op het laatste moment een dame tot
de ontdekking kwam, dat geen glas-
in-lood dc schuifdeuren van haar
nieuwe home sierden. C'omb. 8, om
dat de buurt niet goed genoeg was,
C. 4. omdat het to koud was om te
verhuizen, C 5,(vult U zelf
maar in!) Intusschen zit 'de meneer
al vier maanden in zijn Utrechtsche
„móórdbaan" en woont nog steeds
in Gouda.
OMDAT ik mijn opgeklommen
vriend den laatsten tijd niet
meer zag besloot ik één dezer dagen
hem eens op tè zoeken om te vragen,
of hij soms al geslaagd was. Op mijn
bescheiden belletje verscheen een. al
lerliefst verpleegstertje die, toen ik
naar „meneer'' vroeg, haar poezelig
wijsvingertje op de lippen legde en
fluisterde, dat ik hem wel even
mocht zien maar mij rustig moest
houden. „Wat mankeert hem", vroeg
ik en als antwoord maakte het zus
tertje een draaiende beweging voor
haar mot blonde krulletjes omlijste
voorhoofdje.
„En mevrouw", vroeg ik verbaasd.
„Naar oen sanatorium", klonk hot
fluisterend bescheid, „meneer ligt
boven."
Ja hij lag boven, met ijscompres-
sen op z*n hoofd. „Ha, die Jan", riep
ik joviaal.
IIij keek mij met glazige oogen
aan en mompelde iets.
„Hoe gaat het er mee. weer wat
beter? .Je ziet er niet slecht uit",
huichelde ik.
„H, h, h, h. h," klonk het tussehen
de zwaar bebaarde lippen.
„Zeg maar gerust wat je op je
hart hebt", praatte ik gowoontjes.
TOEN kwam er schuim op z'n lip
pen, hij richtte zich half op en
bfulde: „A, moet naar Utrecht, B.
moet naar Peking, C moet naar Pa-
tagonië, D. moet naar Groenland, E.
moet naar Moskou, F. moet naar
Kaapstad, G moet naar Honoloeloe,
H. moet naaivétder kwam hij
niet, want de zustor gaf hem een
spuitje.
Beneden sprak ik nog even met
don dokter. „Veel voorkomende
kvaal tegenwoordig," zei die, feb'is
ruilaria."
„Wat zegt U, dokter?", vroeg ik.
„Ruilkoofts. meneer!"
„O," zei ik schaapachtig, „en is
daar niets aan te doen?"
„Ja, er bestaat één afdoend mid
del. Geef hem een huis, bezorg hem
een kloppende combinatie!"
Lozers, in het belang van mijn lij
denden vriend uit Gouda vraag ik u
dringend: „Weet U een huis voor
hem in Utrecht? Brieven aan de re
dactie. Dank U zeer!"
Het wordt een probleem, zoo-
dra men de moedermelk wil be
waren, om haar op een gegeven
oogenblik voor zieke en zwakke
zuigelingen (vroeggeborenen e.d.
beschikbaar te hebben. Men
moot dan rekening houden met
het gevaar, dat deze melk kan
opleveren door bacterieele ver
ontreiniging en met het verlo
ren gaan van goede eigenschap
pen door bewerkingen, die aan
hot bewaren vooraf gingen,
Het beste zou zijn, indien men de
overtollige melk van oen zoo groot
mogelijk aantal moeders zoo kon af-
kolven dat bacterieele verontreini
ging uitgesloten was en men de ver-
scho melk direct kon bevriezen Dit
laatste is eigenlijk alleen in zieken
huizen mogelijk en wordt daar ook
vaak toogepast. Elders móet de
melk eerst van schadelijke bacteriën
worden gezuiverd, vóór ze bewaard
kan worden.
,Droogvriezen
Dit bewaren heeft men gedaan op
verschillende wijzen, o.a. ook door
toepassing van het z.g. lyophiel
drocgsysteem, het eerst in de USA
gebruikt.
Deze methode berust op het ver
wijderen van water uit do melk in
bevroren toestand, een soort .,-dróog-
vriezen" dus. Dit gebeurt bij een
temperatuur van 50 graden C. De
„drooggevroren" moedermelk is
voor onbepaalden tijd houdbaar.
Thans is door do samenwer
king der verschillende diensten
oen organisntio tot stand geko
men, waardoor moeders, die
melk kunnen en willen afstaan,
deze op zoo hygiënisch moge
lijke wijze kunnen afkolven,
Door een speciaal afhaal-systeem
verloopt tussehen deze handeling en
het verder verwerken van de melk
(pasteuriseeren. gevolgd door z.g.
lyophiel drogen) een zoo kort moge
lijke tijd.
Op medisch advies
De beperkte hoeveelheid, die voor
lopig verzameld kan worden, moet
natuurlijk zoo economisch mogelijk
worden gebruikt, vandaar dat ze
Uitsluitend op strenge medische in
dicatie beschikbaar wordt gesteld.
Bij het slagen v&n dit initia
tief ligt liet in de bedoeling té I
trachten deze centrale over dé
grootere plaatsen in geheel Ne
derland uit te breiden. Dit zou i
uniek zijn in Europa.
VRIJDAG 31 JANUARI
HILVERSUM I 301,5 M. 7.00
Nieuws. 7.15 Ochtendgymnastiek. 7.30
„Prinses Beatrix verjaart 9.00
Zwcedsche orkestwerken. 9.30 Piano
recital 10 00 Het Liverpoolsch Phil-
harmonlsch orkest. 11.00 Hobo-recital.
11.45 Berichten uit Indonesië. 12.00
Marinierskapel. 14.20 Van oude en
nieuwe -chrijvers". 15 2.5 Kameror
kest. 16.30 MaartJe Kliffen, sopraan.
Aan den vleugel: Marinus Voorberg.
Schubert-progiamma. 17.15 ..Op ver
jaarsvisite te Soestdijk". 18 30 Strijd
krachten. 19.15 „Vrij cn Blij". 19.45
„Industrie-organisatie". 20.05 Natio
naal prograVima. 21.30 Marschmuzlek.
21 40 „Oranje in knop".
HILVERSUM II 415,5 M. 7.00
Nieuws 9.00 The George Melachrino
Orchestra. 10 45 „De ontdekking van
Schokland 11.30 150 jaar Schubert.
12.00 Kamerorkest ..Ars Nova et An-
tiqua".. 12.35 ..The Slcymasters". 15.20
„Paul Vlaanderen grijpt in". 16.00
„Attentia". 17.00 Orgelspel. 17.30 Mu
zikaal babbeltje 18.40 150 jaar Schu
bert. 19.00 Denk om de Bocht! 19 30
„Ons Vrijzinnig Protestantsch Ge
loof". 20.05 Nationaal programma.
21 30 Buitenlnndsch Weekoverzicht.
22.15 Jazz-ultzending.
TU1NKALENDER
30 JANUARI Voor den aanleg
van grasvelden kan men zoowel gras-
zoden nis graszaad gebruikenGoede
graszoden moeien taai zijn en dicht
met 0r<*s begroeid en zoo weinig mo
gelijk onkruid bevatten. Bovendien
moeten ze niet fe dik zijnWant
dunne graszoden groeien eerder en
beter aan den bodem vast dan dikke.
Indien men het grasveld door uit-
zaaiing van graszaad gaaaanleggen,
dan gebruike men hiervoor een ga-
zónmengsel, dat bij lederen zaadhan
delaar wel verkrijgbaar is. De uit
zaaiing kan in hef voorjaar of in den
nazomer geschieden Per tien vier.
kante meter is een hoeveelheid van
200 gram zaad voldoende. Graszoden
kunnen ten allen tijde worden qe»
bruik/. S.L,