DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Interimregering naar model
van Voor-Indië
Wij moeten met Indonesiërs
in harmonie leven
franse spoorwegstaking is
thans algemeen
Onmiddellijke demilitarisatie aan
beide zijden
Erkenning voor
Oost-Indonesië
Russen geven 37
schepen vrij
V rouw droegkof f er
met briefbommen
Iedere koloniale verhouding zal in
deze eeuw verdwijnen
Spanje „in naam"
monarchie
Bakkersstaking is
geëindigd
Geen toegang voor
SPD te Zürich
Ex-illegale pers
heeft rechten
Gironummer i
Postbus 9
I of -L— po
510330 Bank: R'damsche Bank
Abonnementsprijs: (131 per week
per kwartaal Losse nummers 10 ct.
UITGAVE VAN DE STICHTING H»E<T«P,*A«ROaL
Maandag 9 Juni 1947 Nr. 663 6e Jaargang
c
Red. en A dm.: Snoockaertlaan 7, Amersfoort
Telef. redactie 4291 Telef. administratie 6235
Directeur-Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDER
Indonesische tegenvoorstellen beogen:
In de Indonesisch-Republikeinse tegenvoorstellen, die van
daag aan Nederland zullen worden voorgelegd, wordt naar
Ass. Press mededeelt gepleit voor de vorming van een Indo
nesisch nationale interimregering, die ongeveer op dezelfde leest
geschoeid is als die in Voorindië. In deze tegenvoorstellen vraagt
de Republiek om een interimregering naar Voorindisch model:
een uitvoerende raad met nationale basis en de macht om de
normale executieve bevoegdheid uit te oefenen.
Een parlementaire medewerker van
het ANP schrijft:
Het bericht dat de commissie-gene
raal bij een eventueel ongunstig ant
woord van de Republiek niet meer
naar Batavia zou terugkeren is door
de feiten achterhaald. Scfliermerhorn
en Van Poll, zullen enkele dagen na
het verstrijken van de in de nota ge
stelde termijn zich weer in Batavia
bevinden.
Hier en daar vroeg men zich af wat
de commissie-generaal daar nu gaat
doen. In politieke kringen wekt deze
terugkeer echter geen verwondering.
Men oordeelt zelfs, dat niet anders te
verwachten w£s. Het is immers de
commissie-generaal, die de nota heeft
aangeboden en zij moet dus het ant
woord in ontvangst nemen. Hierna
zal zij hebben na te gaan, welke con
sequenties zij uit dit antwoord trekt,
namelijk of -ij haar mandaat al of
niet zal neerleggen.
Berichten uit republikeinse bron
spreken over verwerping der nota
over tegenvoorstellen van Sjahrir.
Volgens deze berichten bestaat er dus
een ernstige kans, dat de C.G. spoe
dig na haar aankomst de tocht naar
Nederland opnieuw zou moeten aan
vaarden. Aten herinnert zich echter
dat, toen het antwoord van Sjahrir
over het al of niet ondertekenen van
Linggadjati verwacht werd. men even
eens uit de Republiek het ene onrust
barende bericht na het andere hoorde.
Kans op verzoening
Het Djokjase blad „Nasional". dat
nauwe betrekkingen onderhoudt met
leidende Republikeinse kringen
spreekt van ..Republikeinse tegen
voorstellen, die de Nederlandse eisen
verregaand tegemoet komen," doch
meent tevens, dat de kans op een
werkelijke verzoening tussen de bei
de partijen practisch nihil is, indien
de tussen haar bestaande controverse
in zake de Republikeinse souvereir.i-
teit niet uit de weg kan worden ge
luimd, aangezien deze kwestie de
bottleneck is van de Nederlands-In
donesische betrekkingen.
Het Republikeinse „Nieuwsblad"
ziet zijnerzijds de zaken niet zo som
ber in als ze wel lijken na de ver
werping van de Nederlandse nota
door de Sajap Kiri (linkervleugel) en
de P.N.I Het blad verwacht, dat, boe-
wel de nota als geheel vermoedelijk
niet voor de Republiek aanvaardbaar
is, toch vele punten daarin kunnen
dienen als basis voor verdere vrucht
bare besprekingen.
Verzocht wordt de Neder
landse luitenant-gouverneur-ge-
neraal tot hoge commissaris te
maken, een functie gelijk aan die
.welke Lord Mountbatten in de
toekomst in Voorindië zal be
kleden.
Verder wordt gevraagd om on
middellijke demilitarisatie aan
beide zijden. De republikeinen zul
len erin toestemmen de door de Ne
derlanders krachtig gesteunde staat
Oost-Indonesië te erkennen. De re
publiek verzoekt om Nederlands
Guinea in te lijven bij de staat
Oost-Indonesië. In de voorstellen
zullen de Nederlandse eisen worden
opgenomen voor de instelling van
een gezamenlijk binnenlands .wissel
fonds voor geheel Indonesië. Toe
gestemd wordt in het plan een ge
meenschappelijk voedselvoorzie
ningsfonds op te richten.
Diplomatieke vertegen
woordiging
Gevraagd wordt om rechtstreek
se diplomatieke vertegenwoordi
ging in het buitenland gedurende
de periode die voorafgaat aan de
volledige souvereiniteit van de Ver
enigde Staten van Indonesië. Te
vens wordt verzocht tot oprichting
van een gezamenlijke raad van Ne
derlanders in Indonesië en verte
genwoordigers van de eigenaars der
particuliere plantages om toezicht
te houden op de verkoop van rub
ber, kina, suiker en andere produc
ten. die in de Republiek liggen op
geslagen. Aan de Indonesische ar
beiders op de plantages wordt ver
zocht een aandeel in de opbrengst
te geven als tegenprestatie voor
het feit, dat zij dc plantages hebben
beveiligd.
Van Lochem kampioen
klein biljart
In Hoorn werden Zondagavond
cïe Nederlandse kampioenschappen
hoofdklasse, klein biljart, kader
35/2 beëindigd. Dc Amsterdammer
Van Lochem, die des middags in de
voorlaatste ronde een voorsprong
van 2 punten had behaald, liet deze
voorsprong niet meer verloren gaan
en behaalde de kampioenstitel.
De eindstand van het tournooi
luidt:
pnt. brt. h.
1. Van Lochem 12 80 229
2. Lubach 10 59 284
3. Schmidt 8 56
4. Poyck 8 75
5. Teegelaar 6 68
6. Van Bokhoven 6 74
7. Eichelsheim 4 92
8. Kruithof 2 69
215
193
207
143
147
152
alg. g.
31.25
44.20
47.55
30.20
34.35
28.24
27.84
24.78
Truman naar Canada
President Truman begeeft zich
vandaag naar Canada voor een of
ficieel bezoek van 3 dagen. Ver
wacht wordt, dat hij o.a. het Cana
dese parlement zal toespreken.
In dit verband herinneren wij aan
het bij het Congres der Ver. Staten
aanhangige wetsontwerp, waarin
een algehele militaire samenwer
king van het Westelijk halfrond
wordt voorgesteld, o.a. door stan
daardisering van de wapens. In dit
wetsontwerp wordt voor de eerste
maal ook Canada nadrukkelijk ge
noemd als een van de landen, die
voor de defensie van het Westelijk
halfrond onmisbaar zijn.
Vrienden rieden Nagy
af terug te keren
Nagy heeft te Genève verklaard,
dat vrienden en collega's hem ten
zeerste hadden afgeraden naar
Boedapest terug te keren. De
waarschuwing was later door pre
sident Tildy ondersteund, hoewel
deze eerst officieel hem gevraagd
had naar Hongarije terug te ko
men.
Bela Varga, de voormalige voor
zitter van het Hongaarse parle
ment, die tijdens de jongste rege
ringscrisis uit Boedapest gevlucht
is, zou zich schuil houden* in een
Oostenrijks klooster. Varga heeft
vele jaren een bediening als pa
rochie-geestelijke uitgeoefend.
Lajos Dinnyes. de nieuwe Hon
gaarse premier, heeft in antwoord
op de vraag of zijn voorganger.
Fcrenc Nagy. schuldig werd geacht
aan het beramen van een complot
tegen de republiek, verklaard, dat
Nagy tot nog toe hiervan niet is
beschuldigd, doch alleen verdacht.
Zaterdagavond j.l. heeft een or-
fcaan gewoed in het Oosten van
f)hio en het Noord-Westen van
Pensylvanië in de U.S.A., waardoor
aan zeven steden grote schade is
toegebracht. Het meest getroffen
werd de stad Sharon in Pensylva-
nië, waar honderd gebouwen wer
den verwoest of zwaar beschadigd
en ruim honderd personen gewond
raakten.
Vrachtauto reed in de
sloot
Vrijdagavond gebeurde in de ge
meente Hoogkarspel (NH) een ern
stig auto-ongeval. De 31-jarige vis
handelaar C. Sterkenburg uit Hilver
sum reed met twee passagiers, de
heren Bos uit Hilversum en Bootsma
uit Monnikendam, in een kleine
vrachtauto over de Tolweg, waaraan
op het ogenblik werkzaamheden wor
den uitgevoerd. Bij een afgraving
laakte de wagen in de zachte smalle
berm, kantelde en kwam in omge
keerde positie in de bermsloot te
recht. De heide passagiers slaagden
er in zich uit hun benarde positie zo
om te draaien, dat zij het hoofd bo
ven het de wagen binnenlopende wa
ter konden houden, doch de bestuur
der zat beklemd en verdronk.
Na enige tijd kwam hulp opdagen,
toen een voorbijganger een portier
opende en de mannen naar buiten
hielp. Sterkenburg was toen reeds
overleden. Hij laat een vrouw en twee
kinderen achter. De twee anderen
kwamen met de schrik en een nat pak
vrij.
Een van onze beste motorrenners
Bertus van Hnmersveld, flipte tij
dens de training voor de races op
het circuit te Zandvoort in een
flauwe bocht en moest zwaar ge
wond naar een Ziekeninrichting in
Haarlem gebracht worden. De foto
toont de onfo~tuinlijke coureur op
zijn Norton even voor het ongeluk
plaats had.
De Russische autoriteiten hebben
een groep van 37 Nederlandse sche
pen vrji gegeven welke zich in de
Russische zone van Berlijn bevin
den. Van de zich elders in de zone
bevindende schepen is cr nog geen
vrijgegeven. Eén dpr officieren van
de C.G.R. is thans te Berlün om de
terugkeer der schepen tc regelen.
Handelsverdrag met
Bulgarije
Op 1 Juni is te Den Haag een
NederlandsBulgaars handelsac-
coord gesloten. De invoer in Ne
derland uit Bulgarije zal o.a. be
staan uit de navolgende goederen:
Hout. bariet, pyriet, opium. mica.
tabak en vruchtenpulp. Daartegen
over zal Nederland aan Bulgarije
leveren radio-artikelen, medica
menten. diverse chemische pro
ducten, rubber zaden. etc. Boven
dien werd de mogelijkheid gege
ven in Nederland scheepsbouw-
orders te plaatsen. De verreke
ning van de transacties zal ge
schieden via een euldensrekenine
bii de Nederlandse bank. De ge
sloten overeenkomsten hebben een
geldigheidsduur van een iaar.
Een Joodse vrouw is in de
trein van Brussel naar Pa
rijs aan de grens bij Quevy
gearresteerd, verdacht van de
aaanslagen „per brief" op
Britse regeringspersonen,
meldt „Het Laatste Nieuws".
Zij had in 'n koffer met dubbole
bodem 10 enveloppes die explo6iva
bevatten. Zij* droegen de namen
van verschillende geadresseerden.
Men gelooft echter, dat op de en
veloppes niet de juiste bestem
ming was aangegeven.
De politie nam d6 koffer in be
slag, docb liet de mouw vrij, daar
zü vermoedde, dat zich mede
plichtigen in de nabijheid ophiel
den. Dit bleek juist te zijn, want
cc vrouw werd later door een
man vergezeld. Zij zijn toen bei
den gearresteerd. De arrestanten
waren in het bezit van spoor
kaartjes naar Antwerpen en zei
den, dat zij van Russische natio
naliteit en uit de hoogste kringen
afkomstig waren.
'De vrouw gaf toe, dat zij tot
een geheime organisatie behoor
de Zij verklaarde, dat de koffer
haar te Parijs door een onbekend
persoon was ter hand gesteld, die
/.ich door middel van een geheim
leken kenbaar had gemaakt. Op
dezelfde wijze moest de vrouw de
koffer in Brussel afgeven.
De arrestanten bevinden zich
thans tc Brussel. Engelse, Belgi
sche en Franse politie zet het on
derzoek met kracht voort. Reeds
verschillende schakels van de ter
reurorganisatie, die \erantwoor-
Jelijk is voor de naar Engeland
gezonden brieven, zijn ontdekt.
Schermerhorn en van
Poll weer vertrokken
Na een verblijf in Nederland van
tien dagen zijn de leden van de
commissie-generaal, prof. W. Scher
merhorn en M. van Poll van af
Schiphol met een Skvmaster van
de Netherland Government Air
Transport naar Indonesië vertrok
ken. Zij werden uitgeleide gedaan
door prof. mr. C. P. M. Romme,
voorzitter der Tweede Kamer-frac
tie van de K.V.P.. de heer J. M.
Kiveron. secretaris-generaal van
het ministerie van overzeese ge
biedsdelen en de heer Koos Vorrink.
Prof. Schermerhorn over Indonesië
„Indien ik alle interpretaties van de feiten in Indonesië naast elkander
leg:, ben ik geneigd alleen dat te geloven, wat ik met mijn eigen ogen zag
en daarmee moet ik nog voorzichtig zijn. Zij. die de verantwoordelijkheid
dragen, moeten trachten uit alle beelden de werkelijkheid op te maken,
welke hun handelen bepaalt. Boven deze werkelijkheid rijst het doel
waarnaar men koerst, een doel. bepaald door het besef, hoe het behoort
te zijn, door ons gevoel van goed en kwaad, door ons begrip van verant
woordelijkheid voor die menselijke waarden, die ons in het hart zijn
gelegd".
Aldus prof. ir. W. Schermerhorn,
voorzitter van de Commissie-Gene
raal, die gistermorgen voor do
VPRO een rede hield in het kader
van de serie: „Tot het hart van het
volk''.
„Het is juist, dat hc( Indonesische
volk niet in staal is dezelfde orga
nisatorische kracht te verlenen aan
zijn staatkundige opbouw als zulks
met ons het geval is", zo vervolgde
prof Schermerhorn. „Er zijn tekort
komingen op allerlei gebied. Er is
die gevaarlijke atmosfeer, die ge
voed wordt door de bedenkelijke
comhinatie van angst en overmoed,
doch hij, die zijn blik slaat op de
toekomst en weet. dat vóór de twin
tigste eeuw ten einde is iedere kolo
niale verhouding op aarde, waar
dan ook, tot het verleden zal beho
ren, die is bereid om ulke vormen
na te streven, dat het Indonesische
en het Nederlandse volk naast el
kander staan, niet als in ieder op
zicht gelijken, maar zeker wel als
gelijkwaardigen. Dit geldt voor de
volkeren en dit geld4 ook in de ver
houding van mens t( t mens."
„Is he^ tenslotte zo, dat wij in
het diepst van ons hart als het erop
aankomt, niet in staat zijn om we
zenlijk de Indonesiër de hand te
reiken? Hebben wij toch een onbe
redeneerde afkeer om o der leiding
van een Indonesiër te w ken, wel
ke zijn capaciteiten ook zouden zijn?
Geloven wij dat wij veel beter uit
kunnen maken wat goed is voor
deze mensen da» zijzelf? Deze vra
gen, die liggen in het vlak van onzo
gewone menselijkheid, zijn ontzet
tend moeilijk en toe'* zullen zy voor
een groot gedeelte bepalen of het
Nederlandse volk erin slaagt in har.
monie tezamen met het Indonesische
volk in het verhand van de Neder
lands-Indonesische Unie tc leven."
GEBREK AAN GELOOF
„De armoede van de wereld van
vandaag ligt in het gebrek aan ge
loof. De angst is, of niet al te veel
mensen bepaalde dingen nastreven,
tot bepaalde partijen behoren, niet
omdat zij er met hun hele ziel, met
hun hele menselijkheid in geloven,
maar eenvoudig oirda- zij iedere
andere oplossing, iedere andere weg
allen maar slechter vinden."
„De oorlog bracht verwilde
ring, vernietiging en onder
gang. De werdd ligt in kram
pen terneer en schijnt onmach
tig zichzelf te genezen. Is het
w'onder, dat de gedachten van
millioenen Nederlanders en In
donesiërs zich ook in deze da
gen angstig richten p de vraag
„wat nu?"
„Het is iedereen duidelijk, dat de
tweede wereldoorlog het fascisme
heeft neergeslagen, maar geen en
kel probleem, dat de mensheid be
roert. wezenlijk iot oplossing heeft
gebracht Nieuwe problemen, nieu
we ellenden zijn voor de oude in de
plaats getreden en de vragen zyn
gebleven."
„Laat dit effect van een oorlog
voor Nederland en Indonesië een
waarschuwing zijn De diepste vra
gen worden slechts opgelost waar
het menselyk geweten, waar het
diepste innerlijk van belden het
laatste woord Is."
Drie doden bij auto-race
Bij de races om de grote prijs van
Zwitserland, welke heden od het
circuit' van het Bremgartenwald
plaats hadden, vielen ernstige on
gelukken te betreuren. Twee toe
schouwers. die zich binnen de om
heining hadden gewaagd, werden
gedood toen de Talbot van de Brit
Leslie Johnson slipte. Later ver
loor een kleine iongen. die over de
schutting was geklommen, het le
ven doordat hij onder de wagen
van een Italiaanse coureur geraak
te. De grote priis werd tenslotte
gewonnen door de Fransman Jean
Pierre Wimille (Alfa Romeo), die
in de eindrit over de afstand van
218.400 km een gemiddelde snel
heid van 153.9 km per uur haalde.
Tweed* werd de Italiaan Achillc
Varzi (Alfa Romeo), derde graaf
Rossi, Italië (Alfa Romeo) met
110.83 km.
Een select gezelschap was Zater
dagmiddag in de raadszaal van hel
Gemeentehuis te Driebergen aanwe
zig waar het detuige was van het
voorbijtrekken van de wandelaars,
die deelnamen aan de wandeltoch
ten van S.S.V.U. Van links naar
rechts: mr. tl. J. Kruis, luit.-gen
Chef Generale-StafA. de Bruyn,
Chef Alg. Dienst Ned. Spoorwegen:
C. E. C. Jlelfrich, luit.-admiraal,
bevelhebber Zeestrijdkrachten: Jhr.
P. P. dc Beaufort, burg. van Drie
bergen; lieer Woudenberg, voorz.
Spoorwegsportver. en C. Giebel,
gen.-majoor chef luchtmachtstaf.
Vleesrantsoen niet
verder verlaagd
Volgens mededeling van de vak
groep slagerijen te Utrecht zou over
wogen worden liet reeds verlaagde
vleesrantsoen opnieuw drastisch te
verlagen.
Van officiële zijde verneemt het
A.N.P. dat van een verdere verlaging
van dit rantsoen geen sprake zal zijn.
Ook Zweden moet
zich beperken
Zweden, dat nog de vermaard
heid geniet, van het land, waar
alles te krijgen is, moet zich ook
beperken om de interende Legoe
den aan vreemr.e valuta op peil
te houden.
De Zweedse minister van Fi
nancien, Wigfross, heeft bij het
voorleggen aan hei parlement
van een wetsonïwerv op uitbrei
ding van de bankbiljetten-circu
latie medegedeeld dat de rant
soenering nilg id zal worden
en dat beperkingen zullen wor
den ingevoerd lei zake vacanties
in het buitenland, importen en
vreemde valuta.
De Zweaen zullen met meer
dan 1.500 kronen per jaar voor
vacantia in het buitenland mo
gen besteden. Aan zakenlieden
zal een hoger bedrag worden
toegestaan, doch men zal er
streng op toezien, dat onder het
mom van zakenreis geen geca
moufleerde vacant iereizen ge
maakt, worden.
Het Spaanse parlement heeft
Zaterdagavond met algemene
stemmen de wet op de opvolging
aangenomen, die Spanje tot no
minale monarchie maakt, met
generaal Franco als het hoofd
van de staat.
Dc enige spreker over het wets
ontwerp was Bilbao, voorzitter van
dc Cortes, die kennelijk in antwoord
op de verklaring van Don Juan, dat
hij alleen onvoorwaardelijke over
gave der macht van generaal Fran
co zou aanvaarden, zcide dat het
woord onvoorwaardelyk niet ge
bruikt kan worden met betrekking
tot de overdracht van bevoegdhe
den, omdat dit in dc vocabulaire
van absolute monarchen thuis
hoort. Bilbao, een monarchist, ver
klaarde, dat de monarchie, indien
zij moet terugkeren, het karakter
van continuïteit van het regiem
moet bewaren en een garantie voor
orde moet betekenen, wanneer de
nationale omstandigheden een der
gelijke wijziging wenselijk maken.
Toen Bilbao de vraag stelde: „Aan
vaardt het Huis de wet?" Verrezen
de leden van hun zetels en riepen
„si" (ja), waarna zy een minuten
lang gejuich voor generaal Franco
aanhieven.
De aanhangers van Don Juan
hebben te Madrid een verklaring
uitgegeven inhoudende dat de mo
narchisten tfe nieuwe wet niet er
kennen.
In regeringskringen verwacht
men stellig, dat Franco de opvol-
gingswet begin Juli aan een refe
rendum zal onderwerpen In som
mige kringen denkt men echter, dat
hij dit tot het begin van de herfst
zal uitstellen. Het besluit, dat een
referendum instelt, ligt klaar en
wacht slechts op de handtekening
van Franco.
De staking van de Amsterdamse
bakkersgezellen is hedenmorgen
opgeheven. Ook do staking by de
ATOVan Gend en Loos to Rotter
dam Is geëindigd.
Economisch leven geheel lamgelegd
(Van onze correspondent)
PARIJS, 9 Juni. De spoorwegstaking in Frankrijk is thans alge
meen. Vrijwel het gehele reizigers- en goederenverkeer per trein staat
stil. Alleen het vervoer \an aan bederf onderhevig voedsel en in geringe
mate ook post wordt voortgezet. De regering tracht door middel van bus-
en vliegdlensten In het allernoodzakelijkste personenverkeer te voorzien.
Overigens is het gehele economische leven van Frankrijk lamgelegd.
Talloze personen zien zich afgesloten lan hun woonplaats. In de voor
steden van Parys zyn duizenden niet in staat de plaats van hun werk te
bereiken.
mité, niet het vakverband. dat de
staking ontketend heeft. De vak
bondsleiders zijn wellicht niet eens
bij machte orL de staking op te hef
fen, teneinde de besprekingen te
hervatten. Zij hebben slechts met
een staking willen dreigen, maar de
beweging is hun over het hoofd ge
groeid. Het is misschien ook niet
Thorez maar De Gaulle, die bij deze
revolutionnaire en anarchistische
beweging zijde zal spinnen. Met gro
te spanning wacht men af wat de
komende dagen zullen brengen.
Totale ontwrichting
D regering volhardt in haar wei
gering om met de arbeiders te on
derhandelen, terwijl de staking
voortduurt. De arbeiders weigeren
het werk te hervatten zolang niet
de mogelijkheid van een bevredi
gende regeling in uitzicht is gesteld.
Voorlopig is de zaak dus volkomen
vastgelopen. De stemming onder
het publiek is somber. Algemeen be
schouwt men de situatie als onheil
spellender dan zy ooit sedert de
oorlog is geweest. Het is niet zoa-
der belang om het ontstaan van de
ze algemene spoorwegstaking dui
delijk te belichten.
De staking aan het Gare de l'Est,
die Vrijdag begon, was niet afge
kondigd door het bij d; CGT aan
gesloten vakverbond van spoorweg
arbeiders. Dit vakverbond wilde
geen staking zolang de onderhande
lingen voortduurden. Maar de sta
kingsbeweging verspreidde zich zo
snel over geheel Parijs, dat vakver
bond en communistische partij, die
overigens wel belang had bij het
veroorzaken van moeilijkheden, om
dat de communisten niet meer in de
regering zijn. zich achteraf gehaast
hebhen om de leiding van de bewe
ging te hernemen. Ook trachten zij
zoveel mogelijk te verdoezelen, dat
zij niet het sein tot deze staking
hebben gegeven. Daaruit zou men
immers kunnen afleiden, dat do
communistische invloed op de ar
beiders minder groot is dan deze
partij zelf gaarne doet voorkomen.
Voor mij ligt een pamflet vaD het
„Comité van syndicalistische actie"
waarin werd opgeroepen tot directe
actie en tot de algemene spoorweg
staking. De leiders van het grote
vak%*erbond worden hierin op hefti
ge toon aangevallen. Het is dit co-
De Duitse sociaal-democratische
party heeft geen toegang gekregen
tot de internationale socialistische
conferentie te Zürich. Na dr. Kurt
Schumacher te hebben gehoord
werd gestemd: het voorstel om de
S.P.D. toe te laten kon echter niet
de vereiste twee-derde meerderheid
haJen.
Nederland, Engeland, Frankrijk,
Luxemburg, Zweden. Finland,
Noorwegen, Denemarken en Oos
tenrijk stemden voor toelating, Po
len. Hongarye Roemenië, Tsjecho-
slowakije en Palestina tegen.
De conferentie besloot een com
missie in te stellen van negen le
den voor het onderhouden van con
tact met dc Duitse organisatie, en
voor het uitbrengen van rapport
aan de volgende internationale con
ferentie.
Ook de leden van de regerings
gezinde sociaal-democratische par
tij van Bulgarye, die de conferentie
als waarnemers wilden bijwonen,
kregen geen toestemming. Zij zul
len door een commissie worden ge
hoord.
De conferentie besloot al het mo
gelijke te doen om de breuk in de
Italiaanse socialistische partij tus
sen Nenni en Saragat te overbrug
gen.
Dc betekenis van het
amendement-Burger
DE twee regeringen, die sinds de
bevryding in ons land aan het
bewind kwamen en die onder de
zware druk van een reeks dringen
de problemen hebben moeten wer
ken, zyn er sinds Mei 1915 niet in
kunnen slagen een bevredigende re
geling van het Nederlandse perswe
zen tot stand te brengen. Hoofd
opgaaf voor een dergelijke regeling
zou moeten zijn, dat met volledige
handhaving van de grondwettelijke
persvrijheid een nieuwe inhoud ge
geven wordt aan dit democratisch
recht waartoe de negentiende eeuw-
se opvattingen, die daarover be
staan, voor een modernere concep
tie zouden dienen plaats te maken.
Dc dictatuur, die de fascistische zo
wel als de bolsjewistische staat op
de pers wil ocl'cnen, behoort daarbij
uiteraard met beslistheid over do
hele linie verworpen te worden,
maar tegelijkertijd zullen vormen
moeten worden gevonden, waar
door tevens gen einde gemaakt kan
worden aan de alles overheersende
invloed en druk, die kapitalistische
belangen in de democratische sta
ten op de pers uitoefenen.
Het feit, dat een behoorlijke wet
geving tot nog toe niet tot stand
kon komen heeft ertoe geleid dat de
vooroorlogse persverhoudingen in
Nederland, ondanks de perszuive
ring, in hoofdzaak weer hersteld
konden worden, zodat b.v. de libe
raal-conservatieve machtsgroepen
in ons land, die 6van de bevol
king achter zich hebben, ruim 50%
van dc nationale dagbladpers in
handen hebben en daar als vanouds
gebruik van maken om een groot
deel van het krantenlezende pu
blick onder de suggestie van een
overleefde ideologie te brengen of
te houden.
De regering-Bcel heeft onlangs
weliswaar een commissie-Pompe in
het leven geroepen, die tot taak
heeft een goede perswet voor te be-
rpiden, maar het zal nog wel even
duren voor deze commissie met
haar werkzaamheden gereed is en
met het oog op dc samenstelling
van dit college is trouwens ook wel
enige twijfel gerechtvaardigd ten
aanzien van de vraag, of deze com
missie met voorstellen voor de dag
zal durven komen, 'die voldoende
radicaal zullen blijken te zijn.
NTUSSEN heeft de regering zich
A wel beijverd om een poging te
doen tot opruiming van het pers-
vuil, dat na de oorlog en de Duitse
bezetting in ons land is achterge
bleven. De door de overheid inge
stelde perszuiveringscommissies
hebben zo goed mogelijk getracht
de ergste journalistieke knoeiers,
die in de oorlogsjaren op allerlei
manieren hulp aan de viiand heb
ben verleend, uit de perswereld te
vcrwyderen. Niet alleen journalis
ten, maar ook directeuren van dag
bladen en commissarissen van
krantenuitgeverijen heeft men voor
korter of langer tyd uit hun voor-
lichtersambt gestoten. Tot het ne
men van krachtiger maatregelen,
zoals dat b.v. in België, Frankrijk
en Tsjecho-Slowakije geschied is
waar enkele journalisten ter dood
veroordeeld, anderen in de gevan
genis opgesloten werden en waar
de drukkerijinstallaties van de pa
pegaaienpers aan de uit de verzets
beweging voortgekomen dagbladen
overgedaan werden is men hier
te lande tot nog toe niet kunnen
komen, Alles, wat collaborateur
was, wat de conservatief-liberale
opvatting was toegedaan, dat de
onschendbaarheid en heiligheid van
het bezit der oude krantenmagna
ten niet aangetast mag worden en
alles, nog op het standpunt staat,
dat een arme journalist met een
gerafelde broek wèl zwaar gestraft
mag worden, doch dat het kranten
kapitaal niet zondigen kan en dus
buiten schot moet blijven, heeft
zich op woedende wijze tegen zulke
krachtige maatregelen verzet.
In de jongste persdebatten in de
Tweede Kamer hebben deze krin
gen hun welsprekendste woord
voerder gevonden in mr. Kortcn-
horst, een van de scherpzinnigste,
maar tevens aartsconservatieve
sprekers van de K.V.P. Mr. Kor-
lenhorst ls trouwens op dit terrein
bijzonder goed thuis. Hij is n.l.
niet alleen de verdediger van
een groot aantal perscollaborateurs,
die liy in de gloed van zijn
pleidooien zelfs „Nederland op
z'n best" pleegt te kenschet
sen, maar hij is tevens een der
advocaten van de erfgenamen van
H. M. C. Holdert, de in 1914 over
leden eigenaar van het sinds de be
vrijding opgeheven dagblad „De Te
legraaf". welk blad in de oorlogs
jaren de aandacht op zich vestigde
door publicaties tegen H.M. de Ko
ningin, tegen onze Joodse landge
noten, tegen de verzetsbeweging en
tegen onze regering in Londen, be
nevens door de belangrijke subsi
dies, die het aan de N.S.B., de*W.A.
en de S.S. schonk.
In alle fracties van de Tweede
Kamer ook in de K.V.P. was
men van mening, dat mr. Korten-
horst zijn mond by het persdebat
behoorde te houden, omdat hy er
rechtstreeks veel te zeer bii ge
ïnteresseerd is. Maar de ijver, waar
mee mr. Kortenhorst de collabora-
teursbelangen voorstaat. is zo
groot, dat hü een dergelijke wijze
(Z.ie verder pag 3, zevende kolom I.
Afnemende wind 1
Weersverwachting van De Bilt.
geldig van Maandagavond tot
Din sdagn vond.
Voor het Noorden van het land
afnemende wind hoofdzakelijk i
D/ssen Noord-West en Noord.
Van zee binnendrijvende wolken-
banken met aanvankelijk nog
hier en daar in de kuststreken
van Friesland en Groningen nog
een enkel buitje. Vrij koel. f
Voor het overige gedeelte van
het land: afnemende wind over-
f wegend uit Westelijke richtingen
f Droog weer met perioden van
zonneschijn Overdag hogere
temperaturen dan vandaag.
-r: .v.
