DAGBLAD VOOR AMERSFOORT 1 Wereldbank verleent ons land crediet van 195 millioen dollar Philippijnen wilden meedoen; verzoek afgewezen Lagerhuis-oppositie stemt tegen Attlee's program Amsterdam viert vacantie Ons belang Herstel van ons p reductie-apparaat belangrijk voor Europa Omlooptijd van 25 jaar Spiegel der wereld Nederlands verzet tegen arbitrage „Onvolledig en vert™*»* kan komen teleurstellend" Toneel- en film-, straat- en bosgeneugten WFA-personeel in Londen ontslagen Gironummer 510330 Bank: R'damsche Bank Postbus 9 Abonnementsprijs: 0.31 per week of 4.—per kwartaal Losse nummers 10 cL UITGAVE VAN DE STICHTING HET PAROOL Vrijdag 3 Augustus 1947 Nr. 715 6e Jaargang Red. en Adra.: Snouckaertlaan 7, Amersfoort Telcf. redactie 4291 Telef. administratie 6235 Directeur-Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDER Donderdagavond is een overeenkomst getekend, waarbij de wereldbank aan Nederland een crediet verleent ten bedrage van 195.000.000 dollar. De lening heeft een omlooptijd van 25 jaar, terwijl de rentevoet 3*4 bedraagt. In overeenstemming met de voorwaarden van de overeenkomst wordt echter op het uitstaande gedeelte van de lening nog een commissie berekend van 1 's jaars, voor het vormen van een speciale reserve. In beginsel zullen de eerste vijf jaren geen terugbetalingen plaats vinden. Ofschoon de wereldbank het duidelijk maakte, dat de lening niet gebruikt mag worden voor de strijd in Indonesië, wordt Indonesië in de bekendmaking een van de factoren genoemd, waarom de lening is toegestaan. Dit is gebeurd omdat er een waardevolle vooroorlogse bron van grondstoffen en inkomen buiten werking gesteld werd, waardoor Nederland in het bui tenland hulp moest zoeken. Volgens de wereldbank zijn de bèhoeften van Nederland voor 2947 wat de wederopbouw betreft gedekt. De bank meldt, dat ongeveer 35 ('c van de Nederlandse import van grondstoffen en machinerieën in 19-17 in Amerika zullen worden gekocht. Hoewel de bank te dien opzichte teen beloften deed, verklaarde zij creid te zyn aanvullende aanvra gen' van Nederland om geld ter fi nanciering van de wederopbouw in 194& en -1949 in overweging te ne men. De bank houdt er rekening mee, dat Nederland een van de landen is, die het laatst bevrijd Voor wie de klok luidt HET uitgespro ken anti-so cialistische blad „Daily Express" had dezer dagen i een politieke plaat, waarop men pre mier Attlee ach ter zijn bureau zag, omringd door i stapels papieren, waarop ,,kolenge- brek", „tabaksrantsoenering", „le vensmiddelentekort" en wat dies meer zij; verder een koekoekklok die een waarschuwende stem liet horen over het opmaken van het dollarcrediet, een bezoeker, geheten „Partij-crisis" en een bediende die een nieuwe bezoeker aankondigde: „Economische crisis". Er onder stond: „Ja, die ken ik. Ik heb geen tijd, zeg dat ik hem Woensdag zal ontvangen". Men kan geen betere uiting vinden voor de bewondering die Attlee toekomt, dan deze van een politieke tegenstander. Want bewondering verdient hij. De wijze waarop hij Labour leidt niet in een partij-politiek, maar een bij uitstek nationale politiek, door een onafge broken, reeks van crisissen econo mische en politieke impopulaire maatregelen niet schuwend en on derwijl een veelomvattend pro gramma van sociale maatregelen uitvoerend, is ongeëvenaard. Nu heeft Attlee de klok geluid. De import is nog veel te groot in verhouding tot de export, en de dollarlening is bijna uitgeput. Een tweede „slag om Engeland" gaat beginnen: er zün rigoreuze bezuini gingsmaatregelen aangekondigd, en verder komt er een soort „mo bilisatie van de arbeid" er zal een controle worden ingesteld op de verdeling van de arbeidskrachten: uitzonderlijke maatregelen voor een uitzonderlijke toestand. HET is niet een specifiek Engels probleem, dat Attlee moet op lossen. De wereldeconomie is zo in een gevlochten en niet sinds gis teren dat de moeilijkheden van Groot-Brittannië op de halve we reld voelbaar zijn, en omgekeerd vinden Brittannië's moeilijkheden hun oorzaak voor een deel in het langzame economische herstel van Europa en Azië. Engeland werd arm in de oorlog, het wordt nog voortdurend armer in de vrede, niet alleen omdat het teveel troepen op de been moet houden en vruchteloos kapitalen moet besteden aan de zinkput die West-Duitsland is, maar vooral ook omdat er in Euro pa nog altijd geen normaal handels verkeer is.' Europa bestaat op het ogenblik uit een aantal economi sche eilanden die stuk voor stuk trachten met hun dollargebrek klaar te komen, stuk voor stuk pro duceren wat op verre, valuta-vaste markten gesleten kan worden d3n weer invoeren uit Amerika, waar de prijzen verhoudingsgewijs veel te hoog zyn een ongenoord kapitaalsverlies dat geheel Europa zal doen verarmen. Er is maar één oplossing voor de economische problemen van deze tijd. Zjj ligt in een gezamenlijk pro ductieprogram voor geheel Europa, waarvoor het plan-Marshall de ba sis geeft. Want Europa Is al een economische eenheid; net moet al leen nog als eenheid geleid wor den. Opnieuw vechten de Engelsen een „Battle of Britain", en op nieuw vechten zij, evenals in 1940, niet alleen voor zichzelf. Het is daarom niet de vraag, voor wie Att lee de klok heeft geluid: zij luidt ook voor ons. Ad Interim, zijn, en dat herstel van Neder lands economie in belangrijke mate zal bijdragen tot het her stel van Europa als geheel. De Nederlanders mogen kopen, waar ze willen met het geld van deze lening, maar een groot deel van de uitrus tingsstukken en grondstoffen, zowel als een aantal schepen, moet in de Verenigde Staten worden gekocht. De Nederlandse ambassade In Washington heeft medegedeeld, dat er reeds voor een bedrag van 60 millioen dollar geliquideerd was. De heer J. H. Daubanton. hoofd der economische afdeling van de Nederlandse ambassade, heeft de lening voor Nederland ondertekend met dr. L. R. W. Stoutendijk, finan ciële ambassaderaad. Omvangrijke invoer In de toelichting werd het vol gende opgemerkt: „Het program ma voor de Nederlandse wederop bouw voorziet in een omvangryfte invoer in de komende drie jaar. Voorts moet Nederland in de ko mende vijf jaar terugbetalingen verrichten uit hoofde van ver plichtingen op korte termijn. Der halve is overeengekomen, dat in deze periode geen terugbetalingen van de hoofdsom behoeven te ge schieden. Nadien zal met de terug betaling van de hoofdsom in kleine termijnen worden begonnen. Deze termijnen zullen geleidelijk groter worden, totdat de gehele lening op de vastgestelde datum zal zijn af gelost". Er werd verder op gewezen dat Nederland reeds een „indrukwek kende" vooruitgang In zyn produc tie heeft tot stand gebracht, niet tegenstaande het een der laatste Eiiropese landen was, die bevrijd werden en dc door dit land geleden oorlogsschade, die van de omlig gende landen overtreft. De behoefte der lening vloeit voort uit: 1de noodzaak voor een abnormaal grote invoer om de oor logsschade te herstellen en dc pro ductiviteit weer op peil te brengen. (2) Het verlies van Duitsland als afnemer en (3) de onzekere econo mische betrekkingen met Indone sië. De wereldbank is er zich ten zeerste van bewust, dat Nederland bijzonder gevoelig is voor de poli tieke en economische factoren die de wereldhandel beïnvloeden. „Hoe deze factoren zich zullen ontwikke len kan niet worden voorspeld doch er bestaat duidelijk een „harde noodzakelijkheid" voor Nederland om van iedere gelegenheid om ge zonde, productieve handelsbetrek kingen aan te knopen, gebruik te maken. Met betrekking tot dc ca paciteit van Nederland om de le ning terug te betalen wordt cr op gewezen, dat het Nederlandse volk dat goed geschoold is en hard werkt, getoond heeft in staat tc zijn tegen ontberingen te strijden en buitengewone veerkracht aan de dag heeft gelegd om zich te her stellen van de gevolgen van de oor log. De regering van het land houdt zich aan solide beginselen en heeft het bewijs geleverd van sta biliteit en van een verstandig be- lcid. Nederland is nimmer in gebreke gebleven zijn binnenlandse of bui tenlandse schulden te oldoen. Deze uitnemende reputatie als debiteur tezamen met zyn oude traditie als vooraanstaandcrediteur maken Nederland tot een goed crcdiet- risico". Den Haag zou geen commissie der VNO accepteren In welingelichte kringen in Lake Success wordt bericht, aldus A.P.. dat de Nederlandse regering \an plan is de verplichte arbitrage in het Indonesische geschil te verwer pen. De woordvoerder zeide dat Nederland er reeds in heeft toege stemd de goede diensten van de Verenigde Staten te aanvaarden. Ncderlan dzou zich niet verzetten tegen de instelling van een com missie van de Verenigde Naties om toezicht te houden op de huidige wapenstilstand. Zij zou geen UNO- commissie accepteren om te bemid delen of arbitrcren Het Nederland se standpunt werd uiteengezet, ter wijl de Veiligheidsraad de Indone sische kwestie tot Dinsdagmiddag ter zijde legde om dc delegatie in dc gelegenheid te stellen een nieu we mededeling van dc Indonesische regering te bestuderen waarin de vorming van een arbitrage-commis sie werd voorgesteld. De nieuwe consul-generaal der U.S.A. in Indonesië, Charles Livengood, is met een vracht vliegtuig van de K.L.M. naar Ba tavia vertrokken. Indonesië opnieuw in de Veiligheidsraad De Veiligheidsraad heeft zich gisteren opnieuw met de Indonesische kwestie bezig gehouden. Australië liceft voorgesteld samen met de Ver enigde Staten als bemiddelaar op te treden. De Philippijnen hebben officieel gevraagd de besprekingen in dc Veiligheidsraad te mogen bijwo nen. Australië steunde het verzoek, maar Groot-Brittannië en België ver zetten zich ertegen, cn daardoor kou liet de vereiste zeven stemmen niet meekrijgen. India vraagt herstel der demarcatielijnen De Voor-Indische gedelegeerde B. R. Sen deed een beroep op de Vei ligheidsraad om een bevel uit te vaardigen, dat zowel de Indonesische ais de Nederlandse strijdkrachten zich zouden terugtrekken op de stel lingen die zij voor het uitbreken der vijandelijkheden innamen, aangezien de Indonesiërs anders ernstig in het nadeel zouden zijn bij de onderhan delingen. Sen beschuldigde de Ne derlandse regering ervan het accoord van Linggadjati op eigen wijze te in terpreteren. De Indonesiërs waren bereid met de Nederlanders op alle punten accoord te gaan behalve op dat betreffende het handhaven van de orde door een gemeenschappelijke NederlandsIndonesische politie macht, zo zeide hij. India, hoewel oog hebbend voor dc goede intenties der Verenigde Staten bij het voorstel tot bemidde ling, zou er de voorkeur aan geven, dat de kwestie behandeld zou wor den door een internationale commis sie van arbitrage. Attlee's verklaring heeft b\j do oppositie ln het Lagerhuis een slecht onthaal gevonden. De conservatieve zowel als de liberale woordvoerders tijdens de debatten van gisteren achten de aangekondigde maatregelen ontoereikend. Bij de stemming verklaarde de Oppositie zich tegen het bezuinigingsprogram. Het werd met 318 tegen 170 stemmen aangenomen. Sir John Anderson, de minis ter van Financiën in het kabi net van Churchill, vond Attlee's verklaring onvolledig en te leurstellend. Hij verweet de regering, de toe stand verergerd te hebben. De dit jaar ingevoerde sociale maatrege len waren op zichzelf hoogst ge wenst maar gezien de economische toestand niet gewettigd. Anderson critisecrde de Amerikaanse lening, die hij een „geweldige werklozen steun" noemde, en de nationalisa tie-maatregelen. „Vroeg of laat moeten wij overgaan tot deflatie of devaluatie", aldus Anderson. Clement Davies, leider der libe rale partij, beschuldigde de rege ring van het gemis van een voor uitziende blik. Ook voor hem was de rede van premier Attlee een te leurstelling geweest. Anthony Eden, voormalig minis ter van buitenlandse zaken, was de laatste spreker voor de oppositie. Hij kenschetste de door de regering beoogde maatregelen als „ondoor dacht. haastig geïmproviseerd en onvoldoende." De regering was vol gens hem onvoorbereid en zonder een vastomlijnd plan terechtgeko men in een crisis die zij niet had voorzien. Hij had het gevoel, dat men slechts ten dele een beeld ge kregen had van de huidige econo mische positie. „Wij kunnen dit allegaartje van zekere verminderingen en onzekere verwachtingen niet beschouwen als een werkelijk geneesmiddel voor onze kwalen," aldus Eden. Een jaar uitstel Tevoren had de minister van Fi nanciën, Hugh Dalton, een over zicht gegeven van de financiële achtergrond van de huidige crisis. Hij zette uiteen dat de dollar-lening een jaar uitstel van moeilijkheden heeft opgeleverd. In dat jaar is de industrie op vredesproductie over geschakeld en zijn de legers ge demobiliseerd; daardoor zijn de vooruitzichten op verhoging van de productie beter en de kansen op het verkrijgen van de nodige steen kool groter geworden: Engeland staat nu sterker dan een» jaar ge leden. De export van de Verenigde Sta ten is tweemaal zo groot als hun import; dit verschil is omgekeerd terug te vinden op de gezamenlijke handelsbalansen van alle andere landen ter wereld. De oorzaak hier van is dat het herstel van Europa en Azië langzamer is gegaan dan men gehoopt had. De minister verklaarde, dat de Amerikaanse lening waarschijnlijk in October uitgeput zal zijn, hoewel door de beperkingen die de eerste minister heeft aangekondigd. Hij wees er op, dat Engeland, afgezien van het Amerikaanse crediet, een crediet heeft in Canada, waarvan nog 500 millioen dollar over is. Maar Canada, dat thans zelf met moeilijkheden te kampen heeft, heeft verzocht dit crediet niet al te snel op te nemen en Engeland is overeengekomen slechts 50% van haar uitgaven in Canada te dek ken met het Canadese crediet; de andere helft zal worden gedekt met het Amerikaanse crediet. Groep Stern kondigt geweld aan De Joodse verzetsgroep Stern heeft aangekondigd, dat zij gedu rende het seizoen, dat de voor En geland bestemde citroenen naar Haifa en Jaffa vervoerd worden, onophoudelijk aanslagen op de spoorwegen zal plegen. NU DE VIJANDELIJKHEDEN ZIJN GESTAAKT wacht het leger op Java een nieuwe taak: het herstellen van wat tijdens de politiële actie vernield werd. Hier zijn ponteniers bezig met het opbouwen van een noodbrug bij Soemedang. Schacht tekent beroep aan Duitslands voormalige minister van financiën Hjalmar Schacht, heeft bij het zuiveringshof van Wuertemberg-Baden vernietiging aangevraagd van het tegen hem uitgesproken vonnis van acht jaar werkkamp. Een van de adviseurs van het hof. Hans Wedemeyer, zou namelijk zelf Nazi zijn. (Van een speciale verslaggever) MSTERDAM viert vacantie. Veertien dagen achtereen zijn er bijzondere gebeurtenissen, spe ciaal voor die stadgenoten, die niet het voorrecht hebben uit te kunnen gaan. Op de trams wapperen vlag getjes en er hangen vacantie-affi ches uit, ook met vlaggen: de va derlandse driekleur en een vlag met het wapen van de hoofdstad. De bioscopen zetten zich schrap: in Tuschinsky gaat. evenals in Amersfoort, de Dictator. Fientje de ia Mar heeft haar eigen theater geopend en speelt er Maya, jaren geleden een meesle pende creatie van Nel Stants. Ook Fientje hoe kan 't anders heeft een goede pers, hoewel het stuk, evidenter dan toentertijd z'n zwakke plekken schijnt te verto nen. Natuurlijk zijn er feestelijkhe den voor de kinderen en de buurt, en het Ned. Volkstoneel heeft zich daarbij ingeschakeld. Als de „straat" niet naar de Doelenzaal komt, gaat het Volkstoneel naar de straat. Een sleperswagen met twee stoere beesten ervoor, een geschil derd décor als achterwand, een bank, een tonnetje en een bezem de middeleeuwen deden 't er mee, wij kunnen 't er ook mee doen. In- plaats van de koetsier heeft de souffleur op de bok plaats geno men. Kunnen wy 't er wezenlijk mee doen?Nee, niet helemaal. De onmisbare geluidswagen draait plaatjes en boven het „toneel" hangt een 20e eeuwse microfoon. Een moderne tapisserie dient als zijtoneel en als kleedkamer tegelijk. En voor de toeschouwers zijn enke le banken aangeschikt. De jeugd mag en kan wel op het plaveisel zitten. Zo ging 't op het Bellamyplein. midden in een volksbuurt in West, waar tijdens de oorlogsjaren een centrale keuken werkte. De bewo ners van I, II en III, konden van hun balcon af gratis meegenieten. Trouwens gratis was 't allemaal, zelfs het bankje en. natuurlijk: de zon. Alleen het programma kostte een dubbeltje. Ru Mulder en Jaap Hoogstra ga ven bij wijze van proloog een clownsnummer ten beste Ru leek zó uit de piste weggelopen met een populaire tekst van Alex Wins. Dat sloeg, ondanks de onder breking van een hondengevecht een hardhandige „arbitrage" moest er een einde aan maken heel aardig in. Maar het hoofdnum mer, een klucht van Brederó „Sy- men zonder Soeticheidt" ging, on danks het smeuïge Amsterdams van Teuntje en Symen en de prach- Als d- straat niet komt naar de Doelenzaal, gaat het Volks toneel naar de straat. Het Wa genspel merkwaardig toneel experiment. tige scheld- en lasterpartijen toch over de hoofden heen. of wel: be reikte het hart en misschien ook het oor niet voldoende. Het oudere publiek bleef geduldig, maar de jeugd werd ongedurig. Zouden Bet ty Kapsenberg en Ben Groeneveld wel de geëigende Bredero-spelers, en zou een middeleeuwse „cluyte" als De Buskenblazer niet geschikter stof zijn? Niettemin wensen wy het Volks toneel met dit wagenspel het „wagen" alleen al is schoon! een uitbundig succes. VóóR de oorlog sprak men in Amsterdam en daarbuiten van het „Bosplan". Spreek tegenwoor dig gerust van het Bos. Tijdens de bezetting hadden de Moffen het voor een deel afgezet en de Amster dammers waren al bang, dat er weinig meer van over zou zijn. Ge lukkig is 't meegevallen, en de be woners van de hoofdstad, die niet naar Castricum, Bergen, Zandvoort of het Gooi kunnen, zwermen uit naar de schone „boschagiën" tussen Amstelveen en Schiphol. De 2 km. lar.ge „Bosbaan" heeft haar eigen lijk doel gemist, zegt men, maar de hengelaars weten er raad mee. De Schinkel kronkelt hier in vele bochten, de Vlaamse Leie gelijk en de witte zeiltjes staan strak boven het blinkende water. De aanleg van het Bos is prach tig, en wfj kunnen ieder ander die zijn vacantie of een deel ervan in Mokum slijt (vergeet vooral de fiets niet!aanraden in dit Noordelijke Bois de Cambres een middagje of desnoods een hele dag door te brengen. Er zijn uitzichten, die doen denken aan Versailles, met dit verschil dat men inplaats van de schimmen van Marie Antoinette of de figuranten van Watteau burgerjuffrouwen met kinderwa gens uit een geheimzinnig bosje ziet wandelen. Er wordt druk gezwommen, veel gepicnict helaas met de bekende papieren gevolgen gefietst en gewandeld, en toch kan men geluk kig nog genoeg plekjes vinden waar men heel alleen is met de vo gels, en de stilte slechts verstoord wordt door een Douglas of Dakota; want het Bos schijnt vlak aan de route naar Skandinavië te liggen of misschien wel zijn 't nuchterweg de pleiziervluchtjes boven Amsterdam. In elk geval biedt het Bos varia tie te over. Er is een romantisch hoog en laag^ er zijn waterloopjes, die aan de Drentse Aa doen den ken, en met de fiets kan men tot de intiemste hoekjes doordringen, maar ook een rondweg maken tot men zowaar vlak by de brug by Schiphol uitkomt en de zilveren lijven van de reuzeninsecten in de zon ziet staan schitterblinken. J. W. Niemann, de Nederlandse oprichter van de oiganisatie en thans direetenr-generaal van le we ïeJdfederHtie van de World Friend ship Association, heeft tegenover een correspondent van Renter ver klaard, dat het perso» eel van do W.F.A. te Londen., bestaande uit 140 personen, met een iteek opzegging is ontslagen. Het treedt morgen reeds uit functie. Mr. Van Kleffens ontkende ten sterkste, dat de kwestie van de ge meenschappelijke politicmacht het struikelblok was geweest. Hij her haalde, dat dc redenen voor dc Ne derlandse militaire actie waren: het vasthouden van gijzelaars, het staken van de lcvensmiddelentoevoer, waar door hongersnood ontstond, meer dan duizend bestandsschendingen en de onmacht vail de Indonesische rege ring om ongeregelde elementen in bedwang te houden. Hij deelde mede, dat als gevolg van dc Indonesische blokkade 13% der inwoners van Ma- doera van honger was omgekomen en dat 27% van honger ongeneeslijk ziek was: „Wij konden dat niet lan ger tolereren". Van Kleffens heeft het protest van Nadjamoeddin tegen de interventie van de Veiligheidsraad in de Indone sische kwestie aan de raad doorge geven. Verklaring van Makassar De regering van Oost-Indo- nesië heeft een verklaring uit gegeven, waarin zy de hoop uit spreekt, dat de Republiek blyk zal geven van een ernstige wil tot samenwerking en wel voor eerst door zich bereid te tonen om de besprekingen van dc de legaties tc hervatten, verder door bereidheid tot deelneming aan de interimregering en door het doen beëindigen van de te gen Oost-Indonesië gerichte vyandige propaganda en mili taire activiteit in iedere vorm. De regering van Oost-Indonesië verklaart zich harerzijds bereid om ter bevordering van vriendschappe lijke betrekkingen met de Republiek de vrijlating van daarvoor in aan merking komende politieke gevan genen te overwegen. Deze vrylating kan echter pas geschieden, wan neer onmiskenbaar is gebleken, dat de Republikeinse regering iedere vorm van militaire en propagandis tische activiteit togen Indonesia Timoer staakt en onvQorwaardelijlc de beginselen van Linggadjati aan vaardt en wanneer verder is geble ken, dat dc Republiek concrete stappen neemt om die beginselen ten uitvoer te brengen en dat zy het Oost-Indoneslschc standpunt op grond van deze beginselen eerbie digt. Radio-contact Donderdagavond heeft radio Djogja een verzoek aan radio In dia uitgezonden om als tussen-sta- tion te fungeren by het overbren gen van berichten tussen de Repu bliek Indonesia en Nederland over de resultaten van het bevel tot sta king der vijandelijkheden. De direc teur-generaal van de Indonesische PTT heeft zyn Voor-Indische ambt genoot voorgesteld om via een be paalde golflengte een geregelde verbinding tot stand te brengén. Volgens een officieel Republi keins communiqué hebben de Ne derlanders opnieuw het bestand ge schonden: Nederlandse vliegtuigen vlogen Woensdag en Donderdag op verschillende punten over republi keins gebied. Volgens een radio-uitzending van de Republiek zou een Nederlandse tank Tanggoeng op Midden-Java binnen getrokken en de Nederland se vlag in deze plaats gehesen heb ben. De Nederlandse troepen zouden eveneens in strijd met de wapen stilstand Manjar op Oost-Java aangevallen hebben. Verder wordt gemeld, dat de Ne derlandse troepen die van Gom- bang uit in de richting van Kavvangjar zouden zijn opgerukt zich op dc terugweg bevinden. Skymaster mocht niet in India landen De Skymaster van dé K.L.M. is, op weg naar Indonesië, geland op het vliegveld van Lydda in Pales tina, daar India geweigerd heeft het vliegtuig te Bombay to laten landen. De 36 passagiers over nachten to Lydda. Chifley wil beperking van boycot Chifley heeft Vrijdag, volgens A.P., een conferentie bijeen geroe pen met vakbond- en scheepvaart- autoriteiten Noor een bespreking om de boycot tegen de Nederland se scheepvaart op zijn minst te be perken tot de Nederland-Indische handel. Hij zal trachten gedaan te krijgen dat de boycot wordt opge heven \oor zover het schepen van de Holland-Australie lijn betreft. Skymaster met post op weg naar hier Gisteravond is op het vliegveld Batavia de Skymaster naar Am sterdam gestart. Daar het Neder landse vliegtuigen niet is toege staan op Voor-Indisch grondgebied te landen, zal de afstand Batavia Colombo (Cevlon) non-stop worden gevlogen. Het toestel zal vervol gens in Athene landen, waarna de vlucht direct naar Amsterdam wordt voortgezet. Aan boord van het vliegtuig bevindt zich voorna melijk post. (U.P.) Het m s. Tabinta van de Stoom vaart Mij. Nederland zal 5 Septem ber van Rotterdam naar Montreal vertrekken met aan boord Neder landse boeren die in Canada een nieuw bestaan hopen te vinden. Het s.s. Johan de Witt van de Stoomvaart Mij. Nederland zal 29 Augustus een extra reis maken naar Curasao waar het schip onge veer 12 September wordt verwacht Daarna zal het schip met werkers voor de wederopbouw van Indonesië uit Amsterdam vertrekken. Wat is de hoofdzaak bij de Indo nesische kwestie? Een nuchtere vraag met een nuchter antwoord: het belang! Uiteindelijk in de eerste plaat» ons belang. Kwam dat er niet bij ter sprake, het ware alles zo eenvoudig We trokken onze handen af van Indone sië en zouden Soekarno's en Socka- wati's mitsgaders dcrzelver ministers hun eigen boontjes laten doppen. De eerst genoemden zouden cr geen be zwaar tegen hebben. Wij wel! Want ze zouden al doende ook onze boon tjes doppen cn dat vertrouwen we hun nog niet toe. Wij zijn er van overtuigd, dat diezelfde Indonesiërs, thans zo gebeten op ons. op een ge geven ogenblik met de handen in bet haar zouden zitten. Maar we zijn er evenzeer van overtuigd dat het de Indonesische bewindvoerders uit eindelijk zou gelukken orde op za ken te stellen, al zou het zonder hulp van Nederland een langdurig proces kunnen worden, een vallen en opstaan, waarbij dc slachtoffers bij duizenden moesten worden geteld. Echter, wanneer het gaat om het maken van een staat, om vrijheid cn zelfstandigheid, geldt niet het leed van mensen individucel. Wie beseft dit beter, dan de Hol lander, die in zijn geschiedenis de ijzeren eeuw heeft gekend (door het nageslacht de gouden eeuw ge noemd), dc overheersing van Ro meinen, Noormannen, Duitsers, Fransen en weer Duitsers en de of fers. gebracht voor het hoogste goed, niet telde. Wat telt mensenleed, wat tellen mensen, als nieuwe dingen geboren staan te worden en de wereld krimpt in barensweeën. Wie buiten Den Haag wordt ooit herinnerd aan de vernietiging van het Bezuidenhout- kwartier. Wie buiten Rotterdam is nog vervuld van het bombardement in Mei 1940? Uit een oogpunt van historie en van cultuur wat telt dan meer een mensenleven of een zelfportret van Rembrandt? Een re giment soldaten of de Dom van Utrecht? Natuurlijk uiteindelijk gaat het om de Mensheid, maar be doeld wordt de mensheid van mor gen. Die van vandaag moet lijden, ook in Indonesië. Wanneer er pathetisch geschermd wordt en werd met die arme Indo nesiërs. dan dient men te beseffen dat hun eigen nageslacht geen mede lijden met hen zal hebben, wel eer bied of bewondering misschien. Ove- igens, dat de Indonesiërs langs de weg, onze troepen het welkom toe riepen verwondert ons niet en ver wondert niemand die van de volks psyche iets begrijpt. En 't zou even min verwondering wekken als zij, die nu Hosannah" riepen, straks zouden roepen „Kruisigt hen!" Als wij een vrij Indonesië voor staan is het niet. omdat wij zo'n kassian hebben met de inlanders De geschiedenis gaat in de richting van Vrijheid ook voor de gekoloniseerde volkeren. Het is straks het resul taat van de bewustwording van van daag. waaraan we weten het velen nog geen deel hebben. Die echter komen in het nieuwe, jonge kamp, ze worden opgestuwd het is een psychose er is niets tegen te doen al zouden wij het willen. W ij z ij n realisten, omdat we beseffen dat de loop der historie bepaald is, door eeuwen van deugden en fouten. Zij kan op een gegeven ogenblik niet volgens onze menselijke, primitieve wensen wor den afgebogen. Wij willen en wij moeten trachten haar te beïnvloe den, daarom zijn wij idealisten. Wij geloven aan de mensheid van mor gen vandaar, dat we democratie als het puurste ideaal betrachten. W ij z ij n nuchter. Als we Indonesië terwille van onze belan gen die, gelukkig, in dc meeste ge vallen met Indonesië's belangen sa men kunnen gaan aan ons willen blijven binden, moeten we op royale, onbekrompen wijze Linggadjati rea liseren. Nederland heeft een histori sche taak vervuld in het rijk aan dc evenaar. Het heeft er ongewild en ongeweten aanvankelijk want het waren toch „win"gewcsten de grondslagen gelegd voor Vrijheid in een to enver verwijderde toekomst. Daar moesten wij trots op zijn. W ij z ij n z a k e 1 ij k. Onze be langen kunnen en mogen we niet een twee drie over boord zetten. Dat zou blijk geven van volkomen gemis aan historisch besef. Ons land en volk is wat zijn economische struc tuur aanbelangt verweven met de economie van de Archipel. Juist om dat wij gesteld zijn op de belangen: het voordeel voortspruitend uit olie, suiker, tabak, rubber cn specerijen, willen wij Linggadjati. d.w.z. eqn lo yale verhouding tussen Indonesische staatkundige eenheden en Nederland. Linggadjati is voor hen, die de Tijd niet kunnen bijhouden, een half ei. Zij zouden liever vechten voor een lege dop. Dat zou onverbidde lijk het uiteindelijk resultaat zijn. Wij willen tot overeenstemming komen langs nieuwe wegen, op nieu we grondslagen. Ons doel is geen half oud. maar een nieuw vers ei. De liefde tot ons land en volk doet ons juist inzien, dat wij af moeten wijken van versleten beginselen, moeten vechten tegen verschraalde mentaliteit; ons zelf moeten overwin nen om alles wat te winnen is te kunnen winnen. Wij geloven, dat zij, die onze belangen te dichtbij projec teren, uit bijziendheid het verschiet de gemeenschappelijke toekomst van Nederland cn Indonesië .niet kunnen verkennen. Voeren wij op hun kompas, wij zouden terugkoer- sen naar het verleden.... en dat is dodelijk. C. T. Prinselijk gezin naar Huis ten Bosch Het Prinselijk gezin zal van raidden Augustus tot begin September de gast zijn van de Koningin op huis „Ten Bosch" te 's-Gravenhage. Fry zonnig Weersverwachting van De Bilt, geldiq van Vrijdagavond tot Za terdagavond. Koele nachtMorgen overdag vrij zonnigdroog weer. Geleide lijk hogere temperaturen. Weinig wind.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1947 | | pagina 1