DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Raad van vakcentralen
tegen bakkersstaking
Om 9.03 begon „operatie heidebrand"
Explosies de
hele dag
Brand in het Reichswald
thans geisoleerd
Bezorgdheid neemt nog toe
in Batavia
„Departement licht U onjuist in,"
zegt Bakkerijstichting
Staking opgeheven
in meeste steden
Spiegel der wereld
2 tabaksbonnen
geldig verklaard
Eén lucifer zette Leusderheide
in lichter laaie
In Zeeland is het
water luxe
Zeeland' voorlopig
niet naar de Hoek
Houtvervoer wordt
weer hervat
Brittannië stopt
grote dollar-lek
Nederlandse visie:
Intimidatie
Dinsdagverklaring
over Indonesië?
Sumatra's vorsten
in vrijheid
Onpopulaire
actie
Gironummer 510330 Bank: R'damschc Bank
Postbu» 9 Abonnementsprijs: 0.31 per week
of 4.— per kwartaal Losse nummer» 10 «L
UITGAVE VAN DE STICHTING HET PAROOL'
Donderdag 21 Augstus 1947 Nr. 726 6e jaarg.
Red. en Adm.t Snouckaertlaan 7, Amersfoort
Telef. redactie 4291 Telcf. administratie 6235
Directeur-Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDER
Terwyl de oproep van de afdeling Amsterdam van de Alg. Ned. Bond
van arbeiders in het bakkersbedryf (niet werken bij vordering van bak-
keryen) de indruk wekt alsof deze organisatie met de staking der bak
kerspatroons zou sympathiseren heeft de Raad van Vakcentralen zich
er tegen uitgesproken. Onverantwoord acht de raad het de productie
van een zo belangrijk volksvoedsel stop te zetten om de overheid te
dwingen terug te komen op een na uitvoerige voorbereiding genomen
prijsbeslissing. Hij wjjst er op, dat in de streken, waar nog gestaakt
wordt, vooral do arbeidersbevolking het slachtoffer dreigt te worden.
Het doet een beroep op de arbei
dersbevolking geen enkele steun te
verlenen aan de stakende bakkers-
patroons.
Het Tweede Kamerlid dr. ir. A.
H. W. Hacke (Vrijheid) zal vandaag
verzoeken een interpellatie over het
bakkersconflict te mogen houden.
In een uitvoerige verklaring wijst
de Nederlandse Bakkerij-Stichting
de verantwoordelijkheid voor het
uitroepen der staking af. omdat
deze door de patroonsorganisaties
geproclameerd is. De Stichting kan
meer beschouwd worden als een be-
driifs-economisch instituut van de
bakkers. Zrj bestrijdt de verklaring
van het departement, dat meende te
kunnen concluderen, dat lang niet
alle bakkers sympathiseren met de
staking. Alle bakkers in het land.
behalve in de grotere steden, moch
ten de broodprijs verhogen en voel
den daarom geen neiging tot sta
ken. aldus de Bakkerijstichting.
Onjuistheden
Verder wijst zij op een aantal on
juistheden. die het departement zou
hebben gepubliceerd. Zo zou hij het
accountantsonderzoek rekening zijn
gehouden met de vacantie-bijslag en
de, sociale lasten, terwijl (lit uit
drukkelijk niet toegestaan was.
Het aecountantsrapport is ge
maakt over de bedrijfsuitkomsten
van een groot aantal kleine bakke
rijen. Deze kregen het rapport in
derdaad toegezonden, maar het is
hun. volgens de Stichting, niet kwa
lijk te nemen dat zij een dergelijk
ingewikkeld rapport niet beoordelen
konden, te meer. nu er geen conclu
sies over het al of niet verhogen ot
verlagen van prijzen in stonden.
Kleine feiten
politiek
kent geen
komkommertijd
lit jaar. Kr zijn
ycen dagen zonder
groot nieuws, zon-
k J -^Ê der nieuwe aspee-
Bk tc-n van de gtote
Hfe K9| problemen waar-
w m i3 mGe ('e wcre'd v&n
AhmI vandaag worstelt.
De Veiligheids
raad heeft al drie van de proble
men tegelijk onderhanden: Indone
sië. Griekenland (dat men nu ver
der maar met rust gaat laten om
dat er geen gat in te zien is; Ame
rika neemt het nu alleen voor zijn
ïekening) en Egypte; verder is er
nog altijd Palestina, Viét-Nam. de
vredesverdragen (Oostenrijk en Ja
pan), de oliebronnen van Iran,
waar Rusland weer een nieuwe
gooi naar doet. en een hele staal
kaart meer. Maar er zijn dagen
waarop men op de grote kwesties
een ogenblik is uitgekeken. Da.-i is
het de tijd, om het oog te scher
pen. enige kleine feiten op de kor
rel tc nemen.
Kleine feiten vinden wij in Ber
lijn. De verdeling van Duitsland
herhaalt zich in dc hoofdstad, maar
hier althans tracht men tot een
zekere eenheid te komen. Er is een
studiecommissie van de Duitse po
litieke partijen aan het werk ge
weest om een plan op te stellen
voor de inrichting van het stadsbe
stuur. Het was moeilijk, want elk
der grote partijen wordt door een
der bezettende mogendheden ge
steund, maar men kwam een goed
eind op weg. Tot op een dag, het
was de tweede Augustus, Litke de
vertegenwoordiger van dc door
Rusland gesteunde S.E.D. (Sozia-
listische Einheitspartei Deutsch-
lands), zonder nadere argumenta
tie en ogenschijnlijk zonder reden,
uit de vergadering liep. (Volgens
de „Tagesspiegel" Amerikaan
se sector moet hy bij zyn aan
komst aan het stadhuis tegen zyn
chauffeur gezegd hebben: wacht
even, ik ben over tien minuten te-
rug).
Algemene consternatie: het was
duidelijk dat dit op bevel van het
partijbestuur gebeurde, maar was
dit een voorbode van een verande
ring in de Russische houding in de
inter-gealllcerde controle-commis
sie?
LJ ET bleef een klein feit, want
toen ten slotte de rapporten
van de studie-commissie en van de
S.E.D. afzonderlek werden inge
diend bleken zij nagenoeg eenslui
dend te zijn. Nu was de verwonde
ring algemeen, al trachtte de
S.E.D.-pers enigszins verontwaar
digd verschilpunten in de rapporten
te vinden.
Nu kan men gaan gissen naar de
betekenis van deze zonderlinge
'manoeuvre. Betekent het dat de
S.E.D. desnoods hetzelfde wil als
de anderen, maar in elk geval zón
der de anderen? Heeft de S.E.D.
halverwegen haar stap berouw? Is
het een misstap van ongeoefende
politici in een land waar twaalf
jaar lang geen normale politiek is
bedreven Een proefballon van de
Russen, die graag de Westelijke ge
allieerden zouden zien verdwijnen
uit de hoofdstad, die immers ge
heel in hun zone ligt?
Vele mogelijkheden maar
voorlopig geen antwoord. Maar
men zal goed doen Berljjn in het
oog te houden de enige plaats
waar wereldpolitiek wordt bedre
ven op het niveau van een gemeen
teraadsvergadering.
AD INTERIM.
Nog nooit zo vaak
beledigd
„Be bakkersactie is bij het pu
bliek zeer onpopulair". Dat was
de algemene conclusie van de
bakkerspatroons te Amsterdam.
In bun vergadering ze één„Ik
heb nog nimmer zoveel beledigin
gen moeten slikken a/s ir de af.
geloper drie dagen. Wij dienen
/bans ge consun vten te doen be
seffen dot de bakkers ook bun
ver antwoord dijk beid jegens het
publiek kennen". Hij stelde dan
ook voor bet merk zo spoedig
mogelijk te hervatten.
Een andere zeiWij moeten
protesteren (rgen de bed rijf s vor
dering. die in mezen een Buil se
maatregel is. H i, hebben onze za
ken niet voor ons plezier geslo
ten. Elke dag host onveel geld
Als mij onze arlie niet begonnen
maren zouden onze bedrijven
noodlijdend zijn ocmorden".
Be voorzitter van de Christe
lijke Bakker >a'ronnsbond iras
van mening, dat n'rt minister
Mans nl( aan de touwtjes trekt,
doch prof Bron wei, de directeur,
generaal van de prijsbeheer sing.
De Stichting wijst er verder
o.m. op. dat zelfs rekening hou
dend met de subsidie van vijf
cent per brood, de broodprijs ln
ons land de laagste in Europa
is.
Het landelijk actie-comité blUkt
zeer verontwaardigd over de ver
klaring van de minister desnoods
tot vordering van bedrijven over te
paan, hetgeen zou moeten geschie
den on grond van een Duitse ver
ordening. Dit streven wijst, aklus
het actie-comité. op het doelbewust
ilriivep van „de prijzendietator en
Zijn kliek".
Nu in 't Noorden staking
Het comité heeft in Utrecht. Bra
bant en het Gooi opdracht gegeven
weer aan het werk te gaan. maar
in de provincies Groningen en Fries
land was het niet in staat de ge
moederen rustig te houden. Daar is
men vooral ernstig verontwaardigd
over het tewerkstellen van politieke
delinquenten. In deze provincies
verwacht het comité binnenkort een
protest-staking.
De Amsterda m s e bakkers
staken nog. hedenmiddag vergade
ren zij weer. Dc bakkers in W a-
g e n i n g e n hebben gisteren hun
bedrijven gesloten. In Alkmaar
bsloot men de houding der Amster
dammers als richtsnoer voor te hou
den. Indien deze vandaag bpsluitcn
door te staken, gooien de Alkmaar-
ders morgen hun bedrijven dicht.
Verder komen uit verschillende
delen van het land berichten binnen
dat de staking geëindigd is.
Voor he'« tijdvak van 24 Augus
tus t-m. 6 September geven de bon
nen K 31 Tabak en K 32 Tabak der
tabakskaart QA 707 recht op een
rantsoen sigaretten of kerftabak.
Bon K 35 tabak der gecombineer
de kaart geeft gedurende bovenge
noemd tijdvak recht op twee rant
soenen sigaretten of kerftabak.
Het komt herhaaldelijk voor. dat
detaillisten in tabak de tabakskaar-
ten van hun klanten in bewaring
nemen. Deze detaillisten zijn van
mening, dat dit geoorloofd is. Dit is
evenwei niet het geval. De detail
list en de klant maken zich schul
dig aan verkopen resp. kopen, zon
der daarbij gelijktijdig bonnen in
ontvangst te nemen resp. af te ge
ven.
De prjjs van verpakt cn verduur
zaamd roggebrood mag thans ln de
daarvoor aangewezen gemeenten
met één cent worden verhoogd.
AMERSFOORT Donderdag. om drie minuten over negen begon
vanmorgen op de Leusderheide Dij Amersfoort de „operatie-heidebrand".
Jhr. H. W. Schenkenberg van Mierop, houtvester van het Staatsbosbe
heer en commandant van de Provinciale Utrechtse Bosbrandweer, streek
een Salcerhets Tandstickor langs een luciferdoosje en. nadat hy het nie
tige vuurtje even tussen zijn handen gekoesterd had, duwde Uy het diep
weg in de kurkdroge heide.
grote terrein doorkruisten. De wind
stond Noord-Oost. men stak de hei.
de in brand in het Westen van de
afgebakende driehoek Doornseweg
achterste kogelvanger ingang
schietbanen, 't Vuur moest dus te
gen de wind optornen, waardoor het
beter te controleren was. Voor alle
zekerheid waren echter twee com
pagnieën van het achtste regiment
infanterie aanwezig, waarvan de
manschappen met vuurzwepen en
schoppen gereed stonden om in te
grijpen, waar dit nodig was. Er was
ook een afdeling v cl Mijncn-Oprui-
ming<>];enst. want omdat er op de
Leusderheide nog veel ontplofbaar
materiaal verscholen ligt is deze
„brand" gesticht. Nog niet zo heel
lang geleden werden er drie mili
tairen gewond, toen er munitie ex
plodeerde.
Eigen risico
Trouwens, de burgers voor
het grootste deel journalisten en
fotografen moesten, voordat zij
op de heide werden toegelaten, pen
verklaring ondertekenen, dat zij
volkomen op eigen risico aanwezig
waren. Zelfs de Doornseweg was
voor het verkeer afgesloten, omdat
de mogelijkheid bestond, dat er nog
Duitse bommen op de heide lagen.
De Duitsers gebruikte de Leusder
heide namelijk als dump voor hun
luchtmacht, wanneer deze van
vluchten terugkeerde en de vlieg
tuigen de hommen niet kwijt kon
den.
Tien minuten nadat de brand was
begonnen hoorden wij de eerste
knal van ontploffende munitie. Het
was <>?n geweerpatroon, die explo
deerde zonder ongelukken te ver
oorzaken. Dit geknal duurde met
regelmatige tussenpozen de hele
dag voort. Na een half uur word
ile helde ook op andere punten aan
gestoken. Strook voor strook ver
brandde. Men ging zeer systema
tisch te werk. Het liet zich. toen
wij de heide verlieten, niet aanzien
dat er ongelukken zouden geschie
den.
Het ligt in de bedoeling van de
Mijnen Opruimingsdienst het ver
brande terrein terdege na te gaan
op in dc grond geborgen munitie en
andere explosieven. De burgemees
ter van Amersfoort, dc heer Molen,
dijk, bevond zich onder de aanwezi
gen.
Filmcamera's begonnen te rate
len, fototoestellen klikten, militai
ren en burgers gingen plat op dc
grond liggen om eventueel rond
springende scherven tc ontgaan en
daar lekte een klein vlammetje om
hoog uit het bruin-groene hei-tapijt.
Dc wind greep er in en kleine vuur-
tongetjes wervelden achter de ijle
blauwe rook. die zij veroorzaakten,
alsof het een spelletje was.
Maar een heidebrand is geen spel
letje. Zelfs een heidebrand met
„voorbedachten rade" is er geen
Dat bleek vanmorgen ook.. Want
het nietige kleine vlammetje* was in
een oogwenk een zee van vuur ge
worden. die in al zijn woeste on
stuimigheid steeds groter werd,
steeds meer stinkende smook ver
spreidde en steeds meer zwart ge
blakerde aarde achterliet.
De Nederlandse Heide Maatschap
pij. die de zorg voor het eigenlijke
afbranden op zich had genomen
I had het werk goed voorbereid
Overal waren brandgelden gegra
ven. die het ruim honderd hectare
Met een tanl.iv.ia.en langs
de huizen
De watervoorziening in Zeeland
wordt door de langdurige droogte
ernstig bedreigd. De Walchcrse
boeren kunnen voor een deel wel
water krijgen mot Nortonpompen
en aanvoer, doch zitten met het
probleem dit water naar de weiden
te krijgen. De eigen putten zijn
door de inundatie onbruikbaar ge
worden. In Koudekerke wordt door
een ingezetene met een tankwagen
water uit Vlissingen gehaald en
aan de dorpsgenoten verkocht. Ook
de woningen aan de Vlissingse
boulevards kwamen zonder water.
Dit vond zyn oorzaak in de geringe
aanvoer uit Goer, terwijl ook de
eigen winplaats in Biggckcrke
door de droogte weinig meer ople
vert.
Om in de ergste nood tc voor
zien is het waterleidingbedrijf er
reeds toe overgegaan, om in de
hoogste delen van Vlissingen. w.o.
de boulevards, met een tankwagen
water langs de huizen te distri
bueren. In de lagere gedeelten van
dc stad hebben de bewoners op de
benedenverdieping nog water.
In Goes en de dorpskommen in
Zuid-Bevcland is de druk op het
water gering en krijgt men op de
bovenverdiepingen niet steeds wa
ter uit de kranen. Zuid-Beveland
kent nog het instituut van de offi
ciële waterverkopers. Dezen wor
den thans door de boeren bestormd
om water voor het vee.
Op Noord-Bevcland wordt van
gemeentewege overal op het eiland
water gedistribueerd. Dit water
wordt geleverd door de waterlei
dingmaatschappij Zuid-Beveland en
wordt aan het veer te Wolphaarts-
dijk met vrachtauto's afgehaald.
Het transport brengt nog al wat
kosten met zich mee, zodat de prijs
voor twee emmers water gesteld
moest worden op een kwartje.
De waterleidingmaatschappij Tho-
len Is overbelast; de druk op het
water is ook daar gering.
STAATSLOTERIJ
501ste Staatsloterij, 5e klasse, 8e
trekking,
f 1000.— 8407
f 400.— 9337. 13867, 16663,
19397
f 200.— 2104, 6098. 10328, 20301
f 100.— 4296. 6718, 9427, 9407,
10715. 11629. 18126.
2009, 21329, 21604.
Op grond van do bestaande ver
houding tussen de Staat en de
Stoomvaart Mij „Zeeland" behoeft
deze maatschappij de goedkeuring
van de regering, alvorens zii uitvoe
ring kan geven aan enig mogelijk
bij de directie dezer maatschappij
bestaand voornemen om de voorlo
pige dienst van Hoek van Holland
naar Harwich tot een definitieve tc
maken. Een zodanige goedkeuring
is aan de regering nog niet ge
vraagd en uiteraard ook niet ver
leend.
Niet slechts in Vlissingen. doch
ook in brode kringen van de gehele
provincie Zeeland wordt behoud van
de „Zccland"-lrjn voor Vlissingen
van groot belang geacht. De te
Vlissingen door de oorlog aange
richte verwoestingen zijn weer in
zover hersteld, dat spoedig opnieuw
de technische mogelijkheid zal be
staan om aan de schepen der
Stoomvaartmij. „Zeeland" te Vlis
singen ligplaats te geven en gele
genheid te bieden voor het in- en
ontschepen van passagiers.
Op de vraag of dc minister nog
steeds op het standpunt staat, dat
bij het nemen van een beslissing
zeer zeker niet alleen economische
argumenten zullen tellen, maar dat
ook andere overwegingen gewicht
in de schaal zullen leggen, ant
woordde deze bevestigend.
RPF doet mee aan de
verkiezingen
Het Bestuur van de „Rassem-
blement du Pcuple Francais'
van generaal Charles de Gaulle
heeft medegedeeld, dat liet
candidntcniijstf n zal indienen
voor de in October te houden
gemeenteraadsverkiezingen.
Woensdag is er een Gaullistische
groep binnen het Franse parlement
gevormd, waardoor dc campagne
\an Dc Gaulle, om opnieuw aan de
macht te komen als de leider van
een flinke anti-communistische
meerderheid in het land, in een
nieuw stadium is gekomen. Vijf en
vijftig afgevaardigden, behorend tot
de centrum- cn rechtse partijen,
hebocr zich aangesloten bij een
„inter-part;icn-grocp van actie" die
zich voorneemt dc principes, die zij
essentieel acht voor werkelijke de
mocratie cn het verzekeren van een
snel herstel in Frankrijk, te bevor
deren.
Dc nieuwe „actie-groep" noemt
zich niet openlijk Gaullistisch, maar
haar program cn leiders laten geen
twijfel bestaan over haar werkelijke
aard cn betekenis.
Dc M.R.P., waarvan naar verluidt
twintig leden zich bij dc nieuwe
groep hebben aangesloten, is in het
bijzonder in moeilijkheden gebracht
door het vooruitzicht van een even
tuele splitsing in Gaullistische en
andere leden.
Le helicoptère Sikorskj S 51 heeft zijn eerste 'proefvluchten gemaakt-
Hier ziet men bet vliegtuig, bestuurd door H. Bulten, een van de twee
piloten die in Amerika net de helicoptère leerden vliegen.
De geweldige brand ln het Reichs
wald is men nagenoeg meester. Men
heeft de brandooncrvlakte weten te
beperken door het opwerpen van
dammen, die bewaakt worden door
de brandweren van omliggende
Duitse steden. Ongeveer 600 brand
weerlieden zijn naar het terrein van
de brand geroepen en ln samenwer
king met het personeel van de Ne
derlandse houtfirma's bestriiden zij
het vuur.
Het hout dat voor vervoer gereed
lag, is geheel door de vlammen ver
teerd. Over grote afstanden ziet
men niets anders meer dan kale
vlakten van zwart geblakerde heide
grond en resten van zwart ver
brande stammen. Bij ons bezoek aan
het terrein van de brand, gister
middag, waren ploegen bezig de
stompen en boomstronken, die nog
in de zwart geblakerde aarde zitten,
te doen springen met munitieladin
gen.
In de late avond van Dinsdag
werd nog groot alarm geslagen voor
een bosbrand, die in Asperden uit
brak. Het vuur greep snel om zich
heen in een dennenbos van hoge
stammen. Groot gevaar ontstond
voor enkele dichtbijstaande wonin
gen. doch men wist deze tenslotte
voor brand te behoeden.
Weer duikt het woord sabo
tage op. Zelfs Duitse ambtena
ren hebben het op de lippen. Zij
geven toe dat de oorzaak van
deze nieuwe brand aan kwaad
willigheid moet worden toege
schreven.
Op Nederlands gebied
Gistermiddag sloeg het vuur over
naar de akkerlanden op Nederlands
gebied, die langs de bosrand uit
veengrond bestaan. De korenvelden
heeft, men echter gemaaid en bij
tijds ontruimd, zodat de vlammen
slechts aan de stoppels lekten en
niet veel schade konden uitrichten.
Hier en daar laait het vuur nu in
de avond nog op. De witte rook
duidt op brede verbrande plekken,
maar ook enkele donkere rookzuilen
die zich ter hoogte van Frasselt
vlak bij de Plasmolense bossen ont
wikkelen. geven aan dat de brand
weer nieuw voedsel heeft gekregen.
De dag-cn-nacht-bewaking zal ech
ter deze nieuwe branden intijds we
ten te blussen.
De toestand in het Reichswald Is
thans zover verbeterd, dat het hout-
vervoer naar Nederland kan w orden
voortgezet. Volgeladen vrachtauto's
passeren nu weer de doorlaatposten
aan de grens.
Hugh Dalton, dc Britse minister
van financiën, heeft gisteravond ln
een met grote haast opgestelde ra
diorede bekendgemaakt, dat met
Ingang van middernacht vele rege
lingen inzake de oniwisselbaarheld
van sterlingsaldl in dollartegoeden
tijdelijk zullen worden opgeheven.
Canadese sterlingsaldi mogen alleen
worden aangewend In Canada of in
het sterlinggebied. Later zouden
volledige gegevens bekend gemaakt
worden.
Dit besluit is genomen na onder
handelingen in Washington met de
Amerikaanse regering, zei Dalton.
Ons besluit zal ongetwijfeld een sto
rende invloed hebben op de handel.
Wij betreuren dit, doch het is on-
vermiidelijk.
(Daltons aankondiging houdt de
opheffing in van art. 7 der voor
waarden van de dollarlcning. waar
bij Groot-Brittannië zich verplichtte
sterling-tcgoeden van derden in dol
lars om te zetten. Dit was het grote
lek dat dc oorzaak is geweest van
het snelle verbruik van de dollar
lening. Deze voorwaarden uitge
schakeld te krijgen, was een van de
eerste opdrachten van de Britse
delegatie bii de besprekingen in
Washington).
Bevolking van bezette gebieden steeds
minder geneigd tot samenwerken
De telegrammen die uit Batavia bfj dc Nederlandse regering binnen
kwamen geven blyk van een toenemende zorg voor de toestand In Indone
sië. De bevolking van de bezette gebieden biykt steeds minder geneigd
te zyn met de Nederlanders samen te werken. Zelfs in Oost-Indoneslë en
West-Borneo neemt men een kentering in de stemming waar, die ver
klaard kan worden doordat dc Republiek bfj dc behandeling ln de \cllfgl
hcidsraad aanmerkelijk aan prestige heeft gewonnen en de eigen regerin
gen, door de weigering van de Raad lien too te laten aan prestige
hebben ingeboet.
voor bestuursaangelegenheden voor
Midden-Java.
Volgens het laatste Republikeins#
legercommuniqué hebben de Neder
landse troepen na hevige gevechten
vier plaatsen in 't Sockaboemische
bezet. De gevechten in en om Ga-
roet ten Zuid-Oosten van Bandoeng
duren voort. De Nederlanders zyn
Bajongbong, 10 kilometer ten Zui
den van Garoct, binnengetrokken
en rukken verder naar het Zuiden
op, aldus het Republikeinse commu
niqué. Te Pamekasan, de hoofdstad
van Madoera, hebben de Republikei
nen sterke tegenstand geboden,
waardoor de Nederlanders zwart
verliezen zouden hebben geleden.
Rapporten van het Nederlands-
Indische gouvernement wytcn dc
moeilijkheden op Java aan hot feit
dat de bevolking van dag tot dag
meer vatbaar wordt voor Republi
keinse Intimidatie. De Republiek
maakte in de bezette gebieden pro
paganda met de volgende motieven:
1. De Nederlanders zijn de politie
ke actie begonnen uit financiële en
economische noodzaak. Nederland
staat financieel voor een ineenstor
ting en zal zich niet lang meer in
Indonesië kunnen handhaven. De
Republiek zal dus binnenkort terug
keren.
2. De Veiligheidsraad Is op onze
hand.
3. De Nederlanders zullen zich
in Ieder geval op 1 Januari 1949
definitief uit de Republiek terug
trekken.
4. De bevolking van geheel Indo
nesië steunt de Republiek. Deze
motieven schijnen, blijkens de offi
ciële rapporten, grote Indruk tc
maken op de bevolking.
De Republikeinse leiders zijn
gisteren begonnen alle nodige
voorbereidingen te treffen ln
verband met de mogelijkheid,
dat de Nederlanders de „vijan
delijkheden" ln volle omvang
hervatten, wat daar spoedig
verwacht wordt.
Het Republikeinse kabinet heeft
Dinsdagavond de voorbereidingen
voortgezet tot overbrenging van (le
zetel der centrale regering naar Su
matra door de benoeming van vice-
president Mohammed Hatta tot
viee-oDperbevelhebber van de Indo
nesische legers. Hatta zou op ciez.e
wijze automatisch formeel leider
worden van de regering, zowel als
van de gewapende macht, indien ir
Soekamo zijn functie als president
en opperbevelhebber niet zou kun
nen uitoefenen. 4
Sjahrir in Washington
SJahrir heeft gisteren In gezel
schap van Hadji Agoes Sallm een
ontmoeting gehad met .Tames K.
Penfleld, directeur van de afdeling
voor liet Verre Oosten van het mi
nisterie van buitenlandse zaken te
Washington.
Naar verluidt zou de ontmoeting
op verzoek van Sjahrir hebben
plaats gehad.
Het Franse persbureau A.F.P.
meldt nader, dat dc beide Indonesi
sche diplomaten na afloop van het
onderhoud hebben verklaard,, dat dc
Republiek nog steeds arbitrage
wenst in het geschil met Neder
land. Zij weigerden echter aan te
geven, welke arbitragefofmiiie do
Republiek zou aanvaarden. Naar
hun modedeling heeft het onder
houd met Penfiold zich beperkt tot
het uitwisselen van zienswijzen.
Bij besluit van de luit.-gouver
neur-generaal is dr. P. H. Angenent
benoemd tot regeringscommissaris
In dp hedenmorgen gehouden ver
gadering der Tweede Kamer heeft
de voorzitter medegedeeld, dat de
regering voornemens Is In verband
met de ontwikkeling van de toe
stand ten aanzien van Indonesië op
korte termijn aan de Kamer inlich
tingen te verstrekken. Het Is niet
onwaarschijnlijk, dat dit a.s. Dins
dag z.al kunnen geschieden.
Vice-president drs. Mohammed
Hatta. die alle bevoegdheden van de
centrale regering op Sumatra uitoe
fent, heeft gelast, dat alle vorsten,
die als gevolg van de sociale revo
lutie in Oost-Sumatra ln Maart 1947
thans nog door het volk gevangen
worden gehouden, ten spoedigste
moeten worden vrijgelaten.
De bedoeling is hun de gelegenheid
le geven staatsburger van de
Republiek te worden. Het besluit
werd door de centrale regering op
Java genomen, nadat zij het rapport
had ontvangen van de staatsminis
ter Hamengkoe Bocwono IX, na
diens terugkeer uit Sumatra. De
vice-president heeft slechts hel be
sluit ten uitvoer gebracht. In de
overwegingen verklaarde de rege
ring. dat ze van mening is, dat de
sociale revolutie gericht was tegen
het feodale stelsel, dat niet meer
door het volk erkend wordt, echter
niet tegen de personen zelf. Het
feodale stelsel, aldus de verklaring
van de regering, mag door het volk
opgeheven zijn, doch de ex-feodale
personen moeten de gelegenheid
krijgen om als gewoon staatsburger
te leven, mits zij op goede voet wil
len staan met de Republikeinse re
gering en beloven geen stappen te
zullen doen, die voor de Republiek
nadelig zijn.
Ministerraad bijeen
De ministerraad is in verband
met de Indonesische kwestie gis
teren om 12 uur in buitengewone
zitting bijeengekomen.
Cr werd gesproken over de jong
ste vergadering van de Veiligheids
raad en de instructies die eventueel
aan mr. Van Klcffens zullen gege
ven worden.
T N de provincie Utrecht zyn ts
elfder ure de bakkers ten
halve gekeerd, na ten hele te heb
ben gedwaald. Wat destijds dc sta
kende havenarbeiders werd ver
weten, toen tengevolge van hun
stakingen, de voedselschepcn niet
konden worden gelost, treft in ge*
lijke mate deze middenstanders.
Misschien is 't beter om deze ac
tie niet als een staking in de ge-
Ijkte zin van het woord te beschou
wen, maar te spreken van „slui
ting'. Of deze wettig of onwettig
is kan in 't midden worden gelaten.
Er is echter nog wat anders dan
gecodificeerd recht, nl. het fat
soen.
Wanneer er aan een beroep of be
drijf twee zijden zijn, een economi
sche (commerciële) en een so
ciale (zedelijke), dan is da
laatste altijd Je belangrijkste cn de
enige waardoor het reden en recht
van bestaan heeft. Eerder hebben
\vy een manend woord gesproken,
thans nog dit als vcrwyt en waar
schuwing.
7 OTT iedere groep in deze tijd
waarin het vrye spel der con
currentie nu eenmaal niet lean wor
gden getolereerd bedacht op heil
en voordeel, het recht in eigen hand
nemen, zoals ditmaal de bakkers
patroons hebben gedaan, dan war©
de weg naar bandeloosheid ge
opend. Deze manifestatie behoort
tot de meest willekeurige, wel
ke nog ooit hebben plaats gëhad.
Zij vormt voor andere midden-
.standscategorieën een onzalig pre-
dent, tenzij de Overheid er ln £ou
slagen ieder karakter van prece
dent er aan tc ontnemen.
De middenstand, in stede van
met een dergelijke actie haar be
lang te dienen, speelt er mee, om
dat dusdoende directe vitale belan
gen van het volk met voeten wor
den getreden.
Door dergelijke acties zet do
middenstand zijn tot dusver erken
de betekenis als onmisbare schakel
in het productie- en distributie
proces op het spel. In de huidige
economische keten kunnen derge
lijke zwakke schakels niet worden
getolereerd en zy zouden of gerepa
reerd, dan wel geëlimineerd Kunnen
worden.
Deze maatschappij verkeert nog
steeds in een staat van wording?
dit groeiproces gaat gepaard met
pynlijke schokken en de richting
der ontwikkeling valt nog door nie
mand te voorspellen. Deze bakkers-
patroonsactie, slaagde zij, zou iede-,
re poging tot leiding van het eco
nomische leven onmogelijk maken
en economische anarchie met alle
gevolgen daarvan in de hand wer-'
ken.
De bakkers hadden dienen te beJ
grijpen dat zij bakkers waren van
het dagelijks brood, dat ook al
Is er een geschil met een minister
het volk niet onthouden mag
worden. Het volk, de vaders en
moeders, zy betreuren deze actie en
keuren haar af. Dat kan de bak
kers, noch de kruideniers die zich
solidair verklaarden, ten goede ko-,
men het dupeert de ganse mid
denstand dat i3 óók te betreu
renC. T«
Egypte van de agenda?
De Braziliaanse afgevaardigde in
de Veiligheidsraad, Carlos Munir,
heeft gisteravond voorgesteld dat
de raad ccn hervatting van d©
rechtstreekse onderhandelingen tus
sen Grpot-Brittannië en Egypte zou
aanbevelen. Wanneer het onmoge
lijk zou blijken door rechtstreeks©
onderhandelingen tot ccn regeling
tc komen, zouden beide partijen,
volgens het Braziliaanse voorstel,
andere mogelijkheden van onder*
handeling moeten zoeken.
Gromyko noemde het Brits-
Egyptische verdrag „althans op do
wezenlijke punten" in tegenspraak
met het Handvest der Verenigd©
Naties. Hij voegde er aan toe, dat
dc Soedan esc kwestie niet duidelijk
is cn dat de Veiligheidsraad geen
beslissing kan nemen, voor dc wens
van de Soedanese bevolking bekend
is. China, Frankrijk. België en de
U.S.A. waren voor directe onder
handelingen tussen Egypte en
Groot-Brittannic. zoals in dc Bra
ziliaanse nota werd voorgesteld.
Overdag flinke wind
Weersverwachting van De Bilt,
geldig tof Vrijdagavond.
In het Noorden van het land
zonnig, in het Zuiden van het
land meer bewolking, doch vrij
wel overal droog weer. Matige,
overdag krachtige, - id ui Oos
telijke richtingen, leis lagere
temperatuur.