DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Republiek bereidt zich voor
op besprekingen
Illegaliteit had geen vrede
met na-oorlogse toestand
Grootse dag voor duizend
Landelijke ruiters
Ook Oost-Indonesië tegen
koloniaal bewind
Offensief tegen veto-recht
wordt voortgezet
UITGAVE VAN DE STICHTING HET PAROOL
NIEUW POLITIEK PROGRAM
AANK.N.I.P. VOORGELEGD
Congreslid tevreden
over ons land
Hoogovens de grootste
ruw-ijzerexporteurs
Verliezen Nederlandse
strijdkrachten
Pleiter voor kapitein Heemstra zegt:
„Sergeant De Boer liegt"
Het
weer
Prinselijk gezin nam défilé af
en bezocht Ruiterfeest
Geen nieuwe acties
in Indonesië!
Vragen 61 leraren
van gymnasia
Dreigt kabinetcrisis in
Oost-Indonesië
Belgische middenstand
gaat staken
Parade van
de week
Gironummer 510330 Bank: R'damsche Bank
Postbus 9 Abonnementsprijs: 031 per week
of 4.— per kwartaal Losse nummers 10 et*
Zaterdag 20 September 1947 Nr. 751 6e jaarg.
Red. en Adm.: Snouckaertlaan 7, Amersfoort
Telef. redactie 4291 Telef. admlnlstraüe 6235
Directeur-Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDER
Geprefabriceerd
dorp
De Republikeinse regering heeft een nieuw politiek program
voor een vreedzame oplossing van het geschil tussen Nederland
en de Republiek aan het-K.N.I.P. voorgelegd. Men veronder
stelt, dat het program Zondag zal worden gepubliceerd. Aan
de formulering van het program zijn besprekingen met alle
politieke partijen voorafgegaan.
In neutrale kringen te Batavia is men van mening, dat de voor
uitzichten op een vreedzame oplossing beter zijn dan ooit sinds
het begin van de ..politionele
actie".
Het bericht, dat de Verentede
Staten het derde lid van de com
missie van drie zouden kunnen zijn.
werd zowel door de Nederlanders
als door de Indonesiërs goed ont
vangen.
De verbetering in .de toestand is
ln het begin van deze weck inge
treden toen Siarifoeddin in ziin ver
zoenende rede zei. vol vertrouwen
te zijn. dat een basis voor een com
promis zou kunnen worden bereikt.
Hii duidde hierbij aan. dat de Re
publikeinse egering door bemidde
ling van de commissie van drie tot
een compromis hoopte te komen, op
de naleving waarvan de Verenigde
Staten toezicht zouden garanderen.
Waarnemers geloven, dat. als de
Nederlanders daartoe bereid waren,
de overeenkomst van Linggadiati
het middel zou kunnen ziin om over
het dode punt te komen.
Twee weken geleden achtte men
ln Batavia een oplossing op han
den, door een hervatting van de
mars naar Djogia en voltooiing van
het politioneel ontreden.
Sinds het bezoek van dr. Van
Mook aan Amerika is de kans hier
op echter merkbaar verminderd.
Consuls terug
De Britse en Amerikaanse
consuls, die op Republikeins ge
bied rondreisden, hebben hun
Inspectietocht plotseling onder
broken en zijn onderweg naar
Batavia, waar zij eerst de 20ste
venvacht werden.
Met een constellation-vliegtuig
itjn Vrijdagavond de Franse en Bel
gische militaire deskundigen, die dc
consulaire commissie zullen assiste
ren, te Batavia gearriveerd. Het
ziin luitenant Claevs Boulaer. se
cretaris van de Belgische ambas
sade in Den Haag', kolonel B. E. N.
A. Servais. militair attaché van de
Belgische ambassade in Den Haag
en de Franse kolonels Morrizon cn
Fauré.
Luitenant Claeys deelde Aneta
mede, dat dc Belgische afgevaar
digden tevens Paul van Zeeland in
de commissie van drie zouden as
sisteren. Hii achtte het waarschijn
lijk, dat leden der commissie van
drie Indonesië zouden bezoeken.
Nederland verdient de ach
ting, het respect en econo
mische hulp van Amerika zo
verklaarde het lid van het Ame
rikaanse congres Charles Wol-
verton. voorzitter van de dele
gatie. die een bezoek bracht
aan Nederland, op een perscon
ferentie.
Na viif jaren van bezetting is het
verbazingwekkend, wat de Neder
landers hebben gepresteerd. Thans
moet nog al het mogelijke gedaan
worden om de normale handelsmo
gelijkheden weer te herstellen.
Het heeft ons verbaasd, dat er zo
veel tot stand is gebracht uit eigen
kracht. De „Benelux" vertegen
woordigt drie landen, die hebben
besloten zichzelf te helpen. Ik ben
er van overtuigd, dat zii een grote
bijdrage betekent voor het welzijn
van West-Europa.
De resultaten, die reeds in Ne
derland ziin bereikt, geven u recht
op de achting en het respect van
Amerika. Weest ervan overtuigd,
dat wij geen andere gedachte heb
ben dan alleen u behulpzaam te ziin
zoveel als dat in ons vermogen ligt.
De totale ruw-jjzerproductie van
de grootste ruw-ijzerexporteur ter
wereld, de hoogovens te IJmuiden
over het boekjaar 1946—1947 be
droeg 222.129 ton en de export be
droeg 120.105 ton.
De afzet der producten werd
hervat naar vrijwel alle gebieden,
die voor de oorlog hiervoor iri
aanmerking kwamen. Alle onder
delen van dc fabriek zijn weer in
werking getreden. Men is begon
nen met de bouw van een vijfde
Siemens-Martin-staalovcn.
De regering maakt tot haar leed
wezen bekend, dat in de afgelopen
week de navolgende verliezen zijn
gerapporteerd:
Koninklijk Marine: D. de Haan,
uit Leeuwarden; G. J. B. Mutsaers
uit Venlo; M. R. Koster uit Schaes-
berg (Limburg); H. Th. M. van de
Ven uit Eindhoven H. A. L. Bila
uit Maastricht; L J. Dor uit Breda;
P. C. van Dommelen uit Rotterdam.
KoninkliH-e Nederlandse Land
macht: E. C. M. van Berckel uit
Den Haag; C. Klaver uit Winkel
(N.H.); A. Palm uit Babberich
(Gld.): W. Philips uit Odoorn C-
van der Meulen uit Amsterdam W.
A. Banning uit Didam (Geld.): J.
J. Bakker uit Breda: J. C. Jansen
uit Goirlc; J. Th. Ossenblok uit
Roosendaal (Br.) B- Oving uit Bor
ger (Dr.»; F. Pol uit Leeuwarden;
J. H. Alles uit Schermerhorn; A.
Kremer uit Hoogezand: J. Willemse
uit Nijmegen L. cle Graaf uit Voor
schoten: P Kerkhof uit Rotterdam;
H. J. van Weynsbergen uit Loosdui
nen en A. P. de Wit uit Beverwijk.
Koninklijk Nederlands-Indische
leger: Ambon sold. Z. Luhulima;
E. Peltzi. uit Indië; Ambon, sold.
J. Siahaya; Menadonees sold. D.
Rumemper; W. Willemsen uit En
schede; Socndanees sold. Sana.
Min. Mansliolt naar
Canada
Naar wij vernemen zal minister
Manshólt begin October naar Ca
nada vertrekken om, nu onze an
dere leveranciers hun export sterk
moeten inkrimpen, te trachten daar
zo veel mogelijk graan voor Neder
land te reserveren.
/.V ENGELAND worden hele dorpen gebouwd van geprefabriceer
de woningen. Een van dc grootste is Shrublunds Estate, waar de
daklozenvan Great Yarmouth (Noordzee kust, ten Noorden van
Harwich) worden gehuisvest. Het ligt een mijl van dc zee. cn even-
ver van het centrum van Yarmouth, waar dc huisvrouwen hun in
kopen doen. Winkels (ook geprefabriceerd) zullen binnenkort in
het dorp zelf worden neergezet. Dc lanen dragen dc namen van
bomen en bloemen; zij zullen beplant worden met dc gewassen
waarnaar zij genoemd zijn. Behalve een idyllische woonplaats is
het dorr een voortreffelijk landmerk voo- dc vliegtuigen van het
nabij gelegen vliegveld Pulham.
Verdedigers van Haags bomcomplot:
(Van onze speciale verslaggever)
sT\jdens de oorlog hebben wij schone verwachtingen gekoesterd over
de-tijd, na de bevrijding; van di<j verwachtingen is het merendeel mee
dogenloos dc bodem in geslagen. Teleurstellingen resten er slechts en
deze ervaringen maken de psychologie van de ex-illegale werker zeer
gecompliceerd, omdat hij in veel sterker mate dan zij, die buiten het
verzet bleven, zich vastklampte aan het geloof dat uit de nood gulden
tijden geboren zouden worden. Hij staat tussen twee werelden: van hem
wordt geëist, dat hii zich aan zal passen aan een maatschappij, die de
idealen, waarvoor hij vocht, verloochent; en hij voelt zich met allerlei
banden gebonden aan die wereld, waarin het geoorloofd wa/3 met alle
strijdmiddelen te vechten voor dc verwezenlijking van een ideaal.
Twee van de drie hoofdfiguren in
TERSCH ELL1NG verliest gro
te stukken land door de zee.
Regeringsinstanties bereiden
ingrijpende maatregelen voor
het clrama van de bomaanslag- op
dc Prinsegracht. sergeant De Eorr
cn de korporaal Pcterse, konden de
sprong van de ene wereld naar de
andere niet maken. Bij hen kwam
het tot een psychologische kortslui
ting en hun verdedigers legden in
hun pleidooien voor de Krijgsraad
vooral op deze geestesgesteldheid,
die tot een breuk met de gangbare
opvatting van moraal moest leiden,
de nadruk om voor de daden van
hun cliënten een nulde beoordeling
te bepleiten.
Korporaal Peterse, zei de verde
diger mr. M. P. Plantenga, is een
kerel uit één stuk, een voorbeeldig
militair die voor zijn dapperheid in
de oorlogsdagen beloond werd met
het Oorlogsherinneringskruis met
de gesp. Voor hem was het volko
men begrijpelijk dat de overheid in
de na-oorlogse tijd zich zou blijven
bedienen van illegale groepen, die
zich richten tegen allen, wier stre
ven erop gericht was het staatsbe
lang te ondermijnen. Peterse was,
toen hij meewerkte aan de voorbe
reidingen van de bom-aanslag, er
volkomen van overtuigd, dat hij zijn
plicht deed. Hij ziet nu wel in. dat
hij een moordenaar is. Pleiter drong
aan op een gedeeltelijk voorwaar
delijke straf.
De Boer: Simplistisch mens
De verdediger van sergeant De
Boer. mr. dr. K. W. P. Klaassen,
knoopte aan bij het uitgangspunt
van de vorige pleiter. De illegali
teit baseerde zich op een vorm van
gewoonterecht en hierbjj was er
steeds een controverse tussen de
actieve illegaliteit cn het- passieve
verzet. Deze tegenstelling achtte
pleiter een van dc belangrijkste
oorzaken voor het vastlopen van dc
bijzondere rechtspleging. Zij sprong
ook naar voren in de opvattingen
van de mensen van het Bureau Na
tionale Veiligheid tegenover die
van dc ambtenaren der P.R.A. In
deze wirwar van gedachten zo
betoogt dr. Klaassen moet men
zich de simplistisch dc.ikcnde ser
geant De Boer voorstellen. Dooi-
cïat De Boer volkomen door een
illegaliteitspsychosc beheerst was
werd hij een willig werktuig in han-
.den van anderen.
Van Heemstra niet de ziel?
Als laatste pleiter in de middag
zitting van Vrijdag kreeg de verde
diger van baron Van Heemstra,
mr. J. H. de Pont, het woord. In een
met zwier voorgedragen juridisch
betoog tracht pleiter aan te tonen,
dat niet kapitein Van Heemstra de
illegale organisatie en de plannen
voor de verschillende bomaanslagen
geïnspireerd heeft. Van Heemstra
had weinig aandacht geschonken
aan de plannen, die sergeant De
Boer hem voorlegde over het Ver
vaardigen van de „Molotov-cock-
tails". mogelijk heeft De Boer een
terloopse opmerking van kapt.
Van Heemstra als een goedkeuring
opgevat.
Het Franse militaire bestuur in
Duitsland heeft besloten van de
Franse sector van Berlijn een af
zonderlijke staat te maken.
Tot Zaterdagavond: Vry alge
mene ochtendmist of nevel. Daarna
wisselend bewolkt met enkele
plaatselijke buien. Hier en daar ver
gezeld van onweer. Zwakke, matige
wind uit. Zuidelijke richtingen.
Zeer warm voor de t\jd van het
jaar.
Wilt u
detective zijn?
Zie dan ome prijsvraag
op pag. 3
Vrijdag 10 September 1917 is voor de Landelijke Rijverenlgingen een
dag van historische betekenis gewordenImmers, hun vertegenwoordi
gers werden door het Prinselijk Paar ten PqJeizc ontvangen, zij zelf
defileerden met ruim duizend ruiters langs het bordes tan het Paleis
en liet Prinselijk Gezin toonde belangstelling voor het ruiterfeest op
een terrein aan de straatweg Soestdijk-De Bilt. Een defile is het niet
gewordeneerder een grootse demonstratie.
Toen pmstreeks drie uur trompet
geschal vao het Trompettercorps in
de omgeving van het Paleis klonk
verscheen het Prinselijk Paar met
do drie oudste Prinsesjes op het
balcoo.
Klokslag drie uur arriveerde de
kop van de stoet aan het Paleis.
Voorop reden de heren F. J. M.
Roervink en Jansen van Galen,
resp. leider van de R.K. Bond en In
specteur van de Federatie. Achter
hén kwamen de vaandels van de
beide bonden. Voor de rijverenigin-
gon, die provinciegewijs waren inge
deeld, reed het Trompettercorps en
de Staffanfare van de R.K. Bond uit
St. Oedenrode. Nadat de muziek
front had gemaakt voor het bordes
en de trompetten schalden, trok de
lange en fleurige stoet onder de to
nen van marsmuziek van bet fanfa
recorps voorbij het balcon. Fier za
ten de mannelijke en vrouwelijke
ruiters op hun keurig verzorgde
paarden. De vaandels negen ten
groet, commando's weerklonken en
de hoofden werden rechts gericht.
Met merkbare belangstelling liét het
Prinselijk Gezin bet défilé aan zich
voorbijgaan. Nadat dc stoet voorbij
getrokken was onderhield bet Prin
selijk Paar zich met de voorzitters
van de beide bonden, de heren Jhr.
van Rijekevorse! cn Dr. C. Brands.
Afgevaardigden van vele verenigin
gen boden eadeaux aan, veelal zui
vel- en landbouwproducten. Het was
een aardig moment to< i de Prinse-
I:;k3 Familie van het bordes kwam
en zich .naar het trompetter- cn, fan
farecorps begaf om zch met de mu
zikanten een ogenblik te onderhou
den. Bazuingeschal kondigde ten
slotte het einde van deze prachtige
manifestatie van trouw en aanhan
kelijkheid aan.
Na afloop van liet défilé trok
ken de ruim duizend ruiters
naar het uitgangspunt. Op het
weiland werd 'n keurig carré ge
vormd cn om vier uur ver-
scheen Prinses Juliana in een
auto en Prins Bernhard op een
fraaie schimmel, ..1 achter de
Prins heel parmantig<le Prinses
jes Irene en Beatrix op pon-
nies. Opnieuw klonk bazuinge
schal ge\ olgd door bet Wilhel
mus. Daarna inspecteerde de
Prins, gevolgd door de prinses
jes te paard de tientallen rij-
verenigingen.
Het was een grote eer voor het
achttal van de Rijvereniging ,.De
Vrijheid" uit Terschuur, kampioen
van dc Federatie, om een proeve
van dressuurkunst te geven. Zij heb
ben zich de titel kampioen waardig
getoond. Hun. zij het dan eenvoudi
ge, oefeningen werden buitenge
woon correct afgewerkt. Het ap
plaus dat zij te incasseren kregen
van de duizenden aanwezigen was
dan ook volkomen verdiend. Een
achttal van St. Cornelius uit Son
(N.B.) kampioen van de R.K. Bond,
liet eveneens fraaie staaltjes van
dressuurkunst zien. Nadat individu-
elen hun rijkunst hadden getoond
gaven een vijftiental ruiters spring-
demonstraties en hun rijvaardigheid
werd vele malen met applaus onder
streept. Het was ver over zes uur
toen tenslotte dit ruiterfeest werd
beëindigd en het Prinselijk gezin,
het terrein, verliet.
Een en zestig leraren in de
geschiedenis aan Nederlandse
gymnasia, hogere burgerscholen
en lycea hebben zich in een
brief tot de ministerraad ge
richt, 'waarin zij verklaren zich
„op grond van huu historische
vorming en hun opvoedende
taak" verplicht voelen een drin
gend beroep te doen op de mi
nisterraad on alle in bet werk
te willen stellen teneinde de
crisis, waarin de betrekkingen
tussen de volken van Neder
land en Indonesië zijn geraakt,
tot een goede oplossing te bren
gen."
Zij menen op het gevaar te moe
ten wyzen, dat b\j een door Neder
lands geweld bevorderde ondergang
van dc Republiek Indonesië op de
duur een nationalisme zal groeien,
dat zich "elieel en al van Nederland
afkeert en een voor beide partijen
fatale, definitieve breuk za| beteke
nen.".
Zij maken zich ernstig bezorgd,
dat Nederland door zijn optreden in
Indonesië de internationale sympa
thie verliest- Om deze redenen drin
gen- zij er met de meest mogelijke
klem op aan, geen gevolg te geven
aan de, zowel hier te lande als van
overzee geoefende aandrang tot
nieuwe daden van geweld, die niet
gedekt zijn door het gezag der Ver
enigde Naties en op volstrekt loyale
wiize gevolg te geven aan de aanbe
velingen van de Vciligshcidsraad.
opdat opnieuw de kans wordt be
nut, vreedzame en rechtv ardige be
trekkingen tussen de volken van
Nederland en Indonesië te schep
pen."
Tiet sehriiven word o.m. onderte.
kcn.i door dl*. R. W. Schao^r. dr. II.
A. Enno van Gelder, dr. P. Minde-
raa. drs. .T. O. Bomlioff cn dr. P.
Klinkenberg.
Volgens Republikeinse berichten
wacht president Soekawati in Ma
kassar een kabinetscrisis. Tahija,
de minister van voorlichting zou
overwegen ontslag te nemen omdat
het kabinet blijk zou hebben gege
ven van een weinig energiek beleid.
Dr. Van Mook vertrekt
Zondag
Dr. Van Mook is voorrteraens
om Zondag naar Batavia te ver
trekken. President Soekawati zal
vanavond of morgenochtend naar
Batavia terugkeren.
STERKE DECENTRALISATIE KENMERK VAN
BINNENLANDS BELEID
In diepste wezen verlangen alle Indonesische volkeren naar onafhanke
lijkheid. zij willen niet meer terug naar een koloniaal tijdperk, zei de Oost-
Indonesische minister van Binnenlandse Zaken, Anak Agoeng Gdc Agoeng
tijdens een lezing, die hij voor een talrijk gehoor in Den Haag hield Hij
wees er op dat het een misverstand is, te menen, dat de Oost-Indonesiërs m
dit opzicht een andere opvatting hebben dan de Republiek. Deze echter
heeft dc weg van dc revolutie en het geweld gekozen, dc Oost-Indoncsicrs
die van het overleg.
Anak Agoeng Gdc Agoong zei
dat men in Oost-Indonesië er vol
komen van overtuigd is dat samen
werking met de Nederlanders een
vereiste is om het doel tc bereiken.
„Nederland is een kleine mogend
heid dat nooit die. imperialistische
neigingen zal vertonen van een gro
te staat, omdat het zowel in bevol
king als in oppervlakte verre dc
mindere is van Indonesië. Die sa
menwerking dort aan ons streven
naar onafhankelijkheid niets af."
Indonesië moet een eenheid blil-
ven, doch gevestigd op federale
grondslag, vervolgde hii. In dc af
gelopen eeuwen heeft Oost-Indone
sië tc voel de nadelen van te sterke
centralisatie gevoeld. Java kreeg
zijn scholen, zün ziekenhuizen, zijn
bedrijven, voor dc buitengewesten
bleef meestal op het budget niet
veel over.
Een herhaling van deze toe
stand. nu onder leiding van de
Republiek willen de Oost-Indo
nesiërs voorkomen. Daarom
aanvaarden zij slechts de onaf
hankelijke Verenigde Staten
van Indonesië als drager van
de souvereinitcitsrcchten-
Staatkundige structuur
De minister gaf vervolgens een
uitvoerige uiteenzetting van de wii
ze, waarop Oost-Indonesië staat
kundig georganiseerd zal worden.
Uit zijn verklaring blijkt zonne
klaar, dat ook de inwendige stuc-
tuur sterk gedecentraliseerd zal
zijn. Grondslag zijn de daerah's. vrij
zelfstandige gebieden, geografische
belangengemeenschappen. Daarin
wordn vertegenwoordigers der zelf-
bestuurders opgenomen. Dc samen
stellende delen van de daerah zul
len. zonder dat de staat daarin
dwingend wil optreden, langs de
weg van gezamenlijke belangenbe
hartiging. aaneengroeien tot een
krachtige staatkundige en economi
sche eenheid. Zij krijgen ongeveer
dc grootte van een residentie.
Eén van de eerste taken van de
daerah's zal zijn de afvaardiging tc
kiezen voor het parlement. Het
spreekt vanzelf, jzei de heer Agoeng
dat alle publieke organen in Oost-
Indoncsiè' een modern democratisch
karakter zullen hebben. De gelijk
heid van iedere burger, ongeacht
ras of landaard, zullen wij waar
borgen.
Nederlandse ambtenaren
Tenslotte belichtte hij de taak van
dc Nederlandse ambtenaren. Het is
duidelijk, dat zij. waar dit mogelijk
is. vervangen worden door Indone
siërs. Waar men zc voorlopig niet
kan missen treden zij op als be-
stuurs- adviseurs. Voor een
VERSTREKKEND ARGENTIJNS VOORSTEL
Het offensief tegen het veto-recht werd Vrijdag in de Alge
mene Vergadering der UNO voortgezet. Ditmaal was het de
Argentijnse vertegenwoordiger José Arce, die een zeer vér
gaand voorstel op tafel legde: hij wilde het veto-recht volledig
afgeschaft hebben en stelde voor een conferentie daarover te
houden. Arce keurde vooral het gebruik van het veto-recht af
bij de stemming over toelating van nieuwe leden. Hij kondigde
een voorstel aan om Eire, Portugal, Transjordanië en Oosten
rijk, wier toelating onlangs op- me^ atoombommen aan de an-
nieuw werd afgestemd, alsnog
als leden toe te laten.
Arce gaf twee methoden aan om
het veto-recht te vermijden:
1. Een beslissing in de Veilig
heidsraad moet met een meerder
heid van driekwart der stemmen
genomen worden.
2. Elke grote mogendheid kan
tegen zo'n beslissing in verzet
gaan. en een permanente commissie
uit de Algemene Vergadering be
slist met een meerderheid van
tweederde der stemmen, of het pro
test bekrachtigd of verworpen
wordt.
Arce antwoordde op Wysjinsky's
aanval op Argentinië, dat geen ge
hoor heeft gegeven aan de oproep
van de U.N.O. om de diplomatieke
vertegenwoordigers bij Franco te
rug te roepen. De Spanje-resolutie
was in strjjd met het Handvest, zo
betoogde Arce. Spanje bedreigde de
wereldvrede niet; de Griekse kwes
tie doet dat wel.
De leidster van de delegatie uit
India, mevrouw Vidjaja Laksjmi
Pandit wilde wel een bescheide
ner gebruik van het veto-recht,
maar geen wjjziging van het Hand
vest. Zij drong er op aan dat de
vergadering een oplossing zou zoe
ken voor het probleem der Indiërs
in Zuid-Afrika. Als de U.N.O. zou
falen zouden dc moeilijkheden ge
vaarlijk kunnen worden door hun
principiële karakter op het terrein
van de rassen-politiek.
Koezma K i s e 1 e f (Wit-
Rusland) sloot zich aan bij
Wysjinsky's aanval op „oor
logshitsers". Hij merkte op:
„Laat ons niet vergeten, dat
atoombommen aan de ene zijde
beantwoord kunnen worden
dere zgde en nog iets meer".
Op de agenda
De commissie Van orde heeft met
10 tegen 3 stemmen en een onthou
ding besloten de kwestie van de
toelating van nieuwe leden op de
agenda te plaatsen. Het is een
Australisch voorstel. Dr. Herbert
E v a 11 zei dat hij wenste te zien
uitgemaakt of de Algemene Verga-:
dering dan wel de Veiligheidsraad
in laatste instantie bevoegd is over
de toelating van nieuwe leden te
beslissen.
Met 92 steinmen (Sowjet-Unie
en Polen tegen) en drie onthoudin.
gen werd besloten het Argentijnse
voorstel om een conferentie over
het veto te houden op de agenda te
plaatsen.
Gro\nyko had gezegd dat alle
pogingen in die richting vijandig
jegens de Sowjet-Unie waren. Hij
was tegen elke stap om het veto
recht te doen verdwijnen omdat de
Sowjet-Unie geen vertrouwen heeft
in de objectiviteit zelfs niet van de
meerderheid in de U.N.O.
Uit protest tegen do drastische
maatregelen die de Belgische rege
ring heeft getroffen om de duurte
van het levensonderhoud te bestrij
den, heeft de Belgische Midden
standsbond besloten alle v/inkels en
handelshuizen op 23 en 24 Septem
ber te sluiten. In een resolutie eist
de middenstandsbond in het bijzon
der de onmiddellijke liquidatie van
bet ministerie van ravitaillering en
vrijheid van handel.
dergelijke functie komen karakter
volle Nederlanders in aanmerking,
die dc geest van de tijd verstaan.
Men moet ze zoeken in alle lagen
van de samenleving, een specialis
tische opleiding zullen wij niet als
cis stellen.
Waar gaan wij heen?
TERWIJL men zich ill ons land
bezig houdt met de overigens
weinig opzienbarende en niet in het
minst markante Troonrede cn de
Millioenennota onze trieste verar
ming nog eens in het volle licht
heeft gezet, terwijl wii met span
ning wachten op dc aangekondigde
regeringsverklaring over Indonesië,
is ver weg, in Amerika, het grote
steekspel begonnen, dat in zijn
consequenties, ook voor ons, van
nog veel groter betekenis kan zijn.
Op de Algemene Vergadering van
de Verenigde Naties. Dinsdag j.l. te
Flushing begonnen, gaat het. zoals
cle voorzitter Aranha onomwonden
uitsprak, over oorlog of vrede. Hot
zou struisvogelpolitiek zijn te ver
bloemen, dat wij nu, nauwelijks twee
jaar na de oorlog, terwijl dc voor
naamste vredes nog niet getekend
zijn, al weer in een tijd van gevaar
lijke spanning leven.
Er is geen sprake van. dat binnen
een paar weken of maanden een
nieuwe wereldoorlog uitbreekt;
daartoe ontbreken waarschijnlijk
zelfs de materiële voorwaarden.
Maar wel mogelijk is, dat dq tegen
stellingen tussen de twee grote
groepen, die zich in de wereld heb
ben gevormd, zó op de spits gedre
ven worden, dat aan alle samen
werking, ook officieel, een eindo
komt. En dan weten wij. dat dc te
genstellingen in dc toekomst tot
oen oorlog kunnen, misschien zelfs
moeten leiden. Dan gaat de wereld
zich in ieder geval reeds geestelijk
op een nieuwe oorlog voorbereiden.
En in een wereld, waar de oorlogs
dreiging in de lucht hangt, is geluk
en welvaart uitgesloten, angst, eco
nomische malaise voor grote groe
pen onafwendbaar. Als er geen ze
kerheid van de vrede is. is er ze
kerheid van de oorlog. Want de om
standigheden door de onzekerheid in
het leven geroepen, politiek en eco
nomisch moeten de mensheid onaf
wendbaar naar een nieuwe oorlog
leiden.
tl EN kind weet waar het om
gaat. Om de tegenstelling Ame
rikaRusland Beide hebben hun
aanhang. En Nederland, ook dat is
geen geheim, behoort bii de Q>veri-
gens zeker niet homogene) groep
van Amerika. Dit op zichzelf is al
een gevaar. Als het er op aan komt
zal men partij moeten kiezen cn
dan zal het gros der Nederlandse
bevolking stellig het kapitalistische
Amerika verkiezen boven het bolsje
wistische Rusland. Zelfs een linkse
socialist (maar anti-bolsjewist) als
Dc Kadt spreekt zeer nadrukkelijk
uit, dat hij. als het er om gaat. aan
de zjjde van Amerika staat. Want,
zo redeneert hij. onder het kapita
listische systeem zoals dat in Ame
rika heerst, blijft het mogelijk om
de democratie te vestigen, terwijl
het bolsjewisme alle geestelijke vrij
heid doodt en de democratie onmo
gelijk maakt.
Ook van dit standpunt gerede
neerd vragen wij ons af. of wij in
Nederland goed doen ons steeds
meer, in woord en in daad bij Ame
rika aan te sluiten en heftig partij
te kiezen tegen de Russen. Ook wil
in Nederland dragen er dag in dag
uit toe bij de scheiding van de we
reld in twee blokken tc consolideren.
Wii maken ons vertrouwd met de
gedachte, dat er twee partijen zijn
en wij delen ons reeds bij voorbaat
bij een dier partijen in. Alleen psy
chologisch reeds is 4ht zeer gevaar
lijk. Het zou meer op de weg van
een klein land als het onze liggen
alles te doen om tussen de twee
groten te bemiddelen. Met een ver
zwakking van de tegenstelling tus
sen de twee groten is in deze tijd
het belang der kleinen het meest
gebaat.
\A/A.T in de Assemblée aan de
v v orde is heeft men in ons blad
kunnen lezen. Van de eensgezind
heid bij het beëindigen van de oor
log, zich uitende in schoon klinken
de overeenkomsten, is niet veel
meer overgebleven. De Veiligheids
raad. tegen fon klein land als Ne
derland nog met veel vertoon optre
dende, is waar de belangen der gro
ten ernstig in het geding komen,
een onding gebleken. Rusland heeft
er dit met zijn tot in het belache
lijke doorgevoerde veto's van ge
maakt. Dit laatste beseffende moe
ten wij ons echter afvragen of Rus
land. nu eenmaal in de minderheid
zijnde, van zijn standpunt bezien,
niet dikwijls in èen dwangpositie
wordt gebracht. Deze overweging
zou niet gelden als in de interna
tionale politiek recht en rechtvaar
digheid de doorslag zouden geven.
Dit is echter niet het geval. Het be
lang geeft de doorslag, ook... voor
Amerika. Als Amerika het zwaarte
punt in de U.N.O. van de Veilig
heidsraad naar de Assemblée waar
het veto-recht niet geldt) wil ver
leggen. dan speelt niet alleen een
rol de overweging dat dan beter ge
werkt kan worden, maar ook dat
de Amerikaanse invloed (ten koste
van de Russische) groter wordt.
Dat Rusland daarvoor weinig voelt,
ligt voor de hand. Tot welke resul
taten de besprekingen zullen voeren
is nog niet te zeggen. Maar dat de
komende weken in wezen zullen be
slissen over het bestaan van de
U.N.O., het orgaan ter verzekering
var. de vrede, althans de U.N.O. in
haar huidige gedaante, is wel zeker.
