DAGBLAD VOOR AMERSFOORT Engels vliegtuig strijkt neer op straatweg bij Delft Marine-officieren verteerden veel in de „Witte" r r. Arabische actie tarting van de U.N.O. Kamers aanvaardden wet op regentschap Feilloze noodlanding in het nachtelijk duister De marconist vertelt Pasoendan niet naar Bandoeng OCTOBER-MORGEN IN HET BOS Parade van de week Gironummer 510330 Bank: R'damsche Bank Postbus 9 Abonnementsprijs: 0.31 per week of 4.— per kwartaal Losse nummers 10 ct. UITGAVE VAN DE STICHTING HET PAROOL Zaterdag 11 October 1947 Nr. 769 6e jaargang foort I Red. en Adm.t Snouckaertlaan 7, Amersfoort Telef. redactie 4291 Tclcf. administratie 6235 Directeur-Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDER j Gisteravond omstreeks kwart voor tien heeft een tweemotorig vliegtuig, een zgn luchttaxi van de British Charter Company, dat op weg was van Londen naar Brussel, wegens gebrek aan benzine een noodlanding uitge voerd op de Rijksstraatweg tussen Overschie en Delft. De piloot de 44- jarige Peter Michelson. bracht het toestel in het duister zonder ongelukken aan de grond, zodat de vijf passagiers (allen Belgen) hui. reis naar de Belgische hoofdstad direct per auto of trein konden voortzetten. i hielden zich uitstekend. Er was geen j spocr van een paniek te bemerken Intussen was het geen gemakke lijke opgave, in de inktzwarte duis ternis onder ons, waarmee we geen enkel contact meer hadden, een ge schikt terrein voor een noodlanding te vinden. Eindelijk ontdekten wij beneden een straatweg, waarover "in beide richtingen auto's reden. Laag boven de weg cirkelend wacht ten wij even op een onderbreking in de stroom van wagens, ontstaken de schijnwerper in de neus van onze machine en gaven de passagiers order, de riemen aan te snoeren en zich. schrap te zetten. Tien seconden later liet Michelson de kist zakken, snorden we boven het asfalt, tussen bomen en ver- keerspaaltjes, rakelings over een jeep. die later van de verkeers politie bleek te zijn. en met een lange uitloop rolden we. als op de mooiste startbaan, over de straatweg. Michelson. die) oude rot van de air raids boven Duitsland, maakte een prachtlanding, without a bomb! En er zat geen krasje op het vliegtuig. Ik en de vijf Belgen, danken hem ons leven." Op de Rijksstraatweg troffen wij, kort na de landing, temidden van enkele politiemannen en bewoners uit de omtrek, nog wat bleek van de emoties, maar uiterlijk verder onbewogen, het tweede lid van de bemanning. William Long. de radio telegrafist. die op de vleugel van zijn machine leunde. De piloot was juist per auto naar Delft gereden, om zich telefonisch met zijn maat schappij in verbinding te stellen. De passagiers waren door behulpzame automobilisten naar Rotterdam ge bracht. Wij vonden marconist Long. een sympathieke Engelsman van 29 jaar. bereid ons te toedracht van het ge beuren mede te delen. Om half zeven G.M.T. vertrokken wij van het vliegveld Croydon voor onze dagelijkse vlucht naar Brussel Wij hadden vijf mannelijke Belgische passagiers aan boord. Wij maakten een volkomen normale vlucht, totdat boven Duinkerken het ontvangtoestel van mijn radio-instal latie defect raakte. Ik kon toen nog wel-uitzenden, doch de signalen die ik alleen van Brussel "nog ontving, waren zo uiterst zwak, dat ik ze niet meer kon ontcijferen. Na enige tijd hoorde ik in het geheel niets meer. Zoals bekend, is men bij het vliegen in de nacht bijna geheel afhankelijk van zijn radio-verbin dingen. Toen we die niet meer had den. probeerde de piloot „op z'n ge heugen" te vliegen en zo Brussel te vinden. Wij ontdekten inderdaad de lichten van de stad. maar de rode bakens van het vliegveld konden wij niet onderscheiden. Het spoor bijster Nadat wij lange tijd hadden rond gevlogen om naar een lan dingsplaats uit te zien, moest Michelson mij bekennen, dat hij op geen stukken na meer wist, waar wij ons bevonden. En zijn tweede onprettige mededeling was. dat onze benzine-voorraad bijna was uitgeput. De enige manier om de huid van onze passagiers en die van ons zelf te redden was, een noodlanding maken." „Hoe voelde je jezelf op dat ogen blik er. wat zeiden de passagiers?" „Ik mrokte me geen ogenblik be zorgd Ik vertrouwde volkomen op Michelson. die meer dan 9000 vlieg uren maakte in bommenwerpers en bij de burgerluchtvaart. De Belgen V oedselspaarcampagne in V.S. een fiasco Amerikaanse functionarissen vre zen dat de campagne van president Truman tot vrijwillige besparing van voedsel een volledig fiasco zal worden. De restaurants in het gehe le land weigeren vleesloze dagen in te stellen. Ofschoon Donderdag ccn eiloze dag moest zijn, werden in het hotel te'Washington, waar Charles Luckman, die met dc uitvoering van de campagne is belast, logeert, bij elke maaltijd eieren geserveerd. De campagne heeft veel van haar kracht verloren door de verklaring van de minister van landbouw. An derson, dat het instellen van vlees loze dagen geen besparing betekent, doch als symbool van de offervaar digheid moet worden beschouwd. Aan de/e verklaring van de man. die met het toezicht op de voedsel bronnen is belast, heeft dc Ameri kaanse pers uiteraard veel aandacht besteed. Het effect kon niet geheel teniet worden gedaan door de boze reactie van Truman, dat de offers van elke man en vrouw „beslist van het grootste belang" waren. Dat kan de beste gebeuren (Van onze verslaggever) Wij hebben naar aanleiding van de noodlanding, die de „G-AP HY" op de straatweg nabij Delft maakte, gisteravond laat nog een telefonisch onderhoud gehad met de bekende K.L.M -vlieger Jan Jacob Hondong. Wij hebben hem de vraag voorgelegd, of een zéér ervaren piloot, zonder radio in donker boven Duinkerken vlie gende. Brussel niet had gevon den. Zijn antwoord Radde: „Een heel goed on de hoogte zijn Belg misschiefi wel. Maar een ander heus niet gemakkelijk. Van een „wilde vaart"-vlieger als Michelson. die dan eens hier en dan weer daar vliegt, kan ik mij best voorstellen, dat hij de licht bakens van het Brusselse vlieg veld niet heeft kunnen vinden. Dat doet aan zijn vakbekwaam heid niets af. „Zo'n voorval als hij meemaakte, kan de beste over komen". K.L.M. landt niet meer in Cairo De KLM heeft in verband met de choleraepidemie in Egypte moeten besluiten voorlopig niet meer in Cairo te landen. In plaats hiervan zullen do vliegtuigen Lydda in Pa lestina aanctoen, hoewel ook hier de toestand is door de binnenlandse moeilijkheden niet ideaal is. De nieuwe route wordt met ingang van L;ir i cag gevlogen. Wie (loodde Bourne? Weer hebben vele lezers ge toond over uitstekende detecti ve-kwaliteiten tc beschikken. Dc dader wasWilson. ^Onze sch.andere lezers hebben 'geconstateerd, dat het niet in overeenstemming met Bourne's karakter was een telefooncel binnen te stappen zonder in het bezit te zijn van het benodigde kleine geld. Soames had open hartig met dc politie over zijn schuld gesproken, zodat de ver onderstelling, dat Wilson gelo gen had, voor dc hand lag. Bo vendien wees dc positie van het lichaam cr op, dat Bourne ergens anders was vermoord en naar de cel was vervoerd. Op een misti ge avond was het niet moeilijk om een dode per auto te ver voeren. Wilson had een auto ende gelegenheid oirt het moordwapen in zijn bezit 1c krijgen. Daarort) arresteerde de politie hem Na loting hebben wij air. win naars aangewezen: J. O. van Lanteren, Amersfoortsestraat 34 Barneveld 5.2. D. Priem, Tuinstraat 11, Amersfoort (f 3.3. G. Dl. van Kuijzen, Süoorstraat 32, Amersfoort 2.—.) Elders in dit nummer vindt men de vierde opgave. J DIRECT NA DE LAN DIN Gastonden hulpvaardige automobilisten, omwonenden en politicmannen de pilotert bij om hun machine, een tweemotorige tweedekker van het type „De Haviland Rapide", aan de kant var dc drukke verkeersweg te rollen. De Wereld maakt zich niet ongerust Het besluit van de Arabische liga om „militaire hulp te mobiliseren" in.verband met het voornemen van, Engeland om zijn troepen uit Pa lestina terug te trekken heeft, zo als te verwachten was, heel wat be weging veroorzaakt. Er is echter geen sprake van en dat lag even zeer voor de hand dat de andere betrokken mogendheden de schrik om het hart geslagen is, al wordt het Arabische gebaar wel als een dreigement opgevat. Als eerste van de leden van het Amerikaanse congres heeft de se nator Ovyen Brewster over deze kwestie gesproken. „Zij is¥en duidelijke tarting van de U.N.O.-Naties, die Hitler en Hi- rohito overwonnen hebben. Deze kunnen niet voor de Arabische liga opzij gaan. De Verenigde Naties moeten deze kwestie kordaat aan pakken of anders uiteenvallen", al dus Brewster. Een woordvoerder van het Britse ministerie van buitenlandse zaken heeft verklaard, dat het Britse be sluit om Palestina te ontruimen, indien er geen oplossing voor het probleem wordt gevonden, niet is gewijzigd door de berichten, dat dc raad van de Arabische liga heeft besloten legers van de naburige Arabische staten naar de grenzen van Palestina te sturen. Het besluit van de Arabische P.P.G.A. om de Palestijnse Arabic- ren alle mogelijke hulp te verlenen wanneer de Engelsen het land ver laten is zonder voorkennis van de Britse regering genomen, Ook de Joden schijnen zich nog niet org bezorgd te maken over de Arabische activiteit. Naar Reuter uit Lake Succes meldt heeft het Joods Bureau verklaard, dat "de Arabische staten door het leider schap te aanvaarden van de Moefti, berucht medewerker van I-Iitler, brutaal de tactiek van Hitier naar de kroon steken. „Het verschil is, dat zy niet^als de nazi's in de ge legenheid zijn uitvoering te geven aan hun bedreigingen, die gezien moeten worden als een'propaganda- manoeuvre, waarmee zij de alge mene vergadering willen dwingen om het rapport van de speciale commissie voor Palestina ter zijde te schuiven", aldus het Joods Bu reau. In een officiële verklaring deelt het Joods Bureau voorts mee, dat de Joden over de gehele wereld ge bruik zullen maken „van hun na tuurlijk recht om zich te verdedigen indien de Arabieren hun toevlucht nemen tot geweld „om Palestina in bezit te nemen". In de verklaring wordt het ver trouwen uitgesproken, dat de Ver enigde Naties het lot van Palestina en ove'r de wijze, waarop Engeland zich terugtrekt, zullen beslissen, totdat er een nieuw bestuur is ge vormd, en de Arabische staten als lid van de V.N. geen stappen zullen doen, die in strijd zullen zijn met de besluiten van deze organi satie. LTit de Arabische wereld zijn tot nu toe weinig bijzonderheden meer bekend geworden. Alleen is het be richt, dat de liga reeds een voorlo pige „Palestijns Arabische regering in ballingschap" zou hebben ge vormd, voorbarig genoemd. Geen interesse voor ronde tafelconferentie De Pasocndanbeweging zal niet deelnemen aan de rondetafelconfe rentie over de status van West-Java, die 1- October tc Bandoeng zal be ginnen, aldus heeft Soeria Kartale- gawa. de leider van de beweging, Vrijdag bekend gemaakt. Zijn bewe ging heeft reeds in Mei de „vrije staat" Pasoendan geproclameerd er. „daaraa^ is niets too te voegen" heet het. Officieel wordt over dez© confe rentie nog bekend gemaakt, dat zij geenszins recht of bevoegdheid zal hebben zicb te beschouwen als con stituerende vergadering. Zij zal slechts een oriënterend© byeenkomst zijn van zo objectief mogelijk aan gewezen vertegenwoordigers van de diverse stromingen op West-Java. Erkenning voor Djogja Afghanistan cn de Libanon heb ben thans officieel de republiek In donesia erkend. Dit werd bekend gemaakt door het republikeinse mi nisterie van voorlichting. De republikeinse regering zal een „witboek" samenstellen over de ge beurtenissen sedert het begin van de „politionele" actie, deelt radio Djogja mede. Van het voor dit doel ingestelde comité is Sjarifoeddin voorzitter. Zes gewonden Zes gewonden zijn de op 9 Octo ber aan Nederlandse zijde geleden verliezen, blijkens het officiële com muniqué van gisteren. Verliezen Nederlandse strijdkrachten De regering maakt bekend, dat tot haar leedwezen in de afgelopen week de navolgende verliezen zijn gerapporteerd: Koninklijke Marine: A. J. van der Pijl uit Amsterdam. Kon. Ned. Landmacht: A. Arents uit gcm. Herwen en Aerdt, W. R. Broe- kema uit Appingedam; W. J. Kok uit Nijkerk, P. Winkelman uit Den Haag, M. Oosterom uit Kockengen, J. P. T. van der Togt uit Amster dam, C. Herwegen uit Rotterdam, J Dinius uit Deventer, H. J. Neyen- liuis uit Blankenham, J. van Noor loos uit Andct Br.). J. C. Mol uit Leur (N-Br.),'F T. Salverda uit Wommels (Fr), G. Geerts uit Odoorn. Koninklijke Nederlands-Indische leger: J. Koekoel» gesneuveld 29 Sept. 1947; Ambonnees sold. S. Une- putty gesneuveld 4 Oct. 1947 (siuds 23 Sept. vermist). Beëdiging in de Ridderzaal De beëdiging van Prinses Julia na als regentesse zal plaatsvinden in de Ridderzaal op Dinsdag 14 Oc tober. Dr. Ringers ontving Britse onderscheiding Dr. ir. J. A. Ringers heeft als erkentelijkheid voor de waardevolle diensten aan het Britse volk bewe zen e-edurende de overstroming van het district Fen in de maanden Maart en April 1947, de onder scheiding „Commandeur van het Britse imperium" ontvangen. REGERING GAAT BEZWAREN UIT DE WEG (Van onze parlementaire redacteur) De Verenigde Vergadering van de Staten-Generaal heeft gistermiddag zonder hoofdelijke stemming en zonder vooraf gaande discussie het wetsontwerp tot instelling van het regents schap aangenomen. Na hetgeen over de staatsrechtelijke bezwaren bekend was geworden en ook in het pas hedenmorgen verschenen voorlopig verslag was tot uiting gekomen, was dit min of meer een ver rassing. Dat de Verenigde Vergadering over de bezwaren heen is gestapt, mag als meer dan een hoofs gebaar beschouwd worden tegenover de Koningin, die bij de regeling van deze materie persoonlijk nauwbe- trokken was. Ten opzichte van de bijzondere positie, welke in ons land het koningschap inneemt zijn terecht dc bezwaren, welke toch in hoofdzaak van academische aard waren als van minder betekenis beschouwd. Naar aanleiding van de critiek in het voorlopig verslag heeft de regering enkele ondergeschikte wij zigingen in het wetsontwerp aan gebracht. Zij deelt niet de opvat ting, dat de bewoordingen van ar tikel 2 insluiten, dat het K.B. waar bij de Koningin het gezag weder in eigen handen neemt, door de regen tes zal moeten worden uitgevaar digd. Doch zij gaat de moeilijkhe den uit de weg door de verklaring in de memorie van antwoord, dat in het K.B. betreffende de neerleg ging van het gezag door de Kon in- Rekenkamer heeft veel critiek 95 EéN HOGE AMBTENAAR HAD f 16.000 NODIG VOOR AUTOTOCHTEN Uit het verslag van de Algemene Rekenkamer over 1946 blijkt, dat ons hoogste financiële contrölelichaam in vele opzichten ernstige critiek heeft op de wijze, waarop met 's Rijks financiën wordt omgesprongen In het bijzonder valt op de critiek op de gedragingen van militairen en de slechte administratie van militaire magazijnen. Zo vermeldt het verslag dat voor de huis vesting van hoge marine-functionarissen in hotel ,,De Witte Burg" in 's Gravenhage extra-kosten van 110 000 zijn gemaakt. De rekenkamer komt tot de con clusie, dat de administratie dei- magazijnen van marine en land macht, waai*voor enorme kapitalen aan voorraden zijn opgeslagen, niet voldoet aan redelijke eisen. De mi nister bleek voorlopig bezwaren te hebben om alle door de rekenka mer aanbevolen maatregelen in te voeren. Controle op de uitgaven van de afdeling recreatie en algemene ont wikkeling (R A.O.) in het leger bracht verschillende voorbeelden van onjuist beheer aan het licht. Zo gaf men voor de revue „Reveil le" ongeveer f 100.000 uit. Slechts 3525 bezoekers trok dit schouwspel. kosten per bezoekerruim 25.—. Het aantal ongelukken, ver oorzaakt door militaire wa gens, is legio. Zo werden ver goed: wegens schade door aan rijdingen rpnd f 250.000 ineens en aan doorlopende uitkerin gen f 5500 per jaar; wegens brand, door militairen veroor zaakt. eveneens rond f 250.000 meens; wegens onrechtmatige inbezitneming van automobie len rond f 45.000 ineens; we gens dood of verwonding", door schuld, anders dan bij auto ongevallen, rond f 45.000 in eens en aan doorlopende uitke ringen f 3500 per jaar; wegens diverse andere oorzaken rond f 24.000 ineens. Nieuw militair rjjbewjjs De rekenkamer wendde zich dan ook tot de minister met het ver zoek maatregelen te nemen dit kwaad te beteugelen. De minister overweegt alle militaire chauffeurs opnieuw een proef van rijvaardig heid te laten afleggen. In de financiële administratie van het rijksbureau voor genees- en verbandmiddelen zy'n verscheidene tekortkomingen aan het licht ge komen. Later bleek dat dit bureau eveneens ernstig tekort is gescho ten in het beheren van de rege- ringsvoorraden genees- en verband middelen, afkomstig uit repa triëringskampen, aankopen door de regerjng en van leveringen door de Shaef. Ook op andere departemen- Vreemde uitgaven van de B.S. Ook de uitgaven ran de B.S. kunnen in vele opzichten de toets der critiek van de reken kamer niet doorstaan. Het ver slag vermeldt uitgaven, soms van vele duizenden guldens, voor feest avondjes, muziek-, theater- en cabaret-voorstellingen, „ge distilleerd", sigaren en sigaret ten. koffie, bier, aardbeien, auto huur kunstgebitten en gouden slifttahden ten schijnen sommige ambte naren een vreemde opvatting te hebben van het beheer en de uitgave van rijksgelden. Zo de clareerde een hoofdambtenaar van het departement van So ciale Zaken gedurende het eerste halfjaarf 16.000 voor auto-ritten. Contróle onmogelijk Ook het soms vreemde beheer in de bezettingstijd komt herhaalde malen om de hoek gluren. De re kenkamer weigert b.v. de directeur van het Rijksbureau voor non-fer- ro-metalen ontheffing te verlenen van het door hem sinds 1940 ge voerde beleid, omdat afdoende contróle vrijwel onmogelijk blykt. Het fotobureau „Anefo", dat aanvankelijk ressorteerde onder het Militair Gezag, is thans over gedragen aan de regeringsvoor lichtingsdienst. De regering over weegt echter zich geheel van deze dienst te ontdoen. Uit verscheidene mededelingen van ministers blykt, dat zy trach ten onverantwoordelijk beheer van rijksgelden te voorkomen, dat in verschillende gevallen reeds streng Ingegrepen is. gin tegelijkertijd zal worden ver meld het tijdstip, waarop zy het weer in handen zal nemen. In tien minuten De vergadering, waarin de beslis sing werd genomen, was van zeer korte duur. In tien minuten was de voor ons land zo belangrijke beslis sing genomen. En de schijnwerpers, die de filmoperateurs in staat moes ten stellen om het gewichtige ogen blik te vereeuwigen, hebben nauwe lijks tijd gehad om aan te gloeien. De belangstelling was betrekke lijk gering, toen voorzitter Van Schaik op het spreekgestoelte ver scheen, om uiting te geven aan het standpunt van de Commissie van Rapporteurs. Vier ministers zaten achter de regeringstafel: Dr. Beel, mr. Van Maarseveen, mr. Witterpan en de heer Fiévez. In een kort. keurig speechje ver klaarde de heer Van Schaik, dat het parlement diep getroffen is door het feit. dat de indiening van dit wetsontwerp noodzakelijk was geworden, nadat de Koningin in een meer dan 49-jarige plichtsbe trachting een voorbeeld was ge weest voor het land. Deze regeling aanvaardt de Verenigde Vergade ring zonder voorbehoud, al zijn er zowel tegen de wijze waarop arti kel 43 van de Grondwet wordt toe gepast. als tegen de materiële in houd van het wetsontwerp bezwa ren gerezen. Door het antwoord van de rege ring en de in het wetsontwerp aan gebrachte wijzigingen zijn de be zwaren weliswaar niet geheel weg genomen, doch wellicht zal de prac- tijk van dc toepassing van het wetsontwerp de aanvankelijk gere zen bezwaren doen verbleken. De heer Van Schaik verklaarde, dat het parlement overtuigd is. dat pririses Juliana als regentes het verheven voorbeeld van de Konin gin zal volgen. Na de korte rede van de heer Van Schaik was de aanneming van liet wetsontwerp een kwestie van enkele minuten. Grote vijf niet in Balkan-commissie Volgens het AFP zouden de Ver enigde Staten, gezien de weige ring van de Sowjet-Unie ortt deel uit. te maken van de speciale com missie voor de Balkan, terugge komen zijn op het plan om ver tegenwoordigers van de grote vijf in deze commissie op te nemen en zich verenigd hebben met het voorstel van Columbia, om de commissie slechts te vormen uit vertegenwoordigers van de zes nict-permanente leden van de Veiligheidsraad. Het weer Tot Zaterdagavond: Na het op lossen van de mist overdrijvende wolkenvelden, en overwegend droog weer. Matige Zuld-Westciyke wind. Weinig verandering in tempera tuur. 12 Oct.: Zon op 6 58 uur, onder 17.55 uur. Eén wereld of geer» HET waren vier woorden, die ha-J merderi in onze hoofden en zich vast zetten in onze harten: „Onp world or none", één wereld of geen wereld. Het was het motto, waaron der dc volkeren na dc verschrikke lijkste van alle oorlogen zich ruim twee jaar geleden aaneen sloten om te trachten een duurzame vrede te vestigen, die het voor alle mensen in de wereld mogelijk moest maken om, zonder angst, in vrijheid en welvaart tc Jcvcn. Als er niet één wereld zou zyiY, tl.w.z. een gemeen schap van samenwerkende, elkaar respecterende en wederzijds steu nende volkeren, dan zou er vroeg of laat een nieuwe cn nog verschrikke lijker oorlog komen. Daarvan waren (en zijn» wij allen overtuigd. Da U.N.O. scheen het lichaam, waarin che eenheid der wereld tot stand ge bracht kon worden en waarin zij zich zou manifesteren. Nu. twee-en-half jaar na de oor log, nu de voornaamste vredesver dragen nog niet getekend zijn. moet wel de harde waarheid geconstateerd worden, dat die „one world" niel tot stand is gebracht en dat wij er iedere dag verder van verwijderd raken. En de bittere consequentie ligt voor de hand. Zij betekent niet dat er morgen oorlog komt. Maar wel, dat wij cr, op deze wijze voort gaand, op dc duur niet aan kunnen ontkomen. DAT er minstens twee werelden zijn is in de afgelopen weck wel heel duidelijk aan het licht getreden door wat genoemd is de wederop richting van de Komintern. Nu is het internationale informatie-bureau der communistische partijen van ne gen landen tc Belgrado wel iets an ders dan de in 1943 opgeheven Kom intern. maar in wezen komt het op hetzelfde neer. Dc betekenis in de wereld van de nieuwe internationale is zelis nog groter dan die van de eerste. Want van de negen officieel aangesloten partijen vertegenwoor digen er zeven (alleen Frankrijk eri Italië niet) in meerdere of mindere mate een volk. althans een landsre gering. De „andere" wereld mani festeert zich dus des te sterker in deze nieuwe internationale en in de resolutie wordt dan ook duidelijk uitgesproken, dat er inderdaad twee werelden zijn cn dat de strijd ge voerd moet worden tegen de expan sie der Verenigde Staten. In Ame rika heeft men daaruit zijn conclu sies getrokken en wordt de nieuwe. Komintern openlijk bestempeld als een poging om het plan Marshall en daarmee de economische gezondma king van West-Europa (Oost-Euro pa sloot zich zelf bulten) te sabo- teren. Hiermee zijn de twee werelden of ficieel een feit En de Nederlandse communist Paul de Groot schreef Donderdag in „De Waarheid zcltS o.a. het volgende: „De samenwerking van de negen belangrijkste dezer (communistische) partijen in Europa tegen het offen sief der Amerikaanse imperialisten en groot-kapitalistische uitbuiters, waartoe zij in volle zelfstandigheid vrijwillig besloten (Dit moest er speciaal bij vermeld worden. Red) betekent in feite het tot stand ko nten van 'n tweede Veiligheidsraad, de Veiligheidsraad van de arbeiders klasse''. Daarmee is dan de scheiding vol- komen. Twee werelden, ieder met een eigen Veiligheidsraad.... HET is droevig dit alles twee-en- half jaar na de oorlog te moeten constateren. Het gaat ons momenteel niet om de vraag wie er de meeste schuld aan heeft, dat het zo ver ge komen is. Rusland of Amerika. Wij hebben in de eerste plaats dc vraag te stellen hoe wij er zelf tegenover moeten staan. Eén ding is wel zeker: Als er ooit een gewapend conflict mocht ont staan tussen Rusland (met Oost- Europa) en Amerika, dan bhjft West-Europa daar niet buiten. Dan zal West-Europa dus parti.i moeten kiezen. Maar dat wil niet zeggen, dat wij dit nu bij voorbaat al moeten doen, al zullen de meesten van ons, voor zich persoonlijk, nu al hun keuze kunnen bepalen. Maar ook bij uitvoering van het plan Marshall, dat" ons ongetwijfeld in zekere zin onder invloed van Amerika zal brengen, moet West- Europa zo veel mogelijk trachten zich zelf te blijven. En dat wil, jam mer genoeg, ook zeggen: zich zelf te v.-orden. Amerika is uitgesproken kapitalis tisch. Rusland is bolsjewistisch (het geen nog iets anders is dan socialis tisch) Maar wat is West-Europa? En wat wil het zijn? West-Europa is, wil althans zijn: noch het een, noch het ander. Maar wat is het dan? Wat is het als W c s t-E u r o p a? Terwijl cr twee machtige, homoge ne blokken, min of meer tegenover- el kaar staan, ligt er een verarmd en versplinterd West-Europa tussen in, dat de kans loopt tussen de twee kolossen vermorzeld te worden. Als West-Europa zich zelf wil worden, dan zal het in de eerste plaats tot grotere eenheid moeten komen. Maar een Tolunie brengt bet niet tot stand. Na luttele uren spo ren komt men weer aan een nieuwe grens, moeten passen en visa voor de dag gehaald worden, moet men uit voerrechten, invoerrechten betalen, mag men geen geld mee nemen en als men het wel mag vervalt men weer in een geheel andere munt. De een heeft te veel wat de ander te kort komt, maar samen lijdt men ge brek. Gaan we dan toch naar de „Unter- gang des Abendlandes"? Op deze wijze wel. En waarschijnlijk beslist die ondergane dan ook over het lot van de wereld. Want het oud", ziel togende Europa heeft nog niet afge daan. Indien men tot „one world" wil komen, indien men de tegen stellingen tussen Oost en West wil opheffen, dan zal dat juir-t alleen gaan door bemiddeling van het oude Europa, indien dit zich zelf gevon den heeft. Zeker in de komende tijd heeft West-Europa een grootse en alles beslissende taak. Als het daar door kortzichtigheid, chauvinisme, zich blind staren op onmiddellijk eigenbelang enconservatisme niet tegen opgewassen blijkt, dan ziet het er voor de wereld waarlijk somber uit.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1947 | | pagina 1