ZIJ DOBBELDEN OM DE
KONING
HET RADIO VRAAGSTUK
Mensenrechten en een
déraillement
Een Veluwse Sinterklaasherinnering
door Jac. Gazenbeek
Advies van de Radio raad
Spiegel
der
wereld
Opleiding zendings
predikanten
Joe Louis wil het kort
maken
Verenigde Sinterklazen in
congres bijeen
Radio-programma
TUINKALENDER
Scheepstijdingen
Donderdag 4 December 1947
3
(Vervolg van pagina 1)
BIJ het bestaan van deze gTote
meningsverschillen droeg de
minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen de Radioraad
op om over het nieuwe radiobestel
een advies uit te brengen. Dit ad
vies is kort geleden gepubliceerd.
Het is daarom van belang het
standpunt, dat de meerderheid van
de Raad innam, hier in het kort te
bespreken.
In dit advies wordt een
Staatsomroep uitdrukkelijk
verworpen. Men wilde een
radio voor het volk en door het
volk, zodat voor de verschil
lende levensovertuigingen alle
ruimte blijft om zich te doen
gelden. Er is dus gestreefd
naar eenheid in verscheiden
heid.
Voor eenheid komt, naar de me
ning van de Radioraad, in aanmer
king het gehele technische appa
raat (studio's, enz.). Daarom wordt
voorgesteld de gehele technische
uitrusting onder te brengen in cén
op te richten stichting „De Neder
landse Omroep". De techniek van
de radio is nog ir» volle ontwikke
ling. Daarom moet de zekerheid
bestaan, dat de beste hulpmiddelen
worden toegepast. Die zekerheid
heeft men piet, wanneer de beslis
sing daaromtrent aan een aantal
particuliere verenigingen wordt
overgelaten, waarvan het onzeker
is of zij over het daartoe benodig
de kapitaal zullen beschikken.
Hebben zij ieder die kapitalen wèl,
dan betekent het ee. ontoelaatbare
verspilling om vele apparaten op te
bouwen, waar met één zou kunnen
worden volstaan. In het door de
oorlog verarmde Nederland kun
nen wij ons een dergelijke weelde
niet veroorloven. Bovendien wordt
de oprichting van nieuwe omroep
verenigingen practisch onmogelijk
gemaakt en aan de bestaande een
monopolie verleend, wanneer de
oprichting gepaard moet gaan met
het bouwen van een geheel nieuwe
dure installatie. En wat de deur
dicht doet: waar de'Overheid van
iedere radioluisteraar een bedrag
van f 12.per jaar verlangt, ligt
het op haar weg te bevorderen, dat
dit geld op economisch en tech
nisch zo goed mogelijke wijze
wordt gebruikt.
Worden de omroepverenigingen
op deze wijze genoodzaakt hun
technisch apparaat tegen vergoe
ding af te staan, in het nieuwe
bestel is voor hun uitzendingen een
belangrijke plaats ingeruimd op
grond van dc belangrijke positie,
welke zij zich bij een groot deel
van het Nederlandse volk hebben
verworven. Artikel 27 van het ont
werp werkt dit aldus uit, dat een
organisatie, die vuldoet aan de
geestelijke, maatschappelijke of
culturele behoeften van een be
langrijke stroming in ons volksle
ven voor een machtiging tot het
doen van uitzendingen in aanmer
king komt.
„De Nederlandse Omoep"
"\TAASJT deze bijzondere omroep-
1N verenigingen is een nieuwe al
gemene omroepvereniging gepro
jecteerd, die zal uitgaan van de
(Ingezonden mededeling)
boven reeds genoemde stichting
„De Nederlandse Omroep". Naast
de bijzondere programma's der
omroepverenigingen komt dus het
algemene programma van de
Stichting. Dit algemene program
ma, waarvoor de helft van de
zendtijd is gereserveerd, wordt uit
gezonden onder de leiding van een
Algemene Programma Commissie,
die bestaat uit 15 leden, wier be
noeming geschied door de be
moeienis van» de belangrijkste, door
de Minister aangewezen, geestelij
ke, maatschappelijke en culturele
organisatiet in Nederland.
Alle levensovertuigingen komen j
dus in het algemene programma
tot hun recht en wel op een veel
vollediger wijze dan bü de be- I
jtaande verhoudingen mogelUk is
en voorts gebundeld in cén ver
band in plaats van gesplitst.
Vermoedelijk is bij meerder- van
mijn lezers reeds de vraag gere
zen: „maar op deze wijze vermeer
dert gij het aantal" radio-organisa
ties met een algemene omroep; hoe
rijmt gij dit nu met Uw wens naar
beperking en efficiency"? Voor de
ze vraag is alle reden. Het ant
woord luidt, dat er op dit ogen
blik meerdere groepen zijn, die met
plannen voor het oprichten van een
nieuwe omroepvereniging rond
lopen. Ook die andere opvattingen
zullen zich moeten kunnen doen
horen. Welnu, het algemene pro
gramma van de Stichting geeft
daarvoor de gelegenheid. Het in
stellen van dit algemene program
ma thans zal daarom op de duur
een wijze beperking in de oprich
ting van nieuwe omroepverenigin
gen blijken te zijn.
Het rapport van dc Radioraad
heeft het radiovraagstuk opnieuw
aan de orde gesteld. Het is te ho
pen, dat het zal worden beoordeeld
in de rustige sfeer, die voor het
vinden van een juiste oplossing
noodzakelijk is.
Mr. dr. A. A. van Rhijn.
Als vlucht van de samenwer
king tussen de Generale Synode
der Ned. Herv. kerk en de zending,
waardoor onlangs het zendings
werk officieel als kerkewerk
werd erkend, werd dr. E.
Jansen-Schoonhoven in de Mare-
kerk te Leider als predikant in al
gemene dienst bevestigd. Dr. Jan
sen-Schoonhoven, tot voor kort
predikant der Ned. Hervormde Ge
meente te 's-Gravenhage, zal zich
voortaan wijden aan de opleiding
van zendingspredikanten, die in
dienst van de kerk naar Indonesië
worden uitgezonden.
Weer voldoende appels
Na enige weken van onzekerheid
over de aanvoer van appelen naar
de veilingen, waarbij het gerucht
ging dat honderden kilo's appelen
in de boomgaarden lagen te rotten
omdat de veilingen weigerden of
niet in staat waren kisten te ver
zenden, is thans naar men ons
mededeelt een regeling getroffen.
De veilingen (vooral te Tiel) heb
ben weer de beschikking gekregen
over kisten, zodat de telers hun
vruchten weer kunnen opzenden.
Men zal het opheffen van de stag
natie ongetwijfeld in de handel kun
nen opmerken, door de vergrote
aanvoer van appelen.
„De commissie uit de Verenigde
Naties voor de vaststelling van de
rechten van de mens heeft met de
stemmen van alle leden, behalve
die van de voorsteller, een Rus
sisch voorstel om een onderzoek in
te stellen naar de toestand van de
negers in de U.S.A. verworpen".
Deze mededeling, die wij door de
radio hoorden, hield onmiddellijk
onze aandacht gevafigen. Het leek
zo iets alledaags, zo onbelangrijk
en toch wij wisten onmiddellijk,
dat wij hierover moesten schrijven.
Want in' wezen is het wel dege
lijk heel belangrijk wat hier ge
beurd is. Deze commissie heeft
een voorstel verworpen, louter en
alleen omdat dit van Russische
zijde kwam. Wij weten best, dat de
Russische gedelegeerde dit voor
stel heus niet is ingegeven door
humanitaire overwegingen of door
belangstelling in het lot van de
negers alleen of zelf* maar in
hoofdzaak. De politieke (bij)bedoe-
ling lag er duimen dik bovenop, de
propagandastunt is er zelfs op de
afstand van Genève tot hier aan te
bespeuren. Wij denken er niet aan,
om de zaak mooier voor te stellen
dan zij is: wij hebben hier te doen
—met een typisch staaltje van poli
tieke propaganda.
Maar.de verw^-ping van dit
voorstel op deze wijze is ook niets
anders dan politiek, en wel politiek
van precies hetzelfde bedenkelijke
allooi. Ook bij deze eenstemmig
heid-minus-één in de commissie
gaat het niet meer om de rechten
van de (zwarte) mens, maar om
de grote politiek, om het plan-
Marshall, om de tegenstelling tus
sen Oost en West of welke kant
van het geval men verder naar
voren wil draaien.
Dat de Amerikaanse gedelegeer
de niets van dit voorstel moest
hebben, wij kunnen het nog billij
ken als iets doodgewoon mense
lijks. Maar dat al die andere ge
delegeerden zich zo volkomen met
hem vereenzelvigd hebben, dat zij
zo gemakkelijk de mantel der poli
tieke liefde over hem hebben uit
gespreid, dat vinden wij diep be
schamend. Zo beschamend, dat wij
geneigd zijn te zeggen: wij hechten
geen waarde meer aan deze com
missie en haar arbeid, nu zij zich
zo in de kaart heeft laten kijken.
WAT wij dan gewild hadden?
Dat -het Russische voorstel
met algemene stemmen was
aangenomen, dat de democratieën
op deze manier aan de hele wereld
hadden laten zien, dat z ij het licht
der openbaarheid niet schuwen ook
al weten zij vooruit dat bij hen
lang niet alles'in orde vis. En dat zij
vervolgens na hun eigen bereidheid
te hebben getoond dit onderzoek
naar de rechten van dë negers in
Amerika zouden hebben uitge
breid tot een naar de rechten van
de mens over de hele wereld, dat
wil zeggen overal, waar de com
missie gerede aanleiding heeft om
te twijfelen aan het bestaan van
die rechten. Dan zou de commissie
net zo sterk hebben gestaan als de
meerderheid-minus-één nu zwak
staat, moreel sterk, terwijl nu de
zwakte door de doorzichtige man
tel der politieke liefde hcenschijnt
en ook politiek sterk, omdat de
Russen voor de consequenties van
hun eigen voorstel zouden zijn ge
steld.
(EAU de coiogne)
Een voornaam
St. Nicolaas geschenk
Joe Louis zal a.s. Vrijdag voor
de 24ste maal zijn titel in de schaal
stellen bij zijn gevecht in Madison
Square Garden te New-York tegen
Jersey Joe Walcott. Dit zal het eer
ste gevecht van Louis zijn, nadat
hij op 18 Sept. 1946 Tami Mauriel-
lo in één ronde versloeg. De be
langstelling voor de wedstrijd is
zo groot, dat naar het schijnt de
recordrecette van 201.613 dollar
overtroffen zal worden. Er worden
18.000 toeschouwers verwacht voor
het gevecht van 15 ronden.
Walcot heeft zijn training beslo
ten. Hij hoopt de wereldkampioen
te onttronen door steeds van tac
tiek te veranderen. Zijn plan is
linksen op het lichaam van zijn
tegenstander en overhandse recht-
sen op het hoofd van de neger
kampioen te plaatsen. Deze heeft
echter ook zijn plan nl. zo gauw
mogelijk een eind aan de strijd te
maken.
Amerika niet naar
St. Moritz
Het Amerikaanse Olympische co
mité heeft gedreigd alle Ameri
kaanse ploegen van de Olympische
winterspelen 1948 terug te trekken,
indien het Zwitserse organisatie
comité de inschrijving accepteert
van de door het Olympisch comité
der Verenigde Staten niet erkende
Ice Hockey Association.
De commissie aanvaardde een re
solutie, waarin werd gezegd:
„Voor het geval het Zwitserse or
ganisatie-comité de Olympische be
langen inzake inschrijvingen mocht
schenden. is het Amerikaanse
OlymDische comité voornemens
alle Amerikaanse ploegen voor de
Olympische winterspelen in St.-
Morltz te annuleren".
Hierdoor staat het Zwitserse co
mité voor de keus de IJshockey-
ploeg, die door het Amerikaanse
hoekey-comité is gekozen en door
de Amerikaanse Olympische groep
wordt gesteund, te aanvaarden.
Acht hoofdklassespelers
voor Groningen
Ook Van de Pol heeft ingeschre
ven voor het Nederlands kam
pioenschap hoofdklasse 45/2, het
welk van 18 tot en piet 21 Decem
ber a.s. te Groningen wordt ge
speeld. De Haarlemmer Kobus
moet zich evenwel terugtrekken,
daar hij zich niet voor voorwed
strijden kan vrijmaken. Het aantal
deelnemers voor Groningen wordt
dus acht, te weten de titelhouder
De Leeuw (Amsterdam), de we
reldkampioen Van de Pol (Rotter
dam), De Ruyter (Waalwijk), Van
Vliet (Den Haag), Sweering (Am
sterdam), Metz (Den Haag),
Lubach (Den Haag) en Jacobs
(Bergen op Zoom).
Cavalcanti's nieuwe film
Alberto Cavalcanti, de Engelse
filmregisseur, wiens voorliefde,
zoals bekend, uitgaat naar de ver
filming van de werkelijkheid, hield
in de foyer van het Astatheater te
's Gravenhage een inleiding tot
zijn nieuwste film „They made a
fugitive", die men in Nederland
voornemens is te vertolken onder
de titel „Onderwereld". Deze film
werd, zo vertelde hij, in Engeland
tijdens de winter gemaakt. Koude,
gebrek aan kolen en strenge rant
soenering van het electrisch licht
waren een grote handicap, die ten
slotte toch overwonnen kon wor
den. Cavalcanti legde er de nadruk
op, dat de zwarte handel in Enge
land als een zeer ernstige misdaad
beschouw^! wordt, een opvatting,
die z.i. niet door iedere bewoner
van het continent wordt gedeeld.
£)E boesterige Noordwester, die
door de kale bomen jaagt, de
maan, nu en dan tussen de wolk
flarden te voorschijn komend en
haastig weer verdwijnend, de regen,
die bij vlagen tegen de ruiten klet
tert, de stralende winkels, de
„tafels", die gereed zijn en de geur
van verse speculaas die om de bak
kerijen hangt dit alles tezamen
schept weer de echte, ondéfinieer-
bare Sinterklaassfeer.
Het mensdom gaat onder zware
zorgen gebukt, maar de eeuwenoude
bekoring van dit Heiligenfeest
triomfeert tijdelijk over alle proble
men. Een feest voor de kinderen,
zeker, maar wie zal ontkennen, dat
het ook ons. volwassenen, in zijn
ban gevangen houdt! Zijn wij, diep
in ons hart dan toch nog kind ge-
bleven
I ..In vrógger dagen vertelt Wil
lem de molenaar, als hij 's avonds bij
mij op d'n „heerd" zit, nou, toen
maakten ze d'r bij ons op 't dorp
niet zo'n drukte van as tegeswoordig.
Sinterkloas zelf zag je nooit dan op
een ploatje, mer toch als kind, was
je 's avends als 't donker wier, knap
benauwd. Je hiel mer geregeld de
schoorsteen in de goaten, en as de
wiend d'r dan zo bovenin huulde.
keek je je moeder es an en dan was
't net of ze zeggen wou: Pas mer
op. zo meteen komt-ie naar beneeje
Eer we naar bed ginge, mochte we
aan de wit geschuurde klomp onder
de schoorsteen zette en d'n volgende
morrege brandde je van nieuwsgie
righeid um te zien of d'r wat in zat.
Meestal was 't een kleinigheid: een
mondorgeltje, 'n poar sinterkloasjes
of een lei. mer je was d'r d'n koning
te rijk mee!
"T*OEN 'k een joar of zestien was,
A möste we Donderdagsavends
naar de catechisatie bij domineej
Kalshoven en dat was veur die dagen
een heel uutgangetje. Wel most je
zorgen, dat je de cottechismus of de
vragen uut 't boekje van Hellen-
broek goed uut de kop kende, went
Kalshoven was lang niet mals. as
die 't op z'n heupen had. Dan kon
die je uutfoeteren, daj-je d'r klein
onder wier....
Op een' wienter. 't kan in '97 ge
weest zin of in '98, dat weet ik niet
krèk meer, viel onze cnttechisatie-
avend 'precies op d'n vijfde Decem
ber en dat vonde we an de ene kant
prachtig, went nou kreeg je meteen
kans nog wat van 't darp te zien.
Iets dat je anders niet glad zat. went
bij ons thuus ware ze nogal streng
en dan kwam je as zestienioarige
zo'n avend niet gemakkeliik de
stroat op Doar leerde je toch niks
gien goeds, zoas mien voader altoos
zei.
Mer as je op die leeftied an Sin
terkloas docht, kwam je zonder
mankere de bakkerij van d'n ouwen
Rutèl in de gedachten! We wisten
dat de volwassen jongens doar dan
bij mekoar kwamme um te dobbele.
Dat ging um hele grote Sinterkloas-
poppe, die ze koninge nuumde. Lek
ker spul. want ik had 'r wel es een
stuk van geproefd, toen een ouwere
broer van me d'r een stiekum onder
de jas meebrocht Ja en Rutèl de
bakker, schonk dan bier of hete
chocola veur niks En de jongens
mer dobbele in die lekker warme
bakkerij, uren achter mekoar
Affijn, wij gingen naar de catte-
chisatie. Domineej Kalshoven was
die avend merakel kortaf en we vuul-
den ons eigen niks niet lekker. Hij
keek je over d'n bril heen zo vinnig
an en dan schudde die z'n lange
witte hoar, dat 't kalotje em een
keer of wat van 't heufd viel. Toen
't tegen acht uur liep en we buute
de grote meisjes al heurden went
die hadden na ons nog cattechisatie
stond de domineej op en nadat-ie
gebeden had zei die:
„Ziezo, nou heb ik jullie nóg wat
te vertelle. 't Is weer Sinterklaas-
avend en dan hoor je fesocnlük
thuis te zittc bij je ouders. Maar..
op deze avend lokt ook het pad der
zonde en ik zou m'n plicht niet
doen. als ik naliet jullie allemaol
ernstig te woarschuwe je niet op
de breje weg te begeven. De duivel
loert op jullie en hij brengt je deui-
de bakkerij van Rutèl naar 't ver
derf!"
Een poar van ons schoven es on
rustig op d'n stoel heen en weer,
maar overigens zat 't hele stel dood
stil. mit de ogen naar de vloer.
„Jullie weet, wat ik bedoel", zei
we weer
Kalshoven en z'n stem daverde deur
't lokoal. „Bij d'n bakker wordt
gedóbbeld om d'n koning! En dob
belen is volgens de Schrift een gróót
Icwoad! Mijn eattechisanten beuren
doar niet! Begrepc? En nou, noar
huus!"
D'r wier zo hier en doar zo'n
bietje gemompeld van „Ja, domi
neej" toen konden we vertrekken
P^UITEN. ja-doar ware
^hele helden. De donl.
nou wel gezeid naar huus" mer op
een paar na ginge we toch een poos
je de stroat op 't Was knap druk
en in de winkels stond 't vol volk.
We slenterden de winkel veurbij en
je begriept. daw-we terecht kwam
me in 't smalle stroatje, woar Rutèl
woonde 't Was mer een klein win
keltje. mer doar achter lag de grote
bakkerij. Deur een steegje ging je
d'r naar toe.
We slenterde de winkel veurbij en
bleve stonn. Een hele koppel, we
waren denk ik mit eon man of twin
tig. Tjonge, wat hadde we een zin
dat steegje in te goan, mer de woor
den van domineej Kalshoven tuitten
ons nog in de oren
Toen zei Gradus van de smid:
„Jonges. we goan alleen mer effe
kieke naar 't koningsdobbele. Dét
mag altoos!" We liepe nog es de
winkel veurbij en nóg es en toen
ging de hele troep, Gradus vcurop.
't steegje in
Kerel, wat was 't gezellig in die
bakkerij! Warm en licht en 't rook
d'r naar sinterkloaspoppen, vers uut
de oven. Je zat 'r as bij moeder
thuus. 'n Poar lange tafels op schra
gen en doar kon je dan op stoelen
cn banken umheen zitten. Op een
klein tafeltje in d'n hoek mit een
schoon laken d'r over een grote sta
pel Sinterklaaskoningen. D'r ware
d'r bij. die meer dan een meter lang
ware!
De ouwe Rutèl had er slag van de
boel aan de gang te make en we
zatte d r nauwelijks of we hadde al
een pot bier of een kom chocola
veur ons stoan. Je kon neme. wat je
wou Een man of vijf, zes waren al
an 't dobbele, mer die bleve niet
lang en de grote drukte móst nog
beginnen.
Goed. we zatte doar dan en we
grinnikten es tegen mekoar. mer
toen de ouwe Rutèl mit een harde
klets veur ons ók dobbelstene neer
lei en d'r een klein bekertje bij
zette, wier 't een bietje lastiger. We
zatte doar nou wel lekker 't bier cn
de chocolademelk van d'n bakker
op te lurken, mer dat was toch
eigenlük loater niet in d'n haak!
Gradus scheen d'n ók zo over te
depken, went een ogenblik loater
liet-ie de dobbelstenen over de tafel
rollen en zo raakte 't spul an d'n
gang.
Sigare wiere angestoken. 't bietje
zakgeld, daw-we hadde, móst 'r dan
mer an geleuve en toen de eerste ko
ning gewonne was, ging d'r netuur-
lük een hoeraatje op. Dan rammel
den de dobbelstenen weer in de be
ker, ieder greep ze op z'n beurt en
mit warme koppen zatte we te loe
ren. hoeveul ogen Kees. Piet of Jan
gooide. Je kreeg d'r niet genóg van.
Wie eerst toekeek, wou al gauw ók
meedoen en toen Gradus een koning
won. klom die boven op de tafel en
schreeuwde: „Die breng ik marrege
naar de pastorie!" Mer bij 't naar
beneeje klautere viel 'em de koning
uut z'n handen op de grond en an
honderd stukken en brokken. We
vlogen d'r allemoal op af en rolden
lachend cn vechtend over de vloer.
FEUILLETON
AVONTUÜ«lVK.'t ROMAN
DOOR J-A- AGES'
HOOFDSTUK I
Waarin Peter een kerkje fotografeert
Het was een kerkje, zoals er zo vele zijn, ge
bouwd op de penningen van een arme parochie:
een wit gepleisterd torentje, rechte muren, die
een lei-grauw puntdak schragen. Een kerkje, dat
vader met onhandige vingers voor zijn dochter
zou tekenen en dat het jongetje met zijn blok
ken bouwt. Het stond daar zó plezierig zijn witte
gevel in de zon te warm, geflankeerd door twee
stramme kastanjebomen, dat een man besloten
had het te fotograferen. Hij nam zijn taak ernstig
op en daarvoor was ook alle reden. Hij had im
mers in zijn leven kilometers rolfilm verknoeid,
tegenover hoogstens een paar decimeter, welke
de fotohandelaar hem overhandigd had in het
aparte zakje, waarop gedrukt was: „Deze kiek
is een vergroting waard." Hij was te ongeduldig
om ooit met al de knopjes van het foto-apparaat
vertrouwd te raken en juist omdat hij wist, erger
de het hem meer dan al zijn slachtoffers, die hij
met de lens belaagde, dat hij slechts onthoofde
mensen oogstte en gezichten van vrienden met
tachtig brillen of een tante, verrassend scherp
op een koe gemonteerd. Maar hij hield vol en nu
stond hij daar voor het kerkje, zijn lange benen
met een statief worstelend. Zijn haar was nog
altijd even ongeciviliseerd als toen hij Peter ge
doopt werd, maar als iemand hem daarop gewe
zen had, zou hij daar op dat ogenblik nauwelijks
naar geluisterd hebben, want hij had het te druk
om zijn batterij in stelling te brengen, voordat
een wolk als een witte meloen achter het kerk
torentje weggedreven was. Die wolk moest erop.
juist als zij zich als een koepol over de twee
kastanjes zou hebben uitgespreid.
En dat lukte wonderwel. Peter drukte op het
goede knopje en stootte niet eens tegen het sta
tief. Anders zou deze historie wellicht nimmer
geschreven zijn.
Op hetzelfde moment, dat Peter de moeilijke
operatie met nerveuze handen verrichtte, maakte
zich een figuurtje los uit de schaduw van de half
geopende kerkdeur. Het was een kleine man met
een zonderling grote hoed. waaronder Peter het
gezicht niet kon onderscheiden. Daarvoor was
ook de afstand te groot en bleef het mannetje te
kort staan. Even onverwacht als het zich ver
toond had, loste het weer in de schaduw op.
Peter was verbaasd en nieuwsgierig. Hij vouw
de het statief op en stapte naar het kerkje toe. In
het portaal hoorde hij onbestemde orgelklanken,
maar toen hij de binnendeur geopend had, bleef
hij aarzelend staan. Er klonk één aangehouden
dissonant uit het orgel, zó onwelluidend en on
gastvrij. dat Peter niet wist of hij wel zou bin
nentreden. Toen hp daar even besluiteloos stond,
bekroop hem een onbehaaglijk gevoel: het was
niet alleen dit schrille, onheilspellende geluid,
dat hem scheen tegen te houden; het was. alsof
lange, onzichtbare vingers zich naar hem uit
strekten. Hij trachtte de beklemming van zich af
te schudden. Het moest de tegenstelling zijn van
het zon-doordrenkte landschap en de kilheid in
het half-duister binnen de kerkmuren. Peter zet
te zich over zijn tegenzin heen en begon zich
langzaam in de richting van de geluidsbron te
begeven; daar moest in elk geval een sterveling
zijn.
Hij liep tussen de lege bankenrijen door. doch
moest na enkele schreden zijn foto-gerei neerleg
gen om zich staande te houden in een hem over
vallende duizeling. Het gonsde in zijn oren en hij
voelde het bleod in golven naar zijn hoofd opstu
wen. Hij schrok van deze onbekende sensatie en
hij vocht er tegen. Hij wilde gaan zitten, maar
hij voelde zich onbehaaglijk in het open midden
van de kerk; uit alle hoeken waande hij zich
bespied door vijandige ogen. Hij wilde zo snel
mogelijk bescherming zoeken achter enkele zui
len aan de achterzijde, waar ook het orgel moest
ziin en waar het donker was. Hij wist zich ten
slotte weer voort te bewegen, moeizaam, want
het was alsof een wervelstorm door zijn hersenen
woedde en zijn benen waren als loden palen.
Maar hij kwam aan het einde van het gangpad
en het orgel vond hij achter een pilaar. Het was
een klein instrument, zoals het in deze kapel
paste; toen Peter zijn blik over de toetsen liet
glijden drong het eerst in zijn verward brein
door. dat het niet door mensenhanden bespeeld
werd: vier toetsen waren ingedrukt, twee regis
ters uitgetrokken. De stoel achter het instrument
stond er, als was hij in haast terzijde geschoven:
de organist was er niet! Peter kwam enkele pas
sen nader, gefascineerd door het vreemde ac-
coord, aangeslagen als door een onzichtbare
hand. het accoord. dat zo'n zeldzame geewaar-
wording in zijn bloedbanen scheen te veroorza
ken. Verbijsterd staarde hij naar het orgel; hij
sloot de ogen en schudde driftig zijn hoofd, als
twijfelde hij aan zijn waarneming. Maar toen
hij weer opkeek zag hij de organist wèl. Hij wist
dat dit de man zijn moest, die. met de rug naar
hem toe. voet voor voet behoedzaam achteruit
schuifelend, naar het orgel kwam.
Wordt vervolgd
T? N t"°n. ineens, was 't in de bak-
kerij. zó stil as op een deurdc-
weekse dag in de kerk. Gien dob
belsteen rammelde d'r meer. Gien
mins had een deurknip of -kruk
beuren umdreijeri' en toch ging de
achterdeur wage wied los en doar.
mit de hoge hoed on z'n lange, witte
hoa'r, de stok umhoog of die zo op
ons af wou Storme, stondmit
een gezicht as een dondervlaag do
mineej Kalshoven!
Wat 'r 't volgende ogenblik gebeur
de ging zó gauw, dat 'k 't niet pre
cies kon volgen. De ene helft stoof
naar veuren, naar de winkel en zo de
stroat op, anderen vloge de trap op.
de rest hobbelde deur de zijdeur zo
mer 't woonhuus van d'n ouwe Ru
tèl binnen In een poar tellen was
de hele bakkerij leeg
Mer ik.ik kon zo gauw niet bij
de deur kommen. D'r was één kans
je en doar docht ik niet langer over
na Ik rende naar de grote bakkers
trog, die aan dc andere kant van de
bakkerij veur 't raam stond. Dat
raam stond een eindje los veur de
rook en dc warmte. In een wip lag
ik plat op d'n buuk bovenop dc trog
en stootte de vensters los. Mer 't
raam kon niet hoger en toen ik mit
d'n kop al buute was. in 't steegje,
bleek 't dat ik d'r mit m'n verdere
lichaam niet deur kon.... Ik was
lang niet een van de dunste
Ik zat klem pnder dat opgeschove
raam. mer ik heurde al heel gauw
een gebulder achter me. vuulde dat
ze me an de benen achteruut ruk
ten en toen lei ik wéér op de
trog. Veur ik me kon umdreije,
vuulde ik de dikke wandelstok van
domeneej Kalshoven op m'n ach
terste en toe die doarmee kloar was,
nam die me bij m'n oor en gedwee
kwam ik de trog af
„Aha! Willem van d'n mulder!
Dobbele, hè! En bier drinke. hè?
Van kwoad tot erger, hè? En de du
vel diene, hè?" En bij elk woord een
ruk an 't oor, niet zo mals! Dan
bracht-ie me. grommend en brom
mend. naar de achterdeur, woar die
toen z'n gemoed begon te luchte te
gen d'n bakker.
Mer de ouwe Rutèl was deur de
wol geverfd! Die had lak an iedere
domeneej en lag achterover op een
stoel mit de rug tegen de tafel en
de handen op z'n dikke buuk. En
lachen, dat-ie deej! Lachen! Ik heur
den 'em nóg buldere van plezier,
toen ik an de handen van de dome
neej ontglipte en 't steegje uut-
holde.
Onze correspondent Bertus Persil seint ons
uit Lake Sickesz:
Het was vanavond een drukte van belang op
het dak van de wolkenkrabber, waarin de
United Santaclause Organisation juist voor de
grote campagne begint haar jaarlijkse ledenver
gadering zal houden. Van heinde en verre kwa
men de Sinterklazen aangesnord op hun schim
mels, die thans vergeefs lopen te snuffelen naar
een sprietje gras. Dat zou de arme dieren hard
toekomen, want ze hadden er een hele kluif aan
hier boven op het dak te komen.
Alle landingen ver
liepen vlot. ook die
van de Amerikaanse
Sinten, die allemaal per
helicoptère arriveerden.
Bij de in Amerika
heersende woningtoe
standen hebben ze die
wel nodig. Met een
ouderwets paard zou
den ze hun zaken niet
meer kunnen bijsloffen.
Daar het een beslo
ten vergadering is heb
Ik geprobeerd van de
Sinten te weten te ko
men welke punten zul
len worden aangesne
den. Veel wilden ze er
niet over loslaten. Wel
heb ik vernomen, dat
uit Spanje een onge-
frankeerde brief was
binnengekomen van de
man, die beweert de
enig echte en ware Sin
terklaas te zijn. Deze
verzocht zich niet met
zijn zaken te bemoeien.
„Ik ben nog best in
staat mijn eigen peul
tjes te doppen", schreef
hü.
Een opschudding, als
of er een atoombom
ontplofte, veroorzaakte
de aankomst van de
delegatie der Unie van
Sovjet-Sinterklazen. Zij
bleken n.l. de kruizen
op hun mijters vervan
gen te hebben door sik
kel en hamer. Naar wij
in grote wattenbaarden
hoorden mompelen, zul
len dc Russen voor
deze daad, die ernstig
de wereldvrede dreigt in
gevaar te brengen, voor
e Heiligheidsraad wor
den gedaagd.
De Sovjet-Sinterkla
zen waren de enigen,
die iets wilden loslaten
De leider van de dele
gat iev Wijsistie, deelde
mede een protest te
zullen indienen tegen
het optreden van een
zekere Marshall, die
voor Sinterklaas schijnt
te willen spelen.
„Maar ik zeg", aldus
Wljslstle, „die meneer
brengt onze goede
naam in discrediet. Ten
eerste is hij helemaal
niet bij ons georgani
seerd en dan is hij nog
Amerikaan ook. Die
geven niet zo maar
met gulle hand, die
kennen alleen maar
„Business". Daar zit
vast meer achter".
Vertraging
De opening van de
vergadering kon niet op
de vastgestelde tijd ge
schieden, daar Joe
Louis, de leider van het
Amerikaanse Sinterkla
zen Vakverbond, met
grote vertraging arri
veerde. Toen hij in zijn
vliegtuig wilde stappen,
was hij zowaar in arrest
gesteld.
„Ik had me voor deze
vergadering in vol or
naat gestoken", zei
Louis, „maar ik weet
nu wel, dat ik volgende
keer in burger ga. Ze
hebben me voor een
soort van zuiverings
commissie geleid en ik
heb moeten praten als
Brugman voor ik ze
daar eindelijk aan het
verstand had gebracht,
dat mijn rode mantel 'n
teken van mijn waar
digheid was. Dc com
missie dacht beslist dat
het wat te maken had
met' stoatsvljandelijke
activiteit Ik vind het
'n compleet schandaal".
Hedenavond
HILVERSUM I: 19.Klokje van
zeven uur; 19.05 Bernard Person-
19.15 Hij cn zij; 19 45 R.V.D ant
woordt; 20.— Nws; 20.05 Reportage;
20.15 Radio Philh. ork.; 21.15 Luister
spel: Sinterklaas en dc gevangene;
21.45 Grpl.; 22.Sinterklaas surpri
ses; 22.45 H. Koemans: Prijzenpoli
tiek; 23.— Nieuws; 23.15 Grpl.
HILVERSUM II: 19.— Nws. weer;
19.15 Simavi; 19.30 Actueel geluid;
19.45 Grpl 19.55 Koor; 20.Nws;
20.15 Studiosteravond; 21.30 Dr.
Scholten: De vaart der volkeren-
21.30 Grpl.; 22.30 Nws; 22 45 Over
denk.; 23Radio Cembalo gezelsch.;
23.30 Avondpotpourri.
Morgen
HILVERSUM I: 7.Nieuws; 7.15
Gymn.; 7.30 Grpl.; 8.Nws; 8.18
Operaconc.; 8.50 Voor de huisvrouw;
9.Gr.muz.; 10Morgenwijding;
10 20 Lond. Palladiumork.; 10 30
Voor de vrouw; 10.45 Con Anima-
11,05 Voordr 11.25 Malando: 12.—
Aan de Clyde; 12.30 Weer; 12,33
Sport, Skymasters; 13.Nws; 13.15
Grpl.; 14.Kookkunst; 14.20 Omr.
kamcrork.; 15.— St. Nicolaas; 16.—
Orgel en piano; 16.30 Als zij thee
drinken; 17.Ramblers; 17.20 Wij
en de muziek; 18.Nieuws; 18.30
Strijdkrachten.
HILVERSUM II: 7.— Nieuws; 7.15
Reveille; 7.45 Woord voor de dag;
Nws; 8.15 Gewijde muz.; 8.30
December wintermaand; 9.15 Och
tendbezoek; 9.30 Waterst.; 9.35 Ork.
werken; 10.30 Morgendienst; 11.
Haarlems trio; 11.45 Ens. Lachmann;
12.15 Guitaar; 12.30 Weer; 12.33 Am
sterdams Vocaal kwartet; 13.Nws;
13.15 Trio Ancora; 13.50 Piano ree.;
14 20 Van oude en nieuwe schrijvers;
14 40 Negro Spirituals; 15.— Orkesten
parade; 15.30 Viola, Gamba en cla
vecimbel; 16.Declamatie; 16.20
Licht symph. ork.; 17 St. Nicolaas
feest; 17.45 Musette klanken; 18.
Viool, piano; 18.30 Geest, liederen;
18.45 Ds. Veen causerie.
5 DECEMBER. - Er ijn wel
vruchten, die hier te landen uitstekend
willen groeien cn toch slechts weinig
worden geteeld. Hiertoe behoort ook
dc mispel. In de tuinen van oude bui
tenplaatsen wordt deze vruchtboom
vanouds aangetroffen, doch in andere
particuliere tuinen zeer weinig. De
vruchtboomkwekers plegen dc mispel
wel op een haagdoorn of een meidoorn
te enten. Dc boom kan een hoogte van
5 meter of meer bereiken cn jaarlijks
ruime hoeveelheden aan vruchten
voortbrengen. Deze vruchten, die pas
laat m het najaar worden geplukt,
worden later in wcekrijpc toestand ge
bruikt. Door zijn rijke bloei Is een mis
pelboom in het voor/aar ook van deco
ratieve waarde. Hij groeit het beste in
een vochthoudende, voedzame kalk-
rijke grond. S. L
ALDEBARAN, 2 Üec. v. Baltimore
te R'dam; BOSCHFONTEIN, Kaap
stadA'dam, 2 Dec. v. Southamp
ton te Antwerpen; DUIVENDIJK,
VancouverR'dnm, 2 Dcc. nm. te
Gravesend; KOTA BAROE, R'dam
—Java, 2 Dcc. 4 uur von Port Said;
MELISKERK, Australië—R'dam. 2
Dcc. te Suez; NEDERLAND. 26 Nov.
van Ras Tanura n. Shanghai; RID
DERKERK. Shanghai—R'dam. 30
Nov. v. Colombo; RIJNKERK, 29
Nov. v. Karachi te Bombay; VEEN-
DAM, 2 Dec. nm. v. R'dam n. New
York; WILLEM RUYS, 2 Dec. van
R'dam n. Batavia (16.50 uur in zee);
AARDIJK, R'dam—Gulfhaven, 3
Dcc. 5 uur te Antwerpen; ALAMAK
A'damPerzische Golf, 2 Dec. van
Genua; ALHENA, 2 Dec. v. R'dam
n. Buenos Aires; ARNEDIJK, 3 Dec.
v. New York te R'dam; BLOM-
MERSDIJK, 1 Dcc. van Newport
News te Baltimore; BOSKOOP, Cu
racaoA'dam. 3 Dec. te Madeira;
CONGOSTROOM, wordt 5 Dec. v.
Lc Vernon te Dakar verw.; DOR
DRECHT. wordt 3 Dec. namiddag v.
Haifa te R'dam verw.; GROOT
KERK. R'damSydney, 2 Dec. te
Alexandria; NIEUW AMSTERDAM
2 Dec. 17 uur v. R'dam te New
York; SOENDRECHT. 2 Dec van
Huclva n. R'dam, alwaar 8 Dec.
verw.; TABINTA, 29 Nov. v. Bata
via te Singapore; ABBEKERK, 2
Dec. v Melbourne n. Brisbane;
BOISSEVAIN, 30 Nov. v. Singa
pore n. Rio de Janeiro; JOHAN DE
Witt, Java—A'dam, 2 Dec. pass.
Perim; LAWAK, 30 Nov v. Singa
pore n. Makassar; OSSENDRECHT,
2 Dec. v. Huelva n. Nederland;
BEKENDMAKING AAN DE
ITALIAANSE ONDERDANEN.
Het Consulaat van Italië te Amster
dam maakt het volgende bekend:
1) De jongste Italiaanse kieswet
staat dc in het buitenland woon
achtige Italiaanse onderdanen toe,
op hun verzoek, in dc kiezerslijs
ten van een Gemeente van de
Italiaanse Republiek te worden in
geschreven, ook wanneer zij niet
in de registers van de vast wo
nende bevolking Inbegrepen zijn.
De verzoekschriften dienen door
middel van de Italiaanse Con
sulaire Autoriteiten doorgezon
den te worden.
2) De Italiaanse wet ter toepassing
van de buitengewone progressieve
vermogensbelasting verplicht de
in het buitenland woonachtige
Italiaanse onderdanen om aan
gifte te doen van het hun in Italië
ter beschikking staande vermogen,
wanneer de waarde daarvan an
derhalf millioen lire (lire
1.500.000,—) overtreft. Aangifte
daarvan dient te geschieden tot
uiterlijk 31 December van dit jaar
door middel van daartoe bestem
de formulieren en door tussen
komst van de Italiaanse Consu
laire Autoriteiten.
De betrokken Italiaanse onderda
nen worden verzocht zich terstond
persoonlijk of schriftelijk tot het
Consulaat van Italië to Amsterdam
te wenden.