DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Dr. Weizmann verwacht geen heilige
oorlog in Palestina
Vandaag...
r
Zeer geprikkelde stemming
op Londense conferentie
dr. max eüwe:„Ik zal mijn huid
duur verkopen"
D
UITGAVE VAN DE STICHTING HET P.ARÖOU
Zionistenleider voorstander van
an ti-geweldpolitiek
„HET WAS IN '36
ERGER DAN NU"
BegrotingOKenW
goedgekeurd
Vier ministers naar
..Renville"
Wórdt minister Neher
gguverneur-generaal?
Huiseigenaar mag
huur verhogen
Tegen ..Scherts-figuur"
doodstraf geëist
WERELDTITEL SCHAKEN STAAT
VAN 1 MAART AF OP HET SPEL
Moskou hèt toneel
van de strijd
STAKING TE ROME
TEN EINDE
Boven dit bericht...
Weerbericht
Gironummer 510330 Bank; R'damschè Bank
Postbus 9 Abonnementsprijs; 031 per week
of 4per kwartaal Losse nummer» 10 et
Zaterdag 13 December 1947 Nr. 823 6e jaarg.
Red. en Adm.: Snouckaertlaan 7, Amersfoort
Telef. redactie 4291 Telef. administratie 6235
Directeur-Hoofdredacteur; TJ. DE BOORDER
2000 JAAR OUDE DROOM GAAT IN VERVULLING
Dr. Chaim Weizmann, de 74-jarige Zionistische "leider die,
naar algemeen wordt aangenomen, de eerste president zal wor
den van de nieuwe Joodse staat in Palestina, heeft in een ex
clusief interview met Associated Press verklaard, niet te ge
loven. dat het. huidige conflict in het'Heilige Land zich tot een
..Heilige Oorlog" tussen Joden, en Arabieren zal ontwikkelen.
Ofschoon hij toegaf, dat er nog vele moeilijkhedei/. gepaard
gaande met groot leed. overwonnen zullen moeten worden, voor
dat de 200Ö jaar oude 'droom van een Joods Vaderland in ver
vulling zal zijn gegaan, toonde hij zich optimistisch. ..Door met
wijsheid en tact op te treden," zo sprak hij, ,,zal een echte1 oorlog
vermeden kunnen worden."
Gelijk Mahatma Gandhi, pleit hij voor een anti-geweld poli
tiek. Hij geeft de Joden de raad, zich te verdedigen, maar geen
represailles te nemen.
Zulk een politiek acht hij nood
zakelijk om humanitaire redenen.
Dr. Weizmann herinnerde aan de
Arabisch-Joodse botsingen in 1936
'37, toen de situatie in Palestina
veel erger was dan nu. Wij wer
den toen links en rechts aangeval
len, zo sprak hij, honderden en
nog eens nonderden Joden werden
gedood, maar tenslotte kwamen
wij in een gunstige positie door het
anti-geweld principe te volgen.
Ditzelfde principe moeteii wij ook
nu trouw blijven.
Woede begrijpelijk
Dr. Weizmann vindt de woe
de der Arabieren over de ver
deling van Palistina heel be
grijpelijk. Vier jaren lang heeft
men de Arabieren willen doen
geloven, dat de Joden altijd
een minderheid in Palestina
zouden blijven. Daarom is het
feit van de verdeling een vre
selijke schok voor hen geweest.
Ik ben dan ook niet zo buiten
gewoon verrast door de rampzali
ge omstandigheden, die op het
ogenblik in Palestina heersen. De
chaos daar is evenwel niets verge
leken met die in Pakistan. Beide
zijn het gevolg van de Arabische
geestestoestand.
Dr. Weizmann, die zich 17 De
cember per schifr naar Londen wil
begeven en dan tegen 25 Januari
v/éer naar Palistina vliegen,
verklaarde, dat een diep gevoel
van nederigheid hem had bevan
gen en dat hij met ontzag vervuld
was voor de kansen die de Joden
nu worden geboden en de giganti
sche taak die zijn in Palestina moe
ten verrichten. Als hoofddoel van
de Joodse natres zag hij het ver
krijgen van goodwill en het ves
tigen van goede betrekkingen met
haar naburen.
Ons allereerste programmapunt
moet zijn het herstel van de goede
betrekkingen tussen de Joden en
de Britten. Dit is een essentieel
deel van dit goodwill program. De
Britten hebben veel gedaan om de
stichting van een Joods tehuis mo
gelijk \e maken. Zou ik iets kun
nen doen om hiertoe bij te dragen,
dan zou ik mij de gelukkigste mens
op deze aarde voelen.
I Dr. CHAIM WEIZMANN is
een genaturaliseerd Brits onder-
daan. Hij behoorde bij het uit- f
boeken ran de eerste wereldoor-
lop tot de wetenschappelijke staf g
van de universiteit van Man- 1
II chcster. Gedurende de eerste wc- 1
reldoorlog kreep hij de gelegen- a
heid. bij de hoge autoriteiten de
zaak van het Zionisme te be-
pleiten. Groof was zijn aandeel in
de totstandkoming van de Bal-
four-decluratie van 1917. waar-
bij de Joden in Palestina een
Joods Vaderland werd beloofd. 1
I In het hierbij afgedrukte inter-
view geeft dr. Weizmann zijn
mening weer over de toekomst f
van Palestina, dat bij het UNO- J
bestuit van 29 November ver-
deeld wordt in een Joodse en een
Arabische staat. f
Er zijn tweS Soorten immigranten,
zette di-r Weizmann uiteen. De ene
soort bestaat uit mensen zonder
hulpbronnen, zwak en onervaren en
ongeschoold, de tweede uit diege
nen. zoals fabriekseigenaren en an
dere werkgevers, die plaats scheppen
voor andere immigranten.
Hij verheelde zich de moeilijkhe
den niet. omdat op het ogenblik dc
meeste immigranten tot de ..displa
ced persons" behoren, die letterlijk
van alles beroofd zijn. Niettemin
moeten we aan een soort voorrang
vasthouden en allereerst die oerso-
nen toelaten, die de economische ab
sorbering mogelijk zullen maken van
lien die volgen, sprak hij.
Hulp van buiten
De nieuwe Joodse staat zal zijn
deel bijdragen in de financiering van
de enorme kosten verbonden aan
het vervoer, het voeden en onder
dak brengen van de nieuw aange-
komcn«m, zei hii. maar hij kan on
mogelijk de gehele immigratie uit
eigen middelen bekostigen. Deze
extra financiële lasten zullen gedra
gen moeten worden door dc joden
buiten Palestina vooral de Joodse
kringen in Amerika en de Britse do
minions.
Zich verder in de toekomst bepe-
vend. verklaarde dr. Weizmann dat
de nieuwe staat natuurliik gefinan
cierd moet worden door belastingen
Hierna, wanneer de nieuwe staat
eenmaal op eang is een zekere mate
van goodwill heeft verworven en
goede betrekkingen met ziin nabu
ren heeft gevestigd, kan hii. indien
de noodzaak daartoe bestaat, lenin
gen op de internationale markt op
nemen.
Geen verschil
Tn het algemeen gesproken, besloot
hij. zal er in de nieuwe staat geen
verschil bestaan tussen de Arabische
en de Joodse burgers. Hoe de Ara
bieren behandeld zullen worden,
hangt geheel af van hun Geneigd
heid tot .samenwerking. die zieh.
naar ik hoop. geleideliik zal ontwik
kelen. 'Zouden de Arabieren uitslui
tend een soort vijfde colonne wor
den ten behoev» van buitenlands
orgaan, dan zal de situ^+ie moeilijk
worden voor beide partijen.
•f» Een expedltje-bediiff in 's Her
togenbosch heeft een reus van een
aanhangwagen besteld. Enige cij
fers: laadvermogen 40.000 kilo,
lengte 12 meter, breedte 2.75 meter,
aantal wielen 24, gewicht (vol be
last) 53 ton.
•s» Over de nieuwe telefoonkabel
tussen Aldeburgh, (Eng.) en Dom
burg zijn Donderdagmiddag de eer
ste gesprekken gevoerd.
Recente foto van koning Leopold en zijn gezin, dat nog steeds in Prcgny
Zwitserlandvertoeft, doch door de jongste debatten in de Belgische Kamer
weer in de belangstelling is komen tc staan
Twee onderwerpen van <le be
groting voor Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen vormden de
hoofdschotel der Kamerdebatten:
Radio en Vorming buiten sch» c-1-
verband. Het radiobestel leed weer
veel stof opwaaien en de heer Van
der Zaal (AR) greep de gelegen
heid aan om critiek te leveren op
een eenheidsomroep. Mevrouw
Fortanier-de Wit (Vrijh.) eistfc een
verklaring voor het feit, dat 12
millioen gulden als bijdrage aan de
radio-omroep op de begroting was
uitgetrokken, terwijl de heer Wa
genaar (Comrrv) aandrong op
zendtijd voor „Raclio Werkend Ne
derland".
Ook de heer Van Sleen (Arb.)
luchtte zijn hart. Hij wees op het
verschijnsel, dat de uitzendingen
dikwijls lijnrecht ingaan tegen het
regeringsbeleid. Ook meende hij
dat de omroepbladen te weinig pa
pier toegewezen krijgen. Tenslotte
achtte hij de salarissen bij dc radio
te laag. Hierna merkte de heer
Teulings (KVP) op, dat hij het
verkeerd achtte, wanneer een al
gemeen programma van boven af
wordt opgelegd.
Bij de behandeling van de 'afde
ling „Pers" verzocht de heer Stuf-
kens (Arb.) nttiv papier voor de
dagbladen. doch de minister
maakte hem attent op de slechte
pa pier voorziening.
Tenslotte kwam de vorming
buiten schoolverband ter sprake.
De heer Smeenk (AR) achtte de
kosten te hoog; de heer Stokman
(KVP) merkte op, dat de autono
mie der jeugdorganisaties niet mag
worden aangetast; dc heer Schoo-
nenberg (Comm.) betoogde, dat de
confessionele jeugdorganisaties fi
nancieel bevoordeeld worden. Ook
mevr. Fortanier-dé Wit wenste bi1-
1 ijker verdeling der subsidies.
Na het antwoord van de minis
ter keurde de Tweede Kamer de
begroting z.h.s. goed.
De directeur van economische
zaken In «Batavia, dr. J. van Hoog
straten, heeft medegedeeld, dat de
ministers Beel. Droes, Jonkman en
Neher, de volgende week bespre
kingen zullen voeren met de Indo
nesische leiders, teneinde te trach-
t»*n de politieke moeilijkheden met
de republikeinen op te lossen. Hii
zei dat de besprekingen aan boord
van de Renville gevoerd zullen wor
den.
Uit welingelichte Nederlandse
bron wordt vernomen dat de onder
handelingen tussen Nederlapd en
do Republiek, betreffende de uit
voering van liet bevel staakt het
vuren tot Maandag verdaagd zijn.
(A.P.)
Nederlandse verliezen op 11
December; drie gesneuvelden, drie
gewonden.
Russische beschuldigingen bij behandeling
van herstelbetalingen
De conferentie in Londen Is VrUdag weer uitgelopen op een reek»
beschuldigingen van Molqtof aan het adres \an Engeland en Ame
rika. A»n dc orde was het befaamde onderwerp der herstelbetalingen
en de Russische minister, die do Westelijke mogendheden betichtte
'van „verborgen herstelbetalingen te nemen" sprak in dusdanige be
woordingen dat Bevin teleurgesteld zei: „Ik lmd niet.gedroomd dat
wU zover van ons onderwerp zouden afdwalen als de beledigingen
van vanmiddag hebben bewezen. Het Britse volk zal dit kwalijk
nemen".
De Westelijke mogendheden
trachten de verdeling van Duits
land te bestendigen. Dat was het
kernpunt van Molotofs betoog. Ge
detailleerd kwamen zijn beschuldi
gingen op de vier volgende punten
neer: het maken van winst uit de
verkoop van kolen en hout, het op
kopen van firma's met Anglo-Ame-
rikaans kapitaal, het opleggen van
financiële credioten, die Duitsland
„invalide" maken.
Amerika deed aan „verborgen
herstelbetalingen": het voert in zyn
zone goederen in, die in Duitsland
zelf gemaakt zouden kunnen wor
den.
De stemming werd zeer geprik
keld toen Marshall Molotof ver
zocht, voor Maandag inlichtingen
te verstrekken over wat de Sowjet-
Unie uit Duitsland aan herstelbeta
lingen had weggevoerd. Molotof
antwoordde met een vraag: hoeveel'
ondernemingen hebben Engeland
ep Amerika in de Westelijke zones
opgekocht. Dat wil ik graag vóór
Maandag weten.
„Ik wil niet wachten tot Maan
dag, viel Bevin toen uit. Iedere keer
dat wij om inlichtingen vragen krij
gen wij beledigingen en insinuaties
toegeslingerd. Dat wordt men lang
zamerhand beu".
Naar „Het Parool" meldt wordt
in tot oordelen bevoegde kringen
ir\ Den Haag verondersteld, dat het
in de bedoeling der regering ligt de
heer Neher de titel van gouver
neur-generaal te verlenen. Doch
deze functie^ zal dan in belangrijke
mate afwijken van die van de vroe-*
gere gouverneur-generaal Zij zal
nauwere aansluiting vinden bij de
positie, welke de toekomstige ver
tegenwoordiger van de Kroon in
Indonesië zal hebMn. als de federa
tie en de Unie tot stand zullen zijn
gekomen.
Opslag percentages van
vijf tot dertig procent
Huiseigenaren mogen met ingang
van 1 Februari de huur verhogen,
wanneer de hoofdhuurder aan
derden de gelegenheid tot inwoning
verschaft. Tot nog toe-regelden de
Prijzenbureaux deze materie, maar
ter vereenvoudiging der administra-
tie en ter besparing van kosten, heeft
de overheid een' nieuwe regeling
gecreëerd: de huurprijsuitvoerings
beschikking 1948.
De grond hiervan kunnen huis
eigenaren volgens bepaalde richtlij
nen de huur zelfstandig verhogen-
De reeds verkregen toestemmingen
tót verhoging voor zover deze be
rusten op het verschaffen van ge
legenheid tot mede-iwoning -7- zul
len met ingang van 1 Februari- ver
vallen.
In het algemeen bedragen de toe
gestane opslagpercentages:
Voor een mede-inwonende 5%;
voor twee mede-in wonenden 10
voor drie en vier mede-inwonen-
den 15%; voor vijf en zes mede-in-
wonenden 20%; voor zeven en meer
mede-inwonenden 30%; ingeval de
hoofdhuurder een pensionhouder of
kamerverhuurder is. ingeschreven bij
Bedrijfs-Horeca 30
De aandacht wordt echter geves
tigd op enige beperkende bepalin
gen, waarvan de eerste luidt, dat in
gevallen, waar reeds in Mei 1940 in
woning plaats-vond; geen huurver
hoging mag worden doorgevoerd-
Tenslotte zij opgemerkt, dat de
hoofdhuurder wiens huur op grond
der beschikking wordt verhoogd,
slechts onder bepaalde omstandig
heden bii uitzondering kan overgaan
tot doorberekening aan ziin onder
huurders in evenredigheid met de
onderverhuurde ruimte.
Hoofdhuurders of onderhuurders
kunnen desgewenst de Prijzenbu
reaux voor onroerende zaken ver
zoeken. om vaststelling van een
eventuele onderhuurverhoging.
Gevraagd naar de eerstvolgende j
practische maatregelen, beval dr. i
Weizmann aan een gecontroleerde j
immigratie die de 75000 personen J
I»er jaar niet te boven zou gaan
i liefst niet meer dan 50.000 in het
1 eerste jaar en de vorming van
een speciaal ministerie, dat zich
met de problemen van de Arabi
sche minderheid zou moeten bezig
houden.
Dr. Weizmann achtte 75.000 nieuwe
kolonisten de uiterste limiet, welke
het land in de eerste twee of drie
jaar van zijn bestaan op bevredi
gende wijze zou kunnen absorberen.
Dr. Weizmann verklaarde ziph ver
der voorstander van 'n prioriteits
systeem bij de immigratie, dat zou
moeten berusten op de economische
mogelijkheden van de nieuwe ko
lonisten. om te voorkomen, dat de
nieuwe natie overstroomd wordt met
een massa ongeschoolde daklozen,
die over geen cent beschikken.
Rudolf Dahmen von Bucholz, ex-
'èommissaris der Amsterdamse po
litie, voormalig officier van het
Nederlandse'leger, hoorde gister
avond na een lange zitting de dood
straf tegen zich eisen
Een groot aantal getuigen ver
klaarde voor of tegen d^. verdach
te, doch» hun uiteenzettingen maak
ten het mogelijk een beeld te vor
men van deze man: fel anti-semiet,
„twaalf ambachtep, dertien onge
lukken", zonder enige politie-er-
varing 111 "de rang van commissaris
op een plaats komend, waarvoor
hij in het geheel niet geschikt was.
Anderen schilderden hem als een
ruwe venijnige drinkebroer, die
zich eigendommen van Joden toe
eigende, waarover hij als hoofd
van het bureau „Joodse Zaken" de
beschikking kreeg.
„Ik heb mij afgevraagd", zo ver
volgde rar. Gellnck, of deze
scherts-figuur geheel en al verant
woordelijk kan worden gesteld
voor zijn daden en ben tot een be
vredigend antwoord gekomen om
drie redenen: liij stamt uit een goe
de maatschappelijke klasse, wij
moeten hem rekenen tot de intel
lectuelen en tenslotte hee^t hij in
de bezetting willens en wetens een
machtige positie gezocht met hope
verantwoordelijkheid. Hij heeft de
eer van dat werk destijds voor zich
opgeëist. Hij is thans dus ook dc
eer van de zwaarste straf waard."
f Van onze speciale verslaggever)
R. M. EUWE Het staat met witte, cursieve letters op de
deur gepenseeld vafi een woning in de Jolian Verliulststraat
te Amsterdam. Hier woont de man op wie, van 1 Maart 1948 af,
gedurende twee maanden de ogen van geheel Nederland zijn ge
richt, de man, die voor de derde maal in zijn carrière als schaak
meester, voor de taak staat de Nederlandse kleuren te verdedigen,
thans in de strijd om de vacante titel van wereldkampioen.
Bbfwlnhik
Smislov
Reshewsky
VX7 EET U het
nog van de
jaren 1935 en
1937,? Nederland
zat 's avonds om
de luidspreker ge
schaard, benieuwd
naar het verloop
van de tweekamp
Aljechin Eu we.
waarbij de titel op
't spel stond. Rus
tig en bovenal
objectief klonk
na afloop van el
ke partij Dr.
Euwe's stem door
de radio. In enke
le minutën analy
seerde onze favo
riet de zo juist
gespeelde partij
volmondig eigen
tekortkomingen
schetsend, en vol
bewondering de
kracht van zijn
tegenstander me
morerend.
In 1935 verover
de dr. Euwe na
30 partijen de
titel op Aljechin
door met 15 V2
14 V2 punten te ze
gevieren. Doch
twee jaar later
kreeg de ont
troonde zijn re
vanche en was
reeds, na 25 par
tijen het pleit in
zijn voordeel be
slist: 1514—9
Tien jaar gele
den erkende dr.
Euwe grif, dat Al
jechin zich op on
navolgbare wijze
de sterkste had
getoondde Ne-
derlandse kampi
oen vond. de uit
slag in overeen
stemming met de
vorm van de beide
tegenstanders. En
daarmede uit!
En nu Euwe.
practisch nog de
zelfde als in 1937,
ontvangt in de
gezellig gemeubi
leerde voorkamer
Keces
van znn woning
de bezoeker met
diezelfde vriende
lijkheid. die hem
altijd kenmerkt.
De Nederlandse
schaakmeester be
grijpt flu de
grote strijd over
enkele maanden
gestreden zal wor
den dat men
nieuwsgierig is
naar de wijze
waarop hii zich
voorbereidt en daarover vilde dr.
Euwe ons wel iets mededelen.
Een les
A RGENTINIë en vooral ook
1 Hilversum zijn 'n les voor me
geweest", zegt hii, „een les. wat be
treft m'n phvsieke conditie. Ik was
overschaakt en nam daarom 't vas
te besluit enkele maanden volko
men rust te houden. Dèt heeft me
goed gedaan, zodat ik op 1 Decern
ber j.l. op volle kracht de schaak-
technische voorbereidingen ter
hand heb kunnen nemen. De laat
ste tien jaar heb ik daarvoor te
weinig tijd gehad, juist ook door
het deelnemen aan diverse tour-
nooien en de eisen-, die mijn werk
kring mij stelde.
Ik heb dus een technische
achterstand In te halen, waar-
HEEL NEDERLAND
ZAL MEELEVEN
Op 1 Maart 1948 vangt dc
strijd om de wereldtitel schaken
aan. De grootmeesters Bot win-
nik, Euwe, Fine. Keres, Res
hewsky en Smislov zullen el
kander té Moskou bekampen.
Heeft onze landgenoot dr.
Max Euwe kans op de titel? Wij
hebben het hem gevraagd, waar
op Euwe lachte en ons zijn me
ning te kennen gaf. Deze kunt
u in bijgaand artikel lezen. Hoe
onze landgenoot ook over zijn
kansen denkt, wij houden het
erop, dat heel schaaklievend
Nederland in de komende lente
wederom met hem zal meeleven
en zich geen nieuws-uitzending
zal laten ontgaan om van dc
stand op de hoogte te blijven.
Onze favoriet. Max Euwe, die van
Maart af in Nederland en daar
buiten wel weer de^mêest be
sproken figuur zal zijn.
bii Ik op de sterkste-Neder
landse schakers een beroep
voor bepaalde onderzoekingen
kan doen. Daarmede ben ik nu
druk bezig.
En wat de andere zijde van de
technische voorbereiding betreft,
ook het werkelijk spelen zal ik no
dig hebben."
De tegenstanders
WIE de beste kansen heeft op
de titel? Euwe lacht. Hij
heeft de vraag al enige tijd zien
aankomen. En zijn antwoord komt
zonder aarzeling: „In Oost Europa
noemt men met het grootste ver
trouwen de namen van Botwinnik
en Keres. Ik voor mii zie ook in de
Amerikaan Reshewsky een gevaar
lijke concurrent. Wat mijzelf be
treft, ik ben de oudste deelnemer en
ik weet dat de drie Russén ach
ter wie de'Staat toch altijd staat
door het grote aantal sterke scha
kers in de Sowjet-Unie zich beter
dan de andere deelnemers kunnen
voorbereiden.
Ik hoop wel tijdens de speel
dagen 's avonds voor de radio de
gespeelde partijen te kunnen toe
lichten. Te vermoeiend? Neen, juist
in het bespreken der partijen via
de aether vind Ik een zekere.rust."
Liever een tweekamp
Persoönlijk geeft ik overi-
x gens de voorkeur aan een
tweekamp boven een tournooi, zo
als thans is opgezet en waarbij drie
dagen per Week gespeeld zal wor
den. Aan de andere kant kan ik nu
de gelegenheid benutten om zo af
en toe een kijkje bij de anderen te
nemen. Tijdens de tweekamp met
Aljechin ben ik wel eens even van
het bord weggelopen om ergens
rustig op een stoel te zitten. Ik
hoop alleen dat men mij zoveel mo
gelijk met rust zal laten. Ik heb tij-
dens de wedstrijd in Rusland tus
sen Amerika en de Sowjet-Unie als
scheidsrechter gefungeerd, na het
tournooi in Groningen. De wedstrijd
zelf, och, daarbij deden zich geen
problemen voor. Maar radiover
slaggevers en tientallen anderen
zorgden er voor, dat ik geen mi
nuut vrij had. Ik heb dat ook in
Nederland meer dan eens ondervon
den. Handtekeningen-verzamelaars
vroegen mij niet alleen om m ii n
autogram, maar zij stelden het ook
op prijs wanneer ik hun die van an
dere spelers bezorgde. Dó.t zal nu
niet gaan. Spelen, radiopraatje en
korte analyse na de gespeelde par
tijen: that's all!
Ik ben thans hard aan het werk
om op 1 Maart zo fit mogelijk en in
de beste physiekc conditie in het
strijdperk te treden.
Wie er wereldkampioen zal
worden weet niemand. En trek
vooral geen conclusies uit het
feit, dat ik van de in totaal zes
gespeelde partijen tegen Bot
winnik er vier remise hield
on twee won! Want ik voeg er
direct aan toe, dat de Russische
kampioen vier maal met mi
nimaal verschil boven mij
eindigde en dat ik hem slechts
éénmaal onder me hield."
Ziedaar Euwe ten voeten uit!
Sportief tot het uiterste en gesloten
als een bus. wanneer men het ge
sprek op ziin kansen om ie winnen
brengt En dat is toch wat wij, Ne
derlanders hopen: Dr. Euwe, de ex-
wereldkampioen. opnieuw in het
bezit van de titel, al is het maar
tot 1950. wanneer de nieuwe uitda
ger- zich aanmeldt om de houder
van de wereldtitel tot een nieuwe
strijd te dwingen.
Het is mevrouw Euwe, die het
gesprek in de ochtenduren ge
voerd komt onderbrekep. Mët
koffie en mèt de mededeling, dat
een nieuwe bezoeker is gearriveerd.
Mevrouw schaakt niet
LIMLACHEND erkent zij haar
onkunde ten aanzien van het
schaakspel, al voegt zij er haastig
aan toe haar man op de reis naar
de Russische hoofdstad te zullen
volgen.
„Vroeger speelde ik wel eens een
partijtje met m'n schoonmoeder, die'
dol op schaken was. Ja. ik ken na
tuurlijk de loop der stukken! M'n
dochters? Ik heb er drie. thans res
pectievelijk 20. 19 en 14 jaar oud
Maar aan schaken doen zii niet...!"
AmsterdamMoskou Nog maar
enkele maanden en de strijd op de
64 velden tussen de zes beste
schaakmeesters in de wereld gaat
beginnen.
Nederland vertrouwt ten volle op
de man, die zich op 20-jarige leef
tijd reeds de sterkste schaker in zijn
land mocht noemen cn die zich
ruim een kwart eeuw op eenzame
hoogte wist te bandhaven. Laat ons
hopen, dat dit vertrouwen in onze
favoriet hem die stimulans zal ge
ven zün vaste besluit „de huid duur
te zullen verkopen" voor 100% ten
uitvoer te brengen.
De algemene staking in Romp,
die \48 uur geduurd heeft, is ten
einde. Zowel communisten als
christen-democraten eisen voor zich
dc eer op.een eind er aan te heb
ben gemaakt.
In een communiqué van de ar
beidsraad werd gezegd, dat de toe
wijzingen van de gemeente Rome en
omgeving voor de hulpverlening
aan werklozen, gevoegd bii die,
welke reeds eerder door de regering
waren bekend gemaakt, voldeden
aan dc eis. die door dc raad voor
dat de staking werd uitgeroepen
aan de regering was gesteld.
Men verwacht vandaag een be
kendmaking van de wiiziging in het
kabinet, waarin Do GasperI .drie
rechtse socialisten en twee republi
keinen zou opnemen. Twee Chr.-
domocratische ministers zouden af
treden.
„Hadden wij wel graag, zoals
boven elk ander bericht, een fat
soenlijke ,,'kop" gezet. Maar het
kon niet. Weet U, wat wij er boven
haddén willen zetten? Dit:
„Mosgorpriozvodbytkoopinsoyuz".
Maar onze kolommen zijn te smal
voor dit lange woord als kop.
Het v/oord is een voorbeeld van
de lot het uiterste gedreven zucht
om de naam van een organisatie te
verkorten door van de eerste let
tergrepen der woorden, waaruit nij
bestaat, één woord te maken. Een
bekend voorbeeld van zulk een af
korting is het woord „politburo".
„Mosgorpriozvodbytkoopinsoyuz"
betekent: „de coöperatie van inva
lide arbeiders van de Moskouse
liga van producenten en vitale
diensten".
De „Literaire Gazet" een Mos
kous blad, noemt dit woord als een
voorbeeld van overdrijving en
vraagt, z.ulke onleesbare namen af
te schaffen. Het blad betoogt dat
een meedogenloze strijd moet wor
den gevoerd voor eenvoud en-dui
delijkheid, in de Russische taal.
Wij geloven dat ook andere talen
bij .eenvoud en zuiverheid gebaat,
zijn. t
In de Wijlrese bossen b\j Maas
tricht hebben enige jagers vjjf wil
de zwijnen geschoten.
lazen wij een klacht van een
Amerikaan. Drw Karl T. Compton. de
voorzitter van het Technologische In
stituut tc Massachusctte heeft gewag
gemaakt van ongerustheid in weten
schappelijke kringen- in Amerika: de
Verenigde Staten raken achter bij
Europa 'óp het stiik 1 an wetenschap
pelijke ontdekkingen. Ondanks het feit
dat Amerika veel meer laboratorium-
faciliteiten ter beschikking heeft,
komen de meeste nieuwe wetenschap
pelijke ideeën voort uit het brein van
Europeanen cn niet gan Amerikanen.
Er zit iets verheugends in deze
Amerikaanse klacht. Wij hebben er
geen leedvermaak over. maar wel voe
len wij bij het Tezen van dit bericht een
naar ons dunkt gerechtvaardigde trots,
voortkomend uit een soort van .'.Euro
pees chauvinisme". Europa is twee
maal in cén kwart eeuw het voor
naamste toneel geweest in een vernie
tigende oorlog maar desondanks heeft
dc Europese geest zicfi weten te hand
haven. Kenmerkend is. ddt in het on
derhavige bericht niet gesproken wordt
over Engeland apart. Frankrijk apart
of Duitsland apart, maar over Europa
als geheel met weglating van die Ver
ouderende onder schetding-in-grenzen.
die wij eens misschien even belachelijk
zullen vinden evenals het feit. dat in
vroeger eeuwen twee Nederlandse ge
westen of zelfs steden elkaar beoor
loogden1.
Trots alléén is echter onvoldoende,
en zelfs gevaarlijk. Laat ons niet:
ons Nederlanders-alléén, maar: ons
Europeanen uit deze Amerikaanse
klacht, die zo'n stil compliment aan
ons adres bevat, de opwekking destil
leren tot het inspannen van onze
krachten voor de wereldvrede. Wan
neer het óók een Europees brein zou
zijn waaraan een nieuwe, effectieve,
idee voor de^vciligstelling van de we
reldvrede zou ontspruiten, eerst dan
kunnen wij ons hcleméal tevreden
voelen.
MEER WIND
Weersverwachting tot
Zaterdagavond.
Matige cn vooral langs
de waddeneilanden krach
tige Noord-Westelijke
wind. Meest zwaar be
wolkt met plaatselijk eni
ge regen. Aanvankelijk
weinig verandering van
temperatuur, maar later
Iets kouder.
14 Dec.: J.on op 3.40 uur. onder 16 28
uur. Maan op 10 49 uur, onder 17 41 uur
15 Dec.: Zon op 8.41 uur, onder 16 28
uur. Maan og 11.31 uur, onder 18.44 uur
