Een schrijver in d stroom
van deze tijd KOESTLER
Engeland koerst op
West-Europa
Osendarp athleet en S.D.-er
Arthur koestler is
modern en onafhankelijk
voor wie toekomst en per
soonlijkheid beslissend zijn
Weer of geen weer.... Toch droog!
SHERLOCK HOLMES WAS PROF.
Noteert U even
Vergeet U liet niet?
Sport voor Zondag
Kerknieuws
Radio-programma
TUINKALENDER
Vrijdag 23 Januari 1948
3
N
In „Gesprekken met Koest-
Ier" hebben wij eerder do
figuür van de grote schrij
ver belicht, hem onze lezers
nader gebracht als de strij
dende mens. de scherpe
waarnemer, de lelie vijand
van het verstarde Russische
communisme. In dit artikel
zal onze literaire medewer
ker. Dr. J. Brandt Corstlus,
Arthur Koestier nader be
schouwen als auteur, als
kunstenaar zoals hij zich
openbaart In zijn boeken en
essays.
vs
als schrijver van romans en
essays het type van de moderne
auteur. Deze Wordt immers hier
door gekenmefkL dat hij in zijn
werken een beeld van onze tijd
tracht te geven, zowel literair
als psychologisch en politiek
verantwoord. De grote gebeur
tenissen, die de wereld schok
ken, maakt hij tot onderwerp
van zijn romans met een kennis
van zaken die verraadt, dat hij
uitvoerige voorstudies niet
schuwt en de geschiedenis zijner
dagen hartstochtelijk nauwgezet
volgt.
Na 1930 is dit type ons bekend:
Silone, de schrijver van „Brot und
Wein", Malraux, de auteur van „La
Condition Humaine", Hemingway
die in „For whom the bell tolls" de
tragedie van de Spaanse burgeroor
log beschreef, Anna Seghere die
Hitler's derde rijk tot onderwerp
nam van haar boek „Das siebte
Kreuz"
De moderne auteur is in de eerste
plaats de onafhankelijke schrijver.
Hi) is géén aanhanger van een be
paalde literaire of psychologische
school, hij voelt zich niet gebonden
aan een politieke partij. Hij zal
meestal veel geleerd hebben van
Freud en Jung, politiek zal hij zich
„links" noemen en het woord re
portage schrikt hem niet af, de term
„woordkunst" daarentegen wèl. In
zijn roman verdwijnt de levende
mens niet achter de abstracte maat
schappij of klasse, de verhouding
van individu tot collectiviteit »s
voor hem geen probleem meer. Zijn
essays zullen niet alleen „de litera
tuur" betreffen. Hij interesseert
zich evenzeer voor de uitkomsten
van de wetenschap, voor de filoso
fische stromingen, de politieke ver
schuivingen. Zijn onafhankelijkheid
betekent niet: een slechts registre
rende intellectuele bezigheid. Be-
Spiegel
der
wereld
slissend is zijn toekomstbeeld, zijn
hoop en verlangen. Zijn persoonlijk
heid is in het geding.
Als romanschrijver komt hij in
Nederland vrijwel niet voor. Onze
afkeer van politiek en de daarmee
corresponderende onmiddellijke po
litieke gebondenheid zijn er oorza
ken van Zij spelen ons parten in de
boeken van Jef Last, Thcun de
Vries, Helman en Vestdijk. Het is
ook geen toeval, dat deze schrijvers
liever naar het verleden grijpen. En
onze essayisten bezitten, voor een
deel om dezelfde reden, maar ook
omdat een individualistische tradi
tie zo moeizaam aan haar einde
komt de onlangs opnieuw gepu
bliceerde briefwisseling Ter Braak,
Du Perron, Grcshoff bewijst het
wel gezèmenlijk de vereiste eigen
schappen, niet echter elk afzonder
lijk. De psychologische kwaliteiten
van Vestdijk en de politieke van De
Kadt. doen in ieder van deze schrij
vers de ontbrekende vermogens des
te pijnlijker missen. En het helpt
niet of men al beweert dat Ter
Braak en Du Perron op weg waren
naar de ware essayistische univer
saliteit. De jongere essayisten
schrijven voorshands nog van hun
eigen positie als auteur in de na
oorlogse samenleving zonder aan
een antwoord toe te zijn.
Met zijn beide ook hier, door de
vertaling van Koos Schuur bekend
geworden romans „Nacht in de Mid
dag" en „Dieven in de Nacht",
heeft Koestier zich onmiddellijk als
een belangrijk schrijver geplaatst in
de rij der auteurs van het moderne
type. Deze boeken ontlenen hun
waarde zeker niet alleen aan hun
interessante onderwerpen, maar in
de eerste plaats 'aan de scherpe psy
chologische kijk van de schrijver en
zijn vermogen tot het componeren
van een roman, die dc grote poli
tieke en sociale werkelijkheden van
deze tijd in beeld brengt. Daarin
staat geen Nederlandse schrijver
met hem gelijk, en wanneer we hem
met de reeds eerder genoemde bui
tenlandse schrijvers vergelijken zou
ik hem wat „Nacht in de Middag"
betreft naast Silone plaatsen en
boven Malraux en Hemingway,
vooral om de bondige afronding
vaiöhet gegeven in zijn gevoel voor
de iTienselijke situatie in een tijd,
die met de persoonlijkheid nauwe
lijks rekening houdt. Koestier
schrijft, in tegenstelling tot de au
teurs van de „sociale romans" van
15, 20 jaar terug, geheel van de
mens uit Het is het leven van de
spelers in het maatschappelijx
drama, dat ons het geheel zo scherp
voor ogen stelt. Daarin is, hij met
„Nacht in de Middag" het best ge
slaagd. In dit boek over de Mos-
kouse processen komen zijn figuren
ongemeen sterk tot leven. Daar
naast is „Dieven m de Nacht" de
superieure reportage, waartoe de
moderne auteur zulke bizondere
kwaliteiten bezit. Het fascinerende
van dit laatste boek ligt misschien
mede in het feit dat het uitermate
boeiend is om als bewoner van een
bijna geruïneerd werelddeel, dat de
kracht tot herstel nog maar niet
kan opbrengen, te lezen over het
energieke pionierswerk in Pales
tina.
WA.T na de rede van Attlee van
3 Januari verwacht kon wor
den is door de grote rede van Be-
vin, waarmee hij Donderdag het
tweecjaags debat over de buiten
landse politiek in het Lagerhuis ge
opend heeft, bevestigd: de Engelse
regering heeft de koers van haar
politiek bepaald op West-Europa.
Zij is gereed om de Derde Macht
in de wereld te helpen vormen en
bereid niet alleen hiertoe het initia
tief te nemen, maar hieraan ook
leiding te geven.
Kern van deze Derdè Macht moet
natuurlijk vormen de Engels-Fran
se vriendschap, zoals die is vastge
legd in het verdrag van Duinker
ken.'Bevin heeft nu verklaard, dat
het niet de bedoeling is om de poli
tieke binding tussen Londen en Pa
rijs nauwer te maken, met and ere
woorden hii wenst, althans voorlo
pig geen speciaal politiek accoord
met Frankrijk te sluiten. De reden
hiervoor is, dunkt ons, tweeërlei:
lo. Wenst Bevin de. toch al zo
móelüke positie van de Franse
regering op het ogenblik niet
nog lastiger te maken, wat ze
vermoedelijk zou worden, wan
neer zij een nieuw Engels-
Frans verbond aan de Kamer
zou moeten voorleggen:
2o. Is de Engelse regering zelf,
voordat zij zo'n verbond met
vérgaande politieke en mili
taire consequenties kan aan
gaan, gehouden om zich eerst
van de instemming en de me
dewerking van de Dominions
te verzekeren. En een heel
nauwe binding van Engeland
aan Europa brengt nu eenmaal
onmiddellijk die andere, zoveel
oudere binding van Engeland
aan de leden van het Britse
Gemenebest op het tapijt, d.w.
z.. de verhouding tussen die
beide bindingen. Vandaar dan
ook. dat Bevin met zoveel na
druk de wens heeft uitgespro
ken, dat de samenwerking van
Engeland en West-Europa zich
binnen niet al te lange tijd zal
uitbreiden tot in het Verre Oos
ten toe.
Inmiddels is de eerste stap voor
de vorming van een Westeuropese
combinatie reeds gedaan doordat
Engeland en Frankrijk zich gewend
hebben tot de landen van Benelux
met de vraag, of zij bereid zijn toe
te treden, althans besprekingen
over die eventuele toetreding te
openen. Heel tactvol en hoffelijk is
deze vraag officieel ter kennis ge
bracht van de drie betrokken rege
ringen voordat Bevin deze plannen
in zfcn rede onthulde.
l-I ET spreekt vanzelf, dat de Fo
reign Secretary zich ook uitge
laten heeft over de verhouding tot
de Grootste Twee. Zijn openhartig
gegeven oordeel over de Russische
politiek zal hem in de Sowjet-Unie
geen goede pers bezorgen. Enfin,
erop achteruit gaan kan h\j kwalijk,
want de Russische berichtgeving
heeft hem al lang en in alle toon
aarden gesignaleerd als „een hand-
langer van het dollarkapitalisme"
en „een verrader van de arbeiders
klasse". Het meest zal het hem
kwalijk worden genomen, dat hij de
Russen in het gezicht heeft gezegd
dat hun politiek expansionistisch is.
dat zij nog niet tevreden zijn met
de lijn van de Elbe tot Triëst als
de westelijke grens van hun in
vloedssfeer.
Wat de Ver. Staten betreft doet
het ons goed, dat hij meer heeft
gedaan dan alleen een dankbare
buiging maken voor de edelmoedig
heid van de Amerikanen, welke uit
het plan-Marshall spreekt, dat hij
er met een enkel zinnetje aan her
innerd heeft, dat natuurlijk Enge
land en Europa de ontvangenden
zijn bij deze hulpverlening en dat
zij dit beseffen ook, maar dat de
Ver. Staten er zelf ook een heel
groot belang bij hebben, dat
Engeland en West-Europa er weer
bovenop komen.
Op het ogenblik, dat wij deze be
schouwing schrijven, hebben wij Be-
vins speech, die één uur en twintig
minuten heeft geduurd, nog niet in
zijn geheel voor ons liggen. Maar
de indruk, welke wij uit de samen
vatting ervan hebben, geeft ons al
le aanleiding om van een HISTO
RISCHE rede te spreken.
De essayist Koestier kennen we
tot heden alleen uit de bundel „De
Yogi en de volkscommissaris". Hij
mist zeker niet de denkvaardigheid
van Ter Braak en Vestdijk, wèl hun
vermogen tot een gelijke vaardig
heid in het schrijven, helder en
scherp. Hun positie is echter zeer
verschillend. Koestier, die een deel
van deze essays schreef in oorlogs
tijd voor eenvoudige Engelse cn
Amerikaanse lezers, moest het in
tellectuele steekspel vervangen door
het meer suggestieve schouwspel.
Het rake beeld werd vereist boven
de rake formulering en dat gaat
altijd gepaard met een zeker ver
lies Hii schrijft ook niet voor een
kleine literaire élite maar voor wat
hij zelf de „linkse intelligentie"
noemt, die, omtrent Rusland gedés-
illusionneerd, de keuze heeft tussen
geestelijke onverschilligheid of her
oriëntatie. Het geloof in de volks
commissaris, de mens die Alles ver
wacht van verandering van buiten
af. is zij kwijt, het geloof in de
Yogi. de mens die zweert bij veran
dering van binnenuit, lokt haar
soms. Koestier wijst beider verwer
pelijkheid aan en is overtuigd, dat
slechts langs de weg der bezinning,
der innerlijke concentratie de syn
these tussen „heilige en revolutl-
ounair" zal ontstaan, die hij na
streeft. De vorming van dc maat
schappelijke mens is even hard no
dig als die van de contemplatieve
en voor belde zijn leerscholen even
noodzakelijk. Met deze gedachte
plaatst Koestier zich. geheel van
hem onafhankelijk, naast Vestdijk,
die in zijn „De Toekomst der Re
ligie" (geschreven in het herme
tisch gesloten Nederland van 1943)
eveneens tot de slotsom komt dat
de moderne mens voor zijn geeste
lijk leven leerscholen der concen
tratie, een soort klooster dus, niet
zal kunnen ontberen. Dit voorbeeld
bewijst nog eens, hoezeer de mo
derne essayist door zijn werk zich
midden in de stroom van de tijd'
plaatst. Zijn invloed op het geeste
lijk leven valt niet te onderschat
ten, zijn verantwoordelijkheid Is
groter dan voorheen.
In Koestier vinden wij het werk
voortgezet, dat de moderne essayist
vóór 1940, ook en voortreffelijk
in ons land, is begonnen. Daarom
alleen reeds is het van belang
ermee kennis te maken.
Dr J. C. BRANDT CORSTIUS
DENT U in het bezit vkn een 'egtnjas, die hermetisch
U sluit cn zelfs bij de ergste plensbui-mct-tcgenwind geen
druppel doorlaat?
Dan kunt U dit stukje rustig overslaan. Maar cr zijn nog
van die onfortuinlijke stervelingen, die niet zo'n jas hebben
cn dus iog al eens tobben met natte
knieën c d Misschien kunnen zij het
hier afgebeelde ..regensvhortje" van
platstic. dat in verschillende kleuren
per meter te koop is. waarderen.
Dc lengte moet een paar c m. meer
zijn dan die van Utv jurken en rokjes,
dus die moet U even nameten In de
bovenkant maakt U een brede zoom.
waardoor U een band haalt, die U om
de hals kunt strikken, In .1taille stikt
U een schuifje onder vóór een band
om het middel, en klaar bent LI. Des
gewenst kunt U het Povcnstukjc laten
vervallen.
Ook in de huishouding, bij dc afwas
h.v. kunt U cr plezier van hebben. U
slaat dus twee olicgen in één klap!
ELLA BEZEMER.
Eis luidt 15 jaar
Uiterlijk onbewogen, met een ge
zicht alsof de aanklacht een ander
betrof, zat vanmorgen de athleet
Tlnus Osendarp in de verdachten-
bank van het Bijzonder Gerechts
hof te Den Haag. Toen de president,
jhr. mr. van Leeuwen het woord
gaf aan de advocaat-fiscaal, mr de
Gruyter voor het voorlezen van de
dagvanrdlging Stond Osendarp op,
de lampen van de vele persfotogra
fen flitsten en Osendarp keek even
om naar de tot de laatste plaats
bezette publieke tribune.
Mr. de Gruyter gaf slechts een
koVt uittreksel van de lange ten
loste legging. Osendarp wordt er
van beschuldigd aan dc vijand hulp
te hebben verleend door van
Augustus 1941 tot 1944 dienst ge
daan te hebben bij de Sicherheits-
polizei on van October 1944 tot de
bevrijding voor een Einsatzkom-
mando van de Sicherheitsdienst.
„In deze werkkring heeft hij vele
invallen, huiszoekingen en arresta
ties verricht, waardoor een groot
aantal mensen niet uit de Duitse
concentratiekampen zijn terugge
keerd, ook heeft hij niet ge
schroomd op vluchtelingen te schie
ten", besloot de advocaat-fiscaal.
Uit een kort exposé van het le
ven van Osendarp blijkt, dat de
vader van Osendarp reeds voor de
oorlog lid van de NSB was, zelf
werd Osendarp pas lid in 1941.
In October 1943 meldde hij zich
voor de Germaanse S.S.
Schone schijn en tverkelijkheid
Een Hooggeleerde, die scherpzinnige conclusies
wist te trekken
Viot>
uit Amersfoort
POLITIE-AGENTENsurveille
rend in Londen's Bakerstreet,
worden ook nu nog vaak door
buitenlanders gevraagd, waar....
Sherlock Holmes gewoond heeft.
En dat ondanks het feit dat de
man, die Sherlock Holmes schiep,
nu al weer vele jaren geleden het
tijdelijke met het
eeuwige verwis
selde.
Ja, sir Arthur
Conan Doyle
moge dood zijn
hij moge ook
Sherlock Holmes
iri zijn laatste
detective-story
hebben laten
sterven de
hoofdfiguur .uit
zovele spannen
de romans is
blijven voortle
ven als een wel
haast legendari
sche figuur, die
tot in de verste
uithoeken der
aarde bekend is.
U weet dat en
de schrijver van
deze serie ook. Maaris het U
ook bekend, dat Sherlock Holmes
wel degelijk echt bestaan heeft? Hij
is niet zo maar door Conan Doyle
bedacht, is geen fictieve roman
figuur. Alleen: de ware Sherlock
Holmes heeft nimmer iets met de
politie en misdaden uitstaande ge
had.
Sir Arthur Conan Doyle studeer
de n.l. medicijnen in Edinburgh.
Maar toen hij zijn graad had be
haald en zich vestigde bleven de
hij niet wilde verhongeren besloot
Conan Doyle zich op het schrijven
van boeken toe te leggen.
„Bedenk iets origineels", advi
seerde hem een uitgever, toen hij
deze met enkele criminele penne-
vruchten belaagde.
Dèt knoopte Conan Doyle zich
in de oren. Hij
herinnerde zich
plotseling eên
van zijn leer
meesters aan de
universiteit in
Edinburgh, een
zekere professor
Bell, wiens colle
ges ontzaglijke
toeloop trokken
omdat hij uit
kleinigheden zul
ke scherpzinnige
en meestal
juiste conclu
sies wist te trek
ken.
Een modder
spat op de
Prof. Bell uit Edinburgh, die Conan broekspijp van
Doyle tot Sherlock Holmes een student gaf
inspireerdeprof. Bell aanlei
ding tot het
afsteken van een verhaal, waar
bij het doen en laten van de
betrokkene danig onder de loupe
werd genomen. Tot vermaak van
de toehoorders
Zo kwam de Engelse schrijver tot
zijn creatie: Sherlock' Holmes, een
detective, die uiterlijk niets met
prof. Bell gemeen had, maar die zo
veel te meer uit onbetekenende
aanwijzingen en feiten net als
de hooggeleerde leermeester van
Conan Doyle scherpzinnige con-
patiënten hardnekkig weg. En daar clusies wist te trekken.
„Wist U dat Uw taak was het
opsporen van politieke tegenstan
ders?" vroeg de president.
„En roofovervallen, ja!" kwam
het korte antwoord.
President: „Erkent U de feiten?"
Osendarp: „Alle, jawel"
De president las vervolgens de
getuigenverklaringen voor, een
lange reeks van arrestaties werden
besproken, en Osendarp gaf vrijwel
alles toe, slechts enkele onderdelen
ontkende hij.
Uit een voorgelezen verklaring
van de voorzitter van de Eindho-
vense Athletiek Vereniging PSV
bleek, dat Osendarp in het begin
van de oorlog zeer anti-Duits was,
en zelfs zijn vader, NSB-er, meer
malen voor landverrader uitschold
Hij was volgens hem doe het
NSB-milieu het verkeerde pad op
gegaan.
De voorzitter van de KNAU, ir.
A. Paulen, die getuige décharge
gehoord werd, was eveneens van
mening dat Osendarp door zijn om
geving en door de sociale omstan
digheden beïnvloed is.
Pas tijdens deze verklaringen
vertoonde Osendarp tekenen van
nervositeit. Ir Paulen was verder
van mening, dat de Duitsers op
listige wijze Osendarp hebben in
gepalmd en misbruikt als propa-
ganda-paard.
Als laatste getuige décharge
verscheen Kommissar Mundt die
een lange brief aan het Hof heeft
gestuurd, waarin hij een pleidooi
houdt voor zijn voormalige mede
werkers.
„U vergeet, dat het Nederlan
ders zijn', merkte de president op.
In de middagzitting eiste de ad
vocaat-fiscaal mr. de Gruyter, na
'n kor^requisitoir een gevangenis
straf van 15 jaar met aftrek.
Componist Wolf-Ferrari
overleden
Ernanno Wolf-Ferrarl, een van
de meest vooraanstaande Italiaan
se componisten, Is Woensdagavond
op 72-jarige leeftijd te Venetië
overleden.
Ernanno Wolf-Ferrari werd op
12 Januari 1876 in Venetië geboren
als zoon van een Duits schilder en
een Italiaanse moeder. HU studeer
de mot Rheinbergcr te MUnchen en
publiceerde by zyn terugkomst in
Venetië zijn oratorium „La Sula-
mite". Vervolgens ging hy weer
naar Duitsland en gaf een nieuwe
bewerking van zyn vroeger ge
schreven opera „Cinderella", die in
1902 te Bremen werd opgevoerd.
Vervolgens componeerde hy: „Le
dame curiose" en „I Quattro
Rusteghi". Zyn eerste grote succes
behaalde hy met: „II segreto di Su
sanna", dat in 1909 de eerste uit
voering beleefde. Zyn internationale
vermaardheid dankte hij aan „The
Jewels of the Madonna". Ook
schreef de overleden componist ka
mermuziek. Van 19021912 was
Wolf-Ferrari directeur van de Li-
ceo Benedetto Marcello in Venetië.
In een studio te Wenen wordt een
Beethovenfilm vervaardigd, die de
naam „Erica" draagt. Het Weens
Philharmonisch Orkest, onder lei
ding van Hans Knappertsbusch, ver
zorgt het muzikale gedeelte, terwijL
de hoofdrollen*' door Ewald Balser,
Heinz Moog en Judith Holzmeister
vertolkt worden.
GRAND: Intermezzo. 14.30, 18.45 en
21 u. Zo 14, 16.15, 18.45 en 21 u.
(14 Jaar)
CITY: Het lied van Bernadette 14
u cn 19.30 u. Zo 14, 16.45 cn 20 u
«alle leeft.)
REMBRANDT: De Opschepper en
De gemaskerde troubadour 14.30
en 20 u, Zat. 14.3U. 19 en 21 u. Zo.
14, 10 15. 18.45 en 21 u
Tot cn met 24 JAN.' Bazar Speel
tuinveren. „Rivierenwijk". P. Bor
straat.
23 JAN.: Bijeenkomst „Pro Juven-
tule". Sprekers: de heer J. G
Blok: „Schoolspybelaara - Le-
vensrteserteurs?"; de heer D. Q
R. MulOCk Houwer: „Kentering
ln de Kinderbescherming?"
24 JAN.: Toneelopv. O.D.S. „Het
onbewoonde eiland". Amieitla, 20
uur.
Toneelvoorst, pers. Erdal fabr.
Amicltia, 20 u.
Feestavond bond HollandCa
nada. cab. „Do Spitfire". Markt-
hal. 19.30 u.
25 JAN.: Toneelver. „St. Geiles lus".
Je hebt 't of je hebt 't niet. Pa
rochiehuis P. Borstr., 20 u.
Hum. Verb. Spr. dhr. D. Coencn
„De boodschap v. Griekenland".
Volksgeb., 10.30 u.
26 JAN.: Inst. v. Volksontw dhr.
J. de Kadt „De problemen in het
Verre Oosten". Geb. Ver. v. Vriiz.
Horv. 20 U.
27 JAN.: Lezing Lt. t. zee le kl.
C. W. T. Baron v. Eoctzelacr over
„Onderzeebotpn ln do wereldoor
log" Ver. „Onze Vloot", 's Prin
senhof. 20 u.
Gemeenteraad 19 uur.
T.m. 1 FEBR.Tentoonst. Groning
se schilders. St. Pieter- cn Blok-
landsgasthuls, 10—16 U. Zo. 13.30
—16 uur.
Ol'ENb LEESZAAL EN BlBL dage
lljks ruilen v boeken 1417 u, Di
Vrijd avond ook van 19—21 tl
Leesz geopend dagelijks 10—12 30
u en 14--17 u Di en VrUd ook
19—22 uur
„STICH'ISE HEUVEL": Wo.. Za
en Zondagavond en Zondagmid
dag dansen (Black-White Band,
„de Spotvogels").
DANCING VAN 1 HUL: Zat..
Zon. en Woensrl danson, 20—23
uur, Zon mld. 15 18 n (Orkest
„The Rhythm Specials").
DANCING (lORANJEbOOM: Zat..
Zon en Woensd. dansen.
De restitutie'1 van de verhoogde
kolenprijs geschiedt door het Post
kantoor voor de letters Dro tot en
met Ra op Maandag 26 Januari van
9 tot 3 uur n.m. Koïenkaarten mede
brengen.
„Goed vasthouden, niet verliezen. En nu gaan
jullie naar de drogist voor oom Peter een tan
denborstel kopen en een scheermesje, want dat
van je vader is alleen goed voor het hoofd van
een chinees. En als jullie terugkomen vangt oom
Peter vanavond een Meikever voor je. Nu,
scheer jé weg!"
„Foei, Peter," zei Karin, toen het tweetal af
marcheerde. „Je verprutst die kinderen: die Mei
kever vindt Frank vanavond onder zijn deken.
Maar wat kom je hier eigenlijk doen?"
„Eerst wil ik een zoen van je hebben," zei
Peter. „Ik heb tegenwoordig zin in zoenen en
die vervelende vent van je is er toch niet."
„Schande," zei Karin, en zij gaf hem een zoen.
„Hmm, niet slecht," proefde Peter na.
„Jij moet trouwen, vriend; door die omgang
met je mummies ben je er niet beter op gewor
den. Hoe lang is het geleden, dat je een meisje
gezoend hebt?"
Peter krabde zich achter het oor.
„Laat eens nadenken: dat is heel lang gele
den. Dat was achter de sarcofaag van de pries-
te Hor uit de achtste dynastie.
„In het Brits museum, zeker?"
„Neen, in Leiden, in het museum voor Oud
heden. Wat dacht je wel, het Brits Museum!
Dat was voor de oorlog: een heal aardig meisje.
Zat te tekenen bij het beeld van Gudea, die zo
op Peter Lorre lijkt. Maar die keer gold niet,
want Gudea was geen Egyptenaar, maar een
ordinair mens uit Mosopotamië."
„Nu begrijp ik, dat je in die studie trekt. Die
musea schijnen onder beter toezicht gesteld te
moeten worden."
„Ja, nu je het er over hebt. Was me nooit eer
der opgevallen. Maar in Parijs viel de kus bij
het beeld van de priesteres Tui met de lange
haren. Geeft je zo'n rustig gevoel, weet je, wan
neer die oude beelden en mummies op je neer
zien bij je aardse vermaken. Je zorgt ervoor,
dat het meisje met haar rug tegen het beeld aan
staat» en na de kus kijk je op naar het stenen
gelaat en je vraagt, met een blik van verstand
houding: „Is dit wat?" en wanneer je goed toe
ziet plooit zich dat verheven gelaat boven je in
een uitdrukking van instemming of afkeuring.
Meestal tonen zij wel begrip voor je, maar de
priesteres Tui in Parijs was heel streng. Ik ben
de volgende dag teruggegaan om haar te zeg
gen. dat ze jaloers was. Toen zag juist een sup
poost mijmaar vertel eens, Karin, wat eten
wij vanavond?"
„Hoezo, je wilt toch niet zeggen, dat je komt
logeren?"
„Natuurlijk, ik wilde juist voorbijgaan, toen
Barbara mij uitnodigde. Ik kón niet weigeren:
je kent mij in die dingen."
„Ik moet er eens met Frank over praten."
schertste Karin verder. „Want na alles, wat je
verteld hebt, weet ik'niet, of het goed is. "dat je
hier blijft. Voor de opvoeding van de kinderen,
weet je. Barbara is al vijf. Maar biecht eens op,
langbeen, wat voert je hierheen?"
„Karin," zei Peter nu ernstig. „Er zullen hier
interessante dingen gebeuren. Ik vertel er van
avond over, als de kinderen naar bed zijn. Ik ga
nu even naar mijn geliefd kerkje: voor het eten
ben ik terug."
En Peter ging. Hij huurde bij de fietsenma
ker in het dorp weer zijn vertrouwde, wankele
tweewieler en reed het strelende land in, over
de stoffige Weggetjes, onder de lange populieren
en hij zong een liedje op zijn twijfelachtige
fiets, waarvoor hij de
leende:
tekst van Jan Luyken
„Het rolt wel mak'lijk, met vermaak,
Maer eer men 't denkt, is 't Onheil raak."
Zo kwam hij welgemutst bij het kerkje aan;
zette zijn rijwiel tegen een van de kastanjebomen
en wilde naar binnen gaan, toen hem orgelklan
ken troffen. Voorzichtig deed hij de deur op een
kier en keek naar binnen: er waren vele men
sen. het halve dorp, schatte hij. Er werd een hu
welijk ingezegend. Peter wierp nog een verlan
gende blik op het orgel, waaruit de koster bib
berende klanken produceerde, en sloop mis
troostig naar buiten.
„Iedereen houdt mij van mijn werk af," mop
perde hij en ging aan de voet van de kastanje
zitten om steentjes te gooien naar onbestemde
doelen.
Uit die stemming werd een idee geboren; even
plotseling als dc zwaai waarmee Peter zijn benen
over het zadel gooide en wegsnelde, in een zo
stevig tempo, dat de fiets krakend en piepend
protesteerde.
„Doorzetten, kerel," moedigde Peter aan. ..'t Is
maar -twaalf kilometer, werd je toch in de Gou
den Zwaan verzekerd."
En onder het rijden tastte Peter zijn herinne
ring af, hoe het gesprek op die twaalf kilometer
gekomen was. Juist. Frank had hem verteld over
de vreemde dingen, die in het dorp gebeurden.
Over die boerenknecht, ja, Kees heette hij. Kees
Hommes: dat was die jongen van het briefje van
honderd, dat zo'n opschudding verwekt had. Hij
werkte nu op de stofzuigerfabriek: twaalf kilo
meters van het dorp. aan de Rijksweg naar E
De fabriek lag in een ruime, open plek in het
bos; de gebouwen zagen er niet indrukwekkend
uit, zij waren verveloos en enigszins vervallen
„Geen grote zaak," dacht Peter en hij zette zijn
fiets bij de voordeur en stapte naar binnen.
(Wordt vervolgd)
VOETBAL
DISTRICT I. eerste klasse: Xer
xesHaarlem; Zeeburgia't Gooi:
HBS—Ajax; VSV- Neptunus: HDV
S—RFC. 2e klasse A: Hercules—
Vriendenschaar; KFCVolcndam;
WatergraafsmeerSDW; Alkm.
Boys—Elinkwijk; DWV—ZFC. 2e
klasse B: Vclox—- do Spartaan; ZVV
Alcm. Victrix; Westfrisia—HVC;
UW—TOG; AFC—WFC. 3e klasse
F: Patrio—Holland; Fortltudo—
Zeist; HMSCDN; AP WC—RUC;
DWSVBVC, 4e klasse J: Victorio-
de Zebra's; Amersf. Boys—''s Grave-
land; RKBVV—Stichtse Boys; Sacs-
turn—Olympia; LVV—ADE. 4e klas
se K: Actif—WOG; SEC-En Avont;
Nijenrodes—Barneveld; Amsvorde
Voorwaarts; Zw. Vooruit—Wouden
berg. 4e klasse L: GWIJFC; Kam
pong—PVC; WIJ—Vreeswijk; JSV
—Utrecht: MSVBrederodes
DISTRICT II: le klasse: Excel
siorBlauw Wit; SpartaStormvo
gels; DHC—ADO: EDO—DOS; DWS
Feyenoord. 2e klasse A: Fortuna—
Emma; Coal—Velsen; Slicdrecht
Kennemers; VUCVios; Schevenin-
genGouda. 2e klasse B: CW—
SW; Overmaas—HW; BMT
Quick; RCH—VFC; ODS—Unitas.
DISTRICT III: Vitesse—Go Ahead;
AGOWBe Quick; Ensch. Boys
NEC. 2e klasse B: Zutphania
Rijssen Vooruit; DoetinchemAal-
ten; PEC—WVC. 2e klasse C: Theole
SCH; VeenendaalWAW; Die-
rensche Boys—Ede.
AFD. UTRECHT KNVB
le klasse A: DEVBDC; Voorw.
(R.)Minerva; Fortissimo—KWA;
FAKHDS; SoesterbergScherpen-
zeel. Ie klasse B: PVWDe Stichtse;
DOSV—Ares; Utr. BoysKDS:
NaardenMaarssen; SperwerRK
Stormvogels. 2e klasse A: Wijk bij
DuurstedeBensch. Boys; Mijdrecht
—SCH; EMS—Houten; PVCV—DW
SM; LokvogelsBunnk; KSW
Aurora. 2e klasse B: VSHOdin;
DSO (U Hilv. Boys; De Toekomst
DAC; DVSU—VBO. 2e klasse C:
AusterlitzRenswoude; DVSAW
Boys; -AchterveldPutten; Veense j
BoysOranje Wit; NSCKieviten
(terr. Kieviten). 3e klasse A: Ha-
mersveldBilthoven. 3e klasse B:
KamerikVVH; CeleritudoDOV.
HOCKEY
Heren* le klasse A: GooiTogo;
Hilversum—HHYC; HDM—BMHC.
le klasse B: HOCAmsterdam;
Delftse StudentenLeiden; Be
Faix*—Laren. Prom. klasse C: Gooi
IISCHC; PinokeKampong; Am
sterdam IIIAmersfoort. 2e klasse
F: Be Fair IIKampong II; Schaer-
weydeSCHC II; Laren IIVoor-
daan.
Dames: Na-competitie: Be Fair
Hilversum. Prom. klasse C: Amster
dam II—SCHC; Kampong—BDHC
II. 2e klasse D: Laren—Be Fair H;
Hilversum II—Kampong II; Amers
foort IIVoordaan; Schaerweyde
SCHC II.
KORFBAL
Eerste klasse NH: Westerkwartier
-Amsterdam Zuid; AWRohda;
Koog ZaandijkSVK; Blauw Wit
Archipel; Luto—Swift. 2e klasse A:
ExcelsiorDDV: GiraffesDTV;
Fortuna—DED; IndoSamos; Oos-
terparkersZwaluwen.
Ook in V.S. verzet tegen
overdracht van schepen
De overdracht van Amerikaanse
koopvaardijschepen aan Europese
landen, zoals beoogd door het plan-
Marshall, heeft behalve in Europa,
dat zijn scheepsbouw-programma
drastisch besnoeid ziet, ook verzet
gewekt in Amerika zelf. Daar heeft
namelijk de vakvereniging van
zeelieden het plan opgevat om te
posten voor elk vaartuig dat zal
worden overgedragen. De over
dracht van 500 schepen zou 25.000
Amerikaanse zeelieden werkloos
maken, zeggen zij.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Geldermalsen W H.
Caxemier te Wolvega (Fr.); te Metcren
(toez J v, Rootselaar tc Oosterwoldo
(Gld te Vierhuizen—Zoutkamp (toer.)
J D Plotter te Sanksum
Bedankt: voor HngeBtclh W. Pellebocr
te Hooc-Bloklnnd
Oeref. Kerken
Beroepente Joure N H J de Boer
te Mtdwolda
Gercf Kerken naar art 31 K.O.
Beroepen: te Pleterburcn R. to Velde,
canrl te Stadskanaal.
Salariëring orkestmusici
wekt onrust
Het door de organisaties van mu
sici gevormde comité, vertegen
woordigend g 11e gesubsidieerd©
symphonie-nrkestcn in Nederland
heeft zich dezer dagen in een adres
gewend tot do minister van Sociale
Zaken met ernstige bezwaren tegen
de door het College van Ryksbc-
middelaars op 22 Dcc. '47 vastgc-
steldo kalamsen. In het adres
wordt cr op gewezen, dat hot Col
lege In vele gevallen do lonen voor
ongeschoolde arbeid hoger hoeft
vastgesteld dan by de onderhavige
regeling. Een dcrgciyke salariëring
zal voor het artistieke peil der or
kesten funest blijken te zyn.
Ook togen de wUzc, waarop de
rechtsorganisatie van do overheids-
loonvorming hoeft gefunctionneerd,
wordt ernstig bezwaar gemaakt.
Immers ln de commissie, die de mi
nister van O. K. en W. adviseert,
waren dc musici onvoldocndo ver
tegenwoordigd.
Alle belanghebbenden hebben
zich unaniem uitgesproken voor
een uniforme regeling dor salaris
sen. Slechts voor dc leden van het
Concertgebouworkest zou een
aparte regeling vastgesteld worden.
Er zyn nu echter voor de zeven Or
kesten vier verschillende regelingen
bindend verklaard. Dc toegezegde
regeling van dc verdere arbeids
voorwaarden ontbreekt nog steeds.
Bovendien wachten de musici tever
geefs op de toegezegde landeiyke
regeling hunner pensioenen. De
sterke spanningen cn de onrust in
do orkesten zijn door do uitspraak
van het college van ryksbcmldde*
laars ten zeerste toegenomen.
Scheepstijdingen
ARKELDIJK, 19 Jan. des nacht®
van New York naar Antwerpen en
R'dam; LEERDAM, 20 Jan. van Bal-
timore tc Norfolk; STAD HAAR
LEM, R'dam—Savona, pass. 21 Jan.
Finisterre; TABINTA, A'dnm—Java
pass. 20 Jan. Finisterre VEENDAM,
21 Jan. 13 uur van R'dam naar New
York. GAASTERKERK. R'dam—Ja
pan, 21 Jan. te Antwerpen: LOOS-
DRECHT, 21 Jan. van Port Saïd n,
Suez; STAD ARNHEM, 20 Jan. van
R'dam naar Huelva; CONGO-
STROOM, 21 Jan. van Lobito te
Porto Amboin voor anker; JOHAN
VAN OLDENBARNEVEL.T, Java—
A'dam, 21 Jan. van Colombo; KE-
DOE, Batavia—R'dam, 21 Jan. 70
mijl Nrd. van Finisterre; KOTA
AGOENG, 22 Jan. van Pladjoe te
Batavia; KOTA BAROE, Batavia
R'dam, pass. 21 Jan. Point de Gaile;
LOOSDRECHT. 21 Jan. ten anker
Groot Bittermeer; RANDKERK,
21 Jan van Zanzibar te Dar es Sa
laam; SALATIGA, West Afrika—
A'dam, pass. 21 Jan. Canarische
eilanden; WILLEM RIJYS, pass. 21
Jan. to Southampton verw.; ALDE-
BARAN, Baltimore—R'dam, wordt
22 Jan. 21 uur aan de Hoek v. Holl.
verw.; AMSTELDIJK, New Orle
ans—R'dam, 22 Jan. te Antwerpen;
DELFTDIJK, R'dam—Vancouver,
21 Jan. van Los Angeles; SOM-
MELSDÏJK, R'damNew Orleans,
20 Jan. te Lissabon.
Hedenavond
HILVERSUM I: 19.— Nieuws;
19.15 Alle hens aan dek; 19.30 Oude
en nieuwe tunes; 20.Nieuws; 20.05
De gewone nïan; 20.12 De Zilver
vloot; 20.45 De drie landen; 21.—
Zigeunerorkest; 21.15 Concert; 21.50
Uit de schatkamer van het oude tes
tament; 22.37 Actualiteiten; 23.—
Nieuws; 23.20—24.Soiree dan-
sarfte.
HILVERSUM II: 19.— Denk om
de bocht; 19.15 Reg. uitzending: 19.22
Gr. muziek; 19.30 Het geloof der
oude kerk; 19.50 Tien voor acht;
20.— Nieuws; 20.05 Zang en piano;
20.30 Midden in de wereld; 21.
Men vraagtcn wij draaien; 21.30
Radiorakel; 21.50 Op vleug'len van
muziek; 22.Buitenl. weekover
zicht; 22.15 Swing and sweet van
Hollywood; 22.40 Vandaag; 22.45
Avondwijding; 23.Nieuws; 23.15—
24.— Vrijdagavond-concert.
Morgen
HILVERSUM I: 7.— Nws; 7.15
Gymn.; 7.30 Morgengebed; 7.45 Ma
ria ter ere; 8.— Nws; 8.15 Pluk de
dag; 9.Voor de vrouw; 9.05 En
gelse kamerork. muz.; 10.Klein,
klein kleutertje; 10.15 Werken van
Franck en d'Indy; 11.— Zonne
bloem; 11.45 Gutaar; 12.Angelus;
12.03 Arthur Schnabel; 12.30 Weer;
12.33 Lunchconc.; 12.55 Zonnewij-
zer; 13.— Reg. uitzending; 13.30
Lunchconc.; 13.50 Film, toneel; 14.10
Gr.pl.; 14.30 Omroep kamerorkest;
15.15 Concert der Jongeren; 15.45
Kiosk; 16;Musique de France;
16.20 De Braille bibliotheek; 16.30
Gregoriaans; 17.Wigwam; 18.—
Negro spirituals; 18.15 Journalistiek
weekoverzicht; 18.30 Reg. uitz.
HILVERSUM II: 7.— Nieuws; 7.15
Gr.pl.; 8.— Nws; 8.18 Gr.pl.; 8.35
Morgenklanken: 9.30 Waterstanden;
9.35 Licht orkestconc.; 10.Mor
genwijding; 10.20 Radiofeuilleton;
10.35 Russische liederen; 11.Arb.
in Continubedrijven; 12.Koor
zang; 12.30 Weer; 12.33 Orgelspel;
13.— Nws; 13.15 Kalender; 13.20 Mil
ler-sextet; 13.50 Musette klanken;
14.— Ned. lied; 14.15 Kon. militaire
kapel; 15.Organisatie van het on
derwijs; 15.16 Pop. discomatinee:
16.— Het recht en de mensen; 16.14^
Amateurs; 16.45 Artistieke staal
kaart; 17.15 Volksconcert; 18.
Nws; 18.15 Sport; 18.30 Om en nabij
de twintig.
24 JANUARI. Door toepassing van
het systeem van opeenvolgende teel
ten kunnen van eenzelfde stuk grond
in de moestuin in cenielfde jaar wel
drie opeenvolgende oogsten worden
verkregen. Dit systeem betekent ech
ter. dat er hoge eisen aan dc grond
worden gesteld. Wil men ruime oog
sten winnen, dan vraagt uw tuin de
nodige bemestingDe gcond moet
stikstof, fosfor zuur cn kali hebben.
Voor de toediening van deze stoffen
komen zowel natuurmest als kunst*
mest in aanmerking.