DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Kabinet-Sjarifoeddin ten val;
Hatta krijgt de opdracht
Bomcomplotleden als
ontvoerders
Vandaag...
Churchill geeft zijn steun
aan Bevins politiek
Onbevredigend
besluit
NOTULEN IN
ONS BEZIT
Eendrachtig in
verzet
Eerst Europa sterk maken, dan met Rusland
tot een overeenkomst komen
Benelux zwijgt
De grote stap
BE
Zaterdag 24 Januari 1948
Achtste jaargang, No. 927]
Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330.
Bank: Rotterdamsche Bank. Postbus 9 Abonnements
prijs 31 cent p. w. of 4.— p. kw. Losse nummers 10 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7. Amersfoort.
Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235.
Directeur-Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDE R.
COMMISSIE VAN DRIE NAAR DJOGJA
VOOR BESPREKINGEN
President Soekarno heeft gisteren per radio bekend gemaakt,
dat het kabinet-Sjarifoeddin is afgetreden. Mohammed Hatta,
vice-president van de Republiek, is belast met de vorming van
een nieuwe regering, waarvan de samenstelling naar verwacht
werd, vandaag zou worden bekend gemaakt. Voordat het kabi-
net-Sjaridfoeddin aftrad heeft het nog de ontslagaanvrage be
handeld van twee prominente officieren van het Republikeinse
leger, lt.-gcn. Oerip Soemohardjo, chef van de generale staf
en gen.-maj. Didikarta Sasmita, die beiden behoorden tot de
republikeinse technische commissie voor de wapenstilstand.
De Commissie van Goede Dien
sten is na de val van het Republi
keinse kabinet van dr. Sjarifoed-
din vandaag naar Djogja gevlogen.
Zij zal met het nieuwe kabinet, dat
thans door Hatta wordt gevormd,
beraadslagen over de voorwaarde
lijke aanvaarding door de Repu
bliek van 6 der 38 politieke grond
beginselen, die de Commissie als
basis voor een eventuele regeling
met Nederland heeft voorgesteld.
Zowel in Nederlandse als in Repu
blikeinse kringen te Batavia is men
van mening, dat het nieuwe kabi
net de onder auspiciën van de Com
missie gehouden onderhandelingen
zal voortzetten.
De val van de Republikeinse re
gering komt' niet geheel als een
verrassing omdat na het uittreden
van de Masjoemi-ministers, die het
niet eens waren met het -Renville-
accoord, de in Djogja heersende on
voldaanheid acuut werd. Volgens
Associated Press is de algemene
Indruk thans, dat de nakoming van
de wapenstilstandsovereenkomst
door de val van het kabinet tame
lijk twijfelachtig is geworden.
Volgens het Republikeinse
persbureau Antara heeft de
Republiek de Commissie van
Goede Diensten verzocht, een
onderzoek in te stellen naar de
bestandsschending die door
Nederlandse troepen op 19 Ja
nuari bij Malang zou zjjn be
gaan.
Dinsdag contact
De eerste ontmoeting tussen Ne
derlandse en Republikeinse com
mandanten voor de uitvoering van
de wapenstilstand zal Dinsdag op
acht plaatsen op Java plaats heb
ben. Het hoofdkwartier van de
T.N.I. (het Republikeinse leger)
heeft zijn commandanten opgeroe
pen Dinsdag op 12 uur 's middags
de Nederlandse commandanten en
de waarnemers van de C.v.G.D. te
ontmoeten. Op West-Java zal dit
gebeuren te Soekanegara, Poenva-
karta, Tjiwcdej; Tasikmalaja en
Koeningan. Voor Midden-Java te
Poerwokerto, voor Oost-Java te
Dkember en Loemadjang.
Naar Antara verneemt zal Mo
hammed Hatta, die met de vorming
van het nieuwe Republikeinse ka
binet is belast, onder de huidige
omstandigheden als vice-president
moeten aftreden.
Een bericht van A.P. van heden
morgen meldt, dat hot vliegtuig
van do UNO-commissie dat op weg
was naar Djogja, door slecht weer
en motorpech gedwongen is naar
Batavia terug te keren.
Regering zegt:
Geen publicatie zonder
machtiging der C.v.G.D.
Het Nederlandse ministerie
van buitenlandse zaken heeft
vandaag, naar ANP meldt, een
verklaring uitgegeven waaruit
blijkt dat de Nederlandse rege
ring Vrijdagmorgen de „Notu
len van Kalioerang" ontvangen
heeft. Zij kan dit stuk echter,
hoe gaarne zij ook volledige in
lichtingen zou willen verschaf
fen, niet publiceren zonder
machtiging van de C. v. G. D..
omdat dit stuk een document
van de C. v. G. D. is.
Publicatie van dergelijke tussen-
phases in onderhandelingen over
punten waaromti-ent ten dele wel,
ten dele geen overeenstemming
wordt bereikt, kan slechts verwar-
I ring stichten, aldus de verklaring,
die besluit:
Alle stukken waarover tussen de
partijen overeenstemming bestaat
evenals de stukken, die sedert de
ondertekening op de „Renville" van
Nederlandse zijde aan de C.v.G.D.
werden overhandigd, zijn aan kamer
en publiek bekend gemaakt.
De „cinq avis" en de notulen van
Kalioerang zijn eenzijdige verkla
ringen, die de Nederlandse regering
niet heeft aanvaard. Derhalve acht
zij een van haar uitgaande bekend
making daarvan onjuist.
Sigarenmakers Maandag
op wachtgeld
(Van onze correspondent)
Meer dan 200 arbeiders van de
Panter- en Tijgersigarenfabrieken
te Veenendaal worden Maandag
vermoedelijk voor een periode van
veertien dagen op wachtgeld ge
steld. De oorzaak is te zoeken in
het uitblijven van een verhoging
van het verwerkingsquotum en de
stagnatie, die ontstond door de
slechte grondstoffen-voorziening.
Bij informatie bleek ons, dat de
ze stagnatie alleen optreedt bij de
Panterfabrieken, hoewel echter ook
uit andere plaatsen berichten bin
nenkomen, dat de bedrijven voor
lopig moeten worden stopgezet.
Wacht u voor Mansholt
Een grootscheepse controle is op
last van minister Mansholt begon
nen bij de telers en grossiers van
aardappelen, in het Westen, Mid
den en Zuiden van ons land.
Deze actie dient ter beteugeling
van de prijsstijging die zich de
laatste tijd heeft gemanifesteerd.
De prijzencontróledienst bezoekt
een groot aantal grossiers; de CCD
doet het werk bij de telers. Een
aantal grossiers hebben reeds een
proces-verbaal gekregen.
Ons thee 6 cent duurder
Het hoofdbedrijfschap voor ak
kerbouwproducten heeft een veror
dening uitgevaardigd, die een ver
hoging van de iheeprijs met 60
cent per kilo inhoudt. Na ministe
riele goedkeui ing'wordt deze ver
ordening 26 Januari van kracht
voor de handel en 28 Februari voor
de consumenten. De prijs voor de
hoogste kwaliteit, thans 74 cent per
ons, bedraagt dan 80 cent en de
goedkoopste soort, 54 cent per ons,
wordt verhoogd tot 60 cent.
over een brug
OP EEN BRUG NOG EEN BRUG... I
Over de in aanbouw zijnde verbinding
bij Hcdel is een vaste Baileybrug ge
construeerd. omdat de schipbrug was
uitgevallenDe nieuwe noodbrug ligt
een meter boven het wegdek.
i'
f N deze aan gebeurtenis
sen rijke week heelt het
lelt, dat de Eerste Kamer Donder
dag de wijziging van de Enquête
wet heelt verworpen zo goed als
geen aandacht getrokken. Wij zijn
dadelijk bereid te geloven, dat
zeer velen van onze lezers niet ol
nauwelijks v/eten, waarom het
gaat of wat er aan deze verwer
ping vastzit.
Aangezien de geldende Enquête
wet, welke /an het jaar 1850 da
teert, verbiedt om de beraadsia-
gingen in dé ministerraad in een
onderzoek te betrekken, had de
Commissie, dié ingesteld is om on
derzoek te doen naar het rege
ringsbeleid uit de oorlogsjaren, een
wijziging van de desbetreffende
bepaling voorgesteld. Zij ging
hierbij uit van de ons inziens
juiste opvatting, dat het volstrekt
nodig was om te kunnen kennis
nemen van wat er in de minister
raad was behandeld, omdat er
van de ministeriële verantwoorde
lijkheid in die 5 jaren natuurlijk
niets terecht had kunnen komen.
Bovendien, ons voik wenst einde
lijk klaarheid ever deze periode,
daarvoor is die Enquêtecommissie
toch juist ingesteld en hoe kan
die volledige klaarheid ooit ko
men, wanneer bet behandelde in
de ministerraad iieheim blijft?
Het kamerlid Donker, een van
de inltiatieliiemers tot deze wijzi
ging, heeft in de Tweede Kamer
de puntjes Dreci-s op de i gezet,
toen hij zeide:
„Het zou een onbevredigende
Indruk in het land maken, wan
neer nu de kamer aan de gegeven
beslissing (om een onderzoek in
te stellen) ging tornen, v/aardoor
de indruk zou worden gevestigd:
er moet op de een of andere ma
niet weer een deksel op de doof
pot."
Welnu, die deksel *s Donderdag
door de Eerste Kamer op de doof
pot gezet, toen zij de wijziging
van de Enquêtewet erwierp. Wij
hebben het grootste respect voor
de argumenten van formeel
staatsrechtelijke aard, die de
tegenstanders van de wijziging in
het geding hebben gebracht.
Maar toch zeggen wij: deze be
slissing is fout geweest.
In verband met hetgeen we
onlangs publiceerden over het
gebouvy van de Rijksverkeers
inspectie te Amsterdam, waarin
zestien gezinnen konden wonen,
als de R.V.I. er maar niet moest
zitten, vernemen we, dat een
groep Amsterdammers druk be
zig is te trachten aan deze wan
toestand een einde te maken. Z(j
zal zich lot de minister wenden,
met liet verzoek aan deze
dwaasheid een einde le maken.
Merkwaardig is, dat aan deze
actie vooraanstaande mensen
van allerlei rang en stand, poli
tiek en godsdienst deelnemen.
Er zitten vrijzinnig-protestanten
in en orthodoxen, liberalen en
socialisten. En het comité ver
gadert ten huize van de roorus-
katholieke deken in Amsterdam.
Als het gaat om bet plegen
van verzet kunnen we in Neder
land soms nog wel eendrachtig
zyn. Triest? Neen. hoopvol, want
verzet is het begin van opbouw.
Nederlandse verliezen
in Indonesië
De regering maakt bekend, dat
tot haar leedwezen in de afgelopen
week de navolgende verliezen zijn
gerapporteerd.
Koninklijke Marine: Mar. II H. J
H. Bos, Groningen, gesneuveld 19
Januari 1948.
Koninklijke Landmacht: Sold, H.
A. Prenger, Heerlen, gesneuveld 31
December 1947. Serg. P. C Emons,
Valkenswaard. gesneuveld 13 Ja
nuari 1948. Sold, le kl. P. Mulder,
Alkmaar, gesneuveld 13 Januari
1948. Huzaar J. van Aken, Rotter
dam, gesneuveld 14 Januari 1948
Sold, C. G. J. Beekman. Eindhoven
gesneuveld 14 Januari 1948. Sold
P. Bron, 's-Gravenhage. gesneuveld
14 Januari 1948. Opperwachtmees
ter G. N. Roozing, Alkmaar, ge
sneuveld 14 Januari 1918. le It. G
J. YVirtjes, Amsterdam, gesneuveld*
14 Januari 1948. Serg. VV. J. Zee
man, Oosterland (Zld.), gesneuveld
14 Januari 3948. Sold, le kl. K.
Knol, Steenwijk. gesneuveld 3 7 Ja
nuari 1948. Sold, le kl. R. Schut.
Vlagtwedde, gesneuveld 17 Januari
1948. Korp. W. Spijker, Veendam,
gesneuveld 17 Januari 1948. Serg
H. Vos, Stadskanaal, gesneuveld 17
Januari 194S. Sold le kl. J. P. Don.
Vlaardingen, gesneuveld 18 Januari
1948
Koninklijk Nederlands-Indisch le
ger: Sold, le kl. A. Sengke, Indo
nesië, gesneuveld 16 Januari 1948.
Nog twee leden van het complot,
dat de hand heeft gehad in de
Haagse bomaanslag op St. Nico-
laasavond 1946, stonden in hoger
beroep voor het Hoog militair ge
rechtshof terecht. Het waren ser
geant Sleper en Haakmeester, die
beiden meewerkten aan de ontvoe
ring van een Renkumse hotelhou
der van R.
Sergeant S. verklaarde in 1945 te
Apeldoorn met verschillende offi
cieren en burgers vergaderingen
ie hebben bijgewoond. Daar werd
hem gesuggereerd, dat een organi
satie van 6000 man bestond, die
onder alle omstandigheden paraat
•/.r»u zijn ter bescherming van de
staat en het Koninklijk huis en ter
bestrijding van een „tegen-aan-
val" van politieke delinquenten of
van een communistische actie.
Misleid door deze suggesties nam
sergeant S., naar hij verklaarde,
deel aan de ontvoering van de ho
telhouder, die door de „B.N.V." of
ficier Stcyn werd voorgesteld als
iemand, die als politiek delinquent
niet langs normale wég kon wor
den gestraft. Volgens S. werkte de
Renkumse politie aan deze actie
mede. Inderdaad is aan de over-
valgroep hulp door de Renkumse
politie verleend.
De advocaat-fiscaal mr. J. van
Gilse wilde deze voorstelling van
zaken wel aanvaarden. Hij was de
mening toegedaan, dat Sgt. Sleper
door het verloop der feiten reeds
ernstig was gestraft en eiste daar
om thans in plaats van 9 maanden
onvoorwaardelijke gevangenisstraf
eveneens 9 maanden, waarvan 5
maanden voorwaardelijk met af
trek.
Voorts vorderde de advocaat
fiscaal tegen Haakmeester. die ook
betrokken was in het complot, ne
gen maanden gevangenisstraf,
waarvan vijf maanden voorwaar
delijk. H. speelde een rol van on-
Spaak liarl onderhoud met
kon in» Leopold
Vrijdag is na afloop van de zit
ting van het Belgische kabinet of
ficieel bekend gemaakt dat minis
ter-president Spaak verleden Zon
dag te Genève een onderhoud met
koning Leopold heeft gehad.
Het kabinet had tot dit onder
houd besloten op uitnodiging van
de koning. Spaak heeft de koning
de huidige situatie in verband met
de koningskwestie uitgelegd.
Als koning Leopold uit Cuba zal
zijn teruggekeerd, zal Spaak op
nieuw een onderhoud met hem heb
ben.
Pluim veetentoonstelling
.grootste van continent
Een internationale pluimvee-ten
toonstelling van de vereniging Avi-
cultura. de grootste die ooit op het
vasteland werd gehouden, is Vrij
dag door minister Mansholt tn Den
Haag geopend.
Ook de Franse ambassadeur,
Jean Rivière, sprak bij de opening.
dergeschikte betekenis bij de ont
voering. Door de krijgsraad werd
hem negen maanden onvoorwaar
delijk opgelegd. Uitspraak in bei
de zaken 4 Februari.
Beraadslagingen over
de Bankwet
Amendementen de Wilde
afgewezen
De Tweede Kamer heeft gisteren
de debatten over hét wetsontwerp
Bankwet 1948 voortgezet. De twee
amendementen van mr. De Wilde
A.R.zijn hierb\i verworpen. Zijn
amendementen hadden tot strek
king het toezicht van de Neder-
landsche Bank op het credietwezen
te beperken, door voor te stellen,
dat dit toezicht mag worden uit
geoefend, voor zover dit voor de
juiste vervulling van haar in de
wet omschreven taak noodzakelijk
is. Het voorstel werd verworpen
met 56 tegen 21 stemmen. Er tegen
waren de Protestants-Christelijke
Kamerleden benevens de Partjj v. d.
Vrijheid. Zo werd ook verworpen
het voorstel van mr. De Wilde, dat
beoogde maatregelen, nodig om het
toezicht op het credietwezen te be
vorderen, bij de wet vast te stellen
en niet eerst door maatregelen van
bestuur, welke naderhand bij de
wet zouden moeten worden be
krachtigd.
Ook werd verworpen een amen
dement van mr. Sassen (K.V.P.).
dat de Bankraad ingeschakeld wil
de zien bij de benoeming van pre
sident. secretaris en directeuren
van de Bank. Het werd verworpen
met 35 tegen 28 stemmen. Behalve
dr nog aanwezige katholieke leden
stemden voor de communisten en
zes leden van de P.v.d.A.
Wel nam de minister over een
door mr. Sassen voorgestelde \v\jzi-
I ging van het avtikel, dat de benoe
ming der commissarissen regelt.
De bedoeling van mr. Sassen was
nok hier de Bankraad in te schake
len.
ITALIË KRIJGT EEN
VOLKSFRONT
Het partijcongres Van fle Italiaanse
socialistische partij heeft niet onge
veer 525.000 tegen ongeveer 257.000
stemmen besloten bij de komende
algemene verkiezingen (April) in
samenwerking met de communisten
uit te komen met een gemeenschap
pelijke lijst. Ongeveer 99'-% der
stemmen werd uitgebracht voor een
motie, waarin wordt aangedrongen
op vorming van een democratisch
volksfront. Een motie, die zich uit
sprak voor het plan Marshall kreeg
echter slechts ruim 4000 stemmen.
Michael en prinses Anne
in Da vos bijeen
Ex-konmg Michael van Roeme
nië en prinses Anne de Bourbon-
Parma hebben elkaar Vrijdag op
het station te Davos voor het eerst
sinds Michaels abdicatie ontmoet.
De prinses kwam ujt Luxemburg.
Zij zal geruime tijd met Michael
te Davos verblijven.
In de debatten na Bevins rede heeft de leider van de oppositie, Winston
Churchill, zich volledig achter het plan voor een Europees politiek ver
bond gesteld. Hij ging zelfs zo ver Bevins politiek als een uitwerking
van zijn bekende rede te Fulton te zien. maar in feite paste hij zijn
Fulton-rede bij de buitenlandse politiek van Labour aan. Als programma
voor de naaste toekomst gaf hij: eerst Europa sterk maken, en dan
trachten met Rusland tot een overeenkomst te komen. „Wij juichen alles
toe wat Bevin heeft gezegd over nauwere relaties met Frankrijk,
Benelux. Italië en naar ik vermoed. Zwitserland." Het heeft geen zin te
redeneren of ruzie te maken met communisten, maar het is mogelijk op
een reële basis zaken met hen te doen. Wij moeten echter niet afwachten
en de dingen op hun beloop laten, zei hij nog.
Ook van zijn critici uit dc tegen
gestelde hoek. van zijn partijgeno
ten der linkervleugel, oogstte Bevin
bijval. Richard Crossman. woord
voerder van wat het vorige jaar nog
de „Labour-rebellen" waren, die
samenwerking met Rusland voor
stonden om aan te grote Amerikaan
se invloed te ontkomen, zei:
Mijn visie op de Verenigde
Staten is vooral veranderd se
dert de voorstellen van Marshall.
Een half jaar geleden zou ik
nog niet geloofd hebben dat zulk
een plan uitgewerkt zou kun
nen worden met zo weinig po
litieke voorwaarden.
Engeland kan nu Marshall helpen
door Europa te organiseren Het of
fensief der communisten moet wor
den afgeslagen, aldus Crossman anno
1948.
Attlee: Zij cn wij
Premier Attlee gaf op deze dag
nog een heldere uiteenzetting
over Engelands verhouding tot
Europa cn het communisme.
Wij erkennen, zei hij dat het com
munisme dynamische kracht heeft.
Het is een beweging van fanatici,
wordt gesteund door mensen van
een bepaald geestestype of levende
onder bepaalde maatschappelijke
voorwaarden en is het officiële ge
loof van een grote natie gewor
den. Het oefent echter slechts ge
ringe aantrekking uit op mensen, die
weten, wat Westerse beschaving is,
maar het trekt wel achterlijke vol
ken, die nooit iets beters gekend
hebben.
Wij zijn vastberaden tegenstanders
van de communistische leefwijze. De
politiestaat is volkomen afstotelijk
voor de volken van West-Europa.
Wij zullen niet pogen ons stelsel op
te leggen aan de Sowjet-Unie maar
wij willen ook niet. dat Sowjet-Unle
ons haar stelsel oplegt.
Attlee zag als toekomstig
ideaal een verenigd, socialistisch
Europa. Engeland heeft echter
niet de taak het socialisme tot
de andere Europese landen te
brengen, maar het kan leiding
geven cn tonen dat een sociale
revolutie met vreedzame en de
mocratische middelen tot stand
kan worden gebracht.
Ondertussen wil Engeland met alle
Europese landen samenwerken, want
zij hebben alle de overtuiging ge
meen. dat er in de moderne wereld
geleide economie moet zijn.
De heer P. H. Buisman, tandarts te
77e/. de nieuwe directeur van het tand
heelkundig instituut te Utrecht, aan
wie een opdracht werd verleend onder
wijs in de tandheelkunde te geven aan
de Rijksuniversiteit te Utrecht.
- of spreekt en
zegt nog niets
Het Brits-Franse voorstel tot
het sluiten van een vijfvoudig
„Dulnkcrkens" verbond is voor
dc Bcnelux-Ianden blijkbaar als
een grote verrassing gekomen.
Uit de reacties blijkt althans dat
de regeringen op een dergelijke
omschakeling van hun buiten
landse politiek niet voorbereid
waren.
Uit D e n H a a g zijn nog geen
officiële commentaren geko
men. Men beperkte zich tot de
mededeling dat de rede van Be
vin met sympathie is ontvangen.
De voorstellen Lijn echter van
zo vérstrekkende aard, dat zij
een uitgebreide studie vereisen.
De regering schijnt voornemens
om bij de bestudering van het
plan vooral de problemen van
West-Duitsland op de voorgrond
te schuiven. (Zoals bekend heeft
Nederland voortdurend te kla
gen over gebrek aan samenwer
king van de kant van de geal
lieerde bestuursorganen).
Voldoening in Belgic
In Brussel heeft premier
Spaak tegenover journalisten
een verklaring afgelegd. Hij
hield zich echter erg in het vage.
Er is in België voldoening over
het aanbod, zei hij. Het ministe
rie van buitenlandse zaken zal
onverwijld tot een nauwkeurige
en diepgaande stvdrê overgaan.
De aan het eind van de maand
te houden conferentie van Be
nelux-ministers zal de gelegen
heid bieden tot een onderlinge
bespreking.
Spaak noemde Bevins rede
een belangrijk document in de
wereldgeschiedenis. Wat mij bij
zonder verheugt, zo zei hij, is de
geest van constructieve samen
werking in deze rede.
„Marshall"-vakbonden
spoedig bijeen?
Uitnodiging van AFL voor
internationale conferentie
Een van de twee grote Ameri
kaanse vakbonden, d- AFL (Ame
rican Federation of Labour), heeft
het plan om over enkele weken een
vergadering bijeen te roepen van
alle vakverenigingen in de zestien
Marshall-landen. Ook de vakver
enigingen van West-Duitsland nul
len worden uitgenodigd.
Ook de C'IO (Congress of In
dustrial Organisations) de andere
grote Amerikaanse vakbeweging
heeft dergelijke plannen, indien
het wereldvakverbond, de World
Federation of Trade Unions
(WFTU) het plan Marsh" tijdens
zijn in Februari te houden verga
dering verwerpt. Dat er in de
WFTU stromingen in die richting
gaan blijkt uit een telegram van
de Joegoslavische vakbond aan het
WFTU-bestuur te ijs, waarin
geprotesteerd wordt tegen pogin
gen van „zekere Nederlandse en
Belgische vakverenigingskringen"
om een conferentie bijeen te roe
pen. De vakbonden in de Benelux-
landen staan namelijk sympathiek
tegenover het plan, evenals de En
gelse Trade Union Council en de
vakbonden in Scandinavië, Zwit
serland, Oosten..ik cn ook Fin
land van wie dan ook verwacht
wordt dat zij de uitnodiging zullen
aannemen.
Clay wil 700 millioen
dollar voor Duitsland
Amerika zal geen voedsel
verschenen
Generaal Clay, de Amerikaanse
opperbevelhebber ln Duitsland,
heeft in Washington medegedeeld,
dat hij het Congres om 700 mil
lioen dollar zal vragen teneinde het
gemiddelde Duitse voedselrantsoen
in de Brits-Amerikaanse zone tot
1.800 calorieën per dag te verho
gen.
Hjj zag niet ln, waarom de rant
soenen voor de volgende maand niet
op een peil van 1.400 calorieën kon
den worden gehandhaafd of waar
om de dreigende verlaging tot 800
calorieën in sommige delen van dc
Britse zone niet kon worden voor
komen. De V.S. overwogen geen
extra-voedselverschepingen ter op
heffing van de huidige kritieke si
tuatie. Dit moesten de Duitsers zelf
doen. „Als wjj zien, dat de Duitse
bestuurders alles doen wat zij kun
nen, zal dit ons een aansporing zijn,
handelend op te treden".
Een Benelux-delegatie, onder lei
ding van dr. H. M. Hirschfeld, zal
op 3 Februari in Den Haag bespre
kingen voeren met enige vertegen
woordigers van Groot-Brittannië en
Frankrijk.
De Koe werkt
Op 1 Februari krijgen we meer melk
en meer kaas. De koeien doen zo goed
haar best dat we allemaal een beetje
mogen mee-profiteren van haar ar
beidsproductiviteit. Zo hjkt het ten
minste. Dr werkefijkheid is. dat de
brave Hollandse 'koeien altijd haar
best hebben gedaan, maar dat haar
producten jarenlang door onze melk-
drinkende en kaasetendc Oosterburen
werden opgeslorpt en opgepeuzeld.
Dit blijkt uit de cijfers van het cen
traal bureau voor de statistiek. In 1941
bedroeg de totale melkproductie 4109
millioen kg en in 1947 3600 millioen;
Nederland produceert dus minder
melk. Ook de individuele koe is min
der vrijgevig, want in 1941 was dc
mélkgift per koe 2993 kg tegen 2712
in 1947.
De Duitsers hielden ook van kaas
en vet. Als men de cijfers voor 1941
vergelijkt met die voor 1947 ziet men.
dat de productie van 20 plus kaas in
het eerstgenoemde jaar zeer hoog en
die van 40 plus heel laag was. om
van volvette kaas maar met te spre
ken. Voor 1947 zijn de verhoudingen
totaal omgekeerd.
Van lieverlee gaan we weer kaas
koppen worden, al gaat het wel heel
langzaam, want wie niet op één dag
door zijn rantsoenen heen is, mag het
zeggen.
EVIN hcalt gepleit voor
een aaneensluiting van
de landen van Wesb-Europa en als
eerste Is aan de landen van
Benelux de vraag g>esteld, of zij
bereid zijn tot zo'n combinatie toe
te treden door zich iis\ de een of
andere vorm aan te sluiten bij wat
als de kern hiervan ir&ag worden
beschouwd: het verdrag van
Duinkerken.
Het klinkt allemaal zo eenvou
dig en wij zouden haastf zeggen
zo vanzelfsprekend, maar dit
neemt niet weg, dat Nederland
hierdoor gesteld vordt vóór het
radicaal omgooien van hvt roer
van zijn politiek, zo.ils dl© vóór
de oorlog een eeuw lang cds de
enig mogelijke en dus enig f.uiste
was beschouwd Toen had onze
politiek maar één wachtwoord:
neutraliteit, of zoals meji
in de jaren twintig, toen ons lid
maatschap van de Volkenbontf
formeel onverenigbaar was met
het strikte begrip neutraliteit,
ging zeggen: zelfstandig
heid.
Nu weten wij wel dat aan die
neutraliteitsp» litlek op 10 Mei
1940 een eincle is gekomen en dat
wij wisten, wat belangrijker ls,
dat het na de oorlog onmogelijk
zou zijn hiertoe terug te keren,
maar toch.gaal er door velen
onzer misschien een schok, nu het
binnenkort zover komt. Het ver
langen om tot Let v.ude vertrouw
de terug te keren *eft sterk In
de mens en het gebied van de
internationale politiek maakt
hierop geen uitzondering. Hoeveel
Nederlanders hebben stilletjes een
zucht van verlichting geslaakt,
toen het jaar van Nederlands lid
maatschap van de Veiligheids
raad voorbij was, omdat zij het
helemaal afgez.en van het op
treden van onze vertegenwoordi
ger daarin maar doodgriezelig
vonden, dat ons kleine landje
daardoor zo midden in de grote
politiek was terechtgekomen.
DE toetreding van ons land tot
het verdrag van Duinkerken,
ln welke vorm dan ook, zal ons
in de eerste plaats en naar de
letter van de tekst van dit ver
drag zelfs uitsluitend een garan
tie brengen tegen een eventuele
herhaling van een Duitse agressie.
Hiertegen zal, met de herinnering
aan ons isolement van 10 Mei
1940, wel bi| geen enkele Neder
lander op zichzelf bezwaar be
staan.
Maar laten wij onszelf niet wijs
maken, dat dit alles of zelfs maar
de hoofdzaak ls.
Het gaat er om, dat w 1|
ons bij voorbaat aan
sluiten bij één bepaalde
politieke combinatie.
Men begrijpe ons vooral niet
verkeerd: wij zien deze stap niet
alleen als onvermijdelijk in de ge
geven omstandigheden, niet alleen
als het kiezen van het minste van
twee kwaden, maar wl| zijn
er positieve voorstan
ders van. Het enige wat wij
willen is, dat ons volk zich duide
lijk bewust is van de betekenis
van wat hier gebeuren gaat.
In zekere zin verheugt het ons,
dat het Engels-Franse voorstel nu
pas ls gekomen, omdat ln die tus
sentijd Benelux meer dan een
v/oord alleen Is geworden. België
en Nederland (onze Luxemburgse
vrienden houden ons ten goede,
dat wij hen even buiten beschou
wing laten) worden nu samen
voor die grote beslissing gesteld.
Een van de grote bezwaren van
de periode tussen de belde We
reldoorlogen v/as immers, dat
België en Nederland zo los, om
niet te zeggen vervreemd van
elkaar waren. Maar thans ls Be
nelux er en Benelux betekent niet
alleen een economische en een
culturele toenadering al wor
den deze steeds op de voorgrond
geschoven maar wel dege-
1 i| k ook een politiek-
strateglsche aaneenslui
ting. Minister-president Spaak
heeft dit bij zijn bezoek van kort
geleden openli'k gezegd, al keek
hij daarbij boetvaardig schuldig
aan zoveel Indiscretie naar het
Plein, waar onze sfinx bij uitne
mendheid zetelt. België en Neder
land staan dus samen voor de
keus en dat dtt zo ls, zal het de
Belqen, maar vooral ons zeker ge
makkelijker maken om de grote
stap te doen.
Ike" weigert candidatuur
Generaal Dwight Eisenhower
heeft medegedeeld, dat hij zich niet
beschikbaar zal stellen als candi-
daat voor het presidentschap van
de U.S.A.
'Bij een onlangs gehouden onder
zoek van de openbare mening werd
Eisenhower aangewezen als degene,
die de meeste kans zou hebben de
presidentsverkiezingen als Republi
keins candidaat te winnen.
Weerbericht
WEINIG VERANDERING
Weersverwachting
tot Zondagavond.
Zwaar bewolkt met i
hier en daar nevel
of mist cn voorna
melijk In het Zuiden
van het land enige
regen of sneeuw
Meest matige wind
uit Oostelijke rich
tingen. In de Noor
delijke provincies
temperatuur om het
vriespunt, elders en
kele graden boven
nul.
25 Jan.: Zon op 8.32 uur, onder 17.11
uur Maan op 15.46 uur. onder 8.31 ui
26 Jan.: Zon op 8-31 uur. onder
uur Maan op 17.17 uur, onder 0.15
