DE STRIJD GAAT BEGINNEN Wie zal de overwinning behalen? mm m Inzet: kampioen van alle schakers ter wereld De Russen gearriveerd „The big five" Wachter, wat is er van de nacht Bakel's verweer na Coen-verbod RUWE HANDEN e pmiSamM Langs de wegen der kunst Franse filmindustrie voor de afgrond Scheepstijdingen TÜINKALËNDER Raad voor de Kunst ^%AIDE TIEN fc LEI N dfi **11 ><r Radio-programma Dinsdag 24 Februari 1948 A ual A J-^TU t T t 11 n I SÖEïïKZS^ -..IS F AiflWiSiYii (Van onze schaakmedewerker) Dinsdag 2 Maart zal In de grote zaal van de Haagse Dierentuin de eerste ronde beginnen van bet belangrijkste schaakgebeuren der laatste tien jaren: de Wedstrijd om het wereldkampioenschap schaken. In 1935 ontvangt de zelfbewuste en zelfingenomen dr. Aljechln van de wel zeer sterk spelende amateur dr. Euwe een uitdaging voor de strijd om de wereldtitel. Hij accepteert en een speciaal comité wordt In het leven geroepen om de exhorbitante eisen, die het protocol vermel- den» te vervullen. Nog velen herinneren zich deze eerste glorieuze wed strijd. waarin onze landgenoot zijn met schaakroem overladen tegen stander sloeg. Dr. Euwe van mening, dat een serieuze strijd als die om de wereldtitel uitsluitend door een officieel orgaan, in casu de Wereld schaakbond, diende te worden geregeld, was echter niet bij machte de komende regelingen betreffende het wereldkampioenschap in handen van dit officiële orgaan te stellen, daar hij gehouden was aan een con tractueel vastgelegde revanche-wedstrijd. En eveneens zeer velen weten nog, dat dr. Euwe, helaas, er niet In slaagde zijn titel te behouden. Dr. Aljechln won deze terug en dc privé zaak van het wereldkampioen schap ging op de oude voet voort, daar dr. Aljechln elke inmenging van welke aard ook, afwees. Na zijn dood In 1945 kwam de wereldtitel vacant en verloor het protocol zijn waarde. En zo 2ien wij thans het zeer merk waardige feit gebeuren, dat eindelijk voor de eerste maal in zijn ge schiedenis de Wereldschaakbond een wedstrijd om de wereldtitel kan laten verspelen! Men had aanvankelijk gedacht dat de Russische deelnemers aan het wereldseliaaktournooi per vliegtuig op Schiphol zouden ar riveren en toen dit niet door ging verwachtte men hen aan een der Haagse stations. Ten slotte z(|n ze Zondagavond per militaire trein gearriveerd aan het station te Hoek van Holland, opgewacht door een gezelschap van een dertigtal personen, voor het grootste deel bestaande uit Russen met hun dames, dlo er unmlddollilk voor zorgden dat eerst in de wachtkamer en daar na op het perron "de t ypische Russische Sfeer ontstond van grot© gemoedelijkheid, veel ge praat en nog meer gelach. Hlcr- bi| overigens geholpen door do weersgesteldheid want de snij dende Oostenwind, die onder de overkapping blies, scheen regel recht uit Siberië t© komen. Van Nederlandse zijde waren de heer O, van Harten namens do Kon. Ned. Schaakbond en het organi satiecomité van het tournnoi be nevens dr. Max Euwe ter be groeting aanwezig. Per auto werd naar het Kurhaus gereden waar de Russen logeren. De of ficiële receptie van alle deelne mers heeft op 1 Maart plaats, de officiële openingsdag van het tournool, bjj welke gelegenheid tevens de loting zal geschieden. Tot deze eerste officiële wed strijd 2tjn door de Wereldschaak bond zes der allersterkste meesters toegelaten. Drie Russen. M. M. Botwinnik, P. Keres en W. Smys- low, twee Amerikanen, S. Reshews- ky en R. Fine, en onze landgenoot df. M. EuWe. De Amerikaan Fine heeft inmiddels laten weten niet van de partij te zijn en daar vol gens de wedstrjjdbepalingen zyn plaats niet door een andere schaak meester mag worden ingenomen, zuUen slechts vijf spelers aantre den voor de enerverende stryd om de hoogste titel. De wedstryd zal twee maanden duren èn is voorts gesplitst ln twee gelijke .delen. Het eerste gedeelte, dat de gehele maand Maart in be slag neemt, wordt in Nederland verspeeld, het tweede gedeelte in Rusland. Omstreeks l Mei zal 2ljn uitgemaakt wie 2lch de trotse titel van wereldkampioen schaken mag toe eigenen! De kosten, aan deze wedstrjjd verbonden, zyn begroot óp onge veer 1ÖÖ.ÓÖ0 gulden. Nederland, dat de eerste helft van de wed strijd binnen zijn landsgrenzen houdt, komt dit op 50.000 guldens te staan, welk bedrag, naar ge hoopt wordt, grotendeels door gif ten van georganiseerde schakers, belangstellenden uit de zakenwe reld en andere particulieren zal worden bijeengebracht. Het be stuur van de Kon. Ned. Schaak bond zou de inmiddels toegezegde garantiesom van 25.000 gulden der gemeente 's-Gravenhage liefst zo weinig mogelijk willen aanspreken! Botwinnik Wjj beginnen met de Russen en noemen allereerst de naam van hun gevaarlijkste vertegenwoordi ger. Michall Molssejewitsj Botwin nik. Deze 37-jarige Rus, ingenieur in Russische staatsdienst, is vanaf 1933 uitgesproken de eerste speler van zijn land. Wat dit zeggen wil, begrijpen zij, die het georganiseer de schaakleven van 700.000 scha- Paul Keres De tweede naam, die wij noemen, is die van Paul Keres, Estlander van geboorte, thans van Russische na tionaliteit. Keres is 32 jaar oud en vanaf 1935 in de internationale schaakarena. In 1937, als 21-jarige. jongeling, wint hü het grote Sem- mering-Baden tournool cn in 1938 het AVRO tournool, twee tour- nooien, waaratyi de acht aterkste spelers ter wereld deelnamen. Na de oorlog zet hij zijn successen- reeks voort en wint b.v. in 1947 het Groot-Russische kampioenschap, waaraan Botwinnik echter niet deelneemt. Keres heeft, zij het in iets mindere mate, dezelfde geniale eigenschappen van Botwinnik. doch neemt, in tegenstelling tot zijn vroegere roekeloze stijl, minder risico's togen gerenommeerde meesters. Veel hangt bij Keres af van de Vorm waafin hij verkeert. Nog mist hij de constante zekere vorm van Botwinnik, nog is het by hem de ene maal „himmelhoch jauchzend", de andere maal „zum Tode betritbt". Dc Benjamin De derde Rus is Wassily SmysloW, de jongste deelnemer, 26 jaar oud en sinds 1939 in Russische schaak kringen bekend en gevreesd. Zijn eerste grote wedstrijd buiten Rus- land's grenzen is Groningen 1946, waar hy nummer drie wordt achter Botwinnik en dr. Euwe. Daarna boekt hy menig succes en incas kers enigermate kennen en die een voorstelling kunnen maken van dit enorme spelersreservoir, waar het ene jaar beroemdheden opduiken om het volgend Jaar weer plaats te maken voor anderen. Botwin nik is een geniaal aanvals- en com binatiespeler, een fijn kenner der openingen en het eindspel. Zijn doorgaans scherpe partyopzet brengt hem er wel eens toe te veel risico's te nemen om een party te winnen, hetgeen wyst op een niet altijd objectieve beoordeling der stelling. Botwinnik heeft in 1946 't belangrijke Groningse Staunton- tournool en in 1947 het groots op gelette Tsjigorin-herdenkingstour- nooi te Moskou gewonnen, het laatste met imponerende meerder waardigheid. Opvallend is, in beide genoemde tournooien, zijn opval lend zekere start en zijn matige finish. Zal zich dit in het komende tournool in Den Haag herhalen? Ben spannende strijd wacht schaakllevend Nederland in de komende weken De vijf hierboven afgebeelde grootmeesters op de 64 velden zullen elkander geen kamp geven. In het midden troont Euwe. onze favoriet. Vervolgens vindt ii linksboven Smysloiv: linksonder Rcshewsky; rechtsboven Keres en rechtsonder Botwinnik. nemer, die bovendien (wjj denken aan de debacle van Hilversqm 1947) met de slechtste cijfers aan hot examen begint. En toch toch geloven wy, dat onze verte genwoordiger een zeer belangrijke rol in de komende titanenwedstrijd zal spelen. Dr. Euwe pleegt zich by belangrijke gebeurtenissen in tensief voor te bereiden en wfj weten, dat hij, na zyn rustkuur, niet heeft stilgezeten. Als ope ningskenner vindt dr. Euwe 2tjn gelijke niet, als strateeg kan hij het tegen elk der andere meesters op nemen. In genialiteit en sluwheid mogen Botwinnik en Reshewsky hem overtreffen, onze speler heeft daarentegen eigenschappen, die geen der deelnemers in zo'n grote mate hebben: een haast onbegrij pelijke objectiviteit, zelfs ln het heetst van het gevecht en een on begrensde wilskracht om te win nen. Het eerste stelt hem in staat reeds vroegtijdig een dreigend ge vaar te herkennen. Dc waarde van het laatste kennen wy te goed uit zijn match tegen dr. Aljechln, waarin dr. Euwe tot driemaal toe een hopeloze achterstand Inliep om tenslotte met minimaal verschil te winnen. Wie zal het tournool winnen? Laten wy liever met de gehele In ternationale schaakwereld en meV de talloos velen, die begrip hebben voor dit enorme sportieve gebeu ren, geboeid de grandioze stryd der vyf „schaakkeizers" vólgen. De kans, dat de Nederlandse eerste helft reeds een definitieve beslis sing zal brengen, lykt ons overi gens wel uitgesloten. Daarvoor is het onderlinge krachtsverschil te gering. CHR. VLAGSMA. r) E crisis m Tsjechoslcwakije is gekomen. Niemand kan bewe ren, dat zij onverwacht kómt; in zekere zin kan men zelfs zeggen, dat wij er. al geruime tijd op hébben zitten wachten. En toch, dat is hét gekke met al die soort Van dingen, overvallen zij ons nog weer iédere keer. juist omdat wij uit het lang uitblijven ervan zo langzamerhand gaan cortèludcrêfi. dat zij nu wel helemaal niet meer zullen komen. In Tsjechoslowakiie gebeurt op het ogenblik, w'at in de Balkanstaten en Hongarije reeds hélemaal en in Polen vóór 90 minstens gebéurd Is: de communisten griipert naar de macht. Tsjechoslowakiie moét een volksdemocratie worden. In Slowakije is het al 2over, in Tsjechië nog niet. Dit laat zich uit twee dingen verklaren: le in Tsjechië is de democratische traditie Veel en véél sterker dan in Slowa kije en 2ê in Praatf is Benesj en in Bratislava kan niemand met hem "worden vergeleken. De betekenis van deze beide fac toren moet men niet o n d e rschatten maar ook niet o v e rschatten. Het feit, dat de communisten, die óver alle machtsmiddelen beschikken, welke premier Gottwald en zijn par tijgenoot van binnenlandse zaken, Nozek, hun kunnen verschaffen, die de door hen beheerste vakbonden achter zich hebben, na vier dagen crisis hun 2in nog niet hebben ge kregen, spreekt ln zekere zin boek delen. Wij durven nog verder gaan en zeggen: wanneer dit een interne crisis in Tsjechië zou zijn en blij ven. dan zouden Gottwald en de rijnen geen schijn van éen kans hebben. Maar wij vrezen, dat op dé achtergrond van dit hélé gebeuren niet Slechts de Komirtfórm Staat, maar ook Mos- Klement Gottwald kou. En als dat zo is. dan 2ljn wij bang. dat Benesj en zijn aanhangers hun Verzet wei nig zal baten. Wat doen de Tsjechische socia listen? De Praagse correspondent van het Vrije Volk telefoneerde Zon. daga%'ond in tamelijk optimistische geest en boven zijn beschouwing stond dan ook met grote letters: S o c i a a )-d e m c r a t e n wen sen niet vóór druk te wij ken. Maar in dit artikel stond één klein zinnetje, dat ons dééd twijfe len aan de juistheid van die kop. Want als wij lezen, dat de sociaal democraten ..acCOord gaan met de communisten voor zover dit zich met de sociaal-democratische eisen in overeenstemming laat brengen"'» dan wórdt het ons bang te moede. Begrijpen de Tsjechische socialisten en de correspondent van het Vriie Volk dan nog hiet. dat de inhoud van de communistische eisen en het fêit. of de sociaal-democraten ze de len. geen enkele practische betekenis heeft? Weten zij nog niet. dat het Gottwald en de zijnen maar om één ding té doen is: DE MACHT. Her- kénnen zij niet het totalitair recept, dat op de Balkan, in Polen en Hon garije met zoveel succes is voorge schreven en dat Zij Ook al uit de jaren vóór 1940 konden kennen? Het feit alleen, dat hun ministers Vrijdag jl. niet zijn afgetreden, wijst ons in ziens in een heel andere richting dan het optimisme van de correspondent van het Vrije Volk. DE hele wereld ziet met span ning naar Praag en wat zich daar afspeelt. En onwillekeurig gaan ons aller gedachten terug naar bijha 10 jaar geleden September 1938. De vergelijking met toen. die in ons bovenkomt, gaat natuurlijk niet g e heel op. Maar voor een gedeelte wel. Zeker in zover, dat als Tsjecho- Slowakljë een volksdemocratie wordt opnieuw, zij het onder andere om standigheden, de laatste brug in Oost-Europa naar het Westen worot afgebroken. Deze opmmunlstische zet of nu de Russische consul te Bratislava voor de radio openlijk getuigd heeft van de sympathie van de 200 millioen Sowjetburgers (herinnert U zich de 70 millióen Duitsers nog?) mogep we misschien openlijk spreken van deze Russische zet in Tsjechoslowa kiie, is zorgvuldig getimed. HU is het antwoord van Moskou op de plannen ener Westeuropese unie. In 1938 werd -Oostenrijk gelijkge schakeld van binnenuit en vervol gens werd mede van daaruit Tsjccho- slowakije bedreigd. Zal de volgorde nu omgekeerd zijn? Als Tsjecho- slówaklje gelijkgeschakeld wordt, zal het aan zoveel zijden omsin gelde Oostenrijk het dan kunnen volhouden? Op het ogenblik is in Londen de. vergadering der gedelegeerden van de Grote Vier over het vredesver drag met Oostenrijk weer eens bij een. En de eerste indruk daar was, dat de Russen soepeler, inschikke lijker waren geworden. Afleidings manoeuvre of ernst? Hoe vaak heeft Hitier niet gezegd, dat dit of dit zijn allerlaatste territoriale eis in Europa was? Doet Stalin hem dit in andere vormen ook na? Of is. wat in Tsjechoslowakije gebeurt, niet meer dan een laatste stuk van de conso lidatie van de Sowjetpositie in Oost- Europa? Wij zijn vooralsnog over tuigd van het laatste, met de klem op het woord vooralsnog. De schaakmeester J. Vidmar uit Joegoslavië die bij dc a.s. Wereld- kampioenschappen schaak als Wedstrijdleider zal fungeren. seert enige tegenslagen in diverse tournooien in Oost Europa. Smys- low is een constant speler, zonder de genialiteit van een Botwinnik en Keres. Hy Is meer positiespeler dan aanvalskunstenaar. Zyn kris talheldere. logische 6chaakopvat- ting doet het meest aan Capablan- ca denken. De wereldtitel zal voor hem niet zijn weggelegd, doch Smyslow is een doorlopend gevaar voor iedere candidaat, omdat het een zeer zware opgave blyft van deze, elk risico schuwende jonge speler te winnen. Dit heeft dr. Euwe in Groningen gevoelig erva ren! Wonderkind De vierde speler, die wy onder de loupe nemen, Is Samuel Res- hêwèky, Pool van geboorte, als opgroeiende kleuter reeds beroemd als „schaakwonderkind". Als zes jarige speelt hij reeds simutaan- seances tegen 20 30 deelnemers (o.a. in Amsterdam). Zijn verstan dige ouders halen hem van het schaaktoneel af, waar hy 20 jaar later, als gemoderniseerd Ameri kaan, terugkeert en spelenderwijs het Amerikaanse kampioenschap verovert, dat sindsdien op 'n enkele onderbreking na, op zijn naam blyft. Het drukke leven van de businessman maakt het onmogelijk regelmatig aan het internationale toux-nooispel deel te nemen, doch waar Reshewsky verschijnt Is hy onder de eersten. Reshewsky is een matig openingskenner, een gerou tineerd Strateeg en combinatie speler, doch voor alles een geslepen tacticus, die in de meest onschul dige stellingen finesses weet te ontdekken, die anderen ontgaan. Deze eigenschap heeft hem in zijn schaakloopbaan al tientallen winst punten opgeleverd! Volgens dr. Euwe is Reshewsky, mits in vorm. de gevaarlijkste schaakspeler ter wereld En als laatstedr. Max Euwe, Neerlands hoop! Met zijn 47 jaren is onze landgenoot de oudste deel- Publicaties on juist en onvolledig Naar aanleiding van de publica ties over de protestnota. die de vereniging van letterkundigen heeft gericht tot de burgemeester van Amsterdam wegens het verbod van Slauerhoff's „J. P. Coen". en het door mr. Floris B. Bakels, directeur van het bureau der commissie voor de propaganda, staande de vergadering genomen ont slag. deelt mr. Bakels het volgende mede: Toen bekend werd, dat de com missie voor de propaganda in plaats van cle verboden „Coen" zou doen opvoeren ,Hct kind van staat', is n i e t s verweten aan de commis sie voor de propaganda. Integen deel, eerder werd het sportieve op vangen van de klap gewaardeerd. Nu doet men wve 1 verwijten aan de commissie. Niet staat in de verschenen pu blicatie, dat n a mijn vertrek de stemming ten aanzien van de com missie voor de propaganda geluwd Inyézohden mededelingen ruwe huid Purol 50 ct. PUROLfN (verfijnd produtt voor de vrouw). Doos 40 ct. (Ingezonden mededeling) Ik scheer me met muziek en Philips „PHILISHAVE" zegt Staal- baard. Even de steker in het stop contact en, terwijl ik luister naar de radio, vliegt mijn baard er af. Droogscheren met „PHILISHAVE" STAALBAARD is inderdaad een gemak. Gaat U zich-daarvan eens persoon lijk bij Uw handelaar overtuigen. PHILIPS STAALBAARD Ook ÜW baard vliegt eraf1 N.V. PHILIPS" VERKOOP-MAATSCHAPPIJ VOOR NEDERLAND EINDHOVEN is, zodat men tenslotte zelfs besloot ter voorkoming van een belediging aan het adres dezer commissie w e 1 op de gala-avond te komen, de voorstelling zelve echter niet bij tc Wonen, doch het feest na afloop weer wel. In de nota van de verehiging van Letterkundigen aan de burgemees ter staat o.a. „Overwegend, dat door een misplaatste actie de voor bereide opvoering van Slauerhoff's „Jan Pieterszn Coen" in een actuele politieke sfeer is getrokken". Nu eenmaal door anderen het vertrou welijke karakter der vergadering geschonden is mag ik mededelen, dat een gedeelte van de ter verga dering aanwezigen zelf, onder het mom van verdediging der vrijheid des woord6, deze gehele affaire eveneens in een bepaalde politieke sfeer getrokken heeft, hetgeen al lerminst te rijmen valt met mijn eigerl inderdaad zuiver principiële bezwaren. Ik schreef gisteren in een brief aan professor dr. N. A. Donkersloot, voorzitter van de vereniging van Letterkundigen! dat ik mijn stand punt, dat de commissie voor de pro paganda in het openbaar, officieel en met nadruk had behoren te pro testeren tegen het verbod van de burgemeester van Amsterdam, ten volle handhaaf.* Voorts stelde ik hem in kennis van mijn besluit: de commissie te verzoeken mij weder om tot directeur van haar bureau aan te stellen. Van de zijde van het bestuur van de vereniging van Letterkundigen deelt men, naar aanleiding van deze kwestie nog mede, dat inderdaad in cle vergadering van 21 Februari aanvankelijk scherpe critiek op de commissie vooY propaganda van het Nederlandse Boek is uitgeoefend, dcfch dat nadien de vergadering^ mede door andere argumenten van leden en bestuur in haar meer derheid tot de conclusie is geko men, dat weliswaar ook van een fout van de commissie kan worden gesproken, doch deze als het gevolg moet worden beoordeeld van een andere fout, gelegen in het verbod van de opvoering van Slauerhoff's „J. P. Coen". Van 714 Maart a.s. zal wederom de Voorjaarszendingsweek worden gehouden, die zich naast de Pink stercollecte en de Najaarszendings- week een plaats heeft verworven in het leven der Kerk. De Zending re kent ook dit maal weer op de offer vaardigheid van de gemeenten. OP VERZOEK VAN DE OUD BURGEMEESTER VAN BREDA, de heer B. W. Th. van Slobbe, componeerde Loulfc Toebosch een suite voor orkest, waarmee hij een muzikale karakteristiek van de stad Breda gaf. Het werk zal 12 Juni te Breda onder leiding van de componist ten'gehore worden gebracht ter gelegenheid van de jaarvergadering van K.N.T.V. DE RUSSISCHE COMPONIST Sjcbalin heeft in een Interview met een Taascorrespondent het volgen de verklaard: „Ik beschouw het be sluit van het Centr. Comité der Comm. Party, waarbij de formalis tische neiging in de Sowjetmuzlek wordt veroordeeld, als een kenmerk van dc ware democratie van Rus land, waar de stem van het volk wet is. Voor dc Russische musici en toondichters, wier namen in alt ver band werden genoemd, kwam dit oordeel niet als een donderslag uit heldere hemel, zoals sommigen me nen. Reeds een tijd geleden gevoel den de componisten, die zich aan dit formalisme schuldig maakten, dat hun werk onverschilligheid en verbijstering bii de toehoorders ont moette." Zo belijden stuk voor stuk dc „zondaars" schuld, wat alweer een bewijs is hoe zegenrijk de toestan den toch zijn in een. totalitaire staat LENINGRAD HEEFT HULDE gebracht aan de prominente Rus sische balletdanseres en danspaeda- goge, winnares van de Stalinprijs Agrippina Vaganova. Zij heeft heel wat 1onge leerlingen tot grote ster ren Weten te doen promoveren en meer dan één balletmeester ont dekt. Haar boek over de grondbe ginselen van de klassieke dans, dat veel gebruikt wordt, ook in do V.S., Engeland en Nederland, zal binnen kort zijn derde druk beleven. TER HERDENKING VAN KARL VALETIN wordt een boek uitgege ven onder de titel: „Die Maskcn des Komjkers Karl Valentin". DE EERSTE ENGELSE UIT LEENBIBLIOTHEEK in de Britse zone is tc Hamburg geopend. De boekerij, bestaande uit 3000 delen, bevat werken van Churchill, John Steinbeck. T. S. Elliot, Charles Morgan enz. OP 28 FEBRUARI VERTREKT de Amerikaanse ncgerzangeres El- labelle Davis uit de Ver. Staten om een concertreis door de Europese hoofdsteden te gaan maken. Do tournée Zal drie maanden duren. Zij zal in recitals optreden en als so liste met svmphonic-orkesten. Zij (Ingezondeh mededeling) Last van hoest en verkoudheid? Neem geeft haar eerste concert op 5 Maart in Brussel, waar zij voor de radio de Europese première brenet van de bijbelse cantate voor één stem„Het Hooglied" van Lukas Foss. Jean Delanoy, regisseur van de nieuwste Franse film „Los jeux sont faits", heeft ln een persconfe^ rentle in Den Haag een en ander gezegd over de Franse filmindus trie. Deze staat er volgens hem nog slechter voor dan een paar maan den geleden. Men staat thans aan cle rand van de afgrond. De rege ring, die zich tot nu toe weinig aan de cinematografische industrie ge legen heeft laten liggen, schijnt thans bereid aan een verbetering te willen medewerken. Daartoe moet natuurlijk het accoord Blum- Byrnefl gewijzigd worden, dat de Amerikaanse films volmaakt de vrije hand op de Franse markt heeft gelaten. Delanoy's volgende film zal een moderne geschiedenis in beeld brengen naar een gegeven Uit Faust, waarin Michele Morgan en Jean Marais de hoofdrollen ver tolken. Veel lof had Delanoy voor de Italiaanse film, vooral na de be- vi ij ding. Voorlopig zal de grote film van Carné „La Fleur de l'Age" niet beëindigd kunnen worden we gens de enorme productiekosten. ABBEDIJK, 21 2 v New-York n Antw; BLOMMERSDIJK, 22 Feb V Londen n Antw; BOSCHFONTEIN, 23 Feb v Böira te Durban verw; GAASTERKERK, R'dam— Japan 23 Feb te Port Swettenham; JAAR- STROOM, 24 Feb v Dakar te IJmui- den verw; KOTA AGOENG, 22 Feb v Penang n Colombo; KOTA GEDE 23 Feb v Makassar te Soèrabaya verw; LEERDAM, R'dam-New.Yorlc pass 22 Feb Dungeness; NOORDAM 21 Feb v New-York n Rotterdam; POELAU LAUT, 21 Feb v Batavia te Bangkok; ABBEKÊRK, 22 Feb v Sydney te R'dam: ARNEDIJK, 22 Feb v Antw te R'dam; WILLEM RUYS, R'dam-Batavia pass 22 Feb Kaap Bon, ALAMAK, Bombay Rotterdam 21 Feb v Port Soedan; AXELDIJk, 20 Feb v Mobila n R'dam; EEMDIJK, HavannaR'dam pass 21 Feb Beachy Head wordt 21 Feb aan de Hoek v Holland verw; LUTTERKERK. 21 Feb v Suez te Port Said; NIEUW AMSTERDAM, wordt 21 Feb v R'dam tc New-York verw; SOMMELSDIJK, 20 Feb van Philadelphia te Ncw-York bestemd v Java; STAD SCHIEDAM, Cal cutta—Nederland 20 Feb van Port- Said. 25 FEBRUARI. Onze Horten sia is al „vanouds" een geliefde kuip- plant. Zij bloeit rijk en fraai maar heeft dan ook een goede, humusrijke aarde nodig En kent men het aardige roodblociende heestertje, de Spiraea Bumalda. aan ivelks naam nog Antho ny V/otcrce voor dc bijzondere varië teit toegevoegd kari wordenIn het voorjaar deze Spiraea inkuipenl Bij Kon. Besluit zijn in de voor lopige Raad voor de Kunst be noemd: tot lid en voorzitter H. van den Eerenbeemt te Amsterdam; tot lid en plaatsvervangend voorzitter jhr. W. J. H. B. Sandberg te Am sterdam; tot leden Jean Adams, W C N Andriessen te Amsterdam, mevr. Paula Balma te Amsterdam, mr. C. F. Bordewijk te Schiedam, J G J Bosman te Amsterdam, ir. J H van den Broek te Rotterdam, dr. P Cronheim tc Amsterdam, prof. dr. N A Donkersloot te Am sterdam, S Dresden te 's Graven- hage, W H Gispen te 'sGraven- hage, J Havermans te Amsterdam, H Henkemans te Utrecht, G H Holt te Overveen, H Levigne te Maastricht, prof. dr. L V Michels te Nijmegen, P J van Mullem te Oegstgeest, prof. dr. J M Romein te Amsterdam, mr. A de Roos te Amsterdam, P Schuitema te Was senaar, mevr. To van der Sluys te Amsterdam, prof. dr. W A P Smit te Utrecht, J Smits van Waesber- ghe S. J. te Amsterdam, prof. dr. A A Smljers le Huis ter Heide, J Soeters (pseudoniem Hans van Meerten) te Amsterdam, G Stam te Leeuwarden, ir. J .T M Vegter te Leeuwarden, E J Verschueren te Haarlem, Th. U. de Vries te Amsterdam, mr. W de Vries Wzn. te Amsterdam, A H Wegerif te Wassenaar, L M Weterings te 's Hertogenbosch, H M Wezelaar te Amsterdam, J. Wiegers te Amster dam, A H M Wyffels te 's-Gra- venhage, N E van Vriesland te Amsterdam, D. Vriesman te Noord- wijk aan Zee. (Ingezonden mededeling) In een hoekje van een rookcoupé eerste klasse zat rechter Wargrave, sinds kort met pensioen, aan zijn sigaar te trekken, intussen met be langstelling de „Times" doorkijkend. Hij legde de krant neer en wierp een blik uit het raam. De trein reed op dat ogenblik door Somerset. Hij raadpleegde zijn horloge. Nog twee uur! In gedachten ging hij na wat er in de kranten over Negereiland ge schreven was. Een Amerikaanse milliönnair, met een hobby voor zeilen, had het eiland gekocht. Dit bericht werd aangevuld met een be schrijving van het luxueus inge richte, moderne huis. dat hij op het kleine eiland aan de kust van De von had laten bouwen. Het toeval wilde, dat de derde vrouw van de ze Amerikaanse milliönnair last van zeeziekte had. met het gevolg, dat het huis en het eiland Weer ver kocht werden. Verschillende aan lokkelijke advertenties waren ln de bladen verschenen. Daarna kwam de simpele mededeling dat het huis verkocht was aan een zekere me neer Manth.. Hierop waren de ge- lUtnten Jos gekomen, ln werkelijk heid zou Negereiland gekocht zijn<- door Gabriëlle Tarf. de filmster uit Hollywood! Zij wilde daar enige maanden in volkomen rust door brengen! Eén krant had voorzichtig laten doorschemeren, dat het moest dienen als verblijf voor een lid van het vorstelijk huis! Een ander blad wist te vertellen, dgt het bestemd zou zijn voor de jonge Lord L. die zich eindelijk door Cupido zou heb ben laten overwinnen I Een derde blad wist zeker, dat het gekocht was door de Admiraliteit om be paalde. zeer geheime èxperimenten te laten uitvoeren. Ja. Negereiland stond ongetwij feld midden in de publieke belang stelling. Rechter Wargrave haalde een brief uit zijn zak. Het schrift Was vrijwel onleesbaar, maar hier en daar sprongen woorden met een onverwachte duidelijkheid naar vo ren. „Beste Lawrencezo lang geleden dat ik iets van je hoorde., je moet naar Negereiland komen., een verrukkelijk oord en zoveel om over te praten.... oude tijden.... gemeenschap met de natuur.... koesteren in zonneschijn12.40 uit Paddington.tref je in Oak- bridge". De zwierige ondertekening luidde: „Constance Culmington". Rechter Wargrave ging in zijn herinnering na wanneer hij lady Culmington voor het laatst had ge zien. Dat was nu zeven, neen acht Jaar geleden. Zij stond toen op het punt naar Italië te gaah om zich daar in de zon te koesteren en één te zijn met de natuur. Daarna, zo had hij gehoord, wat zij doorge reisd naar Syrië, met het doel zich in een nog feller zon te koesteren. Hij overwoog, dat Constance Cul mington juist het type vrouw was om een eiland te kopen en zich met een sfeer van geheimzinnigheid te omringen. Rechter Wargrave knikte goedkeurend over deze logica en hij bleef doorknikken. Hij was n.l." al denkende ingedut! Vera Claythorne zat met vijf an dere reizigers In eèn derde-klas- Coupé. Zij steunde haar hoofd tegen de bank en Sloot de Ogen. Het was heet m de trein! Nu zou het heer lijk zijn aan zee! Een gèluk dat zij dit baantje gekregen had. Als je een vacantie-betrekking zocht. bete kende dat bijna altijd passen op een zwerm kinderen. Baantjes als tijdelijke secretaresse waren veel moeilijker te krijgen. Zélfs het plaatsingsbureau had haar niet veel hoop gegeven. En toen was de brief gekomen. „Het bureau voor kantoorperso neel heeft U aanbevolen. Men schijnt U daar persoonlijk te ken nen. Ik zal U gaarne het ge vraagde salaris betalen en ver wacht. dat U Uw werkzaamheden op 8 Augustus begint. Uw trein vertrekt te 1240 van Padding ton. Aan het Oakbridgestation zal iemand li komen afhalen. Ik sluit hierbij vijf pond in voor de eerste onkosten. Hoogachtend, Nancy Isabella Manth". Het briefhoofd luidde: Neger eiland, Stickiehaven. Devon.... Negereiland! Er was in de kran ten de laatste tijd over niets an ders geschreven! Allerlei vage toe spelingen en interessante geruchten! Hoewél het meeste waarschijnlijk niet juist was. stond het toch vast. dat een milliönnair het huis had laten bouwen en dat het 't sum mum van luxe moest zijn. Vera Claythorne. uitgeput na een inspannend schooljaar, dacht bij zichzelf: „Gymnastieklerares aan eên derde klas school is ook niet veek zaaksAls ik maar een baantje kon krijgen aan een behoor lijke school." Maar de moed zonk haar in de schoenen, toen ze bedacht- „Ik mag blij zijn. dat ik dit tenminste heb' hrdrtleltnc Hedenavond HILVERSUM I: 19.00 Nieuws, 19.15 Grpl., 19.30 Radiogenes, 19.45 Regeringsuitz., 20.00 Nieuws, 20.05 De gewone man, 20.12 Piano-duo, 20.30 Lijdensmeditatie, 21.30 Yvonne Lotiod (piano) 21.40 Moderne Ka. mermuziek. 22.07 Actualiteiten, 22 30 Nieuws. 22.45 Philh. Orkest. HILVERSUM II: 19.00 Klokje van zeven, 19.05.Tom Poes, 19.15 Liede ren, 19.45 Gesprekken met dokters, 20.00 Nieuws, 20.05 Echo v d dog, 20.15 Bonte Dinsdagavondtrein, 21.30 „Contact", 22.15 Buitenl over zicht, 22.30 Liederen, 23.00 Nieuws. 23.15 Grpl, Morgen HILVERSUM I: 7.00 Nieuws, 7.15 Ochtendgymnastiek, 7.30 Gewijde muziek, 7.45 Een woord voor de dag, 8.00 Nieuws, 8.15 Arnh Orkest ver, 9 00 Ziekenhalfuur, 9.30 Grpl, 10.30 Morgendienst, 11.00 Grpl, 11.15 Luisterspel. 12.00 Koor, 12.30 Weer praatje, 12.33 Alicora Trio, 13.00 Nws, 13.15 Piano-duo. 13.45 Sangh en Spel, 14.30 Tuinbouwpraatje, 15.— Orgelbespeling, 15.45 Voor kleuters, 16.00 Muziek v d jeugd 16.15 Meisjeskoor. 16.45 v d Jeugd, 17.30 Maatsch werk, 17 35 Donau- klanken. 18.00 Ronkums Chr Man- nenkoor. 18.30 Strijdkrachten. HILVERSUM II: 7.00 Nieuws, 7.15 Grpl, 8.00 Nieuws. 8.15 Grpl, 8 50 v d Vrouw, 9.00 Grpl, 9 30 Water standen, 9.35 Symph orkest. 10 00 Morgenwijding. 10.20 Kookpraatje, 10.30 Dansmuziek. 11.00 Beroeps, keuze, 11.30 Populaire grpL. 12 00 Virtuozo Trio. 12.30 Weerpraatie, 12.33 v h Platteland, 12.38 Hawaiian muziek. 13.00 Nieuws, 1345 Kalen der, 13.20 Vaudeville orkest, 14 00 Gesproken portretten. 14 15 Jeugd- concert. 15.00 Luisterspel. 15.30 Meisjeskoor. 15 45 Ziekenprogr, 16 15 Vragen staat vrij, 16.45 Het stond in de krant, 17.15 Jan Vogel, 17 45 Regeringsuitzending. 18.00 Nieuws, 18.20 Eta-trio, 18.30 De taal der

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1948 | | pagina 3