DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
INTERIMREGERING TELT
8 INDONESIËRS
Afrikaaeders, komt naar
Nederland
Hitier ontsnapte tal van keren aan
zeker schijnende dood
VOORLOPIGE SENAAT WORDT
SPOEDIG INGESTELD
Bevoegdheden zijn
sterk uitgebreid
Tournooi Moskou
begint 10 April
Rivaliteit tussen
karakter der
grote steden over
feestviering
Te velen namen deel aan complotten
tegen de Filhrer"
Interview met één
die meedeed
Dinsdag 9 Maart 1948
Achtste jaargang, No. 965
Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330.
Bank: Rotterdamsche Bank. Postbus 9 Abonnements
prijs 31 cent p. w. of 4.— p. kw. Losse nummers 10 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Redactie en Administratie: Soouckacrtlaan 7, Amersfoort.
Telefoon recfec!*. 4291. Telefoon administratie 6235.
Directeur-Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDE R.
De interijn-regering voor Indonesië, die tot aan de oprichting
van de Verenigde Staten van Indonesië het bewind zal uitoefenen,
is vandaag op paleis Rijswijk te Batavia, het verblijf van de
lt. gouverneur-generaal, geïnstalleerd. Het college bestaat uit
achttien leden. De Nederlandse opperbevelhebbers van leger en
vloot maken er deel van uit. De leden hebben de functie van
secretaris van staat.
Bijzondere functies in de interimregering zijn die van de opper
bevelhebbers, wier ambten om constitutionele redenen niet in die
van secretaris van staat zijn omgezet, en verder die van twee
adviseurs-generaal en drie secretarissen-generaal met bijzondere
opdrachten.
De functie-verdeling, waarvoor
de prae-federale raad het voorbe
reidende werk heeft verricht, is als
volgt gerégeld:
Voozitter: dr H. van Mook.
Algemene zaken en vice-voorzit-
ter: raden Abdoelkader Widjojoat-
modjo.
Justitie: mr. Dzoelkarnain.
Financiën: E. W. Alons.
Binnenlandse Zaken: H. van der
Wal.
Gezondheid: dr J. E. Karamoy.
Opvoeding, Kunsten en Weten
schappen: prof. dr. P. A. Hoesein
Djajadiningrat.
Economische Zaken; mr. J. E.
Hoogstraten.
Visserij: M. Wisaksono Wirjodi-
hardjo.
Waterstaat en Wederopbouw: ir.
A. M, Semawi.
Verkeer, Energie en Mijnwezen:
ir. C. J. Warners.
Sociale Zaken: B. Krijger.
Scheepvaart: B. S. van Deinse.
Leden die voorlopig gebonden
blijven aan hun verantwoordelijk
heid zoals die tot dusver gold:
lt generaal S. H. Spoor (Oorlog),
vice-admiraal A. S. Pinkc (Marine)
en mr. H. W. Felderhof (hoofd
Parket).
Bijzondere taken: raden Socria
Santoso (coördinatie politieke
gezagsapparaten, voorbereiding
departement van Defensie), Pange-
ran Kartanegara (zelf bestuurs
zaken). prof. Hocscin Djajadining
rat (voorbereiding departement
van Buitenlandse Zaken).
Adviseurs-generaal: mr. A. H. C
Gieben (Justitie), dr. R. W. van
Diffelen (Opvoeding, Kunsten en
Wetenschappen).
Wettelijke basis: Raad van
Departementshoofden
(Van onze Haagse redacteur)
De wettclüke basis voor de in
terim-regering voor Indonesië heeft
men, om een ingewikkelde grond
wettelijke procedure te vermijden,
gezocht in de Raad van Departe
mentshoofden.
Bij de voorbereiding van de op
richting van dc interim-regering
heeft men dan ook een instructie
opgesteld, che in de plaats treedt van
de instructie van 1944 voor dc Raad
van Departementshoofden. Volgens
deze instructie zal de interim-rege
ring in Batavia vergaderen onder
Va&-zittcrschap van dr. Van Mook.
Eenmaal per week zal zij bij
eenkomen; verder kan zij bij
eengeroepen worden op ieder
ogenblik, waarop dc lt.-gouver-
neur of zijn vervanger dat no
dig oordeelt. Op ^verlangen van
twee of meer leden zal zij even
eens bijeengeroepen moeten
worden.
Besluiten worden genomen bij
gewone meerderheid Zouden de
stemmen staken, dan wordt het on
derwerp in de volgende vergadering
opnieuw aan de orde gesteld Sta
ken zij dan weer. dan wordt het on
derwerp geacht te zijn verworpen.
Do leden -kunnen zich op de ver
gaderingen door een of meer amb
tenaren van hun departement als
adviseurs doen vergezellen. Ook dc
lt.-gouvcmeur-geneiaal moet die
bevoegdheid hebben. Uit dc interim
regering kunnen commissies worden
gevormd, die belast zullen worden
met de behandeling van bepaalde
onderwerpen, of met dc uitoefening
van bepaalde bevoegdheden.
In belangrijke mate zijn daarmee
de bevoegciheden van de interim
regering uitgebreid ten opzichte van
die der oude Raad van Departe
mentshoofden. zodat zij. met deze
instructie uitgerust, inderdaad een
voorloper van de regering der Ver
enigde Staten van Indonesië zal
kunnen worden. Met name is het
terrein, waarover de interim-rege
ring zijn bemoeiingen zal kunrten
uitstrekken, door deze- instructie
aanzienlijk wijder, dan dat van de
oude Raad van Departementshoofden
NU DE BEURT AAN
OOSTENRIJK?
Dr. Karl Altmann, het vrqegere
communistische lid van de Oosten
rijkse regering, verklaarde Zondag,
dat het vertrek van de bezettings
troepen de weg zou banen voor de
vestiging van een „volksrepubliek"
in Oostenrijk.
Dr. Altmann. die een communisti
sche partijvergadering in de Russi
sche zone van Oostenrijk toesprak,
2ei dat ..noch de rechtse volkspartij,
noch de socialisten het sluiten van
een verdrag en de terugkeer van
Oostenrijk's souvereiniteit wensen.
Het is hun bedoeling om de bezet
tingstroepen in Oostenrijk te hou
den om zo het volk te beletten de
zaak zelf ter hand te nemen."
..Het zal hun echter onmogelijk
zijn zich steeds achter vreemde uni
formen te blijven verschuilen. De
bezettingstroepen zullen Oostenrijk
eens verlaten en dan komt de tijd
voor het Oostenrijkse volk, om zelf
over zijn lot te beslissen."
..Dan zal Oostenrijk zijn eigen
weg gaan." besloot dr. Altmann. ,,'n
weg. die leidt naar een volksrepu
bliek en naar het socialisme."
Indonesië ingeschakeld
De interim-regering brengt
geen -adicale wijzigingen. Zij
treedt in de plaats van de Raad
van Departementshoofden,
waarvan zij ook in feite een
reorganisatie is. De meeste
leden waren reeds medewer
kers van dr. Van Mook
De prae-federale raad had ge
adviseerd, dat waar mogelijk, Indo
nesiërs de leiding der departemen
ten zouden krijgen. Waar dit voor
alsnog niet mogelijk was moest de
leiding in handen van de Neder
landse directeuren van departe
menten gelaten worden. Met spoed
zullen thans echter Indonesische
krachten worden ingeschakeld.
Een voorlopig vertegenwoordi
gend lichaam wordt voorbereid.
Het zal uit dertig leden bestaan;
alle deelstaten en de minderheden
zullen er in vertegenwoordigd zijn.
Hoe de verantwoordelijkheid van
de interim-regering tegenover het
voorlopige parlement zal worden
geregeld is nog niet meegedeeld.
Het rantsoen voedingsvet
met Pasen
Zoals gemeld. zal in de week vóór
Pasen het rantsoen voedingsvetten
voor éénmaal worden verhoogd. De
toeslag van 250 gram boter of mar
garine of 200 gram vet geldt echter
slechts voor houders van A-. B- of
C-kaarten; voor houders van D- en
E-kaarten bedraagt de toeslag 125
gram boter of margarine of 100 gram
vet.
Maandagmiddag is het hulpvliegkamp schip Karei Doorman van Schiedam
naar Plymouth vertrokken waar het vaartuig aan de Engelse marine wordt
teruggegeven. In Met keert de bemanning met een groter en sneller vlteg-
kampschip terug, dc Venerable, die eigendom wordt van de Koninklijke
Nederlandse Marine en weet de naam Karei Doorman krijgt*
FINSE DELEGATIE
NAAR MOSKOU
De Finse regering heeft besloten
een delegatie naar Moskou tc zen
den om te onderhandelen over ccn
pact van militaire bijstand en
vriendschap als door Maarschalk
Stalin in zijn brief aan president
Paasikivi werd voorgesteld.
De president van de Finse repu
bliek doet bekend maken, dat hij
besloten heeft in gunstige zin te
antwoorden op het voorstel van cle
Sowjet-Unie tot het sluiten van
een verdrac van vriendschap, sa
menwerking cn wederzijdse bij
stand.
President Paasikivi heeft Stalin
een brief geschreven, maar de in
houd daarvan zal niet worden ge
publiceerd voor dat men uit Mos
kou bevestiging van ontvangst ge
kregen heeft.
Het is niet bekend, of de
Finnen voorwaarden zullen
stellen of tegenvoorstellen zul
len doen. Met uitzondering
van de communisten en de
linkse socialisten is men over
het algemeen gekant tegen
een militaire overeenkomst,
omdat een pact met militaire
clausules de Finse neutraliteit
zou schenden.
Moskou is als ondcrhandelings-
plaats gekozen om practische rede
nen: men heeft daar gemakkelijker
toegang tot de Russische leiders en
bovendien zouden in het geval dat
de besprekingen te Helsinki wer
den gevoerd, uitgebreide veilig
heidsmaatregelen nodig zijn ter be
scherming van de Russische dele
gatie.
Op een vergadering van arbei
ders van de spoorwegwerkplaatsen
te Helsinki stelde een vertegen
woordiger van de communistische
partij de vraag: „Wat kiest ge: de
kapitalistische hand of de hand
van kameraad Stalin?" De arbei
ders nepen in koor: „Geen van
beide!"
Omstreeks het middaguur heeft
gisteren dc 21-jarige M. W. uit Am
sterdam. die verdacht werd van de
moord op de 10-jarige Anneke Hagel
cn thans wordt verpleegd, tegen
over de officier van justitie bij de
Amsterdamse arrondissementsrecht
bank in het Wilhclminagasthuis een
volledige bekentenis afgelegd. Te
vens is komen vast tc staan, dat het
hier een zedenmisdrijf betrof.
MARINE MET WIT vormt een
combinatie, die ook dit voorjaar bij
zonder gewild zal zijn. Dit jurkje, dat
van voren geheel met witte' fantasie-
knopen sluit, werd gemaakt van een
mooie kwaliteit linnen en is ongetwij
feld ccn heerlijke dracht voor de zon
nige lentedagen die we binnenkort
kunnen verwachten.
Naar wjj vernemen zal het tweede
gedeelte van het tournooi om het
wereldkampioenschap schaken op 10
April te Moskou beginnen cn tot en
met 18 Mei duren.
Alle deelnemers vertrekken geza
menlijk met officials per trein van
Nederland naar Rusland op 23 of
29 Maart a.s.
Palestinabesprekingen
procedure vastgesteld
Vier grote mogendheden van de
Veiligheidsraad alle permanente
leden, behalve Engeland z(jn b(1-
een geweest om de procedure van
de besprekingen over Palestina vast
te stellen.
Als moeilijke punten van de
agenda werden naar voren ge
bracht:
of er bedreigingen van de vrede
bestaan in Palestina:
het probleem van het organiseren
van een voorlopige regering;
de organisatie van milities:
de kwestie van een internatio
nale strijdmacht voor Palestina:
de vraag, of Joden en Arabieren
tot de besprekingen van de vier
grote mogendheden zullen worden
uitgenodigd
Plaatselijk of
landelijk?
(Van onze Haagse Redacteur)
Het Amsterdamse Kroningsco
mité, dat de feesten ter gelegen
heid van het regeringsjubileum in
de hoofdstad organiseert heeft de
zer dagen zijn plannen voor de
viering van dit jubileum bekend
gemaakt. U?t de toelichtingen op
deze plannen gegeven, blijkt dui
delijk. dat de feesten in de Hoofd
stad een landelijk karakter zullen
hebben. Op de Kr.ningini.edag zal
in het Olymoisch Stadion een Kro-
ningsspel worden opgevoerd, op 1
September zullen enige afdelingen
van land-, vloot- en luchtstrijd
krachten defileren, op 3 September
zal op het Buiten IJ een vlootre
vue worden gehouden, op 4 Sep
tember een sportfantasie in het
Stadion en op 6 September wordt
in de Nieuwe Kerk een herhaling
van de gebeurtenissen van 1898 ge-
ensceneerd.
Tegen dit alles bestaat in de an
dere plaatsen niet het minste be
zwaar; waar men overal in andere
grote steden wel ernstige beden
kingen tegen heeft, is dat op de
bijeenkomst, waar de Amsterdam
mers deze mededeling hebben ge
daan de indruk is gevestigd, dat
men elders in den lande slechts
feestelijkheden van een plaatselijk
karakter zal organiseren. In de
eerste plaats is deze mededeling
onjuist en in de tweede plaats
heeft Amsterdam, dit zeggende, de
knuppel in het hoenderhok gewor
pen.
Reeds vele maanden lang
zijn in het Nationaal Huldi
gingscomité, waarin onder
meer de burgemeesters van de
drie grote steden zitting heb
ben, besprekingen gevoerd
over de organisatie van de
feestelijkheden met slechts
matig succes. Dit vindt vooral
zijn oorzaak in de blijkbaar
niet te overbruggen tegenstel
ling tussen de drie grote ste
den.
Intussen zal de Haagse viering
wel degelijk een landelijk karakter
hebben. Daarop kan reeds alleen
het feit wijzen, dat in Den Haag op
28 Augustus een nationale volks-
dansendag zal worden gehouden,
op 29 Augustus een groot KNGV-
gymnastiekfeest en op 31 Augustus
een zangersfeest waaraan vereni
gingen uit alle delen van het hele
land deelnemen. Ook de Bestuurs-
dag, waaraan de burgemeesters en
hogere ambtenaren van alle Ne
derlandse gemeenten zullen deel
nemen zal in Den Haag worden ge
houden.
Er staat eigenlijk nog veel te
weinig vast om te kunnen zeggen,
of er wel ergens de algemene lan
delijke viering zal worden georga
niseerd en zo ja, waar deze dan zal
geschieden, doch in de grote steden
zal de viering toch zeker een lan
delijk karakter dragen.
Een Duitse edelman, die drie malen te vergeefs heeft getracht Hitier
te doden, verdient heden ten dage zijn brood met het verdedigen van
Duitse oorlogsmisdadigers.
Deze medeplichtige aan drie aanslagen op de Duitse tyran, is de 40-
jarige Fabian von Schlabrendorff, die nu als advocaat pleit voor volge
lingen van Hitler die voor het denazificatiehof moeten verschijnen.
Volgens officieren van de Amerikaanse Intelligence Service is hij ccn
van de weinige overlevende kopstukken van de mislukte aanslag van
20 Juli 1944. Als gevolg van de toen doorgevoerde zuiveringsactie heb
ben duizenden Duitsers het leven verloren. Von Schlabrendorff was
voordien reeds betrokken bij twee andere aanslagen, die eveneens mis
lukt zijn.
mening waren er te veel mensen
bij betrokken geweest om goede
resultaten te waérborgen. Nu
sprak hij smalend over de aanslag
legende, die zich in Duitsland heeft
gevormd. „Ongeveer de helft van
alle Duitsers beweert, aan de aan
slagen op Hitier te hebben deelge
nomen", aldus beweerde Von
Schlabrendorff misprijzend.
De advocaat meende, dat de aan
slag van 13 Maart 1943 beter was
voorbereid. Er was een veel klei
nere groep bij betrokken. Hij mis
lukte echter door een ongelukkige
samenloop van omstandigheden.
Twee Britse tijdbommen, ingenieus
verborgen in cognacflessen, ont
ploften niet toen Hitler van een
inspectietocht per vliegtuig naar
zijn hoofdkwartier terugkeerde.
Von Schlabrendorff, die toen lui
tenant was.in het Duitse leger, had
de flesbommen zelf in het vlieg
tuig geplaatst. Hij overhandigde
de flessen aan een zekere kolonel
Brandt, een der adjudanten van
Hitler, die met Hitier naar diens
hoofdkwartier te Rastenburg in
Oost-Pruisen zou vliegen. Het tijd-
mechanisme was zo ingesteld, dat
de bommen zouden moeten ont
ploffen wanneer het vliegtuig zich
ongeveer boven Minsk bevond.
Von Schlabrendorff, die de bom
men zelf gereed had gemaakt, zei
per abuis slechts één ontsteking te
hebben gebruikt.^ Later vertelden
de Engelsen hem,'dat hij twee ont
stekingen per flesbom had moeter.
gebruiken.
Een fout
Toen de militaire zenders meld
den, dat Hitler in zijn hoofdkwar
tier was gearriveerd, besefte Von
Schlabrendorff, een fout te hebben
gemaakt. Hij cn zijn medeplichti
gen sloeg de schrik om het hart.
Zij verloren echter hun hoofd niet.
maar telefoneerden kolonel Brandt
in koelen bloede, dat zij de ver
keerde flessen hadden meegegeven.
Von Schlabrendorff vloog de vol
gende dag naar Hitiers hoofdkwar
tier en verwisselde de beide fles
sen, die nog onaangeroerd in een
kartonnen doos ergens in 'n hoek
stonden, voor twee flessen prima
cognac.
Door deze mislukking echter niet
ontmoedigd begon men spoedig
daarna weer met het opstellen van
een nieuw plan. Hitier moest uit de
weg geruimd worden. Ook Von
Schlabrendorff was weer in het
complot betrokken. Hij vertrok
naar Berlijn met enkele bommen
en overhandigde die aan een van
zijn vrienden, kolonel Rudolf von
Gerstdorff. Door een toeval ont
snapte Hitier aan de dood. Tijdens
een rouwplechtigheid ter ere van
de gevallenen verliet Hitier een
uur voor het vastgestelde tijdstip
de plaats waar de plechtigheid
werd gehouden. Daardoor kreeg
Von Gerstdorff geen gelegenheid
In een interview met United
Press vertelde Von Schlabrendorff.
die de indruk maakt van een zeer
bezadigde geleerde, het een en an
der over die pogingen om de Füh-
rer uit de weg te ruimen. Uit zijn
relaas blijkt, hoe die pogingen door
toeval en slechte voorbereiding
mislukten.
Von Schlabrendorff raakt echter
pas in vuur wanneer hij begint met
zijn critiek op het volkomen ver
keerde systeem van denazificatie
dat door de Amerikanen wordt toe
gepast. Hii verklaarde, dat dit zo
langzamerhand was uitgelopen op
„hernazificatie".
Terwijl hij met zijn gebogen,
enige decimeters lange pijp druk
gesticuleert om kracht bij te zetten
aan zijn woorden, beweert Von
Schlabrendorff. dat de Amerikanen
met hun politieke zuivering veel te
ver zijn gegaan. „Het is niet juist,
al die kleine nazi-aanhangers te
vervolgen", meent hij.
Daarom heeft hij gemeend er
goed aan tc doen, vrijwillig onge
veer een derde van zijn tijd be
schikbaar te stellen voor het ver
dedigen van de aanhangers van de
man. die hij verschillende malen
heeft trachten te doden.
Von Schlabrendorff erkent, dat
hij zijn leven te danken heeft aan
de dwaasheid van de Duitsers, alle
personen te executeren, die er van
op de hoogte waren, dat hij bij de
aanslagen was betrokken. Pas
daarna werd hij voor het beruchte
volksgerechtshof in Berlijn ge
bracht.
Na vier malen te zijn verhoord,
werd hij ten slotte bij gebrek aan
bewijs in vrijheid gesteld. De
Gestapo gaf niettemin opdracht,
hem voor een executiepeloton te
plaatsen.
Re^u voor doodvonnis
„Terwijl ik in de gevangenis zat,
dwong men mij, een ontvangstbe
wijs te tekenen voor mijn doodvon
nis", deelde de in Pruisen geboren
advocaat laconiek mede.
Eer zijn doodvonnis echter kon
worden voltrokken, werd hij te
Innsbruck door de Amerikanen be
vrijd. Men had hem inmiddels van
het ene naar het andere concentra
tiekamp gesleept.
Von Schlabrendorff, die ten tijde
van het complot dienst deed als
koerier tussen het Russische front
en Berlijn, had veel critiek op de
wijze waarop de aanslag van de 20e
Juli 1944 werd uitgevoerd. Of
schoon de bewuste bom Hitier bij
na uit zijn hoofdkwartier in Oost-
Pruisen blies was Von Schlabren
dorff van oordeel, dat de aanslag
slecht was voorbereid. Naar zijn
de bom, die hij onder zijn overjas
verborgen had, naar Hitler te slin
geren.
Von Schlabrendorff is nu geheel
in zijn advocatenpraktijk inge
voerd. De samenzweerdersperiode
ligt ver achter hem. Het mikpunt
van hun samenzweringen is ver
dwenen. Von Schlabrendorff zei:
„Ik ben er vast van overtuigd dat
Hitier werkelijk dood is".
Hachelijk avontuur van
Scheveningse vissers
Vrijdagnacht maakte dc beman
ning van de Scheveningsc trawler
Sch. 118. schipper M. Taai, angstige
ogenblikken mee, zo melden binnen
gekomen vissers. De logger was on
geveer 60 mijl uit dc Deense kust
vissende en was bezig met het halen
van het Uawlnct. Toen ongeveer nog
veertig meter gehaald moest wor
den. kwam een mijn onder water tot
ontploffing, met het gevolg, dat een
grote waterzuil zich verhief en zich
over het schip stortte.
Ongelukken kwamen gelukkig
niet voor. Ook andere trawlers, wel
ke op dezelfde hoogte visten, kregen
mijnen in het vistuig. Dc trawlers
Sch. 87 en R.O. 9 moesten ijlings de
vislijn kappen cn de netten aan dc
zee prijs geven.
Bouwconflict in Amster
dam breidt zich uit
Dc reeks stakingen in de bouw
nijverheid te Amsterdam is Maan
dag opnieuw met enkele nieuw©
conflicten uitgebreid. Maandag
ochtend zijn cle arbeiders voor cle
fa. Van Swictcn werkzaam aan het
filiaal van de Amstcrdamsche Bank
aan de Leidsestraat niet weer op
het werk verschenen. B(j Wvinand
Fockink cn de Oranje Nassaukazer-
ne, die respectievelijk bij de fa. Ter
Braak en het ingenieursbureau.
„Bouwnijverheid" te Ocgstgcest in
uitvoering zjjn, is het werk even
eens neergelegd. De tegelzetters in
Amsterdam, totaal ongeveer 50
personen bji een 6-tal aannemers en
bouwmaterialenhandclaren. zijn gis
terochtend. niet op het werk ver
schenen. Deze gespecialiseerde vak
lieden zijn ontevreden over de wijze
waarop hun positie in dc. arbeids
overeenkomst is vastgelegd.
Nederlandse zeevis te
Antwerpen op mesthoop
Naar uit Antwerpen wordt gemeld
heeft de eerste zending Nederlandse
zeevis, die dezer dagen van Urk
naar België was verzonden, niet de
juiste bestemming gekregen. De zen
ding vis. die door de exporteurs op
onvoldoende wijze verzorgd was en
niet de gewenste sortering bevatte
en bovendien aan de grens vertra
ging had ondervonden, werd in Ant
werpen voor de consumptie afge
keurd en vernietigd.
Curasao's Volkscomité
keurt
stap der Democraten af
Het Curagaose Volkscomité heeft
zich telegrafisch tot de Koningin
gewend met cle verklaring de stap
van de Dem. Partji bij de UNO
en de pan-Amerikaanse Unie diep
te betreuren en streng af te keu
ren. Het Volkscomité spreekt z(in
„onwankelbaar vertrouwen in een
eerlijke en zeer spoedige vervulling
van de beloften, gedaan in de Ko
ninklijke rede van 7 December
1942". uit en verklaart te onder
schrijven, hetgeen dr. Da Costa
Gomez enige dagen geleden in Ne
derland naar voren heeft gebracht
met betrekking tot de stap der De
mocratische Partij.
Griekse kinderen naar
Noordelijke buurlanden
Op beschuldigingen van de Griek
se regering te Athene wegens het
evacueren van een groot aantal
Griekse kinderen naar Noordelijke
buurlanden, is geantwoord door een
communiqué van de „Vrije Griekse
regering' van generaal Markes,
waarin gezegd wordt dat de ..demo
cratische regering" het zich tot een
plicht geacht heeft, de 150 000 kin
deren uit de steden welke onder
haar bewind staan, naar de Noor
delijke buurlanden te evacueren.
„Deze kinderen. die honge
rend, verlaten. barrevoets en
overleverd aan misdadige ex
ploitatie rondlopen." aldus het
communiqué, „willen wij onttrek
ken aan het gevaar van bombarde
menten. Als zij naar onze vrienden
gaan, ls het niet om er te blijven."
De redacteur van het maandblad
Zuid-Afrika. prof. dr. jhr P. J van
Winter, heeft onlangs een reis door
't land van onze stamverwanten ge
maakt en die gelegenheid benut om
propaganda voor ons land te maken.
Ga eens naar het oude. arme
Nederland dan naar het rijke Ame
rika. was de kern van een rede die
prof van Winter voor de Afrikaanse
radio hield. Ge kunt in Nederland
nog heel wat leten!
Wij vinden het altijd genoeglijk,
een stuk Afrikaans te lezen Vele
lezers waarschijnlijk ook. Daarom
drukken we het slot der rede van
prof. van Winter hier in de lands
taal over.
„Suid-Afrika het Amerika ontdek,
het mense my onlangs te verstaan
gegee. Ek antwoord' so 'n belang
stelling vir Amerika tref ons by alle
volke. Amerika is een van die groot
ste,- een van die rykste en mees self-
bewuste kutuurmagte van ons tyd
Wie sou nie kennis daarvan wil
neem nie? Dit is egter van belang
dat die gees daartoe op die juiste
wyse voorberei is Wie by kennis
making met Amerika homself ver
loor. ly skade. Net wie in staat is
om te sif en te kies en.wie behou
wat hom pas en wie tersyde laat wat
hom nie pas nie. trek die volle voor
deel van die nuwe kennismaking en
verrvk daarmee sy eie geesteslewe.
Wie bief die waarheid nie besef
nie. sal liewers na Amerika gaan as
na Europa om sy insig te verruim
Nederland, klein en nou ook armer
as te vore. kom dan glad niet in
aanmerking nie. Amerika trek. om
dat hy groot is en ryk en modern.
Hy besit 'n aanstekelike selfbewust-
heid en S A. is maar al te begerig
om kennis te maak met daardie aan-
treklike jong land. wat ook as kolo
nie begin het en wat Europa oor die
hoof gegroei het.
Daar is egter iets anders, wat juis
wèl pleit vir 'n besoek aan Europa
en daar weer aan Nederland in die
besonder. Ek bedoel nie net 'n vlug-
tige toeristebesoek nie. maar 'n ver-
blyf wat bedoel is as afronding van
'n akademiese of miskien 'n prak-
tiese opleiding. Enige mens wat die
methodes van verskillende lande wil
vergelyk. kan in Nederland iets van
helang opdoen, in besonder die Afri
kaner. Wat mens daar kan leer en
raak sien is. hoe 'n kleine volkie,
wat tussen groot moonthede woon.
sinds eeue kennis geneem het van
die geestesgoedere van sy bure en
dat alles met eie inset verwerk het
tot iets van homself.
Nederland het altyd geweet dat
'n deel van sy belang gesteek het
in sy ligging tussen die Franse.
Duitse en Engelse kuiture Hy het
al sinds die middeleeuwe 'n bemid
delende rol gespeel tussen daardie
beskawinge. Hy het van al drie ken
nis geneem en sy voordeel daaruit
getrek. Maar hy het tewens 'n eie
Nederlandse beskawing ontwikkel.
Teënswoordig neem hy net so veel
kennis van Amerikaanse denke en
Amerikaanse methodes soos enige
volk ter wereld. Maar hy verloor
hom self nie in 'n volledige oorgawe
aan daardie kragte en magte nie.
Nou die Afrikaner, wat in Neder
land werklik opdoen wat hy daar
kan leer, sal tot die insig kom hoe
'n volk homself kan bly sonder om
in afsondering te lewe en hoe dit m
die wereld 'n plek kan beset, sonder
om te behoor tot die groot magte
van die wereld Niemand en seker
niet 'n volk nie kan net lewe van
eie geestesgoed en vernuf. Volke
beïnvloed en inspireer mekaar, sal
dit goed wees Helaas vind jy by die
grote? soms 'n hooghartige selfver-
sekerheid. wat van geen ander in-
sigte of methodes wil hoor nie. Die
klein volke kan ontkom aan die be-
towenng wat daardie selfgenoeg-
saamheid vir hulle kan hé. maar dan
behoor hulle hulle geestelike self-
standigheid te bewaar - nie net deur
hulle af te sonder nie. maar deur
steeds die vreemde elemente by
kennismaking te toets aan hulle eie
geaardheid. Dan word die vreemde
nie 'n gevaar nie. maar 'n bron van
inspirasie. wat die eie wese laat tril
op telkens weer nuwe golwe. maar
dan op golwe. wat in harmonie is
met die eie ritme.
Ek sé dit alles in volle versekering
In die eerste plek omdat dit my oor-
tuiging is van die geestelik taak van
die klein volkere van die wereld.
Verder omdat elk daarvan oortuig
is. dat Nederland op daardie wyse
sy taak vervul en tenslotte omdat
Afrikaners, wat in Nederland ge-
studeer het. aan my uit eie bewe
ging verklaar het. dat die groot be
tekenis van die Nederlandse tyd-
perk van hulle studie inderdaad
gelê het in wat ek so pas uiteen ge-
sit het. Dit is tog sonder meer dui-
delik dat as die Afrikaner kennis
wil neem van die vreemde dat hy
dan in Nederland aanwysings kan
vind hoe om dit te doen op 'n ma
nier wat hom self nie skade bring
nie, maar waarby hy sal baat. Im
mers Nederland neem ryklik ken
nis van wat in die wereld omgaan
en hy ontkom aan die eensydige
Duitse of Engelse of Amerikaanse
én hy doen dit op 'n eie wyse. wat
vir die Afrikaner nie moeilik behoor
te we«s om te volg nie, aangesien
immers die geestelike grondslae van
albei volke dieselfde is.
Die Afrikaner kan aan die gevaar-
like uiterstes ontkom als hy kennis
neem van wetenskap en lewe in Ne
derland Hy behou dan tewens die
gelukkige rnoontlikheid om hom na
sy eie aard te kan ontwikkel Neder
land sal hom viral metode kart aan
leer. 'n wyse om probleme aan te
pak en om tussen die volkere sy eie
pad te leer vind. Wie eenmaal 'n
methode werklik vir hom self eie
gemaak het. kan dit altyd toepas na
gelang van sy aard en met behoud
van sy identiteit.
Wijziging wasserij tarieven
In de wasserijtarieven zijn enige
wijzigingen aangebracht Het mini
mumbedrag per zending voor een
huishoudwasbehandeling en van een
gemengde was wordt van 2.25 ver
minderd tot 2 20. Voor luxe was-
behandcling is het minimum per
zending gesteld op 5 kg., indien per
kg wordt berekend en op 3.
indien per stuk wordt berekend.
De minima voor luxe was mogen
slechts in rekening worden gebracht
indien de zending ook huishoud- en
lijfgoederen bevat. Dit betekent, dat
fijnstrijkinrichtingon over het alge
meen geen gebruik van deze minima
mogen maken.
SANCHES' MEDEPLICHTIGEN
De soldaten James Macbean, Fre-
derik Koulen en Jean Sanches, zijn
wegens medeplichtigheid in de
zaak-Simon Sanches veroordeeld
tot vijftien maanden met aftrek
van vier maanden voorarrest en tot
ontslag uit dienst met het verlies
van het recht om in dienst te tre
den. De soldaten Balgen en Krolis
werden veroordeeld tot zes maan
den met aftrek, ontslag en het ver
lies van het recht om dienst te ne
men wegens het niet bekendmaken
van deze samenzwering aan de
overheid.
Vier kleinere motorschepen van
ongeveer 200 ton slaagden er gister
middag in de tocht van Amersfoort
en Baarn naar de hoofdstad over
het nog steeds met ijs bedekte IJs-
selmeer te volbrengen. De Hoornse
boot. die omstreeks 10 uur uit de
Amsterdamse haven vertrok, moest
tegen één uur onverrichter zake
terugkeren.
Weerbericht
AANHOUDEND ZACHT
Weersverwachting tot Woensdagavond:
Zwaar bewolkt en vannacht nog hier
en daar nevelig, later verspreide opkla
ringen. Overwegend droog weer met
zwakke tot matige wind tussen Zuid
west en West. Weinig verandering in
temperatuur.
10 Maart. Zon op 7 07 onder 1#35.
Maan op 7.30, onder 18.06.
