DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Van de troep maar een beroep
Duitsers en Spanjaarden op
Parijse conferentie?
Wolven in
Batenburg?
De democratie in gevaar
Tragische gevolgen, indien
hulp achterwege blijft
Bevin hoopvoller gestemd dan ooit
„Ik hoop op vrije
onderhandelingen"
In de spreekkamer van de Söciale
Dienst voor demobilisanten
^VANDAAG... J
Dinsdag 16 Maart 1948
Achtste jaargang, No. 971
Opgericht door de Stichting „Het Parool" Giro 510330.
Bank: Rotterdamsche Bank. Postbus 9 Abonnements
prijs 31 cent p. w. of 4.— p. kw. Losse nummers 10 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Redactie cn Administratie: Snouckaertlaan 7. Amersfoort.
Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235.
Tegelijkertijd somber en optimistisch optimistisch op grond van de
in de laatste tijd door internationaal overleg bereikte resultaten, somber
om de recente politieke spanningen waai door Europa is gereduceerd tot
de zestien hier aanwezige landen zijn de delegaties ter Parijse confe
rentie aan het werk getogen. Een van de eerste problemen waarvoor
men komt te staan is de uitbreiding van het aantal „Marshall-landen".
In de westelijke zones van Duitsland rekent men al op een uitnodiging,
waartoe waarschijnlijk Groot-Brittannië en Frankrijk op de conferentie
een voorstel zullen doen, en tevens houden dë geruchten aan dat ook Spanje
zal worden gevraagd. Van wie het initiatief hiertoe zou moeten uitgaan is
overigens niet duidelijk; Engeland blijft tegen Franco's deelneming gekant.
In het spel van licht en schaduw
Paasikivi antwoordt:
Het antwoord van Paasikivi, de
Finse president, op de brief van
Stalin is in het Finse parlement
voorgelezen.
Zij. luidt:
..Generalissimus, in aansluiting
op mijn brief van 27 Januari, heb
ik de eer u het volgende mee te
delen.
Daar de sluiting van het verdrag
in kwestie volgens de Finse grond
wet de goedkeuring van het parle
ment vereist, heeft de regering het
voorstel, dat in uw brief vervat
was, aan de parlementaire groepen
ter eerste kennisneming voorgelegd
Toen dc zaak in beschouwing was
genomen door de hierboven genoem
de groepen, is in parlementaire
kringen twijfel gerezen met betrek
king tot het sluiten van een mili
taire overeenkomst. Vooral na de
lasten die in de afgelopen jaren ge
dragen moesten worden, hoopt het
Finse volk in staat te zijn buiten de
internationale conflicten te blijven
en gewetensvol de bepalingen van
het vredesverdrag na te komen en
vriendschappelijke betrekkingen tot
stand te brengen tussen Finland en
de Sowjet-Unie.
Goede betrekkingen
Daar de regering met alle voor
handen zijnde middelen goede en
betrouwbare nabuurbetrekkingen
tussen Finland en de Sowiet-Unie
wenst te bevorderen en te ontwik
kelen. aanvaardt zij het voorste»
om deel te nemen aan de boven
genoemde onderhandelingen. De re
gering veronderstelt, dat de uitein
delijke inhoud van de overeenkomst
gedurende de onderhandelingen in
alle opzichten vrijelijk overwogen
en beslist zal worden
De regering accepteert, dat de
onderhandelingen in Moskou zullen
plaatsvinden en neemt verlof om
mee te delen, dat de Finse delegatie
gereed zal zijn om te vertrekken
op een datum, die de Sowjet-rege-
ring past. na de 20ste Maart.
Met diepe eerbied.
de president van de Republiek
J. K. Paasikivi.
Aan generalissimo Josef Vissa-
rionovitsj Stahn. voorzitter van de
raad van ministers van de Unie van
Socialistische Sow jet-republieken,
Moskou. Kremlin."
Britse regering waakt
tegen communisme
Attlee heeft in het Britse Lager
huis meegedeeld, dat geen commu
nisten in dienst zullen worden ge
nomen voor werkzaamheden die
van belang zijn voor de veiligheid
van do staat.
Deze nieuwe maatregel heeft ook
betrekking op personen die actief
ztin betrokken bij fascistische orga
nisaties en op hen die zonder lid
te zijn met de communistische
partij in nauwe betrekking staan.
De regering blijft van oordeel, al
dus Attlee. dat de staat zich niet
heeft in te laten met de politieke
overtuiging van zijn dienaren: deze
maatregel is alleen uit veiligheids
overwegingen genomen.
Een der twee communistische af
gevaardigden in het Lagerhuis.
Gallacher. begon onder Attlee's
rede ..De Rode Vlag" te zingen, on
der protesten van alle zijden. Later
kreeg hij het woord en zei: De re
gering kruipt in het stof voor de
Tories en de dollarbonzen. De
houding van de communisten in de
eerste oorlogsjaren heeft ons .ge
leerd voorzichtig te zijn, antwoord
de Attlee.
In Juli weer kleinere
broodbonnen
De keuzebon voor gebak en
meelproducten blijft, maar de
gewone broodbonnen zullen
binnen afzienbare tijd weer in
kleinere coupures worden gege
ven.
Van 4 Juli af zullen bonnen voor
200. 400 en 800 gram brood worden
toegewezen. De bonnen zullen een
week geldig ziin. Zij hebben weer de
aanduiding „brood" en zullen voor
alle kaarten zoveel mogelijk dezelf
de nummers dragen.
„Truus" gevonden
„Soldatenmoeder" Truus van
Geneigen 5-11 R.I., die zich als
verslekelinge aan boord van het
troepentransportschip „Volendam"
zou bevinden, is eindelijk in Ne
derland gevonden. Zondagmorgen
werd zij ontdekt te Veldhoven, een
dorp in de Kempen. Truus ver
keerde in een feestelijke stemming,
want zij had zich juist verloofd
rr.et een Veldhovense jongeman,
een korporaal van de Koninklijke
Marechaussee.
Landstorm wil er bij zijn
De plaatselijke leiders en be
stuursleden van plaatselijke Land
storm-commissies in het gewest „de
stelling van Amsterdam" hebben in
een motie, gehoord de besprekingen
over het voornemen der regering
tot vorming van een vrijwillige
hulppolitie, de wens uitgesproken,
dat de regering de Bpzondere Vrij
willige Landstorm, als instituut in
zün «ehcel, sal inschakelen bil de
versterking van haar machtsappa
raat.
vertegenwoordigde de openingsrede
van voorzitter Bevin de eerste zijde.
Hij was ronduit optimistisch. Wij
hebben veel moeilijkheden te ver
werken gehad, zei hij. maar ik ben
thans hoopvoller gestemd dan ooit te
voren tijdens of na de oorlog. Het is
duidelijk dat juist deze bijeenkom
sten, onderzoekingen en besprekin
gen niet slechts een diepe indruk
maken, maar ook technisch en poli
tiek begrip bevorderen, waaraan de
wereld op dit ogenblik zozeer be
hoefte heeft.
Bevin wilde grote spoed achter
het werk zetten. Hij legde de ver
gadering een programma voor, waar
mee men in twee dagen klaar zou
kunnen zijn. Als ze willen kunnen
de deskundigen dan nog een dag
blijven, voegde hij cr aan toe.
Bidaults rede vertegenwoordigde
de schaduwkant de schaduw van
Tsjëchoslowakije namelijk. ..Recente
gebeurtenissen hebben de politieke
oorzaken getoond van het feit, dat
Europa op het ogenblik tot zestien
landen gereduceerd is. Het toene
men der politieke moeilijkheden is
gepaard gegaan met een loenemen
der economische moeilijkheden", al
dus de Franse minister.
Hij liet het er echter niet bij. maar
gaf verder een helder overzicht van
de technische problemen en moge
lijkheden. Als doel van de confe
rentie noemde hij: de stichting van
een permanente organisatie en een
poging om de economie der deelne
mende naties te organiseren.
Bcnelux-voorstellen
De Benelux-landen laten zich
ook nu niet onbetuigd. Zij zul
len een voorstel indienen, dat
herstel van efen geregelde en
ongehinderde goederensti-oom
tussen de Europese landen be
oogt.
Het voorstel is gebaseerd op dc
zes maanden lange ervaring met de
betalingsovereenkomst, die op de
vorige conferentie tussen Benelux.
Frankrijk en Italië is gesloten. Deze
overéénkomst voorzag in een verre
keningssysteem tussen de vijf lan
den door middel van de Bank voor
Internationale Betalingen te Bern.
Deze overeenkomst ..vermenigvul
digd met vijf". Eenvoudig gezegd:
wanneer een der landen een mil-
lioen dollar uit het plan-Marshall
krijgt, en in de vorm van goederen
in circulatie brengt, zou het bedrag,
na door alle vijf landen terug naar
het eerste land te zijn gevloeid, vijf
maal zijn gebruikt en goederen ter
waarde van 5 milliocn dollar heb
ben gefinancieerd.
Deze overeenkomst zou nu moeten
worden uitgebreid tot een Europees
..verrekenkantoor" in feite het appa
raat voor de uitvoering van het
plan-Marshall.
ZWEEDS OPPERBEVEL
WAARSCHUWT
Sovjet-Unie gebruikt
brutaalste methoden'
In een boodschap aan de koning
heeft 't Zweedse opperbevel in ver
band met het ..stijgende oorlogsge
vaar" maatregelen gevraagd om de
militaire paraatheid van Z\yeden op
te voeren. Alles wijst erop, aldus de
boodschap, dat de Sovjet-Unie sys
tematisch werkt aan de verwezen
lijking van haar veiligheidspro
gramma in Oost-Europa en zij aar
zelt niet, haar toevlucht te nemen
tot de meest brutale methoden. I^et
Zweedse opperbevel acht een alge
meen conflict niet op handen maar
meent dat de mogelijkheid niet is
uitgesloten dat de Sovjet-Unie haar
toevlucht neemt tot partieel optre
den, waaraan geen risico van een
grote oorlog vastzit.
Lewis' mijnwerkers staken
Ongeveer de helft van de 400.000
arbeiders die werkzaam zyn in de
Amerikaanse vetkoolindustrie zyn
In staking. Hun leider, John Lewis,
heeft 'n eis gesteld voor een ouder
domspensioen van honderd dollar
per maand.
De stilgelegde mijnen zijn ver
spreid over elf staten. Tal van deze
mgnen leveren de gehele productie
aan de staalindustrie. Volgens schat
tingen is er in Amerika voor vier
dagen vetkool voor huiselijk ge
bruikaanwezig en voor 34 dagen
voor industrieel gebruik.
Staat van beleg in
Costa Rica
In Costa Rica is volgens in New
York ontvangen berichten een
zware strijd aan de gang tussen
regeringstroepen en rebellen. Er is
enige dagen geleden een rechtse
revolutie uitgebroken die zich snel
uitbreidde. Thans is de staat van
beleg afgekondigd. Regeringstroe
pen hebben alle wegen naar de
hoofdstad San José opgeblazen.
Scheepsramp bij IJsland
Veertien man omgekomen
Veertien leden der bemanning
van de trawler „Epine" uit Huil
zijn omgekomen bij dc stranding
van het schip op klippen aan de
Westkust van IJsland.
Vier man zijn gered van de kust
uit. Eén spoelde leven I aan. Tot
dusver zijn drie lichamen aange
spoeld. De geredden maken het
redelijk wel.
Na een voorspoedige vlucht zette
Prins Bern hard zijn toestel Zondag
middag j l. neer op het vliegveld te
Ston in Zwitserland. De prinsesjes
Beatctx en Irene laten zich met stralen
de gezichten fotograferen. Zij gaan een
heerlijke vacantie tegemoet in de
sneeuw van Zcrmatt, waaraan het
prinselijke gezin zulke mooie herinne
ringen heeft.
In Buckingham Palace
wordt gestaakt
Buckingham Palace is vandaag
van warm water, centrale verwar
ming en lift verstoken, daar het
technisch personeel, dat de clectn-
sche installaties in het paleis be
dient, met een eis tot loonsverho
ging in staking is gegaan Dit voor
beeld is gevolgd door het overeen
komstige personeel v.an de beide
parlementsgebouwen en het minis
terie van oorlog, dat eveneens in
rijksdienst is. De koning en de ko
ningin hebben het weekend op
Windsor Castle doorgebracht, doch
worden in de loop van de dag op
Buckingham Palace terug ver
wacht.
Frans stakingsgevaar
schijnt bezworen
De 48-urige staking in de kolen
mijnen van Noord-Frankrijk heeft
niet, zoals werd gevreesd, tot een
voortgezette staking geleid.
Zaterdag staakten dertigduizend
mijnwerkers, maar de meesten zijn
Maandag weer aan het werk ge
gaan. Slechts twee- tot drieduizend
arbeiders kwamen niet op het werk.
Vliegramp in Alaska
eist 30 doden
Een. vliegtuig uit Sjanghai is in
Alaska tegen een berg gevlogen.
Aan boord bevonden zich behalve
de uit 6 koppen bestaande beman
ning 24 passagiers, zo wordt van
officiële zijde medegedeeld. Daar
na is het toestel hog ongeveer twee
en een half ^duizend meter omlaag
gestort. Reddingswerkzaamheden
zijn onmogelijk en men moet'aan
nemen, dat alle inzittenden gedood
zijn. Het wrak is inmiddels reeds
waargenomen.
Slechts één partij in
Sovjetzone?
In de Sovjetzonc van Duitsland
dringen volgens een liberaal Ber-
lijns blad de Russische autoriteiten
aan op een fusie van de christelijk-
democratische, dc sociaaldemocra
tische en de eenheids-partij. De
naam van de aldus tot stand ge
komen nieuwe partij zou „partij
van nationale eenheid" zijn en als
datum zouden de Russische autori
teiten 18 Maart de geschiktste
achten, omdat de honderste ver
jaardag van de revolutie van 1848
wordt gevierd.Wel is dit bericht
Maandag tegengesproken door dig
nitarissen van de drie politieke
partijen, maar er wordt niettemin
veel aandacht geschonken aan de
merkbare versterking der een
heidsparelen, die men als inleiding
beschouwt tot de verkiezingen die
in het najaar moeten worden ge
houden Tekenend voor de cam
pagne die de Russen in Berlijn
voeren is voorts nog een bericht in
de Berliner Zeitung, een door de
Sovjetautoriteiten gecontroleerd
blad, dat het „onvermijdelijk te
rugtrekken" in de nabije toekomst
voorspelt van de Westerse mogend
heden uit Berlijn. In dit bericht
vorden de Duitse politici die de
Westerse mogendheden als „agen
ten gediend hebben, bedreigd.
In Batenburg, het rustige stadje
aan de Maas, is de rust wreed
verstoord door een tot nu toe on
bekend gebleven dier, waarschijn
lijk een wolf! Talrijke schapen
en zelfs een éénjarig rund zijn
gedood en sporen en wüze van
slachten hebben het vermoeden
gevestigd, dat een of meer wolven
de daders moeten zijn.
Onder leiding van de burge
meester van Batenburg en de
groepscommandant der rijkspolitie
te Wijchen werd Zondag een klop
jacht georganiseerd. Echter zonder
resultaat. Belanghebbenden wa
ken des nachts, toch telkens wor
den óp andere plaatsen dieren ge
dood, kadavers van vorige nachten
verder verscheurd en weggesleept.
Bij de bevolking van het stadje
heerst een ware angststemming en
het ingeschaarde vee is weer naar
binnen gehaald.
Bende kanaalpiraten
opgerold
Gewapende Duitse politie in ri-
vler-snelboten, heeft een einde ge
maakt aan de activiteit van een
grote bende „Kanaalpiratcn". die
meer dan een jaar Duisburg, de
grootste Europese haven voor de
binnenvaart, heeft geterroriseerd
en geplunderd.
De politie te Duisburg heeft be
kend gemaakt, dat het laatste lid
van de bende, die ongeveer 150 le
den telde, is gearresteerd. Tot deze
bende behoorde^ twee Nederlan
ders.
De strijd tussen de politie en de
gangsters in het ingewikkelde net
werk van kanalen, heeft een jaar
geduurd en werd gekenmerkt door
verscheidene gevechten met vuur
wapens. De politie deelde mede,
dat zij nog gereed is gekomen met
het opmaken van de inventaris van
de „ongelooflijke hoeveelheid der
door de bende gestolen goederen."
Het grootste gedeelte van de
bende zal over enkele weken te
rechtstaan.
door mr. dr. A. A. van Rhijn
De gebeurtenissen in de wereld
volgen elkaar met verbijsterde snel
heid op. Het feit. dat Tsjecho-Slo-
wakije thans ook van de demo
cratie in dc dictatuur is vervallen,
heeft velen in ons land diep ge
schokt. Daarvoor is alle reden.
Tsjecho-Slowakye was een bolwerk
der democratie. Het feit, dat de
communistische vloed uit het Oos
ten in staat is geweest ook dit
bolwerk weg te spoelen, doet de be
angstigende vraag rijzen wat het
einde van dit alles zal zijn.
Het Nederlandse volk wil in over
grote meerderheid dc dehiocratie
trouw blijven. Dat staat wel vast
Daarvoor is evenwel nodig ons tel
kens opnieuw op de betekenis der
democratie te bezinnen. Om de
democratie te verdedigen, moet zy
strijdbaar zijn. De beste verdedi
ging is ook higr de aanval. Daarom
moet zij in het offensief gaan en
duidelijk doen uitkomen het vol
strekt verwerpelijke van iedere
dictatuur. Wij willen daartoe op
drie punten wijzen.
Waarde der persoonlijkheid
De dictatuur knevelt de mens
in allerlei vormen. Geestelijk wordt
hij mishandeld, omdat hem de gele
genheid wordt ontnomen om zich in
vrijheid aan wetenschap, cultuur,
arbeid en ontspanning te wjjden.
Hij heeft in dit alles te doen wat
de dictator zegt. En wie niet blin
delings gehoorzaamt wordt langs
de weg van het concentratiekamp
tot gewilligheid gebracht. Wat dat
betreft verschillen de methoden
van het communisme ln wezen niet
van die van het nationaal-socia-
lisme. Wij hebben gedurende de
oorlog ervaren wat dat betekent.
De democraat richt tegen dit
alles zijn vlammend protest. Want
hy ziet de menselijke persoonlijk
heid door de dictatuur vertrapt. En
hij pleit juist voor de ontwikkeling
en de ontplooiing van de mens in^
de vele vormen, waarin deze moge
lijk is. Voor de Christen geldt hier
de opvatting, die nog dieper graaft,
n.l. dat de mens in gehoorzaamheid
aan God heeft te leven. Hij eist
Marshall: Steunt Griekenland''
Dollarsteun voor Italië afhankelijk van
uitslag der verkiezingen
Generaal Marshall, <le Amerikaanse minister van buitenlandse zaken,
beeft gisteren 4 oor de Senaatscommissie voor buitenlandse zaken een
twee uren lange toelichting gegeven op Trumans^ verzoek, de hulp aan
Griekenland aan te vullen tot een bedrag \an 275 milliocn dollar. „Het
stopzetten van de Amerikaanse hulp aan Griekenland zou zeer snel tra
gische gevolgen hebben, en deze zouden niet alleen tot Griekenland be
perkt blyven betoogde Marshall.
De toestand van thans is veel
dreigender dan die van een jaar ge
leden. Door intimidatie, fraude en
terreur is een communistisch regi-
me opgedrongen aan Tsjechoslowa-
kije en Hongarije. Andere Europese
volken staan voor een soortgelijke
dreiging, om tegen hun wil ln de
communistische invloedssfeer te
worden getrokken, besloot de minis
ter
Michael McDermott, een woord
voerder van het Amerikaanse de
partement van buitenlandse zaken,
heeft gezegd, dat de Amerikaanse
hulpverlening aan Italië afhangt
van de uitslag der verkiezingen die
in dat land in April zullen worden
gehouden. Winnen de communisten,
dan zal verdere economische hulp
van Amerika waarschijnlijk achter
wege blijven.
De Italiaanse socialisten van Nen-
ni, die evenals de communisten in
hun land gekant zijn tegen de
Marshallhulp, hebben evenwel een
uitnodiging aanvaard om deel te
nemen aan een socialistische confe
rentie over Europa's herstel, die
eind deze week te Londen zal wor-
TRUMAN SPREEKT
Tegen morgen zijn de beide
Huizen van het Amerikaanse
Congres in gemeenschappelijke
zitting bijeengeroepen. Presi
dent Truman zal dan een uit
eenzetting geven van de huidi
ge internationale crisis. De re
de van de president wordt van
het hoogste belang geacht.
den gehouden. Naar deze conferen
tie komen ook afgevaardigden van
de Lista dcll'UnitA, waaronder ook
de socialisten van Saragat behoren,
die gunstig staan tegenover het
plan Marshall.
DEMOBILISATIE IN
SOVJETLEGER
In Moskou is gisteravond bekend
gemaakt, dat de laatste van dc oude
lichtingen in het Rode Leger tegen
het einde van Maart gedemobili
seerd zullen zijn. Het legcrcontin-
gent zal dan in hoofdzaak bestaan
uit twee lichtingen, nl. zij die in
1926 en 1927 geboren zijn.
Sergeant Van Doorn? Ik
Di' is de wegenwacht van de Engelse
Automobile Association, die experimen
teert met nieuwe motor „driewielers"
J}*-/ben kapitein De Jong.
Gaat U zitten".
Sergeant Van Doorn, een rij
zige, bruin-verbrande reus,
neemt een stoel en zoekt, tegen
over het bureau van kapitein C.
W. de Jong, een plaats voor zijn
lange benen. Hij kijkt eens rond
in de kamer van de Utrechtse
Sociale Dienst van het departe
ment van Oorlog. Geen rijkge-
meubileerd bureau van een
nuchtere ambtenaar, maar de
werkkamer van een warm-voe-
lend militair, die zich als zeer
belangrijk onderdeel van zijn
taak bezig houdt met het in
schakelen van demobiliserende
soldaten in het arbeidsproces.
Kapitein De Jong zoekt even in
het dossier van zijn bezoeker, dan
richt hij zich met een lachend ge
zicht tot hem: „En, sergeajit. hoe
bevalt het U in ons land? Geen
moeilijkheden?"
„Geen moeilijkheden, kapit-An. Ik
heb echter wel de indruk dat het
ine hier een beetje te nauw is ge-
v orden. Ik blijf hier niet
Ai een betrekking, sergeant?"
„Ik heb gesolliciteerd bij de BT
M,. maar ik vrees dat ik niet dade-
ijk kans heb naar Indonesië of de
est uitgezonden te worden, om
dat ik technisch niet geschoold ben.
Kantoorbediende geweest".
„Dan zoudt U misschien in aan
merking kunnen komen voor een
scholingscursus in- een Ryksrvak-
school. U weet. dat U dan loonder
vingsvergoeding kunt kr\jgen."
Ja, dat weet sergeant Van Doorn
en kapitein De Jong belooft hem
dat hij trachten wil alles voor hem
voor elkaar te krijgen.
Dergelijke gesprekken voert ka
pitein De Jong, hoofd van de
Utrechtse Sociale Dienst van het
departement van Oorlog, iedere dag
bij tientallen Demobilisanten uit
Indonesië en ons land bespreken
met hem hun moeilijkheden, hun
kansen, hun wensen. Velen van hen,
vooral de Oorlogsvrijwilligers, heb
ben twee en een half jaar 's lands
wapenrok gedragen, nu komen zij
thuis en willen weer aan het werk.
Er zijn er bij. die vrijwel dadelijk
een baan kunnen krijgen: prima
geschoolde arbeiders, jonge man
nen met een uitstekende opleiding
Velen echter staan voor grote
moeilijkheden: de oorlogstijd bood
hun weinig gelegenheid een vak te
leren, anderen zijn de routine kwijt,
weer anderen vinden hun plaats bij
de oude werkgever bezet.
Maar daar is de Sociale Dienst
van het Ministerie, welke in alle
steden, waar de afdelingen geves
tigd zijn, zeer nauw contact onder
houdt met de Gewestelijke Arbeids-
bureaux en de demobilisatiecommis-
sies die van particuliere zijde zijn
gesticht we schreven hier on
langs reeds over. Hij zoekt en
speurt, knoopt connecties aan met
werkgevers en overheidsinstanties,
stuurt de jongens, die nog geen
baan hebben, daar heen. Maar het
komt ook voor. dat de afzwaaiende
soldaten niet precies weten wat zij
willen: dan stuurt de dienst hen
naar Ede, waar zij getest worden
bij de Psychologische Dienst. De
bureaux krijgen een rapportje en in
overleg met de jongens zelf zoekt
hij een baan-met-vooruitzichten (in
dien mogelijk).
Bezoek aan de bureaux is niet
verplicht: „Als de knapen zelf hun
matten kunnen rollen hebben wij,
en zij. weer zorg minder", glimlacht
kapitein De Jong. In het algemeen
weten wij van te voren al hoe zij
er voor staan. In Indonesië moeten
de jongens al een uitvoerige staat
van inlichtingen invullen. Wij kra
gen die stukken in handen, maken
alles dan reeds zo veel mogelijk ln
orde, zorgen dat er thuis zo weinig
mogelijk moeilijkheden zjjn, praten
met de vroegere patroons alles
natuurlijk in nauwe samenwerking
met de G.A.B -s en de comité's."
Bij debarkatie reeds ontvangen de
soldaten een pakket, waarin zij vin
den: 190 textielpunten, voorrang
bonnen voor een costuum en een
jas. twee stel ondergoed, een schoe
nenbon, f 100.premie en f 70.
voor een pak. Voor zij zich aan het
demobilisatie-centrum „Het Bosch
kamp" in Huis ter Heide melden
moeten zij een costuum hebben ge
kocht want dan moeten zij hun
militaire kleding inleveren. Konden
zij in een klerenzaak „thuis" nog
geen keus maken, dan stuurt men
ze cito-cito naar het kledingmaga
zijn „De Dom" in Utrecht, waar zij
een pakje kunnen uitzoeken.
Voorzover mogelijk is dan verder
alles voor hen gereed: indien nodig
een wachtgeldregeling, een toelage
If 10.voor Iedere maand, die zij
in de overzeese gebiedsdelen ver
keerden). bijdragen voor voortge
zette studie enz
Maar er zyn bijzondere moeilijk
heden: wat moet kapitein De Jong
nu precies aanvangen met een jon
ge boerenzoon, die naar Frankrijk
emigreert en daar eerst twee maan
den moet volontairen om vertrouwd
te raken met de machines? Twee
maanden niets verdienen, twee
maanden toch hoge kosten en
geen deviezen! Wat gedaan kan
worden doet kapitein De Jong: hij
belooft de jongeman een brief te
schrijven, waarmee deze naar de
Nederlandse Bank kan stappen. En
het zou toch wel heel erg vreemd
zijn als men daar niet deze boeren
zoon zo.veel mogelijk ter wille zou
zijn. Want deze soldaten, die op
nieuw hun plaats in de burger-sa
menleving moeten zoeken, mogen
wij toch niet in de steek laten
daarom voor zich op het recht om
God te dienen naar de eis van zijn
geweten. Humanisten cn Christe
nen kunnen dus in de verdediging
van dc democratie hand in hand
gaan. Het is ook nodig, dat zij
samenwerken, want dc afweer van
het gevaar der communistische dic
tatuur vraagt een verenigde
krachtsinspanning van allen, die op
geestelijke gronden de dictatuur
verwerpen cn voor de democratie
willen strijden.
Staatkundige democratie
In een dictatuur bepaalt dc dic
tator het staatkundig beleid. Het
volk wordt als onmondig be
schouwd. Hei verkeert in een toe
stand van politieke slavernij. Men
late zich hierbij niet verblinden
door listige methoden, welke de
dictatuur toepast om naar buiten
de indruk te vestigen, dat de weg
der democratie nog wordt gevolgd.
Formeel gesproken is Hitier
destijds op regelmatige weg aan
het bewind gekomen. De omwente
ling in Tsjecho-Slowakije is for
meel ook zonder revolutie tot
stand gebracht. Maar de vorm is
hier schijn en alleen het wezen
biedt de werkelijkheid. Het volk
heeft in beide gevallen onvoorwaar
delijk en volkomen afstand moeten
doen van het recht om de richting
van het staatkundig beleid te be
palen.
De waarde der democratie schuilt
juist hierin, dat niet de dictator,
maar het volk over de staatkun
dige koers des lands beslist. Wan
neer wij straks in Juli in Neder
land opnieuw verkiezingen hebben,
dan is dat om het volk opnieuw do
gelegenheid te geven zich over het
Regeringsbeleid uit te spreken. Het
Nederlandse volk is een mondig
volk. Dat wil natuurlijk niet zeg
gen, dat iedere Nederlander, stuk
voor stuk, de wil en de kennis heeft
om de vele staatkundige problemen
van de dag te kunnen beoordelen.
Maar het betekent wel. dat b(j do
verkiezingen aan een uitspraak van
het Nederlandse volk beslissende
betekenis omtrent het toekomstig
Regeringsbeleid kan en moet wor
den toegekend. Dit voorrecht mo
gen wij ons als mondig volk door
een dictator nooit laten ontroven.
Maatschappelijke democratie
Naast de staatkundige democra
tie staat de maatschappelijke demo
cratic. Hierbij denken wij dan in
het bijzonder aan hot economische
en het sociale terrein. De dictatuur
gebruikt zowel de werkgever als de
arbeider voor het doel. dat de dic
tator uit eigen aandrift nastreeft.
Zij zijn slechts de pionnen in zijn
handen en wee hem die medewer
king weigert!
De democraat streeft hier naar
geheel andere idealen. Zijn verlan
gen gaat uit naar bedrijfsdemocra-
tie. In de bedrijfsdcmocratie wordt
aan de vertegenwoordigers van
werkgevers en arbeiders, onder
toezicht van de Overheid, een ruime
mogelijkheid gelaten om de eigen
zaken in eigen kring te regelen.
Hier geen centralisatie van de
alleenheerser «ian de top, maar
decentralisatie en ver
antwoordelijkheid der
bedr ij fsge noten voor wat
er in de betrokken bedrijfstak ge
beurt. Een goede bedrijfsdcmocra
tie ziet niet alleen naar de bedrijfs
tak, maar ook naar iedere onderne
ming van die bedrijfstak. Ook hier
heeft de democratie een eigen op
lossing. Het doel moet zijn om de
arbeiders het gevoel bij te brengen,
dat zjj niet zijn een kloin radertje
in de grote economische machine,
maar mannen met verantwoorde
lijkheid voor de hun toevertrouwde
taak. In dit licht moet ook worden
bezien hot wetsontwerp op de On
dernemingsraden. dat enige maan
den geleden is gepubliceerd en in
ruime mate de aandacht heeft ge
trokken.
Zo opent de democratie een per
spectief van hogere geestelijke cul
tuur en maatschappelijke gerech
tigheid. De dictatuur daarentegen
leidt naar het knekelhuis. Moge de
val van Tsjecho-Slowakije het Ne
derlandse volk met enthousiasme
bezielen in de strijd voor de demo
cratie.
USA steunen klacht van
Chili in de Raad
De Verenigde Staten zullen waar
schijnlijk hun steun geven aan de
Chileense klacht over de staats
greep in Tsjechoslowakije, wanneer
beraadslaagd wordt of dc* klacht in
behandeling zal orden genomen.
Voor een debat zijn zeven van de
elf stemmen in de Veiligheidsraad
vereist. Men mag verwachten dat
zes landen zich bij het Amerikaanse
standpunt zullen aansluiten.
Washington schijnt de Chileense
klacht in de eerste plaats te willen
benutten om de westelyke landen
m de gelegenheid te stellen hun me
ning over de Russische taktiek le
zeggen. Dit wil uiteraard nog niet
zeggen dat de U.S.A. zich reeds
aan een bepaalde gedragslijn voor
het debat hebben gebonden
Overigens zal het debat wel tot
één zitting beperkt blijven, want
men mag verwachten dat Gromyko
zijn veto zal uitspreken over het
voornemen de klacht op de agenda
te zetten.
Als opvolger van Papanek. de
Tsjechoslowaaksc vertegenwoordi
ger bij de U.N.O., die van zijn func
tie ontheven is, maar dit besluit
van de nieuwe Praagse regering
niet erkent, is Wladinur Houdek be
noemd.
Weerbericht
ENKELE BUITJES
Weersverwachting tot Woensdag
avond
Wisselend bewolkt met enkele ver
spreide buitjes Matige tot krachtigo
wind tussen West en Noord-West.
Vooral des nachts kouder.
17 Maart: Zon op 6 51. onder 18.47.
Maan op 9.20, onder 1.40.
