DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
De Hogeschool eert in U de
redelijke mens"
Mr. Stikker
terug
Inwoner van Ede slachtoffer van
zijn dorst naar goud
C
Twee doden bij ongeval met
militair vliegtuig
Brune, illegaal werker èn
S.D.-spion
Dodende straal" van Oostzee tot
Alpen zou Europa beschermen
99
Dr. PaulRijkens, groot bedrijfsleider Dr. W. Drees neemt de bul in ont-
en Nederlander bij uitstek
Bende-activiteit
nabij Batavia
Landbouwers redden zich het leven
door overhaaste vlucht
Groot proces in
Arnhem
Staafje van vierentwintig karaat'
was 100 procent ijzer en lood
In kort
.bestek _J
Dinsdas 9 November 1948
'Achtste jaargang, No. 1169
Opgericht door de Stichting „Het Parool** - Giro 510330.
Bank: Rotterdarasche Bank. Postbus 9 Abonnements
prijs 32 cent p. w. of 4.15 p. kw. Losse nummer» 10 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7, Amersfoort.
Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235.
Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDER.
Prof. De Vries tot dr. Drees:
vangst vit handen van zijn promo
tor, prof. mr. C. W. de Vries.
(Van onze speciale verslaggever)
„De Rotterdamse Hogeschool eert
in U. minister Drees, in de
eerste plaats de redelijke mens. die
menslievendheid en menselijkheid
tot zo'n schone eenheid wist te
smelten".
Prof. mr. C. W. de Vries
daalt van het podium in de Prinse-
kerk af en overhandigt onze minis
ter-president de doctorsbul Welke
wonderlijke reeks gedachten moet
nu door het hoofd van de „Jonge"
doctor spelen. Denkt hij aan de tijd,
dat hij als jongeman met het diplo
ma van de vijfjarige handelsschool
in Amsterdam de wereld instapte?
Gaan zijn gedachten terug naar de
jaren, dat hij als kamerstenograaf
zijn eerste contact had met het par
lementaire werk? Doemt voor zijn
geest op de kamer van het Haagse
stadhuis, waar hij zich met hart en
ziel wierp op het wethouderschap
voor sociale Zaken? Of zijn al deze
beelden verdrongen door de moei
ten en de zorgen, die het minister
schap hem opleggen?
Wie kan het zeggen? Doctor Drees
staat daar in de prachtige Prinse-
kerk. De opgaande wanden welven
zich boven hem als één grote go
tische boog. Schuin achter hem zit
zijn heel oude moeder dat zij dit
prachtige moment in het leven van
haar Willem mag beleven! naast
haar mevrouw Drees. Een rij ver
der hebben vrijwel alle ministers
plaats genomen: de mannen, die
met hun zo juist hoog geëerde leider
werken voor een nieuwe bloei van
ons volk.
Hoe heerlijk moet het zijn voor
deze hoogste dienaar van ons land
te weten, dat hij niet alleen staat op
zijn moeilijke post. dat er zovelen
zijn in het land, die hem steunen.
En deze steun en waardering culmi
neren nu in het ere-doctoraat, dat
de Rotterdamse Hogeschool hem
heeft verleend.
Niet alleen plechtig
Plechtig Is de sfeer in deze bijeen
komst en toch ook gemoedelijk. Er
wordt veel gesproken, maar de woor
den van hulde en diep respect worden
zo vaak onderbroken door een luchtige
kwinkslag die allen hartelijk doet
lachen dat ieder voelen moet: de
Hogeschool eert In minister Drees niet
alleen de geleerde mens. niaar ook de
goede, warmvoelende vriend.
Toch ls hier een select gezelschap bij
een. dat ook wil eren een andere man
uit ons volk: de heer Paul RIJkens.
Ook overval op fabriek bij
Modjokerto
Het hoofdkwartier van het Ne
derlandse leger maakte gisteren be
kend. dat zestig Indonesische bende
leden en twee Nederlandse soldaten
gedood werden tijdens een verbit
terd gevecht 70 kilometer ten Zuid-
Oosten van Batavia. Enkele weken
geleden had in deze omgeving een
overval op een trein plaats.
Het Nederlandse leger betitelde
de bende, waarmee de patrouille
slaags raakte, officieel als een
„goed bewapende republikeinse
bende". Volgens het communiqué
werden een zwaar machine-geweer,
twee lichte machinegeweren, een
brengun, een stengun en een aan
tal geweren en karabijnen buit ge
maakt.
Een andere bende deed een aan
val op een suikerfabriek ten Zuid-
Westen van Modjokerto. waarbij
een employé gedood werd. De aan
vallers gingen er met een jeep van
door.
Amir Sjarifoeddin nog
in leven?
Het Indonesische nieuwsagent
schap Antara meldt, dat Amir Sja
rifoeddin. de vroegere republikeinse
premier, nog steeds op vrije voeten
is en ten Westen van Madioen het
bevel voert over communistische
opstandelingen.
Deze bekendmaking van Antara
is het eerste officiële bericht dat
Sjarifoeddin van wie eerder in
onofficiële berichten werd gemeld
dat hij vermoord was nog in le
ven is.
Frans vliegtuig vermist
Een twee-motorig Frans vlieg
tuig is sinds Maandag zoek. Het
toestel was op weg van Parijs naar
Londen en had zes leden van het
Tsjechoslowaakse internationale
ijshockey-team aan boord, bene
vens een uit twee personen be
staande bemanning.
Maandagmiddag om vjjf uur is
het derde van de twaalf door de
K.L.M. bestelde twee-motorigé Con-
vair-vliegtuigen, die dienst zuilen
doen op de Europese luchtlijnen,
op Schiphol aangekomen.
president van de Lever Brothers en
Unilever N.V. In hem wil de Hogeschool
eon saluut brengen aan de stage bou
wer van een groot concern, die in oor
logstijd toonde Nederlander bij uitstek
te zijn. Hij was het. die in Londen het
eerste vluchtelingencomité organiseer
de. hij was het ook. die de plannen tot
herhouw van ons geteisterde land hielp
opstellen, die hielp de ergste nood der
Nederlandse kinderen lenigen. En tóch
is deze dag in de eerste plaats dé dag
van minister Drees. Is niet het grootste
deel van hen, die de stijlvolle Prlnse-
kerk vullen, gekomen om de promotie
van ..de vader der Nederlandse ouden
van dagen" bij te wonen?
Prof. De Vries, doctor Drees' promo
tor. gewaagt dan ook in een geestige
rede van het mooie sociale werk. dat
onze huidige minister-president in zijn
vele functies heeft verricht „In de 19de
eeuw wonnen twee theorieën veld. die
in velerlei opzicht eikaars tegenstellin
gen waren- die van de volkomen maat
schappelijke vrijheid en de opvatting,
dat het maatschappelijk zijn der men
sen hun bewustzijn bepaalt. Daarnaast
groeide de gedachte vanwaar, dat
weet niemand precies dat menslie
vendheid gepaard moet gaan met men
selijkheid En gij. Willem Drees, 7.1jt er
het levend voorbeeld van dat dit mo
gelijk ls". zegt prof De Vries
Pf* promotor schetst de reeks van so
ciale wetten, die onder doctor Drees'
ministerschap het departement verlie
ten: van de noodvoorziening voor
eren, niet kan ontberen. „Als Iedere
Nederlander maar eens precies wist.
hoe diep wij in de put zitten! Als
iedereen maar begreep, dat wij
trachten de sociale verhoudingen zo
gunstig mogelijk en zo rechtvaardig
mogelijk te doen zijn!". Met deze
verzuchting besluit dr. Drees zijn
rede.
Het is even stil, dan klatert ap
plaus op.
Geleerde en mens
Nu vraagt prof. dr. J. W i s s e 1 i n k
de aandacht voor zijn promovendus
Paul Rijkens. „Geen terrein haast van
de economische wetenschap, of de heer
Rijkens kent er de belangrijkste delen
van. Hij is als het ware eén der wei
nigen. die nog over een schier univer
sele economische kennis beschikken.
Maar daarnaast is hij een warmvoelend
mens. Dat is wel het sterkst gebleken
ln de oorlogsjaren, toen hij in Londen
zo veel prachtig werk leidde en voor
bereidde. Verder is zijn technische ken
nis zó groot, dat een technische hoge
school met even veel recht beslag op
hem had kunnen leggen. Daarom ach
ten wij. hoogleraren van de Rotter
damse Hogeschool, het een voorrecht
hem tot doctor honoris causa te mogen
benoemen."
Is het wonder, dat dr. Rijkens zich
in zi.in rede bezig houdt met de ver
houding van het grote concern tot de
maatschappij, tot de overheid ook? En
Vrijdag staken tien
millioen arbeiders
in West-Duitsland
In de Brits-Amerikaanse zones
van Duitsland zjjn alle toebereidse
len getroffen voor een algemene
staking, die meer dan tien millioen
arbeiders zal - .vallen. De vakver
enigingsleiders hebben meegedeeld,
dat de staking Vrjjdag zal worden
gehouden.
Britse vliegtuigen in
Moskouse luchtparade
De Britse minister voor bevoor
rading heeft Maandag op de vraag,
of het de minister bekend was. dat
Zondag tijdens de luchtvlootschouw
in Moskou straalvliegtuigen, ver
moedelijk van Brits fabrikaat, ge
bruikt zjjn, geantwoord, dat er in
derdaad ook aan de Sowjet-Unie
Britse straalvliegtuigen geleverd
z(jn.
Schacht duikt onder
Hjalmar Schacht ls spoorloos
verdwenen. De voormalige nazi
minister van financiën, wiens vrij
spraak enlgo dagen geleden door
het denazificatiehof van WUrttem-
berg-Baden werd vernietigd, is uit
MUnchen vertrokken en nadien is
niets meer van hem gehoord.
Ernst Rohwolt, de uitgever van
Schacht's boek „Vergelijk met Hit-
Ier", zei gisteravond zeker te we
ten dat Schacht in Hamburg ls. Po
gingen om een ontmoeting met
Schacht te arrangeren, wimpelde
de uitgever echter resoluut af.
G. Rengelink overleden
Zaterdag is in Amsterdam op
68-jarige leeftijd overleden de heer
G. R e n g e 1 i n k, de oud-voor
zitter van de Algemene Neder
landse Bond van Textielarbeiders
„De Eendracht". Meer dan twintig
jaar heeft de heer Rengelink deze
bond geleid.
ouden van dagen tot de wet op de ver- l hij noemt het ronduit een verouderd
begrip, dat de bedrijfsleider alleen aan
zijn bedrijfsbelang moet denken."
„Want achter dat bedrijfsbelang staat
toch altijd het algemeen belang. En ls
het niet zo. dat de bedrijfsleider, als
hij het algemeen belang dient, daar
mee tevens zijn bedrijf dient? Want
zonder een gezonde gemeenschap kan
ook het bedrijf niet floreren", zegt hij.
En hij spreekt als zijn stellige mening
uit. dat wederzijds vertrouwen moet
groeien.
Dan is de plechtigheid ten einde.
De „jonge" doctoren begeven zich
naar de zaal. waar zij zullen reci
piëren. En als de oude mevrouw
Drees langzaam achter haar zoon de
kerk uit schrijdt wijken allen eer
biedig. Want is deze grote dag niet
ook haar grote dag?
pllchte werkloosheid-verzekering. die
wel binnenkort in de Tweede Kamer
behandeld zal worden. „GU zijt gewor
den onze sociale vertrouwensman, een
nationale figuur", zegt prof. De Vries.
,,Maak je geen zorgen..."
Nu spreekt minister Drees zelf
met die wonderlijke rust en even
wichtigheid. waarvan hij het ge
heim kent. Hij vertelt, hoe h?t hem
altijd heeft gespeten, dat hij geen
hoger onderwijs heeft genoten. Wel
mocht hij zijn middelbare acte eco
nomie behalen onder leiding van
de Utrechtse bijzondere hoogleraar
prof. R. Kuyper. „Ik kwam pas met
de wetenschap in al zijn hoogheid
in aanraking toen ik in Buchen-
walde opgesloten was. Tot mijn ge
luk waren daar ook enkele profes
soren van de Rotterdamse Hoge
school. Ik kon toen aan mijn zoon
die eerstejaars in Rotterdam was
schrijven: Maak je geen zorgen.
Wat jij nu in wetenschappelijk op
zicht tekort komt, steek ik wel op!"
zegt dr. Drees.
Hij verhaalt, hoe hem reeds jong
de ontzaglijke sociale nood heeft
gegrepen: de lage lonen, de slechte
woningtoestanden, de duistere pers
pectieven van zovele arbeiders.
Daaruit groeide zijn ideaal. JSn nu
hij is geroepen tot de post van
's lands hoogste dienaar bleef hij
trouw aan de ideeën uit zijn jonge
jaren, zoals blijkt uit zijn bezielde
woorden. Hij toetst ze steeds weer
aan de zware praktijk, waarbij hij
de adviezen van hen, die hem nu
Maandagmiddag, enkele minuten na i
half drie ls een „Firefly Trainer" van I
de marine luchtvaartdienst bij oor- j
hout neergestort, een honderd meter
van de spoorlijn Haarlem—den Haag. De
twee Inzittenden werden op slag ge-
dood. Het waren de officier vlieger
tweede klasse \V. A. Llxnque en de luit.
ter zee 2e klasse W. L. H. de Vries.
Het instructlevllegtulg. dat thuis hoorde
op het vliegveld Valkenburg (Z.-H.t, Is
terecht gekomen op het omgeploegde
land van een boilenkweker Deze. de
heer Verschoor was hier Juist met de
landarbeider H. J. Preenen aan het
werk.
De heer Verschoor vertelde: ..Prce-
nen en Ik werkten op het land. Boven
ons vloog een geel vliegtuig. Plotse
ling hoorde ik een raar geluld Net
alsof de motor van_ het vliegtuig op
hol geslagen was. Ik keek omhoog en
zag het vliegtuig vlak boven me ln
een vrlllo naar beneden komen. Pree
nen riep Ik. dlc komt op ons neer.
lopen'" Preenen en lk sprongen weg
van de plek Een vijf meter verder
liet Ik mij vallen.
We kregen twee keer een grote golf
zand over ons heen Het vliegtuig
was precies op de plaats neergeko
men waar we eerst gestaan hadden.
Mijn schop lag er onder We gingen
kijken, maar er was niets meer aan
te doen. De mensen waren belden
dood"
De „Firefly Trainer" heeft ln de losse
grond van het omgeploegde land een
kuil geslagen van een halve meter
diepte, waar de romp van het vliegtuig
Maandagmiddag omstreeks drie vur
is nabij de spoorlijn te Voorhout
een Firefly-trainer, bemand met
twee inzittenden afkomstig van het
vliegveld Valkenburg, neergestort.
De bemanning kwam om het leven.
Het verongelukte toestel even na
de ramp.
ingedrongen ls. Romp. vleugels cn
staartstuk liggen in brokken bijeen.
Spoedig was polltic en hulp aanwezig
Er kon echter niet meer geholpen wor
den. Het stoffelijk overschot van ccn
van de inzittenden kon spoedig gebor
gen worden. Om het andere te bergen,
zal het toestel met een metaalzaag
doorgezaagd worden. In verband met
de overal verspreide benzine ls het
werken met een lasapparaat onmoge
lijk. Dc politic heeft de bewaking van
de resten op zich genomen
De luitenant ter zee de Vries werd
verleden Jaar gedetacheerd bij de lucht
strijdkrachten te Gl'ize Rijen om te wor
den opgeleid tot vlieger De Vries werd
In 1922 geboren te Hulzum bij Leeuwar
den. De officier-vlieger Llmque kwam
ln 1941 in Nederlands ïndlë nis leerling
onderofflclervllcgcr In mnrincdlenct.
Sedertdien heeft hij een zeer eervol,e
carrière gemaakt. Onder meer maakte
Llmque doel uit van de luchtmacht die
de troepenlandingen der geallieerden in
Zuid Frankrijk dekte Nadat het wapen
rumoer ln Europa verstomde ging hij
naar het verre Oosten voor de strlld
tegen Japan. BIJ een zijner operatics
werd de halve staart van zijn vliegtuig
weggeschoten. HIJ slaagde er echter In
zijn vliegtuig In de nabijheid van een
vllegkampsehlp te brengen Hier voerde
hU een landing op het water uit. Llm
que werd opgevist. Hij werd ln 1922
geboren te Modjokerto op Java, cn was
drager van het vllegerkruls. HIJ was
gehuwd cn woonde te 's-Gravenhagc
Geen hervatting der
besprekingen
Hot ls vandaag zeker geworden,
dat minister Stikker de besprekin
gen met de republikeinse autoritei
ten niet zal hervatten, meldt A99.
Press uit Batavia.
In een officiële verklaring; te Ba-
taviu wordt medegedeeld dat minis
ter Stikker Woensdag; of Donder
dag de terugreis naar Den Haag;
zal aanvaarden. Zijn adviseurs ko
ren heden uit Djogjn terug.
Een Nederlandse woordvoerder te
Batavia lichtte toe. dat de stopzet
ting van het overleg ook betekent
dat voorlopig dc Informele discus
sies, die via Merle Cochran het
AineriKnar.se lid van de C v. G. D.,
met de Republiek werden gevoerd,
zullen ophouden. Mr. Stikker is ln
geen geval van plan, weer naar
Djogja te gaan, aldus deze zegs-
Prof. Van Dam krijgt
zeven jaar
Het Amsterdamse Bijzonder Ge
rechtshof heeft prof. dr. J. van
Dam, in bezettingstijd secretaris
generaal van liet departement van
Opvoeding, Wetenschap en Cul
tuurbescherming. veroordeeld tot
zeven jaar gevangenisstraf met
aftrek van voorarrest.
Met 21500 gulden om een
boodschap; verdwenen
Zaterdagochtend om half twaalf
kreeg een 34-jarige kantoorbe
diende van de meelfabriek Holland
te Amsterdam van zijn procuratie
houder opdracht, de kleine kas, 'n
bedrag van 21.500, naar de In
casso Bank te brengen. De Incasso
Bank belde een uur later op, met
de vraag, waar het geld bleef. De
man is sindsdien zoek.
Een zeug van de landbouwer A.
Hoving te Oosterhesselen wierp de
zer dagen 23 biggen, waarvan er
thans nog 13 in leven zijn. Deze
zeug heeft thans in vijf maal 76
biggen ter wereld gebracht.
„Brune is een zeer gevaarlijk
mens, een hysterische psychopaat,
die uit vaag idealisme reeds zeer
vroeg begon met illegaal werk. Na
zijn arrestatie sloeg hij onmiddellijk
door en verried vriend en vijand.
]Puk Kosterman n Is vermin
derd toerekeningsvatbaar. Zij is een
vrouw, die onder invloed van een
man gemakkelijk tot een onsociale
handelswijze komt en dan geen
eigen wllsleven meer leidt."
Dit was het oordeel van de psy
chiater G. Heringa over de twee
verraders, die gistermorgen terecht
stonden voor. h*t Arnhemse Bijzon
dere Gerechtshof. Verscheidene ex-
illegale werkers woonden dit proces
bil.
Uit het verhoor blijkt, dat Brune
na zijn arrestatie ernstig door dc
S.D. was mishandeld. „Daarbij ge
droeg hij zich als «'en man." ver
klaarde de S.D.-er Wamelink. Ten
slotte had Brune doorgeslagen cn
de namen genoemd van enkele zij-
Tegen het einde van Juni ver
scheen op het Noordplein te Rot
terdam een 27-jarige „eierverza-
melaar" uit Ede, die op zoek was
naar een staafje goud. Hij werd in
contact gebracht met enkele man
nen, die hem er wel aan helpen
konden, zoals ze zeiden, maar voor
dat hij de staaf mocht zien, eisten
ze f 500 handgeld. Zoveel contan
ten had dc Edenaar niet bij zich.
maar enkele tveken later, toen hij
weer het Noordplein bezocht, liet
hij zich overhalen naar een café
op .de Crooswijkseweg te gaan.
Daar zat warempel de verkoper
in hope al met ongeduld te wach
ten. In een rustig hoekje haalde de
99
Weerbericht
ZACHTER
Weersverwachting geldig van Dinsdag
avond tot Woensdagavond:
Half tot zwaar bewolkt
•net later in het Noor
den van het land plaat
selijk enige regen of
motregen. Geleidelijk
aanwakkerende Wcs-
liüjjke wind Belang
rijk zachter, vooral ln
cLa laetvt
16 Nor.: Zpn op 7 50. onder 16.57.
Maan oo 15.16 onder 00.40.
IJ OE zonderling het na
1 1 de slechte ervarin
gen. welke de Fransen
met hun Maginot-linie, de
Duifters met hun ..onover
winnelijke" Atlantik-Wall
hebben opgedaan, ook mo
ge schijnen: de experts van
het Amerikaanse leger
houden zich op het ogen
blik in alle ernst bezig met
het denkbeeld van een
verdedigingsgordel. die
van de Oostzee tot aan de
Alpen zou moeten reiken.
Men mag daarbij echter
niet denken aan een on
onderbroken reeks van
machtige betonnen bun
kers en stalen koepels. In
tegendeel De West-Euro-
pese linie, of hoe men het
ding ook noemen wil. zou
iets volkomen onzichtbaars
zijn en voor haar „bouw"
is geen stuk metaal of
steen nodig. Wat men op
het oog heeft, is namelijk
een radio-actieve defensie
linie.
In een dezer dagen in
de New York Herald Tri
bune. een aanzienlijk
Amerikaans blad. dat zich
iemand anders, gedurende
enige tijd aan deze radio
actieve elementen wordt
blootgesteld, is hij ten
dode opgeschreven.
Het is op grond van
deze feiten, dat de des
kundigen zich zijn gaan
afvragen of er geen mo
de „doordrenkt" van het
radio-actieve bij-product
der atoomsplitsing, zou
zonder twijfel, ten min
ste voor enige tijd, een
dodelijke val zijn
Anderzijds is het duide
lijk, dat een dergelijke ra
dio-actieve defensie haar
Bij-product van atoomsplitsing
in plaats van
bunkers?
gelijkheid bestaat, deze
bij-producten der atoom
splitsing te gebruiken als
afweermiddel tegen een
militaire invasie. De voor
delen van een dergelijk
object liggen voor de
hand. Ammunitie, voedsel,
kleding en wat niet al
moeten van centra, die
veilig, dat wil zeggen vèr
verwijderd liggen, naar
het front gevoerd worden.
Er is niet veel fantasie
voor nodig om zich voor
te stellen, hoe groot de
niet aan sensatiebericht- moeilijkheden zouden wor-
geving pleegt schuldig te den. indien belangrijke slagen zou. is waarschijn-
grenzen heeft. In de eer
ste plaats is het er pro
bleem der verspreiding,
De dodelijke straling
maakt geen verschil tus
sen verdediger en aan
valler. Vliegtuigen, bruik
baar voor een „bombar
dement" met het radio
actieve element en tege
lijk bescherming biedend
aan de bemanning, zou
den ontworpen moeten
worden, of men zou moe
ten omzien naar een an
dere methode van ver
spreiding. Dat men daarin
maken, verschenen arti
kel, wordt er op gewe
zen. dat de atoomsplitsing
de massa-productie van
radio-actief materiaal
heeft mogelijk gemaakt.
Indien een soldaat, of
verkeerspunten, zoals lijk. De commissie voor
kruiswegen, bruggen en atoomenergie van de Ver
rangeerstations zelfs maar enigde Staten heeft on-
tijdelijk voor een aanval- langs aangekondigd, dat
lende vijand onbruikbaar het bouwen van een vlieg-
konden worden gemaakt, tuig. voortbewogen door
En ieder gebied, voldoen- atoomenergie, niet meer
tot de onmogelijkheden
behoort Maar zelfs indien
het probleem van de ver
spreiding ware opgelost,
zou de radio-actievè de
fensie toch nog geen to
tale verdediging zijn.
Zij zou in de eerste
plaats geen eeuwigduren
de verdediging zijn. He
vige regens zouden de ra
dio-activiteit van een „ge-
infecteerd" terrein sterk
verminderen en ook on
der normale omstandig
heden neemt de radio-ac
tiviteit langzaam af. Bo
vendien bestaat er een
nauw verband tussen het
dodelijke effect van de
straling en de tijd. dat de
mens er aan blootstaat.
Loden platen onder tanks
of andere voertuigen zou
den zeker enige bescher
ming geven.
De deskundigen geloven
daarom niet, dat het ge
bruik van radio-actief
materiaal het defensiepro-
blcem op miraculeuze
wijze zou kunnen oplos
sen. Maar wel zijn zij er
over eens, dat de massa
productie van dit mate
riaal een geheel nieuw
element in de militaire
verdediging brengt en dat
het zeker mogelijk is een
middel te vinden om de
dodelijke straling op een
of andere wijze tegen een
invasie-leger te gebrui
ken.
man met grote omzichtigheid een
cartonnen doos onder zijn jas van
daan. Toen deze geopend was, lag
daar in watten en vloeipapier de
staaf, 24-karaats maar liefst en
geen zwendel, zoals verzekerd
werd. Uit allerlei gouden voorwer
pen was ze bij elkaar gesmolten.
Als de Edenaar f 4500 kon fourne
ren kon hij de staaf zo meenemen.
De Edenaar had zoveel geld niet
op zak, maar geen nood, onmiddel
lijk bestelde hij een taxi, reed naar
zijn woonplaats, liet voor de gezel
ligheid een van de bemiddelaars
nog meerijden, en leende in Ede
links en rechts het geld bij elkaar.
Daarop ging de rit in razende vaart
retour naar Rotterdam. En in een
donkere gang van een woning
naar nader bleek in de Isaac Hu-
bertstraat verwisselde de staaf
van eigenaar.
Thuis wachtte hem zijn meisje
„Hiermee kunnen we prachtzaken
doen," zei hij tot haar. Maar de
volgende morgen kwam reeds de
wrede ontgoocheling. Toen hij met
behulp van een beitel er enige
stukjes van de staaf, die als mon
ster moesten dienen, wilde afslaan,
spleet deze al bij de eerste klap in
tweeën. De staaf bleek te bestaan
uit een ijzeren contra-gewicht uit
een raamstijl, met een loden om
hulsel, dat in een goudbad gedom
peld was. Van schrik wist de Ede
naar niet beter te doen dan het
„goud" begraven in zijn tuin.
Maar na verloop van enkele we
ken klopten de mensen, van wie
hij geld geleend had, aan zijn deur
en toen hij niet betalen kon, werd
de politie uit Ede erin gemengd.
CPN-bestuursleden
vrijgesproken
Het Gerechtshof te Amsterdam
bevestigde hedenmorgen het von
nis van de rechtbank dat luidde:
vrijspraak in de zaak tegen de
bestuursleden van de CPN „De
Waarheid", de heren Koejemans,
Schalker, Wagenaar. Van Santen,
De Groot. Brandenburg, Baruch,
Reuter en Teiwes.
Zij zouden zich schuldig hebben
gemaakt aan belediging van de re
gering in een artikel m het dag
blad „De Waarheid".
De advocaat-generaal had tij
dens de behandeling van deze
zaak, veertien dagen geleden, 1
week gevangenisstraf geëist. Geen
der beschuldigden was hedenmor
gen verschenen.
Die kreeg bij stukjes en beetjes het
verhaal van de goudhandel los. De
Rotterdamse recherche werd inge
schakeld en die wist dc twee be
middelaars spoedig te identifice
ren. Het waren een 33-jarige losse
werkman cn een 34-jarige klok
kenmaker.
Maar wie was nu de man, die
het geld geïncasseerd had? Na veel
speuren kwam men erachter, dal
dit een 21-jarige metselaar moest
zijn. Deze man echter had van „het
Noordplein" een tip gekregen en
hield zich schuil. Totdat hij distri
butiebescheiden moest halen, zich I
naar buiten waagde en juist een I
hoofdagent van politie, die voor
hetzelfde doel stond te wachten, in
de arm liep.
De drie verdachten worden nu
voor dc officier van justitie geleid.
De metselaar begint voorlopig een
oude schuld van 15 maanden ge
vangenisstraf op te knappen cn in
die tijd zal men wel verder zien.
Men zal zich de goudstavenzwen-
del, die in Juni van dit jaar aan
het licht kwam, nog wel herinne
ren en ook hoe toen een fabrikant
eveneens uit Ede er voor f 60.000
inliep. Het doet vreemd aan, zo
meent de politie, dat korte tijd la
ter een inwoner uit dezelfde plaats
weer tegen dc lamp loopt en een
staaf „goud" koopt voor f 4500.
Toch is uit niets gebleken, dat deze
goudstavenzwendel iets met de vo
rige te maken heeft.
ncr medewerkers. Arrestaties volg
den. enkele ondergrondse werkers
hebben de dood gevonden in concen
tratiekampen. Koen Rozendaal viel
voor een vuurpeloton.
Merkwaardig was het. dat het
oordcel over Brune zo verdeeld
bleek. Vele illegalen achtten Brune
een uiterst gevaarlijk man, die zo
snel mogelük geliquideerd moest
worden, de heer Simons echter, een
man, die veel ondergronds werk
heeft verricht, heeft Brune altjjd
verdedigt*. De S.D. meende, dat
Brune een dubbel spel speelde.
Getuige Jalt Scheepstra vertelde,
hoe hij in Zeist juist aan een arres
tatie is ontkomen Brune zag hem
op 29 Juni 1944 langs dc Dlenst-
stelle van de S.D. komen HIJ riep
tot de S.D.-er Sanenye. „Daar gaat
Jalt van de L.O.!" S.D.-ers liepen
naar het café-terras, waar Scheep
stra zat. Scheepstra kon over hek
ken en weilanden ontvluchten, zijn
vrouw echter viel ln handen van de
S.D. Na zeventien dagen liet die
haar vrjj.
Na dit voorval vergaderden een
groepje Illegalen in Amersfoort
waar de vraag werd besproken, of
Brune uit de weg moest worden ge
ruimd. De vergadering had een tra
gisch einde, omdat SS-ers ln de
buurt een oefening kwamen houden.
Do illegalen dachten, dat het om
hen was te doen en enkelen van hen
sprongen uit een raam. Later bleek,
dat de SS van niets had geweten.
Vandaag wordt deze zaak voort
gezet.
De Alg. Ned. Bond van Gepen-
sionneerden, de Bond van Gepen-
sionneerden der Ned. Spnor- en
Tramwegen en de Alg. Militairen
Pensioenbond hebben gezamenlijk
de ministerraad gevraagd ook aan
gepensionneerden met een lager
pensioen dan f 3700 een toelage
van f 1.per week te geven.
Bij het vertrek van de afgetreden
Luitenant Gouverneur-Generaal
van Indonesië, dr. H. J. van Mook,
van liet vliegveld Kcmajoran bij
Batavia, was de Hoge Vertegen
woordiger van de Kroon, dr L. J.
M. Beel, aanwezig om afscheid te
nemen.
Een Roosendaalsc hengelnnrsvercnl-
glng luistert naar dc toepasselijke nanm
..Geduld brengt vis". Maar als de leden
thans te veel geduld blijven oefenen,
dan hebben 7.1J kans helemaal
geen vis te krijgen De gemeente heeft
n I. besloten hun viswater ook open te
stellen voor beroepsvissers en als dlo
met de zegen aan het werk gaan blUft
cr voor dc sporthengelaars geen visje
meer over De hengelaars hebben daar
om bij het gemeentebestuur een pro
test ingediend. In het Glldehuls te
Roozcndaal zijn Zaterdagavond 149 zil
veren jubilarissen van dc Spoorwegen
gehuldigd. Zij hadden dat feest nog te
goed. omdat tijdens de bezetting hun
25 dienstjaren werden afgesloten zonder
feestelijk vertoon. De Kon Zang
vereniging „Mastrecchtcr Staar", welke
president Truman nis erelid heeft, zond
na de verkiezing van Truman een tele
gram aan de president met haar har
telijke gelukwensen Alfred Brccourt,
dlc dit jaar Maart dc Franse militaire
medaille kreeg voor zijn dienst tijdens
de Frans-Dultsc oorlog. 78 Jaar geleden,
is te Montrelct op 102-Jarlge leeftlld
overleden. Lcnl Rlefensthnl, Hitlers
favoriete cineaste en filmactrice. Is zui
ver verklaard van betrekkingen mot do
nnzl-partil. Haar bekende Olympladc-
film van 1936 ls volgens het Hof. dat
deze uitspraak deed, onder dwang ge
maakt. Te Milaan moest een voetbal
scheidsrechter door de politie gered
worden, daar enige duizenden toeschou
wers hem met flessen en stenen bekogel
den. De Britse koning besliste vorige
week dat de aanwezigheid van een mi
nister bij koninklijke bevallingen .oen
verouderde gewoonte" ls, die niet ln
acht genomen zal worden als prinses
Elizabeth haar baby ter wereld brengt
In een winkel ln May field iVcr. St
was een groot portret van Truman to
zien met de volgende aantekening:
oude prijs 8 98 dollar, nieuwe prijs 10
dollar. Twintigduizend eenden, die
naar het Zuiden trokken, zijn omgeko
men nadat zij neerstreken on Lake St
Poter ln Canada De oorzaak was een
dikke laag stookolie die op het meer
dreef en zich vastzette aan de vleugels,
waardoor de vogels niet meer konden
wegvliegen. Een zeventigjarige vrouw
te Bordeaux, die bil haar wasmand
stond, viel flauw cn kwam ln de mand
terecht, waarna het deksel dichtklapte.
Dc vrouw is door verstikking overleden
Een 36-larIge vrouw te Sunny Gap
natuurlijk ln Amerika), die met een
63-jarige steenhouwer Is getrouwd en
121 kilo weegt, heeft he» levenslicht
geschonken aan een zoon van 17^ pond,
die de lengte heeft van een normaal
kind van 5 of 6 maanden. Dp beken
de filmster Joan Fontaine heeft vorige
week het leven geschonken aan een
dochter.