lü
01
0!
oester Courant
voor Soest on Omgeving
\ienws- en Advertentieblad.
Verschijnt eiken Zaterdag.
Centrale Crediet-
Landbouwbank
en
Brand
en Inbraakvrije Kluis
I
Ski
OFFICIEEL
VERSLAG
Weedestraat
37
Soest
ISi
LA PORTE C<> 1
BANKZAKEN
rsuTEEisnajsjsJsrsiiajïFysisjT
\n 19
NEGENDE jaargang
v.ireM voor Administratie en ttwisicl.ib
V:n« *V 7
jverterttift" ••."onUm mattwachl iotVr\id»«
lO.-middaB's 9 uur, »»i1 'i«n (Jityevor.
.inden stukken tot. Dinsdagavond s nui
Zaterdag 7 Mei IU'21
lil I .t
7 "i t KHh'i i'el II eer I L
1,-m u.ia' t»t.iit>.<tinn
•ment t'iii.
nis[Hl|e 4 i vuin |.«n kwiiilea"
Uitgever O. v. d. BOVENKAMP Soestdijk.
Plaatselijk Nieuws.
Alle leden der Ned. Herv. Kerk,
worden vriVidelijk doch dringend
uitgenoodigd de vergadering op Vrij
dag 13 Mei in de School, Spoorstraat
bij te wonen. Zie advertentie in dit
blad
Op 'iet pi, :ie-bureau zijn op werk
dagen tuss X voorin. 9 10 uur
terug te bt "Dinen, de volgende ge
vonden voo 'verpèn
I hond, j enige schroefsleutels, 1
geldstuk, I .ozenkrans, 1 handtaschje
en 1 bril in etui.
Qedurende de maand April werden
voor de consumptie afgekeurd
l rund, t varken, 4 levers, 2 uiers,
2 milten, 1 stel ingewanden, 1 borst
en 1 buikvlies.
Mej H. C. Kwak alhier, slaagde te
Utrecht op 4 Mei voor akte onder
wijzeres
Terugontvangen brieven enz. inde
2e helft der maand April 1921.
1. Mej H. van Ek, Bilthoven
2. Mej. J Donker, Oosterbaan(P)
3. N. Rott. Crt., Rotterdam.
4 S. W. Nieuwenhuijzen, Vlissingen
5 D. Blankenberg, Amersfoort
Wij verwijzen naar een advertentie
in dit blad betreffende een concert,
te geven door de Symphonie met
medewerking van de Dameszangver-
eeniging en van Gemengd Koor, op
Vrijdag 13 Mei 's avonds 8 uur, in
het gebouw der St. Joseph Jonge
lingen Vereeniging.
Onder verwijzing naar de in dit
blad voorkomende annonce, betref
fende de te houden Bazar op '0/11
en 12 Mei a.s in de RembrandtaiaSl^
alhier, deelt men ons nog het vols
gende mede. i\«
De officieelê-öpening der bazar zal
plaats hebben op Dinsdag 10 Mei a.s.
's avonds te half acht ure, waarbij op
de tegenwoordigheid van allen, die
de Commissie voor de Bazar, hetzij
geldelijk of op andere wijze hebben
gesteund, wordt gerekend en zeer
zal worden op prijs gesteld.
Dank zij hunne medewerking en de
vele moeite die de Commissie van
Voorbereiding zich heeft gegeven, be
looft deze Bazar werkelijk eene groote
aantrekkelijkheid te worden en hoopt
men dan ook op een groote opkomst
van belangstellenden, opdat het be
oogde doel bereikt, en de groote
moeite aan het in elkaar zetten der
Bazar beloond worde.
Behalve een kerncollectie fraaie hand
werken, zullen artikelen van allerlei
aard verkrijgbaar zijn. Een gedeelte
der zaal voor theesalon worden in-*
gericht, terwijl verschillende amuse
menten en uit te voeren muziek den
bezoekers tot aangename afwisseling
zullen strekken
Zooalsreedseerder bekend gemaakt,
zal een deel der netto opbrengst
strekken tot stijging der geldmiddelen
van het bekende 2'/*-Cents fonds,
welke vereeniging helaas in den laat-
sten tijd met een belangrijk tekort
werkt
De Bazar is geopend van 7' tot
10 uur en bovendien Woensdagmid
dag van 11 tot 5.
R- K .Spaarkas
lil de Donderdag 28 April I I ge
houden algemeene vergadering v. d.
R K Spaarbank, bracht de secretai is,
de Heer J Batenburg, een accuraat
en breedvoerig verslag uil, dat getuigt
van de soliditeit en ook van den bloei
dezer zoo jonge maar tevens reeds
zoo belangrijke instelling.
De ingelegde gejlden die voortaan
geheel en al en uitsluitend, zoowel
wat ontvangst en uitgave als wijze
vi^ii beleggen betreft, beheerd worden
door het bestuur zelf, zijn tot een
kapitaal van ruim f 40,000 belegd in
Iste hypotheeken en solide binnen-
landsshe effecten, wier koersen per 3
maanden door een deskundige worden
gecontroleerd.
Het aantal verdubbelde zich in 't
laatste jaar en teit nu circa 20b.
Als rente uit te keeren werd vast
gesteld op 4"
Aan de firma Dullaert en Co. werd
dank gebracht voor de accurate en
royale wijze, waarop zij zich steeds
van hare verplichtingen tegertovei de
Spaarkas had gekweten.
De overwinst werd gedeeltelijk be
steed voor de verming van een reserve
fonds, deels tot een bedrag van f200
weggeschonken voor goede werken.
De Pastoor der parochie bracht een
hartelijk woord van dank aan het
Dagelijks Bestuur van de bank, zijnde
de Heeren A. Mikx en J. Batenburg.
Beide heeren zijn de ziel van deze
schoone onderneming, welker vruch
ten onder hun onverinoeibaren arbeid
en wijze leiding tot zegen van velen
zal strekken.
Loop der bevolking van de
gemeente S e s t.
In 1920 zijn alhier geboren 130
jongens en 127 meisjes, tezamen 263
kinderen, waarvan 1 jongen en 3
meisjes buiten huwelijk. 2 meisjes
werden alhier geboren uit elders
woonachtige ouders, terwijl 4 jongens
en 3 meisjes elders geboren werden
uit ouders, die in deze gemeente
woonplaats hadden.
Als levenloos aangegeven werden
3 jongens en 1 meisje.
Overleden zijn 13 ongehuwde man
nen, 15 ongehuwde vrouwen, 21 ge
huwdemannen, 11 gehuwde vrouwen,
6 weduwnaars en 7 weduwen, totaal
40 mannen en 33 vrouwen, of teza
men 73 personen. I vrouw is alhier
overleden, die elders woonplaats had,
terwijl 7 mannen en 3 vrouwen, die
hier woonachtig waren, in een andere
gemeente overleden.
Het getal huwelijken bedroeg 61,
te weten 49 tusschen jongemannen
en jongedochters, 2 tusschen jonge
mannen en weduwen, 5 tusschen
weduwnaars en jongedochters, 2 tus
schen jongedochters en van echt ge
scheiden mannen en 1 tusschen een
jongeman en een van echt gescheiden
vrouw.
4 echtscheidingen werden inge
schreven
Oerbevolking, die op I Januari
1920 3835 mannen en 3622 vrouwen,
totaal 7457° personen bedroeg, ver
meerderde door geboorte en vestiging
lin de gemeente met 810 mannen en
829 Vfrnuweo, l*.rwijl iij verniii.derd«»
door overlijden en vertrek uit de ge
meente met 526 mannen en 508 vrou
wen, zoodat zij op 1 Januari 1921
bestond uit 4119 mannen en 3943
vrouwen, totaal 8062 personen.
Hieronder is begrepen de bevolking
van de Luchtvaartafdeeling te Soester-
berg
Volgens den uitslag der volkstelling
waren op 1 Januari 1921 in de ge
meente
1746 geheel of gedeeltelijk bewoon
de huizen, 12 daarin voorkomende
onbewoonde woningen, 96 geheel
onbewoonde woonhuizen, 81 woon
huizen in aanbouw, 101 verdere on
bewoonde gebouwen, als kerken,
scholen, schuren, pakhuizen enz.
(welke van een huisnummer voorzien
zijn), 2 tijdelijk aanwezige bewoonde
schepen.
In 1921 vermeerderde be bevolking
in Januari met 27 personen, in Febru
ari met 28 en in Maart met 41, zoo
dat de gemeente op 31 Maart 1921
8158 zielen telde.
van het verhandelde in de openbare
vergadering van den Raad der gemeente
Soest, gehouden op 26 April 1921.
Voorzitter Mr. Dr J. A. A. H. de
Beaufort.
Secretaris J. G A. Batenburg.
Tegenwoordigde Raadsleden S. F.
Besselsen, P. van den Breemer, D.
van den Broek, T. Butselaar, A. O.
Dammers, A. Endendijk, G. Hilhorst,
C. F. W. Rietveld en M. Scheffer.
Later de Heer H. Butzelaar en S.
de Zoete.
De vergadering wordt met gebed
geopend.
Daarna worden de volgende punten
achtereenvolgens aan de orde gesteld.
68. Gemeentebestuur.
Raadslid.
Beëediging van den lieer H. Butze
laar als nieuw benoemd lid van den
Raad.
Nadat deze is binnengeleid, legt hij
de bij de wet voorgeschreven eeden
af, waarna de Voorzitter hem geluk
wenscht.
69. Gemeentebestuur.
Wethouder.
Benoeming van een wethouder ter
voorziening in de vacature B. F. A.
Mikx.
De stemming heeft tot resultaat dat
van de 10 stemmen er 7 zijn uitge
bracht op den heer P. van den Bree
mer, benevens 3 blanco stemmen, zoo
dat de heer P. van den Breemer is
benoemd tot wethouder.
De heer Van den Breemer neemt
de benoeming aan, waarna de Voor
zitter hem toewenscht, dat hij met
dezelfde toewijding als zijn voorgan
ger de belangen der gemeente moge
behartigen.
De heer Van den Breemer dankt
den Voorzitter voor zijn gelukwensch,
de leden die hem gekozen hebben,
voor het in hem gestelde vertrouwen
en die niet medegewerkt hebben aan
zijne benoeming, dat ze recht er voor
uit kwamen.
Lager Onderwijs
Stichting'Xljr U.L.0 School.
Behandeling van een adres van het
Bestuur der School met den Bijbel
verzoekende medewerking in het tot
stand komen®eener Christelijke U.L.O.
School.
Het voorstel van Burgemeester en
Wethouders daaromtrent luidt als
vol^t
Door Uw Colleyo word in eun zijner vo
rige vergaderingen besloten om een gedeelte
van den gemeentegrond aan de Spoorstraat
beschikbaar te stellen ton behoeve van de
Vereeniging „Een School met den Bijbel"
voor hot bouwen van een U. L. School.
Thans is van het Bestuur der genoemde
Vereeniging een verzoekschrift ingekomen
om de benoodigde gelden voor den bouw
te willen toestaan. Die kotten, inbegrepen
die van eerste inrichting met inbegrip der
schoolrneubelen, 'ediagen blijkens de hier
bij overgelegde begrooting van den Ge
meente-Architect f80000.—
In dit bedrag is echter niet begrepen do
waarde van den beschikbaar gestelden ge
meentegiond, welke waarde zou kunnen
geschat worden door d» Commissie, belast
met de schatting der waarde van gemeente
gronden.
Aangezien de aanvrage voldoet aan de
bepalingen van art. 73 der Lager Onder
wijswet 1920 stellen wij U beleefd voor:
a. Een bedrag van f80000.- aan Bur
gemeester en Wethouders toe te staan Voor
don liOirw »A>. ryUitilbooIiiVïWi 4'ohwoii
behoeve van de genoemde Vereeniging;
b. aan de Commissie, belast met de
waardeerine van gemeentegronden op te
dragen de waarde van den beschikbaar te
stellen gemeentegrond te schatten
c. Burg meester en Wethouders te
machtigen tot genoemd bedrag van f 80000.
eene tijdelijke kasgeldleening aan te gaan.
De Voorzitter leest art. 75 der
Lager Onderwijswet 1920 voor, en
zegt dat de Raad reeds in principe
tot de oprichting van een openbaar
U.L.O. heeft besloten. Waardoor aan
de wettelijke bepaling is voldaan. Later
wenschen Burgemeester en Wethou
ders met nadere voorstellen te komen.
De heer Besselsen zegt dat hij vorig
jaar er reeds op gewezen heeft dat de
gemeente deze uitgave financieel niet
zou kunnen dragen. Spreker kan niet
anders zeggen, dan dat het voor de
gemeente een financieele strop zal
worden, want straks krijgen we nog
een Roomsch Katholieke en een
Openbare U.L.O. ook, dus 3 scholen
voor een betrekkelijk kleine gemeente.
Soesterberg komt daar misschien ook
,nog bij. De vraagt rijst of daarvoor
een voldoend aantal leerlingen zal
zijn, hetgeen Spreker in twijfel trekt.
In de steden geniet 5°'» van het
aantal schoolgaande kinderen U.L.O.,
neem voor de steden met handel en
industrie 10'"», en reken dit percentage
voor Soest, dan is 3 scholen veel te
veel. Van 1000 leerlingen die in Soest
zouden zijn, zouden er 100 U.L.O.
genieten. Nu is de helft der bevolking
Katholiek, dus daarvan 50 leerlingen,
en de andere verdeeld in de helft
voor Christelijk en de andere helft
voor openbaar onderwijs dus ieder
25 leerlingen. Spreker betwijfelt daar
om, of er meer leerlingen zullen ko
men dan het aantal van 18, dat nu'is
bereidt.
Wat de financieele zijde betreft heeft
Spreker een kleine begrooting ge
maakt
Het plan van de Chr. school is ge
raamd op f 80000. -.
van de R.C. School, die grooter is,
op f 100000.
en van de Openbare School op
f 80000.-.
Wel is waar kunnen de schoolbe
sturen met de wet in de hand de ge
meenten dwingen, maar zoo wordt
de schoolstrijd weer opgerakeld door
hen, die aan de gemeentebesturen
onuitvoerbare eischen stellen.
Spreker zou willen voorstellen met
het Schoolbestuur overleg te plegen 1
om het adres in te trekken en laten j
we dan een school stichten, zegt I
Spreker, waaraan een ieder kan deel-
nemen.
De heer Dammers vraagt liet woord
voor het volgende
Nu de wet op het Lager Onderwijs
1920 ons de volkomen gelijkstelling
vaa openbaar en bijzonder onderwijs
gebracht heeft, moeten we ons daarbij j
neer leggen en rust op ons de plicht
deze wet logael uit te voeren. Mijns
inziens zai die wet ons duur en slecht
onderwijs brengen, althans door de
oprichting van vele kleine schooltjes
zeer bevorderen.
Wanneer de voorstanders van bij- I
zonder onderwijs nu tot ons komen
mrt het verzoek een bijzondere school
voor U. L. O. te stichten, dan doen
zij niets anders dan gebruik maken
van de rechten, die de wet hun ver- 1
leent.
Het eerste punt, dat ik in verband
met dit verzoek had willen bespreken,
was het bepaalde in art. 75 no. 3 van
genoemde wet, ons thans de beslissing
opdragende omtrent de vraag of al
dan niet tot de oprichting van een
overeenkomstige openbare school zal
worden overgegaan.
Hieromtrent vond ik niets op de
agenda en bleek nu ook niets uit dé
stukken. Na hetgeen de Voorzitter
echter reeds heeft medegedeeld, kan
ik dit punt gevoegelijk laten rusten.
Dan is mij jl. Zaterdag gebleken,
dat nog niet voldaan was aan die be
paling van art. 73 c, voorschrijvend
een opgave van het getal leerlingen
Hef fl"ehonw
j n
Verhuring
Bergplaats
kasten en
van
Safe Loketten
voor kleine Brand-
Trommels in haar
bieden, het maximum getal leerlingen
dat per klasse zal worden toegelaten
en het getal klassen. Deze opgaven
zijn thans gedaan, maar het verzoek
schrift zelf voldoet niet aan art 1 van
inspecteur of andere autoriteiten inge
wonnen Daarvan blijkt mij niets.
Toch is het ook in het belang van
de voorstanders van bijzonder u. I. o.
dat dit op de minst kostbare wijze
tot stand komt. Al hebben zij bij het
indienen van het verzoekschrift alleen
van hun recht gebruik gemaakt, dat
neemt niet weg, dat toch ook wel
eenige rekening mag gehouden wor
den met den last, die daarvoor op de
gemeenschap gelegd wordt bij den
tegenwoordigen staat der gemeente-
financiën en in een tijd, dat bijna geen
wet tot stand komt of zij legt aan de
gemeente fiuancieele lasten op.
Ten einde nader met de vereeniging,
die de aanvrage heeft gedaan, overleg
te plegen of nadere inlichtingen in te
winnen, stel ik voor dit punt aan te
houden tot een volgende vergadering.
De heer Endendijk zegt dat de zaak
ruimte jnnet-^pffiqfepl wel in orde is, en hij gelooft,
dat er in
tegen zal bestaan dat het desbetreffen
de Kon. Besluit niet in het adres is
vermeld.
Wat door de heeren Besselsen en
Samen f 260000.
berekend naar een rente van 6",o is
f 15600.—.
Onderhoud van 3 scholen is f 5000.
10 leerkrachten aan salarissen f 35000.—
Onderhoud en vernieuwing leermid
delen f 1500.
vuur, licht en schoonhouden f 2500.
Totaal f 59600.
per leerling zou dit f 5%. zijn.
Voor de gemeente blijft dus 59600.
f 35000. aan salarissen of f 24600
dat is per kind f 240.
BAARN nj
BUS8UM LAREN SOEST IJ}
BEHANDELEN ALLE
het Kon. Besluit van 30 Dec. 1920,
no. 953, waar voorgeschreven wordt
dat in de aanvrage, bedoeld in art. 72
der wet melding behoort gemaakt te
worden van de wet of het K. Besl.,
waarbij de statuten van de instelling
of vereeniging zijn goedgekeurd, als
mede van den datum in het no. van
de Staatscourant, waarin de goedge
keurde statuten zijn bekend gemaakt.
Het is echter niet om deze reden,
dat ik zou willen voorstellen de be
slissing tot een volgende vergadering
aan te houden.
Dat zou ik willen doen om de hoo-
ge kosten, waarover de heer Besselsen
reeds een en ander in het midden
heeft gebracht en met cijfers aange
toond.
Ook naar mijne meening is dit niet
de minste kostbare wijze om aan de
behoefte van U. L. O. te voldoen,
integendeel, ik geloof, dat dit wel de
meest kostbare wijze is.
In het belang van het onderwijs,
waarover het ten slotte gaat, zou ik
ééne school voor U. L. O. voor alle
kinderen, die daarvan wenschen te
genieten, de meeste gewenschte op
lossing vinden, al koester ik omtrent
de verwezenlijking van dit denkbeeld
niet de minste hoop.
Maar is er ook getracht de oplos
sing in een andere richting te vinden?
Art. 3 der L. O. Wet 1920 laat toch
de mogelijkheid open om ook op de
scholen voor gewoon L. O. in de
hoogere leerjaren een of meer der
vakken, bedoeld in art. 2 onder de
letters 1 tot u te onderwijzen.
Of nu die vakken onderwezen wor
den op een school voor U. L. O. of
op een school voor gewoon L. O. in
de hoogere leerjaren, zal toch wel
geen verschil maken, op het onder
wijs zelf komt het toch aan. Is daar
omtrent ook de meening van den
oude
Dammers is beweerd, is de
liberale idee. Maar daar zijn we nu
toch overheen zegt Spreker.
Nu kunt ge zien, wat de voorstan
ders van bijzonder onderwijs zich
jaarlijks hebben moeten getroosten,
terwijl zij aan het openbaar onderwijs
mee moesten betalen.
De gedachte van een school voor
heel de gemeente is thans, nu er zoo
vele levensbeschouwingen zijn, niet
meer mogelijk, en waar nu de voor
standers van bijzonder onderwijs steeds
zijn achter gesteld, mogen ze nu toch
wel vragen naar het betrachten van
billijkheid. Het Christelijk schoolbe
stuur is reeds 3 jaar bezig om tot
U.L.O. onderwijs te komen. Een der
vragen van hen, die zich hier denken
te komen vestigen, is steeds: „Hoe
is het onderwijs in Soest"?.
Afgedacht nog van principes, moet
men het toch als mensch billijk achten,
dat het Christelijk schoolbestuur eens
aanpakt.
Dan, zegt Spreker, moeten we Soest
niet gelijk stellen met de steden. Hier
komen menschen wonen, die hun
handel of-zaken in de steden hebben,
en voor hun kinderen dan hier U.L.
Onderwijs verlangen. Er is reeds een
lijst ingekomen van 23 leerlingen.
De heer Van den Broek zeu het
wenschelijk gevonden hebben, wanneer
teekening en plannen waren overge
legd. Wanneer men 3 jaar is bezig
geweest zegt Spreker, en dan pas 23
leerlingen heeft, heeft men toch een
pover resultaat verkregen. Hij vindt
de gedachte, dat allen hunne kinderen
naar die school zullen sturen te op
timistisch. Nu op de openbare school
evenveel kinderen als op de christe
lijke zijn, is het overschatting te den
ken, dat die kinderen zullen over-
loopen.
De heer de Zoete komt ter verga
dering.
De heer Endendijk durft de beschul
diging als zou hij het openbaar onder
wijs tegengewerkt hebben, gerust te
onderwerpen aan het oordeel van de
voorstanders van openbaar onderwijs.
Het aantal leerlingenis niet hetzelfde;
aan de openbare zijn er 204, aan de
christelijke 270. We hebben niet ge-
vischt naar leerlingen, zegt Spreker,
maar pogingen gedaan om een school
te krijgen.
Als er werkelijk werk van was ge
maakt hadden we ongetwijfeld grooter
resultaat gekregen Wanneer de stich
ting van een Openbare U.L.O. school
aan de orde komt, zal Spreker niet
tegenwerken. Spreker, gelooft dat de
kosten mee zullen vallen. Bij de aan
besteding der R.C School op 't Hart
was de laagste aanneemsom f 20000.—
lager dan de raming.
De.ho»" Unit o,-=t. ,„g.( iqj
de heer Endendijk beweert, dat
hem zou beschuldigd hebben
steun te verleenen van het Open
Onderwijs. Voor de toekomst i
echter ongerust, omdat hij zeg'
beer het eerst met het Christe'
derwijs Het komt niet te
openbaar onderwijs in den
drukken.
Den heer Endendijk spijt
heer Van den Broek zijn
aantast als inbetrouwbaar te
wil constateeren, dat er f:
bezwaren bestaan bij de heert
om zegt Spreker, laat nu het op
onderwijs eens wachten.
De heer Besselsen zegt dat de i
Endendijk had moeten meewerk
voor openbaar U.L.O zoo lang a»,
hij raadslid is.
Maar de voorstanders van Christe
lijk onderwijs willen steeds een voor
sprong hebben op die van openbaar
onderwijs
De heer Rietveld wil ook zijn mee
ning zeggen over deze zaak
't Kan niet worden óntkent, dat het
vraagstuk van het onderwijs en vooral
van den schoolbouw, door de nieuwe
onderwijswet, voor de gemeente zeer
moeilijk is geworden. Indien voorstel
len konden worden gedaan waardoor
de financieele lasten werden vermin
derd en toch aan het goed recht van
de voorstanders van het bijzonder
onderwijs voldaan, zou iV-daarvoor
zeker zijn te vinden.
Nu echter na vele jaren van strijd,
eindelijk bevordering voor het bijzon
der onderwijs is verkregen en het fi
nancieel althans is gelijk gesteld met
het openbaar onderwijs, kan er m.i.
geen sprake zijn, dat het Christelijk
onderwijs zou moeten wachten en het
schoolbestuii^ zijn aanvraag terugne
men.
Reeds door den heer Endendijk is
hierop voldoende gewezen. Langer
dan 25 jaren hebben de voorstanders
van Chr. onderwijs ook in deze ge
meente hun eigen scholen onderhou
den en daardoor groote sommen aan
de gemeente bespaard en het zou
zeer onbillijk zijn, hun nu geen eer
lijke kans voor uitbreiding te bieden.
Door niemand zal worden ontkend,
dat de behoefte aan U. L. Onderwijs
in deze plaats groot is. Wie slech'
wil letten op het groote aantal kin
ren, dat niet alleen naar Baarn, r
eveneens naar Utrecht gaat, mo'
geven, dat het beslist noodig
voor deze zaak wordt gezorg
als de heer Endendijk opnv
ren door het schoolbestu
de verloopen oorlogsja'
beraamd om tot stichtir
U. L. O. School over
het niet dat de moei'
