SAFE DEPOSIT - ALLE BANKZAKEN
E.S.V.AC. I-SOPLA
Joh. Mets
H. van Raalte
M. H. van Raalte
Reisindrukken
over Italië.
VAN OEN BERG Co. - SOEST
Nienws- en Advertentieblad
Verschijnt Woensdag en Zaterdag
Voor de Kerstdagen
Banketbakkerij „Nieuwerhoek
WONINGBUREAU P. MAN - SOESTDIJK
Wat Oorlog beteekent
Speciale Feestaanbieding
KEMPINSKI - HISPANERA
AMERSFOORT
PLUMPUDDING
Tim meihuis var. JAK IN 't HOUT
Timmerman en Aannemer
Eerste Soesfer Aigcm. Begrafenis-Onderneming
Begrafenissen - Transporten - Crematie's
I'
No. 102
Negentlondo Jaargang
Zaterdag 19 December 1931
BUREAU VOOR ADMINISTRATIE: VAN WEEDESTRAAT 7 SOISTDIJK
ADVERTENTIEN EN INGEZONDEN STUKKEN WORDEN INGEWACHT TOT
UITERLIJK DINSDAG- EN VRIJDAGSMORGENS 10 UUR AAN HET BUREAU
UITGAVE: N.V. EERSTE SOESTER ELECTR. DRUKKERIJ v,h. B. v. d BOVENKAMP
ADVERTENTIEN: VAN 1 TOT 6 REGELS 76 CTS., ELKE REGEL MEER 16 CTS.
GROOTE LETTERS NAAR PLAATSRUIMTE, BIJ ABONNEM. G ROOTE KORTING
ABONNEMENTSPRIJS f L— PER DRIE MAANDEN, FR ANCO PER POST.
REDACTIE- EN ADM.-ADRES: VAN WEEDESTR. 7 - TEL. 2062 SOESTDIJK
HET AUTEURSRECHT VAN DIT BLAD WORDT UITDRUKKELIJK VOORBEHOUDEN OVEREENKOMSTIG ARTIKEL 1» VAN DE AUTEURSWET 1912 (STAATSBLAD NUMMER *80)
Dit nummer bestaat
uit 2 blader.
I valt soms bij enkele menschen, in het
onder die, welke de afgrijselijke
on 'en in de bekende oorlogs-
t lazen, noch de groote, ware oor
zagen, een zekere apathie waar te
n aanzien van de absolute nood-
1 van universeele ontwapening,
onder diegenen, die de waarheids-
n daarom afschuwelijke uitbeel-
en jongsten oorlog zagen, zijn
lal het intens gemeene en
ia.<i-»e te vergeten en alleen
i de momenten van avontuurlijke
te onthouden. Het is daarom van
I e ei hoogste belang, dat universeel de
v. rikkingen bekend worden, welke een
n od ne oorlog zou meebrengen, waarbij
1 o it/.cttende van den wereldoorlog nog
- kinderspel zou lijken. Allen, die den
w oorlog inderdaad aan het front mee-
ii ivten, zijn zonder uitzondering van mee-
i dat een dergelijke schandelijke en
amtelooze daad onder geen enkel voor-
1> >ud ooit meer mag plaats vinden. Mili-
t. lische betoogingen van z^g. oud-strij-
d» - in ex-oorlogvoerende landen zijn ab-
-oluut een bedriegelijke vertooning. De
blinden en verminkten, die in zoo'n stoet
w orden meegevoerd, worden onder valsche
voorwendsels daartoe gebracht, terwijl de
lichamelijk gezonde ex-strijders voor het
meerendeel den werkelijken strijd op een
Een perfecte roode Wijn
Per fiesch 75 ct.
Advocaat per fiesch f 1.60
Bisschopwijnp.il. fQ.70
Vraagt volledige wijnprij^couranf.
Aanbevelend,
v. Weedestraat 46 Telef. 2098
Allaanverknop v. KimpinsSti
wijnen voor Soest en Sses d jk
ZIE DE ETALAGE
plekje meemaakten". Is dus elke
i op grond van de ervaring reeds te
pen, als een volkomen vruchtelooze
po. om wereldproblemen op te lossen,
i ciiouwing van wat een moderne oor-
gebruikmaking van de nieuwste
uchniek", levert zulk een ontzet-
d op, dat de staatslieden der we-
r er geen enkel denkbaar voorbe-
i >it: tot zulk een ramp mogen mede-
w \len moet het Japansch-Chineesche
C' niet als maatstaf nemen voor een
in en oorlog en, al leest men van dui-
zcr en. die door machinegeweren en bom-
m ninkt of gedood werden, daaruit
co ren, ,,dat oorlog nog niet zoo erg
i>. Ci a immers is hopeloos „achterlijk"
t-n behoeft dus, nog afgezien van an-
de loeden als Volkenbond's inmenging
en 'ijke, niet gebruik te maken van
werkende middelen. Wij in het wes-
ien veel beschaafder" en veel verder
1 in de ..techniek". Met het aan-
gevolg. dat in een modernen oor-
i.oudig geen „front" zou zijn, om-
oorlog met een oude Duitsche dich-
kunnen zeggen: ,,Die Welt ist mein
1 de geheele wereld zou dus voor den
oorlog open staan. De burgerbevolking zou
Langec Jr. 34-36
AFDEELING STOFFEN
Moderne Wollen Tweeds Plissé
stoffen voor Rokken Afgha-laine
in moderne kleuren.
Zijden stoffen voor avond-japonnen
Kant-stoffen in wol en in zijde
AFDEELING BONNETERIE.
Wollen en Zijden Peignoirs Moder
ne Lumber Jacquets Pull-Overs in
moderne kleuren.
Bont-Handschoenen Corsages
Kraagjes Gespen Ceintuurs
Vraagt Tarieven
en Neemt proef.
f^ciat
-kxymA>
fS
vliegensvlug halen
en brengen wij al
Uw waschgoederen
die door ons telkens
met de grootste zorg
behandeld worden
HYGIËNISCHE
STOOM WASCH en
STRIJKINRICHTING
op grondige wijze door de verfijnde midde
len der techniek worden uitgeroeid. Daar
heeft men bijvoorbeeld het vliegtuig, dat
door middel van de radio kan bestuurd
worden. De bekende uitvinder Elmer A.
Sperry Jr. heeft dit met een paar woorden
duidelijk gemaakt, Stel U voor, dat gij een
ammunitie-depöt op een afstand van dui
zend kilometer wilt vernietigen. Er is geen
kanon, dat dit op zulk een afstand zou kun
nen doen. Met een luchttorpedo kan dit heel
gemakkelijk. Men bouwt eenvoudig in een
heel goedkoope, oude vliegmachine een z.g.
mechanisch mensch, een „robot"-piloot,
zooals men dat in Amerika noemt. Verder
nog een paar andere apparaatjes en een
flinke lading ontplofbare stoffen. Dan op
een goeden donkeren nacht, laat men het
onbemande vliegtuig opstijgen, terwijl een
andere machine op een afstand volgt en het
met behulp van de radio controleert. Wan
neer deze vliegende bom boven het depot
is aangekomen, laat de piloot in de andere
machine op veiligen afstand de onbeman
de machine naar beneden vallen en alles in
de lucht vliegen. Als dat rustig en secuur
is afgewerkt, vliegt de menschelijke piloot
weer veilig naar huis terug en kan zich zijn
ontbijt goed laten smaken. En dit is nog
maar een aardig spelletje. Men kan b.v. ook
een paar honderd van zulke onbemande
vliegtuigen op laten stijgen, met een paar
voor het verlies erbij en die op een af
stand besturen en ze naar de hoofdstad van
Christmas
per pot f 1 60.\ Aanbevelend,
«JOH. SJSTS
v. Weedestraat 46 Telefoon 2098
Bouwkundige
Boëedigd Makelaar Taxateur
Onderhoud, Verbouw nn Nieuwbouw
Banniogstraat 76 Tel. 14
SOESTERBERG
den vijand zenden. Men zou er dan allerlei
gezellige dingen in kunnen stoppen, zooals
gifgassen en hoog-explosieven en een paar
uurtjes later zou er van de heele hoofd
stad nog maar een rookende puinhoop over
zijn en zelfs de voortvarende^ kranige
staatslieden, die den oorlog ontketenden,
zouden den dans niet ontspringen.
En dan hebben we die andere dingen, re
sultaten van onze moderne techniek, de z.g.
raketten. De meesten van ons weten daar
maar een schijntje van. We denken, dat het
vrij nuttelooze experimenten zijn met ra
kettenauto's en idiote plannetjes van half
idiote professoren, die een raket naar de
maan willen schieten. Het is er precies
mee, zooals met de vliegmachine, toen de
oorlog begon. Niemand had eenig begrip
omtrent de heerlijke mogelijkheden van de
vliegmachine in een oorlog. Doch in een
minimum van tijd werd de vliegmachine
van een hulpelooze baby tot een volwassen
krijger. En toen de wapenstilstand kwam,
namen de vliegmachines voor een groot
deel de taak van de legers over, omdat ze
op veel grooter schaal konden werken. Zoo
is het met de raketten ook. Deze hebben,
volgens ingewijden, ontzettende mogelijk
heden. Er bestaan plannen (en wij hebben
nu wel geleerd, dat de moderne techniek
nergens voor staat, en dat wat heden een
hersenschim lijkt, morgen werkelijkheid kan
zijn) om raketten te vervaardigen, die in
staat zullen zijn den oceaan over te_ ste
ken en binnen een duizend meter of zoo van
een bepaald doel te landen. In den oorlog
zou men zich speciaal op dit soort raketten
gaan toeleggen. Een afweermiddel er tegen
bestaat eenvoudig niet. Geen vliegmachine
kan zoo'n raket tegen houden. En alweer
geladen met krachtige ontplofbare stoffen
en een flinke hoeveelheid gifgas, kan men
deze raketten in het vijandelijke land zen
den en in een minimum van tijd alle leven
wegvagen, Wij hoeven niet eens verder in
details te treden om '>ns de gevolgen hier
van voor te stellen; v-ant er zou eenvoudig
niemand overblijven, cit zich iets kon voor
stellen.
Zonder nachtmerrie* op te willen wek
ken, is het toch absoluut noodzakelijk, dat
men zich van deze bc Taande dingen dege
lijk rekenschap geeft,iopdat men. wanneer
men straks in Genèvii. bijeenkomt ter be
spreking van de ontwapening, welke uitein
delijk toch ten doel lf»eft, elke oorlog on
mogelijk te maken, gotd weet, wat men wil
voorkomen, met andepe woorden, dat men
een duidelijk en klaad beeld heeft van de
verschrikkingen, (welke de absolute on
dergang van de beschaving zouden vor
men) welke men voor goed onmogelijk wil
maken.
FLORIS C.
(Nadruk verboden).
FEITEN EN CUFFRS OVER SCHOOL
EN ONDERWIJS.
via.
Men heeft ons schoolstelsel wel vergele
ken met een groot-bedrijf. Er schuilt in de
ze vergelijking veel, dat aantrekt. De analo
gieën liggen voor 't grijpen. Letten wij
vandaag eens op het ieusachtig staand ka
pitaal, dat er in ons lager ondcrwijs-bedrijf
is neergelegd 1). Volgens de Statistiek van
het Gewoon- en Uitgebreid Lager Onder
wijs beschikken onze lagere scholen teza
men over bijna veertig duizend leslokalen.
Het is duidelijk, dat deze lokalen1 met hun
inrichting een enorme waarde vertegen
woordigen. Hoe wordt daarvan nu gebruik
gemaakt? In de zooeven genoemde stati
stiek vinden wij een opgave van de ge
bruikte en de ongebruikte leslokalen afzon
derlijk. Wij leeren daaruit, dat er op 31
December 1929 ruim 2600 lokalen onge
bruikt stonden. Dat is bijna 7% van het to
tale aantal. Vooral in openbare scholen
staan er veel lokalen leeg, n.1. 10 van het
totaal. Bij het bijzonder onderwijs is het
ongeveer 4
Het is niet mogelijk op objectieve gron
den v?.s+ te stellen M -vjj hier te doen heb
ben met een verspilling, welke bij beter be
heer vermeden had kunnen worden. Im
mers de bevolkingsbeweging zal steeds het
leegstaan van schoollokalen tengevolge heb
ben. In de groote steden beschikt men door
den trek naar de buitenwijken, in de bin
nenstad, vooral bij het openbaar onderwijs,
over meer schoolruimte dan noodig is.
Daarnevens werkt hier uiteraard ook de
voorkeur der ouders voor scholen van een
bepaalde richting, welke in ons stelsel van
oi derwijs wordt geëerbiedigd.
Nu nog een enkel woord over de moder
ne hulpmiddelen, welke men bij het onder
wijs gebruikt. De radio speelt, blijkens de
jongste onderwijsstatistiek, bij het onder
wijs nog niet een belangrijke rol. Aan de
schoolhoofden werd gevraagd: „Wordt er
geregeld gebruik gemaakt van radiolessen?"
Hierop antwoordden slechts 38 openbare,
42 Protestantsch Christelijk?, 13 Roomsch
Katholieke en 5 niet-confessioneele bijzon
dere scholen bevestigend. Relatief volgen
de Protestantsch Christelijke en neutrale bij
zondere scholen nog het meest de radioles
sen. De vraagstelling bracht mede, dat al
leen de geregelde gebruikers bekend wer
den. Er is waarschijnlijk een grooter aantal
scholen, waar zoo nu en dan eens naar de
radio wordt geluisterd.
Eindelijk iets over de schoolbioscoop.
Een geregeld gebruik wordt daarvan door
10 der scholen gemaakt. Vooral de leer
lingen der openbare scholen en dan in het
bijzonder die in de groote steden bezoeken
de schoolbioscoop. Minder vindt nut het be
zoek dezer instelling bij de bijzondere scho
len.
1) Bewerkt door het Centraal Bureau
voor de Statistiek te 's-Gravenhage.
III.
Men behoeft maar even den neus in Italië
te steken, of men bemerkt, dat er ten aan
zien van wat fascisme is en niet is, heel wat
verwarring en misverstand bestaat. Tot het
beste wat in beperkten omvang en over
zichtelijken vorm over het fascisme is ge
zegd, behoort nog altijd de rede, die in den
loop van 1926 door den Minister van Justi
tie Rocco werd uitgesproken in datzelfde
Pcrugia, dat nog immer een soort midden-
eeuwsche rust en grootheid geniet. Bij die
gelegenheid heeft Rocco. gelijk Mussolini
zelf reeds vroeger had gedaan, doen uitko
men, dat fascisme iets meer is dan een re-
geermethode; iets meer dan een middel om
te geraken uit de financieele, economische
en politieke moeilijkheden, waarin het Ita
lië van 1922 schijnbaar onontkoombaar ging
verzinken. Fascisme als middel van actie,
als sentiment en als gedachte, heeft Rocco
hij die gelegenheid scherp onderscheiden.
Hij heeft gewezen op den gelijken oor
sprong en gelijken achtergrond, die de mo
derne politieke leerstellingen hebben, en in
dezen geest heeft hij destijds zijn hoorders
van liberalisme naar socialisme gebracht.
Fascisme daarentegen is de integrale leer
stelling van socialiteit, hetwelk in zeker op
zicht staat tegenover, anderzijds evenwij
dig loopt met liberale^, democratische of
socialistische theorieën. Fascisme heeft
Hoogst fijn Amandel- en Botergebak
skm&sa wmm Vele malen bekroond
Uitgebreide sort. bonbons, Chocolade en dessertwerken. Gercdoeteide piijzen
TELEFOON 2232. Koopt in Soest. Aanbevelend, F. H. EllWE
Telefnon 2163
Fa. M. HAKS en WED. D. HAKS Opgericht 1899
TELEFOON 2146, 2037. 2002
D. HOOLWERE", Dir., Heuvelweg 18
Steenhofstraat 5 Telefoon 2045
Aan- en verkoop van Villa's, Landhtmen, bouwterreinen, onroe
rende goederen, etc. Gratis advies en inschrijving
Assurantiën en Hypotheken. Sluit verzekeringen op leven, brand,
inbraak, storm, glas, etc. etc. tegen billijke tarieven.
echter eigen opvattingen over vriili d re
geering en sociale rechte/aardigheid, die zich
in zooverre kenmerkend onder .-cl ;>n van
de drie bovengenoemde, dat zij niet slechts
den wil, maar ook het belang van het in
dividu geheel en al ondergeschikt maken
aan die van het algemeen. Daartegenover
staat weer, dat fascisme, in theorie althans,
zich ten aanzien van de massa anders ver
houdt dan politieke leerstellingen van den
lateren tijd, hetgeen gevolg is van de his
torische beteekenis, die aan het fascisme in
het licht van het oude Rome wordt toege
kend door de leiders zeiven, en vermoede
lijk ook door de vele anderen, die de bewe
ging aanhangen.
Fascisme leeren kennen op een korte of
lange reis door Italië is niet wel mogelijk.
Want gelijk bij elke politieke, economische
of sociale wetgeving, geldt ook van fascis
me,,. dat er is een theorie en een praktijk.
Tegenstanders van welke beweging ook zijn
zeer geneigd vingers op de wonde plekken
te leggen; voorstanders daarentegen om deze
wonde plekken te verklaren door het feit,
dat een niewe theorie in den regel moet
groeien in een oude en vanzelf daaraan
vijandige omgeving. En nu is wel het merk
waardige van het facisme dit, dat, al onder-
diukt het en bedoelt het inderdaad te onder
drukken de beteekenis, aan het individu en
het individueele belang toegekend in den
loop der laatste tientallen jaren, dit in het
Italië der laatste tien jaren niet tot eenige
georganiseerde poging van verzet heeft
kunnen leiden. Voor den buitenstaander
blijft het nu altijd de, vraag of neiging tot
zulke pogingen niet bestaat, dan wel dat zij
door het heerschende regime zoodanig pre
ventief kan worden onderdrukt, dat zij niet
tot uiting komt. Het moet erkend, dat, wie
in Italië vrtoeft, van zulk een preventieven
druk niets merkt, hetgeen echter nimmer
te verwonderen valt. Zij toch, die Rusland
bereizen, verklaren bijkans hetzelfde van
het Sovjetregime, en toch zijn er duizenden
en tienduizenden in en builen Fusland, die
011- weten u veri Hen, dat het Sovjet-
regime op zijn laatste beenen loopt. Trou
wens, welke reiziger in Rusland zou in de
Maartdagen van 1917 het spoedig einde van
het bewind der Czaren en dan nog wel
dit einde hebben kunnen en durven voor
spellen! De massa in den modernen Staat
is zoo groot geworden, en de wegen, die
de leiders dier massa hebben te bewande
len, kunnen daarom zoo verborgen blijven,
dat de buitenstaander goed doet zich geen
enkele illusie" te maken van iets te weten.
Wel treft het, dat personen van positie, die
men spreekt, met zekere openhartigheid het
fascisme beoordeelen, het critiseeren, ja
handelingen, uitspraken van den Duce en
zijn voonaamste Ministers aan die critiek
onderwerpen,
Het fascisme is zeker de moeite waard
te worden bestudeerd, en het te toetsen aan
de daden van de regeering van Mussolini.
Men kan het evenmin in een enkelen prij-
zenden zin omvatten als het met een en
kelen afbrekenden zin vernietigen. Het is
gemakkelijk te zeggen, dat het fascisme
slechts levend kan worden gehouden als ge-
Zondag a.s. 2 uur
BURGEM. DEKETHPARK
volg van de misdaden en inbreuken op de
vrijheid, die het begaat; daarmede zijn de
voordeelen, die het fascisme aan Italië in
menig opzicht heeft gebracht niet plotseling
weggevaagd; en daarmede is niet verklaard,
dat in een land, waar tevoren politieke
scheuring aan de orde van den dag was,
een dergeijk regime tien jaren ongestoord
kan bestaan, ondanks felle aanvallen, van
buiten en van binnen daarop ondernomen,
ondanks fouten van den ernstigen aard, die
door wellicht wat te warm gezinde aanhan
gers werden begaan. Als men door Italië
reist, krijgt men den indruk, dat. zal het
fascisme eens verdwijnen, dit geleidelijk
zal gaan, en niet met een slag. gelijk som
mige tegenstanders het verwachten. Maar
aan den anderen kant, daar is Spanje, van
welks trouw aan koningshuis en kerk men
als een axioma doordrongen was, en dat
toch, en inderdaad als met een slag, zich
daarvan afzijdig heeft verklaard!
Of er een speciale regeling voor buiten-
landsche fascistische politiek is of niet, is
tot dusverre niet duidelijk geworden. Er
zijn gevallen, waarin men het ons heeft
willen doen gelooven, maar die gevallen
zijn door anderen daden van de zittende
regeering achterhaald. Er zijn tijden ge
weest. en men behoeft slechts aan 't Corfu-
incident te denken, dat het noodzakelijk
scheen met den sabel te rammelen en im-
peratoire gebaren te gebruiken. Er zijn ook
tijden geweest, dat de internationale ver
zoening als op het gelaat geschreven stond.
Die tegenstelling teekende zich zelfs in deze
dagen in het fascisme zelf af. Grandi, de
Minister, die naar buiten voor Italië moet
spreken, is er op uit om verzoeningsgezinde
redevoeringen te houden; zijn optreden te
Genève was een ongebroken lans voor het
welslagen der Ontwapeningsconferentie.
Maar, terwijl hij op deze wijze vrede tracht
te te stichten met Frankrijk, liet Minister
Rocco zich in het openbaar alleronvriende-
lijkst over dit land uit. Eenzelfde symptoom
valt in zooverre naar buiten op te merken,
dat de verhouding van fascisme tot de Ka
tholieke kerk er door wordt geteekend. Het
is Mussolini zelf geweest, die op de Late-
rane verzoening heeft aangedrongen, en die
niet ten onrechte het totstandkomen van
het Lateraan-verdrag, in de onmiddellijke
nabijheid van de Heilige trap, waarvan het
heet, dat Jezus Christus haar heeft betre
den te Jezuzalem, als een diplomatieke over
winning beschouwde. Maar anderzijds heeft