W©MIN€ISUBtE&U
Nieuws- en Advertentieblad
Verschijnt Woensdag en Zaterdag
Nog een Rechtsche
Wethouder
Het groote expiriment
De algemeene
vergadering
van de A. V. R. O.
W- BRANDSTOFFEN
WONINGBUREAU P. MAN - SOESTDIJK
No 62
Een en Twintigste Jaargang
Zaterdag 5 Augustus 1933
UITBAVE: N.V. EERSTE SOESTER ELECTR. DRUKKERIJ *.h. 0. v. d. BOVENKAMP
Dit nummer bestaat
uit 2 bladen.
REDACTIE- EN ADM.-ADRES: v. WEEDESTR. 7 - TEL. 962 - GIRO 161165
Tlmmerhuis van JAN IN 't HOUT
Binnenland
D §<G l W 0 INI <G
FIRMA VAN DE WIJNGAART
Kerkpad 17a N.Z. nabij Halte Soestdijk
«IOH| TAK, voorheen Kleman ën Berghuis
EERSTE SOESTER BEGRAFENIS-ONDERNEMING
Bagrafenissen - Transportan - Crematie's
BUREAU VOOR ADMINISTRATIE. VAN WEEDESTRAAT7 - SOESTDIJK
ADVERTENTIËN EN INGEZONDEN STUKKEN WORDEN INGEWACHT
TOT UITERLIJK DINSDAGS. EN VRIJDAGSMORGENS 10 u.a. h. BUREAU
HET AUTEURSRECHT VAN DIT BLAD WORDT UITDRUKKELIJK VOORBEHOUDEN OVEREENKOMSTIG ART. 15 VAN DE AUTEURSWET 1912- (STAATSBLAD No.
ADVERTENTIËNVAN 1-5 REGELS 75 CTS., ELKE REGEL MEER 15 CTS.
GROOTE LETTERS NAAR PLAATSRUIMTE, BIJ ABONNEM. KORTING
ABONNEMENTSPRIJS f 1— PER DRIE MAANDEN. FRANCO PER POST
380)
I
De heele wereld kijkt in een zekere
mate van spanning naar het economische
experiment, dat door Frank Roosevelt in
Amerika wordit uitgevoerd En hoewel de
economisten zich inspannen om in geleer
de beschouwingen Roosevelt's bedoelingen
te doorgronden, heeft feitelijk niemand een
helder begirip van hetgeen er feitelijk in
de Vereonigue Staten plaats vindt. Daarbij
komen dan nog de af en toe door Roose
velt uitgegeven leuzen: zooals bijvoorbeeld
zijn jongste tien geboden voor het we-
rcldlhers'tel, welike den geleerden dilettanr
tiscn m üe ooren klinken en b(j sommigen
de vrees voeden, dat deze heele gescnie-
denis in Amerika wel eens verkeerd kan
uitpakken. Verder zyn er dan nog de
jongste maatregelen tot herstel van de
weivaart in Amerika door de z.g. codes,
waardoor een kortere werkweek en mi
nimum loonen worden vastgesteld met de
duidelijke bedoeling om op deze wijze de
weikelooshedid te doen verdwijnen, de con
sumptie te doen toenemen, waardoor de
prijzen dan weer zullen stijgen en ook de
ondernemers weer meer winst zullen ma
ken.
II
Tot zyn eenvoudigsten vorm terugge
bracht verklaren de economisten dat Roo
sevelt's probleem was de klove tusschen
prijzen en productie-kosten te overbrug
gen. Tengevolge van verminderde koop
kracht, (dit weer tengevolge van werk
loosheid, enz.) waren de prijzen zoo
sterk gedaald, dat de productie-kosten in
vele gevallen niet meer gedékt werden.
Vooral was dit het geval met de-grond
stoffen, waardoor bijvoorbeeld d® boeren
met ondergang bedreigd werden. Op 7
Mei j.L verklaarde Roosevelt dan ook,
dat zijn vaste bedoeling was de grond-
stoffenprijzen te verhoogen. Op 16 Juni
verklaarde hij, dat zijn doel was „onze
rijke binnenlandsche markt te herstelr
len, door haar uitgebreide consumptie-ca
paciteit te verhoogen". Dit wilde hij be
reiken door de werktijden te verkorten
en de loonen te verhoogen.
III
Dit wordt thans uitgevoerd, al vragen
velen zich af (ook Amerikaansche onder
nemers slikken dit niet allemaal) hoe
de door de crisis verzwakte bedrijven,
die jarenlang met verlies hebben ge
werkt, nu ook nog hoogere loonen moe
ten betalen, waardoor de productie-kos
ten nog zullen stijgen, terwijl daartegen
over toch niet onmiddellijk een grootere
consumptie staat. Wat Roosevelt echter
schijnt te willen uitvoeren is een soort
van economische goocheltruc, namelijk,
door een nationale verhooging van de loo
nen en dds van die consumptie-capaciteit,
onmiddellijk een verhoogde vraag te sti-
muleeren, sneller dan de prijzen omhoog
gaani. Op den' dluur echter lijkt het on
mogelijk, dat Roosevelt in staat zyl zijn
die kosten Van levensonderhoud om/laag
te houden, waardoor dus de jongste loons-
verhoogingen gedeeltelijk te niet zouden
worden gedaan. Hoe dit zich echter pre
cies in de naaste toekomst zal ontwikke
len, kan niemand zeggen.
IV
Uit alles blijkt echter, dat men hier
te doen heeft, met een grootsche poging
om de crisis nationaal voor Amerika op
te lossen. Naar ons gevoelen heeft het
prijsgeven van den gouden standaard,
waardoor de dollar op de wereldmarkt
daalde (tengevolge van onzekerheid en
vrees) geen andere bedoeling gehad dan
op forsche wijze de hypnotische verlam
ming van het economische leven ift Ame
rika te breken. Door het prijsgeven van
den dollar werd eon daling veroorzaakt,
waardoor op die wereldmarkt de prijzen
voor grondstoffen in dollars uitgedrukt
stegen Door deze prijsstijging werd een
zeker herstel in breede kringen van Ame
rika s producenten teweeggebracht en
werd de piepend en krakend draaienlde
economische machinerie weer óf) vlotter
wijze op gang gebracht. Naar wij meenen
is nu het Amerikaansche experiment ver
der een grootsche speculatie op de natuur
lijke herstelkrachten, die tenslotte aanwe
zig zijn. Nu de machine weer op gang
is gebracht, het vertrouwen weer ia toe
genomen, allengs meer werkkrachten wor
den opgenomen, in het productie-proces
en meer loonen worden ontvangen, hoopt
men dat het herstel zal doorzetten en aan
kracht winnen. En de dollar? Wij meenen,
dat de koersverlaging door het opgeven
van den gouden standaard haar tijdelijke
plicht heeft gedaan: zooals wij zoo juist
zeiden, het breken van de verlamming.
Wanneer tengevolge van de steeds aan-
Timmerman en Aannemer
Bouwkundige
Baëedigd makelaar Taxateur
Onderhoud, Verbouw en Nieuwbouw
Banningstraat 76 Tel. 14
SOESTERBERG
wezigo vraag naar dollars (Amerika
tenslotte schuldeischer van bijna de heele
wereld) de koers zal stijgen (zooals nog
dezer dagen) en dus de grondstoffenprij-
zen op ae wereldmarkt in dollars uitge
drukt overeenkomstig zouden moeten da
len, hoopt men in Amerika blijkbaar, dat
deze daling zal worden geremd of opge-
neven door de steeds toenemende vraag
tengevolge van het voortschrijdend her
stel. En. heit lijkt ons niet uitgesloten, dat
wij, in dezen geest voortredeneerend, ten
slotte weer een dollar van f 2.50 zouden
kunnen zien, al dan niet gekoppeld aan
tiet goud.
FLORIS C.
(Nadruk verboden)
De leden van den Gemeenteraad van
Soest hebben het navolgende schrijven ont
vangen:
Edelachtbare Heer,
De ondergeteekenidien hebben de eer L
mede te deenen, dat door hen aan het Col
lege van. Burgemeester en Wethouders het
verzoek is gedaan,, om ails een der punten
op de ageniaa voor de eerstvolgende raads_
vergadering te plaatsen,:
Verkieziing v.an een derden Wethouder.
Zij stellen, er prijs op ter Uwer kennis te
brengen
a dat dit het resultaat is van eene be
spreking der gecombineerde rechtsche fxac
t'ies
b dat zij zich hierbij laten leiden door
het door hen ingenomien standpunt, U me
degedeeld bij schrijven van Augustus 1931
Hoogachtend hebben zij de eer te zijm:
UEdachtb. dw.
A. ENDENDIJK
H. Th. VAN DEN BERG
M. HORNSVELD.
Zooalis uit het bovenstaande blijkt, geven
de raadsleden van „rechtsoh'' den moed nog
niet op, en, zullen, ze nogmaals trachten
naast de beide rechtsche wethouders, nog
een derde benoemd te krijgen.
De reden hiervoor is, dat zij de heer
Lodeesen niet meer als één der hunnen wil
len beschouwen, ofschoon hij altijd tot de
A.R. partij heeft behoordj, en nog behoort.
Zij wenschen thans het raadslid Endendijk
tot 3en wethouder te benoemen, en promo-
veeren zij Lodeesen tot „linkschen" wethou
der. De rechtsche Iheeren plaatsen zich daar
bij op het standpunt van hun schrijven van
Augustus 1931.
Wij kennen den inhoud van dit schrijven
niet, maar wel herinneren wij ons, dat in
Augustus en September 1931 dikwijls over
een derden wethouder is gesproken, en dat
dan deze wethouder een ilinksc'he zou kun
nen zijn. Tevens moeten wij daar echter bij
vertellen^ dat het gemeentebestuur van
Soest zeer goed' kon weten, en ook wel
wdistj, dait door de Gedeputeerde Staten van
Utrecht zeker geen goedkeuring zou wor
den gehecht aan eene benoeming van een
derden wethouder. Het was echter alleen
de bedoeling van de rechtsche heeren^ om
zonder strijd twéé hunner benoemd te krij
gen, en dan konden ide Jiinksche heeren eens
probeeren, hoe zij die derde kondjen van-
gen.
W)ij hebben dan ook steeds geweigerd
aan dat spelletje medie te doen, en hebben
naar voren gebracht, dat een behoorlijke en
goede oplossing .slechts mogelijk Is, door de
benoeming van een rechtschen en een link
schen Wethouder; wij vinden een derden
wethouder dn het geheel niet noodig, een
overbodige luxe zelfs, ook nu nog.
Dit zou weder een uitgave van f 1500
eiischen, die stellig bespaand moet worden.
Door de raadsleden van de ldnksche frac
ties is duidelijk naar voren gebracht, dart
door hen de raadsleden van Klooster en
Endendijk in geen geval, als wethouders
werdien, gewenscht', (Oie behoorden in elk
geval te worden uitgesloten. Dit werd door
de rechtsche raadsleden alléén aanvaard,
voor wat betreft het raadslid van Klooster.
De raadsleden van de linksche fractie be
grepen toen wel, dat er geen enkele hoop
mogelijk was op benioeminig van een link
schen wethouder, en besloten toen de heer
Lodeesen voor benoeming tot wethouder
naar voren te brenjgen.
Al dadelijk na zijn benoeming tot wet
houder ondervond de heer Lodeesen geen
medewerking bij het gemeentebestuur, zoo-
als we reeds eerdier in 'dit blad hebben ver
meld Zijn mede-wethouder, de heer van
Duren, was eveneens een nieuweling in den
gemeenteraad, zoodat deze-zelf zich nog
geheel moest (inwerken ia de taak, die hij op
zich genomen had, zoodat ook van deze
zijde aan wethouder Lodeesen weinig steun
kon worden gegeven. Zooals we opmerkten
is de heer Lodeesen0. een bescheiden man.
die zich niet op den voorgrond dringt, en de
hem opgedragen taak zoo goed mogelijk
wil uitvoeren. Hij ondervindt daarbij geen
medewerking van den voorzitter van het
college, eerder eenigea tegenstand en min
achting, hetgeen het werken voor dien wet
houder Lodeesen. veel moeilijker, zoo niet
onmogelijk maakt, terwijl het toch den
plicht van dien voorzitter is, in alles aan
de wethouders zooveel mogelijk steun te
verleenen en „krachtige" leiding te geven.
Zaterdagmiddag 29 Juli j.il is in 't Kur-
hiaus de aljgem. vergadering v/d Algemee
ne Vereeniging Radio Omroep begonnen.
Deze bijeenkomst werd geopend door den
voorzitter, den heer De Clerq, met een
rede, waaruit wij het volgende vermelden:
Openingsrede.
Tien jaren omroep-arbeid liggen ach
ter ons. Op 28 Juli 1923 trad onze Alge
meene Omroep voor het eerst officieel
voor de microfoon. Het was toen nog in
hot verbamd van 'die Nedlenlamdsche Seintoe-
stellenfabriek. Er was nog geen vereeni-
ging of stichting. De organisatie was nog
veelszins in mist gehuld, maar het was
toch het begin van onzen omroep, dat zich
op dien 28sten Juli van het jaar 1923
liet hooren.
Wij mogen er trotsch op zijn, dat de
Nederlandsche Omroep in de 10 jaren, die
nu achter ons liggen, zich heeft ontwik
keld tot op de hoogte, waar hij nu staat.
En vooral dat hij zich tot op die hoogte
ontwikkeld heeft onder omstandigheden,
die zoo fundamenteel afwijken van die,
wel'ke in het buitenland gelden.
De Nederlandsche Omroep immers heeft
zich hier ontwikkeld op de basis van vrij.
willigheid. Hier is geen radio-belasting,
hier is geen enkele dwang, in welken vorm
ook. Hier is op het gebied van den Om
roep datgene, wat de Nederlander boven
alle privilegiën het meest waardeert:
Volkomen Vrijheid.
Dit Nederlandsch'e stelsel heeft overaj
in het buitenland de aandacht getrokken,
zoo zelfs, dat onlangs in Amerika stem
men opgingen om den reclame-o'mroep
van dat land, althans voor een deel, te
vervangen door een Omroep op Nederland-
schen grondslag. Ik vraag mij af, of dat
daar wel lukken zal, omldlart men wel een
Nederlandlsch stelsel kan overplanten naar
Amerika, maar niet één, twee drie van
Amerikanen Nederlanders ntaken.
Dat het Nederlandsche stelsel, ook
wat de artistieke verzorging van den
Omroep betreft, geen slecht stelsel is,
wordt wel bewezen door ingezonden stuk
ken, die onlangs verschenen in het En-
gelsche Radioblad: „Worjd Radio", waar
in tof uiting kwam, dat de Engelsche
.luisteraars unaniem van meening zijn, dat
Hilversum het beste en meest gevarieer
de omroepstation is van het vaste land.
Geen enkele instelling in het particu
lier initiatief ontsproten, kan op ©en zoo-
explosieven bloei wijzen als de AVRO.
Van 1000 leden in het jaar 1923 is
de vereeniging gegroeid tot 175.000 le
den in 1933.
De inkomsten, die in het jaar 1923
f3000 bedroegen, overschreden in 1933
de zeven ton.
Het vereenigings.orgaan dat in 1925
6000 abonné's telde, bezit er thans meer
dan 200.000, terwijl bovendien van elk
pummer van de Radio Bode nog 50 h
60.000 exemplaren wekelijks los- worden
verkocht.
Het vermogen der vereeniging, dat in
1923 uit f75 schuld bestond, bedroeg in
1933 f 1.700.000.
Hadden wij daarenboven in 1923 geen
enkelen stoel om op te zitten zelfs geen
krakende in 1933 bezaten wij eigen
dommen, waarvan de waaide op b(jna twee
ton is getaxeerd.
Ik wil dit hier nadrukkelijk verkla
ren, dat alles danken wij aan de offer
vaardigheid en aan ,het saamhoorigheids-
gevodl van al onze luistervinken, maar ook
aan die bewonderen waardige energie, d'e
onibluschbare ijver, de groote liefde voor
het werk van onze AVRO-pioniers en van
ons toegewijd personeel.
Eir lis echter ook, zooailis ik reedis zedde,
reden tot teleurstelling.
Van ©en instituut!, <diat door zijn kanakter
dis aangewezen om centraal te werken vol
gens normen van rechtvaardigheid! en, bil
lijkheid voor het geheele volk, heeft de po
litiek zich meester gemaakt. Onder politiek
versta ik al <üie krachten^ dde in ons staat
kundig leven vrijkomen en die gericht zijn
Op verzoek van vele inwoners hebben wij besloten aan onze
zaak in Brandstoffen, etc., een
te verbinden. Wij hopen ook in dezen werkkring blijk te geven,
uw vertrouwen waardig te zijn. Belanghebbenden worden uitge-
noodigd hun desbetreffende zaken door ons te doen behartigen.
Uw beste en voordeeligste adres voor alle soorten prima
is en blijft
KANTOOR. KERKPAD 1A - SOEST - TELEF. 676, HUIS 636
op het (verwerven vain invloed op het be
heer van dien Staart
Als een gevolg van het optreden vam deze
politiek in den Omroep as een heilloozen
sibrijid ontstaan om het oor vam den luiste
raar, om de ziel van den luisteraar, om
den zendtijd van 'de natie. De actie der po-
ilitieke partijen, heeft geleid! tot het Zend
tijd© nbesktit van 15 Miei 1930, waarbij aan
dé AVRO een groot deel van haar zendtijd
werd ontnomen, opdat men hem kon schen
ken aan de socialistische pacrtiji
De verontwaardiging, die toen is losge
broken over idliit van' gebrek aan wijsheid
getuigende besluit is dn den loop der jaren
slechts dloor één andere uiting overtroffenj,
mh door eene van spijt en berouw bij de-
'genenl dde verantwoordelijkheid als man
nen dlruven dragen.
Wanneer de inertie vam dingen dde ge
beurd zijnr in Nederland, hoe slecht ook op
zichzelf, niet zoo groot wias, zou 't Zend-
tijdenbesliuit van 1930 reeds long zijm weg
gevaagd. Het misbruik, dat van dien zend
tijd na 15 Mjei 1930 gemaakt is door dege
nen, diie toen met gunsten zijn overladen,
heeft zóóveel verontwaardiging in den lan
de gewekt), dat een scherpe reactie in die
gevoelens er het gevolg vam' is geweest. Er
is een' groote weerzin gewekt tegen den
toon en de methoden van een Omroep, dde
slechits een orgaan was van een groote po
litieke partij^ waarin thans zelf stemmen
hebben Z.E. beloofd, dat wij zijn moeilijken
arbeid met betrekking tot het beheer der
radiozaken zooveel mogelijk willen verge
makkelijken!. Dat wij hem met onze erva
ring, zoo hij daar nrijs op stelt er van ge
bruik te maken, zullen bijstaan Dat wij in
een geest van verzoening en wil tot opbouw
hem terzijde willlen staan bij zijn pogingen
om te komen tot gelukkiger omroepvenhou-
dd'ngen in Nederland dan er nu zijn.
Het eenige, wiat wij rvan Z.E. hopen en
verwachten!, ds het betrachten van de bil
lijkheid en het bezit van een open oog voor
de werkelijkheid. Want wanneer er gespro
ken wordit van gelijkheid van de omroepen,
dan moet het een eerlijk waarnemer dui
delijk worden^ dat er geen gelijkheid be
staat Er is geen gelijkheid in het beginsel
wat ons bij onzen* arbeid stuwt, er is geen
gelijkheid in economische beteekenis van
de apparaten^ waarmede wij ons bedrijf uit
oefenen.
De andere omroepen staan op den bodem
van een godsdienstige levensbeschouwing
of een economische wereldbeschouwing. De
AVRO Wil, zonder aan wie ook te vrageil
hoe denkt gij over vraagstukken van leven
en dood en maatschappij, omroepen om de
vreugde van het omroepen, zelf. Zij wil haar
omroeparbeid in allle rechtvaardigheidi uiit-
oefeinenh. hetgeen zeggen wil, dat zij niets
van haar microfoon wil uitsluiten, wat uit
S'l EENHOFSTRAAT 5 TELEFOON 300
Aan- en verkoop van Villa's, Landhuizen, bouwterreinen, onroe
rende goederen, etc. Gratis advies en inschrijving
Assurantiën en Hypotheken. Sluit verzekeringen op leven, brand,
inbraak, storm, glas, etc. etc. tegen billijke tarieven
Fa. M. HAKS en WED. D. HAKS. Opgericht 1890
TELEFOON 731, 692, 982
D. HOOLWERF, Dir., Heuvelweg 18
d er n
opgaan om te komen tot matiging van het
sarrend^ tergend woordL
Vindien wij dus bij ons 10-jarig bestaan
een krachtige, zelfbewuste, strijdvaardige
AVRO, 'die een ongebroken eenheid vormt,
welke binnenlandsche stormen als een rots
weerstond), wij vinden' daarnaast een ver
scheurden Nederlandschen Omroep, waarin
vier groote en een onmogelijk aantal kleine
omroepjes elkander nauwelijks het lacht in
de oogen gunnen.
Wij betreuren dezen stand van zaken,
maar hij wijst ons tevens ons arbedds-ter-
rean, onze arbeidstaak voor d'e toekomst.
De taak van de AVRO in de komende ja
ren, aail moeten zijn de machtige arbeid, die
gericht is op het verkrijgen van betere. Om-
roeptoestanden in Nederland. Daarbij wil
len wij ons voor oogen houden,, dat geen en
kele oplossing van het omroepvraagstuk in
de toekomst mogelijk kan zijn zonder dat
daarin aan de AVRO de plaats wordt toe
gekend!, die zij krachtens haar maatschap
pelijke beteekenis behoort te hebben.
Op 11 Juli 1933 hebben; wij voor het eerst
kennis gemaakt op zijn departement met
Z.E. minister De Wilde, den nieuwen be
windsman, die over den radio-omroep im
Nederl. is gesteld. Het was een historisch
oogenblik, toen het AVRO-bestuur het ka
binet van den minister binnentrad!, want
het was toen meer dan drie jaar geleden
dat zulk een officieele handeling dloor ver
tegenwoordigers van 'n groote omroepver-
eeniging plaats vond. Op 6 Mei 1930 hadden
wij voor het 'laatst den radio-minister ge
zien. Meer dan drie jaar is de AVRO ge
trokken door de woestijn van verontwaar
diging en vijandigheid van de zijde der over
heid.
Dit alles ligt nu achter ons en wij wen
schen, wat ons betreft, er niet meer over
te spreken. Wij zijn den nieuwen minister
met vertrouwen tegemoet getreden. Wij
de Nederlandsche cultuur, op welk vak ook
van dat uitgestrekte veld, is ontsproten.
Spreker deelde tenslotte mede, dat er
maatregelen genomen zijn om van 1 Januari
a.s. af dien eigen technischen diens-t te ver
zorgen, <L w. z. dat de microfoons en appa
raten^ waarmede de AVRO na dien datum
zal verschijnen tot het verlichten van z.g.
lijimudtzendingen, haar eigendom zullen zijn.
Daarna heeft de directeur van het Om*
roepbedlrijF, de heer W. Vogt, zijn verslag
uitgebracht.
Verslag.
Laat mij slechts met trots vertellen^ dat
die luistervinken dn het vereendgingsjaar
1932 aan de AVRO ter beschikking stel
den ruim f 725,000. Dit bedrag werd bijeen
gebracht door 175,000 luistervinken.
Toen dit bedrag in de rekening en ver
antwoording over het jaar 1932 was ver
werkt, bleek dat de omzet van het omroep
bedrijf ruim f 2,000,000 had, bedragen^ dat
er een bedrijfsoverschot was van ruim
f 448,000 en dat het jaar 1932 eindigde met
een saldo aan beschikbare middelen van
ongeveer f 1,707,000.
Laat ik nu verder mogen zeggen, dat vol
gens de begrooting over het jaar 1933 een
bedrijfsoverschot geraamd is van f 200.000.
Htot zal u wel heel gemakkelijk moeten
vallen om die begrootitng goed te keuren,
wamt op het oogen/blitó, waarop ik tot u
spreek, d. w. z.: op het oogen brak), dat ze
ven maanden van het nieuwe boekjaar ver
streken zijn, hebben wij reeds de zekerheid!,
dart het saldb-overschot f 300,000 bedraagt.
De raming, voorzichtig gesteld met het oog
op dc tijdsomstandigheden;, is dus met
f 100.000 overtroffen.
De meevaller van een ton is hoofdzakelijk