°T_ Soesterberg r°
O^PlaatselijkNieuwsyO
IETS» VOOR U
Land- en Tuinbouw
T- VAN VLIET
Ingezonden f S
Kleine Advertenties
Een goed tehuis
Dienstbode
DE EERSTE SOESTER TOURIST* EN
RENVEREENIGING.
Bovengenoemde Vereeniging hield.yton-
dag 8 Oct. j.l. een Prestatierit over 169 Kin.
Door het slechte weer werd gestart om 8.46
g*ur naar Baarn., Amsterdam, Sloten, rust.
11.3012.00 uur Sloten, Aalsmeer, Leymui-
den Alphen, Bodegraven, rust. 3.15-^.45
uur Woerden, Utrecht, De Bildt, Zeist,
Doorn, rust. (5.45-7.45 uur Maarn, A'foort,
Soest, 9 uur.
Het was een buitengewoon zwaar tra
ject met wind voor en een zwaren grint
weg van 15 K.Mt lang. Er werd een aan
rijding gemaakt buiten hun schuld, doch
öoor de 2 lietsenreparateurs die in de ver-
A'eniging zijn, was dit euvel gauw verhol
pen, ook was er een verbandkist bij de
hand. Een aparte prestatie is die van den
40-jarigen veteraan F. D. Meijer, die deze
zwaren rit tot een goed einde wist te bren
gen. Degenen, die iets voor deze mooie
sport voelen, kunnen "ich ten allen tijde op
geven bij A. j. Verkil, v. Weedestraat 1,
Soest.
KORTING OP DE UITKEERINGEN
UIT HET GEMEENTEFONDS.
Aard van het voorwerp:
Terug te bekomen:
Duitsche herdershond
Burgemeester Grothestraat 13
jonge zwarte hond
den Blieklaan. 76
donkergrijs konijn
Kerkpad Z.Z. 3
bclastingmerk
Spoorstraat li
huissleutel
Politiebureau
Wij vernemen, dat volgens de becijferin
gen, krachtens het wetsontwerp tot vermin
dering der uitkeeringeii uit het gemeente
fonds, onze gemeente pl.in. f 16,000 minder
zal ontvangen voor het uitkeeringsjaar van
1 Mei 1934—1 Mei 1935.
Hiervan komt 3/4 gedeelte of pl.m. f 12.000
ten laste van het dienstjaar 1934.
LOOP DER BEVOLKING.
Op 1 Januari 1933 telde deze gemeente
14774 zielen. Tot 1 October j.l. steeg het
bevolkingscijfer met pl.m. 700, en bedraagt
15499.
Blijft de groei der gemeente zoo door
gaan, dan wordt in 1934 het cijfer 16000
wel overschreden.
NEUTRALE DANSCLUB.
Vrijdagavond' werd onder leiding van den
heer Theo Vonk uit Hilversum in hotel
Eemland een neutrale dansclub opgericht,
waarvoor direct al belangstelling bestond.
Volgende week wordt een bestuur gekozen
en de lessen daarna vastgesteld op Donder
dagavond. Het geheel belooft gezeüi^g te
worden.
BEKEURD.
In den nacht van Maandag op Dinsdag is
onder Soest aangehouden de bestuurder
\an een automobiel, die te Naaiden een
verkeersbord omver had gereden. Hij had
den geheelen dag achter het stuur gezeten
en' was daardoor wat doezelig geworden.
Proces-verbaal is tegen hem opgemaakt.
BEROOVING.
Door de politie uit Baarn is in deze ge
meente gearresteerd een zekere \Y. B., die
verdacht wordt van berooving.
AMERSFOORT.
JEUGDIGE DIEVEN.
De politie heeft opheldering in-tal van in
braken en diefstallen gebracht, welkcQn de
laatste - jaren hier en in de omgcviÉfS'v.ijn
gepleegd. Vooral het natuurbad in Soest
was een dankbaar object voor de dieven.
Toen de aangiften snel achter elkafn^'bin-
nen kwamen, wendde de Socster politie zich
tot de Amersfoortsche collega's. Van haar
inlichtingen heeft de Soester politie dank
baar gebruik gemaakt. Zelfs konden twee
daders, de 20-jarige N. en de 23-jarige D.
beiden oud-verpleegden van het Rijksop
voedingsgesticht alhier gearresteerd wor
den.
Door de verhooren van N. en D. zijn
inbraken opgehelderd, die reeds lang in
onderzoek waren. Toen zijn vermiste
voorwerpen voor den dag gekomen, zoo
als een zilveren sigarettenkoker, timmerge
reedschap, eenige rijwielen, enz. Een paar
gebroeders uit Amsterdam, die kort gele
den wegens diefstal met inbraak, ook in
onze gemeente gepleegd, tot eenige jaren
gevangenisstraf zijn veroordeeld, hebben
met N. en I). samengewerkt. De beide ge
arresteerden hebben allfs bekend, maar
zij zeggen zelf, dat zij alles niet precies
meer weten. ,Een heel lijstje van wat ze in
den tijd van eenige maanden hebben Weg
genomen, laten wij hier volgen: uit het
kleedlokaal op Birkhoven schoenen, geld
beurzen, kleedingstukken en handkoffers;
negen bankbiljetten van f 10 van 'welken
diefstal destijds een Engelschman werd
verdacht; 17 rijwielen; een nikkelen pols
horloge; een waterpasinstrument met drie
poot in houten kist en voor ongeveer f 200
timmergereedschap ;,<^cn oud gouden zeven
guldenstuk; vier parels; een gouden ketting
met hangertje met parel, alle deze sieraden
uit een onbewoond heerenhuis, een zilveren
sigarettenkoker, een gouden polshorloge,
talrijke kleedingstukken uit liet natuurbad
te Soest, eenige rijwielen te Soest, enz.
De verdachten bekenden eerlijk, dat het
mogelijk is, dat ze in deze lijst wat hebben
vergeten.
,«ROYAL".
Sinds 1924 is in het perceel Julianastraüt
17, Soestdijk, een Zomer- en Winterpensioti
gevestigd, onder de deskundige leiding
van Mevrouw D. SchutHenkc, voorheen
keuken-cheffin van Graaf C. Bentinck tc
Leersum, en daarvoor aan het hoofd staan
de van een dergelijk établissement aan de
Koningskade in de Hofstad. Waar echter
in vele gezinnen het dienstboden-vraagstuk
een obstakel blijkt te zijn, heeft getmemde
firma naast haar pension op zich genomen
de uitzending van diners, lunch's, soupers
etc., om de dames daarmede ter ^>^11 c-te
zijn, vooral bij het onverwachts aanklop
pen van gasten. Nu "kan de eigenares, zoo
wel de gewone als de fijne keuken sePvee
ren, en is haar devies voor een prijsje voor
elke portcmonnaie goed eten te leveren
Voor hen die zich als vast afnemer aanmel
den, zijn bussen met apart No. voorradig,
zoodat de hygiëne in alles wordt toegepast,
Voor bestellen, 's morgens liefst voor 10
uur, telephoon No. 537. Dit vooral is noo
dig voor de lunch of het diner.
GEVONDEN VOORWERPEN
ZONNEHEUVEL KWALITEIT
Prachtige jonge Kassnijboonen, per pond 13 cent
Heerlijke jonge Spinazie, 3 pond voor 15 cent
Mooie Spruitkooltjes, 2 pond voor 19 cent
Soeptomaten, per pond 2 cent
Mooie groote Tomaten, per pond ;j cent
Druiven, per pond 15 cent Moesappels, per pond 5 cent
Tuinbouwinrichting ZONNEHEUVEL - Emmaiaan 17a
TELEFOON 61h— FRANCO HUIS SOESTDIJK SOEST e.o.
Naar aanleiding van de annonce in dit
blad van gepasseerden Zaterdag zijn wij op
proefonderzoek uitgeweest, en hebben wij
voor f 1.25 een copieus diner gehad: best.
uit Vermicellisoep, met balletjes varkensvl.,
aardappelen, snijboonen, en een croquante
pudding met aardbeienvla. Hot was le kla.s
toebereid, en het smaakte "beslikt niftï
meer, vooral de toespijs was verrukkelijk.
Wij zullen eerst eens inforrneeren wat de
abonnementsprijs is per week, per maand
of per 3 maanden; bezorgloon is uitgeslo
ten, en dan zullen wij een contract afslui
ten, want het geserveerde was prima. Wie
volgt?
10-JARIG BESTAAN le SOESTER
VOETBAL- EN ATHLETIEKCLUB
E. S. V. A. C.
Receptie in hotel „Eemland".
Ter gelegenheid van het 16-jarig bestaan
van genoemde Voetbalclub werd Zaterdag
middag van 4 uur tot 5.30 uur door liet
bestuur met den Eere-voorzitter in ho
tel Eemland gerecipieerd. Keurige bloem
stukken waren aangeboden, o.a. door
de V.V. „Soest", Buurfvereeniging „Soest
Zuid", van den heer H. Meinsma, de trai
ner der club, van „A.D.O.", H.V.C., Vrij
willige Brandweer Soest, van den eigenaar
van hotel Eemland, „Minerva" te Utrecht,
Voetbal- en uthletiekvereeniging „Soestcr-
berg", l'tr. Prov. Voetbal Bond, van den
heer J. C. A. v. Duren, speciaal voor den
praeses e.a. Gelukstelegrammen kwamen
binnen van den heer Burgemeester, Wet
houder Lodeesen, Ver. Laren te Laren,
„Apollo" te Soest, Brederodes te Vianen,
Hilversum te Hilversum, E.H.B.O. te Soest.
J.S.V. te Jutphaas, 't Gooi, van den Secreta
ris der K.N.A.U. e.a.
Dc eerste die ter receptie kwam was het
bestuur van A.D.O., welke de beste wen-
schen overbracht; een bestuurslid van „Mi
nerva" te Utrecht wees o.m. op de buiten
gewone prettige samenwerking met .Esvac,
en hoopt dat de band in de toekomst zal
versterkt worden. Vervolgens complimen
teerden het bestuur de raadsleden de Nies
en v. d. Breemer, de afgevaardigde van
„H.V.C." en de Soester Korfbalclub; de
commandant der Vrijwillige Brandweer
V.V. „Soest"; de Soester Turnclub, onder
aanbieding van een verguld zilv. medaille.
Daarop kwam ter receptie dc commissie
uit de donateurs en begunstigers, de 11.11.
J. Rijnders, dr. H. J. Stroband, J. H. B.
Stoop, J. C. A. van Duren, A. Bos, R. J.
Smijter en J. A. H. Boon. De heer J. C. A.
van Duren neemt daarop als jongst com
missielid met eenige schuchterheid het
woord, om de nieuwe vlag aan te bieden.
Spr. dankt allereerst de commissieleden en
peciaal den voorzitter voor hetgeen door
hem is verricht om dit geschenk te kunnen
aanbieden, maar de praeses heeft het op
z'n Soesters voor elkaar gebokst. Spr. wil
de onaardige en prettige momenten uit Es-
vac's bestaan niet allen releveeren; dit
staat vast, „Esvac" heeft steeds sportief
gespeeld. Daai< de eerste vlag ter ziele is,
waaronder met moed is gestreden, werd een
2de aangeboden door Mevrouw Dorjée,
maar ook deze beantwoordt niet meer aan
haar doel. Daarom biedt de commiss.e de
ze derde vlag aan, waaronder de leden
voortaan met nieuwe energie zullen strij
den, fair en eerlijk. „Vivat Esvac". Daarop
werd de vlag getoond. Boven links in den
hoek is op een wit satijn veld het wapen
van Soest; op een rood vak geborduurd de
letters: Eerste Soester Voetbal- en Athle-
tiekclub. en onderaan links: Opgericht
10'23, alles in gouddraad geborduurd,
afgezet door een breedeir groenen rand.
Het geheel is een magnifiek stuk werk, ge
leverd door de Gebrs. v. Oven, den Haag,
verbonden met 'n fraai bewerkten stok met
koperen vcrsiersöl. Na applaus dankt de
heer Clements voor het mooie geschenk en
hoopt dat de gesproken woorden in ver
vulling zullen gaan.
Daarop richt de voorzitter van Soester-
berg zich tot het jubilee rentte bestuur, 'en
hoopt in de eenste plaats dat „Esvac" spoe
dig de fatale laatste plaats zal verlaten,
doch alleen door sportief, eerlijk en fair
spel. Spr. feliciteert de club met haar 2rie
lustrum, en hoopt dat de goede verstand
houding zal blijven bestaan. Daarop ver
krijgt de heer Walsmit, voorzitter Utr.
Prov. Athl. Bond het woord, en feliciteert
den praeses met dit jubileum en is verheugd
dat deze club is toegetreden tot den Bond.
Er zijn er onder dc beoefenaars die een
zeer goed figuur maken. Spr. hoopt, dat de
gezonde athletiek meer en meer zal beoc-
lertd worden. Spk wenscht de club grooten
voorspoed. De voorzitter der U.P.V.B. fe
liciteert de club met haar 10-jarig bestaan;
zoo pas komt spreker van de club „Victo
ria" uit H'sum, die haar 40-jarig bestaan
herdet\kt. Nu is een 10-jarig of een 40-jarig
jubileum hetzelfde, daar uit beider kunnen
spreekt: levenskracht, levensfust en vastbe
radenheid. Uit het 10-jarig bestaan komt
naar .voren dat dc. moeilijke jaren voorbij
zijn, Spr. heeft gelezen dat er groèi en bloei
zitTin dc verceniging en in alle opzichten
is gegroeid. Het mooiste in „Esvac" is, dat
/ij het algemeen belang dient; dat doet spr.
veel genoegen, en wordt op zeerhoogen
prijs gesteld. Spr. hoopt over 15 jaar terug
te komen! „Esvac" is steeds een goed
Bondslid geweest. Daarop sprak de voor
zitter (Itr „S.B.L.O." namens de aangcslo-
teii vc'reertigingen en waarbij „Esvac" ook
is aangesloten en hoopt nog vele jaren mét
haar samen te werken. Spr. hoopt dat er
voor dc sport déit beteren toestand
komt cn liet gemeentebestuur zal mede
werken dat er, zullen komen goede sport
velden orri de sport steeds borger op fc
voeren; dit is ook geschied in Utrecht.
'Hilversum, Doorn e.a.
De praeses beantwoordt den sprekers,
dankt hen voor de uitgesproken gedachten
en hoopt op a'ller Inedewerking, opdat
„Soest" spoedig zijn Sportpark zal ver
krijgen. Verder werd de club nog gefêteerd
door liet bestuur van „S.N.T.", den heer
van N o es el, opzichter Bouw- en Woning-»
Toezicht; den hoer W. v. d. Vulden, door
de Soester Reddingsbrigade, ea. De heei
J. U. A. v. Duren richt een hartelijk woord
tot den praese>, in 't bijzonder, daar spr.
reeds jaren lang de club kent als lid en do
nateur, en dan heelt hij bemerkt dat de
praeses dag en nacht op den bres staat voor
de^ club en hem niets te veel is als het voor
„Esvac" is. Spr. brengt hem een speciaal
woord van hulde; hij hoopt dat de club
spoedig van de fatale laatste plaats af zal
zijn en wenscht de club verder veel succes.
Spr. biedt hem een fraaie corbeille bloemen.
Nadat de praeses de verschillende sprekers
heeft beantwoord, werd een foto gemaakt
door „Woord en Bv*eld."
De fraaie vlag wordt eenige dagen ten
toongesteld in liet bloemenmagazijn „Ophe-
lia", Burgem. Grothestraat. De feestavon
den vinden plaats op 18 en 19 October a.s.
FILMAVOND IN DE ST. JOSEPH-
GEZELLEN-VEREENIGING*
Zondagavond om 8.15 uur werd door den
heer H. Nieveen van Dijkum in genoemd
gebouw een filmavond gegeven, opgeluis
terd door versterkte gramofóonmuziek. Al
lereerst werd een mooie natuurfilm ge
toond uit Tonkin. Daarop volgde de film
in 4 acten: Pax Romana, een zeer prachtig
filmwerk, waarin machtige bouwwerken
worden getoond en een overzicht werd ge
geven van de onderteekening van het con
tract tusschen Quirinaal en het Vatikaan,
waarover 50 jaar is geschreven. Machtig
is de aanblik van het St. Pietersplein met
zijn duizenden toeschouwers. Er was veel
belangstelling. De beide pastoors en de
Kapelaans van Öe. H. Petrus- en Paulus-
kerk waren aanwezig. Het bijprogramma
gtïf een 4-tal kluchten, n.I.: „Radio", een
teekenfilm, Komt U ook in 't ziekenhuis en
eeiï natuurfilm. De operateur heeft er veel
werk van gemaakt.
„BE MEREL"
Vereeniging tot Bescherming van Dieren.
Deze 8-jarige club ihield een openbare
vergadering Vrijdagavond in Religie en
Kunst, welke zeer goed bezocht was. De
vergadering werd geopend door den heer
J. v. Asselt, welke het prettig vindt den
heer P. Schenk uit Bilthoven wederom te
mogen inleiden,'welke voor 8 jr. de stoot gaf
voor de oprichting van „de Merel". Nadat
Mej. Truus Klootwijk een nummertje op de
piano had gegqven, werd het clublied „de
Daad" gezongeQ en verkreeg daarop den
spreker het woord voor zijn voordracht
over het vogelleven met lantaarnplaatjes.
Deze hoopt dc jeugd tevreden te kunnen
stellen, maar leest vooraf enkele passages
voor uit het boek: „Heiligen en hun dieren"
van Franciscüs'van Assiecic. Spreker zegt
dat die tijd voorbij is; wij staan thans in
de ruwe werkelijkheid, en kunnen alleen
trachten om dien tijd te benaderen, 't Js in
NATIONAAL SOCIALISTISCHE
BEWEGING IN NEDERLAND
Alg. Leider Ir. A. A. MUSSERT.
lederen Donderdagavond van 8 tot 10 uur»
gratis inlichtingen omtrent doel en streven
onzer beweging. Gelegenheid voor aanmel
ding lidmaatschap Bovenzaal Hotel
Ockhuysen.
het leven dör dieren eveneens een strijd om
het bestaan als in dat der mensehen. 't Eene
insect is daar om de andere te voeden; en
daarom mag dc ziekelijke idee niet door
dringen, dat elk dier beschermd moet wor
den, daar wij dan ook vele insecten zouden
moeten beschermen tegen de vogels of te
gen die insecten die hun belagen. En dan
komt nog de groote vraag: wanneer moet
een vogel beschermd worden of niet, daar
het goed en ktfaad soms in een dier is ver-
eenigt, en menjan den eenen kant zou zeg
gen: doodt het dier, en aan de andere zijde:
doe het niet; dc omstandigheden spreken
een woordje mede.
Daarop gee^t spr. allereerst een over
zicht van het' aantal nakomelingen van 1
enkele mocdervlieg of bladluis in deu win
ter overgebleven, welk aantal in de mil-
lioenen loopt. Zeer goede insectenvangers
zijn de meezeil die deels in holen, deels in
nesten broeden. De meezen eten echter niet
alleen insecten, zij zijn ook snoeplustig en
versmaden een appel, peer of jonge bessen-
scheuten, niet. Getoond werden verschil
lende meezensoorten, dc boomklever, boom
kruiper, roodborstje, spreeuw, roodhalsje
e.a., om de lezing te beëindigen met de
vertooning van enkele nestkastjes, en hoe
die zijn in te richten en aan te brengen.
Een en ander werd verduidelijkt door lan
taarnplaatjes. De heer van Asselt bracht
spr. dank voor zijn causerie cn riep hem
een tot weerziens toe.
VERGADERING ORANJE-VEREENI
GING.
Het Bestuur der Ornnjc-vcreeniging
„Wilhetmina" had tegen Donderdagavond
5 October in l.Huis feil Halve" alhier, een
ledenvergadering belegd, welke vrij goed
was bezocht. Bij opening riep de Voorzit
ter, Kapitein Sar, alle aanwezigen een har
telijk welkom toe, waarna die notulen der
vorige vergadering werden voorgelezen en
goedgekeurd. Vervolgens bracht de Voor
zitter een mondeling verslag uit over het
Oranje-feest van 31 Augustus op het ter
rein van het Natuurbad alsmede over de
daarna gehouden vergadering in „Den
nenhof" van het Comité voor gezamenlijk
vieren van den Oranje-dag. Onder dc des
tijds ingekomen «-tukken was ook een schrij-
en van H.M. de Koningin, waarin Hoogst-
ezelve mededeeling deed van dc uitnoodi-
ing voor een bezoek aan de zwemfeesten
in het Natuurbad geen gebruik te kunnen
maken.
Daarna gaf de Penningmeester een ver
lag, over de financieele aangelegenheden
•an dit jaar. Voor ontvangst werd ruim
414 geboekt. De uitgaven voor de Prins
YVillem Herdenking bedroegen ruim f 186,
die voor het Kinderfeest op 31 Augustus
225, zoodat er een batig saldo in kas is
van ongeveer f 3. Door een commissie, be
staande uit de heeren Baars en van Bre-
men, werden de desbetreffende bescheiden
nagezien en in orde bevonden, waarna de
Penningmeester werd gedechargeerd.
Wijl de behoefte gebleken was aan een
Huishoudelijk reglement, zoo werd dit
thans, na vooraf door het Bestuur te zijn
behandeld, artikel sgewijzê aan de verga
dering voorgelegd en tenslotte ongewij
zigd aangenomen. Volgens dit reglement
waren de heeren Sar, Peters en Groote wal
aan de beurt van aftreden en moest er dus
een bestuursverkiezing plaats hebben. Ge-
noemde heeren stelden zich niet hei kies
baar. En het was naar aanleiding hiervan,
dat zich een zeer langdurige bespreking
ontwikkelde, waarbij door verschillende le
den groote spijt betuigd werd over het
heengaan dezer drie verdienstelijke be
stuursleden, die men niet missen kon.
Vooral kon men zich moeilijk indenken,
wie wel den voorzitter zou kurmen opvol
gen. Hartelijke woorden werden gezegd
over diens persoon en werk voor deze ver-
eeniging. Meerdere malen werd er een
krachtig beroep op dezen gedaan om als
nog op zijn besluit terug te komen. Bij op
staan maakten alle leden unaniem bun
en.se h hiertoe kenbaar. De voorzittei,
/enals de andere aftredende bestuursleden,
bleven echter bij hun besluit. En zoo moest
men tot stemming overgaan. De heeren
Vermeulen en van Prooyen vormden hier
bij het stembureau. Het eerst aan de orde
was de verkiezing van een voorzitter, die
rechtstreeks door de vergadering moest ge
kozen worden. Na een tweetal vrije stem
mingen, waarbij de meeste candidaten en
tenslotte ook' de gekozene, achtereenvol
gens den wensch te kennen gaven om niet
anmerking te komen, werd eenparig
het besluit genomen om de verkiezing van
een voorzitter alsnog tot de volgende ver
gadering uit tc stellen. In de vacatures dei-
beide andere bestuursleden werd voorzien
door de verkiezing van de heeren Baard
en Hol. Vooraf en aan 't eind bracht de
.voorzitter nog warme hulde aan de schei
dende bestuursleden Peters en Grootewal.
Beiden hebben jaren lang voor de vereeni
ging gewerkt, vooral de eerste heeft veel
irbeid hieraan ten koste gelegd, terwijl de
Jaatste altijd veel voor de vereeniging
heeft gevoeld, en men altijd van diens me
dewerking verzekerd was.
Na de gebruikelijke rondvraag werd de
vergadering tegen middernacht gesloten.
R.K. BEWAARSCHOOL.
Het houwen eener R.K» bewaarschool
an den Verlengden Postweg te Soester
berg is gegundi aan den heer J. de Jager
alhier, als laagste inschrijver.
INLEIDING.
De zomer met zijn zonnige, warme dagen
is heengegaan; de herfst met zijn heerlijke
tinten van groen tot rood en geel behoort
ook weldra weer tot het verleden; de mees
te werkzaamheden op veld en akker zijn
voorbij; de natuur bereidt zich reeds voor
op den winterslaap; de menschen zoeken in
dc komende lange avonden' de gezelligheid
der huiskamers om daar de gebeurtenissen
van den dag te bepraten en. hunne meenin
gen daarover ten beste te geven. Doch er
zijn er ook velen, die alsdan met kommer
en zorg in 't hart den treurigen economi-
schen toestand bespreken en met vreeze
de toekomst tegemoet zien. En tot dezulken
rekenèn we en zeker niet in de allerlaat
ste plaats de boeren en tuinders, die, ge
handicapt door de belemmeringen bij den
uitvoer der producten, zulke moeilijke ja
ren doormaken. Een der middelen om „den
kop boven water te houden"- in den strijd
om het bestaan, is voor velen hunner een
doeltreffender eiT rationeelcr bedrijfsvoe
ring, door zich de lessen der wetenschap
ten nutte te maken en die toe te passen
op hun bedrijf. Hoe? Dat hopen we in een
reeks artikelen op een eenvoudige en be
grijpelijke wijze toe te lichten en, daar per
slot van rekening alle dierlijke leven en
dus ook het onze slechts bestaat, door
dat er planten groeien, zullen we ons aller
eerst daarmee bezig houden en achtereen
volgens behandelen hoe, waardoor en
waarvan de plant moet leven.
We beginnen dus met:
PLANTENVOEDING I.
Ieder weet, dat de planten, evenals de
menschen en de dieren, behooren tot dc le
vende natuur en ook, dat alles wat leeft,
een begin, een bloeitijdperk en een tijd van
verval en sterven heeft. Van niets komt
echter niets en om te kunnen groeien heeft
dus ook de plant „voedsel" noodig.
Hoe en van waar krijgen ze dat evenwel?
En waaruit bestaat dat voedsel?
Ziedaar een tweetal vragen, welke we
voor den belangstellenden ten belangheb
benden) lezer op eenvoudige wijze zullen
trachten tc beantwoorden.
Ongetwijfeld zal het ieder opvallen, dat
de laatste vraag de belangrijkste, dc meest
omvattende en voor den belanghebbende
tevens van dc meest praktische waarde is,
wijl daaruit als vanzelf volgt de vraag:
Hoe kan ik, met deze kennis gewapend, dan
op dc beste en voordeeligste wijze mijn ge
wassen van het noodige voorzien?
Toch zal het voor een goed begrip hier
van gewenscht zijn, vooraf de eerste vraag
in 't koit tc beantwoorden.
Op de lagere school reeds hebben wc ge
leerd. dat de plant met haar wortels uit
den bodem dc stoffen opneemt, die ze voor
■i Modelslagerij
OPGERICHT 1899
BOSCHSTRAAT 9 - BAARN
ALLEEN EERSTE KWALITEITEN!
TELEF. 330 POSTGIRO 146487
haar groei noodig heeft. Dit doen evenwel
niet dc hoofdwortels, «naar de zeer fijne
worteltjes, «de zoogenaamde wortelharen,
waaruit gemakkelijk valt af te leiden, dat
gen uit den grond getrokken plant, waar
van al de wortelhaartjes zijn afgerukt, een
wissen dtiod sterft, al wordt ze ook in nog
zoo'n voehtigen bodem overgebracht.
Die wortelharen nu scheiden een Zuur
vocht af, het wortelzuur, dat de voedings
stoffen in den bodem oplost, waarbij dan
door osmotische werking, d.i. dqor een
dunnen scheids wand heen, die stoffen met
het bodeinvocht de wortels der plant bin
nendringen. Deze opgenomen hoeveelheid
voedingsvocht is grooter dan de hoeveel
heid wortelzuur, door de plant afgeschei
den.
Om deze osmotische werking eenigszins
zelf te kunnen nagaan, verzoeken we den
lezer een proef te gaan doen, die gemak
kelijk uit te voeren is. Mén neme een wijd
lampeglas, van onderen gesloten door een
stuk versche varkensblaas, vuile het glas
gedeeltelijk met een oplossing van koper
vitriool en- plaatse het glas dan in een bak
met water zóó diep, dat de vloeistofspie-
gels even hoog staan. Men zal dan opmer
ken, dat de vloeistofspiegel in het lampe
glas gestegen is na eenigen tijd. Een deel
van het water moet dus door de varkens
blaas in het glas zijn gedrongen. Maar we
zien ook, dat het water in den bak eenigs
zins blauw gekleurd is, waaruit we de con
clusie trekken, dat een deel van de koper-
vitriooloplossing eveneens door de blaas
is getrokken. Doch blijkbaar is er meer van
het water naar boven dan van de vitriool
naar beneden gegaan, hoewel dit laatste
toch zwaarder is dan water.
Wns aan beide zijden der blaas zuiver
water geweest, dan zou dit ook wel van
weerskanten door het vlies trekken, maar
precies evenveel.
Bevat het water aan den eenen kant ech
ter zout of suiker in oplossing, dan gaat
hiervan minder door den scheidswand. In
't algemeen: hoe meer stoffen in hei water
zijn opgelost, hoe minder van die oplossing
door den wand gaat.
Hetzelfde verschijnsel heeft plaats bij de
voeding der plant, waarover we de volgen
de week verder zullen spreken.
DIX1.
(Wordt vervolgd).
Buiten verantwoordelijkheid
der Redactie
DE HOND.
Een korst, een kliek, in liefde hem gegeven
Een Streeling, en wat beschutting tegen kou
Dódrvoor geeft hij den mensch zijn hééle
leven
Zijn ware vriendschap en zijn sterke trouw!
Daarvoor staat hij, wanneer gevaren
dreigen
Op wachttot hulp, en feilen strijd
gereed.
En niemand die hem van zijn plaats kan
krijgen,
Omdat hij van geen trouw verbreken weet
Er is geen mensch die op zijn tocht door 't
leven
Steeds zonder trouwe vriendschap voort
kan gaan
En die bij zorg, verdriet, bij hoopvol
streven
Ja, zelfs bij zijn geluk alleen kan staan.
Daarom werd hij, bij Hoog Besluit gescha
pen
Den Mensch tot aanspraak, hulp en troost
gewis,
Omdat zijn sterke trouw, voor elk is op
te rapen
En menschentrouw zoo uiterst zeldzaam is
Een trouwe vriend: een hond wien men
Zijn have,
Zijn goed, Zijn kinderen, rustig toever
trouwd
JTet is een ongeschreven wet dat men die
gave,
Een Godsgeschenk, heel hoog in eere houdt.
E. BERGSMA.
(Uit het maandbl. voor Dierenbescherming)
van 1—5 regt-K f 0.75. Elke regel
meer f 0.15. Bij vooruitbetaling te
voldoen. 4 maal plaatsen, 3 maal be
rekend.
Voor bewijsnummer moet 5 cent in
rekening worden gebracht.
aangeboden voor .ouderloos Meisje. Leef
tijd 25 a 30 jaar. Brieven onder No. 80 aan
het bureau van dit blad.
gevraagd, per 1 December voor dag en n„
goed kunnende werken en koken, v.g.g.v.
Br. onder lett. V. aan het bureau v.d. blad.
Wilde konijnen
f 0.05 per stuk. Soep- en Braadkippen 30
cent per pond, bij H.« VAN ZIJTVELD.
Poelier Laanstraat 04 Soestdijk
Te Koop gevraagd
Goed loopende Friesche Klok. Prijsopgave
onder letter B. aan het bureau van dit blad
Handkar
te koop gevraagd. Joh. v. d. Broek. Smederij
Schrikslaan, Soestdijk.
Agenten
gevraagd voor het a.s. seizoen door Zaad-
handel op plaatsen waar nog niet vertegen
woordigd, voor verkoop van TUIN-,
BLOEM- EN LANDBOUWZADEN, te
gen ruime provisie. Solide personen gelie
ven te schrijven onder lett. Z 3739 aan het
bureau van dit blad.
