OPENING "Mf
H. CALIS
DINSDAG 9 SEPTEMBER 1924
Verschijnt Dinsdags en VHjdags
VoogdenerJ R1 Eemnes
ELECTRO-TECHNISCHE ARTIKELEN
De arbeid der
Tuinstad-commissie.
Op den verkeerden weg.
ËÊMMESSIfï-QOUfï,
ADVERTENTIEPRIJZEN: van 1—5 regels f 1elke regel meer
20 cent. Advertenties tusschen den tekst op pagina 2 en 3 dubbel
tariefadvertenties op pagina 1 driemaal den regelprijs.
Bij contract belangrijke reductie
Bureau wan Redactie en Administratie
ABONNEMENTSPRIJS bij vooruitbetaling per drie maanden
70 cent. met geïllustreerd Zondagsblad 1 35 per post 85 cent.
met geïllustreerd Zondagsblad f 1.80.
Per week: 6 cent. met Zondagsblad 11 cent. Losse nummers 5 ct
OP DEN 13en SEPTEMBER 4 UUR N.M. OPENT
ZIJN NIEUWE ZAAK IN
U BELEEFD TOT EEN BEZOEK UITNOODIGEND
AANBEVELEND H- CALIS
ELECTRO-TECHNISCH BUREAU
P. C. V. D. BRINKWEG 339K - TEL. 262 - LAREN
De N. Rott. Crt. schrift:
Sinds het begin van het jaar is de ge
meentelijke Tuinstad-commissie nu bezig
met haar onderzoek van net denkbeeld-de
Miranda tot stichting van eene tuinstad
voor arbeiders in het Gooi. Zij heeft zich
daartoe in vier sub-commissies verdeeld,
die elk een onderdeel van het nieuwe veel
omvattende vraagstuk voor hare rekening
hebben genomen: eene sub-commissie voor
de volkshuisvesting, eene voor het verkeer,
eene economische een eene administratieve
sub-commissie.
Eerstgenoemde sub-commissie is, voor-
loopig althans, de belangrijkste, omdat zij
de hoofdlijnon heeft uit te stippelen voor
de toekomstige stadsuitbreiding. Dc an
dere sub-commissies kunnen zich eerst ten
volle- van hun opdracht kwijten, als die
hoofdlijnen zijn aangegeven.
Op het oogoublik is de sub-commissie
voor de volkshuisvesting nog slechts ge
deeltelijk met haar belangrijken arbeid ge
reed gekomen, en dus kan men nog niet
van een definitief en volledig oordeel ha
rerzijds spreken. Maar de richting waarin
haar oordeel gaat begint zich toch wel
af te teekenen.
En dan is dit vooral eigenaardig, dat
aanvankelijk, toen de Tuinstadcommissie
werd ingesteld, hoofdzaak was de questie
van de Gooistad-de Miranda. Het onder
zoek daarnaar, naar de mogelijkheid dus
van de verwezenlijking daarvan, was het
motief voor de instelling van de commis
sie. Allepn om de gevoeligheden der Gooi-
sche gemeenten to ontzien is toen mede
aan de commissie opgedragen te onder
zoeken of ook op andere terreinen, niet
in de onmiddellijke nabijheid van de stad
gelegen, tuindorpen te stichten waren.
En ziet, het onderzoek van de sub-com
missie heeft zich van den aanvang af in
laatstgenoemde richting bewogen. D.w.z.
zij staarde zich niet blind op het Miran-
daplan alleen, maar vatte do zaak zoo
breed mogelijk op, en begon met zich uit
te spreken voor een gewestelijk plan. Dut,
althans de wijze waarop zij bij de samen
stelling van dat plan te werk ging, ip
haar van zekere zijde zeer kwalijk geno
men. In eene vergadering ten stadhui-ze
gehouden, door de beide voorzitter® der
Tuinstadcommissift met de voorzitters en
secretarissen der verschillende sub-commis
sies, is, naar ons bekend is, tot haar het
verwijt gericht, dr.t zij een gewestelijk
plan maakte, wat dan blijkbaar zóó moet
worden opgevat dat zij, volgens de criti
ci. te weinig studie-commissie is gebleven,
en een concreet voorstel voor een gewes
telijk plan heeft durven opmaken. Ons
dunkt, dat men dan deze sub-commis
sie slechts dankbaar kan zijn, dat zij het
vraagstuk zoo groot heeft willen en kun
nen zien. En overigens lijkt ons de boos
heid van zekere zijde vooral een gevolg
van do bekende animositeit tusschen Pu
blieke Werken en Woningdienst, die nog
altijd voortduurt.
De sub-eommissie voor de volkshuisves
ting, bestaande uit: dr. H. P. Berlage.
(voorzitter), H. Polak, mr, D. Hudig, Z. D.
.T. W. Gulden, E. Kuipers, W. ,T. Carels en
ir. A. Keppler, directeur van den Gemeen
telijken Woningdienst, benevens mevrouw
v. d. PekWent en de heer D. E.
Wentink, heeft het niet bij eene pla
tonische liefdesverklaring voor een ge
westelijk plan gelaten. Zij droeg aan drie
harer medeleden, de hoeren Hudig, Kui
pers en Keppler, op. een voorloopig sche
ma voor zulk een plan te ontwerpen', en
deze drie hoeren hebben zich reeds gerui-
men tijd geleden van die opdracht gekwe
ten. Zij hebben in een rapport, verschenen
in het laatst van Juni. eenige richtlijnen
voor een gewestelijk plan aangegeven en
terecht daarnaast aangeduid enkele plaat
sen, welke naar hun oordeel voor het op
richten van nieuwe centra geschikt zijn.
In de eerste plaats heeft zij wegen ont
worpen voor snelverkeer naar den omtrek
\an IJmuiden (twee) en naar het Gooi.
De door hen ontworpen nieuwe Gooi-
scheweg verlaat Amsterdam in Plan-Zuid,
buigt af langs het rangeerterrein nabij
Duivendrecht, kruist den spoorweg en
loopt langs den spoorweg tot nabij Vree
land, alwaar het Merwedekanaal en de
Vecht worden gekruist; langs de Alam-
bertkade, loopende door de Loosdrechtsehe
plassen, wordt het Gooi bereikt. Nabij
Baambruggo takt vanuit dezen weg een
verbinding naar Utrecht af; deze weg kan
tusschen Merwedekanaal en spoordijk
worden aangelegd.
In het plan is ook aangegeven het ge-
hied dat. gespaard moet worden en waar,
door bijzonder toezicht, voor het behoud
van het natuurschoon dient gewaakt to
worden. Evenzoo zijn de terreinen aange
wezen, waar de industrie zich moet vesti
gen, d.i. rondom het Noordzeekanaal,
langs het Merwedekanaal en op enkele
andere punten.
In de tweede plaats zijn door de drie
hoeren zes plaatsen aangegeven, waar zoo
noc-dig een nederzetting van Amsterdam
kan gesticht worden. Van welke soort die
nederzetting zal zijn. hebben zij niet over
wogen. Het Gooi hebben zij, wegens hun
onbekendheid met de plannen van de
Gooische Schoonheidscommissie, buiten be
schouwing gelaten.
Nederzetting 1 is gelegen nabij Muider-
berg tusschen het Gooi en de Moederstad.
Nederzetting 2 aan den Nieuwen Gooi-
schenweg en aan den spoorweg; in de na
bijheid bevinden zich de Vecht en het
Gein. Moederstad, het Gooi en de Loos
drechtsehe plassen zijn van de nederzet
ting uit gemakkelijk bereikbaar.
Nederzetting 3 is gedacht aan den rand
van het Gooi nabij de Loosdrechtsehe plas
sen:
Nederzetting 4 en 5 zijn feitelijk uit
breidingen van Halfweg; No. 4 gelegen in
den Ilaarlemmermeerpolder (Klei) en No.
5 in de TJ-polders. Beide zijn in de on
middellijke nabijheid van de ontworpen
industrie-terreinen ontworpen.
Nederzetting 6 is een uitbreidng van
V-elscn.
Nederzetting 7 is gedacht als een nieuw?
l>e>bouwing in dc lijn BeverwijkDorp 7
ZaandamTuindorp Oost/aanAmsterdam
In het algemeen is bij het kiezen van
deze plaatsen rekening gehouden met de
aanwezigheid van een goede verbinding
mét de hoofdstad.
Dit plan is door de sub-commissie voor
de volkshuisvesting in haar vergadering
van 25 Juni 1.1. behandeld. Nederzetting 7
is toen geschrapt, en wel omdat een over
gang over het Noordzeekanaal te Spaarn-
dam voor do scheepvaart, die al hinder
beeft van dc pont te Velsen, niet aan
vaardbaar werd geacht. Voorts besloot
men de plaatsen bij Sloten en bij Weosp
nog eens nader te bekijken. Maar overi
gens kon zij er zich blijkbaar mee ver
eenigen.
Voorts vernemen wij, dat de ontworpen
wegen voor snelverkeer van Amsterdam
naar IJ muiden loopen over Halfweg en
Zaandam: de een is dus gedacht bonoor
den liet Noordzeekanaal. de ander ten
Zuiden daarvan.
Het Gooi-plan is, zoonis gezegd, voorals
nog buiten beschouwing gelaten, maar de
stemming van de meerderheid der sub
commissie voor do volkshuisvesting schijnt
daarvoor niet gunstig. Het zou ons niet
verwonderen als zij daaromtrent ongunstig
adviseerde, op grond van allerlei bezwa
ren, vooral verhand houdend mot de ver
keersmoeilijkheden en het gevaar, dat het
toch reeds door de uitbreiding van de
Gooische gemeenten wegslinkende natuur
schoon, zou loopen door de stichting van
zulk een reusachtige Amsferdamsche kolo
nie op do hei.
Het is waarschijnlijk niet algemeen he
kend, dat. ook de Bazel zich, kort voor
zijn dood nog, tegen Tiet plan-de Miranda
hooft uitgesproken. Hij gevoelde voel
meer voor het stichten van gemiddeld
groote tuindorpen om Amsterdam, /onder
aanbreien, en die richting zul het dan
ook wel uitgaan.
Er gaat tegenwoordig bijna geen dag
voorbij, dat wjj niet in de bladen lezen
over een of ander meevallertje, dat ver
schillende gemeenten hebben te boeken, in
den vorm van een hoogere l»elasting-op-
brengst dan was geraamd.
Zoo had b.v. den Haag een douceurtje
van, schrik niet, zes millioen te incassee-
ren, en om wat dichter bij huis te blijven,
zag de rijks-fiscus kans Hilversum te be
giftigen met een dikke anderhalf mil
lioen. Op Naarden na, hebben alle Gooi
sche gemeenten belangrijk hooger op
brengst der belasting dan geraamd was.
De eene natuurlijk iets meer, de andere
iets minder. Van Laren was het overschot
nog niet bekend, doch in afwachting ech
ter besloot, terwijl B. en W. voorstelden
tot belastingverhooging over te gaan. de
gemeenteruad, zulks niet to doen. daar de
door den Rijksontvanger verstrekte ge
raamde opbrengst nog wel zou kunnen
meevallen.
Zelfs Huizen heeft nog een onverwacht
saldp van een dikke twintig duizend gld.
Oppervlakkig beschouwd, is dit, in de
zen tijd, waarin het voor de verschillende
gemeenten buitengemeen moeilijk wordt,
hun budget sluitend te houden, een gelukje.
En het is jammer voor Naarden, dat er
jn den loop van het belastingjaar enkele
ingezetenen vertrokken, die zeer belang
rijke bedragen aan belasting betaalden, en
dat er zeer onverwachts anderen waren,
die van het betalen van belasting moes
ten worden vrijgesteld
Doch aan do andere zijde bewast dit
dikwijls geweldige verschil tusschen ge
raamde opbrengst en werkelijke ontvang
sten aan gemeentel-belasting, dat er toch
iets niet in orde is met de schatting.
Natuurlijk is uiterste voorzichtigheid met
het maken van ramingen, waarop een ge-
heele uitgaven-dienst uls 't ware »s ge
grondvest, gebaseerd, geboden. En 't is
dus zeer begrijpelijk, dat de fiscus zieh
zoo veilig mogelijk stelt, tegenover evcn-
tueele gebeurlijkheden. Deze voorzichtig
heid is dubbel geboden, waar de schatting
behalve door het rijk, op Amsterdam na,
dat zij eigen Keffing heeft,,doorjalle,ge
meenten wordt, gebruikt als richtsnoer,
om daarop hun huishoudingen te beadmi-
nistreeren en te financieren. De schattin
gen doen dienst voor de gemeenten als
grondslag voor de te verwachten ontvang
sten. Dat dus die schattingen met de noo-
dige voorzichtigheid geschieden, teneinde
niet de onaangename, misschien zelfs fa
tale gevolgen te ondervinden van een te
groot optimisme, valt dus over 't alge
meen te prijzen. En vast staat, dat het
rijk, dus zij die daarvoor door den staat
zijn aangewezen, zooveel mogelijk reke
ning houdende met den gestadigen ach
teruitgang der inkomens, door de slechte
tijden, hun verwachtingen niet te hoog
hebben gespannen.
Doch er is nog verschil tusschen cm
matige schatting en een schatting als die
blijkbaar in de meeste gevalfen heeft
plaats gehad. Een liegrooting behoort zoo
veel mogelijk den workelijken toestand te
benaderen. Dit nu is de laatste jaren in 't
geheel niet het geval geweest. Doordat
het rijk de inning der bolastingpenningen
voor de gemeenten op zich heeft genomen,
hebben de genieenten controle over de
schattingen en ramingen verloren en moe-
ton geheel varen op het rijks-eompas. En
dat is, gc-zien de uitkomsten, een groot
ItzwMir. E?n overschat, als b.v. dat vbl
Hilversum is veel en veel te grool, om ,-:et
nog ir.et lut woord normaal te betitelen.
Do belastingbetalers hebben dit moeten
opbrengen, hebben dus te veel opgebracht.
Or liever, om de zaak juist te stellen, hun
is te veel gevraagd. Zij hebben meer be
lasting moeten opbrengen, dan noodzake
lijk was En wat dit beteekeut in lijden
als welke wij thans doormaken, moet men
maar eens vragen aan hen, die hun dik
wijls zuur verdiende penningen bobben
meet m» afdragen aan den niets ontziendon
fiscus.
In 7.eer, zeer veel gevallen is het voor
de belasting verschuldigde geld, niet. dan
met de grootste moeite vrijgemaakt of hij
elkander geharkt. Zij die nooit uitstel ge
vraagd hebben, doch thans door de om
standigheden gedwongen, den zwaren weg
naar den fiscus hebben ondernomen, om
a raisore van idcin zooveel rente, dc
schroeven wat minder to doen schrijnen,
moeten toch wel lachen als een boer die
lichtelijk aan de kiezen sukkelt, bij 't le
zen van de gewclHige ovcrschat-cijfers.
Doch behalve deze, bijna tergende zijde,
is er nog een andere. Dit vuurwerk van
overschot-donderbussen, afgewisseld door
brysant-vuur van het belasting-object
moeizaam ontfutselde rijksdaalders en ge
flankeerd door den traditioneelen gouden-
(tientjes)-regen, heeft tot resutaat. dat
men met een variatie op de regelen van
den ouden kan zeggen: „Is eens het geld
de znkken uit, het keert er nooit weer
in." Laren hooft het tenminste, zij 't ook
negatief, nog aan de belastinglietalors
doen ten goede komen, door de belasting-
schreven niet strakker aa» te zetten. 1
versum denkt er het gat van 't komende
jaar mee te stoppen, doch het is toch al
les zoo, dat men bij vooruitbetaling luat
voldoen, wat eventueel nog genoten zal
worden. Dat is con gevaarlijk systcpm.
En kan er niet toe bijdragen, dat de te
ring naar de nering wordt gezet. Zuinig,
beid is geboden. Wij particulieren moeten
bezuinigen. Onze inkomens dalen, zijn ge
daald cn kelderen nog meer. Daarmede
geen rekening te houden, zou gelijk staan
mpt het plegen van financieele zelfmoord.
Particulieren bezuingen du9. De gemeente
huishouding heeft datzelfde te doen. Nood
wendig.
Staat men nu telkens en telkens weer
voor meevallertjes, och, dan is inen zoo
licht geneigd, op die meevallertjes per
manent te rekenen. En gaat men over,
tot wat nu reeds gebeurt, men stopt 't
eene met 't andere. Tot schade van don
belastingbetaler, die zoo langzamerhand
is verworden tot een citroen, waaruit het
lekkerste sap reeds is geknepen, men is
reeds tot op de harde schil, waaruit geen
macht ter wereld meer kwast tc knijpen
vermag, genaderd!
De gemeenten hebben te zorgen, dat de
belastingdruk vermindert, liefst snei! Be
ter vandaag dan morgen. Dat kan alleen,
indien zij hun uitgaven, evenals particu
lieren dat doen, verminderen. En wij be
twijfelen heel ernstig, of dat gebeurt, als
men in de raadszalen kan rekenen op een
troef je achteraf! Dat is de kwade, gevaar
lijke zijde van die overigens zoo liefelijke
meevallertjes.
En rt zou daarom zoo goed zijn, als op
een of andere wijze dc gemeenten, dio
thans buiten iedere schatting of ramiug
staan, zij 't ook op eigen houtje, nun ra
mingen konden doen.
Zoo zijn wij ongetwijfeld op den ver
keerden weg. De belastingbetalers hebben
nu het gevoel, hoe kan 't ook anders, dat
er maar met hun belangen wordt omge
sprongen.
Nog eens, de gemeenten zijn niet verant
woordelijk voor de ramingen welke heb
ben plaats gehad, doch zij hebben zeer
zeker wel tot plicht, te zorgen, dat buite
nissigheden als van de Haagsche 0.000000
en de Ililversumsche f 1.603.800. zooveel
mogelijk worden gecoupeerd.
Ontvlucht.
Dezer dagen liep nabij Steenbergen
een eigenaardig heer. De man zat allerlei
wartaal uit te slaau en was ook vrij on
gewoon gekleed. De politic sprak den man
aan en deze sloeg er zoo'n vreemd taaltje
uit en stelde zicli zoo dwaa9 aan. dat men
hem medenam naar het politiebureau. Al
daar haalde de man een fluit te voor
schijn en vermaakte de agenten met een
paar alleraardigste moppen cn begon dnnr-
na een pittig lied tc» zingen. Bij een zeer
nauwgezet verhoor zei de man „ik zal 't
jelui maar zeggen, want ik vlieg er toch
in, ik ben ontvlucht." Ontvlucht? Ja, uit
een krankzinnigengesticht te Apeldoorn.
Ik heb eerst een eind geloopen en daarna
ben ik op een fiets gestapt, ik ben nu drie
dagen op reis.
Toen wist de politie voorloopig genoeg
en ze hield den patiënt natuurlijk vast.
Het israelitiseh gesticht waaruit de man
blijkbaar was vertrokken, werd opgebeld
en inderdaad bleek dc man daaruit voor
drie dagen geleden te zijn ontvlucht. De
politie bracht hem Zondagmorgen naar
Hilversum waar hij door een verpleger
verder werd getransporteerd naar Apel
doorn.
Ondcrtusschen had hij hier en daar heel
wat consternatie gesticht, ofschoon geen
enkel mensch die hij bezocht heeft, over
hem tc Klagen had, integendeel, hij was
een opgewekt en een allcrvroolijkst be
zoeker geweest.
Uitvoering op den Drink.
Donderdag 11 dezer, 's avonds 8 uur,
zal de R. K. Manneuzangvereeniging
„Zang Veredelt", met medewerking vun
het R. K. Fanfarecorps „St. Vitus", oen
uitvoering op den Brink geven.
Het navolgende programma zal worden
uitgevoerd:
1. Zangermarsch, van P. A. de Bont. 2.
Die Vesper. 3. Cantate, van Arthur Claee-
sens. 4. Het Lied, van W. A. Smit. 5. Zon
dagswijding. van Fr. Abt. 6. Judea-Canta-
te. van Mestrino. 7. Vertrouwen, van Franz
Abt. 8. Goeden Nacht, van Leun Paliard.
Bij eventueel ongunstig weer zal de
uitvoering worden uitgesteld tot Vrijdag
avond 12 dezer.
Wij hopen, dat het weer nu ook eens
mede werkt en dat de ouders zorg dragen
dat hun jongens en meisjes niet de orde
en de rust verstoren. Dan kan het een
prachtige avond worden.
Gevonden.
Een bruinlederen tasch, inh. brood; twee
brillen en een gedeelte van een étui, een
huissleutel, een zwarte damesschoen (lin
ker), een postduif gemerkt no. 224584
(aan een der pooten een guinmiring gem.
65), een collier bestaande uit lila kralen,
een vermoedelijk gouden broche.
Biezen.
In de bies- en ruschvelden op de
Gooische heuvels tusschen Huizen en
Blaricum worden thans groote kwantums
biezen gemaaid. De oogst brengt men op
zeildoek als onderlaag bijeen, terwijl de
verzending in zakken plaats heeft. De
stapelplaats is nabij „Rust-Roest" aan
dezo zijde van den Tol. Het gemaaide
moet dienst doen voor zaadverbetering in
een Geldersche fabriek.
Nieuwe aanwinstcu Openbare Leeszaal en
Bibliotheek.
Walch, G.: Petite anthologie des prosa-
teurs Frangais.
Verhoeven, B.: Van schijn en schemer.
Nahon, Alice: Vondelingskens.
Nahon, Alice: Op zachte vooizekens.
Cohen, Josef: Schemer.
Vooys, Ds. C. G. N. de: Historische
schets van de Nederlandsche letterkunde»
Valkhof f, P.: Poètes et chansonniers.
BoschV J. H. v. d.: Oud Nederlandsch
leesboek II.
Gosse, Edmund: Father and son.
Gide. Andre: Incidences.
Gczelle, Guido: Leven, door A. Walgravo
(2 dln.)
Jong. David de: Carel Steven Adama van
Sclieltema.
Vcrhacren, E.: Poèmes I en II.
Loghem. Mr. v.: Een liefde in 't Zuiden.
Searron, Paul, et son milieu par Emile
Mngne Lamartine de 1816 1830 par L.
Scchc.
Eoden, F. van: Studies II.
Hollandsche en in 't Hollandsch vertaalde
Romans.
Anastasius: De Denekamp.
Hollander, F.: Het laatste geluk.
MarxKoning M.: Het kindje.
Mooy, Hcnriette: Schakeoringen.
Goodwin, J.: Wraak.
Zahn, E.Jonas Truttmann.
Goudsmit, S.: De gastvertellers I.
lluet, C. Busken: Lidewijde.
Ohnet, Georges: De dame in 't grij9.
Ohnet, Georges: Gravin Surah.
Couperus, L.: The tour (Antiek toerisme)
Doyle, A. Conan: Het geheim vaa
Cloomber.
Long, William J.: Lange dierenpaden in
het hooge Noorden.
Kenvon, Camilla: Spaanscho dukatows.
Gorki, Mazim: Een natuurkind.
Reumert, Elith: Ik heb je lief.
Balzac, H. de: Dé oude Goriot.
Bowen, Marjoric: Een heldenkoning.
Curwood. T. O.: Nada's rodding.
Mullholland, R.: Om Godswil,
Galsworthy, J.: Zwaar beproefd.
Simons-Moes, .T. A.: Drie spelen van
droom en leven.
Meester, Joh. de: De kindsheid van Har
lekijntje.
Eekeren, G. van: Annie Hada.
Penning, L.: Het lichtende spoor.
Larson, J. A nicer: De steen der wijzen.
Doyle, A. Conan: Een godsgericht.
Dovle, A. Conan: De Agra schat.
Doyle. A. Conan: Een herinnering aan
Sh. Holmes.
Koenen. Marie: De moeder.
Eoden, Frederik van: De kleine Johan
nes III.
Moos. Wally: Larensche dorpsvertellin
gen.
Boudior-Bnkker. I.: Hef beloofde land.
Claes, Ernest: De witte.
Long, William J.: Een broertje van den
beer.
Long. William J.: Bosch geheimen.
Kipling, Rudyard': Dieren in de wilder
nis.
Locke, William J.De geliefde- vagebond
Bowen, Marjoric: Brandnetels.
Löns, Hermann: De kraaienhut.
Sferneder, Hans: De boerenshident.
Rönne, J. F.: En de Noorcfzoe bruist.
Webster, Jean: Jerry.
Locke, William J.: Terug in het leven.
Het beste bereiken zal niet gaan»
doch we streven er naar. Help ons en
neem een abonnement of stuur uw
advertentie.