NIEUWE
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
Amersfoort, Baarn, Biinsclioteii, Eemnes, Hamersyelö, Hoevelaken, Hoogland, Lensden, Soest,
Scttemenzeel, Stontenlinrg, Yunrsclie ei Woudenberg.
Ter Stembus op 11 HL
Ir. F. H. VAIPERSIJÏ.
Zaterdag 19 Juni
B
Papa's Kiespijn.
De Koffie-teelt.
No. 49.
Negende Jaargang.
Uitgever: A. Al. Slothouwer,
W. Z. MULDER te Baarn.
Advertentiën kunnen inge
zonden worden tot 's avonds
8s/4 uur, des Dinsdags en Vrij
dags.
Eene viermaal geplaatste ad
vertentie wordt slechts drie
maal in rekening gebracht.
FEUILLETON.
AMERSFOQRTSCIE COURANT
Abonnementsprijs voor Amersfoort per 3 maanden 1,Advertentiën van 16 regelsJ 0.40.
Franco door het geheele Rijk1,10. TE AMERSFOORT. Iedere regel meer0,05.
Afzonderlijke nummers3 Cent. AgeDt VOO! Baartl en Omstreken: Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dit Blad verschijnt des Woensdags- en des Zaterdags. _.TTTT,T^T1 Advertentien zende men den dag vóór de uitgave in.
De verkiezingen van 8 Juni hebben in
het kiesdistrict Amersfoort tot eene her
kiezing voor een lid der Provinciale Staten
van Utrecht geleid.
Wij wezen er vroeger op hoe groot de
invloed der Provinciale Staten op de ge
meenten, de provincie en het rijk is, en
meenen daarop nogeens de aandacht te mo
gen vestigen met het oog op Dinsdag den
22. Juni.
Vele kiezers toch zijn teleurgesteld. De
candidaatdie hun 't aangenaamst zou
geweest zijnkan bij de herkiezing niet
in aanmerking komen.
Moeten zij zich daarom den 22sten Juni
van stemming onthouden? Ongetwijfeld
neen. Naast het kiesrecht staat de kies-
plicht. Zij, die door de wet het onschat
bare recht hebben gekregen door de keuze
van afgevaardigden zulk een grooten in-
IV. {Slot.)
Eenige oogenblikken later trad doktor
I Steinbuiten adem door het harde loopen,
weer binnen met verscheidene pakjes be-
J laden.
#Ik hoop dat dit u zal helpenmijn-
heer," zeide hij, terwijl hij zijne schatten
op de tafel uitspreidde//laat ik u gauw
helpen, het is hartverscheurend, u zoo
te hooren jammeren ik kan het niet
langer aanzien
«Het is zeer treurig vooral vooru!"
merkte de kantonrechter op, die weer tot
bezinning kwam.
//Voor iedereen antwoordde de teer
hartige eskulaap, en begon de kurk van
een fleschje te trekken.
//Hier, mijnheer mag ik u verzoeken,
dat u uw gezicht met deze mosterdspiritus
inwrijft en ook achter het oor!"
//Och, wil u zoo goed zijn," zeide de
rechter klagend, f/u kan dat toch zeker
veel beter."
//Als u dat meent." En met een ge
zicht, waarop verwondering en vToolijkheid
om den voorrang streden, begon de doctor
ijverig het gelaat van den zieke in te wrij-
vloed op de regeering uit te oefenen, moe
ten weten, dat bij verschil van inzicht de
minderheid zich aan de meerderheid moet
onderwerpen. Maar die meerderheid moet
dan eene ware en geene schijnbare zijn, en
zij is slechts schijnbaar, wanneer een groot
aantal kiezers hun plicht om te gaan stem
men verzuimen.
Ook zij, die den candidaat hunner keuze
niet in herstemming zagen gebracht, moe
ten zich afvragen door wien van de twee,
uit welke thans gekozen moet worden,
de belangen van hunne gemeente, de pro
vincie en het rijk het best bevorderd kan
worden, en hunne stem gaan uitbrengen
op hem, dien zij den geschiksten achten.
Beide candidaten staan bekend als recht
schapen mannen, maar Mr. F. H. VAN
PERSIJN heeft voorzeker op zijn tegen
stander voor, dat hij meer bewijzen heeft
gegeven die kennis te bezitten, welke in
een lid der Provinciale Staten wordt ver-
eischt.
In het belang van gemeente, provincie
en rijk, noodigen wij daarom alle kiezers
dringend uit Dinsdag den 22sten Juni
ter stembus te gaanen hunne stem uit
te brengen op
ven waarbij deze zich zeer rustig hield.
Te midden van deze kuur werd de deur
van de kamer voorzichtig geopenden
mejuffrouw Eva stond met een koffieblad
in de handen achter de beide heeren. Een
oogenblik bleef zij verstijfd van verrassing
en verwondering staan eene verrader
lijke bloedgolf schoot haar in het gelaat
en de kopjes in hare handen schudden zacht
tegen elkander. Op dit geluid keek dokter
Stein om en de kantonrechter maakte een
ongeduldig gebaar tegen zijne dochter.
z/Nu erin of eruit? Sta niet in de
open deur! Waarom breng je mij koffie
die mag ik vandaag niet drinkenNiet
waardokter
i/Oik geloof ik weet niet of u dat
wel kwaad zou doenmompelde doctor
Stein, die niet minder rood was dan Eva.
z/Neen, ik durf niet," zeide de kanton
rechter //maarals ik u een kopje mag
aanbieden? Waarlijk, u is een wonder
dokter, uw geneesmiddel doet mij al goed
O, ik ben u onuitsprekelijk dankbaar! Nu,
Eva, presenteer mijnheer een kopje koffie
//Als mejuffrouw uwe dochter mij gezel
schap wil houden," zeide de gelukkige
doctor, //dan neem ik het in dank aan!"
Eva sprak geen woord, zij zat zwijgend
en met neergeslagen oogen in hare koffie
te roeren. De rechter, die, egoïstisch als
alle zieken zijn, slechts op zijne afnemende
z/De koffie is afgeslagen twee centen
per kilo. Als de meid of de dochter des
huizes, die met de boodschappen is belast,
met deze tijding binnentreedt, dan zal
waarschijnlijk geen enkele huismoeder dit
als een treurig bericht opvatten.
En toch, laat ons even cijferen. De
gemiddelde jaarlijksche koffie-oogstop
Java alleenkan alleen gesteld worden
op 700.000 pikols of (een pikol is
61,7 kilogram) op 42,190.000 kilo. Deze
massa wordt van gouvernementswege
verkochthet plantloon dat aan de in
landers bij de levering in de koffiepakhuizen
wordt uitbetaald, bedraagt een vast cijfer,
f 14 per pikol; de prijsvermindering gaat
dus van de winst af, zoodat diezelfde twee
centen voor de schatkist een bedrag ver
tegenwoordigen van omstreeks 8'/2 ton.
Nemen we nu in aanmerkingdat ook
de buitenlander die onze koffie gebruikt,
aan het verkrijgen dier winsten medewerkt,
zoodat de afslag, voor zooverre wij er zelf
van profiteeren, niet in rechte evenredig
heid is met de winstderving, dan komen
wij tot de conclusie dat de blijdschap daar
over nooit geheel onvermengd kan zijn.
In den bloeitijd der Indische overschot
ten was de koffiecultuur Nederlands goud
mijn. Het zijn vooral twee omstandighe
den, welke deze bron minder mild heb
ben doen vloeien: vooreerst de veldwin
nende overtuiging, dat in de behoeften
van Indië op meer afdoende wijze moest
worden voorzien, en dat eerst daarna die
kiespijn lette, bemerkte de verlegenheid van
het jonge paar in het geheel niet, maar
ging voort, zich met de middeltjes van den
doctor in te wrijven.
De deur werd weer een weinig geopend.
De huismoeder verscheen en wierp een vra-
genden, nog eenigszins schuwen blik in de
kamer toen trad zij over den drempel
hare meestal zeer welwillende gelaats
uitdrukking scheen voor eene kleine ont
stemming geweken te zijn.
z/Nu, men is, schijnt het, hier zeer goed
zonder mij klaar gekomen," zeide zij, doc
tor Stein's groet koel beantwoordend, //dan
hoef ik ook in het geheel niets meer te
zeggen
z/Mama!" riep Eva in doodsangst.
z/Ik wilde ook alleen maar zeggen," ver
volgde mevrouw, zonder op de tegenwer
ping van hare dochter te letten, //dat ik
juist naar doctor Scholz gestuurd hebHet
is nu zes uur, en daar je nog niet beter
bent, Karei, vond ik het toch goed, een
knappen doctor te konsulteeren
De kantonrechter sprong verschrikt van
de canapé op.
z/Emma!" riep hij, //bedenk wat je zegt
Beste doktervergeef mijne vrouw hare
onbedachtzaamheid, neen, het is ongehoord
Een knappen dokter, wat scheelt je dan
tochEmmaEn waarom dan nog een
dokter, ik ben toch, God dank, niet zwaar
van het moederland in aanmerking moch
ten komen, ten tweede de Atjeh-oorlog.
De laatste stoornis was van voorbijgaan-
den aard: indien alles weer tot den nor
malen toestand zal zijn wedergekeerd, be
staat er hoop dat de Indische begrootin
gen opnieuw met saldo's van eenige be-
teekenis sluiten, en eerlang zal onze volks
vertegenwoordiging zich hebben bezig te
houden met het belangrijke vraagstuk van
het verband tusschen de Indische en de
Nederlandsche finantiën. Het gaat toch
niet aan te beweren dat hetgeen de kolo
niën opbrengen noodwendig alleen de ko
loniën ten goede moet komen, zelfs nadat
ruimschoots haar al het noodige is ver
strekt, en dat Nederland zich heeft te
vergenoegen met de indirecte voordeelen
die het verkeer met onze Aziatische be
zittingen kunnen afwerpen. De belangen
van beide deelen van het rijksgebied
moeten in overeenstemming worden ge
bracht; de hoogste wijsheid is, in dit op
zicht de billijkheid te betrachten.
De vraag is echter, of de inlandsche be
volking door de gedwongen koffiecultuur
niet boven mate wordt gedrukt?
Ware er in de laatste jaren geen wijzi
ging gebracht in het dusver gevolgde stel
sel, dan zou een beslist bevestigend ant
woord moeten volgen. Doch er is dui
delijk een streven merkbaar, om den last
zooveel mogelijk te verlichten.
Het is vrij algemeen bekend, hoe het met
de gouvernements-cultuur toegaat. Voor
den aanleg van nieuwe tuinen kiest men
stukken boschgrond, die noch tot iemands
particulier bezit, noch tot het gemeen-
zieken het middel van mijnheer dokter
Stein doet werkelijk wonderen! Neen, mijn
heer, ik wensch geen anderen dokter, en
verzoek u, als bewijs van mijn volste ver
trouwen, onze huisdokter te worden!"
z/Wat!"
z/Papa!" riepen de dames tegelijk.
Doctor Stein, die nu eerst het misver
stand in zijn geheelen omvang begon te
begrijpen, trad op den heer des huizes toe.
z/Hoe gaarne zoude ik die betrekking
aannemen, waarde heer," zeide hij harte
lijk, //die mij tevens de zoozeer gewenschte
mogelijkheid zou geven, dikwijls in uw
huis te komen. Ongelukkig komt er ech
ter eene kleine omstandigheid tusschen,
ik ben namelijk doctor in de rechten, en
u is mijn eerste patientAls u mij bij
mijzelf wegens kwakzalverij aanklaagt, moet
ik mij veroordeelen, en heb dan alleen als
verzachtende omstandigheid in aanmerking
te nemen, dat ik //door den nood gedwon
gen niet uit eigen beweging" handelde.
U liet mij in het geheel niet aan het woord
komen, en ik schreef uw verzoekom u
te helpen, aan het licht te begrijpen onge
duld toe van iemand, die door pijn ge
plaagd wordt."
De kantonrechter keek hem sprakeloos
aan.
z/Maar wat komt u dan eigenlijk bij mij
doen?" zeide hij na een oogenblik.