NIEUWE NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR t, Baarn, Bunschoten, Ernes, Hamersyelö, Hoevelaken, Hooiland, Lensden, Soest, Sclierpzeel, Stoutenhuri, Yuursclie en ffoienherg. Öfnjpkftë testenden. Zaterdag 18 September 1880. Verborgen Goud. No. 75. Negende Jaargang. Uitgever: AI. Slothouwer, te Amersfoort. Advertentiën kunnen inge zonden worden tot uiterlijk 's morgens 8VS uur,des Woens dags en Zaterdags. Eene viermaal geplaatste ad vertentie wordt slechts drie- ^opaal in rekening gebracht. FEUILLETON. xvn. 1MERSF00RTSCHE COURANT. '6, Abonnementsprijs voor Amersfoort per 3 maanden 1, Franco door het geheele Rijk1,10. Afionderlijke nummers 3 Cent. Dit Blad verschijnt des Woensdags- en des Zaterdags. Agent voor Baarn en Omstreken: W. Z. MULDER te Baarn. Advertentiën van 16 regelsj 0,40. Iedere regel meer 0,05. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Advertentiën zende men den dag vóór de uitgave in. '9, Nu voor een paar maanden een dood- l3/, iche stilte heerscht in de zalen van het 'arlementsgebouw in Westminster, en .oowel de noble lords van het Hooger- 1 sl huis als de right honorable gentlemen van iet Huis der Gemeenten, zoowel Whigs als Tories, zoowel loyale, door dik ed dun meegaande leden der Regeerings- 53/ tartij als Iersche obstructionists eindelijk le vrijheid hebben gekregen om zich wat ontspannen of hun particuliere zakeD te gaan behartigen, nu de raadslieden der kroon niet meer dagelijks overstelpt worden met nuttelooze vragen over Turken 9jen Afghanen of met moties van niet zeer weiwillenden aard, nu kunnen we op ons gemak den blik laten gaan over het geen het jongste zittingsjaar opleverde, in perband met de verwachtingen voor de oekomst. Het is toch van algemeene be- cendheid dat de politieke verhoudingen )ij onze Britsche naburen niet zoo nor- naai zijn als gewoonlijk aan de Theems- leverser is zelfs iets op te merken, dat laar het begin eener revolutie zweemt, sn, al moge nu geen bloedig conflict tot le waarschijnlijkheden behooren, toch ver Se: Vier dagen later kwam mijnheer Gran- dison bij mij, met eene droevige uitdruk king op zijn gelaat, en zeide: //Mijnheer Brooke, ik vrees dat ik u voor niets lastig gevallen ben, en mijne onderhandelingen met mijnheer Clifford onmiddellijk afgebro ken moeten worden. Mijn vader schreef mij van morgen, dat hij mij vooreerst on- logelijk geld kan geven, en dat het zeer onwaarschijnlijk is, dat hij mij meer zal kunnen geven, dan hij mij heeft toege- etaan," //Is dat zijne eenige tegenwerping?" vroeg ik, want ik was nooit vrij van de "'j angst dat mijn geheim ontdekt was. //Hij heeft er anders niets tegen," ant woordde mijnheer Grandison. //Integendeel, kot spijt hem zeer, dat hij het plan niet kan inwilligen, dat voor mij zoo voordee- zou zijn." //Dan, mijnheer," zeide ik, terwijl mijne slapen klopten van het genoegen dat ik gevoelde, nu ik in de gelegenheid was den jongen man een dienst te bewijzen, //kan dient de stand van zaken aldaar ook onze aandacht, den grooten invloed in aanmer king genomen dien Engeland uitoefent op den algemeenen gang der beschaving. Men is gewoon in Engeland twee par tijen te onderscheidende Whigs en de Tories, (liberalen en conservatieven). Die verdeeling moge voorheen juist zijn ge weest, thans is zij het niet meer. De zoogenaamde vrijzinnigen aldaar zouden overal elders conservatief zijn genoemd, omdat hun ijver voor hervormingen zoo heel ver niet reikt. De staatsinstellingen zijn op liberalen grondslag gebouwd, omdat, toen overal elders behalve in de Nederlanden het koninklijk gezag, nog onbeperkt was, Engeland reeds zijn sy steem van volksvertegenwoordiging bezat en de koning in de uitoefening zijner souvereiniteitsrechten aan vaste regelen was gebonden; doch wanneer we in bijzonder heden de betrekkingen tusschen de natie en de verschillende staatsmachten waar nemen, dan moet het ons wel in het oog vallen dat op den roem, onder de vrij zinnigste instellingen van de wereld te leven, men weet dat bij officieële ge legenheden een Brit zich gaarne daarop laat voorstaan, wel iets is af te wij zen. Nergens treft men meer gehechtheid aan verouderde, verroeste en in onbruik geraakte wetsbepalingen aan: en een rechter die het in het hoofd gekregen heeft eens een allerzotst vonnis te vellen, vindt altijd wel een bill van het jaar nul waarop zijn uitspraak rust. Gebruiken, die volstrekt niet meer passen in het ka der van onzen tijd, worden met angstige zorg gehandhaafd, als zou met deze de staat staan of vallen. u zich gerust stellen, want ik ben vandaag bij mijnheer Clifford geweest, en heb met mijnheer Peyton eene overeenkomst ge maakt, waardoor ik in staat ben u als een werkend deelgenoot in de zaak op te ne men, zonder dat u geld behoeft te storten. U zal hier komen en werken, en wij zul len u eene goede toelage voor uwe dien sten verstrekken; en als u eenige kennis van de zaken verkregen heeft, wordt u compagnon, op voorwaarden, die wij te zamen zullen regelen." Hij scheen zich sterk te verwonderen over dat, wat hem van onzen kant eene daad van buitengewone edelmoedigheid toe scheen. Hij zweeg eenige oogenblikken, en zeide toen op gejaagden toon: z/Ik ben u meer verplicht, dan u mis schien zal denken. Ik wilde dat het moge lijk was u de verschillende omstandigheden mede te deelen, die mijn compagnonschap in uwe firma zoo onschatbaar voor mij maken." Weer was ik zeer nieuwsgierig om te weten of dat geheim in verband stond met het verborgen goudmaar het was slechts eene voorbijgaande vrees, die geheel ver dween door den warmen handdruk, waar mede mijnheer Grandison afscheid nam. z/Hij kon mij niet zoo dankbaar aanzien, En de meest onpractische en onhoud bare instelling, die in alle landen behalve Rusland en Turkije of formeel afgeschaft of geheel vermolmd is, ik bedoel een Staatskerkwordt daar nog beschouwd als het middenpunt van het gezag. Het zijn niet het minst de Whigs, die voor deze nationale inrichting pal staan. Van daar dat hun liberalisme niet bestand is tegen onzen maatstaf van beoordeeling. De omstandigheid, de strenge handha ving van de rechten der Staatskerk door beide partijen, heeft vooral de gelederen van de derde partij, die der radicalen, zeer versterkt. In de eerste plaats kwamen de dissenters in verzet, meest lieden van orthodoxe geloofsbegrippen, die zich daar door in de Staatskerk niet meer thuis ge voelden en afzonderlijke kerkgenootschap pen vormden. Dat stond hun vrij, doch zij moesten zelf zorgen voor het onder houd hunner kerkgebouwen en geestelij ken, en zagen zich bovendien genoodzaakt om bij sommige gelegenheden, o. a. bij begrafenissen, het ritueel der Anglikaan- sche staatskerk te volgen. In het eerste berustten zij over het algemeen, in het laatste niet! Vandaar dat zij er steeds op uit waren, pogingen tot uitbreiding van politieke rechten op touw te zetten of te ondersteunen: uit hun midden zijn af en toe krachtige persoonlijkheden opgestaan, die bezielend werkten op de publieke opinie. Het heeft heel wat moeite gekost, aan de dissenters gelijkstelling te verleenen in burgerlijke rechten met de aanhangers der Staatskerk. Op dit gebied nu is dit jaar een belangrijke verovering gedaan door de aanneming der wet die den non conjormis- ten, zoo worden zij ook wel genoemd, als hij wist of vermoedde, dat ik een dief was," dacht ik. Door middel van een hypotheek, die mijnheer Clifford op de fabriek nam, was ik in staat mijnheer Peyton uit de zaak te koopen; en toen de papieren op mijn schrijftafel lagen, wenschte mijn zaakwaar nemer mij geluk, dat ik de eenige bezit ter van eene zoo bloeiende fabriek was. //Waarlijk," zeide hij, //U heeft uw ver mogen verdrievoudigden als men in aan merking neemt, dat u dit in twaalf jaar, en geheel door uw eigen ondernemings geest, volharding en kennis van zaken, verkregen heeft, mag u wel trotsch zijD." //Gelooft u dat de zaak dertig duizend pond waard is?" vroeg ik. ,/Ja zeker." z/Maar voor hoeveel zou ik haar kun nen verkoopen?" //O, dat is eene andere zaak. Als ik zeg dat u in werkelijkheid dertigduizend pond bezit, bereken ik dit naar uw inko men van vijftienhonderd pond per jaar. Dertig duizend pond in de Engelsche Bank zou minder interest afwerpen." z/Maar als ik haar wilde verkoopen, hoe veel zou ik dan krijgen?" //Laat eens zien," zeide hij, en rekende vergunt op de openbare begraafplaatsen hun dooden met het ceremonieel van hun eigen kerkgenootschap ter aarde te bestel len. Nog andere elementen treden in de samenstelling der radicale partij. Sedert eenige jaren hebben mannen als Stuart Mill en Bradlaugh, de eerste als verkon diger der vrije gedachte," de laatste als apostel van het atheïsme, veel aanhangers gevonden. De geest des eersten leeft na zijn verscheiden voort bij een aanzienlijk getal leiders der werklieden-vereenigingen, die langs den weg van staatkundige her vormingen willen geraken tot verbetering van sociale toestanden. Ook van deze groep heeft de werkzaamheid een spoor achtergelaten in den parlementairen arbeid van het jongste zittingjaar, door de vast stelling der wet die de verantwoordelijk heid uitbreidt van werkgevers, voor onge- lukkigen die hun onderhoorigen bij en door den arbeid overkomen. Een tweede con- sessie dus, door de radicalen den Wighs als het ware ontwrongen; de laatsten ge voelen zeer goed, dat zij zonder den steun der eersten tot machteloosheid zijn ge doemd. Wanneer we daarbij opmerken, dat de quaestie van den grondeigendom mede behoort tot de punten waarover van radicale zijde het debat is geopend, dan kunnen we niet verwachten dat voorshands de strijd over binnenlandsche aangelegen heden zal geëindigd zijn. Niet het minst werkzaam element van de jongste partij wordt gevormd door hen die een betere regeling van de verhou dingen in Ierland wenschen. De Iersche afgevaardigden zelf roeren de groote trom en zijn niet altijd even gelukkig in de een oogenblikje, //dat zou zoo ongeveer een entwintig duizend pond zijn, waarvan u tien duizend moet aftrekken voor de hypotheek, dan blijft er elf duizend pond over." //Is dat alles?" z/Ja, u zou niet veel meer krijgen. Maar u denkt er toch niet aande zaken aan kant te doen?" z/Neenzeide ikeenigszins afgetrok ken, want ik dacht er over dat, wanneer door de eene of andere omstandigheid tot de verkoop moest worden overgegaan, ik weinig meer zou krijgen dan ik gestolen had. z/U is toch niet ontevreden over den uitslag van uw werk?"- z/Neen, neen; ik dacht aan iets anders. Neenik ben zeer voldaan." Toen dacht ik z/Wat komt het er op aan of de zaak veel of weinig zou opbrengen? Zij is so lide en rendeert goed, ieder jaar gaat zij vooruit, en als ik mijn plan ten uitvoer breng waarbij niets mij verhinderen kan is dit niemand tot nadeel." Toen mijnheer Reginald Peyton hoorde, dat zijn vriend mijnheer Grandison in de zaak kwam, was hij zeer verwonderd. Hij kon nauwelijks begrijpen, dat diens schert sende inval werkelijkheid was geworden,

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1880 | | pagina 1