NIEUWE NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR t, Baart, Bunschoten, Earns, laiamalfi, Hotrelalet, Hootlatl, LetsBti, Stasi, Zaterdag 26 November 1881. BB BERICHT. No. 95. Tiende Jaargang. Uitgever: A. M. Slothouwer, Advertentiën kunnen Inge zonden worden tot uiterlijk 's morgens V2 uurdes Woens dags en Zaterdags. Eene viermaal geplaatste ad vertentie wordt slechts drie maal in rekening gebracht. VEERTIG CENTS, Passen en meten. AIHERSFOORTSCHE COURANT Abonnementsprijs voor Amersfoort per 3 maanden f 1, Franco door het gebeele Kijk1,10. Afzonderlijke nummers 3 Cent. Dit Blad verschijnt des Woensdag»- en des Zaterdag». te Amersfoort. Advertentiën van 16 regels0,40. Iedere regel meer 0,05. Voor het Buitenland0,07' Reclames per regel0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Als premie op ons blad voor het jaar 1882, kunnen wij onze abonnees aanbie den, een fraaien SCHEURKALENDER, getiteld opgedragen aan Z. M. den Koning. Uitsluitend verkrijgbaar voor onze abon- neéstegen betaling van terwijl hij in den handel vijf en zeven tig Cent kost. Zijdie dezen Scheurkalender, op zede- lijk-maatschappelijk gebied, door een zeer bekwame hand, wenschen te bezitten, ge lieve te teekenen op de Inteekenlijst, die hen binnenkort zal worden aangeboden. Naar buiten, tegen overmaking van het bedrag per postwissel, vóór 15 Dec. a. s. Alzoo zullen we over een poos weer het genoegen hebben, de gewichtige quaestie der gewichten en maten tot een on derwerp van beraadslaging te zien maken in 's Lands Vergaderzaal. Dat moet dan ook wel. Immers, de wet, die al deze dingen regelt," heelt een slotbepaling, die baar eigen herzie ning verplichtend stelt. Als dit voorbeeld steeds werd gevolgd, dan zou de vertegen woordiging spoedig de handen vol hebben aan het opknappen van oude wetten, die aan de beurt kwamen, zonder dat er ooit sprake kon zijn van nieuwe. Nu is de termijn, binnen welken de //Wet betreffende de maten, gewichten en weeg- werktuigen" in reparatie zou moeten komen, wel verlengd geworden, opdat verleden jaar de Minister van Waterstaat er zijn plan niet kon doorhalen; maar dat uitstel van executie kan nu niet langer dienen. De Wet moet er aan gelooven Gelukkig is die maten-quaestie niet zoo brandend, dat er ministeriëele levens op het spel staan. Regeering en Kamer zullen thans trachten tot overeenstemming Te geraken: gelukt dat, dan zijn we gelukkig een ge- ruimen tijd van het gezeur af; lukt het niet, wat ook best mogelijk is, dan zal Nederland er niet bij te gronde gaan, en kan op een an der jaar weer eens geprobeerd worden, net zoo lang tot we klaar zijn. Er is verleden jaar wel wat toenadering gekomen tusschen de twee strijdende partijen zullen we maar zeggen, als onze le zers ten minste zoo goed willen zijn aan dat woord geen al te verschrikkelijke beteekenis te hechten. De Regeering althans heeft wel toegegeven. Vooreerst bestond er bezwaar tegen het uitsluitend verplichtend stellen der zooge naamde //systematische" namen. Daar wer den verschillende redenen voor aangevoerd. A. vond die vreemde namen erg leelijk een verward samenlapsel van quasi-grieksch en potjes latijn, waar de geleerden geen raad mee wisten. Best mogelijkWij zijn geen geleerdenalzoo B. zei dat het volk die woorden nooit zou kunnen onthou den. 't Is waar, op het punt van teruggeven van eenigszins vreemde uitdrukkingen is ten minste onze lagere volksklasse nog geen eer volle vermelding waard het gebruikt erg graag stadhuiswoorden, mits het maar de meest onbegrensde vrijheid geniet om ze naar hartelust te radbraken. C. vond het zelfs een soort van tyrannie, het publiek te willen dwingen tot het bezigen van woorden die niet tot zijn taal behooreniets dat we C. haast zouden toegeven, ware het niet dat zulks schijnt te passen in bet stelsel van den //modernen Staat." D. be keek de zaak van den vroolijken kant: bij verzamelde en debiteerde anecdoten waar in voorkwam van een man die een hec tare worst ging koopen, en dergelij ke meer. Het komt mij voor dat hij nog de wijste was. Overbodig er bij te voegen, dat die laatste manier van bestrijding geen na volging vond in de Tweede KamerDaar heeft men degelijker, houtsnijdender, ver- pletterender argumenten. Om kort te gaande oude namen zul len thans weer in hun eer worden her steld. Tot dusver, althans sinds 1 Ja nuari 1870, mochten ze nog wel mee doen, maar altijd zoo'n beetje bedekt; zij werden verzocht zich niet te zeer op den voorgrond te plaatsen, en er steeds op bedacht te zijn, dat hun doodvonnis reeds was geteekend en binnen tien jaar ten uitvoer gelegd zou worden. Nadruk kelijk wordt dat verzekerd in de missive, destijds uitgevaardigd door den Minister van Binnenlandsche zaken, mr. C. Pock, daags nadat de maten-wet was afgekon digd. Nu wordt, ofschoon wel wat tegen den zin der Regeering, voorgeslagen de oude namen nevens de nieuwe te bezigen, en naar alle waarschijnlijkheid, zal de meer derheid der Tweede Kamer zich daar wel mede vereenigen. Men begrijpt, wat daarvan het gevolg zal wezen. Als in den Eranschen tijd de visschers van de Noordzeekust van wal gingen, kregen zij dikwijls een douaan mee aan boord die zorgen moest dat dat zij geen smokkelhandel met de Engelschen dreven. Konden zij met goed fatsoen dien vreemden snoeshaan te water werpen nu ja, 't zelfde zal van lieverlede met de hoog opgevijzelde //internationale" namen gebeuren. Zij zijn erg logisch, uiterst ge makkelijk in 't gebruik, volstrekt niet moeielijk te onthouden, zonder eenige inspanning te begrijpen maar 't volk wil ze nu eenmaal niet. 't Zal dan ook spoedig net precies doen of ze er nooit zijn geweest. Het onderwijs zal nog wel eenigen tijd voortgaan met //bij voorkeur" de nieuwe namen te bezigen, lieve hemel, een werk waaraan men ruim tien jaar zijn krachten heeft besteed laat men niet zoo heel licht varendoch weldra, overwegende dat ook de practijk des levens van invloed moet zijn op de opleiding van het jonge geslacht zal ook de school het zwaartepunt naar den kant van het oude verleggenen vaarwel al de vruch ten die de maten-wets-herzieuing voor de économische ontwikkeling des Neder- landschen volks heeft afgeworpen. Werd evenwel van overheidswege met onverbiddelijke gestrengheid de hand ge houden aan de bepalingdat een el niets minder is dan tien palmenen een pond hetzelfde is als tien ons, dan zou er ten minste nog iets van overblijven. Het staat den winkeliers volkomen vrijals prijsaanduiding aan te geven dat de 69 duim zóó - en - zooveel kostmaar het staat hun niet vrij, dat een el, zelfs niet een oude el te noemen. Maar we weten wel hoe dat gaathet publiek geeft er niets omen de policie heeft, (zegt zij ten minste,) wel wat anders te doen dan zulk soort van overtredingen na te gaan. Dat de officiëele lijst van verkortingen (D. L. voor het tienvoud van een liter, c. M. voor het honderste deel van een Meter) wordt ingetrokken, is juist geen verbetering te noemen. De weinigen die over een jaar of zes de nieuwe namen nog zullen gebruikenkennen die verkortingen ook en zullen ze niet licht met elkander verwarren. En dan is het wel gemakkelijk en doeltreffend, dat men een vast stelsel volgt, dat willekeur daarbij wordt uitge sloten. De weegwerktuigen (balansen) zullen voortaan niet worden geijkt, want dat geeft toch niets. Het publiek, beweert men, heeft ten allen tijde het recht omdoor verwisseling van den inhoud der schalen, zich te overtuigen of de kooplui de ver langde hoeveelheid geven. Behoudens na tuurlijk de krachtige protesten, die het groentewijf zich veroorlooft, als de keu kenmeid zich verbeeldt gefopt te zijn, en op de aangeduide wijze zekerheid wil ver krijgen. O wetgevers, hadt ge slechts het geringste begrip van den aard der wel sprekendheid van sommige vertegenwoor digsters van de scboone helft des mensch- doms! Zou het niet goed zijn, weigering dier dubbele weging in de wet zelve straf baar te stellen? Dat de Regeering vasthoudt aan haar idéé om den ijk van ^gasmeters verplich tend te stellen, heeft verschillende rede nen. Wel is waar geeft die ijk geen den minsten waarborg maar dat is van onder geschikt belang. Vooreerst kan de Regee ring zoo maar niet alles]toegeven: zij moet toch op één punt haar zin krijgen. Ten tweede is de ijk der gasmeters weer een middel om er eenige ambtenaren op na te houden, en hoe grooter hun aantal, des te beter marcheeren de zaken. Ten derde is er licht weer een klein voordeeltje voor de schatkist uit te kloppen; hier een zegeltjedaar wat aan legesgelden, of hoe dan ook. Geen haring zoo mager, of er braadt altijd nog vet uit. We zullen dus maar hopen, dat de gewich- ten-quaestie eerlang een bevredigende oplos sing zal vinden, en dan in de eerste hon derd jaar niet op nieuw aan de orde komt. Want ze heeft wel iets van de //duitenplaterij" waarvan Multatuli gewaagt. OEPICIËELE PUBLICATIE. De Burgemeester ran Amersfoort, Gelet op het koninklijk besluit van den 17, October 1820 (Staatsblad No. 22); BreDgt ter kennis van de ingezetenen dezer gemeente, dat tot het uitgeven van Patentbladen aan ben die in het jongst verloopen kwartaal van het dienstjaar 1881/82 (van den 1. Augustus tot en met den 31. October 1.1) aangifte voor patentrecht hebben gedaan, ten raadbuize zal worden zitting gehouden op Woensdag, den 30 No vember &.s., van 's voormiddags 10 tot 1 nnr des na middags, en dat de niet afgehaalde patentbladen door den deurwaarder van 'a rijks belastingen zullen worden bezorgd, tegen betaling van tien cents. Amersfoort, den 24. November, 1S81. De Burgemeester voornoemd, VAN PERSIJN. Amersfoort, 26 Nov. 1881. De begrafenis van wijlen mr. L. Ed. Lenting verzamelde gister een breede schaar belangstellenden op de algemeene begraaf plaats te 's Hage. Onder hendie den overleden staatsman de laatste eer bewezen, werden opgemerkt de minister van binnen- en buitenlandsche zaken en van justitie, de voorzitter en de meeste leden van de twee de kamer, van den Raad van State en van den Hoogen Raad, een deputatie uit het op perbestuur van het Groot Oosten der Neder- landsche vrijmetselarij en eene van de loge te Zutfen. De Heer Noordziek her dacht in eene schoone rede de verdiensten van den overledene, die zijn ambtgenoot was geweest in het hoofdbestuur der vrijmetse laars-orde. Namens de familie, betuigde Jhr. Berg dank voor de laatste eer, den afgestor vene bewezen. In de tweede kamer wijdde de heer Rutgers van Rozenburg, bij 't begin der zitting, een woord van hulde aan den overleden staatsman. De kerkeraad der Herv. gemeente alhier heeft zich in vereeniging met andere ker keraden van gemeenten aan de O. Spoor gelegen, tot de directie der H. IJ. Spoor weg M. gewend met verzoek tot beper king van den Zondagsdienst op hare lijn; ook eenige pastoors hebben hunne instem ming betuigd met dit doel. Het verzoek is welwillend opgenomen, doch stuitte op practische bezwaren. Z. M. heeft aan Jhr. G. K. van den Santheuvel op verzoek eervol ontslag ver leend als Majoor der dd. schutterij te Amersfoort, met vergunning den uniform te mogen blijven dragen. De Utrechtsche Hoogleeraar Dr. P. Har- ting zal zich het volgende jaar, na het nederleggen van zijn professoraat, metter woon tc Amersfoort vestigen.

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1881 | | pagina 1