NIEUWE
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
t, Baarn, Biscliotea, Een, Hamersyelö, Hoevelaken, Hooglanfl, Lensöen, Soest,
Aan den ingang van het Stembureau.
Zaterdag 14 October 1882.
No. 82.
Elfde Jaargang.
Uitgever: A. M. Slothouwer,
Advertentiën kunnen inge
zonden worden tot uiterlijk
's morgens S'/giiurdes Woens
dags en Zaterdags.
Eene viermaal geplaatste ad
vertentie wordt slechts drie
maal in rekening gebracht.
De portefeuille van Bixiou.
Abonnementiprijs voor Amersfoort per 3 maanden 1,
Franco door het geheele Bijk1,10.
Afzonderlijke nummers 3 Cent.
Dit Blad verschijnt des Wocntdagt- en des Zatcrdagt.
te Amersfoort.
Advertentiën van 16 regels0,40.
Iedere regel meer 0,05.
Voor het Buitenland0,07'
Reclames per regel0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Over drie dagen zijn de kiezers van het
hoofdkiesdistrict Amersfoort opgeroepen
om den man aan te wijzen, op wien het
mandaat van volksvertegenwoordiger, va
cant geworden door het overlijden van den
heer Van Asch van Wijck, zal overgaan.
A.an die verkiezing wenschen wij een
enkel woord te wijden. Misschien kan het
medewerken om enkelen, die gewoon zijn
het met de belangen des vaderlands niet
al te ernstig op te nemen, in de meening
dat het er op één stem meer of minder,
in dit geval hun stem, niet aan
komt, te doen besluiten van die noodlot
tige gewoonte af te zienom anderen, die
slechts van één kant hun inlichtingen ont
vingen omtrent de candidaten door ver
schillende kiesvereenigingen aanbevolen,
op te wekken ook hetgeen van onzen
kant in het midden wordt gebracht, in
overweging te nemen alvorens zich naar
de stembus te begeven.
De strijd zal hoogstwaarschijnlijk loo-
pen over drie candidaten: graaf Van Bij-
landt, baron van Goltstein en den heer
K. W. Van Gorkom, respectievelijk ver-
FEUILLETON.
naar het Fransch van A. Daudet
door Lobé.
2) (Slot.)
Als mijn dochtertje nog maar thuis was,
zou zij ze mij wel voorlezen; maar sedert ik
blind ben, is zij naar Notre-Dame-des-Arts
gegaan, omdat ik dan een persoon minder
te voeden zou hebben. Zij heeft mij ook
al veel' angst bezorgdl Zij is nog geen ne
gen jaar en toch heeft ze reeds zoovele
ziekten gehad. En zij is droefgeestigl en
leelijk! nog leelijker dan ik, als het mo
gelijk is. Een monsterMaar wat
praat ik toch, 't is nog mooi om u mijne
familiegeschiedenissen te vertellen. Wat
kunt gij daar voor belang in stellen
Kom, geef mij nog maar wat brandewijn.
Ik moet wat aan den gang geholpen wor
den. Als ik van hier kom, ga ik naar het
ministerie van onderwijs, en 't is niet ge
makkelijk om de portiers op te vroolijken.
Zij hebben veel van oude professoren.
Ik schonk hem zijn brandewijn in. Hij
proefde er van met kleine teugen, terwijl
zijne trekken veel verzachten. Eensklaps,
ik weet niet wat hem daartoe aanzette,
stond hij op, met zijn glas in de hand,
tegenwoordigende de anti-revolutionaire,
de conservatieve en de liberale partij.
Uit de discussiën over het adres van
antwoord op de Troonrede hebben we kun
nen vernemen dat voor de leiders der
anti revolutionairen geen andere quaes.ie
bestaat of bestaanbaar is, dan die van de
school. Welke dringende behoeften des
volks ook om bevrediging vragen, en hoe
noodzakelijk een practische en actieve po
litiek ook geworden is, zij zouden liever
den tegenwoordigen toestand van werke
loosheid bestendigen, dan een enkel oogen-
blik den strijd over het hoofdbeginsel der
onderwijswet prijs geven. De leden der
Volksvertegenwoordiging, die hun roeping
anders begrijpen, en meenen dat deze quaes-
tie reeds veel te lang het constitutioneel
leven des volks heeft bedorven, kunnen
daar niets tegen doen. Het baat niet, of
zij al blijken geven aan gegronde bezwa
ren te gemoet te willen komenhet alles
of niets is duidelijker dan ooit gesteld,
en de wapenen zullen niet worden opge
borgen voor en aleer het 194ste artikel
der Grondwet, dat de niet-kerkelijken
tot geen prijs mogen opofferen, zal zijn
uitgewischt en daarmee het doodvonnis
uitgesproken over de gemengde, voor alle
kinderen van Nederland toegankelijke
school.
Het eenige, wat de liberalen wèl kun
nen doen, is al hun krachten inspannen
om de partij in de Tweede Kamer, die
wèl wil werken al is de schoolquaestie
niet in den zin der anti-revolutionairen
opgelost, die wèl geneigd is onze
achterlijkheid op wetgevend gebied te her
stellen, die wèl ernstig rekening wil hou-
liep een oogenblik op en neer, met de
beminnelijke glimlach van een' heer die
het woord heeft gevraagd, daarna riep hij,
zoo hard, alsof hij een toast moest slaan
op een gastmaal van tweehonderd perso
nen ,/Op de kunsten! op de letterkunde,
op de drukpers!" en toen hield hij eene
redevoering van drie kwartier, de dwaaste
en wonderlijkste improvisatie, die zijn brein
ooit had voortgebracht. Stel u voor een
overzicht van een geheel jaar, getiteld:
//De grondslag van de letterkunde in 186*;
onze zoogenaamde letterkundige vergade
ringen, onze twisten, alle bespottelijkhe
den van eene excentrieke wereld, een
inktpoel; eene hel zonder grootheid, waar
men elkander verworgt, waar men elkan
der plundert, waar men over belangen en
over geld spreekt, meer dan bij de bur
gers, hetgeen echter niet verhindert, dat
men meer dan zij van honger sterft; onze
lafheden, onze ellenden, de oude baron F.
van de Tombola, die, terwijl hij met zijn
korenblauw kostuum in de Tuileriën rond
loopt, niets zegt dan //qua qua
qua," dan onze overledenen in dit jaar,
het bijwonen van begrafenissen, altijd de
zelfde lijkrede van den afgevaardigde:
//waarde en diep betreurde vriend," tot
een ongelukkige wiens graf men weigert
e betalen; en zij die een zelfmoord heb
ben begaaD, en zij die krankzinnig zijn
den met de behoefte aan slaatkundige
hervormingen en verbetering in de maat
schappelijke verhoudingen, die met alle
macht den toeleg wil verijdelen om van
ons vaderland een strijdperk te maken,
waarin de formules van godsdienstige be
lijdenis de wapenkreten vormen o ider
welke de zonen van Nederland elkander
bekampen, om die partij, die de meer
derheid heeft doch niet in zoodanige mate
dat zij zonder een te duur gekochte me
dewerking van haar tegenstanders een al
lernoodzakelijkste grondwetsherziening tot
stand kan brengen, zooveel mogelijk te
versterken.
Wij vragen den Kiezers in het district
Amersfoort, of zij daartoe het hunne wil
len doen.
Het bekende gezegde, dat aan Yon Bis
marck wordt toegeschreven//Politiek be
derft het volkskarakter," is slechts dan
waar, als men aan het eerste woord de
allerongunstigste beteekenis hecht die
het niet altijd heeft. Maar zonder eenig
voorbehoud mogen we zeggenGodsdienst
twisten bederven de politiek. En de man
nen, die eerst, op telkens luider toon ver
kondigen, dat de openbare school den
godsdienst in gevaar brengt, die ver
volgens in naam der ouders opkomen voor
het recht om die school te vervangen door
kweekplaatsen van godsdienstige onver
draagzaamheid, en die alle hervormingen
in het staatkundige onmogelijk maken
vóór aan hun onmogelijken eisch is toege
geven, zij zijn het, die de politiek ma
ken tot een afkeerwekkend drijven in een
strooming, die het gemeenschappelijk va-
geworden; stel u dat alles voor, uitvoerig
verteld en er bij gegesticuleerd door een
kluchtspeler van beroep, en gij zult u een
denkbeeld kunnen maken van de redevoe
ring van Bixiou.
Toen zijn toast geëindigd en zijn glas
leeg was, vroeg hij mij hoe laat het was
en ging heen, met een woest uiterlijk en
zonder mij vaarwel te zeggen.
Ik weet niet, hoe de portiers van mijn
heer Duruy dien ochtend over zijn bezoek
dachten, maar wèl weet ik, dat ik nooit
in mijn leven zóó droevig en weinig op
mijn gemak was, als na het vertrek van
dien verschrikkelijke blinde. Ik kon er
niet toe komen om te gaan schrijven, ik
zou eene verre wandeling hebben willen
doen, om boomen te zien, en frische lucht
in te ademen.Wat een haat, groote
God! wat een bitterheid! welk eene be
hoefte om van alle eene slechte voorstel
ling te maken! O, die ellendige! En ik
stapte met woede de kamer op en neer
terwijl ik nog altijd zijn spottenden lach
meende te hooren toen hij mij over zijn
dochtertje sprak.
Eensklaps voelde ik naast de stoel,
waar de blinde had gezeten iets voor mijne
voeten rollen. Toen ik bukte, herkende ik
zijn portefeuille, een groote glanzige por
tefeuille met versleten hoeken, die hij al
tijd hij zich droeg en die hij lachende
derland ten verderve wordt. De zegepraal
van den graaf Van Bij landt, wiens candi-
datuur uit het anti-revolutionaire hoofd
kwartier is gecommandeerd, en van wien,
buiten zijn gezindheid om den school
strijd levendig te houden, niet anders be
kend is dan dat hij een diplomatieke be
trekking heeft bekleed waartoe zijn adel
lijke gebooite hem als het ware heeft
voorbeschikt, zou een stap zijn in de
richting, die door geen vrijzinnig Neder
lander wordt gewenscht.
Met niet minder klem moeten we ons
verklaren tegen een candidatuur van
den baron Yan Goltstein. Den heer Van
Goltstein wenschen we toe, dat hij voort
aan met rust wordt gelaten; een kleine
afrekening wacht hem nog in de Tweede
Kamer, als het rapport betreffende de
zaak Van der Heyden aan de orde
komt, en daarmee moge zijn politieke
loopbaan voor immer zijn afgesloten. Zijn
bestuur als Minister van Koloniën heeft,
om het zoo zacht mogelijk uit te druk
ken, de verhouding tusschen Indië en het
moederland niet verbeterd zijn tegenstand
in de zaak van het landbezit, zijn schoor
voetend toegeven aan de eisch tot ontlas
ting der inlandsche bevolking door ver
mindering der heerendiensten, waardoor
een regeling is gemaakt in strijd met alle
begrippen van eerlijkheid, en bovenal zijn
gevaarlijk spel met Atjeb, een staatkun
de die ons land schuld en schande op
den hals haalt, zijn redenen genoeg om zijn
definitieve verdwijning van het staatstoo-
neel voor alle partijen gewenscht te achten.
De candidatuur van den gewezen In
specteur van de Kina-cultuur in Ned. Indië,
den naam gaf van z:jn zak met venijn.
Deze zak was bij onze kennissen eveneens
bekend als de beruchte papieren doozen
van Monsieur de Girardin Men zei,
dat er verschrikkelijke zaken in waren.
De gelegengeid was gunstig om mij erjf
van te overtuigen. De oude portefeuille
die te veel gevuld was, was onder het
vallen opengegaan, en al de papieren lagen
verspreid op den grond, ik behoefde ze
slechts één voor één op te rapen.
Een pakje brieven, geschreven op ge
bloemd papier, allen beginnende: //lieve
Papa" en onderteekend //Celine Bixiou,
uit het gesticht Infants de Marie."
Oude recepten voor kinderziekten, croup,
stuipen, scharlakenkoorts, mazelen (de
arme kleine was aan geen enkele ontsnapt).
Ten slotte een groote, verzegelde en-
vellope, waaruit als uit een kindermutsje
twee of drie gekrulde lokjes te voorschijn
kwamen en op die envelloppe met groote
bevende letters, het schrift van een blinde:
z/Haar van Céline, afgeknipt 13 Mei, den
dag dat zij ginds werd opgenomen."
Dat was alles wat de portefeuille van
Bixiou, bevatle. Och Parijzenaars! gij zijt
'..och allen dezelfden. Afschuw, spot, een
helsch gelach, en het einde van alles.
Haar van Céline, afgeknipt 13 Mei.