De laatste Verkiezing*.
Vrienden, Medestrijders voor de Waarheid.
Amersfoort.
Zouden die oudjes, die vóór vijftig jaar
in één kazemat ,/lagen" of om denzelfden
bak aan boord zaten te schransen,
doch elkander sedert de terugreis uit de
krijgsgevangenschap niet meer gezien heb
ben, elkaar nog kennen?"
Wij stelden niet voor, het begin (80
November) van het bombardement te vie
ren, evenmin zullen we het einde als
een feestdag beschouwd willen zien. Voor
eerst is dat toch altijd een treurige her
innering: men moest als overwonnelin-
gen de verdedigde vesting verlaten, en
het stoffelijk overschot der broeders die
door 's vijands lood waren geveld, vaar
wel zeggen om, wie weet voor hoe lang,
naar den vreemde te worden geleid. Bo
vendien, ga een9 in 't hartje van den
winter pret maken met oude heeren van
over de zeventig!
Neen, we weten er iets beters op,
dat we tevens in overweging geven om
den indruk uit te wisschen van de door
verschillende omstandigheden niet bijzon
der gelukkig geslaagde Metalen-kruis-her-
innering.
Begin Mei 1833 verklaarde Koning
Willem I dat hij zich van vijandelijkhe
den zou onthouden tot aan de sluiting
van een definitieve overeenkomst: dien ten
gevolge mochten in den loop dier maand
de citadel-mannen huiswaarts keeren, In
dato 31 Mei werd het Besluit tot instel
ling van het /Bewijs van Aandenken"
door Z. M. geteekend.
Welnu, zou men den 31n Mei 1883
dien overgeblevenen dragers der citadel
medaille het vijftigjarig herinneringsfeest
niet kunnen laten vieren?
Haalt ze bij elkander, die oudgedien
den, tot uit hun woning per rijtuig, brengt
ze met de gemakkelijkste vervoermiddelen
naar de residentie, en laat hun daar, van
welken rang zij ook waren en zijn, hun
hart ophalen aan een feest dat klinkt als
een klok. Het gedenkboek der citadel-bele
gering worde herdrukt, men geve ons
een photographie der oud-krijgers in vol
ornaat, met kachelpijp en zwarte jas, be
nevens de medaille, men onthale hen
koninklijk.
Wil eenig man van invloed voor dit
schoone doel eens aankloppen bij hen die
iets over mochten hebben, ten einde het
jonge Nederland te wijzen op het voorbeeld
van vader en grootvader?
Aiucismuri, o i\ovemoer 1882.
Het stoffelijk omhulsel van den gemeente
bode W. Stol, tevens coucierge van het
raadhuis en marktmeester, werd heden na
middag in stillen eenvoud ter aarde besteld
op de algemeene begraafplaats, alwaar het
college van dagelijksch bestuur met den
Secretaris, de ambtenaren ter Secretarie en
den bode, benevens de ontvanger, commis
saris van politie en opzichters der gemeente
aan den ontslapen trouwen ambtenaar hulde
brachten door hunne tegenwoordigheid.
Woensdag 1.1. had op het bureau van
den Heer Garnizoens-Kommandant te
Amersfoort, ten overstaan van Voorzitter
en leden der voedingscommissie, de aan
besteding plaats van levensmiddelen ten
dienste van de menages der troepen aldaar
in garnizoen.
Minste inschrijvers waren voor
Rundvleesch en vet, D. van Gelder a
f 0.67 per kilogram.
Spek, O. Schuileman k f 0.77 per kilogr.
Steenkolen, G. v. d. Zoo de Jong h
f 0.821/, de 100 kilogram (bij loting te
gen M. Wolff Mzn. tot denzelfden prijs).
Turf en hout, B. van Dijckhuizen voor
f 0.49 en fl.70 de 1C0 stuks van elk.
Zout, J. van Apeldoorn a 13,2 cents
het kilogram.
Onder nadere goedkeuring van den Min.
van Oorlog is voorloopig toewijzing ge
daan.
BUITENLAND.
Weder hebben fabrikanten te Lyon
brieven ontvangen, waarin zij met petro
leum en dynamiet gedreigd worden.
De politie te Lyon heeft een vervaar
diger van dynamiet in hechtenis genomen.
De watersnood in Boven-Italië is groot.
Verona wordt door het water bedreigd en
het Marengo dal staat reeds onder water.
De Po de ELch, de Tagliemento, de Brenta
en de Bacchigliona zijn steeds wassende.
Het spoorwegverkeer met Tyrol en met
Ponteba is gestoord.
Te Berlijn bestaat het voornemen een
monument voor Luther op te richten.
Uit Zwitserland komen verschrikkelijke
tijdingen over het weder en de door de ele
menten aangerichtte verwoestingen. In het
Grindelwald woedde een vreeselijke orkaan,
die vele gebouwen in de ongëveer 3500 in
woners tellende gemeente vernietigde en'
de beroemde heerlijke bosschen in het dal
vernielde.
BINNENLAND.
Te Deventer overleed Zaterdagavond, in
den ouderdom van ruim 68 jaar, geheel
onverwachts, de met Juli jl. gepension-
neerde kantonrechter mr. Menso Alting
Kronenberg, van 1839 tot 1855 kanton
rechter te Goor en van 1855 tot Juli
1882 die zelfde betrekking bekleedende
te Deventer, welke betrekking door hem
zoo roemvol vervuld is, dat hij de ach
ting van een ieder verwierf.
Prinses Hendrik zal het buitenverblijf
,/Soestdijk" dezer dagen voor goed verlaten
en reeds met 1 November wordt er ver
andering in het personeel op dat lustslot
gebracht, in verband met het voornemen
van Z. M. den Koning, om nu en dan
op „Soestdijk." te vertoeven.
Een ingezetene van Doetinchem laat
kleedingstukken vervaardigen, broeken,
jassen, borstrokken enz., voor jongens vaD
behoeftige lieden, die door vlijtig werken
of trouw schoolbezoek zich onderscheiden.
Dat is een edel mensch.
Uit zekere bron verneemt het Bat.
Hand.., dat de civiele Gouverneur van
Atjeh om meer manschappen en meer
schepen heeft getelegrafeerd.
Onder de schapen van een landbouwer
te Ilpendam is de besmettelijke schurf-
ziekte uitgebroken. Tegen den eigenaar is
proces-verbaal opgemaakt, daar hij geen
aangifte had gedaan.
De Tweede Kamer der Staten-Generaal
zal woensdag 8 November hare werkzaam
heden hervatten.
In de vorige week zijn te Rotterdam
10 gevallen van pokken voorgekomen.
De oude vorm van ontvangst voor
aangeteeKende brieven zal wederom inge
voerd en alzoo naam en woonplaats van
den geadresseerde op die bewijsstukken
weder worden ingevuld.
GEMENGD NIEUWS.
Vrijdag verscheen voor de politie
rechtbank te St. Jans Molenbeek zekere
D., beschuldigd van dierenmishandeling.
Hij had namelijk zijne duiven, die aan
verscheidene wedvluchten deelgenomen,
doch geen enkelen prijs gewonnen hadden,
uit wraak in het hok opgesloten en van
honger laten sterven.
Verkeerd gehandeld door de politie.
De negentigjarige B. van Loosduineu, be
gaf zich Zondagochtend, ondanks het gure
weder, met het krieken van den dag, te
voet op weg naar den Haag, om in de
groote Synagoge in de Wagenstraat het
gebed te kunnen uitspreken voor de ziele-
rust van zijnen vader; wiens sterfdag het
was. De grijsaard, vermoeid wordende van
dezen gang, zette zich een poosje te rusten
nabij de stad en dommelde in. De brave
man werd door de politie aangehouden en
naar het bureau gebracht en weinig had
het gescheeld of de grijsaard had de ver
vulling. van zijn kinderplicht, ook bij de
Israëlieten zoo hoog in eere gehouden,
ondanks al die inspanning, verzuimd. Ge
lukkig kwam hij nog even bijtijds bij de
ochtend-godsdienstoefening en sprak daar
met vrij krachtige stem het zielsgebed uit,
Tegen kinkhoest bestaat een uitstekend
goed geneesmiddel.
Vangt slakken doet die in een potje
en bedekt ze met bruine suiker; daardoor
ontstaat een stroop, en geeft den kinderen
daarvan om de 2 uur een eierlepel. Het
overschot der opgeloste slakken wordt
weggeworpen.
Vele menschen weten van asthma. De
aanvallen daarvan zijn zeer benauwend.
Zij die daarmede geplaagd zijn moeten in
de apotheek stramoniumblaren koopen en
salpeter. De bladeren worden met de sal
peter doortrokken en goed droog gehoudeD.
Heeft men nu een aanval van asthma,
dan brandt men zoo'n blad op een scho
teltje, ademt den rook in en de benauwd
heid is over. (Wkbl. t>. V. W. D.)
INGEZONDEN.
Bij de laatste verkiezing van een lid voor
de Tweede Kamer der Staten-Generaal in het
Kiesdistrict Amersfoort had de Kiesvereeni-
giug Nederland en Oranje, nog kort voor den
verkiezingsdag, eene nieuwe aanbeveling ten
gunste van haren candidaat aan de kiezers
rondgezonden.
Er was geene gelegenheid meer, om daar
op eenig antwoord nog aan de kiezers toe te
zenden, wat wij anders zeer wenschelijk zou
den hebben geacht. Al kan het nu echter
voor deze verkiezing niet meer van invloed
zijn, zoo schijnt het ons niet onbelangrijk toe,
dat toch nog te doen. Voor volgende verkie
zingen mag het dan wellicht eenigen invloed
kunnen uitoefenen. Bovendien wijzigt men
ook zoo maar niet eensklaps eene wel geves
tigde meening, zoodat het goed is eenigen tijd
te laten, om de gemaakte opmerkingen ern
stig en bedaard te kunnen overwegen en daar
na zijne overtuiging opnieuw te vestigen.
Hoofdzakelijk luide die aanbeveling als volgt
„Iaat U," Kiezers, „door ff eene redenen over
halen, om wee stem op een' anderen candidaat
uit te brengen. Daarvoor wordt veel moeite ge
daan, en Gij zoudt er beschaamd mede uitko
men, ten minste, zoo Gij met ons erkent, dat de
uitwendige dingen niet het hoogste belang in
deze wereld uitmaken, en met ons eischt, dat
onze Volksvertegenwoordigersbenevens onze
maatschappelijke belangen, ook onze zedelijke
en Godsdienstige belangen, voor ons en onze
kinderen, zullen bepleiten.
Daarom is het ons zoo groote vreugde, V een
man te kunnen aanbevelen, die erkent, dat de
■ware wijsheid alleen in de vreeze Gods is gelegen.
„Maar niet alleen., omdat hij Godvreezend is.
„Men vericijt het ons gedurig, dat wij maar
naar vrome mannen zienals er eene verkiezing
is. Dat is niet waar. Wij roeten heel goed, dat
alleen vroomheid voor een lid der Kamer niet
voldoende is. Daar hébben wij wél degelijk zeer
knappe mannen noodig! Mannen, die van alle
uitwendige zaken flink verstand hébben. Vroom
heid zonder bekwaamheid baat daar niet.
„Maar voor bekwaamheid zonder vreeze Gods
zijn wij nog veel banger. Door zulk soort van
bekwame en geleerde mannen zou ons dierbaar
vaderland, te midden van allen schijn-vooruit-
gangtoch te gronde gericht kunnen worden..
„Dat leert ons, helaasde schoolwet maar
al te treurig, hoe door zoogenaamd ^bekwame
mannen ons volk Godsdienstig 'en niet minder
finantièel hard achteruitgaat.
rfJ2&» Gadvrooovrtd etc tegelijk UITSTEKEND
bekicaam man stellen wij U voor" enz.
Men ziet, Godvreezendheid is hier
schering en inslag. Wel verlangt men, en dat
zeer natuurlijk, ook kunde en bekwaamheid,
maar boven alles een Godvreezend man.
Maar nu verlangen en wenschen wij juist
geen Godvreezend, maar een God-lievend,
God-vereerend, God-beminnend man.
Een God, dien men moet vreezen, is een
geweldige, een verschrikkende, een orerheer-
scher, een despoot, een tyran, dien men vreest,
voor wien men siddert en beeft.
Vrees en Liefde verdragen elkaar niet,
kunnen niet te samen gaan. Zij ontkennen
de een den ander.
Gijlieden, die meenen boven anderen, uit
sluitend ware, zuivere, echte Orthodoxe Chris
tenen te zijn, zijt Gij dan nog zoo weinig door
gedrongen in de ware, heerlijke leer van Uwen
voortreffelijken Meester, dat Gij nog niet in
ziet, dat juist de hoofdzaak van die leer daarin
bestaat, dat de vrees- en verschrikkings-Goden
der Oudheid zijn vervangen geworden door
ten God van Liefde, dien men kan bemin
nen, maar niet behoeft te vreezenvoor wien
men niet behoeft te sidderen en te beven,
als voor eenen zelfzuchtigen, wrekenden God,
die zijne wrake uitstrekt tot in het derde en
vierde geslacht.
Wanneer Gij dan zingt en laat zingen:
Dies wordt Gij, Heer! met beving
Beclit kinderlijk gevreesd.
Dan achten wij dat eene aller verderflijkste
leer, die onnoembaar kommer en ellende in
de wereld heeft veroorzaakt, en nog voort
gaat te stichten.
Wij wenschen en verlangen geene kinde
ren, die ons moeten vreezen, die voor ons
moeten sidderen en bevenmaar wij verlan
gen en wenschen kinderen, die ons kunnen
liefhebben, eeren en beminnen.
Kinderen, die hunne ouders vreezen, zullen
of, hetzij openlijk op heimelijk, vroeg of laat
tegen hen in verzet komen, of zij zullen hunne
verkeerde gewoonten en praktijken blijven
voortzetten, en zal menigeen er dikweff juist
door op den verkeerden weg geraken.
Indien men eens juist wist, wat leed en
kommer en ellende er al door die vrees- en
verschrikkings-Goden in de wereld is veroor
zaakt; wat er al aan hen is geofferd gewor
den; dan zou men van angst en smart ineen
krimpen. Zelfs ook de offerande van Uwen
voortreflijken Meester is, volgens Uwe opvat
ting en voorstelling, niet anders dan een offer
aan die Goden gebracht. Anders kunnen wij
het toch niet begrijpen en vatten, hoe het
mogelijk kan zijn, dat een liefderijk en recht
vaardig God er genoegen mede zou kunnen
nemen, en zich tevreden gesteld en voldaan
achten, met de schuld van misdadigers te doen
dragen en boeten door eenen onschuldigen.
Begrijpe, wie het kanMaar voor ons is het
onbegrijpelijk en onverklaarbaar, hoe men recht
en onrecht broederlijk kan laten samengaan.
De boven aangehaalde dichtregelen zouden
wij aldus willen laten luiden:
Dies wordt Gij, Heer! met liefde
Recht kinderlijk bemind.
God is de waarheid
Wij wenschen en verlangen geene waarheid-,
vreezende, maar waarheid-lievende, waarheid-
eerende, waarheid beminnende mannen.
Of de tegen-candidaat zulk een man was?
Wij weten het niet! Maar zoo lang het
tegendeel niet is gebleken, mogen en moeten
wij het minstens veronderstellen. Dit is al
thans zeker, dat noch hij, noch zijne vrien
den, even als bij den anderen candidaat, open
lijk het tegendeel hebben verkondigd.
Wij wenschen en verlangen geen God- en
Waarheid-vreezend man.
Men zal ons wellicht tegenwerpen, dat men
onder het woord, Vrees, geheel iets anders
begrijpt en verstaat, dan wijen dat daarmede
alle onze opmerkingen alle waarde verliezen.
Wij zouden die tegenwerping kunnen gaan
uiteenzetten en onderzoeken, maar willen lie
ver afwachten, of men het werkelijk zal aan
voeren, en dan, onder welken vorm en op
welke wijzemaar wij meenen ons sterk ge
noeg te gevoelen, om dan te kunnen aantoo-
nen en uiteen te zetten, dat onze opvatting
de eenige ware, goede en toelaatbare is en
moet zijn.
Wanneer Gijlieden drijgt met Hel en Ver
schrikking; met Vagevuur en Verdoemenis;
dan kunnen wij daarin niet anders zien, dan
eene voortzetting van de Vrees- en Verschrik
kings-Goden van eene Bulhond-Godenleer
van vroegeren tijd, waar die ook thans nog
wordt voortgezet onder het minder beschaafde
en minder ontwikkelde volk, maar die de
meer beschaafde en ontwikkelde Mensch met
al zijn vermogen moet trachten te verbannen
en uit te roeien. Eene leer, die niets gemeens
heeft met die van een Liefderijk God.
Wanneer men God, Het Goede noemt;
het Goede bij uitnemendheid; het Hoogste
Goed, wie zal dan het Goede vreezen en niet
liefhebben, eeren en beminnen?
Wij kunnen geene vrede hebben met man
nen, die de stelling verdedigen, dat recht en
onrecht broederlijk kunnen te zamen gaan.
Gijlieden meent, dat wij Uwe vijanden zijn,
Vijanden van het Christendom. Maar Gij ver
gist U. Wij zijn Uwe vrienden, medestrijders
voor de Waarheid. Tenzij gij niet slechts met
het woord, maar ook met de daad vreesach-
tigen zoudt zijn voor de Waarheid. Of ook
wanneer Gij de ondenkbare, de ongelooflijke
verwatenheid U mocht toekennen, van niet
slechts voor de Waarheid te kunnen strijden
en die bij gedeelten te kunnen verwinnen,
maar dat Gij De Waarheid, de geheele,
de volle, de gansche, de eenige Waarheid
deelachtig zoudt zijn en bezitten en Gij alzoo
geene medestrijders meer zoudt zijn, maar U
op de troon kunt plaatsen, om Uwe mede-
menschen te mogen veroordeelen en hen niet
te kunnen toestaan een eigen overtuiging te
hebben, die van de Uwe zou verschillen, om
dat de uwe de eenige ware is.
Maar men kan niemand eene overtuiging
opdringen; die kan men alleen zich zeiven
vormen en scheppen. Het eenige, wat men
doen kan is te trachten iemand zich zijne
overtuiging te doen wijzigen.
Maar wij willen nog mogen U die verwa
tenheid toeschrijven, maar gelooven, dat Gij
met ons steeds zult erkennen: de moge
lijkheid van te kunnen dwalen en
daarvoor U te mogen blijven noemen:
BURGERLIJKE STANDEN.
Geboren27 Oct. Alijda Christina, d.
van Gerrit van der Heijden en Antonette
van Wijland. 28 Oct. Cornelia Maria
Jacoba, d. van Marinus Philippus Wel
ling en Petronella Johanna Cornelia Cor-
nelissen. Geerdina Hendrika, d. van
Fokko Spieard en Harmtje de Haan.
29 Oct. Wilhelmus Cornelis, z. van Jo
hannes Groenhuijsen en Johanna van der
Veer. 80 Oct. Elisabeth, d. van Wil
lem de Groot en Elisabeth Mieres.
Willemina, d. van Elbartus van Douverden
en Petronella vau den Hoek. Petrus
Johannes, z. van Antonie Knuivers en
Johanna Jozina van Stokkum. 31 Oct.
Johan Jacob, z. van Jacobus Hendrik de
Greet en Gerritje van Bruggen. 1 Nov.
Anna Elisabeth, d. van Arnoldus van
Scherpenseel en Agnes Rosier. 2 Nov.
Corneliad. van Hermanus Peters en
Aleida van Nimwegen.
Ondertrouwd 2 Nov. Hendrikus van
Nieuwenhuizen en Geertrnida Christina
Schouten.
