NIEUWE
AMERIKA en CANADA.
NIEUWS- EN ADYEETENTIEBLAl) YOOK
AMERSFOORT, BAAI, BUNSCHOTEN, EEMNES, HAMERSVELD, HOEVELAKEN, HOOCLAND, LEUSDEN, SOEST,
STOUTENBURG, VUURSCHE, SCHERPENZEEL EN WOUDENBERG,
Feuilleton.
No. 71
Woensdag 5 September 1888.
Twaalfde Jaargang.
Uitgever: A. M. Slothouwer,
RAMP VAN BANTAM.
Uitbarsting op Krakatau.
Buitenlandsch Overzicht.
COURANT.
Abonnementsprijs voor Amersfoort per 3 maanden 1,
Franco door het geheele Rijkt 1,10.
Afzonderlijke nummers3 Cent
Dit Blad verschijnt des Woensdags en des Zaterdags,
te Amersfoort.
Advertentie» van 1C regelsf 0,40.
Iedere regel ineer a 0,05.
Voor het Buitenland0,07s
Reclames per regel0,20.
Oroote letters worden berekend naar plaatsruimte
De omvang van ticzen ramp is nog
niet te overziendoelt dit weet men
reeds, dat duizenden menschen het leven
verloren en dat duizenden van have en
goed zijn beroofd.
De inwoners van Nederland moeten
voorgaan, waar het betreft leeniging aan
te brengengetoond moet worden dat
een ramp in de overzeesche bezittingen,
hen zeer ter harte gaat.
De residentie Bantam werd reeds zwaar
geteisterd door koortsen en veeziekte
thans treft haar een slag van nog veel
grooter omyang.
Aangezien spoedige hulp zal noodig
zijn, noodigen de ondergeteekenden hun
ne stadgenooten uit, reeds thans hunne
bijdragen aan hen te zenden, welke bij
dragen aan eene commissie zullen wor
den ter hand gesteld, die te dezer zake
zal worden benoemd.
Moge het blijken dat het niet noodig
is in een geval als dit, door het zenden
van lijsten geld te krijgen, maar dat ge
heel uit eigen beweging Amersfoorts in
gezetenen een belangrijk bedrag willen
offeren.
Amersfoort 1 September 188:!.
T. A. J. VAN ASCH VAN WLfOK.
\V. A. CROOCKEWIT.
M. L. CELOSSE.
W. L. SCHEI.TÜS.
De uitgever dezer courant is mede be
reid liefdegiften voor bovengemeld doel
in ontvangst te nemen.
(Slot.)
Diegenen, welke in Nederland landbouwer ge
weest zijn en dus aan het eenzame boerenleven
gewoon, zijn in den regel nog beter tevreden
dan zij die het drukke stadsleven hebben vaar
wel gezegd en voor wie het eenzame leven op
de prairias eerst ongewoonte is. Doch ditzelfde
zouden zij ondervinden indien ze in Nederland
gebleven waren en zich daar op het boervak
hadden toegelegd. Zooveel mogelijk hadden zij
de prairie zelf omgeploegd en enkelen hadden
hun land laten breken, wat 11. 7.50 per acre
(tl. 18.75 per hectare) gekost had.
Dit gebeurde in Mei en Juni en nog denzelf
den zomer hadden zij op de omgeploegde zoden
maïs en aardappels verbouwd. Ze hadden 20 bus
hel maïs verkregen, wat op de eerste zode zeer
voldoende is; het tweede en het volgende jaar,
wanneer de zode verrot is, kan men op eene
dubbele opbrengst rekenen. Zij hadden hun be-
noodigd vee en zaaigraan ingekocht tot de vol
gende prijzen:
Een span ossen kost? 100 doll, tot 140 doll.,
melkkoeien 50 doll., eenjarig vee 15 doll., twee
jarig 25 doll., kleine bigjes die rnen een uur
lang op den arm kon dragen, 4 doll., per stuk;
ponnies die voor rijpaarden dienen '25 doll., i
30 doll, éénjarige paarden '25 doll, a 30 doll.
1 span muildieren met gerei 160 zoodat men
zie* dat de boeren, zoodra ze dit vee eenmaal
hebben aangjefekt daarvoor even goede prijzen
De zaken in Tongkin hebben thans
een voor de Franschen zoo gunstige Wen
ding genomen, dat de oplossing van deze
oquaestie" tot de groote waarschijnlijk
heden behoort. Alleen is men nog niet
gerust omtient China. Sommigen men
nen dat het Ilemelsche Rijk zich op zijn
sazereiniteitsrechten zal beroepen om
het voorloopig verdrag van Hué, buiten
zijn toestemming en medewerking
gesloten, ongeldig te verklaren, in welk
geva' de uitvoering der overeengekomen
bepalingen den oorlog tusschen Frank
rijk en China zou doen losbarsten. In
middels is aan Admiraal Meyer bevel
gezonden de Regeering te Peking offici
eel kennis te geven van het verdrag.
Er is dan overeengekomen dat Frank-
ryks beschermheerschap over Annam en
Tongkin ten volle wordt erkend. In
Cochin-China wordt, als vergoeding voor
de oorlogskosten, de provincie Dinthuan
bij de Fransche bezittingen aldaar ge
voegd. In de forten langs de Roode Ri
vier worden Fransche garnizoenen ge
legd. Te Hué zetelt een Fransche resi
dent, die in rechtstreeksche gemeenschap
staat met koning Hiep-Hoétot deze
betrekking is de heer Champeaux be
noemd, door wien het verdrag tot stand
kwam. De Annamitische troepen worden
uit Tongkin teruggeroepen. Daarentegen
verbindt Frankrijk zich, de legerbenden
van de Zwarte Vlag" die zoowat voor
eigen rekening, misschien onder ooglui
king van China, daar vochten, goed- of
kwaadschiks uiteen te doen gaan. Gene
raal Bouet vraagt 5000 man versterking.
De geheele Tongkinsche kust is in staat
van blokkade gesteld.
De begrafenis van den graaf van Cham-
bord bad Maandag te Goritz plaats. De
Keizer van Oostenrijk en eenige Duit-
scke vorsten, hadden zich doen vertegen-
kunnen krijgen als in Nederlandterwijl zij
ook voor de granen ongeveer dezelfde prijzen
als in Nederland bekomen en de landbouwge
reedschappen in Amerika niet duurder zijn dan
in Europa.
Zaaikoorn (maïs) '1'/2 doll, per bushel (II. 9'/j
per HL.) waarmede 8 tot 10 acres (4 HA.) kun
nen bezaaid worden. Pootaardappels 1 '/2 doll
per bushel, waarvan men met 3 bushel eeii acre
bepoten kan. Zaailijnzaad 1'/- doll, per bushel,
waarmede men t acre bezaaien kan. Stamboo-
ncn 6 doll, per bushel.
Dit alles had op de eerste zode een zeer goe
den oogst opgebracht; aardappels zelfs uitste
kend (1 HA. 2acre, 1 HL. 2 J/4 bushel)
Stamboonen hadden ook een zeer goeden oogst
opgebracht, meer op de eerste zode dan in Ne
derland, doch van paardenduiven- en groote boo-
nen was niets terecht gekomen, omdat ze in
Maart of begin April in den grond moeten en
deze eerst einde Mei gepoot waren.
Ze kwamen goed vooruit, doch lieten ten ge
volge van de zomerhitte den bloei afvallen.
Haver en garst, uit Nederland medegebracht,
zag, ofschoon ook te laat gezaaid, er goed uit;
toch kwam er niets van terecht, dewijl de vo
gels en 't ongedierte, door een prairiebrand
vooruitgedreven, alles verdelgden.
Het is echter zeker, dat alle opgenoemde pro
ducten het volgende jaar zeer goed zullen sla
gen. Dit ware ook dit jaar het geval geweest,
indien de kolonisten uit Nederland één maand
vroeger gearriveerd waren bij andere ontgin-
ners, die vroeger geweest waren slaagden alle
producten volkomen naar wensch.
•Maïs leverde in doorsneè 20 bushel per acre
og, lijnzaad 5 bushel, aardappels 450 bushel, al
les op de eerste zode verbouwd en 40 bushel
woordigen de Prinsen van Orleans
woonden de plechtigheid niet bij, maar
keerden naar Parijs terug toen zij ver
namen dat de gravin verlangd had dat
aan den naasten bloedverwant van den
overledene, aan Don Carlos alzoo, de
voorrang bij de plechtigheid zou Wor
den toegewezen. De vraag, of de graaf
van Parijs, de erfgenaam van de monar
chale aanspraken, vooreerst als preten
dent naar de Kroon zal optreden, kan
gerust ontkennend worden beantwoord
hij is een veel te voorzichtig man om
zich bloot te stellen aan de wisse kans,
onmiddellijk van den Franschen bodem
verdreven te worden. De plakkaten op
sommige plaatsen te Parijs vastgehecht,
waarin de burgers worden aangespoord
om zich te scharen onder de vanen van
„Koning Louis-Philippe II", zijn natuur
lijk geheel buiten zijn voorkennis door
onhandige vrienden in de wereld gezon
den. Overeenkomstig de traditiën van
het Iluis van Frankrijk, zond de graaf
a^n de Europeesche hoven een circulaire,
waarin de dood van den graaf van Cham-
bord werd bekend gemaakt. Het stuk
was geteekendPhilippegraaf van
Parijs.
Zooals verwacht werd, is de zitting
van den Duitschen Rijksdag van korten
duur geweest. In de rede, waarmede de
Minister van Bötticher haar opende,
werd gezegd dat de Afge aardigden zijn
bijeengeroepen om de door de Grond
wet vereischte goedkeuring te schenken
aan het handelsverdrag inet Spanje, en
indemniteit te verleenen voor het voor
loopig in werking stellen nadat de goed
keuring van den Bondsraad was verkre
gen. De drie lezingen hebben achtereen
volgens plaats gehadzonder dat het
verdrag naar een Commissie werd ver
zonden. De voornaamste oppositie kwam
van den kant van den aanvoerder der
Fortschritt-partij, den heer Hlinel, die,
en twee maal zooveel op gecultiveerden bodem.
De prijzen, daarvoor te maken, waren thans U.
150 per bushel (II 4. 15 Hectoliter) voor mais
en aardappels 1 dollar per bushel voor lijnzaad
(11 7 per Hectoliter). Raapknollen en uien hadden
ook uitstekenden oogst gegeven. Voor stamboo
nen was thans 4 dull, per bushel (II. 27 '/t per
hectoliter) te bedingen. Boerenarbeiders, in liet
bezit van een ploeg en een juk ossen, konden
3 doll, per acre verdienen voor het breken der
prairie, en daar ze per dag 1 acie konden om
ploegen, is dit 11. 7.50 per dag.
Uit het dagboek van Kuipers toekende ik nog
de volgende notities op:
4. Mei arriveerden de kolonisten uit Neder
land te Runningwater. (Het is sedert dien ge
bleken dat dit eene maand te laat was en
ookdat Running .vater een verkeerd station is
voor de landstreek, die zij later uitzochten
het station dat thans het dichtst bij gelegen
is, is Kimball aan den Chicago Milwaukee en
St. Paul spoorweg, Zij vertoefden 3 dagen te
Riningwater, orn landbouwwerktuigen, paarden
vee, voedsel etc. t« koopen en linnen om ten
ten te maken en reisden 8 maal naar Cornelis
Hornstra, in Dalynstown Bonhornme County, den
landbouwer, die hun vroeger schriftelijk inlich
tingen gegeven had. Den 12 Mei trokken zij van
daar naar Platte Creek, hunne tegenwonidige
woonplaats, een afstand CO a 70 mijlen, dien zij
in 4 etmalen ailegden.
Des nachts werden de tenten opgeslagen en
ook op de wagens gebivakkeerd.
Den 17 en 48 Mei werd het land uitgezocht
en den 22 Mei de eerste ploeg in het land ge
zet. Het ploegen duurde tot 22 Juni, 23 en '24
Mei werden de eerste aardappels en inaïs ge
poot .de laatste aardappels weirden den 22 Juni
de noodzakelijkheid van het verdrag er
kennende, de voorloopige inwerkingtre
ding- Geschouwde als een inbreuk op dei
rechten van den Rijksdag, als een niet
te rechtvaardige schending der Grond
wet. Niettemin is Zaterdag het verdrag
goedgekeurd en de gevraagde indemni
teit verleend. Tevens is nog behandeld
en goedgekeurd het ontwerp der inter
nationale conventie voor de visscherij op
de Noordzee. De zitting is met eene
keizerlijke boodschap gesloten.
De woelingen in Croatië wekken in
alle deelen der Oostenrijksch-Hongaar-
sche monarchie veel bezorgdheidbij
herhaling heeft de Hongaarsche Minister
president Tisza over deze zaak met den
Keizer geconfereerd. De te Agram ver
schijnende bladen verklaren eenstemmig,
dat het weder-: anbrengen van de wapen
borden met Hongaarsche opschriften
waartoe het Ministerie heeft besloten,
een inbreuk is op de Grondwet en met
geweld rnoet worden gekeerd het Cro-
atische volk is bereid al de gevolgen zij
ner weigering te dragen, maar zal in
elk geval zijn recht handhaven. De gou
verneur van Croatië heeft zich ongezind
verklaard, in deze de besluiten der Re
geering ten uitvoer te brengen. In Hon
garije hebben nog bijna dagelijks onge
regeldheden plaats, tegen de joden ge
richt ondanks de versterking der mili
taire rnacht wordt er druk gemoord en
geplunderd. In twee plaatsen werden
Donderdag 8-4 huizen in de asch gelegd.
Te Salzburg heeft een conferentie
plaats gehad tusschen den Duitschen
Rijkskanselier en den Oostenrijkschen
Rijksminister van Buitenlandsche Zaken,
graaf Kalnoky. Daar er niemand bij te
genwoordig was, is het veld van gissin
gen naar het daar behandelde zoo ruim
mogelijk.
De reis van den Koning ven Spanje
naar Duitschland zal omstreeks het midden
gepoot en ook deze nog gaven een uitsteken
den oogst. Zij hadden ook meloenen an wilde
wijndruiven geoogst, een glas wijn van dezo
vrucht smaakte ons, nadat de suiker de wrang
heid had weggenomen, vrij goed.
Uien bleken ook een zeer (vnordeeligo oogst
te zijn, namelijk 475 tot '20U bushel op de
eerste zode en anderen hadden 300 bushel het
tweede jaar verkregen.
Een boerenarbeider, ook pas gekomen, had
daar f60 per maand verdiend en buitemlen nog
300 bushel aardappels per acre verbouwd die
hij nu a 11.50 bur bushel kon verkoopen.
Ouder de Nederlan.lsehe kolonisten die dit
jaar uitgingen, bevond zich een meisje van 26
jaar oud, geheel op zich zelf staande zij had
daar een Homostead genomen e,i f'2.50 per dag
verdiend. Sinds dien tijd liet zij haar broeder
van Delden uit Zuidlaren komen.
Dat ook voor het geestelijke leven gezorgd
wordt, constateer ik rnet genoegen uit het feit,
dat den '2den October reeds de eerste school
werd ingewijd. >vaar de heer Verheul als hoofd
fungeerde.
De heer Verheul is de ontwerper van den
brief, waarin een aantal der Nederlandsche ko
lonisten verklaarden, zoozeer tevreden te zijn in
Dakota, dat ze niet naar Nederland wenschten
terug te keeren, zelfs indien ze kosteloos kon
den teruggaan. Thans zijn ze ijverig bezig eene
kerk op te richten waarin ze wel spoedig zul
len slagen, daar de Protestantsche kerkgenoot
schappen in de Oostelijke Staten indirect hulp
door ons lieten aanbieden.
Voor nieuw komenden is de vestiging thans
zeer gemakkelijk, daar de thans iri Dakota wo
nende Nederlandsche kolonisten steeds hunne
woningen gastvrij voor dezulken openstellen.