NIEUWE
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
if
STOUTENBURG, VUURSCHE, SCHERPENZEEL EN WOUDENBERG.
T,
Beelden uit het Terleden.
Feuilleton.
No. 73 Woensdag 12 September 1883. Twaalfde Jaargang.
Uitgever: A. M. Slothouwer,
RAMP VAN BANTAM.
Uitbarsting op Krakatau.
Buitjenlandscli Overzicht.
CH AR VO.
Abonnementsprijs voor Amersfoort per 3 maanden f 1,—r.
Franco door het geheele Rijk1,10.
Afzonderlijke nummers3 Cent.
Dit Dlad verschijnt des Woensdags en des Zaterdags.
te Amersfoort.
Advertentiën van 16 regelsf 0,40.
Iedere regel meer 0,05.
Voor het Buitenlandi> 0,075
Reclames per regel0,20.
Groote leLlers worden berekend naar plaatsruimte
De omvang van dezen ramp is nog
niet te overzien, doch dit weet men
reeds, dat duizenden menschen het leven
verloren en dat duizenden van have en
goed zijn beroofd.
De inwoners van Nederland moeten
voorgaan, waar het betreft leeniging aan
te brengengetoond moet worden dat
een ramp in de overzeesche bezittingen,
hen zeer ter harte gaat.
De residentie Bantam werd reeds zwaar
geteisterd door koortsen en veeziekte
thans treft haar een slag van nog veel
grooter omvang.
Aangezien spoedige hulp zal noodig
zijn, noodigen de ondergeteekenden hun
ne stadgenooten uit, reeds thans hunne
bijdragen aan hen te zenden, welke bij
dragen aan de ter dezer zake ingestelde
commissie zullen worden overgemaakt.
Moge het blijken dat het niet noodig
is in een geval als dit, door het zenden
van lijsten geld te krijgen, maar dat ge
heel uit eigen beweging Amersfoorts in
gezetenen een belangrijk bedrag willen
offeren.
Amersfoort 1 September 1883.
T. A. J. VAN ASCH VAN TVIJCK.
W. A. CROOCKEWIT.
M. L. CELOSSE.
W. L. SCHELTUS.
Na de vorige opgaaf is nog ontvangen
van Mr. H. C. f 20, Mevr. de L ƒ10,
N. N. ƒ10, Jhr. S. ƒ10, N. N. 10,
J. H. ƒ5, N. N. 3.
Totaal met de vorige opgaaf 417.50.
De uitgever dezer courant is mede be
reid liefdegiften voor bovengemeld doel
in ontvangst te nemen.
Te zeggen dat liet gevaar voor een
oorlog jtusschen Frankrijk en China ge
heel is geweken, en dat elke wolk van
wederzijdsch wantrouwen is weggevaagd,
zou zeker wel eenigszins voorbarig zijn,
ofschoon er Fransehe bladen zijn die
zich in dien geest uitlatenmaar toch
is de kans op een vreedzame oplossing
van het geschil niet gering. Men herin
nert zich dat vroeger, vóór dat Challe-
mel Lacour aan het hoofd van het Bui-
tenlandsch Departement stond, de heer
Bourée als gezant met Keizer Tu-Duc
een voorloopige schikking trof, die ook
van Chineesche zijde aan geen bedenking
onderhevig scheen men vond echter te
Parijs, dat Bourée al te toegevend was,
riep hem terug en zond in zijn plaats
Tricou, die door zijn verwaten optreden
tegenover de Chineesche autoriteiten al
dadelijk een toenadering zoo goed als
onmogelijk maakte.
De Chineesche gezant te Londen en te
Parijs, Tseng, men noemt hem mar
kies omdat zijn mandarijnsrang daar zoo
wat mede overeenkomt, heeft een onder
houd gehad met den Franschen Minister
dat tot wederzijdsch genoegen afliep.
Men meent dat vooral de Engelsche
Regeering haar uiterste best doet om de
Chineesche tot kalmte aan te sporen,
en geen wonderEngeland heeft verba
zend veel belang bij een rustige ontwik
keling van den Chineeschen handel en
een oorlog zou voor de welvaart van
Engeland een zware slag zijn. Welnu
er wordt gemeld dat thans partijen het
eens zijn geworden over een voorloopige
schikking op den grondslag van ontwerp-
tractaat, indertijd door Bourée voorbereid,
maar dat toen in 't geheel geen genade
vond in de oogen der Gambettisten. Ten
einde echter den loop der zaken niet af
I. KADET EN OFFICIER
door
Den volgenden morgen is d: Engelsche kust
in het gezicht en de witte krijtbergen van het
machtige Albion worden helder door de zon be
schenen en leveren voor de nieuwsgierige blik
ken der nieuwelingen het eerste merkwaardige
tafereel op, dat de lange zeereis, spaarzaam
overigens, vermag te geven. De wind blijft gun
stig en snel wordt het 90 mijlen lange kanaal,
nagenoeg zonder land te zien afgezeild ook
op de Gronden gaat het naar wensch, doch reeds
in de golf van Biscaye en verder in de Spaansche
zee begint een stijve Z- W. koelte, te waaien,
die de reis naar de linie gernimen tijd en op
hoogst ongewenschte wijze verhoogt.
De woelige zee doet het ranke schip lievig
stampen en de tafereelen van zeeziekte, die
reeds velen voor goed te boven meenden te zijn,
herhalen zich op ongekend hevige wijze. Ook
de jonge medegeleider, die eigelijk, zoo lang de
reis geduurd heeftvrij is geblevenheeft
van deze gevreesde kwaal niet weinig te lijden
en is dan ook te nauwernood in staat den dienst
bij het detachement te verrichten. Nauwelijks
heeft hij lust om Madeira dat op 6 mijlen ge
passeerd wordt, door den kijker te beschouwen
en niet alleen onder den indruk van dit licha
melijk lijden, komen ook de herinneringen aan
hetgeen hij zedelijk heeft doorgestaan hem op
nieuw kwellen, en verklaarbaar is het, dat hij
onder eene weinig opgewekte gemoedsstemming
gebukt gaat en met weemoed aan hen, die hij
zoo noode achterliet, terugdenkt. Zelfs de uren
aan den godsdienst gewijd, een geschenk hem
door zijne moeder in een der laatste oogen-
blikken gegeven, rnet de belofte, d-'arin dage
lijks te zullen lezen, verinogen hem niet te
troosten, hoeveel moeite hij ook doet om zich
te verhellen hoven den lijdenden toestand, waar
in hij verkeert.
Ilij is nu en dan te moede alsof ervoor hem
geen levensgeluk meer aan zal breken, of hij al
tijd een zwerveling zal blijven, die de zijnen
niet weer terug zal zien. Met ongeluk wil dat
de omstandigheden, waaronder de reis begint,
medewerken om deze gemoedsstemming voedsel
te geven. De langdurige tegenwinden zijn ook
niet geschikt om de equipage en de passagiers
opgeruimd te doen zijn en kleine tegenspoeden,
anders zonder beteekenis, nemen groote afme
tingen aan. Maar ook hoogere krachten dragen
daartoe bij.
De vlag aan den gaffel, die anders alleen des
Zondags met hare levendige kleuren prijkt, hangt
nu slap en is ter halve hoogte geheschen. Er
heerseht aan boord eene ongewone stilte ieder
doet zwijgend zijn werk, niemand waagt het
luider dan noodig is, zijne gedachten te uiten.
Wat kan de reden van dien ongewonen toestand
zijn De dood heeft de F. S. bezocht, een man
van het detachement heeft het tijdelijke met
het eeuwige verwisseld. Hij is de eerste van de
velen die spoediger dan zij denken en hopen,
hun aardsche loopbaan zullen zien eindigen. Met
zwijgenden ernst worden de maatregelen voor
te breken, zullen zoo spoedig doenlijk
alle noodige strijdkrachten naar Tongkin
worden gezonden. Wat men van de nieu
we voorwaarden weet, is nog [zeer on
bestemd het heet: 1. Regeling van de
quaeslie der Suzereiniteit over Annam
onder een nader te overwegen eervollen
vorm, 2. afbakening der grens tus-
schen China en Annam, zoo noodig met
aanwijzing van een strook onzijdig grond
gebied op sommige punten der grens.
De onderneming tegen Tongkin schijnt
alzoo, berichten over Chineesche troe
pen die over de grenzen komen en vij
andelijkheden plegen daargelaten,— wer
kelijk op een succè.s voor de Franschen
uit te loopen. Men zou het hun met ge
noegen gunnen, als de vrees r.iet bestond
dat zij er overmoedig door zouden worden.
Dezer dagen kreeg men bericht dat
zij aan de Congo-rivier weer iets onbe
hoorlijks deden. De koning van Loango
had vroeger van de Portugeezen een vlag
gekregen, die hij lustig liet waaien. Dooi
de Franschen gesommeerd haar neder
te halen, weigerde hij. De Franschen
tastten nu eenvoudig de stad aan en
schoten haar in brand. Toevallig werd,
juist toen dit hekend werd, op het te
Munchen vergaderd Congres voor volken
recht besloten de Mogendheden den
wensch uit te drukken, dat zij in over
leg mochten treden over maatregelen,
om in Midden-Afiika botsingen tusschen
beschaafde volken te voorkomen, en de
vaart op de Congo voor alle natiën open
te stellen.
Hoe het te Madagascar gaat weet men
niet recht: veel van aanbelang zal er
wel niet plaats hebben. De zaak van den
zendeling Shaw wordt over het algemeen
in Engeland nog al kalm opgevat. In
een redevoering die de Minister Ilarting-
ton verleden week hield tot de messen
makers te Sheffield wier gast hij was,
zeicle hij er van dat zij volstrekt niet
de ter aard bestelling getroffensoldaten en
matrozen, allen in hunne beste kleederen ge
stoken, verbeiden stil en onder den indruk van
het plechtige bedrijf dat plaats beeft liet oo-
genblik waarop de ontslapene, hij was een der
vroolijksten en moedigstcn onder hen, aan de
golven zal worden toevertrouwd.
De statige omgang op het dek begint, troe
pen en scheepsoflicieren, het detachement en de
matrozen volgen het lijk, drie malen gaat deze
eenvoudige lijkstatie de F. S, rond, houdt dan
halt aan eene der geopende geschutpoorten aan
stuurboordszijde, bet „een, twee, drie, in Gods
naam" van den bootsman klinkt, de plank waar
op het ingenaaide lijk, behoorlijk met zand be
zwaard, gelegen is, wordt uitgestoken, eerbie
dig neemt ieder muts en pet af en de plech
tigheid is afgeloopen. De vlag wordt weder om
hoog geheschen en allen hervatten hunnen ar
beid. Het schijnt dat met de oorzaak der indruk
wekkende stilte, die aan boord geheerscht heeft,
ook deze is verdwenen, althans aan de opge
ruimde stemming waarin soldaat en matroos nu
verkeeren. zou men het kwalijk zeggen, dat al
len nog zoo kort geleden onder den indruk van
iets hoogers, iets ernstigers hadden gelegen,
dat ieder, hoe kort ook, naar de stem van het
beter ik geluisterd heeft.
Intusschen is de wind gunstiger geworden, de
bewegingen van het schip worden gemakkelij
ker, men geraakt bovendien langzamerhand aan
de zee gewoon en kan dus ook gaandeweg meer
van het vreemde en verheven schouwspel, dat
de volle onmetelijke oceaan aanbiedt, genieten.
Van lieverlede is de eetlust teruggekomen en
daarmede ook de opgewektheid, om het aange
name van de wel is waar langdurige zeereis in
te zien en te genieten. Voorzeker is het gezel
tot een breuk rnet Frankrijk behoeft te
leiden. Doch men moest ook niet den
ken dat nu met zijn vrijlating alles in
orde was. Men verwachtte nog altijd
bevredigende ophelderingen.
Voor Oostenrijk-Hongarije schijnt een
tijdperk van binnenlandscho woelingen
te zijn aangebroken. Tegen het eind
der vorige week woedden in Weenen
ernstige branden, en liet vermoeden is
algemeen, ofschoon het door de politie
wordt tegengesproken, dat zij door soci
alisten werden aangestoken: onderschei
den fabrikanten en industriëelen hebben
althans vóór dien tijd dreigbrieven ont
vangen, waarin verklaard wordt dat ze
ker «uitvoerend comité» de bevalling dei-
kroonprinses zou vieren met een gewel
dige illuminatie. In Croatië is de nieuw
benoemde regeerings-commissaris flink
opgetreden in een proclamatie kondigde
hij aan dat hij gekomen was orn de orde
en het gezag der wetten te herstellen;
de wapenborden met opschrift in twee
talen zouden weder aangebracht worden,
om te toonen dat vraagstukken van staat
kundigen aard niet worden opgelost door
middel van straatoproer. Hoe eer de rust
hersteld is, des te spoediger zou een
vreedzame schikking over deze zaak be
proefd kunnen worden. Daarna zijn de
borden ie Agram geplaatst, en de be
volking heeft er zich niet tegen verzet.
Toch hebben er later, zoowel te Agram
als ten platten lande, nieuwe ongeregeld
heden plaats gehad, thans gericht tegen
de Joden wier woningen en winkels
op de gebruikelijke manier geplunderd
zijn. Geheel Croatië verkeert in een
toestand van spanning en onrust, die
reden tot bezorgdheid geeft.
schap aan boord klein en biedt het scheepsle
ven in 't algemeen weinig afwisseling aan, maar
't gaat toch beter als men aanvankelijk zou heb
ben voorspeld. De kapitein is jong, opgeruimd
en bovendien, bij eene grondige kennis van de
zeevaart, een beschaafd man, die in geen enkel
opzicht die ruwheid en stuitende neiging om
den baas op het schip te willen zijn, waar dit
geen pas geeft, ten t>on spreidt. Hij is voorko
mend, beleefd, bescheiden, maar daar, waar hij
in zijne hoedanigheid van gezagvoerder treedt,
streng, energiek, flink en moedig. De stuurlie
den zijn eveneens zeer fatsoenlijke menschen,
die in alle opzichten weten, wat den passagier
toekomt. De jonge Duitsche dokter, eeri aange
naam man, is goed zanger en musicus en ver
aangenaamt de lange avonden rnet zijnen guitar.
De officier van gezondheid is een stil jong man,
die met den jeugdigen artillerie-luitenant reeds
van het begin der reis in een meer vriendschap
pelijke verhouding is getreden, het geen van
lieverlede aanleiding geeft tot eenen gemeen-
zamen omgang, waartoe zich de jongelingen van
nauwelijks twintigjaren oud doorgaans zoo ge
makkelijk laten vinden en die door gelijkheid
van toestanden beduidend in de hand wordt ge
werkt.De (commandant van liet detachement
is de bedaarde oud militair, die gaarne's avond
zijn partijtje hombre of quadrille speelt, waar
aan de officieren onder zijn bevelen en de ka
pitein trouw deel nemen, ook al moeten, voor
al eerstgenoemden, niet zelden gegronde, soms
ook minder gegronde aanmerkingen hooren op
het spel, waarin zij nog vreemdelingen zijn.
(Wordt vervolgd.)