EEN MAATSCHAPPELIJKE KANKER.
Beknopt Verslag
ting. Men heeft lang gesukkeld en blijft
nog sukkelen met het zoeken naar de
financiëele verhouding tusschen het moe
derland en de kolonie. Het wordt tijd
dat beiden eenvoudig in eigen onderhoud
voorzien élk voor zich de kosten der eigen
huishouding draagt en restitutie aan
Nederland moet alleen geschieden van
hetgeen hier te lande ten behoeve van
Indië is uitgegeven.
Op die wijze kan, gelooven we, het
vraagstuk van een leger-inrichting voor
Neerlandsch-Indië worden opgelost, met
vermijding van de teleurstellingen, waar
toe, het thans geldende wervings-systeem
aanleiding geeft. De tijd moet komen
dat flinke jongelui zich bereid verklaren
om langs den weg eener militaire carrière
zich een bestaan veroveren in de tropische
gewesten, die nog plaats aanbieden voor
velen.
Bombam bombam 1Ik heb
u vernomen, heerlijke kerkklokstonen
Ik kom. om mij met de geloovige
schare kerkwaarts te spoeden 1 Hoe heer
lijk zoo'n Zondagmorgen! Hoe kalm,
hoe rustig en stil 1
Van Maandagmorgen vroeg tot Zater
dagavond laat heb ik gezwoegd en ge
werkt, gedacht en gerekend, gepeinsd en
overlegd, om met God en met eere een
stuk hrood voor mij en mijn gezin te
verdienen. En nu 't is Zaterdagavond!
Ik ben mat en afgetobt. Neen niemand
heeft ooit beter, dat gevoel ik, den duur
mijner werkkrachten kunnen meten, dan
God-zelf, toen hij bepaalde»één
van de zeven is rust!"
En daarom ik adem vrijer op den
Zondagmorgen! Die dag is voor mij! Ik
zal volop genieten van die behagelijke
stilte en kalmte! En terwijl ik op dezen
dag, meer dan op de anderen, aan mijne
eeuwige belangen denk, zullen voor mor
gen, den Maandag, mijne krachten her
steld zijn, voor het werk, dat mij wacht.
Ik kom uit de kerk en ben gesticht
door het ernstige woord van den Predi
ker. Maar ach hoe wordt mijne over
denking afgeleid, hoe bitter wordt mijn
geest in mij op hetgeen ik ontwaar van
hen, die zich boven goddelijke wetten
en menschelijke rechten stellen en door
hunne daden het zichtbaar uitspreken:
»Geen dag van uw leven is rust!
De brievenbesteller jaagt over de straat,
als wilde hij overal te gelijk wezen;
den telegrammenman parelt het zweet
van 't aangezicht, zoo'n haast heeft hij;
De wagen van v. Gend Loos zucht
onder den last, die bezorgd moet worden
Militairen met manden beladen loopen
mij haast omver, om bij den slager en
anderen hunne inkoopen te gaan doen.
Een oorverdoovend gefluit, een schril ge
luid treft mijn oor de spoor vertrekt
of komt aan 1 En weg is mijne Zon
dagoverdenking 1 Weg mijne kalmte!
Door al hetgeen ik zie en hoor, word
ik als van zelf meegesleept met mijne
gedachten en verplaatst in den toestand
van een der zes
Ik ben tehuisgekomen en zit op mijn
gemak na te denken, wat er toch wel
door 's lands regeering en de plaatselijke
besturen kon gedaan en verordend wor
den, om te komen tot de handhaving van
het GodsgebodsEén van de zeven is
rust/" Daar klingelt de bel. De meid
komt binnen en brengt mij een brief.
Ik doe hem open en lees: Waarde
Vriend! Ik deel u mede, dat de Minister
van Waterstaatter bevordering der
Zondagsrustde spoorivegbesturen uitge-
noodigd heeft het aannemen en afleve
ren van vrachtgoederenalsmede het
afhalen en bestellen van ijl- en vracht
goederen op Zondagzoo min mogelijk
te doen geschieden. Ook het aannemen
en afleveren van bestel- of ijlgoed op
dien dag zooveel doenlijk te beperken.
Heerlijk, heerlijk dacht ikDie Minister
van Waterstaat is een man. Misschien
komt hij binnen kort nog wel een stapje
nader en volgt de Minister van Justitie
zijn voorbeeld en geeft ons een nieuwe
Zondagswet.
Dat zou al veel gewonnen zijn!
Er moet in elk geval iets, neen veel
gedaan worden, om den invretenden,
maatschappelijken kanker te weren. Zon
dagsrust moet er zijn, dan zal Zondags
heiliging van zelf wel volgen.
Zondagsrust moet er zijn!
Maardat gaat zoo gemakkelijk
niet!
Wat al nieuwe maatschappelijke toe
standen, dan vroeger. Denk aan onze
spoorwegen, aan de tramlijnen, aan tele
grafie Aan het snelle vervoer en de vele
middelen daartoe.
Waarlijk wij zijn niet enkel een volk
van landbouwers en veehouderSj zooals
de oude Hebreeën, dan zouden de
Israëlitische Sabbatswetten voor ons zoo
veel bezwaar niet opleveren.
Die veranderde maatschappelijke toe
standen kunnenmogen voor lands- en
gemeentebesturen echter geen vijgebla
deren zijn, om iets, om veel te ver
anderen. De maatschappij, ook zonder
dat zij het soms zelve weet, snakt naar
Zondagsrust. De besten uit alle godsdien
stige richtingen wenden voortdurend
pogingen aan, om haar te bekomen. En
daarom moet met kracht de hand aan
den ploeg worden geslagen. De regeering
spreke het levenswoord uit: Zondagsrust
moet er zijn en late het aan de plaatse
lijke besturen over hoe die tot stand te
brengen.
Maar zij geve zelve het voorbeeld.
Van spoorwegen en telegrafen moest op
den Zondag het tarief belangrijk ver
hoogd en de gelegenheid, om er gebruik
van te maken, verminderd worden. Geen
schutterij-oefeningen moest zij op den
Zondag dulden en nog minder het doen
van inkoopen voor de menage.
De werkzaamheden van den post op
dien dag moesten zeer worden ingekrom
pen en de pakket-dienst alsmede de be
stelling van Couranten geheel afgeschaft
worden.
Er kan nog zeer veel gedaan worden,
óók in onze moderne samenleving. En dat
moet ookwant het menschdom heeft
den Zondag noodig als het brood, dat hij eet.
Gelukkig, dat de stad onzer inwoning
op den goeden weg is. We verblijden
er ons ten zeerste over, en hopen, dat
de stedelijke Begeering op den ingesla
gen weg zal blijven voortgaan en de
hand aan den ploeg houden.
Amersfoort, 6 September '1884.
Ontgroenen van studenten of van
Gymnasiasten! Wie, die ook maar ter
helfte de Camera Obscura van Hildebrand
gelezen heeft, zou daar iets tegen hebben,
Lachen kunnen we, dat ons de lever
schudt, als we de grappen zien, die
jongelui bij 't ontgroenen uithalen.
Maar zooals het Dinsdag hier ge
beuld is, onder jongelui der Hoogere
Burgerschool, waarbij de kleeren ver
scheurd en de boeken bedorven werden
van den zoon van den heer J. Bah
Zulke jonge menschen moesten eens
ontzwart worden want waarlijk het
ziet er van binnen niet te best met hen
uitNaar de Utr. Ct. meldt maakten het
de Gymnasiasten voor schoolgebouw al
heel bont.
Eenige belanghebbenden alhier kunnen
zich niet vereenigen met het besluit van
Gedeputeerde Staten der provincie Utrecht
waarbij aan B. en W. vergunning is
verleend het terrein »de Zandhoopen" te
gebruiken tot bewaring en verwerking
van meststoffen, en zullen zich daarom
bij den Koning in beroep voorzien.
Woensdagavond werd een oogenblik
het gaslicht zóó duister dat het bij velen
moeielijk werd daarbij te zien en menig
een de kaarsen opzocht. Gelukkig
duurde dit echter slechts een oogenblik
want reeds om half negen brandde het
weder even helder en kon men duidelijk
zien dat de nieuwe concessionarissen
voornemens zijn in allen deele het con
tract tezullen nakomen en van plan zijn
den ingezetenen goed en goedkoop licht
te leveren.
De Utr.echtsclie courant, wier correspon
dent zeker per regel betaald wordt, geeft
in zijn nummer van dit op zich zelf
weinig beteekenende feit een relaas welks
lezing sterk aan zijne waarheidsliefde
(waarover ook reeds elders geschreven is)
doet twijfeleu. Ten onrechte beweert
de correspondent dat het licht eerst om
halftien beter werd en om een staaltje
van zijne kennis in deze zaak te geven
deelt hij den lezers mede, dat zelfs de
lantarens niet wilden branden
Zeer natuurlijk, want het was lichte
maan, en zijn om die reden de lantarens
niet aangestoken.
Lijst van brieven geadresseerd aan
onbekenden, verzonden van het postkan
toor te Amersfoort over de le helft der
maand Juli 1884.
1. K. Porthuman
2. Vermeulen
3. Everats
4. Diehstbodenbureau
5. Huismeester krankzinnigenhuis Goes.
6. Koen van Nimwegen
7. Mej. Derkje Werbroek
Verzonden geweest naar
F r a n k r ij k
1. Mad. C. ten Wisselingh
Parijs.
Amsterdam.
D
316de STAATS-IiOTERIJ.
DERDE KLASSE.
Trekking van 3 en 4 Sept.
(600 loten).
Ten kantore van den gekwaliflceerden
Collecteur te Amersfoort zijn aan de na
volgende nummers te beurt gevallen
Prljzeu van f 45
3020, 4704, 4707, 4748, 4786, 5530,
5565, 5590, 5605, 5622, 5652, 5677,
5713, 5728, 5764, 5789, 5824, 6009,
6026, 6036, 6045, 6046, 6112, 6158,
6193, 6271, 9610, 9643, 9652, 9655,
9698, 9724, 9735, 9768, 9773, 9779,
9881, 9895, 14338, 16113, 16144,
16228, 16297, 16304, 16309, 16375,
16497, 16867, 16871.
Te zamen 99 prijzen.
De volgende trekkingen geschieden
voor de 4 kl. 1518 Sept., 5 kl. 30
Sept. '1—3, 7 -10,1417, 21—25 Oct.
Heele en gedeelten van loten zijn nog
verkrijgbaar.
Hoogland, Dinsdag j. 1. had alhier
op de R. C. begraafplaats de ter aarde
bestelling van onzen overleden Hoofdon-
derw. plaats. De toevloed dergenen, die
den overledenen de laatste eer bewezen,
overtrof alle verwachting. Om het graf
stonden behalve familie en kennissen o. a.
ook geschaard het plaatselijk bestuur,
een tiental onderwijzers, die een prach-
tigen krans op de kist legden, een afge
vaardigde van 't Ned. Ond. Gen. die een
treffende toespraak hield terwijl groot
en klein door hunne opkomst van innige
deelneming blijk gaven. Het geheel
maakte een plechtigen indruk. Smartelijk
was de blik, die velen in de laatste rust
plaats van den beminden man wierpen.
iLeiisdeii. De pluk van de hop in
onzen Treeker Hoptuin is deze week be
gonnen en zal in de volgende worden
voortgezet.
Alle belangstellenden mogen gaarne ko
men en het plukken, benevens het drogen
in een daar voor opzettelijk gebouwde
droogschuur bezichtigen. De hoptuin ligt
op een uur afstands van het Amersfoort-
sche station.
Sclterpenzeel. Tot wethouder
dezer gemeente is herbenoemd de heer
P. v. d. Want J. Mzn.
Woudenberg. De heer J. van
Lunteren, aannemer en metselaar alhier
is aangesteld door Mr. M. J. L. Baron
Taets van Amerongen om te Renswoude
Nortonpompen te slaan, opdat ook de
arbeidende stand goed drinkwater kan
verkrijgen.
Eemnes-buiten. Alhier is tot
Predikant beroepen Ds. J, J. C. van
Toorenenbergen van Veenendaal.
van het verhandelde in den Gemeente
raad, Dinsdag gehouden.
Grootendeels -werd deze zitting gewijd aan
het drietal vragen, door den heer Huet, in
een vorige vergadering en tot den waarnemen-
den Burgemeester gericht
le. Waarom is er een hulpbruggetje ge
bouwd bij de Slijkpoort?
2e. Waarom is de oproeping van Sollici
tanten naar de betrekking van Directeur der
Gemeentereiniging zoo lang uitgebleven
3e. Waarom hebben B. en W. de oude
Kazerne weer in gebruik laten nemen voor
hooimagazijn?
Over vraag 1 was de Voorzitter gevoelig,
omdat de heer Huet de handelwijze van het
Dagelijksch Bestuur al had afgekeurd, nog
vóór B. en W. deu Raad hieromtrent had
den kunnen inlichten.
Vier redenen gaf de Burgemeester op, die
tot het bouwen van dat bruggetje hadden
geleid.
a. De daarstelling van eene goede pas
sage, bij gelegenheid van het Congres.
b. De luide klachten bij B. en W. van
de neringdoenden in de Slijkstraat, naar
aanleiding van groot verlies en ongerief.
c. Dat de bouw der nieuwe steenen brug
700 minder had gekost en er nu des te
eerder 150 kon worden uitgegeven voor
een noodbrug.
d. Dat er bij de vernieuwing der Kamp-
poortbrug ook eene noodbrug moet zijn, en
B. en W. den schijn van bevoorrechting
wilden vermijden.
De heer liuet was over dit viertal mo
tieven niet bevredigd. B. en W. zeide hij
waren niet gewettigd tot het uitgeven van
150, omdat de prijs van het aanbestedene
was meegevallen.. Als dit stelregel werd,
dan kon het Dagelijksch Bestuur zich voor
taan allerlei vrijheiden veroorlooven met de
finantiën der Gemeente.
De Burgemeester drukte zich daarop nog
wat duidelijker uit en zeide, dat de hulp
brug gebouwd was, niet omdat leet werk
f 700 was meegevallen; maar dat er nu te
eerder in de bestaande behoefte kon worden
voorzien.
De heer Huet stelde hierop tot motie, dat
de belangen der gemeente het bouwen der
noodbrug niet wettigden, welke motie met
9 tegen vier stemmen werd verworpen.
Wat de tweede vraag van den heer Huet
betrof, zeide de Voorzitter, dat men met de
oproeping van Sollicitanten had gewacht,
met de hoop, dat zich geschikte personen,
uit eigen beweging zouden aanmelden, waar
door men de moeilijkheid kon ontgaan, om
uit honderden Sollicitanten eene keuze te
doen. In den loopenden dienst was trou
wens voorzien en B. en W. bleven verant
woordelijk.
Bij punt 3, het voortbestaan van het hooi
magazijn, herstelde de heer Huet vooraf eene
vergissing, die hij begaan had. De Burge
meester beantwoordde deze vraag met te
zeggen, dat brandgevaar niet zoo overwe
gend was, om de aanvrage te weigeren;
dat B. en W. met klem bij den Minister
op verplaatsing van het hooimagazijn had
den aangedrongen, om het ongerief in die
buurt
en eindelijk dat B. en W. op eene ver
klaring van den Minister, dat voor het vol
gend jaar een post op de begrooting was
voorgedragen voor den bouw van een nieuw
fouragemagazijn, eenige meegaandheid had
den willen toonen en daarom de vergun
ning voor een jaar hadden verlengd.
De heer Gerritsen hechtte niet veel waarde
aan die verzekering van den Minister. Als
de Kamer de voordracht afstemde, was men
nog even ver. De Voorzitter toonde echter
met cijfers aan, dat men grond had te
hopen, dat de bouw wel door de Kamer zou
worden goedgekeurd.
Uit de beantwoording van een paar vra
gen door deu heer Huet nog gedaan, bleek,
dat de straatlantaarns ongeveer 1700 uren
in het jaar zullen branden dat 's winters,
bij lichte maan de lantaarns ook zullen
branden en dat B. en W. de nieuwe rege
ling wel graag nog dit jaar zouden willen
laten ingaan.
Op het laantje tusschen de Utr. en Slijk-
poorten hadden B. en W. gemeend geen
gas te moeteu brengen, uit vreeze, dat die
schoone boomen hierdoor bederven zouden.
De raad deelde dit gevoelen.
De heer Van den Wall Bake vroeg, waar
om bij reparatie, op de vischmarkt geen
zinken in plaats van een pannen dak ge
legd was. Dc Voorzitter noemde dit een
verzuim van het Dagelijksch Bestuur, waar
over hij zijn leedwezen betuigde.
Op de vraag van den heer Gerritsen of
reeds eene oproeping gedaan was voor een
onderwijzer aan de school in de Koning
straat, zeide de Burgemeester, dat dit wachtte
op eene beslissing, waarbij misschien een
deel der kinderen van de school in de
Koestraat naar die in de Koningstraat zou
worden overgebracht en dan ook een onder
wijzer daarheen overging.
De Voorzitter zei voorts, dat de zaak
spoedig haar beslag zou krijgen en het
onderwijzend personeel voldoende was, om
in den geregelden gang te voorzien.
De rekening over 1883 werd goedgekeurd,
waarbij de Burgemeester beloofde de inrich
ting daarvan voortaan zoo te doen zijn, dat
ook de raadsleden, die niet tot de commis
sie van onderzoek behoorden, die zelfstandig
konden nagaan. Ook de rekeningen van het
Weeshuis, Armbestuur, Schutterij en Kamer
van Koophandel werden goedgekeurd.
De heer Croockewit werd als Wethouder
herbenoemd. De heeren Calkoen en Wall
Bake kregen 4 en 1 stem. Twee blanco.
Tot Directeur der gemeentereiniging weid
benoemd de heer J. B. Jorissen, van Bols-
ward.
Leden der Commissie voor strafvorderin
gen werden de heeren Celosse en Van Zijst.
De Afdeelingen werden saamgesteld als
volgt
le afd. Voorzitter, de heer Croockewit,
leden de H.H. Huet, Van Beek, Calkoen,
Gerritsen. Lagerwey, Van Zijst en Visser.
2e afd. Voorzitter de heer Celosse, leden,
de H.H. Scheltus, Herschel, Bake, Burg
steden, Zandijk en Groeneboom.
Ingekomen een schrijven van de Com
missie van Toezicht op het Lager onderwijs,