r_
NIEUWE
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
AMERSFOORT, BAARN, BUNSCHOTEN, EEMNES, HAMERSVELQ, HOEVELAKEN, HOOGLAND, LEOSDEN, SOEST,
VUURSCHE, SCHERPENZEEL EN WOUDENBERG
Laurier en Mirt.
Feuilleton.
No. 92.
Zaterdag 15 November 1884.
Dertiende Jaargang.
Uitgever: A. M. Slothouwer,
Een misbruik.
BuitenlandscR Overzicht.
AMERSFOORTSCHE COURANT.
Abonnementsprijs voor Amersfoort per 3 maanden f 1,—.
Franco door het geheele Rijk1,10.
Afzonderlijke nummers3 Cent.
Dit Blad verschijnt des Woensdags en des Zaterdags.
te Amersfoort.
Advertentiën van 16 regels f 0,40.
Iedere regel meer0,05
Voor het Buitenland0,07
Reclames per regel 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Advertentiën kunnen ingezon-
den worden tot uiterlijk 's mor
gens ÏO nur des Woensdags en
Zaterdags.
Eene viermaal geplaatste ad
vertentie wordt sleclits driemaal
in rekening gebraclit.
Het Groningsch «Genootschap van Nij
verheid" heeft de goede gewoonte, af en
toe onderwerpen van practischen aard
aan de orde te stellen, die aanleiding
geven, in de afdeelingen, tot een leven
dige gedachtewisseling, waarvan de rap
porten hoogst belangwekkend zijn.
Zoo verscheen dezer dagen, door de
goede zorgen van het Hoofdbestuur van
genoemd genootschap, in den vorm van
een boekdeel de verzameling antwooi den
op de vroeger gestelde vraag:
»Is de afschaffing der bod- en ver-
hooggelden bij publieke veilingen wen-
schelijk, en welke zijn de middelen, om
daartoe te geraken?"
De formuleering van het tweede ge
deelte dezer vraag drukt reeds uit, dat
bij het hoofdbestuur omtrent de zaak
zelve, de wenschelijkheid der afschaf
fing, weinig of geen twijfel bestaat. Wij
gelooven dan ook niet te ver te gaan,
wanneer wij het gebruik, dat nog vrij
algemeen in ons vaderland onder ver
schillende benamingen aangetroffen wordt,
als een misbruik afkeuren.
Bij veilingen van onroerer.de goederen
worden dikwijls, zoowel bij opbod als bij
afslag, premies gegeven aan den hoogsten
bieder op één na, en het is merkwaar
dig met welk een ijver op die plok- of
strijkgelden jacht wordt gemaakt. We
hebben ze zelfs nu en dan zien toeken-
Novelle naar het Duitsch
van
v. d. ELBE.
Brak er geen gejuich los in zijne ziel bij de
ontdekking? Gevoelde hij zich niet den ge
lukkigsten aller stervelingen? Niets van dat
alles; eene zekere gramstorige schaamte doemde
in hem op, en hij zei:
«Gij zult uwe parasol bederven, freule, geef
mij dat speelgoed, dat u aan ons onderhoud
onttrekt Meteen ontnam hij haar de parasol,
waarmeê zij juist zijn naam meer dan eens
doorstreek.
Zij pruilde. #0, gij wreede, gij tyran! Hoe
hard zijn de mannen, eene geheel onschuldige
beuzeling, eene kleine verstrooidheid zóó te
straffen 1"
Op dit oogenblik zei de Presidentsweduwe tot
tante Waldemar
«Aanstaanden Woensdag is de bruiloft der
comtesse Malwine. Mijne tephanie zal moei
lijk kunnen weigeren, als bruidsjuffer te fun-
geeren. Zoo ik hoop, is niemand te bekrompen,
de korte afbreking van haren rouw te berispen I
Natuurlijk verschijnt zij geheel in 't witaan
keurigen opschik mogen wij niet denken, maar
zij is toch verplicht de uitnoodiging der lieve
gravin aan te nemen, 't Zou immers beleedi-
gend zijn, zulk een vriendschapsdienst af te
wijzen?"
«Graaf Otto is met uw huis ook nog bevriend,"
nen bij verkoopingen van roerende arti
kelen van eenige meer dan gewone
waarde: en nauwelijks was dan door
den »bode" of den makelaar, nadat het
bod zekere hoogte bereikt had, gezegd
»Er wordt zóó- of zooveel strijkgeld ge
geven," of men sloeg met nieuwen moed
aan het bieden.
Welke zijn nu de resultaten van dat
stelsel
In de eerste plaats, dat de dingen die
men koopt, omdat men ze noodig heeft,
veel duurder worden betaald dan anders
het geval zou zijn. Het is de natuurlijk
ste zaak van de- wereld, dat de premie
op het bieden uit den zak van den koo-
per gaat, terwijl zij niet die van den
verkooper bereikt, maar aan alles behalve
onmisbaar tusschenpersoon ten goede
komt. De laatste is ook niet altijd de
ijverige bieder zelfs, maar zeer dikwijls
de kastelein, in wiens lokaal de verkoo-
ping plaats heeft, en die er niet ten on
rechte op rekent, dat het leeuwenaandeel
der plokgelden het zijne zal worden.
Nu zou men zeggen, dat toch in elk
geval de verkooper er baat bij vindt,
want hoe krachtiger er geboden wordt,
des te hooger is de opbrengst van het
geveilde perceel. Toch is dat voordeel
maar schijnbaar. De ernstige gegadigde,
die koopen wil, omdat hij het aangebo
dene goed kan gebruiken, heeft vooraf
zijne berekeningen gemaakt, en weet
reeds bij den aanvang vrij juist te be
palen, hoe ver hij gaan wil. Is die grens
overschreden, dan trekt hij zich terug
zonder zich door het geschreeuw van
«opjagers" en nplokhaalders" te laten
overbluffen. De laatsten hebben wel zoo
veel ervaring van verkoopingen opgedaan,
dat zij met tamelijk veel zekerheid al op
het eerste gezicht weten te onderschei
den, wie de wezenlijke liefhebbers zijn,
wierp tante Waldemar in 't midden.
«Zeer zeker, Malwientje kan ons bedanken,
licht had eene andere in hare plaats gestaan."
«Maina," zef Stephanie verwijtend, sloeg de
oogen neêr, glimlachte tegen Viktor en lepelde
peinzend in haar kopje.
Men overwoog den vermoedelijken alloop der
bruiloft. Nu begon ook Stephanie meê te praten;
zij wist het een en ander van toilletten en toe
bereidselen te vertellen.
«De lange, magere bruid zal een treurig
figuur maken," zei de Presidentsweduwe spot
tend.
Tante Waldemar vond de wending, die het
onderhoud nam, onaangenaam. Zij stelde eene
wandeling door het park voor en vroeg«of
Stephanie niet een bouquet rozen voor zich wilde
maken?" De drie dames stonden op, om de bloe
men te bezichtigen.
Viktor bleef rnet een gevoel van verbazing
achter, hij ondervond een leegte, die zich altoos
meer tot zelfoverdenking, tot een gevoel van
teleurstelling verhief.
De dames namen spoedig daarop afscheid met
groote hartelijkheid Viktor verviel in diep ge
peins.
Stephanie was anders zoo interessant, zoo vol
leven, dacht hij. Een heel gezelschap verdrong
zich in lachende vroolijkheid om haar heen.
Haar naieve jokkernjjen maakten de stopwoor
den uit bij de jonge kameraden. Hoe handig
kon zij anders babbelen? Zij is zeer veran
derd tegen toen. Of zou ik den toon niet
meer weten te treffen? Ben ik het, die veran
derd isben ik niet meer geschikt met een
jong meisje op den rechten trant te praten en
te schertsen
Hij spande zijn geheugen in, om zich de bij
zonderheden te herinneren, waarover zij anders
zoo onuitputtelijk gelachen hadden. Heden, hij
en bewonderenswaardig is het instinct
waarmede zij het oogenblik weten te on
derkennen, dat het raadzaam is met bie
den op te houden. Een enkele maal mis
lukt dat, en dan hebben zij wat zoo
schilderachtig in de terminologie der ver-
kouplokalen een «strop" wordt genoemd.
Het uitloven van strijkgelden is niets
anders, dan een onwaardig speculeeren
op de slechtste hartstochten der aanwe
zigen: het bieden wordt tot een soort
van dobbelspel gemaakt, waarbij geld
zucht en ijdelheid, de laatste soms
nog door sterken drank opgezweept, het
hoogste woord voeren.
Gesteld zelfs, wat sommigen be
weren, dat het volgen van het stelsel
voordeelig is voor de koopers, omdat de
hoogere opbrengst bij levendig bieden
het bedrag der strijkgelden overtreft,
dan staat daar een leelijke kans tegen
over, namelijk om, wanneer de op
brengst niet aan de verwachting voldoet
en men derhalve besluit het geveilde per
ceel op te houden, de plokgelden toch
verloren zijn.
Zoo worden, door een vrijwillig inge
voerd misbruik, de kosten van overgang
van vaste goederen zeer verhoogd. En
't is juist in onze dagen, dat krachtig
wordt aangedrongen op vermindering dier
kosten, door verlaging van de mutatie
rechten, waardoor men hoopt, dat de
overdracht van eigendommen gemakke
lijker zal worden, iets dat men zeer
in het belang der maatschappij acht.
Over de middelen, om het toekennen
van «bodgelden" af te schaffen, kunnen
we kort zijn, aangezien er geen wordt
aangeraden, die niet zonder bedenking is.
Een verbod bij de wet ware een radi
caal middel, als men tevens gewaarborgd
kan zijn tegen ontduiking: bovendien is
het niet raadzaam de vrije handelsbewe-
moest het zich bekennen, waren het zulke beu
zelingen, dat geen enkele trek van zijn gelaat
zich tot lachen vertrok, als hij zich die voor den
geest bracht.
Nu eerst begon hij over Stephanie's houding
ernstig na te denken. Hij had haar eens met
hare genegenheid voor Otto voorgesproken, die
grond kon niet meer gelden, daar zij 's graven
verloving oogenschijnlijk volkomen gelaten ver
droeg. Er was van een afkeer van hem sprake
gewpest, daar hij een kreupele geworden was
was hij dit niet nog altoos? En nu kwam zij
hem toch zichtbaar tegemoet.
Hij had van een mindere geaardheid, onver
standiger moeten zijn, wanneer bij hem na
zulke gedachten niet het vermoeden opgekomen
ware zij heeft ons beiden niet lief, zij zocht
alleen de beste partij vast te houden, die zich
voor haar voordoet.
Deze gedachte dreigde de betoovering te ver
nietigen, waarin zij hem gevangen hield; zij
bezorgde hem een verdriet en hield hem dag
en nacht met ernstige overpeinzingen bezig.
Hij zei tot zichzelven: zij is nu ook geen kind
meer, maar eene zelfbewuste, zij heeft den
dood haars vaders, de verandering van haar
toestand beleefd eo doet, als ware er niets ge
beurd. Is zij niet in staat te gevoelen en voort
te gaan? Zou Isidore toch gelijk hebben met
haren afkeer? Onder zware pijnen knaagde
hij aldus aan zijn eigen gevoel; het dreigde
onder koele overdenking te vervliegen. Voor-
loopig evenwel smachtte hij er naar Stephanie
te zien, om telkens weder zijn hart te onder
zoeken.
Op deze wijze met zichzelven bezig, zat
Viktor in den tempel op den rozenheuvel, toen
tante Waldemar met een brief in de hand hem
naderde.
De oude dame was zichtbaar aangedaan en
ging meer dan dringend noodig is, te
beperken. De Staat zou alle openbare
verkoopingen moeten contróleeren, en dan
nog, zien dat zijn waakzaamheid wordt
verschalkt.
De verkoopers zijn meestal van mee
ning, dat het »plok"-stelsel hen bevoor
deelt, en daarom zullen de notarissen,
die toch door hen worden gekozen, niet
veel kunnen doen, om het uit de wereld
te helpen. Weigert notaris A. zijn mede
werking tot een verkooping, waarbij pre
miegelden worden uitgeloofd, dan gaat
de verkooper eenvoudig naar notaris B.
die in dit opzicht wellicht minder kies
keurig is.
Wij gelooven, dat het belang der koo
pers medebrengt, voor de afschaffing der
strijkgelden te ijvereu. Dit kunnen zij,
door zich juist het drukst te vertoonen
daar, waar men beproeft ze te doen ver
vallen, en door nooit mede te doen in
het koor der opjagers. Staan dezen al
leen, dan zullen zij gauw genoeg terug
trekken, want één strop moge hen niet
doodmaken, een herhaling van zoo'n on
gevalletje zou minder goed terecht ko
men. En daarmede zou dan ook de reden,
voor het uitloven van premies, ophouden
te bestaan.
De republikeinen in de Vereenigde
Stalen leggen zich niet neer bij de neder
laag, die zij geleden hebben, maar doen
een poging, om door overtellen de
aanstaande verkiezing van Cleveland, den
candidaat der democraten, ongedaan te
maken. Zij trachten de negers op hunne
hand te krijgen door uitstrooien van het
gerucht, dat de slavernij nu weer zal
ingevoerd worden, en de schrik is den
zei ook terstond dat zij kwam, om hem een
mededeeling te doen, die haar zeer ter harte
ging. Zij ging voort: «Hier is een brief van den
broeder der lieve mevrouw v. Lorsch, met
wien ik het vorige jaar kennis maakte. Lees
zelf!" Zij reikte hem het blad over en Viktor
las
Hooggeëerde mevrouw en barones
De welwillende deelneming, die gij mijne
zuster betoont, de moederlijke vriendschap,
waarmee gij aan de eenzame uw huis hebt
opengesteld, geeft mij den moed, u om raad
en hulp te vragen omtrent een plan, dat mijne
zuster mij onlangs mededeelde.
Agnes heeft tegen den herfst eene betrek
king aangenomen: zij, de goedgehuisde, wil
haar huiselijk leven vaarwel zeggen en bij eene
ambtenaarsweduwe gaan inwonen, die verlamd
is en zes kinderen op te voeden heeft. Mijne
zuster schrijft mij, dat zij er naar snakt, al
hare krachten in te spannen in een huishouding,
.vaartoe zij vast zou behooren, wel te doen.
Nu was er eene nicht bij de bewuste dame,
maar als deze in 't najaar gaat trouwen, wi[
Agnes hare plaats innemen.
Gij zult mij toegeven, waarde mevrouw, dat
ik dezen stap niet kan goedkeuren.
Mijne zuster laat zich door haar goed hart
tot eene buitensporigheid meeslepen zij mag
de sfeer niet verlaten, waarin zij tehuis be
hoort. Er zijn tusschen ons reeds eenige brie
ven over dit verkwikkelijk onderwerp gewis
seld, die tot niets hebben geleid, de anders zoo
zachte, zoo inschikkelijke Agnes is plotseling
eigenzinnig en vast bij haar stuk geworden.
Ik stel al mijne hoop op u, hooggeëerde
mevrouw de barones, help mij, dat dit dolle
plan niet uitgevoerd, dat alles ongedaan worde
gemaakt! Heeft Agnes belangstelling voor die
familie opgevat, laat haar dan deze ondersteu.
