nieuwe Nieuws- en Advertentieblad UTRECHT EN GELDERLAND. N°. 36. Woensdag 6 Mei 1885. Veertiende Jaargang VOOR abonnementsprijs VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG. Uitgever A. M. SLOTHOUWER, Amersfoort. advertentiên: BINNENLAND. F euilleton. VERLOOCHEND. AMEBSFOOBTSCHE COURANT. Per 3 maanden 1.Pranco per post door het geheele Rijk. Afzonderlijke Nummers 3 Cent. Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdags en "Vrijdags. Van 16 regels 0.40iedere regel meer 6 Cent. Advertentiên viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend. Groote letters en vignetten naar plaatsruimte. De vergiftigingen door Haar lemmer-olie. Met genoegen kunnen wij er op wij zen, dat onze meer uitvoerige mededee- ling, over de vergiftigingsgevallen door 't gebruik van Haarlemmer-olie, door vele nieuwsbladen is overgegaan en daardoor gebracht onder de oogen van duizenden lezersallicht zullen er enkelen ein delijk voor goed de oogen zijn openge gaan. Verschillende bladen hebben de eene of andere kantteekening aan de mede- deeling toegevoegd. Daaronder zijn er, die willen dat de Regeering zich met dezen, zooals blijkt, gevaarlijken verkoop ga bemoeien en er verbod tegen uit- vaardige. Dit is echter niet noodig. Op honderde plaatsen van ons land en door dui'zende winkeliers geschiedt de verkoop, jaar in jaar uit, onder de oogen der bevoegde macht en toch is hij niet geoorloofd maar door de wet strafbaar gesteld. Eenmaal slechts, in 'tjaar 1882, is te Vlissingen procesverbaal opgemaakt, het welk geëindigd is met eene veroordeeling van de betrokken winkeliers. Hetzelfde zou iederen dag overal kun nen geschieden en 't zou met deze kwak zalverij spoedig bij het volk zijn zooals met vele andere dingen: uit het oog,uit het hart; want, zoo de wet eenigszins geregeld en gestreng werd toegepast, zou geen winkelier, al ware bij eerste ver oordeeling de boete ook gering, den ver koop hardnekkig duiven voortzetten,daar art. 31 der Wet van 1 Juni 1865 (Sfbi. 61) duidelijk zegt, dat bij herhaling der overtreding eene boete van f500 en daar enboven gevangenisstraf van drie dagen tot één jaar kan worden toegepast. Men ziet het, de mogelijkheid tot ver volging bestaat dus en toch het is onmogelijk. Om behoorlijk proces-verbaal op te maken, moet een agent van politie, on kenbaar gemaakt, ol een onbekend lid van den geneeskundigen raad een fleschje Haarlemmer-olie zelf te koop vragen en aan zich doen afleveren tegen betaling. Moge dit ook al een enkele maal kunnen gelukken, meestal zal de winkelier den verdachten kooper ontdekken en de afle vering weigeren en er valt in allen ge val niet aan te denken om zulk eene omslachtige manier in eenige duizende winkels toe te passen en te herhalen. De wet bestaat dus wel, doch wij heb ben bier te doen met een toestand, waarop volkomen past hetgeen de Min. van B. Z. onlangs bij de discussiën over de drank wet zeide: „Als de overtredingen zoo menigvuldig mochten zijn, dat eene wet niet te handhaven is, kan men haar wer keloos noemen. In andere bladen is er door ingezon den stukken en correspondentie op ge wezen, dat de bewuste vergiftingen 't gevolg zoude zijn niet van de Haarlem mer-olie als zoodanig, maar van onechte, nagemaakte of vervalscbte. Wij wijzen er op, dat de schadelijke gevolgen van het gebruik zich juist hebben voorgedaan te Haarlem en dat zoo ergens dan daar ter stede toch zeker „de echte" wel zal worden gebruikt. Doch welke is de echte en welke niet? Ons bekend zijn er, waren er althans niet lang geleden, te Haarlem vier fa brieken van Haarlemmer olie. Vroeger was er slechts éen, die van de firma Klaas Tillij en Koning, welke de uit vinders van 't praeparaat heette te zijn. De afstammelingen van Tillij en die van Koning hebben later elk eene afzonder lijke fabriek opgericht en daarna is een meesterknecht van Tillij en ook een meesterknecht van Koning op eigen handje met de fabrikatie begonnen. Bovendien heeft men nog de bekende fabriek te Dinteloord (Princeland) in N.-Brabant. Welke dezer huizen levert nu de „echte" Haarlemmer-olie? En al mocht de eene op dien naam al meer recht hebben dan de andere, welke waarborgen hoegenaamd bestaan er, dat deze niet knoeit met on zuivere grondstoffen en de anderen wel Want wij ontkennen niet, dat in deze onzuiverheid eene oorzaak van schadelijke gevolgen kan gelegen zijn. Een dei hoofd- bestanddeelen van den olie is zwavel deze bevat in ruwen toestand niet zelden arsenicum (rattekruid) en 't kan dus zijn, dat door niet genoegzame zuivering der gebezigde zwavel dit hevig vergift in het fabrikaat voorkomt. Doch daargelaten deze 'mogelijkheid, die men zich trouwens wel wachtte niet te gering te achten, oetent de terpentijn olie op zichzelf altijd eene prikkelende werking uit op de nieren en zal vooral dikwijls nadeel aanbrengen, daar, zooals een der bladen, die 't geval bespreekt, opmerkt, de Haarlemmer-olie bij voorkeur ook bij kleine kinderen wordt aangewend, iets wat wij uit eigen ervaring kunnen bevestigen. Ten slotte vragen wij in gemoede aan allen, wien het aangaat, is het toch wer kelijk niet al te dwaas bij allerlei in- en uitwendige ziekten en gebreken ver trouwen te hechten aan zulk een produkt, alleen en uitsluitend omdat de deugden en heilzame werking worden aanbevolen op een stuk papier, blijkens den inhoud nagedrukt van eene circulaire minstens eene eeuw oud, zonder dat ooit een des kundige of iemand, door kennis en on derzoek tot oordeelen bevoegd, de won deren der genezingen, die verhaald wor den, heeft bevestigd? 't Moge ruw klinken, maar 'tis waar lijk niet onverdiend, wat wij bij deze gelegenheid in een onzer bladen vonden als vReclame voor zeker geneesmiddel. Iemands ezel was ziek. De eigenaar vroeg een vriend, of er geen raad voor het beest zou zijn." „Wel zeker," was het antwoord, „geef het Haarlemmer-olie, dat nemen de meeste ezels als ze ziek zijn." Bovenstaande nemen wij over uit het Maandblad van de vereeniging tegen de kwakzalverij" No. 5, lieden verschenen, te meer daar ons gebleken is velen onzer medeburgers in deze gemeente, dat goedje gebruikenmoge het tot waarschuiving strekken. De Koning heeft op verzoek eervol ontslag verleend aan den heerGrobbé en benoemd tot Minister van Financiën, den heer J. G. Bloem, oud-hoofdinspecteur bij het departement van Financiën en lid van den Haagschen gemeenteraad. Den I2den Mei a. s. zal het 36 jaar geleden zijn dat onze koning de Regee- ging over ons ,land aanvaardde. Onge twijfeld zal deze dag niet geheel onopge merkt voorbijgaan. Op den 20sten dezer wordt groot- voist Michael, de oom van den Czaar te Amsterdam verwacht. Er is ernstig sprake van de benoe ming van Jhr. H. O. Wichers, oud-lid der Tweede Kamer, tot gouverneur van Suri name. Het is echter onjuist, dat de be noeming reeds haar beslag zou hebben gekregen. (Fad.) Te Veenendaal, waar het moeielijk gaat een der beide vacante predikanten plaatsen bij de Herv. gemeente vervuld te kiijgen, heeft men thans de jaarwedde van een hunner van f1400 op 1600 gebracht. Achtereenvolgens verlieten die gemeente de Israëlietiscbe leeraar, de beide Herv. predikanten, terwijl die der Chr. Geref aanstaanden Zondag zijn afscheid predikt, om naar Rijsen te ver trekken. Te Veenendaal vindt men dan niet een geestelijke meer. Vrijdagmiddag te één uur werd te Utrecht van wege de Rotterdamsche af- deeling der Vereeniging «Vergunning", in het koffiehuis «Het Metalen Kruis" eene algemeene vergadering gehouden van bestuurdeis en leden dier vereeni ging in Nederland. Tot de vergadering waren tevens uitgenoodigd branders, distillateurs, likeurstokers en grossiers. Een 150-tal personen hadden aan de uitnoodiging gevolg gegeven. De heer F. II. Arends zei te in eene uitvoerige rede de belangen van de slijters en kleinhandelaars in sterken drank uit een. Een Utrechtsch bestuurslid deelde mede, dat op een door de Utrechtsche afdeeling gedaan verzoek aan Burg. en Weth. om het vergunningsrecht in ge deelten te mogen betalen, afwijzend was beschikt. Een tweede spreker spoorde aan tot samenwerking tussehen de ver schillende afdeelingen, om daardoor des te krachtiger in aller belang te kunnen werkzaam zijn. De heer W. Wijnands van Rotterdam, gaf den wensch te kennen, dat in deze vergadering, evenals voor ruim 300 jaren de Unie van Utrecht werd gesticht, ook eene Unie zou worden tot stand gebracht en wel van kleinhandelaren in sterken drank, om te protesteeren tegen eene wet die eene krenking is van het recht van eigendom en van uitoefening van een alleszins geoorloofd bedrijf. Nadat nog verschillende personen het woord hadden gevoerd, werd door den waarnemenden secretaris der Rotterdam sche afdeeling de volgende motie voor gesteld en met algemeene stemmen aan genomen »De vergadering van kleinhandelaren in sterken drank, in geheel Nederland, vergaderd te Utrecht, den 30sten April 1885, is van gevoelen, dat het noodza kelijk is, eene commissie te benoemen, bestaande uit den voorzitter en den se cretaris van elke afdeeling van de ver eeniging «Vergunning", om al die stap pen te doen, die noodzakelijk blijken te zijn voor het belang van alle houders van vergunning in den lande, daaitoe uit te noodigen den voorzitter en den secre taris van de vereeniging «Onderling be lang" te 's-Gravenhage." Door mevrouw de weduwe J. P. Amersfoordt, geboren Dijk, te Haarlem mermeer, zijn aan de Rijkslandbouwschool ten geschenke gegeven de landbouw- bibliotlieek van wijlen haren echtgenoot, benevens eene verzameling mineralen. Haar is daarvoor den dank der Regee ring betuigd. Een vreemd en droevig verschijnsel doet zich te Beest voor onder de koeien, welke uit den winterstal naar [de weide gebracht werdenvelen nl. breken op dien weg een poot. Een landbouwer verloor hierdoor vier koeien, andere een of twee. Mer. houdt dit verschijnsel voor een ziekte; maar den oudsten in deze gemeente heugt het niet, dat die ziekte zich zoo veelvuldig voordeed als thans Daar sommige koeien met gebroken poot terstond werden afgemaakt, was bier eetbaar vleesch voor 40 ct. het kilo te verkrijgenwas dit voor den minder gegoede een buitenkansje, voor de land bouwers, die toch al met zoovele moei lijkheden te kampen hebben, is liet een belangrijke schade. Op 2 dezer mocht de heer H. A. Vethake, Directeur der Departementale school te Breda, den dag herdenken, waarop hij voor 25 jaren tot hoofd eener inrichting van onderwijs benoemd werd. De jubilaris ontving bij deze gelegenheid vele bewijzen van waardeering. Te Kralingen zijn in de afgeloopen week ter markt aangevoerd 575 zalmen en 31970 elften; zalm gold fl a 1.15 per 5 ons, elft 60 a 75 c. per stuk. Zondag 1.1. is de gelegenheid tot zoeken van kievitseieren in Leeuwarden gesloten. Zonder overdrijving kan, vol- door C. H. P. VAN OOSTERZEE. 9) «Over Emy's toekomst hebt gij getracht mij gerust te stellen, maar Emy's geluk. Ziet ge, mijn goede Sammy, wanneer ik dat nog maar beleven mocht!... De verwachting die ik koester, de hoop die ik voed, dreigen mij soms ontnomen te worden en dat is 't wat mij pijnigt en martelt!" De bange vragen, die het gemoed des vaders kwelden voor het toekomstig ge luk zijner dochter, konden zeker niet heviger, niet angstiger zijn dan de aan doeningen, die thans in mijn hart ont waakten. «Emy bemint, zij bemint met al de veerkracht, die in een jong hart woont," vervolgde hjj onmeedoogend, «en alleen het denkbeeld, dat zy eene onbeantwoorde liefde zou voeden, maakt dat ik mij be kommeren beangstig. Sammy, help mij «Maar ik vermoed niet waarom zij lijdt, pleegvader," antwoordde ik snel, «laat mij niet tussehen haar en u treden't Geen zij rajj, den vreemdeling, verzwijgt, tal zij zonder moeite aan den vader toe vertrouwen. Twijfelt gij dan nog?" Zijn gelaat helderde eensklaps op. Aan mijn laatste vraag gaf hij eene andere beteekenis. «Max Graafland, hij, niet waar, ook gij hebt het dus opgemerkt? Maar met welke bedoeling, om welke reden dan niet openhartig gesproken, waardoor, dit plotseling vertrek «Stil, stil, pleegvader, ik hoor iemand komen, misschien is zij het! Spreek zelf met haar, en bedenk dat een lange schei ding de eenige toetssteen is voor ware en schijnbare liefde." Ik had mijn stem tot een fluisteren gedwongen om mij niet door mijn aan doening verraden te zien. Inderdaad ont moette ik Emy op eenige passen van de deur, verdiept in de aanschouwing van een brief. «Voor u Sammy!" zeide zij, «is 't niet de hand van den heer Graafland?" Ofschoon ik er eerst aan twijfelde, bemerkte ik weldra dat de vooronder stelling juist was, en mij met de fijnbe- scbreven bladen naar mijn bovenkamertje spoedende, gaf ik een oogenblik aan mijn overspannen gemoed lucht, en vergat ge heel den brief. Eerst 's avonds, teen Emy vroeg welke berichten ik had mede te deelen, herinnerde ik mij dat ik nog niets gelezen had. Met een gevoel van wrevel en ongeduld zocht ik een uur later het stille vertrekje op, mij zelve afvragende waarom de heer Graafland nu juist rnjj gekozen had, om hem de stand var. za ken alhier te laten berichten maar weldra verzonken al de doorleefde kwel lingen in het duister en daagde er een nieuw licht voor mijn geest op. Het schrijven dat ik toen ontving laat ik hier in zijn geheel volgen Pabijs. Goede, beste, jonge Vriend 1 Ik hoop niet dat het u al te zeer ver bazen zal, zooverre van het vaderland iets van mij te vernemen, integendeel, laat mij liever hopen dat het u verblijdt, want dat denkbeeld doet mij onbegrijpelijk goed en geeft mij moet tot het vei volgen dezer regelen. Ik wend mij thans tot u met een ernstige vraag die mij reeds lang bezig heeft gehouden, maar nu in mijne verlatenheid tot beslissing is gekomen. Wanneer gij de lezing van dezen brief ten einde hebt gebracht, denkt dan eerst ernstig na, alvorens mij uw antwoord mede te deelen, vooral wanneer ge aar zelt mijn verzoek in te willigen, want zooals ik reeds zeide, 't is een stille ver wachting die ik sinds lang zorgvuldig koesterde, en de teleurstelling die daarop volgen kon, zou mij smaitelijk aandoen, 't Is onnoodig u langer een geheim te rnaken omtrent mijne gevoelens voor u en uwe toekomst. Dat zulks u niet be vreemden kan betwijfel ik geen oogen blik, daar mijne belangstelling voor alles wat u betrof duidelijk viel op te merken. Alles wat mijn vriend voor de ontwik keling van uw talent gedaan heeft, is goed gedaan en goed geslaagd, maar is het einde nu nabij. Hij heeft u leeren loopen, laat mij u leeren handelen en denken. Met moed en volharding, die u tot dusver nooit verlaten hebben, moet gij het ingeslagen pad vervolgen maar niet daar stil blijven staan, waar de on verdeelde macht eener diepe smart mijn armen viiend den voortgang heeft belet. Hij en ik, wij waren elkander toenmaals nog onbekend; hoe had ik anders ge- wenscht hem bij te staan I Anderen te helpen, te ondersteunen doet zoo goed, mijn kind, want weldaden die rnen aan anderen bewijst, verbinden met onbreek baarder band dan weldaden die men moet ondervinden, en 't is mijn vurigstewensch, mijn warmste verlangen, uw toekomst aan mijn eenzaam leven verbonden te zien. Sta mij daarom de rechten af, die uw pleegvader tot heden op u deed gel den, en laat mij uw gids zijn op uw le vensweg! Behoudt uw ouden meester voor altijd lief, herdenkt hem voor altijd met een dankbaar hart, bewaart de her innering aan hem als een onvergankelijk kleinood maar vertrouw mij de verdere zorgen voor uw bestaan toe, en laat mij trots zijn op mijn streven om u tot iets groots op te leiden Want ik heb u gade geslagen, en ben zeker van te zullen sla gen. Toch moet de eerste opoffering van uw zijde geschieden; 't is noodzakelijk dat gij uwe tegenwoordige omgeving vaar wel zegt om mij voor onbepaalden tijd te volgen. Die opoffering is wel zwaar, Sammy, maar bedenk dat uw levensge luk hiermede in een nauw verband staat, wanthoewel ongevraagd, heb ik toch een diepen blik geslagen in uw eerlijk hart en er het verlangen naar Emy's be zit in gelezen... niet waar?... Welnu, ik eerbiedig dat verlangen, want 'tis de natuurlijke uiting van uw jong hart, en ik vraag slechts de vergunning om uw dat streven zoo gemakkelijk mogelijk te ma ken en zooveel mogelijk te bespoedigen. Maurits Ilaze verhaalde mij van u zon- nelooze jeugd, van uwe ontberingen, van uwe moeder... en zie, mijn jongen, met dat treurig verhaal ontwaakte tegelijker tijd de sluimerende behoefte in mijn ziel, u iets terug te geven van 'tgeen het leven aan uw jeugd onthouden heeft en ik dankte den hemel dat hij mij u deed

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1885 | | pagina 1