nieuwe
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND.
Jakoba van der falen.
N. 48.
Woensdag 16 Juni 1886.
Vijftiende Jaargang.
VOOR
abonnementsprijs:
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Uitgever A. M. SLOTHOUWER, Amersfoort.
advertentien:
BINNENLAND.
BUITENLAND.
F euillet on.
FRANZ EUGEN.
AIHEBSFOORTSCHE COURANT.
Per 3 maanden 1.Franco per post door het geheele Eijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Van 16 regels 0,10; iedere regel meer 5 Cent.
Advertentien viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignottcn naar plaatsruimte.
De Koning en de Koningin zullen
vermoedelijk den 26 dezer de badplaats
Wildungen verlaten.
Vanwege het hoofdbestuur der Ne-
derlandsche Vereeniging tot bevordering
van Zondagsrust is een adres verzonden
aan den minister van binnenlandsche
zaken.
Het hoofdbestuur had zich de vraag
gesteld, of wellicht van staatswege nu
en dan aanleiding wordt gegeven tot het
bij voorkeur reizen op den Zondag, en
daardoor werd als van zelf het oog ge
vestigd op de bepalingen nopens aanvang
en einde der vacantiën bij verschillende
rijksinstellingen, als daar zijnde rijks
kweekscholen voor onderwijzers en onder
wijzeressen, de rijks-landbouwschool, de
rijks-veeartsenijschool, de rijks-kweek
scholen voor vroedvrouwen enz. Het
hoofdbestuur wenscht, dat telkens, wan
neer de gelegenheid zich voordoet om
tot herziening van bestaande voorschrif
ten of tot vaststelling van nieuwe regle
menten op het stuk der meer bedoelde
vacantiën te geraken, rekening worde
gehouden met de wenschelijkheid, dat de
lessen niet bij voorkeur op Zaterdag
eindigen, of op Maandag aanvangen.
De minister heeft daarop geantwoord,
dat bij eventueele nieuwe regeling der
vacantiën aan de bedoelde rijks-instellin
gen op het verzoek zooveel mogelijk zal
worden gelet.
Te 's-Gravenhage wordt thans in
een der zalen van het gebouw der Eerste
Kamer de internationale conferentie ge
houden tot regeling van den verkoop van
sterken drank op de Noordzee.
Uit den Haag wordt het overlijden
gemeld van dr. M. Salverdahij was 46
jaren oud. Sedert geruimen tijd reeds
lijdende, was hem onlangs tot herstel
zijner gezondheid een verlof toegestaan.
Dr. Salverda was achtereenvolgens leeraar
aan de Pol. School te Delft en hoog
leeraar te Groningen. Deze laatste be
trekking verwisselde hij met die van
inspecteur van het middelbaar onderwijs.
Te Utrecht is aanbesteed de leve
ring van vleesch, vet, aardappelen en
brandhout voor de menage van het korps
genie-troepen in de legerplaats bij Zeist,
van 10 Juli tot 27 Augustus 18S6. Voor
vleesch en vet was minste inschrijver de
heer J. v. Dam, te Utrecht, voor f 0,58
per kilo; voor aardappelen de heer
B. v. Dijkhuizen, te Amersfoort, voor
f2,15 per heet.; voor brandhout de
heer F. Wijnne, te Soesterberg, voor
f3,37'/., per kubieken meter.
Uit Nijmegen meldde men Maandag
aan de N. li. Ct.
De wedrennen worden begunstigd door
het allerfraaiste zomerweder. De tribune
is overvol bezet, zoomede het terrein
daarvóór. Het midden-terrein is vi ij goed
bezocht. De tribune is sierlijker en aan
genamer dan bij vorige wedrennen inge
richt, terwijl het terrein daarvóór beter
begaanbaar is dan vroeger. Het ren-comité
heeft blijkbaar alles aangewend om het
den bezoeker aangenaam te maken.
De uitslag was als volgt:
Oranjeprijs zeven deelnemersluit. van
Diepenbrugge reed niet mede. Prijs, Ber
tha, van den 2e luit. E. Baron van der
Capellen, eerste premie Belle et Bonne,
van den le luit. C. v. d. Merschtweede
premie niet toegekend. De jagermeester,
de le luit. G. Romer stortte van het
paard, doch was spoedig weder opgezeten,
en bekwam geen letsel.
Van den tweeden ren kon de uitslag
wegens het overrijden eerst later worden
gemeld.
Derde ren, teruggebleven
Heme the Hunter. Winners Bambin,
van jhr. G. den Tex; Happy Home, van
luit. A. van Duuren, en Niké, van luit.
E. baron v. d. Capellen.
Nationale harddraverij. Allen opgeko
men. Men moest eenige malen opnieuw
starten.
Ten slotte in orde afgereden, kwam
de Apollo, van de heeren A. en H. Jur-
gens bij de eerste rondte een twintig
meter voor, maar ging toen in volle vaart
op den stal aangegrepen en met ge
weld weder in de goede richting gesteld,
waarbij de Sulkey bijna omver viel, en
de berijder in gevaar kwam door de
andere paarden overreden te worden,
werd het weerspannige dier toch weer
in de goede richting gebracht, maar sloeg,
evenals zijne concurrente, nu en dan,
door. Prijs Rosa II, van den heer J. Bou-
ter; premie Apollo.
Welkomstprijs. Allen opgekomen. Prijs:
Mile Taigignies, van baron Osy; premie:
Maltais, van denzelfdenderde prijsLau-
raline, van den heer L. Evelyn.
De Hooge Raad heeft gisteren ver
worpen het cassatieberoep van Mevr.
Bulkly c. s.
Zooals men zich herinnert, is door het
Gerechtshof te Arnhem, bevestigende het
vonnis dier rechtbank aldaar, Mevr.
Bulkley tot 18 maanden, Kloppers tot 1
jaar en Mej. Schlingemann tot 45 dagen
celstraf veroordeeld.
Den wielrijder M. J. L. Schram,
leerling der Rijks-Landbouwschool te Wa-
geningen, die onlangs in den wegwed
strijd naar Driebergen de gouden me
daille gewonnen heeft, is Zondagnamid
dag een ernstig ongeluk overkomen. Na
bij Renkum is hij, vermoedelijk door de
zuiging van den stoomtram, van zijn rij
wiel tegen den grond geslagen, waar
door een ernstige verwonding aan het
hoofd werd veroorzaakt. Zijn toestand
is nu wel verbeterd doch nog niet bui
ten gevaar.
De werken aan de haven te Spa
kenburg, gemeente Bunschoten, waarvan
de leiding is toevertrouwd aan den Heer
J. J. Spruyt, gepensioneerd opzichter le
kl. van 's-Rijks Waterstaat, vorderen
(link. Ongeveer 500 Meters zeedijks-steen-
bezetting zijn zoo goed als gereed en de
haven, geschoten ter grootte van 9000
vierkante Meters, is op de vereischte
diepte gebracht. Men is thans druk bezig
aan de fundeeringen voor de bekleedings-
muren en troggewelven met de kubbestei-
len. Het gunstig weder en de lage water
stand bevorderen de goede uitvoering
van het werk ten hoogste, en dit heeft
er toe medegewerkt, dat het in zee bren
gen van de havendammen zonder moei
lijkheden is geschied.
Men schrijft aan de L. Ct.Als de
lucht helder wordt, zijn er nachtvorsten
te wachten. Op de hevige onweders toch
is de temperatuur sterk gedaald, zij is
zelfs overal beneden de normale en de
wind is Noord. In den Atlantischen Oce
aan heeft de scheepvaart tal van drijvende
ijsbergen ontmoet en dat is geen goed
teeken om bestendig zomerweer te ver
wachten.
Door de Ned. Rijnspoorweg-Maat
schappij zijn van Amsterdam en Rotter
dam via Emmerik verlaagde vrachtprij
zen voor reizigers en bagage ingevoerd
naar Bremen, Duisburg, Dusseldorf,
Empel, Essen, Hamburg, Hamm. Mülheim,
a/Rhein, Munster, Oberhausen, Osnabrück,
Rurhort en Wesel. Zij zijn gelijk aan
die van de goedkoopste route of lager.
Uit Beieren komt het treurige be
richt, dat koning Lodewijk niet meer
onder de levenden behoort. Volgens eene
bekendmaking van de politie-directie heeft
de Koning Zondagavond bij een wande
ling door het park, zich in het Starn-
berger-meer gestort. De lijfarts Gudden,
die Z. M. vergezelde en hem te vergeefs
poogde te weerhouden, is bij de worste
ling eveneens te water geraakt en mede
verdronken. Het Beiersche volk, innig
aan zijn Koningshuis gehecht, is in die
pen rouw gedompeld, 's Konings broeder,
prins Otto is nu tot Koning geprocla
meerd. Daar deze prins evenwel reeds
sinds jaren aan dezelfde ziekte (krank
zinnigheid) lijd, om welke de nu overle
den Koning geacht werd niet langer de
teugels van het bewind te kunnen voe
ren, wordt in hetzelfde patent, waarin
het volk wordt medegedeeld, dat prins
Otto nu Koning is geworden, vermeld, dat
prins Luitpold, als eerstgeroepen agnaat,
krachtens de grondwet het regentschap
heeft op zich genomen.
Pinksteren is in België, en met name
in Brussel kalm voorbijgegaan. Zeker
tengevolge van het ongunstige regenach
tige weèr, brachten de treinen nog min
der reizigers aan, dan op andere Zon
dagen het geval is. De afgevaardigden
der werklieden-vereenigingen ongeveer
500 in getal, hielden Zondag eene ver
gadering waarin de volgende drie punten
bij acclamatie werden aangenomen
1. Om voort te gaan pogingen in het
werk te stellen tot verkrijging van alge
meen stemrecht, langs wettigen, en niet
langs revolutionairen weg;
2. om een algemeene werkstaking te
organiseeren, zoodra de partij de daar
voor noodige macht zal verkregen heb
ben
3. om een nieuwe monsterbetooging te
organiseeren tegen 18 Augustus, den dag,
waarop het Belgische nationale feest
wordt gevierd.
Het congres vereenigde zich ook met
een resolutie, waarin sympathie werd
betuigd met de veroordeelden van Deca-
zeville, den Haag en Gend, en hen, die
in Duitschland de rechten der proleta
riërs hebben verdedigd, terwijl het te
vens besloot om, wanneer de betooging
op 18 Augustus weer wordt verboden,
binnen 24 uren daarna een algemeene
werkstaking in het geheele land te ge
lasten.
Aan de onlusten te Pest is door het
krachtig optreden der troepen nu een
einde gemaakt. Ongeveer 700 rustver
stoorders warden gearresteerd, waarvan
ongeveer 150 met gevangenis van 1 tot
8 dagen werden gestraft. De overige ten
getale van 350 zullen voor de rechtbank
moeten verschijnen.
Na lang over en weer pleiten heeft
eindelijk de Fransche Kamer, na door
de ministers voor een Kabinetscrisis te
zijn geplaatst, in zake de verbannings-
quaestie eene beslissing genomen. Het
voorstel der commissie (verbanning van
alle prinsen) werd met 314 tegen 320
stemmen verworpen, en het tegenvoor
stel van den heer Brousse (verplichte
verbanning van de hoofden der vorstelijke
familiën en hunne rechtstreeksche erfge
namen en machtiging aan de regeering
om ook de andere prinsen uit het land
te verwijderen) aangenomen met 315
tegen 232 stemmen. Een besluit, waarbij
het tarief der telegrammen voor de
dagbladen met '50 pCt. wordt verlaagd,
is door den minister van het post- en
telegraafwezen geteekend.
Gladstone is zijne Midlothian veldtocht
weer begonnen. In een tot zijne kiezers
gericht manifest vat hij de heilrijke vruch
ten, welke hij zich van zijne politiek be
looft, als volgt samen: 1. Ilechtmaking
van de eenheid en vermeerdering van de
kracht des rijks2. uitdooving van de
twisten in Ierland en ontwikkeling van
Ierlands hulpbronnen 3. schoonwassching
van Groot-Brittanie's eer, wat betreft de
smet, die er naar het oordeel van de
gansche beschaafde wereld op geworpen
werden 4. verheffing van de waardig
heid des rijksparlements en bevordering
van 's lands belangen.
Geschiedkundig verhaal door
3)
De zieke had toen de bekwaamheid en
de vaste, in de kunst geoefende hand van
den dokter leeren kennen en waardeeren,
en dringend verzocht, dat hij de geluk
kig begonnen genezing mocht voortzet
ten, en haar ook in het huis van van
der Meulen, waar men haar later in een
draagstoel heen gedragen had, nog verder
zijne geneeskundige hulp mocht verleenen.
Aan het ziekbed der zoogmoeder had hij
toen Isabella van der Meulen leeren ken
nen, had haar kort daarna behandeld in
eene ziekte, waardoor zij was aangetast
en was bij die gelegenheid smoorlijk
verliefd geworden op zijne schoone
patiente
En er waren oogenblikken geweest,
waarin hij gedacht had dat zijne liefde
door haar beantwoord werd, waarin hij
had vergeten, welke klove hem, wiens
eenig vermogen in zijne wetenschap be
stond, niet slechts van de rijke erfdoch
ter, maar vooral van de dochter van een
zoo streng katholieken, zoo geheel
Spaanschgezinden man, als Jan van der
Meulen, scheidde, want Cornelis Barne-
veldt was, even als zijn vader, een hei
melijk calvinist en een ijverig Neder-
landsch patriot. Maar het waren altijd
maar korte oogenblikken geweest, waarin
een plotseling flikkeren van Isabella's
oogen, eene plotselinge blos die, als hij
eens onverwacht verscheen over hare
wangen vloog, een weeke, bevende klank
van hare stem hem in den gelukkigen
droom van beantwoorde liefde hadden
gewiegd, en steeds was op zulk een
droom een snel en smartelijk ontwaken
gevolgd, want terstond daarna stond zij
dan weder zoo koel en ongenaakbaar
voor hem, dat hij zich zeiven een dwaas
noemde, daar hij gewaand had, dat in
dit marmeren beeld warm leven klopte
en dat dit trotsche, koele meisje voor
eene hartstochtelijke aandoening vat
baar was.
In zulke oogenblikken kwam zijne
liefde tot Isabella van der Meulen hem
niet alleen voor als waanzin, maar zefs
als eene zonde tegen al wat bij hem
hoog en heilig was. Wat had de zoon
van Adriaan Barneveldt, den vurigen
patriot, den ijverigen aanhanger van
Calvijn, in het huis van van der Meulen
te zoeken, die het hoofd der spaansche
partij in Leiden mocht heeten, die, zooals
men elkander in Leiden toefluisterde,
meer dan éénen landgenoot als heime-
lijken ketter bij de inquisitie te Brussel
had aangeklaagd en die eiken calvinist
als zijnen doodvijand beschouwde. Welk
eene erbarmelijke rol speelde hij toch
bij de feesten van Jan van der Meulen,
waar hij dikwijls nauwelijks eenen blik,
een vluchtig woord van Isabella kon op
vangen, om wier wil hij toch alleen ge
komen was, en zwijgend de onbeschaamde,
aanmatigende bejegening der Spaansche
heeren moest verdragen, daar hij niet
eens kon weigeren met hen te klinken,
wanneer zij hem uitnoodigden om met
hen te drinken op den ondergang van
alle rebellen 1 Hem, die zelfs reeds lang
de aansporing zou gevolgd hebben, welke
zijn vader hem in eiken brief gaf, om
naar het leger der rebellen te ijlen, om
onder Oranje's banier voor vrijheid en
vaderland le strijden, als niet Isabella's
schoone oogen hem in Leiden hadden
vastgekluisterd. Telkens weer deed de
gedachte aan haar, hem voor den be-
slissenden stap terugdeinzen, waartoe de
stem van zijn eigen geweten hem niet
minder drong, dan het vermanende woord
van zijn vaderwant hij wist dat hij
met dezen stap elke hoop op haar bezit
moest opgeven, dat uit de legerplaats
van Oranje geen weg hem meer terug
voerde naar Leiden, in het huis van van
der Meulen en in Isabella's nabijheid.
Terwijl hij, in zulke gedachten ver
diept, steeds verder in de donkere lanen
van den tuin was verdwaald, stond plot
seling eene rijzige vrouwengestalte in
zwart gewaad voor hem. viel juist ge
noeg licht op haar, om hem te doen op
merken, dat haar gelaat gerimpeld en
bleek en beur haar grijs was.
nCornelis Barneveldt," begon zij met
eene stem die als een graftoon zijn oor
trof, ïu past het slecht, heden in bonte
kleederen, bij muziek en 't klinken der
bokalen en onder vroolijk feestgejubel u
te verlustigen. Gij moest veeleer asch
strooien op uw hoofd, uw blinkend ge
waad verscheuren, ten teeken van rouw,
want u en de uwen is groot onheil over
komen 1"
De jonge man werd door bijgeloovigen
schrik aangegrepen en eene koude huive
ring ging hem door de leden hij meende
eene verschijning uit het geestenrijk
voor zich te zien, die hem ongeluk aan
kondigde. Maar toen de gestalte hern nu
de hand op den arm legde en hij aan
den vasten druk der knokkelige vingers
gevoelde, dat liet een wezen van vleesch
en been was en geen spook, dat hem
in den weg was getreden, keerde ook
zijn moed terug en met vaste stem zeide
hij sWie zijt gij en waarom verschrikt
en beangstigt' gij mij met zulke duistere
woorden
Wie ik ben, wilt gij dat weten
antwoordde zij, nik heet Jacoba van der
Meulen 1"
Cornelis boog zich eerbiedig, hij wist,
dat de huiveringwekkende, spookachtige
gestalte, die zoo onverwachts, zijn pad
had gekruist, de zuster van Jan van der
Meulen was, die ongehuwd bij hem aan
huis woonde, maar zich nooit voor de
oogen van vreemde bezoekers vertoonde,
zoodat hij haar zelfs nog nooit gezien
had.
Er liepen zonderlinge geruchten om
trent Jacoba van der Meulen. Sommigen
zeiden dat zij in hare vroegere jeugd
door eene ongelukkige liefde waanzinnig
was geworden en zoo eenzaam en afge
zonderd onder het dak van haar broeder
leefde, dewijl haar geest sedert dien tijd
nooit weer volkomen helder was gewor
den en de haren haar dus van alle ver
keer met vreemden verwijderd hielden
anderen daarentegen wilden weten, dat
zij in 't volle bezit van haar verstand,
en wel van een helder en scherp verstand
was, en dat Jan van der Meulen, die
van zijne dochter en van allen die van