M. VAN GELDER ZOON
DAMES-ULSTERS.
S.F. MELD,
Advertentiën.
OPROEPING.
Aanbesteding.
w
berichten de ontvangst der
en
Jfh Attest.
SCHIETWEDSTRIJD 4
%TE KOOP
Gelderland in!!
Twee Reisnoyellen van den Rijn.
Officiëele Publicatie.
N. G. VAN DOORNIK.
DIENSTBODE.
§«§Tfi®§I*
Werk-Tweede-Meid,
J. H. OPHEIJ
A. J. VON HEBEL,
H. CUIJPERS,
P. S. Prijscourant op franco aanvraag.
THE0D00R A. M. VÉRMOLEN
WILHELMINA C. R. F. DE JONG.
I
Vereeöipi tol torderiUÊ van
's Lands f eerbaarheid
CONCERT
"W. van Zalingen,
SoiijD- Wija-Rijiiakerij,
DE GEKROONDE DRUIVENTROS,
Utrecltsclie straat, AMERSFOORT.
Naar Gelderland
of langs den Ryn.
brachtwij vragen het woord voor Cd
Bnskeu Huet, den man, die steeds meer
bewondering voor zijn talent dan sympathie
voor zijn persoon heeft opgewekt; die zeer
vele tegenstanders telt, en wiens oordeelvel
lingen in het algemeen niemand onvoor
waardelijk onderschrijven zal, maar wiens
zeldzame en buitengewone geestesgaven door
vriend en vijand eenparig gehuldigd worden.
Met vertrouwen vragen wij in deze zaak het
woord voor Cd Buiken Huet. Wij willen
woorden aanhalen door hem geschreven, toen
er van het Rijks-Museum nog geeu steen te
vinden was. Evenmin was hem bij het
schrijven van die regelen, iets van de plan
nen van den Architect bekénd. Er was
zelfs, toen llusken Huet die woorden schreef,
niet vastgesteld, door welken Architect het
Museum zou gebouwd worden.
In 1878 is de tweede druk van de
Italiaansehe reisherinneringen (van Napels
naar Amsterdam) door Cd Busken Huet io
het licht verschenen.
Op bldz. 116 lezen wij de volgende
hoogst opmerkelijke plaats. Daartegen kan,
dunkt ons, met grond geen eDkel woord
worden ingebracht.
„Om eene eigen architectuur voort te
brengen, schijnt het is het in de eerste
plaats en vóór al het andere noodig, dat
een volk, hoe klein ook, zich zelf genoeg
zij. Hoe kosmopolitischer eene natie zich
ontwikkelt, des te karakterloozer wordt haar
bouwstijl; en zoo de 19de eeuw erkennen
moet, in weerwil van al haar bouwen, op
bonwgebied schier magteloos te zijn, dan
heeft men de reden van dat onaangenaam
verschijnsel in de omstandigheid te zoeken,
dat het modern wereldburgerschap, waarmede
in andere opzigten zooveel goeds en wel
dadigs zameugaat, onvermijdelijk tot opheffing
en uitwisscbing der nationale zelfstandigheid
leidt. Onze nederlandsche voorvaderen had
den een eigen bouwtrant, omdat zij in
hunne naïveteit zich voorstelden, dat hunne
nationaliteit een in zich zelf afgerond
geheel vertegenwoordigde. De nieuwe vormen,
die zij schiepen, waren bepaald door het
Nederlandsch klimaat, de Nederlandsche
behoeften en den Nederlandschon smaak.
Zij wisten te leven, meenden zij, en beter
te leven dan hunne naburenen door
hunne tijdgenooten in het buitenland wer
den zij in dat gevoelen versterkt. Zoolang
de natie aan zich zelve geloofde, bleef dat
zoo, en de vervaltijd is eerst begonnen, toen
de natie aan zich zelve is gaan twijfelen.
Om niet van de groote meerderheid der
volstrekt stijllooze proeven te gewagen, men
ziet heden ten dage Italiaansehe villa's en
Zwitsersche Chalets nevens elkander in
Nederlandsche parken verrijzen, terwijl in
de straten en langs de grachten met geringe
wijzigingen de Fransche Louvre- of de
Engelsche Windsor-stijl herleeft. Het is een
wedloop van bouworden, waarin wel nu en
Jan een prijs behaald wordt, maar velden
of nooit een vaderlandsche."
Op die wijze, waarlijk niet vleiend voor
onze heeren bouwmeesters, spreekt Busken
Huet, over de zoogenaamde kunstgewrochten
van den tegen woordigen tijd. Is het onver
diend? Men behoeft slechts naar Baarn, of
Apeldoorn, of Velp te gaan, om te zien en
er zich in persoon van te overtuigen, dat
er bijna geen enkel gebouw werd opgericht,
de aandacht waard van den ernstigen kunst-
lievenden opmerker.
Wansmaak, de zotste on zonderlingste
figuren in steen, gedrochtelijkheden, waar
aan geen naam te geven is, dat alles kan
men bij dozijnen tellen. Een goed degelijk
woonhuis, met een gevel van behoorlijke
afmetingen, en een ornamentatie waarop het
oog vol welgevallen rusten blijft, waar
is dat te vinden? Met weemoed denkt de
wandelaar aan de Keizersgracht te Amster
dam. Welk een verschil, toen en thans?
Anderen weer, schijnen te meenen,
onze goede stad levert daarvan voorbeelden,
dat met de rechte lijn en wat cement alles
in orde is. Hier en daar ziet men voegwerk,
bijna ter dikte van een centimeter. Elders
weer ziet men een huis met een gevel vol
hekwerk, goed om kippen en vogels te
houden; na den afbouw werd bevonden dat
de beschikbare ruimte te wenschen overliet;
fluks werd aan het huis een koepel toege
voegd en nog meent men, dat zoo groote
onzin een dragelijk gebouw moet voorstellen.
Wat zal er na een tien of twintigtal-jaren
van die prullen overblijven?
Revenous a nous moutonsl Hoe zou hier
Buskeu Huet geoordeeld hebben over het
Rijks-Museum?
Het antwoord op die vraag geeft hij ook nog
op een andere plaats van hetzelfde werk. Men
houde steeds in het oog, dat hij dit boek
geschreven heeft, voor er nog een steen van
het Rijks-Museum te zien was.
„Van dien twee citadel-paleizen, te Flo
rence, het Palazzo Strozzi en het Palazzo-
Pitti, voldoet het Palazzo Strozzi het meest
de natuurlijke neiging van den vreemdeling,
die liefst bij de eerste kennismaking het
schoone dadelijk in zijn geheel overziet en
in zich opneemt. Jacob van Campen, hoe
Itali&ansch ook gevormd, heeft op den Dam
in Nederlands hoofdstad niet zulk een oor
spronkelijk en karaktervol raadhuis gebouwd,
als het prinselijk w oonhuis is, dat Benedetto
da Majano in 1489 op last van Filippo
Strozzi ontwierp. De opmerking van Alber-
dingk Thym, dat het Dampaleis uit twee
boven elkander geplaatste grieksche tempel
gevels bestaat, en het geheel daardoor,
ofschoon een loffelijk monument van men-
schelijke bouwkunst, juist de soort van
schoonheid mist, die men wenschei? zou er
bovenal in te kunnen bewonderen, is juist.
Draag van onder zoo veel hout, omhooj
zooveel steen aan als gij wilt, nimmer z\dleu
twee tempelgevels zich gevoegelijk tot één
stadhuisgevel laten zamensmeltengelijk
omgekeerd een fraai gebouwde koepeltoren,
al resumeert hij op onnavolgbare wijze het
begrip eener republikeiusch-burgemeesterlijke
verguderings- en bestunrsplaats, nimmor in
overeenstemming zal kunnen gebracht worden
met de pilasters en kapitelen en frontispicen
eener bouworde, geschapen voor een anderen
bodem, een ander klimaat, andere staatsin
stellingen en andere godsdienstige denk
beelden.
Het Palazzo Strozzi daarentegen, dat voor
het overige, al is het bij gelijke hoogte min
der breed en minder diep, wat ernst van
aanblik on trotschheid van ledematen betreft,
met den Amsterdamschen wonderbouw wel
ecnige overeenkomst aanbiedt, het Pa-
lezzo Strozzi ziet er juist zoo uit als tegen
het einde der midden-eeuwen de woning
van een Italiaansch aanzienlijke moest doen,
erfgenaam en hoofd van een oud, rijk en
machtig geslacht, een evenknie van dat der
Medici's. Alles is massief, van de diepe
steenen banken die het gebouw beneden aan
de straat tot de gebogen lijsten die het van
boven aan de voorzijde versieren; en zoo
kloek van smeedwerk zijn de ijzeren fakkel-
ringen en blakers aan de vier hoeken, dat
zij zelfs tegenover de zware en donkere steen
blokken, waarin men ze bevestigd heeft, in
hun slankheid nog een goed figuur maken.
Een aardige prucf op de som der natio
naliteit en levensvalbaarheid van deze midden-
eeuwsche bouworde, is het, dat de Floren-
tijnsche architecten van den lateren en aller-
laatsten tijd, toen het er op aankwam de
Florentijnsche Kalverstraat te moderniseren
en aan deze Via Tornabuoni, waarin het
Palazzo Strozzi ligt, een harer waardig aan
zien te geven, bij het optrekken van huis
aan huis, op de gelukkigsto wijze en blijk
baar onafhankelijk van elkander, den stijl
van het paleis in hunne benedenverdiepin
gen hebben nagevolgd.
Wouid-be Strozzi-palcizen, uitgemonsterd
met breede en hooge vensters van blinkend
spiegelglas, waarachter Parijsche mode-arti
kelen, Romeinscbe goudsmidswerken, Floren
tijnsche mozaiken liggen uitgestald, dat
moet schreeuwen, zou men zeggen. Toch
schreeuwt het niet. Veeleer prijst men on
willekeurig de moderne bouwmeesters, dat
zij bij gemis aan eigen architektonische
scheppingskracht, zulk eene goede keuze
gedaan en niet beproefd hebben, door wij
ziging of verkleining van het nationaal model,
de oude vormen pasklaar te maken voor
nienwerwetsche behoeften. De Via Forna-
buoni met hare Strozzi-winkels, rechts en
links van haar eerwaardig Strozzi-paleis,
maakt een vrij wat aangenamer indruk, dan
het onder arkaden gebracht gedeelte van de
Rue de Tivoli te Parijs of de in Rivoli-trant
verbouwde etruten van Turin. Zoo waar is
het (mogen de schimmen der heeren Sarphati
en Outshoorn de opmerking vergeven 1) dat
wanneer een volk eenmaal een eigen bouw
stijl heeft voortgebracht, de nakomelingen
dien slechts getrouw behoeven te blijven,
om ook in de dagen van hun onvermogen
den vreemdeling nog altijd te imponeren,
en tevens de weldadige gewaarwording bij
hem te wekkenik beweeg mij hier te
midden van een ras, dat, de tijden door,
zich zelf gebleven is, en door het repro
duceren van de eigenaardigste gewrochten
zijner voorzaten, hen en tegelijk zich zeiven
eert."
Wij, Nederlanders, hebben in de XVIde
en XVilde een eigen bouwstijl gehad. Die
stijl maakt nog een deel van onzen Nationale
grootheid en roem, evenzeer als de glorierijke
overwinningen, die wij te land en ter zee
behaald hehben. Naar ons inzien is het bij
de beoordeeling van het Rijks-Museum de
eenige vraag, die beantwoord behoeft te
worden, of dat gebouw, in zooverre zulks
de eischen onzer meer dan vroeger ontwik
kelde beschaving en industrie medebrengt,
beantwoordt aan de tradition van onze voor
vaderen. Gaarne onderschrijven wij de woor
den van Busken Huet, dat een volk, 't welk
voor het oogenb'.ik een eigen bouwstijl mist,
ook dan imponeren zal aan den vreemdeling,
wanneer het de voetstappen drukt van zijn
geëerd voorgeslacht. Dat moge door dezen
en genen als slaafsche navolging worden uit
gekreten het is altijd iets goeds, en in ieder
geval beter dan do onzin, door die zooge
naamde oorspronkelijke denkers voortge
bracht.
De BURGEMEESTER en WETHOU
DERS van AMERSFOORT, doen te
weten, dat door den Raad dier gemeente
in zijne vergadering van den 16 Februari
1886 zijn vastgesteld de volgende veror
deningen
VERORDENING tot heffing
ran jaarmarktgelden.
De RAAD der gemeente AMERS
FOORT,
BESLUIT
Er zullen in de gemeente Amersfoort
jaarmarktgelden geheven worden tot de
hierna vastgestelde bedragen.
Artikel 1. a. voor elke loods, kraam
of tent, voor eiken vierkanten meter
gronds, veertig cents 0.40)
b. voor elke open tafel, kruiwagen of
kraam, kleiner dan drie vierkante
meters of zoogenaamde stalletjes, in
eens een gulden (ƒ1.);
c. voor draaimolens, in eens vijftig gul
den, (ƒ50.);
NIEUWE REUENMANTELS
d. voor koekblokken, in eens diie gul
den (ƒ3.);
e. van luifels of afgezette ruimten voor
loodsen, kramen of tenten, voor eiken
vierkanten meter gronds die door de
luifel bedekt of afgezet wordt, vijf en
twintig cents (ƒ0.25).
Art. 2. Het marktgeld is verschuldigd
van het getal vierkante meters, hetwelk
als product verkregen wordt door het
aantal meters over de grootste lengte met
het getal meters over de grootste breedte
te vermenigvuldigen.
Voor de berekening der intenemen
oppervlakte worden de onderdeelen van
den meter, wanneer zij vijf decimeter
of meer bedragen, voor een geheel ge
rekend, en wanneer zij daar beneden
zijn, niet in aanmerking genomen.
Art. 3. Met uitzondering veor de week
markt, is het hierboven in art. 1 om
schreven tarief mede van toepassing,
wanneer op andere tijden dan bij gele
genheid van de jaarmarkt, tot het stellen
der in genoemd art. 1 vermelde voor
werpen vergunning wordt gegeven.
Art. 4. Bij het in werking treden van
deze verordening, is die vastgesteld bij
raadsbesluit van den 23. Juni 1856,
goedgekeurd bij koninklijk besluit van
den 10. September 1856, no. 61, ver
vallen.
Gedaan te Amersfoort, ter openbare
vergadering van den 16. Februari 1886.
De Voorzitter,
T. A. J. VAN ASCH VAN WIJCK.
De Secretaris,
W. L. SCHELTUS.
Zijnde de heffing goedgekeurd bij het
koninklijk besluit van den 16. April
1886, no. 6.
VERORDENING op de iuvor-
«lering der jaarmarktgelden.
De RAAD der gemeente AMERS
FOORT,
Gezien art. 257 der gemeentewet,
Besluit vasttestellen de navolgende
verordening op de invordering der jaar
marktgelden.
Art. 1. De verschuldigde jaarmarkt-
gelden worden in banden van den
Marktmeester en tegen diens kwitantie
voldaan onmiddelijk na het verleenen
der vergunning tot het oprichten of
plaatsen van de voorwerpen in artikel 1
der verordening tot heffing der jaar
marktgelden bedoeldin elk geval
vöör dat' met het opzetten of plaatsen
wordt aangevangen.
Art. 2. De belanghebbenden zijn ver
plicht de kwitantie der verschuldigde
gelden, op aanvrage der daartoe be
voegden, te vertoonen.
Art. 3. De Marktmeester maakt een
staat op van zijne gedane ontvangsten
en stort de gelden, onder overlegging
van een duplicaat van dien staat, op
den laatsten dag der jaarmarkt ten
kantore van den gemeente-ontvanger.
Art. 4. De artt. 258 tot 260, 270 en
volgende der gemeentewet zijn ten deze
van toepassing.
Gedaan te Amersfoort, ter openbare
vergadering van den 16 Februari 1886.
De Voorzitter,
T. A. J. VAN ASCH VAN WIJCK.
De Secretaris,
W. L. SCHELTUS.
Gedaan te Amersfoort, den 16. Augus
tus 1886.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
De Bxirgemeester,
T. A. J. VAN ASCH VAN WIJCK
De Secretaris,
W. L. SCHELTUS.
VERK00PING VAN VASTE GOEDEREN-
Vrijdag, 13 Augustus 1886 in het »Valkje"
Notarissende heeren
A. H. Drijf hout van Hooffen Mr. J. de Louter.
Een huis en tuin in de gemeente
Hoevelakenf2840.
*-• Getronwdf
en
De monsters PORTLAND-CEMENT, merk »G o d e 1 h e i m" en
het monster GEMALEN TRAS No. 1, mij overgelegd door den Heer
N. Gr. van Doornik, koopman te Amersfoort, (Hoofd-Agent der
firma B. Aeijmans) zijn van UITSTEKENDE QUALÏTEIT.
Amsterdam, 19 Mei 1886.
(is get.) Dr. P. J.
Rijks-Architect.
Amersfoort, Augustus 1886.
*3* Ondertrouwd:
en /iX-
Amersfoort, 13 Aug. 1886.
RECEPTIE 22 Augustus
Korte Gracht.
Eenige en algemeene kennisgeving.
Voor de blijken van belangstel
ling, ondervonden bij de geboorte van
ons Dochtertje, betuigen wij onzen har-
telijken dank.
J. C. GRONOVIUS
en Echtgenoote.
A
Gehuwde lieden (zonder kinderen), die
bij de benoeming van een BINNEN
VADER en MOEDER in het St. Pie-
ters- en Bloklands gasthuis te Amersfoort,
bestemd tot verpleging van oude mannen
en vrouwen, wenschen in aanmerking te
komen, worden verzocht zich vóór den
10. September 1886 schriftelijk tot
den ondergeteekenden Secretaris-penning-
meester van het gesticht te wenden.
Aan de betrekking, met den I. No
vember a. s. te aanvaarden, is eene
jaarwedde van f 350 verbonden.
Ar I" SCHELTUS.
Donderdag IO Aug. '80, op het ter-
rein »DE VLASAKKERS."
Te 9 uur 'svoorm. aanvang perso-
neele baan uitsluitend voor leden en do
nateurs.
Te 11 uur opening der vrije banen,
waaraan door ieder ingezeten kan wor
den deel genomen tegen betaling van
f 0,50 voor elke drie schoten.
Restauratie op het Schietterrein.
Ten 8 ure 's namid.
in den tuin van den heer J. VAN DER
WILDE door de Beijcrsche Kapel
onder directie van den Heer UI rich.
Bij ongunstig weder uitvoering in de Zaal.
Entrée voor het CONCERT f 0,49
voor Heer en Dame.
De op het schietterrein afgestempelde
programma's zijn geldig voor een Heer
en Dame tot bijwoning van het Concert.
HET BESTUUR.
ordt gevraagd met NOVEMBER
a. s. eene
van JONGELIEDEN die een der in-1
richtingen van Onderwijs bezoeken tegen 1
zeer billijke voorwaarden. Franco brie
ven onder letter II aan het bureau de-
zer Courant. JJy
Mevrouw J. A. J. STASvan Mossel,
huize Kampoordt te Soesterberg, vraagt,
zoo spoedig mogelijk, een flinke MEID.
die kan koken en netjes werken, franco
briefjes of in persoon, aan bovenstaand
adres. e>/,y //Lr£~2- /f
Mevrouw DE KOFF,
Bergstraat G. 141c, vraagt
tegen 1 NOVEMBER a. s. eene
9
onnoodig zich zonder goede getuigschrif
ten aan te melden.
die tevens hunnen oprechten dank be
tuigen voor de belangstelling bij hun
huwelijk ondervonden.
Alkmaar, 15 Augustus 1886.
een goed onderhouden Vogclvolière
met toebehooren, geschikt om winter en
zomer buiten te staan. Hoogte ongeveer
1,5 M., breedte 1 M. en diepte 75 c.M.
Te zien en te bevragen bij den tim
merman VAN BEEK, Zuid-Singel alhier.
DIAKENEN DER HERV. GEMEENTE
alhier zijn voornemens aantebesteden
het afbreken der drie W'o-
ii in gen achter Davidsbof,
en bet weder opbouwen van
Vijf stuks,
op DINSDAG, den 24. AUGUSTUSa. s.
des avonds ten zeven ure ten huize
van den bode J. KROES, alwaar Teeke-
ning en Bestek, van af Dinsdag den 17.
dezer ter inzage ligt.
O y7 j Administr. Diaken.
e,
P. G. goed kunnende strijken en met de
Wasch omgaan, van goede getuigen voor- N
zien, liefst van buiten. Adres franco brie- 7
ven, lelt. S. R., bij den Boekhandelaar
A. C. ROLFF, Utrechtsche straat 88, te
Amsterdam.
Fijne, verscli bereide KRUI
DEN-, BORDEAUX- en zuivere
ROZIJN-WIJN-AZIJN, bijzonder ge
schikt tot inleggen.
Per flescb of fnst.
Voor bovenstaande uitstapjes vestigen
wij de aandacht op het onlangs bij ons
verschenen Werkje, getiteld:
HERINNERINGEN EN INDRUKKEN
door /i
A. J. SERVAAS VAN ROOIJEN,
Archivaris der gem. 's Gravenhage.
Prijs OO cents.
En op de mede bij ons uitgekomen
door
TONEï BERGMAN.
Met een aanbevelend woord van
GERARD KELLER.
Prijs 60 Cts.
Uitgave van S. W. N. VAN NOQ-
TEN, Schoonhoven.
