NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND.
Vervloekt en Verstooten.
N. 44.
Woensdag I Juni 1887.
Zestiende Jaargang.
TERUGGEROEPEN
VOOR
abonnementsprijs:
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Uitgever A. M. SLOTHOUWER, Amersfoort.
advertentien:
BINNENLAND.
Feuilleton.
AMEBSFOOBTSCHE CODRANT.
Per 3 maanden ƒ1.Franco per post door het gcbeele Itijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag
Van 16 regels 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
Advertentien viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Enkele directiën van groote bladen,
stellen nu en dan hunne abonnenten
in de gelegenheid, tegen uiterst lagen
prijs, een of ander nuttig boekwerk
te verkrijgen. Voor bladen van min
der kolossale oplagen, valt het moeie-
lijk met even goed succes dergelijke
aanbiedingen te doen. Niettemin wil
len wij, in het belang onzer Courant,
ondernemen wat wij kunnen, zij het
dan ook met eenige opoffering onzer
zijds. Wij bieden onzen lezers daarom
aan, het beroemde werk vSn
voor den geringen prijs van
"^Teertig' Centen.
In dit nummer is een advertentie
met BON geplaatst. Elk onzer
abonné's binnen de stad heeft het
recht die te teekenen en aan ons
bureau met bijvoeging van 40 centen
in te zenden. Buiten de stad tegen
inzending van een postwissel groot
55 centen. Het boek wordt 15 Juni a.s.
aan alle inteekenaren franco afgele
verd. Ook voor hen, die zich met
1 Juli op ons blad willen abonneeren,
is deze premie verkrijgbaar.
De verkiezing van een lid der
Tweede Kamer in het hoofdkiesdistrict
Deventer, ter vervulling der vacature,
ontstaan door het overlijden van mr. P.
Blussé, is bepaald op 14 Juni. Zoo noo-
dig, zal de herstemming plaats hebben
op 28 Juni.
Z. M. de Koning heeft toestem
ming verleend tot het te Helmond op
richten eener scherpschuttersvereeniging,
onder de benaming van «Piet Hein".
De minister van Koloniën heeft het
verslag der Tweede Kamer omtrent het
wetsontwerp tot verhooging der Indische
begreoting voor 1887, ten behoeve van
den aanleg voor staatsrekening van den
spoorweg op Sumatra's Westkust, be
antwoord. Hij blijft de voorgestelde rich
ting de voordeeligste achten, èn voor het
verkeer met de Padangsche bovenlanden,
èn voor het kolenvervoer. De vraag of
de prijs, waarvoor de kolen zullen kun
nen geleverd worden, laag genoeg zal
zijn om de concurrentie vol te houden,
beantwoordt de Minister bevestigend.
Veilig kan worden aangenomen, dat de
kolen niet alleen te Tandjong-Priok en
elders op Java, maar ook in andere ge
deelten van Ned.-Indië en daar buiten
zullen kunnen geleverd worden voor zoo-
danigen prijs, dat zij de concurrentie
met andere kolen kunnen doorstaan.
Met verwijzing naar een nota van den
hoofdingenieur IJzerman betoogt de Mi
nister, dat een spoorweg met kleine wijdte
in zeer steile hellingen niet genoeg ca
paciteit kan hebben voor 't vervoer van
zoo groote hoeveelheid steenkolen, als
waarop gerekend moet worden. Zoodra
het wetsontwerp zal zijn aangenomen,
ligt het in de bedoeling van den Minister,
om den bouw van den spoorweg onder
handen te doen nemen. De leider van
den spoorwegbouw op Sumatra zal on
afhankelijk zijn van de directie der Java-
spoorwegen.
Een mijnwet zal weldra worden inge
diend. De Minister vertrouwt, dat zij zal
zijn tot stand gekomen voordat omtrent
de wijze van exploitatie van het Ombiliën-
korenveld een beslissing behoeft genomen
te worden. In geen geval zal die beslis
sing te zijner tijd buiten medewerking
der Staten-Genei aal kunnen worden ge
nomen.
Generaal van Swieten ondervond
op zijn 80. jaardag van alle zijden in den
lande en daarbuiten, hartelijke blijken
van waardeering en belangstelling. Ver
scheidene ministers en tal van hoogge-
plaatsten van leger en vloot gaven den
grijzen veldheer schriftelijk of persoonlijk
blijk van hunne hulde en vereering.
Thans zijn voorbereidende stappen
gedaan voor het houden van een Neder-
landsch natuur- en geneeskundig congres,
waartoe een groot aantal Nederlandsche
beoefenaren van de Natuur- en Genees
kundige wetenschappen besloten, op eene
den 16en April jl. gehouden vergadering.
Het congres zal voor de eerste maal ge
houden worden te Amsterdam op Vrijdag
30 Sept. en Zaterdag 1 Oct. a. s.
Het Congres zal met eene algemeene
vergadering geopend en besloten worden,
en verder in drie sectiën, die voor natuur-
en scheikunde (le sectie), die voor natuur
historische wetenschappen (2e sectie) en
die voor geneeskundige wetenschappen
(3e sectie) verdeeld zijn. Reeds nu kan
worden medegedeeld, dat Prof. H. G.
van de Sande Bakhuyzen als voorzitter
der le sectie, Prof. T. \V. Engelmann
als voorzitter der 2e sectie en Prof.
F. C. Donders als voorzitter der 3e sectie
zal optreden.
Door het bestuur van het Eerste Neder
landsche Natuur-en Geneeskundig Congres
zijn dezer dagen aan een groot aantal
beoefenaren van deze wetenschappen uit-
noodigen gezonden om zich als lid of als
deelnemer te doen opnemen. Het Bestuur
hoopt vóór 15 Juni e. k. de antwoorden
te ontvangen en alsdan te mogen ont
waren, dat er algemeene geneigdheid tot
medewerking beslaat voor dit Congres,
dat geene andere dan eene uitsluitend
wetenschappelijke bedoeling heeft,
Het volledig programma van het Congres
zal uiterlijk in den aanvang van September
worden bekend gemaakt.
Het Bestuur van dit Congres is samen
gesteld uit de heeren Prof. Dr. B. J.
Stokvis, Voorzitter, Prof. Dr. J. W. Gun
ning, Vice-Voorzitter, Prof. Dr. A. A. G.
Guye, Prof. Dr. Hugo de Vries, Prof. Dr.
Max Weber, Dr. J. Campert, le Secre
taris en Dr. C. Kerbert, 2e Secretaris-
Penningmeester,
De Duitsche grenzen nabij Vaals
worden op bevel van de justitie door de
maréchausées bewaakt.Er bestaat namelijk
vermoeden dat een groote Zigeunerstroep
in aantocht is en zich gereed maakt om
ons land weer binnen te dringen.
In de Donderdag te Bennekom
gehouden vergadering van geërfden in
de Buurt van Bennekom werd mededee-
ling gedaan van den ingekomen eisch
der familie Bosch van Drakestein, tot
verdeeling van de gronden in gemeen
schappelijk bezit. Besloten werd, in eene
binnenkort te houden vergadering te be
slissen, of deze verdeeling vrijwillig dan
wel gerechtelijk zal geschieden. In de
plaats van W. E. J. baron van Wassenaar,
die bedankt had werd tot buurtrichter
gekozen de heer B. Van Roekei te
Bennekom.
Te Epe is door eenige kiezers voor
de Provinciale Staten in het hoofdkies
district Oldebroek een centrale liberale
kiesvereeniging opgericht.
Bij het verhuren van land, in den
polder Het Noorden op Texel, is een
perceel van 100 hectaren verpacht, dat
slechts f60 per jaar kon opbrengen.
Uit Frederiksoord schrijft men
Ofschoon de nachtvorsten en de schrale
oostelijke- en noordenwinden den groei
der planten in den laatsten tijd niet heb
ben bevorderd, staat de rogge uitmuntend
en groeit met den dag. Deze sterke
plant heeft op de dicht bezaaide akkers
reeds die hoogte bereikt dat ze begint
te golven ir. den wind en dan door het
zonlicht beschenen, haar helder groen in
velerlei schakeeringen vertoont.
Hier en daar beginnen de aren zich
reeds te zetten. In dien toestand is de
plant zeer gevoelig voor nachtvorsten,
zoodat de lang gewenschte warmte zeer
bevorderlijk zou zijn aan de hoop op een
goeden oogst.
Te Tilburg is de vorige week een
grappig feit voorgekomen. In een heeren
huis was ingebroken, twee politie-agenten
kwamen er bij te pas en nu bleek dat
zekere S. die van een bruiloft des morgens
was wedergekeerd, slaapdronken langs
de openstaande poort was gekomen, een
vertrek was binnengetreden, daar zijn
kleederen netjes had weggeruimd en
thans in een diepen slaap gedompeld lag
op de legerstede, welke kort te voren
door een persoon, die ter kerke was
gegaan, was verlaten,
Hij werd wakker gemaakt en vertrok.
Men is in het hoofdgebouw voor
de Tentoonstelling van Voedingsmiddelen
te Amsterdam begonnen met het opslaan
der étalages. Als het werk daar niet
vlugger gaat, zal het weder gaan als met
alle tentoonstellingen, dat wil zeggen,
dat niets gereed is op den dag der
opening. Intusschen gaat men op het
marktplein ijveiig voort en mag men
verwachten, dat dit althans met 15 Juni
gereed zal zijn.
Als een staaltje van de wijze
waarop beschaafde kinderen der 19e
eeuw elkaar soms kunnen begroeten,
deelt men uit Edam het volgende mede:
»Dezer dagen ontmoetten daar twee
heeren elkander op straat; de een is de
heer V., een der voornaamste ingezetenen
van ons stadje, de ander een officier.
Geen van beiden wil voor den ander
uitwijken, waarop de officier de heer V.
toevoegt: «Ga uit den weg, oud wijf!"
waarop deze hem een oorvijg toediende,
die zóó raak was, dat des officiers hoed
(hij was in «politiek" gekleed) over de
straat rolde en de officier de ervaring
opdeed, dat een «oud wijf" toch voor
zichtiger diende toegesproken te worden.
Men verdiept zich in gissingen over de
wijze, waarop de officier voor deze ver
nedering voldoening zal erlangen, want
met een «oud wijf" kan een officier
toch niet duelleeren! Ook hier passen
alleszins Camphuijzens bekende regels
«Och, waren alle menschen wijs," enz.
(St.)
Op de Zaterdag te Apeldoorn ge
houden vergadering van aandeelhouders
der Kon. Nederl. Locaal-spoorwegmaat-
schappij waren 975 aandeelen vertegen
woordigd, 53 stemmen uitbrengende. De
balans van 31 December 1886 werd
goedgekeurd en het jaarverslag over
1886 aangenomen. De voorzitter detlde
mede, dat het exploitatie-contract, onge
veer luidende als in het vorige jaar, was
aangenomen, door de Hollandsche Spoor
weg-Maatschappij was geteekend, en door
den minister van waterstaat goedgekeurd.
De onderhandelingen omtrent de exploi
tatie van de lijn DierenApeldoorn
Loo vorderden zeer goed, en er bestond
alle hoop, dat die vóór Juli of in het
begin van Juli in exploitatie komt.
Bij het verbouwen van het Hotel
Garni te Utrecht, is onder den stalvloer
een doodsbeenderenvallei ontdekt, een
plaveisel van doodsbeenderen, alle van
denzelfden vorm en dezelfde grootte. De
16) Zijn onze broeders niet in Siberië of
in de diepste cachotten van Sawkrona en
Warschau gevangen Neen, neen, ik
wil uw overwinning of uw ondergang
deelen I"
Langiewicz zelf was in verrukking over
deze bezielde amazone en beproefde het
niet verder het van ijver gloeiende
meisje van haar voornemen af te brengen.
«Ach, moge er nooit een dag komen,"
zij Langiewicz bewogen, «dat ge het
berouwt u bij ons gevoegd te hebben I"
Nauwelijks was het d3g, toen de voor
posten het bericht brachten, dat op de
vlakte zich Russische kolonnes in de
richting van het bosch bewogen.
«Gij zijt nu spoedig in de gelegenheid
den dood onder de oogen te zien," zei
Langiewicz tot Henriette PustowojtofT,
die zonder te aarzelen het voor haar ge
brachte paard besteeg en een blanken
sabel zwaaide.
Langiewicz nam het terrein in oogen-
schouw, en zeide vervolgens, zich tot
zijne officieren wendend. Een tweemaal
sterkere vijand staat tegenover onsde
strijd zal kort maar bloedig zijn. In drie
uren moeten wij overwonnen hebben of
geen onzer ziet den volgenden dag. Ik
hoop, daar waar het gevecht het hevigst is,
de dappersten te vinden."
De Russen naderden met de grootste
kalmte en vastberadenheid. Langiewicz
gaf Dewbinsky bevel zich met zijne ge-
heele ruiterij in het bosch te begeven.
De Russen, die twee duizend man in
fanterie hadden, voerden drie eskadrons
kozakken met zich. Het gevecht begon
de zeizermannen der opstandelingen storm
den voorwaarts tegen den vijand in een
krakend geweervuur ontvangt hen, hon
derden storten getroffen neder. Zonder
kommando sluiten zich de gedunde ge
lederen der zeizermannen weder, maar
een tweede geweervuur der Russen werpt
andermaal de helft dood ter aarde. De
Russen, in de meening dat al de strijd
krachten der opstandelingen zich in het
gevecht bevinden, waanden reeds over
wonnen te hebben en drongen de Polen
naar het bosch. Dit kwam volkomen met
Langiewicz's plan overeen, want nauwe
lijks waren de Russen op een geweer
schot afstand het bosch genaderd toen
plotseling daaruit een moordend vuur op
hen geopend werd.
«Nu de kavalerie voorwaarts I" beval
Langiewicz.
Henriette Pustowojtofi rende naar het
bosch om graaf Dewbinsky het bevel
te brengen maar een russische kozak
viel haar aan, zij pareerde met haar
sabel den lanssteek en hieuw den vijand
neder. Verwonderd oogde Langiewicz
haar na.
Eenige minuten later vlogen zij en
Dewbinsky met opgeheven sabel aan
de spits der ruiterij tegen de Russen in;
zoodra nu de Russische overste gewaar
werd, dat hij ook hier met ruiterij te
doen had, gaf hij dadelijk den kozakken
hevel tot den aanval, terwijl zijne
infanterie zoo snel mogelijk carré vormde.
Een oogenblik later dreunde de grond
van den schok der wild tegen elkander
inrijdende ruiters sabels en lanzen sloe
gen kletterend tegen elkaar, schoten
knalden, trompetten schalden, en daar-
tusschen klonken de vloeken en smart
kreten der gewonden en stervenden.
Ingesloten tusschen de enge wanden van
een bergpas, paarden en ruiters dooreen
geworpen, ontstond hier het vreeselijk
tafereel van een kavalleriegevecht. Het
geregeld gevecht loste zich in een wild
moorden op, waarbij ieder wapen, dat
doodelijkkwetste,geoorloofd was. Eindelijk
trokken de Russen terugLangiewicz
waagde het niet hen te vervolgen, want
ook zijne Polen waren in wanorde ge
raakt. Toen de dictator tot samenkomen
deed blazen, kon hij eerst de grootte van
het geleden verlies berekenen hij liet
zijn blik over den kleinen kring zweven.
«Zijn dat al de overgeblevenen vroeg
hij de officieren met tranen in de oogen.
«Ja, generaal," antwoordde Henriette
PustowojtofT kort.
Een jonkman, het hoofd met een
rooden band omwonden, de linkerhand
in een doek hangend, welken hij om
zijn hals had geslagen, in de rechter
hand de met bloed bevlekte sabel, trad
uit den rij der officiereu en plaatste zich
voor Langiewicz.
«Generaal, er zijn van de onzen bij de
vierhonderd deels dood, deels gekwetst,
deels gevangen." Deze jonkman was Dew-
binsky.
«Gevangen, dan zijn zij even zoo goed
als dood," zei Langiewicz. «Graaf, zij
hebben dapper gevochten en ik zeg hun
namens ons vaderland den hartelijksten
dank. Neem veertig man welke gij zelf
kunt kiezen, en marcheer met hen naar
het kasteel der gravin Zablonowska, dat
ongeveer vijf mijlen van hier ligt en
gij moet bezetten de gravin behoort tot
de nationale partij. Hoewel zij thans te
Petersburg verblijf houdt, zult gij toch
op het kasteel allervriendelijkst ontvan
gen worden."
Het was reeds Iaat in den namiddag,
toen graaf Dewbinsky aan de spits zijner
veertig man op marsch ging. Hij had
zijne lichaamskracht te hoog geschat
want na een weg van twee mijlen afge
legd te hebben moesten zijne soldaten
die hem genegen waren geworden, hem op
een haastig gemaakte draagbaar leggen,
om hem te vervoeren.
Toen de troep het dorp had bereikt,
waar het kasteel stond, was het reeds
donker, maar het kletteren der sabels
van de, hun vermoeide paarden bij den
toom leidende opstandelingen, het blaffen
der honden en de hoefslag der paarden,
bracht al de dorpsbewoners op de heen.
Met lantaars en brandende takken kwam
met uit al de huizen te voorschijn, nadat
men zich overtuigd had, dat er geen
Russische soldaten gekomen waren. Toen
men de draagbaar zag, op welke Dew
binsky door bloedverlies uitgeput lag,
hoorde men de vrouwen onder elkander
zeggen «De arme man. Zal bij ster
ven «Hoe jong is hij 1 Zal er geen
arts komen?" «Duurde het gevecht
lang? Zijn er vele Russen gebleven?"
De mannen daarentegen vroegen waar
de Russen stonden, en of Langiewicz
hoop had te overwinnen.
Onder deze en dergelijke vragen kwam
de troep voor het kasteel aan(; de graaf
