NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND.
DE GELDKOFFER.
tio. 98.
Zaterdag 8 December 1888.
Zeventiende Jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
BINNENLAND.
Feuilleton.
AMEBSFOORTSCHE COURANT.
VOOR
abonnementsprijs:
Per 3 maanden 1.Franco per post door het geheele Kijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever A. M. SLOTHOUWER, Amersfoort.
advertentien:
Van 16 regels 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend,
Groote letters en vignotten naar plaatsruimte.
Het koninklyk instituut van ingenieurs
heeft besloten op de wereldtentoonstelling
te Parijs de ingenieurswetenschap door een
collectieve inzending te doen vertegen
woordigen. Aan alle ingenieurs met de
uitvoering van belangrijke werken belast
is het verzoek gedaan, om mede te werken
en reeds is van eenigen onder hen toe
zegging ontvangen, terwijl ook bij de De
partementen van Oorlog, Marine en Kolo
niën pogingen zullen worden aangewend,
om bijdragen te krijgen, die op ingenieurs-
gebied van belang zijn.
Heden zullen vele Volendammer vis-
schers van IJmuiden naar Terschelling
vertrekken. Men heeft namelijk vernomen,
dat dicht bij de Terscliellingsche kust
groote scholen schelvisschen zijn; men
zegt zelfs, dat aan eene beug soms duizend
visschen gelijktijdig gevangen worden.
Dit is een groote zeldzaamheid, want een
enkele vangst levert doorgaans niet meer
dan tweehonderd visschen op, ofschoon
een beug voor tweeduizend plaats heeft.
Uit Rotterdam wordt aan het UD.
geschreven
«Hoe de scheepvaart alhier steeds toe
neemt, kan blijken uit de volgende cijfers:
In 1887 kwamen hier 390 zeeschepen meer
aan dan in 1886 de toeneming bedroeg
circa 10 pet. In tonnenmaat uitgedrukt
was het verschil nog grooter; de ver
meerdering bedroeg namelijk 285,516 ton
of circa 13 pet. Over de acht eerste maan
den van dit jaar, vergeleken met de acht
eerste maanden van 1887, bedroeg de
vooiuitgang opnieuw 10 pet., zoowel als
wat den tonneninhoud betreft."
Gedurende de maand October
zijn in de Rijks-postspaarbank ingelegd
f736,050,45, terug betaald f 671,869,045.
Alzoo meer ingelegd dan terugbetaald
f 114,181,40s. Aan het einde der maand
Sept. was van verschillende inleggers in
geschreven f 13,252,889,68 zoodat het
gezamenlijk tegoed op uit. Oct. bedroeg
f 13,367,071,08s. In den loop der maand
Oct. zijn 3634 nieuwe boekjes uitgege
ven 1129 zijn er geheel afbetaald, zoodat
er aan het einde der maand Oct. 169,504
in omloop waren.
Gedurende het 3e kwartaal van dit
jaar werden voor den Indischen mili
tairen dienst aangenomen: 159 Neder
landers, 76 Belgen, 44 Duitschers, 5
Luxemburgers, 3 Zwitsers en 1 Oosten
rijker totaal 288, waarvan ruim 44 per
cent vreemdelingen.
Onder de aangenomenen bevinden zich
17 miliciens, die zich voor den tijd van 2
jaren bij liet Indische leger lieten deta-
cheeren. Van de verschillende korpsen
van het leger hier te lande werden over
genomen 127 onderofficieren en minde
ren. Naar Oost-Indie werden uitgezon
den in 10 detachementen, geleid door 20
officieren, 425 onderofficieren en minde
ren; voorts vertrokken 10 alleen reizende
onderofficieren. Onder de 435 uitgezon
den militairen zijn: 302 Nederlanders,
77 Belgen, 44 Duitschers, 4 Zwitser, 4
Luxemburgers, 3 Oostenrijkers en 1
Fransclimandus 30 percent vreemde
lingen.
Naar West-Indië werden dit jaar geen
troepen uitgezonden. (D. v. Z.-1I.)
In zake het geschil tusschen de
vergadering van stad en lande van Gooi
land en de Holl. IJz. Spoorwegmaat
schappij wordt gemeld, dat Maandag het
vonnis zoowel aan de spoorwegmaat
schappij als aan de gemeente Hilversum
is beteekend.
Dit vonnis was uitvoerbaar binnen 24
uur, tenzij de veroordeelden in cassatie
kwamen, wat niet liet geval schijnt te
zijn, althans de directie der Holl. Spoor
wegmaatschappij heeft het zanden ge
staakt en is onmiddellijk begonnen met
het verwijderen der rails enz.
Het gerucht loopt, dat Gedeputeerde
Staten van Noord-Holland geweigerd heb
ben aan de gemeente Hilversum nadere
vergunning te verleenen om het proces'
voort te zetten.
Men schrijft uit Bussum
«Klaagt men in zeer vele andere ge
meenten, en naar wij vernemen met volle
recht, over gebrek aan werkzaamheden,
in deze gemeente is tot heden daartoe
geen reden te vinden. Immers, meer dan
100 daglooners, zoo van hier als van
elders, zijn druk bezig aan 't graven,
kruien, enz. voor het aanleggen van een
ijsbaan die 100 M. lang moet worden.
Het is een aangenaam gezicht zoo vele
menschen druk te zien arbeiden om in
hun onderhoud te voorzien.
De spoorbooten Holland en Fi-iesland
varende tusschen Stavoren en Enkhuizen,
zijn Woensdagmorgen in volle zee tegen
elkaar aangevaren. De Friesland is ge
zonken. De opvarenden zijn gered. De
Holland is tegen vier uur te Enkhuizen
aangekomen.
Het Hdbl. meld daaromtrent nader
«De Holland had de reis halverwege
afgelegd, kapitein en stuurman stonden
op de brug, de eerste met de hand aan
de mistfluit, de tweede aan het stuurrad.
Eensklaps ziet de kapitein een boot vlak
voor den boeg, laat dadelijk het roer
omleggen, doch het was te laat; de
Holland liep tusschen de raderkast en
den voorsteven op de Friesland in en
drong er ongeveer 2 meter in door. De
passagiers sprongen dadelijk over en de
brieven en postpakketten werden op de
Holland overgebracht.
De kapitein van de Friesland weigerde
eerst zijn schip te verlaten, doch nauwe
lijks waren ze van elkaar losgekomen,
of de Friesland zonk snel, en de bevel
hebber was genoodzaakt zich ook op de
Holland te begeven. De Holland heeft
aan den voorsteven boven het water een
gat van ongeveer 7.5 dM. lang en breed
gekregen. Aan den dikken mist schijnt
men liet ongeval te moeten wijten, daar
ook de kapitein van de Friesland zich
op het oogeriblik van de rarnp op de brug
bevond."
Door den heer Jozef Moonen te
i Venloo zal binnen kort te Brussel, een
werk uitgegeven worden, dat een geheele
revolutie zal teweegbrengen op muzikaal
gebied. Volgens bedoeld werk zijn ver-
schillende thans gebruikelijke accoorden
in onze tegenwoordige toonschaal on-
j mogelijk en behoort deze althans niet
uit 7, doch uit 8 tonen te bestaan. Deze
uitgave wordt gerugsteund door verschil
lende bekende specialiteiten op muzikaal
gebied, omdat dezen daarin een groote
verbetering vinden.
Het winternummer van de Porte
feuille, jaargang 1888/89, is verschenen.
Het overt! eft in bewerking den vorigen
jaargang verre. De door de heeren van
der Waay en Witkamp ontworpen om
slag, die bekroond werd, kan wedijveren
met die van gelijke buitenlandsche uit
gaven. Eveneens de kleurendruk, As-
schepoester voorstellende. Het nummer
bevat verschillende bijdragen van tal van
letterkundigen en dichters en is door
verschillende bekende teekenaars geïl
lustreerd. Een ets van E. Stark, «de
Drecht bij Vrouwenakker", ziet er lief
uit en is knap gedaan.
Te Echt (L.) zijn twee valsche
gouden tiendmarkstukken in beslag ge
nomen, met de beeltenis van Ludwig II,
Koning van Beieren, 1876.
Het Hoofdbestuur der Maatschappij
van landbouw in Limburg is voornemens
op nader aan te wijzen dag in 1889, te
Roermond een groote veetentoonstelling
te houden en heeft daarvan reeds bericht
gezonden aan het gemeentebestuur van
Roermond.
Te Harlingen hebben Woensdag
avond een paar meisjes zich van de hooge
bazaltmuren aan rie Nieuwe Haven naar
beneden gestort. Men meent dat zij tot
die wanhopige daad gekomen zijn door
de harde behandeling hunner stiefmoeder
die ze de deur had uitgezonden.
Een van de twee, een kind van negen
jaren, werd dood opgehaald.
Wielrijden bij het leger.
De proefneming met velocipedisten bij
de in den afgeloopen zomer gehouden
oefeningen heeft zeer goed voldaan.
Blijkens mededeeling van de leiders
dezer oefeningen is gebleken, dat velo
cipedisten, in bepaalde omstandigheden
zoowel te velde als in onze liniën en
stellingen, zeer nuttige diensten zullen
kunnen bewijzen.
Het voornemen tot het oprichten van
een korps militaire wielrijders bestaat
bij de regeering voorshands evenwel niet.
Bij de ondervonden en zeer te waar-
deeren vrijwillige medewerking van zeer
bedreven en intelligente burgerjongelie-
den, die zich met hun rijwielen ter be
schikking van de militaire autoriteit
stelden, er. bij de ruime schaal waarop
het rijwiel tegenwoordig bij ons te lande
vooral onder de jongelieden uit den be
schaafden stand in gebruik is, mag wor
den vertrouwd, dat eventueel een vol
doend aantal ontwikkelde en geoefende
wielrijders hun diensten aan het leger
zullen aanbieden, zoodat er vooralsnog
geen aanleiding bestaat voor den velo-
cipèdedienst een nieuw militaar corps te
vormen.
Men schrijft uit Amsterdam aan de
N. H. Ct.:
Gelijk reeds een paar maal werd opge
merkt, zien de sociaal-demoncraten met
leede oogen, dat de behoeftigen, door
gaarne gebruik te maken van de gelegen
heid, om kosteloos voedsel te ontvangen,
de goede bedoeling der commissie in de
hand werken. Doch, zooals wij tevens
mededeelen, de opruiingen van de rad
draaiers uit het Volkspark hebben geen
goed gevolg.
Woensdagmiddag althans werd een dier
opstokers op zeer gevoelige wijze aan het
verstand gebracht, dat hij zijne pogingen
om «roet in het eten le gooien," had te
staken. Reeds eenigen tijd had hij vóór
den ingang van het «voeding-locaal" rond-
geloopen met een mandje brood om
de menschen te verlokken zich niet hij
de commissie aan te melden. »Hij zou ze
fijn wittebrood geven, in plaats van krop-
brood, gelijk ze daar binnen krijgen!"
Ten laatste werd het volk 's mans ge
zwets moede. Het begon rnet hem in de
maling te nernen doch langzamerhand
nam de grap eeue ernstiger wending nl.
toen ook eenige vrouwen er zich mede
kwamen bemoeien. Men drong tegen den
man op, smeet hem her- en derwatirts,
wipte zijn broodmand in de hoogte, onder
uitroepen als «Stop 'em in een harington,
die mooie schrijver uit het Volkspark!"
«Ze komme de boel hier weer bederve",
enz. enz. De man nl., die zich bij deze
volksopruiingen vooral op den voorgrond
plaatst, is een zoogenaamde «lieer" met
gouden ringen aan de vingers en een
sjaaldas om daarom houdt het volk
hem zeker voor secretaiis van het Volks
park. Kortom, deze schrijver dan, wiens
houding reeds meermalen een zeer on-
gunstigen indruk heeft gemaakt, heeft
het te danken aan de politie die den
volksoploop uit elkaar deed gaan, dat hij
niet gevoeliger gemolesteerd is geworden.
Men schrijft uit Neerbosch:
«De bevolking der Weesinrichting alhier
bedraagt thans 876 personen. Op dit
oogenblik worden 132 meisjes, die de
Een ware geschiedenis uit Thüringen,
DOOR
ASDRÉ HUGO.
29) «Dan zijt gij niet de eenige wien dit
gebeurt, mijnheer. Reeds sedert eenige
dagen hebben zich de diefstallen herhaald,
het moet een behendige dief zijn. Hij
oefent zijn ambacht meerendeels in den
schouwburg uit."
«Ik ben in den schouwburg geweest."
«Ziet ge mijnheerHet is verwon
derlijk dat
De kellner werd door een gast wegge
roepen.
Arthur dronk nog een glas wijn en
snelde toen naar buiten.
X. Een verschrikkelijke balnacht.
Arthur was zonder doel eenige straten
der stad doorgeloopen, toen plotseling de
wiegelende tonen van dansmuziek zijn oor
troffen. Hij keek op. De vergulde punt van
een ijzeren stijl schitterde van den weèr-
schijn van het licht dat uit het salon i
van den minister van Rodern naar buiten
stroomde.
Hoe aanlokkend klonken die tonen,
alsof zij zich moeite gaven, den orkaan die
in Arthur's binnenste woedde, te stillen.
Hoe betooverend moest deze heerlijke, door
de hofkapel uitgevoerde muziek op de
dansers werken die het geluk genoten
over den gladden bodem van het salon
aan de zijde van schoone danseressen
te zweven.
En onder hen bevond zich Verena I
Wond nu wellicht de arm van zijn me
deminnaar zich niet juist orn hare slanke
gestalte? Bewoog hij zich nu niet wellicht
met haar in de reien der danslustigen
Fluisterde de bankier haar wellicht op
het oogenblik zoete woorden in het oor?
Dacht Verena nog aan hem, den onge
lukkige?
Arthur drukte zijn brandend voorhoofd
tegen het koele ijzer van den stijl. En
terwijl hij zoo staarde naar den door
girandoles in halve schemering gehulden
tuin, dacht hij, dat zij ieder oogenblik
moest komen opdat hij haar in zijne armen
zou kunnen sluiten, haar aan zijn hart
drukken en haar toefluisteren hoe onuit
sprekelijk rampzalig hij was en hoe zij
door een enkel woord in staat was hem
overgelukkig te maken.
Toen nn juist enkele in lichte mantels
gehulde viouwelijke gestalten uit de boseh-
jes in den tuin te voorschijn kwamen om
terstond wederom te verdwijnen, toen joeg
zijrie ternauwernood bedaarde fantaisie
zijn gemoed op nieuw op. De ontboeide
hartstocht ziet in ieder onbekend vrouwe
lijk wezen slechts haar, wier beeld met
de onuitwischbare kleuren der eerste
waarachtige liefde in het hart van den
minnaar is afgemaald en in iedere vrouwe
lijke gestalte alleen de beheerscheresse
van zijn hart.
Arthnr gaf zich geen rekenschap meer
van hetgeen hij deed, maar zonder ver
der overleg, trad hij door de openstaande
deur den tuin binnen en nu liep hij door
verscheiden kronkelpaden, totdat hij aan
het einde van een dezer op een prieeltje
stiet. Verschrikt keek hij rond om te zien
of hij opgemerkt was. Diepe stilte, een
plechtig zwijgen, donkere nacht heerschten
rondom hem.
Een oogenblik bleef hij besluiteloos bij
den ingang van het prieeltje staan, toen
trad hij er binnen en plaatste zich in
den uitersten hoek er van 't was hier
zoo kalm, zoo stil, zoo liefelijk en een
zaam I
Uit het salon klonken van tijd tot tijd
de zwellende tonen der dansmuziek door
j de bladeren van het prieel tot zijn oor
en trachtten nog eenmaal hunne ver
zachtende werking op Arthur's gemoed
uit te oefenen. En werkelijk 't Scheen
hem toe alsof de muziek langzamerhand
den woedenden storm in zijn binnenste
tot zwijgen bracht, alsof zijn gemoed
weeker werd. Daar knarste het zand on
der de stappen van iemand die zeer snel
het prieel naderde. Arthur wilde opstaan,
maar hetgeen hij aanschouwde, hield
hem aan zijn plaat3 vastgeketend. In
het prieel namelijk was een mannelijke
gedaante binnengetreden, die een vrouwe
lijk wezen droeg dat zich met alle kracht
tegen hem trachte te verzetten. Arthur's
hart klopte hoorbaar toen hij zag,
hoe de vreemdeling zich van zijn last
ontdeed, en haar op dezelfde bank neder-
liet, waarop Arthur was gezeten. Het
meisje trachtte te schreeuwen, maar de
hand des vreemdelings op haar ntond
verstikte den gil.
«Roep niet, Verena, hoor mij eerst
aan! Gij hebt mij een dolleman, een
waanzinnige genoemd, toer. ik u zeide,
dat ik het uiterste zou wagen, om u in
bezit te krijgen I"
Arthur luisterde met verhoogde opmeik-
zaamheid naar de woorden des sprekers.
Dat was de stem van Obermann. Ofschoon
de toon hartstochtelijk en geheel anders
dan vroeger klonk, zoo was het snijdende
er van toch een te goed kenteeken, dan
dat hij nóg een oogenblik in twijfel zou
hebben kunnen zijn.
«Verena, voor de laatste maal, ik her
haal het, voor de laatste maal sta ik vooi
u biddende en hulpzoekend om u te be
wegen de mijne te worden!
Alles, alles wil ik vergeten, wat mij is
toegevoegdik wil het leed vergelen dat
gij door uwe weigering over mij gebracht
heb ik wil trachten de herinnering te
verliezen aan hetgeen de schurk, dien God
moge straffen, die Falkening, tegenover
mij heeft misdaan. Aan uwe voeten wil
ik mij als een slaaf in het stof buigen
en u op uwe wenken gehoorzamen mijn
geheel vermogen, dat zonder uw bezit
voor mij geen waarde heeft, leg ik aan
uwe voeten; rijk, aanzienlijk wil ik u
door mijne schatten maken. Vraag mij
wat ge nog meer verlangt, en ik zweer
u, dat ik het zal doen, zoo het in mijn
macht staat!"
«En zoo ik u nogmaals herhaal, wat ik
u in het landhuis te Ulmhosen zeide
wat dan
«Verena! Neen neen, neen dat
kunt ge, dat zult ge niet doen! Verena,
gij legt mij op de folterbank, gij brengt
rnij tot razernij!"
«Ik blijf bij hetgeen ik toen zeide, mijn
heer Obeirnann. Wees 200 goed niet ver-
